Vivat Oranije : uit de geschiedenis van de mark van Rekken Bennie te Vaarwerk

‘Vivat Oranije’: uit de geschiedenis van de mark van Rekken Bennie te Vaarwerk Inleiding Op 20 april 1846 benoemden de geërfden van Rekken een commissie die een plan voor de verdeling van de mark van Rekken moest maken. Dat plan werd op 12 juni 1847 ingediend en op 20 januari 1848 door de goedeigenaren aangenomen. Koninklijke goedkeuring volgde op 29 juni 1848, waarna de verdeling zijn beslag kon krijgen, met uitzondering echter van het tegen de grens met Haaksbergen gelegen Twistveld. Dat bleef onverdeeld en dus ten algemenen nutte van de Rekkenaren. De mark, dat wil zeggen de onverdeelde of gemeenschappelijke gronden, was bij de verdeling nog 1195 hectare groot.1 Met de verdeling kwam een eind aan een instituut dat de economische en maatschappelijke verhoudingen in de Eibergse buurschap eeuwenlang bepaalde. Met dit artikel en de gedeeltelijke bewerking van het Rekkense markenboek tot 1814 hoop ik een bijdrage te leveren aan een beter begrip van de voor de geschiedenis van de landbouw en van het landschap in het oosten van het land zo belangrijke en helaas zo lang verfoeide organisatie. Over de mark van Rekken is in het verleden al veel geschreven, waarbij vooral de aandacht uitging naar het langdurige conflict (160 jaar!) tussen de mark van Rekken enerzijds en de marken van Haakbergen‐Hones en Langelo anderzijds. 2 Dat conflict werd in 1775 eindelijk bijgelegd. Het betwistte perceel was ca. 60 hectare groot en kreeg in de bronnen de naam ‘Twistveld’. De uitkomst was dat de gronden weliswaar territoriaal Gelders bleven, maar dat de eigendom toekwam aan de marken van Haaksbergen‐Hones en Langelo. Marken worden soms neergezet als statische organisaties. Dat beeld is ontstaan in de late 18de eeuw, toen (veelal adellijke) landbouwvernieuwers de marken zagen als belangrijkste belemmering voor de door hen noodzakelijk geachte vernieuwingen. Uitgangspunt was de gedachte dat boeren die zelf volledig konden beschikken over de landbouwgrond, daaruit veel meer profijt haalden dan wanneer deze in collectief (onverdeeld) bezit bleef. Toch duurde het nog tot diep in de negentiende eeuw – en bovendien bij wet afgedwongen – voordat de markengronden definitief verdeeld werden. Het conservatisme was groot, niet in de laatste plaats ingegeven door een gebrek aan (kennis van) alternatieve mogelijkheden. Kunstmest, coöperaties, wereldeconomie moesten hun werk doen om de marken op te kunnen heffen. Toch was er in de marken wel degelijk sprake van ontwikkelingen die op den duur vanzelf geleid zouden hebben tot opheffing. Al eeuwen was gebruikelijk dat boeren stukje bij beetje stukjes markengrond toevoegden aan hun al bestaande privébezit, dat bestond uit een of meer percelen akkerbouwgrond op de essen, een kamp (een los perceel akkerland), een gaarden en de hof bij ’t huis. Nieuwvestiging op markengronden, al of niet met medeweten van de sedert lang gevestigde grondeigenaren en al of niet blijvend, was ook al iets van alle tijden. Andere gebruiksrechten verdwenen in de loop van de tijd, zoals het recht om varkens te mogen akeren in de eikenbossen van de mark. Als brandstoffenleverancier raakten de markengronden in de loop van de negentiende eeuw uitgeput: turf was er nauwelijks meer of van mindere kwaliteit (in Eibergen bijvoorbeeld 1

J.J.S. baron Sloet, Geldersche markerechten (Den Haag 1913), blz. 135. D. Jordaan, ‘Grensgeschillen tusschen Haaksbergen en Rekken (De strijd om het Twistveld)’, in: Verslagen en Mededeelingen van de Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Recht en Geschiedenis, 61 (1946), 60‐87. Zie ook: Hendrik Odink, ‘Schaddenstrijd tussen Haaksbergen en Rekken’, in: idem, Uit kroniek en volksmond van de Gelderse Achterhoek (Enschede, 1976), 256‐263. 2

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk omstreeks 1850), andere brandstoffen kwamen er langzamerhand voor in de plaats (steenkool). Het selecte gezelschap van grondeigenaren dat de markegenoten of geërfden ooit waren, verdunde door de komst van nieuwe boerderijen die bovendien in de loop van de tijd hun rechten wisten uit te breiden. Belangwekkend is in dit verband een proces dat de keuterboeren van Mallem in de achttiende eeuw wonnen van de geërfden, waardoor zij voortaan ook rechten in de mark van Mallem hadden. Van de mark van Rekken zijn weinig markenboeken bewaard gebleven. Het enige dat er nog is begint pas in 1786 en loopt door tot het vierde kwart van de negentiende eeuw. 3 Het bevat slechts enkele verslagen van markenvergaderingen, maar daarentegen wel de vrijwel volledige financiële administratie van de mark tot 1877. Deze is belangrijk genoeg om een beeld te krijgen van de taken en ontwikkeling van de mark en het verdelingsproces. Dat is de reden om een deel van het markeboek in een licht bewerkte vorm digitaal te publiceren. Het betreft de tweejaarlijkse rekeningen tot en met 1814, het eerste volle jaar van de nieuwe Nederlandse staat. De periode 1786‐1814 was een periode met belangrijke veranderingen, vooral op staatkundig gebied. Ook in de rekeningen zijn daarvan sporen te vinden. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen voor de marken was de wetgeving van 1809 en 1810.4 De eerste was bedoeld om de ontginning van woeste gronden te bevorderen, de tweede regelde de details. Ín de marke van Rekken is de nieuwe wetgeving in 1810 marginaal aan de orde geweest, wat blijkt uit een adviesaanvraag van de buurmeesters in Borculo. Veel meer lijkt er niet mee gedaan te zijn. 1316: eerste vermelding van de ‘marka van Rekene’ De eerste vermelding van de mark van Rekken dateert uit 1316. Dat is vroeg, maar het is ook een belangrijke vermelding, want daaruit blijkt dat de mark al (langer) bestond en er een oude verbinding was tussen Rekken en het Stift Vreden. In een oorkonde, berustend in het archief van het Huis Hameren in de Kreis Coesfeld, wordt melding gemaakt van een overeenkomst tussen de broers Gerhardus en Heinricus de Keppelen over de verdeling van het vaderlijke goed.5 Het gaat daarbij onder andere om een reeks van goederen rondom de hof Odink en om het holt‐ of markegericht. Heinricus krijgt de in ‘Rekene’ gelegen Odinchof (Eunk/Odink), het goed thon Brinke (Tybrinke?), het goed Abbinc (Abbeker), het goed tho Herbertinc, het goed tho Rosselinc (vanaf eind 16de eeuw Bots of Butz), het goed thon Middelhus en een jaarlijkse rente uit het goed thor Merbeke. Verder krijgt hij toebedeeld het recht (iudicium) in de mark (marka) van Rekene, dat men gewoonlijk ‘dat holtrichte ende dat burtrichte’ noemt, en voorts de goederen thon Holte, thon Bensinc, tho Herboldinc en de tienden uit de goederen Elverkinc (Elferink/Elfers) en Ghelinc. Al deze goederen en rechten worden in leen gehouden van de abdis van het Stift Vreden. 3

Gelders Archief, Mark van Rekken, inv.nr. 105 (oud‐inv.nr. 51), ‘Protocol van de gemeente van Rekken, opgerigt den 23 februari 1786’ (voortaan Markenboek Rekken) , 1786‐1878 4 H.B. Demoed, Mandegoed schandegoed. De markeverdelingen in Oost‐Nederland in de 19de eeuw (Zutphen 1987), 45‐53. 5 Inventare der nichtstaatlichen Archive (INA) der Provinz Westfalen, Kreis Coesfeld, Haus Hameren, regest van een oorkonde d.d. 18 april 1316. blz. 263‐264. Een gelijke oorkonde berust in het archief van het Schloss Darfeld, waarvan een onnauwkeurig regest is opgenomen in INA, Kreis Coesfeld, Schloss Darfeld, Archiv Haus Rockel, blz. 160‐161 www.heerlijkheidborculo.nl

2

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk In 1374 verkoopt Aleyt van Benthem, abdis van het Stift Vreden, de hof te Odinc in het kerspel Eibergen, buurschap Rekken aan Johan von Solms, heer van Ottenstein. Zij verkocht ‘den eigendomb des haves tho Odinc und der gude die dar in hoeren und dess voirgemelten haves en gude met al oer alden thobehoringe, die gelegen sein in der kerspele tho Eyberge, in der burschap to Rekene (…) also als die vorgemelde eigendumb unß en unser Ebdien waß, ende vortyen all deß rechtz, dat unß daraff vorfallenn waß, en unß oick dair an verfallenn mochte to behuiff heren Johanß vorgemeld und seiner ervenden.’6 Voorzichtig verbind ik hieraan de conclusie dat waarschijnlijk een aantal van de in 1316 genoemde goederen deel hebben uitgemaakt van een hof Odink en dat het markenrichterschap van Rekken verbonden was aan het bezit van deze hof. Met de verkoop werd waarschijnlijk ook de oude leenband met het Stift Vreden beëindigd. Als bezitter van een aantal belangrijke en gewaarde erven in de mark van Rekken en mogelijk ook in de functie van markenrichter, werkte Johan von Solms mee aan de stichting van een kapel in Rekken in 1379.7 Door het huwelijk van Otto van Bronckhorst‐Borculo met Agnes van Solms in 1418 kwamen veel Solmse goederen, waaronder de hof te Odink c.a. in het bezit van het geslacht Van Bronckhorst. Enkele van deze goederen, te weten Odynck, Roselynck en Herberynck, worden in 1505 opnieuw genoemd als Frederick van Bronckhorst‐Borculo een jaarlijkse rente van 30 molder rogge uit deze goederen en uit Poppinck en Merbeke verkoopt aan de pastoor van Ottenstein. De genoemde goederen bleven in het bezit van de heren van Borculo, reden waarom de pachtinkomsten voortaan verantwoord werden in de jaarrekeningen van de Heerlijkheid. Het volgende dat we over de mark van Rekken horen is een klacht van de weduwe van Thomas van Marhulzen, voorgelegd aan de bannerheren, ridderschap en steden van het vorstendom Gelre en graafschap Zutphen.8 Zij klaagt over graaf Joost van Bronckhorst, heer van Borculo, die de haar sinds een jaar of zes, zeven hinderde bij de uitoefening van haar ca. 200 jaren oude recht op zes schaar9 hout en elf schaar varkens te mogen houden in de mark van Rekken. De klacht moet dateren uit de jaren 1533‐1553. In laatstgenoemd jaar overleed hij. In die jaren wordt Joost van Bronckhorst als graaf van Bronckhorst genoemd. Graaf Joost wordt hier door de weduwe aangesproken in zijn hoedanigheid als erfmarkenrichter van Rekken. Vanwege deze functie, verbonden aan het bezit van Odink, en het bezit van andere (gewaarde) erven in de mark, is hij de belangrijkste speler in de mark. Zijn belangrijkste ‘tegenspeler’ in Rekken was de bezitter van havezate De Borg of Merveld. Aan dat goed waren eveneens een flink aantal (gewaarde) goederen verbonden. Bijgevoegd is een stuk van Johan van den Puette, proost van het Regulierenklooster buiten Neuss (Nuss) in het aartsbisdom Keulen, waarin medebroeder Johan Hobbynck verklaart dat hij indertijd zes schaar hout en elf schaar akeren in de mark van Rekken heeft opgedragen aan zijn neef en erfgenaam Matthyes van Ramesberge, zoals hij ze zijn vader Gert Hobbynck deze ook

6

Staatsarchiv Münster (StAM), Manuscripte, VII, Nr. 2309, afschrift. A.P. van Schilfgaarde, De graven van Limburg Stirum in Gelderland, Tweede stuk, Regestenlijst (Assen 1961), reg.nr. 178. 8 Nationaal Archief, Collectie Van Limburg‐Stirum, inv.nr. L.N. … Afschriften. 9 Schaar = een aandeel, het recht op een bepaalde hoeveel hout (te mogen kappen) en het recht om een bepaald aantal varkens in de eikenbossen van mark te mogen vetmesten 7

www.heerlijkheidborculo.nl

3

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk bezeten had gedurende 50‐70 jaren. De verklaring dateert uit 1418.10 Een verklaring over de authenticiteit, afgegeven door een Munsterse notaris, is bijgevoegd. In de zomer van 1598 bezochten de Munsterse raden Westerholt, Schelver en Osthoff de heerlijkheid Borculo. Het verblijf duurde van 8 tot 24 augustus. Het lijkt een algemeen visitatie‐ of inspectiebezoek te zijn geweest, bestaande uit een combinatie van verhoren en een rondgang door de heerlijkheid. Zo werden de pastores gehoord over het kerkelijk leven in hun parochie, de voogden over de toestanden op het platteland en in de marken. De heren hielden hun verblijf op kasteel Borculo, waar ook de verhoren plaatsvonden.11 Op 10 augustus was de voogd van Eibergen, Frederik van Marhulsen, aan de beurt. Hij berichtte dat het vanwege de hoge waterstand bezwaarlijk was een adequate rondgang te maken. Wat de voogd verklaarde over de mark van Rekken bleek vooral een aanklacht te zijn tegen Adolff von Mervelt, de bezitter van de aldaar gelegen havezate Borg. Von Mervelt zou zich niets aantrekken van oude afspraken: hij kapte eigenmachtig markenhout en onder het mom van de ‘wolffjagt’ jaagde hij op reeën en zwijnen. Ook bericht de voogd dat Von Mervelt een molen gebouwd heeft, die echter omver geworpen was. De Rekkense kapel was ook inzet van een geschil tussen Von Mervelt en de Heer van Borculo. Voor de bouw van een schans (te Rekken?) had Von Mervelt bouwmaterialen van de kapel weggenomen. Hij wilde ze niet teruggeven onder het aantoonbare onjuise voorwendsel ‘dass sie [de kapel] von seinen voreltern gestifftet’ was. Verder was hij voornemens in Rekken op de markengrond een steenoven (ziegeloven) op te richten. De klachten van de voogd over Von Merveld kunnen deels verklaard worden uit de grondposities van beide partijen in de buurschap Rekken, waartoe een eveneens uit 1598 daterend overzicht van de bezitters van goederen en rechten in de mark van Rekken nuttige diensten bewijst. De heer van Borculo (op dat moment dus de vorstbischop van Munster) bezat er naast de hoge en lage jurisdictie en het holt‐ of markengericht de volgende goederen: Gewaarde erven: de Hoff zu Odink, Meerbecke, Ruesselinck of Buttes, Poppinck, de helft van Beckinck en Spencke. Halve erven: Gybertt, Horst en Abbinck. Kotten (koveners): Lubberts, Mathe en Sjungen Zijn voornaamste lokale ‘concurrent’ was de bezitter van havezate Borg, op dat moment de heer van Merveld, naar wiens familie De Borg later ook wel ‘Merveld’ werd genoemd. Deze bezat: Gewaarde erven: Gross Tankingh, Mehrinck, Warnsinck, Jordensgutt, Nienhuss, Oldenkotte. De gebruikers van deze goederen moesten de heer van Borculo jaarlijks eenmaal bij ‘gewass’ en eenmaal bij ‘stro’, dus in het voor‐ en najaar, met een wagendienst dienen Halve erven: Luttiche Tanking. De gebruiker van dit goed moest eveneens twee wagendiensten aan het Huis Borculo leveren. 10

A.P. van Schilfgaarde, Graven van Limburg Stirum, Regestenlijst, nr. 310, heeft 1408. Dit is een leesinterpretatie. De originele tekst heeft ‘agtene’, wat als 8 of 18 gelezen kan worden. 11 StAM, Fürstentum Münster, Landesarchiv, 511, nr. 7 Akten: ‘Protocollum beschehener verhandlung zu Borckeloe in augusti anni 1598’, fol. 60 e.v.. www.heerlijkheidborculo.nl

4

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Kotten: Stump, Kupers kove, en een brinkzitter Osterbroek De bezitter van Merveld had in Rekken een recht tot inscharing van 60 varkens bij ‘vollen mastt’, en 50 bij ‘halben mast’. Het aantal in te scharen varkens in de eikenbossen van de mark hing af van de jaarlijkse opbrengst aan eikels. Dat verschilde natuurlijk van jaar tot jaar. Naast deze twee ‘grootgrondbezitters’ waren er nog enkele individuele eigenaren van gewaarde erven, halve erven en keuters: Gewaarde erven: de Hoff zum Dycke (Dieke of Diekeboer), die eigendom was van Bruininck in Vreden; Elferinck (een goed van het Stift Vreden); Hemssinck (bezitter: de provisoren van het Heilig Geestgasthuis in Vreden; het goed Middelhuss, dat de drost van Senden in Münsterland toebehoorde; Osterbroeck ‘in den Warnssinckhoeck, eveneens toebehorend aan de drost van Senden; Beckinck, dat eigendom was van het Stift Vreden en het erve die Wurst, dat toebehoorde aan de familie Van Middachten in Groenlo. Vanwege die eigenaar heeft het oorspronkelijk waarschijnlijk deel uitgemaakt van het goederencomplex rondom De Borg. Halve erven: Enssinck, waarvan Frederik van Brunckhorst uit Eibergen bezitter was; Koveners: Osterbroeck in ‘de Mehrbecke’; Johan Holters, Henrich …kers, Polman, Bompthuss, Rudolff Holters, Hinrich Evertz, Budde, Thoniss up den Tybrinck, Kerlachs stetten; Kerdt Harmans; Hinrich …geler; Johan Osterbrock up den Tybrinck, Hulssman, Henrich der Rytt, We[rner] vor den Bomen; Elfferingk lyfftucht; olde Johan ther Huerne; Junge Johan ther Huerne; Johan Bruggers; Berndt Schlomers; Kybertz stette; die Reker; Johan ther Wurst, ondervoogd; Koschwin Schwangk. De koveners waren verplicht lijfdiensten te verrichten voor het Huis Borculo. De voogd berichtte uitvoerig over de toestand van de markenbossen. Jonge aanplant was er nagenoeg niet meer. De aanleg van nieuwe telgenkampen was een bittere noodzaak geworden. Ook de soldaten (Groenlo) eisten hun aandeel in het hout. Alle voogden moesten periodiek hout leveren aan de strijdende partijen. Als dat niet geleverd kon worden ‘hetten die [soldaten] ihme dass holtz auss seinen hauss geholet’. In 1598 vertelde de voogd dat ‘die gantze baurschaftt Recken verderbt [verwoest]‘ was. Het was de tijd van de Tachtigjarige Oorlog, een tijd waarin de Munsterse heerlijkheid Borculo volop het oorlogstoneel was van troepen van zowel Staatse als Spaanse zijde. Plunderend, brandend en moordend trokken de soldaten over het onbeschermde Borculose platteland, dat af en toe een desolate indruk geboden moet hebben. Inwoners vluchtten, boerderijen werden voor kortere of langere tijd verlaten. Dat betekende dat van een geregeld beheer van de markengronden geen sprake meer was. Na 1579 was in Rekken geen markenvergadering (erbholtzingk) meer gehouden, de bossen van de mark waren vernield, waren illegaal gronden aangegraven en hutten (‘kotten’) gebouwd, alles tot nadeel van zowel de erfmarkenrichter en de Rekkense geërfden (‘erbexen, erbgenahmen’).12 Om

12

J.J.S. baron Sloet, Geldersche markerechten (Den Haag 1913), 135‐141: De mark van Rekken


5

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk verdere schade aan de mark te voorkomen, het herstel te bevorderen, de belangen van de verschillende partijen te beschermen en het beheer te reglementeren riep de Münsterse vorstbisschop, als Heer van Borculo en als erfmarkenrichter (erbholzrichter) van de ‘Rekemer marckhen’, de geërfden op tot een vergadering op 18 juli 1613. Dat was in de tijd van het Twaalfjarig Bestand (1609‐1621), een goed moment om in relatieve rust orde op zaken te stellen, ook in de mark. De markenvergadering werd gehouden op ‘den gewontlichen örtt, als uff den hoff zu Oedingk’. Namens de erfmarkenrichter waren daarbij aanwezig de Münsterse raden, Henrich von Galen, kanunnik te Münster en proost van het St.‐Mauritsstift aldaar, Johan von Westerholdt en de jurist Peter Hoffschlag, en de Münsterse ambtenaren te Borculo. De vergadering besloot tot het vaststellen van een reglement (‘verkohrungen’), bestaande uit 27 artikelen. Uit het stuk blijkt niet dat er een ouder reglement is geweest, maar wel dat de mark een zekere bestuursstructuur had gekend. Het begint met de vaststelling dat in de mark al vele jaren geen ‘mahlleute’ of ‘scherer’13 meer aangesteld waren. Deze lieden kan men beschouwen als de rechterhand van de erfmarkenrichter of als bijzitters in het markengericht. Zij waren belast met het dagelijkse beheer van en het toezicht op de gang van zaken in de mark. Later heten deze functionarissen ‘buurmeester’. Een viertal personen werd aangesteld tot maalman, twee aan elke zijde van de Berkel: schulte Oeingk en Oldenkotte voor de noordkant, en Gerlach Poppinck en Hempsingk aan de zuidkant. De voogd van Eibergen maakte eveneens deel uit van dit ‘markenbestuur’. De voogd was geen plaatsvervangend markenrichter, dat was de drost. De voogd was vooral een soort politieagent die de belangen van de erfmarkenrichter in het dagelijkse beheer in de gaten hield en overtreders aanpakte. Vanwege de rampzalige toestand van de bossen, lag de nadruk in het nieuwe reglement vooral op de verbetering daarvan. Er mocht zonder voorafgaande toestemming geen noodhout gekapt worden voor bouw‐ of herstelwerkzaamheden aan huizen, spiekers (graanopslagschuren) en schuren (‘schopffen’), en ook voor stokken, wagens, eggen en ploegen. Voor dat doel werden twee ‘froegholtzingen’14 in het leven geroepen: op St.‐Vitus (15 juni) en acht dagen na St.‐Martinus (11 november). Deze bepaling geeft wel aan dat de schaarste groot was, omdat zelfs voor elementaire zaken vooraf toestemming nodig was. Verder moesten voor elke gekapte boom twee telgen (jonge eiken) teruggepoot worden. Verkoop van noodhout was niet toegestaan. Daar stond een hoge boete op, nl. van 5 goudgulden. De kap van hout voor omheiningen (zaunholtz) en noodzakelijke afrastering (bewrechtigung, vruchte) was vrij en toegestaan vanaf Martini tot 1 mei. Zelfs het gebruik van brandhout werd gereglementeerd. Hiervoor mocht alleen ‘onvruchtbaar’, d.w.z. voor andere nuttige doeleinden ongeschikt hout worden gebruikt. Voorts kwamen er gedetailleerde bepalingen over het gebruik van bomen die tijdens stormweer omgewaaid waren, het kappen van bomen zonder toestemming en de daarop staande boetes. De opbrengsten daarvan moesten op de markenvergadering verantwoord worden. De 13

van scheren = toedelen, bepalen, verordenen: oorspronkelijk een belangrijke functie van de bijzitters, nl. bepalen van wat recht is. 14 Froeg, van wro(e)gen = gerechtelijk melden, gerechtelijk onderzoeken. Heeft ook de betenis van aanklagen, maar dat gaat hier m.i. niet op. De markgenoot die noodhout nodig heeft moet de vraag aan het markengeicht voorleggen, waarna de markenrichter, de voogd en de maallieden onderzoek doen naar het gebouw of waar dan ook het hout voor nodig is, waarna hem specifiek hout toegewezen kan worden. Voor dat doel was een markbijl gemaakt, die door de plaatsvervangend markenrichter bewaard moest worden. De houtkap voor nooddoeleinden was dus wel bijzonder streng gereglementeerd. www.heerlijkheidborculo.nl

6

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk fungerende markenrichter beurde daarvan een tiende deel, maar tweederde deel van de opbrengsten moest gebruikt worden voor de verbetering van de mark. Om de bossen op den duur weer in goede staat te brengen, moesten de markgenoten jaarlijks voor elk gewaard erf tien, voor elk halfgewaard erf vijf en voor elke keuter ( erbkotter) drie telgen gepoot worden op Midvasten, dus in het vroege voorjaar. Centraal vanuit het kasteel Borculo werd bepaald dat er in elke mark twee of meer percelen aangewezen moesten worden voor de kweek van telgen. Zo zullen de links en rechts aanwezige ‘telgenkampen’ ontstaan zijn. Doel hiervan was natuurlijk de herbebossing van de marken. In 1790 is nog sprake van het van markenwege bepoten van de Eykelkamp. Overigens kun je je afvragen of hier sprake is van een veldnaam of toponiem of van een functionele naam. Een andere bepaling had betrekking op de ‘masth’, het in de eikenbossen van de mark mogen drijven van een aantal varkens door de geërfden. Op de ‘hoff zu Oeinck’ moest een goede schutskooi gebouwd worden. Hierin konden in beslag genomen dieren gehouden worden totdat ze tegen betaling van een vergoeding werden opgehaald of openbaar werden verkocht. Opvallend is dat er in het geheel nog geen sprake is van schapenhouderijen op de markengronden. Weinig aandacht is er ook voor de toe‐ of inslagen, het in gebruiknemen van stukken markegrond voor privégebruik, en de bouw van hutten of kotten. Deze ‘illegalen’ moesten hun bezitsrechten binnen een bepaalde tijd bewijzen. Als aangetoond kon worden dat dergelijke grond ten tijde van de oorlogshandelingen uit nood verkocht was, dan kon de bezitter ervan gedurende bepaalde tijd het gebruik toegestaan worden, maar na afloop ervan weer terugvallen aan de mark. In de oorlog kwam het vaak voor dat de strijdende partijen aan de plattelandbewoners schattingen oplegden om plunderingen e.d. te voorkomen. Als er geen geld voorhanden was, restte niets anders dan het afstaan van vee en agrarische producten als rogge of verkoop van gronden. De markgenoten, in feite de bezitters of eigenaren van de goederen, moesten minimaal eenmaal per jaar een markenvergadering houden. Markgenoten die zich niet afgemeld hadden, verloren voor een periode van een jaar hun markengerechtigdheid. Of dit zo sterk door de gevolgen van de Tachtigjarige Oorlog bepaalde reglement het lang volgehouden heeft, is niet duidelijk omdat er geen markenboeken of andere archiefbescheiden van de mark van Rekken bewaard zijn gebleven. In het kader van het al genoemde langdurige geschil met de Haaksbergse marken zijn wel weer veel stukken bewaard gebleven in de archieven van de Haaksbergse marken, het oud‐rechterlijk archief van de heerlijkheid Borculo en de archieven van Ridderschap en Steden van Overijssel en het Hof en Rekenkamer van Gelderland. Dit had er natuurlijk mee te maken dat het Rekkens‐ Haaksbergse geschil uitgegroeid was tot een conflict dat lokaal niet meer opgelost kon worden en dat dus elke partij zijn eigen hogere overheid inschakelde. Rekken had bovendien de pech, dat het niet kon rekenen op steun van de Heer van Borculo. Naarmate de druk op de markengrond groter werd, hetzij door bevolkingstoename, hetzij door de afname van de gebruiksmogelijkheden (bijv. minder turfopbrengsten), nam het risico op illegale activiteiten, al of niet in combinatie met grensoverschrijdende activiteiten ook toe. Rekken had niet alleen ruzie met zijn noordelijke buren, maar ook met die van Vreden wat potentieel veel gevaarlijker was, omdat Vreden na 1615 echt buitenland was. De markengeschillen van


7

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk verschillende marken en heerlijkheden met het vorstbisdom Münster leidden in de 18de eeuw tot de vaststelling van grenzen, die later staatsgrenzen werden.15 De tijden veranderden en daarmee ook de behoeften. De markenbossen hebben zich kennelijk voldoende hersteld, want in de volgende decennia verschoof het accent van de houtbescherming naar de reglementering van de turf‐ en plaggenwinning en de weiderechten, zoals blijkt uit het nieuwe markenreglement uit 1786.16 In dat reglement komt geen (erf)markenrichter meer voor. De voogd (van Eibergen) is eveneens geheel verdwenen uit het reglement. De maallieden of scherer uit 1613 heetten in 1786 ‘buurmeesters’. Hun aantal was teruggebracht tot twee, nl. één voor de noordzijde van de Berkel en één voor de zuidzijde. De buurmeesters waren de dagelijkse bestuurders van de mark. Vanaf 1808 noemen de buurmeesters zich plotseling ook ‘markenrigters’.17 Op grond waarvan zij zich markenrichter noemden is mij niet duidelijk geworden. Op zichzelf is het al een bijzonderheid dat een mark twee markenrichters had, maar gelet op de historische achtergrond van twee buurmeesters is dat wel verklaarbaar. Het kan ermee te maken hebben dat zij zich pas toen realiseerden dat de heerlijke rechten in 1798 waren afgeschaft. Feit is wel dat na herstel van de onafhankelijkheid in 1813 en het herstel van de heerlijke rechten (1814), de koning in zijn hoedanigheid als Heer van Borculo, weer erfmarkenrichter was in alle marken waar zijn vader (stadhouder Willem V) dat als Heer van Borculo ook was geweest. Waar in andere marken (m.u.v. Mallem en Broeke (Rietmolen ten noorden van de Schipbeek, het zuidelijke deel maakte onderdeel uit van de mark van Neede en Hoonte)) de functie soms werd waargenomen door een functionaris van het ministerie van financiën, dat de voormalige domeinen van het Huis van Oranje beheerde, was dat in Rekken niet het geval. De buurmeesters van Rekken riepen de vergaderingen bijeen en zaten de markenvergaderingen voor als waren zij markenrichter, ook na 1814. Zij kwamen met voorstellen, brachten deze in stemming, voerden de administratie van de mark en legden om de twee jaar op St.‐Jacob, 25 juli, aan de daartoe opgeroepen geërfden verantwoording af over het gevoerde (financiële) beheer. Daarbij werd de rekening overlegd die door de schoolmeester werd voorgelezen en na vaststelling door de geërfden door hem werd afgeschreven in het markenboek of markenprotocol. Erg druk bezocht werden deze vergaderingen meestal niet, wat blijkt uit de handtekeningen onder de goedgekeurde rekeningen. Verder waren zij belast met de inning van de ‘buurpenningen’, het toezicht op de mark, het onderhoud van de markenbruggen en – vonders over de Berkel, Lakkersgoot en Ramsbeek. Zij werden bijgestaan door de schoolmeester in de hoedanigheid van markenschrijver. Werd in de achttiende en begin negentiende eeuw nog vergaderd in de kerk, in de jaren ’20 van de negentiende eeuw was de openbare school van Rekken het vergaderlokaal. In 1821 deed dominee Buekers nog een voorstel om een nieuw markenreglement te maken, omdat er naar zijn mening niet genoeg kennis was ‘van een ieders regt in de mark’. Uit de stukken blijkt niet dat er nog een dergelijk document is gekomen. 15

Over de geschiedenis van de staatsgrens, bezien vanuit Duits perspectief, zie: Hermann Terhalle, ‘Das westliche Münsterland – die Ausbildung einer Grenzregion’, in: Archivpflege in Westfalen‐Lippe, 77 (2012), 4‐ 11. 16 Markenboek Rekken, fol. 3‐6. 17 Markenboek Rekken, fol. 133r. www.heerlijkheidborculo.nl

8

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk De gemene gronden In de periode 1786‐1814 waren de belangrijkste gemeenschappelijke gronden van de mark: ‐ De Mors, bij de Berkel. Hier werden plaggen gemaaid. In 1789 pootte de mark er populieren; ‐ Het Nieuwe Veld, waar plaggen werden gemaaid en turf werd gestoken; ‐ de Meen, gelegen in de Ape, weidegebied, waar in 1786 de ‘vruchte’ (omheining) nog dichtgemaakt (met vlechten) moest worden; ‐ het Meerbekkerveld, waar turf en plaggen gewonnen werden; ‐ de (gemeens‐)Ape, waar plaggen gemaaid werden. ‘Vivat Oranije’ In november 1787 werd op kosten van de Rekkense mark een nieuwe vlag aangeschaft en aan de kerktoren gehangen. Joffer Velding uit Groenlo verfde de vlag in de kleur oranje. In 1788 werd hij opnieuw geverfd en in 1789 vervangen. De joffer verfde de vlag weer en schilderde er de woorden ‘Vivat Oranije’ op en dat ‘in groote letteren’. Het was wel duidelijk dat de zo bedreigde stadhouder Willem V van Oranje‐Nassau op de grens van de in doodsnood verkerende Republiek nog trouwe aanhangers had. De stadhouder was sinds 1776 ook Heer van Borculo en daardoor feitelijk erfmarkenrichter in Rekken. Niet dat dat zo veel uitmaakte, want bij latere ‘regime changes’, zo in 1806, 1810 en 1813 werden er aan die regimes aangepaste vlaggen aan de Rekkense kerktoren gehangen. In zijn overlevingsdrang waaide het Rekkense markenbestuur met alle winden mee. ‘Windvanen’ worden dat soort bestuurlijke overlevers in recente literatuur genoemd.18 In september‐oktober 1787 was het stadhouderlijk bewind van Willem V door de troepen van de broer van diens vrouw, koning Frederik Willem II van Pruissen, in het zadel gehouden. Veel patriotten, de anti‐Oranjepartij, vluchtten naar Frankrijk. In Rekken werd verheugd op het herstel van Oranje gerageerd door de nieuwe Oranjevlag aan de kerktoren te hangen. Maar er was meer: het Rekkense markenbestuur onderhield goede relaties met de vurig Oranje‐gezinde drost van Borculo, A.R. vrijheer baron van Heeckeren tot Suideras. Deze houding legde de Rekkenaren bepaald geen windeieren, want op 20 augustus 1791 kwam de Prins Willem V (op doorreis) op bezoek in Rekken. Volgens de markenrekening over dat jaar, waren de Rekkenaren vier dagen druk geweest met het maken van erebogen. Het bezoek had ook tot gevolg dat de ‘gecommitteerde heren’ van de Graafschap [Zutphen] 135 gulden beschikbaar stelden voor de verhoging van de gemeensbrugge en het Meulenvonder. Bovendien trokken de Rekkenaren aan het langste eind in een juridische strijd tegen de beurders van de kannenaccijns. De pachters daarvan waren drie Eibergenaren: Jan Smits, Jan Honhoff en Albert Mullerink. De domeinraden, die de bezittingen van het Huis van Oranje beheerden, besloten in oktober 1791 de Rekkenaren, m.u.v. de tappers, caféhouders, vrij te stellen van de kannenaccijns. In november besloot de drost van Borculo de Rekkenaren te ontslaan van de verplichting mee te helpen aan de uitgraving van de Berkel bij Borculo. Het ‘Leve Oranje’ was dus niet ten onrechte op de vlag geschilderd. In november 1792 was er nog een soort Oranjefeest, waar de drost van Borculo bij aanwezig was. Het feest kostte ruim 18 gulden. In januari 1795 moesten de stadhouder en – niet te vergeten – zijn Borculose drost de benen nemen. Rekken werd even zelfstandig. In 1806 maakte de Bataafse Republiek plaats voor het 18

Matthijs Lok, Windvanen. Napoleontische bestuurders in de Nederlandse en Franse Restauratie, 1813‐1820 (Amsterdam 2009).


9

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Koningrijk Holland van koning Lodewijk Napoleon, broer van de Franse keizer. Bij gelegenheid van diens verjaardag werd voortaan de vlag uitgestoken. In juni 1808 schafte de mark linten aan in de kleuren rood, blauw en wit ‘om de vlagge te maken’, die op 2 juni op de kerktoren gehangen werd ‘wegens de verjaring van den konink van Holland’. Ook voor de keizer werd gevlagd op zijn verjaardag en de verjaardag van diens kroning tot keizer. Napoleons nederlaag bij Leipzig in oktober 1813 luidde de val van het Franse keizerrijk in. De erfprins van Oranje, Willem VI, keerde in november naar Holland terug en voerde tot de vereniging van de noordelijke en zuidelijke Nederlanden in 1815 de hem aangeboden titel van ‘Souverein Vorst’. Rekken kleurde pas in 1814 weer oranje. Want in juni 1814 registreerde de boekhouder van de mark een betaling aan een zekere Revius voor ‘’t schilderen van de Oranjevlagge en het wapen van den Prins’. Mogelijk wordt hier de Eibergse ‘verver’ Richardus Revius bedoeld, zoon van Hendrik Joost Revius, die ca. 1770 burger van Eibergen werd en in 1795 als ‘representant’ deel ging uitmaken van het bestuur van de nieuwe municipaliteit Eibergen. Feesten deed Rekken ook bij de intrede van predikanten, zoin 1802, toen in juni meibomen werden geplant en ‘verdere versieringe’ aangebracht werd bij gelegenheid van de komst van ds. Van der Linde. In 1808 liep het feest uit de hand, wat blijkt uit een vergoeding van 10 stuiver en 10 penningen aan herbergier J. Stomps wegens 17 gebroken koppen. Hiermee worden bierpullen bedoeld. Filips Klumper Op 1 april 1808 werd in de Ape ‘een dood mens gevonden’. Het bleek te gaan om ene Filips Klumper. Hiervan werd melding gemaakt aan de voogd van Eibergen. Ongetwijfeld zal er ook een politie‐onderzoek ingesteld zijn, maar dat wordt natuurlijk niet vermeld in het markenboek. Wel kwamen de kosten van de begrafenis volledig voor rekening van de mark. Ondermeer voor de kist, het ‘hennekleed’ (doodskleed), voor ‘vuur, licht en waken’ aan Hagman en tenslotte nog 3 gulden voor vertering bij Stomps na de begrafenis. Kraaienschieten Tegenwoordig houdt het procedures op, bijvoorbeeld bij de aanleg van de nieuwe N18 in Hupsel, maar vroeger maakte men er korte metten mee: kraaiennesten. In 1808 werd een post genoteerd voor het uitstoten van kraaiennesten (augustus). In mei 1810 werden de nesten uit de bomen getrokken. In 1811 ging men nog verder: de mark kocht hagel om de vogels uit de nesten te schieten, waarna de nesten uit de bomen werden gestoten. Dit gebeure allemaal begin mei in de Meerbekkerhorst. Wel werden op 16 mei door de maire (burgemeester) van Eibergen drie vergunningen afgegeven voor het afschieten van de kraaien. De bureaucratie had zijn intrede gedaan, want er werd van 9 tot 16 mei een veldjager aangesteld die het toezicht hield. Rekken als zelfstandige gemeente of municipaliteit en verhouding tot het gemeentebestuur van Eibergen In 1797 is er sprake van de municipaliteit, dit is een burgerlijke gemeente, van Rekken. Als leden van het municipaliteitsbestuur worden genoemd: J.H. Planten en H.M. Oosterbroek. Naast deze municipaliteit blijft de mark bestaan. Zoals voorheen wordt deze bestuurd door twee buurmeesters. Toch voerde de mark taken uit die (later) door de burgerlijke gemeente


10

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk werden uitgevoerd, zoals het vlaggen (vanaf de kerktoren) bij feestelijke gebeurtenissen van nationaal karakter (verjaardagen koning Lodewijk‐Napoleon, keizer Napolen e.d.). In 1811 verschijnt de maire van Eibergen ten tonele. Met hem wordt af en toe overleg gepleegd en hij verleent ook toestemming om kraaien te mogen schieten. Op 1 maart 1811 werden de Franse wetten en bestuursindeling van kracht voor het grondgebied van het voormalige Koningrijk Holland. Het toen gevormde kanton Eibergen bestond uit de voormalige voogdijen Eibergen (inclusief Rekken) en Beltrum. Laatstgenoemde plaats bleef echter tot 1819 als zelfstandige gemeente bestaan, iets wat niet gold voor Rekken. Bij gelegenheid van de doop van ‘den konink van Rome’, de titel voor de zoon van keizer Napoleon en beoogd troonopvolger, op 9 juni 1811 werd in Rekken flink feest gevierd, waarbij veel bier werd gedronken. Op zichzelf bijzonder, want de standaarddrank was jenever. Het feest werd bij Stomps gevierd in bijzijn van de ‘municipalen raad’, de gemeenteraad. Op 5 mei 1827 kwam in de raad van Eibergen een voorstel aan de orde tot restauratie ven de Rekkense kerktoren of, als dat niet mogelijk zou blijken te zijn, ‘dien toren af te breken’. De raad begreep gelukkig dat het de taak van de burgerlijke overheid was om de toren te onderhouden. Maar men stelde wel een ruilhandel voor: de Rekkenaren zouden aan de gemeente het recht van bepoten van de wegen die door de heide liepen en het maken van singelwallen (houtwallen) langs die wegen ter breedte van zeven ellen aan weerszijden moeten afstaan. Het raadsvoorstel werd ook in een vergadering van de mark van Rekken besproken, waar men het met algemene stemmen verwierp. Waterstaatstaken De mark was ook verantwoordelijk voor het ruimen van de Berkel en het toezicht daarop. De mark had ook enkele bruggen en vonders in eigendom en was verantwoordelijk voor het kostbare onderhoud. Het betreft de zogenaamde ‘gemeensbrugge’, die mogelijk identiek is aan de Odinkbrugge, het Meulenvonder, in 1830 gesloopt, waarover hieronder meer, de Lakkersbrugge, tegenwoordig de brug die toegang geeft tot ’t Kip en het Ramsbeekvonder. Verder worden nog het Kerkenvonder en het Pasvonder genoemd. Vooral de gemeensbrugge en de Lakkersbrugge liepen nogal eens het risico door kruiend ijs vernield te worden. Daarom ziet men naast de talloze herstelkosten ook kosten voor het ijsvrij houden van de pijlers of ‘posten’ in de rekeningen terug. Vanwege de vele meanders en de (soms) sterke stroming van met name de Berkel, waren kribben in deze rivieren gelegd (in de Ape) en bij bruggenhoofden. Het onderhoud kwam voor rekening van de mark. Een bron van ergernis voor de Rekkenaren was het onderhoud van het vonder bij de Smitshof in Eibergen, mogelijk was dat een vondertje over de Simmelinkgoot bij Eibergen en vanuit Rekken gezien een belangrijke toegang tot Eibergen. Rekkense molen en het Meulenvonder In het markenboek is regelmatig sprake van het door de mark te onderhouden Meulenvonder. Dit vonder, een loopbrug, lag niet bij de Piepermolen, zoals wellicht gedacht zou kunnen worden. De Piepermolen die dateert pas uit 1797/98 en is gebouwd na de opheffing van de heerlijkheden en heerlijke rechten in 1798. Het recht van water en wind was één van de door de Heer van Borculo gepretendeerde rechten, die deels gedeeld werd met de bezitter van het Huis Mallem. Het Meulenvonder lag meer oostwaarts en herinnert waarschijnlijk aan de aanwezigheid van een watermolen op de Berkel nabij en behorend bij www.heerlijkheidborculo.nl

11

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk havezate de Borg of Mervelt in Rekken.19 Het Molenvonder werd in 1830 gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe brug meer westwaarts. Als de mark van Rekken in mei 1797 overgaat tot de verkoop van percelen markengrond om de schulden te verminderen die op de mark rusten, wordt ook een perceeltje grond op de noordzijde van het Hoge Kip verkocht aan Jan van Has. Deze Van Has, of Hasz, was de bouwer van de windmolen, die nu bekend is als de Piepermolen, naar de laatste eigenaars. Deze staat nog steeds op het Kip. Weer Het markenboek geeft ook veel informatie over het weer, met name over het winterweer. In 1799 was er een lange winter met veel ijsvorming op de Berkel die de bruggen dreigde te beschadigen. Vanaf 19 januari tot eind februari moest het ijs rondom de brugpijlers gebroken worden. Op 20 en 21 februari kwam het ijs los en dreigde te gaan kruien, wat opnieuw grote risico’s inhield voor de stabiliteit van de markenbrug bij Odink en het Molenvonder. Veel posten in de markenrekeningen gaan dan ook over het herstel en onderhoud van de markenbruggen en –vonders. Het was kennelijk geen overbodige luxe dat de mark beschikte over een heimachine, een apparaat dat gebruikt werd bij de bouw van de bruggen en vonders. Het werd ook wel eens geleend door andere marken, zoals Vreden, Haaksbergen en zelfs Almelo. Toelichting op enkele begrippen uit het Rekkense markenboek Brand/brandhalen [1800]. Met ‘brand’ worden gedroogde schadden bedoeld die bestemd waren voor het vuur. Naast turf en hout waren schadden de belangrijkste brandstof. Deze schadden werden gestoken op de lagere heidevelden. Elke mark had zijn eigen brandveld aldus Hendrik Odink.20 Op dat terrein werden de schadden gestoken die bestemd waren als brandstof. In de mark van de Holterhoek heette het zuidelijke deel zelfs het Brandeveld. De Eibergenaren moesten de gebruiksrechten in dat deel van het Grote Eibergse Veld delen met de inwoners van Groenlo, wat eeuwenlang aanleiding gaf tot geschillen en rechtszaken. Bij de verdeling van de mark van Eibergen en Holterhoek werd het zuidoostelijke gedeelte, in feite dus het Brandeveld, aan de Grollenaren toebedeeld. In Rekken wordt, voor zover mij bekend, geen melding gemaakt van een brandveld, maar in de mark van Rekken werden op meerdere plaatsen schadden gestoken die bestemd waren voor het haardvuur. De voor de brand bestemde schadden werden in het veld gedroogd en aan het eind van de zomer of begin van het najaar opgehaald en bij het huis in daarvoor bestemde schuurtjes (door Hendrik Odink ‘steukenschöpkes’ genoemd, opgeslagen. De brandstoffen waren een gewild product, wat blijkt uit de rekeningen van de buurmeesters, want nogal wat posten hebben betrekking op het bewaken en op het vernietigen van illegaal door ‘uitheemschen’, d.w.z. lieden die geen rechten hadden in de mark van Rekken, gestoken plaggen of turf. Eerreise: ?rijshout (takken en twijgen van wilgen of andere taaie rechtscheutige houtsoorten). Plagge: afgestoken (gras‐ of heide)zode Schol: heideplag; van zandgrond afgestoken dunne zode 19

Over de Rekkense watermolens zie H. Hagens, Molens, Mulders, Meesters. Negen eeuwen watermolens in de Gelderse Achterhoek, Salland en Twente (Enschede 1978), 168‐170. 20 Hendrik Odink, ‘Schaddenstrijd tussen Haaksbergen en Eibergen’, in: idem, Uit kroniek en volksmond van de Gelderse Achterhoek (Enschede 1971), 256‐257. www.heerlijkheidborculo.nl

12

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Zigtvrede: de grond waar plaggen gestoken mochten worden. In de mark van de Dijcke bij Borculo werd in 1597 bepaald dat de burgers van Borculo geen plaggen mochten maaien binnen de zichtvree van een bepaald erf in die buurschap. Daar op afgaande kan de zichtvrede omschreven worden als een strook markengrond, grenzend aan percelen van een erf, waarop de eigenaar/gebruiker van dat erf het exclusieve recht had plaggen te steken met uitsluiting van andere markegenoten en/of gerechtigden. Schadde: hei‐ en veenzoden of plaggen.21 Goede schadden vond men alleen op de lagere heidevelden, omdat de grond daar niet alleen met heide, maar ook met mos was begroeid. Op de hogere heidevelden werden ook plaggen of schollen gemaaid, maar deze waren alleen geschikt voor strooisel in de (pot‐)stallen en bemesting van de bouwkampen en essen, die mede daardoor jaar in jaar uit wat hoger werden en zo hun karakteristieke vorm kregen. Uitperken/afperken: omheinen, af te palen perceel. Versuim: vergoeding voor de afwezigheid op de boerderij omdat men voor de mark aan het werk was.

21

Odink, ‘Schaddenstrijd…’, p. 256.


13

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Bijlage Bewerking van het Rekkense markenboek Opgenomen zijn het markenrecht of reglement van de mark van 1786, alle verslagen van markenvergaderingen, 1786‐1832 en de tweejaarlijkse rekeningen van de buurmeesters, later markenrichters, 1786‐1814. Het markenrecht van 1786 [2r] Copia. Publicatie Wij ondergetekende, Herman Odink en Henricus Cuiper, in qualiteyt als buurmeesteren van Rekken, adverteren bij desen, alle en een ygelijk geërfde en ingezeten deser gemeente, om op eerstkomende donderdag, zijnde den 23 february deses jaars 1786, des ’s namiddaags precys om een uur in de kerke alhier binnen Rekken, tot het houden van een gemeensch vergadering te compareren, ten eynde om zekere gemeenschzaken speciaal met relatie tot het doen arresteren22 van een nieuw gemeenschreglement, te concluderen, met serieuse intimatie, dat den uitblijvende de conclusie bij de comparanten genoomen, naderhand als zelfs mede bekragtigt hebbende, zal moeten approbeeren, waarna een yder zig kan reguleren. Was getekent, Herman Odinck, Henricus Cuiper, buurmeesteren. Attestere ik ondergeschreven dat den inhoud van bovenstaande publicatie alhier in Rekken is gepubliceert den 19 february 1786. E. Simens, schoolmeester. [3r] Reglement der gemeente van Rekken Alzo bij de geërfdens23 en ingezetenen van Rekken de ondervindinge al van lange tijden herwaarts heeft doen zien dat de directie over de gemeente bij haar in ’t generaal staande, niet van een behoorlijk effeckt was en uit dien hoofde hebben aangesteld, gecommitteerd en geauthoriseert twee mannen of persoonen onder den naam of titul van buurmeesteren, namentlijk den eenen aan dese en den anderen aan geene zijde der riviere de Berkel, ten eynde om als representanten der gansche gemeente te fungeren en directie hebben over alles wat de gemeente en gemeenschzaken met derzelven prerogativen in opzigt tot het van outs bestaande buurregt competent ap‐ en dependent is. Dan vermits op voorstel en advys der tans administrerende buurmeesteren in de schikking van dien [3v] eenige voor de gemeente zo nodige als dienstige correctie zouden kunnen gemaakt worden. Zo is het dat de tegenwoordige geërfdens en ingezetenen hebben goetgevonden en besloten, gelijk zij goetvinden en besluiten bij desen, om tot hanthaving van het gemeene

22

Vaststellen. De bezitters van de volle of gewaarde erven. In het reglement wordt niet meer gesproken over halve erven en keuters, maar wel over kamerbewoners die geen recht van uitdrift hebben in de mark van Rekken. 23


14

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk best en meerdere bevordering van hetzelve daarin te voorzien en overzulks te doen statueren een nieuw reglement, bestaande in de navolgende articulen: Art. 1. De buurmeesteren wier authoriteit in het hoofd deses hooftzakelijk is aangehaalt, zullen tot uitvoeringe van hetgeene welke zij naa hun beste concept goetvinden tot maintenering en dinst der gemeente noodig te zijn, kunnen opontbieden zo veele manschappen als zij telkens daartoe zullen oordeelen noodig te hebben, en welke ontbodene zig niet zullen mogen onttrekken om te verrigten datgeene waartoe zij ontbooden zijn, op pene24 van eene daalder te verbuuren, zo dikwils zij zig mogten onttrekken. Art. 2. De buurmeesteren zullen ook [4r] wanneer zij het dienstig vinden en het gewigte der zaken het vordert, de geheele gemeente te kunnen tezamen roepen mits dat ten minsten twee dagen voor zodaane zamenkomste, ’t zij door publicatie of aanzegging de gemeente daarvan word geadverteert tijt en plaatsche, om aldaar over de propositiën der buurmeesteren onderling te delibereren en dan voorts met de meerderheid van stemmen te concluderen, hetwelke dan ook van allen voor dugtig en welafgedaan zal moeten gehouden worden. Art. 3. Alle degeene, welke op de citatie zo en als in de voorigen articul gemeld is, niet mogte compareren, die zulken zullen daarna tegens het gearresteerde niets vermogen in te brengen, maar hetzelve, als zelfs toegestaan hebbende, moeten houden en dus ook de executie van dien van allen zal moeten geapprobeert worden. Art. 4. In cas van schutten of uitspannen zullen de buurmeesteren naa exigentie van zaken den [4v] tax hebben te reguleren van hetgeene waarvoor den delinquant zijn aangehaalde wederom zal kunnen lossen of wel in geval van geene lossing hetzelve den derden dag nadat het aangehaald is, ingevolge het gemeensch buurregt in het openbaar bij aantrekking der klokke alhier binnen Rekken aan de meestbiedende te verkoopen, zullende de schutters of uitspanners voor hun gedaane exploict, daarvan hebben te prophiteren eenen daalder. Art. 5. Alle ingezetenen deser gemeente, welke zig mogten schuldig maken om turf, schadden of plaggen uit de gemeente te laten halen en aan uitheemschen te verkoopen of zelfs buiten dese gemeente te brengen, die zulken de daarover aangehaalt of daarvan overtuigt mogten worden, zullen desgelijks daarover ter dispositie der buurmeesteren naa gemeensch buurregt boetbaar wesen, ten minsten op zes gulden van yder wagen, en drie gulden van ider [5r] karre vragt buiten en boven de ergane onkosten, als ook hetgeene de uitspanners is toegelegt, luid art. 1. Zullende hieronder mede begrepen wesen zodaane onberegtigden in de gemeente als die in kamers woonen en diergelijken waaraan geen uitdrifte dependent is en waarvoor de eygenaaren van zulke wooningen zullen aansprekelijk wesen. Art. 6. Geene buurmeesters als buurders der gemeenschpenningen zullen geen het alderminste buurgeld mogen rekenen van zodaanig geld, welke ten behoeve der gemeente 24

boete


15

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk mogte opgenomen of genegotiëert worden. Dog van andere voor de gemeente te ontfangene penningen, zullen dezelve hebben te prophiteren den ordinaren buurpenning, te weten van ider gulden eenen stuiver. Gelijk mede van vacatien als andersins. Art. 7. En ten laatsten blijft de aanstelling [5v] der buurmeesteren bij meerderheyd van stemmen van twee tot twee jaren bepaalt, en bij expiratie van dien tijt welke invalt op St.‐ Jacob zullen buiten wettelijke verhinderinge de buurmeesteren gehouden wesen om te doen behoorlijke rekeninge hunner administratie en zulks des sondaags van te vooren bij publicatie moeten laten bekent maken. Dog wanneer St.‐Jacobsdag mogt vallen op een zondag, zo zal zulks precys des daags daarna moeten geschieden. En geschied zijnde, zal men de rekeninge met het daarbij gearresteerde van woord tot woord door den zijnden schoolmeester deser gemeente in het gemeenschprotocol laten registreren. Een alle degeene welke ingevolge voorzeyde publicatie ter vergadering niet mogte gecompareert zijn, zal naderhand daaromtrent niets vermogen, maar het gepasseerde en gearresteerde van dien dag moeten approberen ingevolge art. 3. [6r] Waarmede dan alle voorige gemeenschreglementen worden gedissolveert en buiten effeckt gesteld en deesen ter stipt en onverbrekelijke nakoominge bij ons aanwesende geërfdens en ingezetenen in oirconde der waarheid eygenhandig getekent in de kerke binnen Rekken, den 23 februarii 1786. [met de originele handtekeningen:] G.J. Mellink op Dicke, J.W. Osterbroek, G.F. Raa, Garritjan Rutbeek, T. Buts, T. Bruggers, H.J. Abbink, H.J. Mellink, G.J. ten Broeke, G.J. Kuipers, J. Stomps, J. Gielink, J. Ruwhof, J. Lutjentank, H. Lutjentankink, J.H. te Raa, Jan Tankink, J.H. Poppink, T. Gibers, E. Holters, G.J. Odink, H. Bomthuis, H. Sjongen, J.F. Horst, G. Sliemers, Garrit te Nijenhuis, [6v] Jan Tybrinck, Jan Harmen Elferink, Engbert ter Barg, E. Simens, W. Kuiper, H.J. Kuiper per order van Henricus Lansink op Deghering, Jan Simens, Toone ter Maat, Hendrikus Isferinck, zoo voor mij selve en meede naamens het Oldenkatte, Herman Odinck te Huirnne, buurmeester, Henricus Cuiper, buurmeester. Administratie van inkomsten uit gebruiksrechten van de mark, verpachting van (voormalige) markengrond e.d. [Fol. 8r] Memorie of annotatie van de jaarlijkse uitgaven of ‘stadigheyd, int algemeene gemeensche verpondingen genaamt’. In de meeste gevallen vond de eerste registratie van de betalingen plaats in 1790, waarbij het dan vaak ging om de betaling van een achterstand van vele jaren voor gebruiksrechten in de mark of pacht van (voormalige) markengrond: Hendrik Lutjetank betaalt jaarlijks voor zijn uitdrift 10 stuiver. Betalingen geregistreerd van 1780‐1825.


16

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [9r] Gibers lijftogt25, ‘in de wandelinge Gibers Smit’ genoemd, betaalt jaarlijks ook 10 stuivers. Betalingen geregistreerd in 190 over de jaren 1782‐1786. [10r] Hermanus of Garrit Yan ter Huurne betaalt jaarlijks twee stuivers. Registratie over de jaren 1787‐1797. [11] ’t Lisenbosch betaalt jaarlijks 2 stuivers. Betalingen geregistreerd over de jaren 1786‐ 1797. [12] Berent Arentschere op Tenkers betaalt jaarlijks vier stuivers. Registratie: 1790 (vanaf 1772), 1815‐1824. Vóór 1815 wordt Jan Planten vermeld als eigenaar op Tenkers. [13] Het Elshuis betaalt jaarlijks drie stuivers. Registratie: 1792 (betreft de jaren 1787‐1789), 1792‐1794. [14] Garrit Jan Cuijper moet jaarlijks van de door hem aangekochte weide van Fennen in de Ape acht stuivers betalen. Op 1 december 1790 betaalt Toone ter Maat als voogd over de minderjarige kinderen van Fennen 1 gulden en 3 stuivers over de jaren 1786‐1790. In 1791 wordt de uitgang betaald door Garrit Yan Ceuper over 1790 en 1791. Hij koopt de uitgang in 1791 af voor 8 gulden. [15] Berent Yan ten Broeke betaalt voor het Oosterbroek ‘in den Meerbekerhoek’ jaarlijks 15 stuivers. Betalingsregistratie over de jaren 1790 (1785‐1790) en 1798 (1791‐1798) en 1803‐ 1816. In laatstgenoemde jaar afkoop door Derk ten Broeke voor 15 gulden. [16] Hendrik Jan Abbink betaalt van zijn erf (‘plaatsche’) jaarlijks drie stuivers. Registratie: 1790 (1786‐1790), 1798 (1791‐1797). Afkoop in 1798 voor 3 gulden. [17] De weduwe van Arent Evers betaalt jaarlijks van de Desiker 1 gulden en 12 stuivers. Registratie: 1791 (t/m 1788), 1798‐1822. Op 1 december 1822 betaalt Jan Evers op de Deeseke voor zijn uitgang aan de markenrichter J.W. Kuiper een achterstand over de jaren 1819 (deels) en 1820‐1822. In 1826 betaalt hij over de jaren 1823‐1826 aan markenrichter J.H. Mellink. [18] De weduwe Te Raa op ’t Crosenhuis betaalt jaarlijks ‘van de zigtvrede, eertijts tot weydegront gemaakt’ jaarlijks 10 stuivers. Registratie: 1790 (1787‐1790), 1798‐1824. In 1810 en 1816 wordt de uitgang voldaan door G. te Raa. [19] Henricus Lansink op Degherink betaalt jaarlijks voor de halve Crosenkamp, ‘eertijts van ’t Oldenkatte overgenoomen’, 10 stuivers. Registratie: 1790‐1816. Op 11‐11‐1616 voldoet Toone Lansink de verponding over zes jaren tot en met 1816. [20] Albert of Yannes Wolf moet jaarlijks van zijn kamp volgens pachtcontract van 9‐11‐1790 8 gulden betalen. Registratie: 1790‐1816. [21] Jan Willem Vrericks betaalt volgens het pachtcontract van 9‐11‐1790 jaarlijks 8 gulden van zijn kamp in het Merinkbroek, voor zover deze gelegen is in de Rekkense gemeente. Hij kocht de kamp op 19 maart 1803. [[21v] Harmen Tijberink betaalt jaarlijks voor zijn uitdrift 1 gulden en 10 stuivers. St. Marten is de vervaldatum. Registratie: 1815‐1826. [22r] Harmen Koks betaalt van de Laakhorster Kamen [Kamer?] 3 gulden, beginnend op St.‐ Martini 1802. Jan ter Horst betaalt jaarlijks voor zijn uitdrift als kamerman 1 gulden, verschenen op St.‐Martini 1815. Registratie Ter Horst: 1817 (1815‐1816)‐1825.

25

Vruchtgebruik (van Leib en ziehen: trekken voor de duur van het leven). Een lijftocht bestond vanouds in de regel uit het recht op het gebruik van een negende deel van de opbrengsten van het goed waartoe het behoorde. Het was op boerderijen meestal een oudedagsvoorziening voor de teruggetreden ouders. www.heerlijkheidborculo.nl

17

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [22v] Barttus Tenkers betaalt voor zijn uitdrift jaarlijks 1 gulden, te verschijnen op St.‐Martini 1815. Registratie tot 1826. [23r] Op 12‐1‐1803 belooft Hendrik Geessink jaarlijks aan de gemeente 4 gulden te betalen voor zijn huis ‘an de Roggenbraak’. Op 2‐1‐1815 tekende Geesink hiervoor een obligatie van 115 gulden. Betalingen (incl. aflossingen) 1810 en 1815 (Henderick Gesink) en 1825 (Derk Geesink). In laatstgenoemd jaar wordt de obligatie afgelost. [23v] Jan Hindrik Roessink betaalt voor zijn uitdrifte 1 gulden, voor het eerst te verschijnen op St. Martini 1815. Betalingsadministratie van 1818‐1824. [24r] Jan van Has betaalt jaarlijks 9 gulden rente van een lening van 300 gulden, voor het eerst te verschijnen op 1 mei 1805. Het bedrag wordt in 1817 en 1818 afgelost (in 1810 al 200 gulden). [24v‐27v] Lege bladzijden. Regulering van de schapendrift [28r] In de vergadering der gemeente Rekken op den 28sten maart 1800 zestien gehouden, lieten zich verschillende klagten hooren over de na welke de schapendriften de grondeigenaars werden toegebragt, waarop na behoorlijke deliberatie als het beste middel ter wering van dezelve bijna algemeen werd verorderd dat alle schapen op bouw‐ en weilanden of andere gronden gevonden wordende, waarvan de herder met geen schriftelijke permissie van den grondeigenaar of gebruiker voorzien is, volgens markenregt en gewoonte zouden geschut worden, dienvolgens worden alle, welke dit voor goed keuren, verzocht zulks bij onderteekening dezes te bekrachtigen. (Geteekend) Gt. Planten, D. Koerdes, Tone Lansink, H. Simens, J.H. ten Barge, G.J. Odink, J.H. Stomps, H. Bensink, H.W. Bennink, G. Bensink, Teunis Klanderman, D. ten Broeke, J. Planten, J.H. Mellink, H. Planten, J. van Hasz, Hm. Bruggers, B. Simens, Dk. Hulsman, F.W. ten Barge, G. Lutjetank, H. Simmelink, W. Tankink, H. Nijhuis, W. Kuiper, G.J. Meekes, J.H. Bots, H. Bumthuis, J. Tiberink, Dk. Stomps, G. Arentsen, J. Elfers, G. Antfelink, J. ter Borg, G.J. Geesink, G.J. Kormelink, Hm. Oosterbroek, G. Bargwevers, G. Wientjes, J. Iesferink, H.J. Iessink, Derk ter Huurne, D.W. Beerenschot, J.H. Lantink, H. Mellink, H. Stemerdink, Hm. Soeters, H.J. Weernker, G.J. Reekers, J.A. Sikkink, J.H. Bruggers, Berendine Bruggers, H. Lutjetank, T. Iesferdink, B.J. te Vaarwerk, G.J. Deggerink, Hm. Carnebek, B. Smits, G.D. Broekmole, J.H. Kottes, G. Venvertloo, Jan Antoon Meerink, J.H. Abbink, H. Geelink, Derk Simens, H. ter Huurne, H.J. Bouwman, G.H. ter Woorst, T. Hoenink, B. Berentschot, J.A. Weerkamp, J.H. Kleinpoelhuis. Verkoop plaggen en verbod op maaien van schollen t.b.v. brandstof. [29r] De gemeente van Rekken door de markenrigters op den 12 october 1816 bijeengeroepen zijnde, is op voordragt en na algemeen goedvinden door dezelve besloten, dat de kopers der plaggen in de Ape bij de Wagenreize eene verhooging van den koopprijs der plaggen zullen geven en wel op vier gulden zullen zij eenen gulden vermeerdering betalen, degene welke een gedeelte van hunnen gekochten plaggen hebben gemaaid en weggehaald, zullen naar evenredigheid van dat gedeelte hetwelk zij nog niet weggehaald hebben eene verhooging betalen. Verder is door de gemeente tevens besloten dat er voortaan geene schollen, welke tot brandstoffen dienstig, zullen gemaaid worden. Degenen welke zich echter niet ontzien om www.heerlijkheidborculo.nl

18

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk hierin voort te gaan, zullen voor de eerste maal eenen gulden boete verbeuren, voor dat tweede keer twee gulden en vervolgens zal dezelve verdubbeld worden en zullen de schollen ten behoeve der gemeente verkocht worden. Aldus door de presente leden onderteekend ten dage, maande en jare als boven. (Get.) G. Lutjetankink, F.W. ten Barge, B. Simens, J.H. Stomps, H. Simens, D. Hulsman, Johannes Stevan van Hasz, Hm. Bruggers, H. Simmelink, Tone Lansink, J.H. ten Barge, G.J. Odink, W. Kuiper, J.H. Mellink, D. Koerdes, G. Planten, J. Planten. Egalisatie van een opgeworpen wal en verbod op ganzenhouderij op de ‘gemeene Ape’ Markenvergadering gehouden den 11 january 1817. (Present): G. Planten en D. Koerdes, markenrigteren. G. te Raa, H. Bruggers, H. Mellink, D.W. Berenschot, W. Tankink, Gt. Enksink, H. Odink, J.H. Broekmole, H. Oldenkotte, J. Wolf, H.J. Isverink, J. Iesverink, H. Oosterbroek, W. Kuiper, J.H. ten Barge, F. Lammers, H.W. Bennink, H. Simmelink, Hk. Bumpthuis, J. Sjongen, D. ten Broeke, J.H. Mellink, Poppink, H. Buts, H. Lutjetankink. In deze vergadering, volgens regt en gewoonte der vigerende markenwetten bijeengeroepen, verscheen een der tijdelijken markerigters, G. Planten, zich beklagende over eene onwettige geweldenarij op den 9 january 1817 gepleegd door J.H. te Raa cum suis aan [30r] de wettige markengronden dezer gemeente en wel bepaaldelijk in het aflijken van eenen wal die om eenen hoek markengrond ter afvruchting opgeworpen was en gevoegd bij de katerstede genaamd de Wolf, aan voornoemde mark toebehoorende. Wijders informeerde zich voornoemde markenrigter hoe zich in dezen wettigen eigendomsschennis te gedragen. Op hetwelk, in omvraag gebragt zijnde, het algemeen oordeel der vergadering was, dat men de wettige regten der mark moest verdeedigen. Dienvolgens werden de beide markenrigteren, G. Planten en D. Koerdes, in bovengenoemde markenvergadering ten vollen geauthoriseerd om langs den gewonen weg van regten niet alleen eene behoorlijke schadeloosstelling door voormelde geweldenarij veroorzaakt, te effectueren, maar tevens ook eene behoorlijke satisfactie voor dezen wettigen eigendomsschennis te bevorderen en naar bevind van zaken in dezen te handelen. Voorts bragt eerstgenoemde markenrigter ter advis der vergadering of het niet zeer nuttig zoude zijn, dat men voortaan geene ganzen op de markengrond, de zogenaamde gemeene Ape, zoude toloreren, uit hoofde dat dien grond zelve niet alleen geschikt ter begrazing voor allerlei vee, daardoor bedorven werd, maar tevens de schade die door die ganzen op voormelde plaats weidende, in de binnenlanden gepleegd wordende, algemeen en zeer aannemelijk is. Daarop de vergadering met eenparigheid van stemmen besloot, voortaan geene ganzen meer op voornoemde Ape te toloreren en een ieder te volmagtigen om bij elke voorkomende gelegenheid ganzen op voormelden grond vindende te dooden. Verpachting van uitdriften aan ‘kamerbewoners’ [30v] Markenvergadering gehouden te Rekken op den 12 november 1817. (Present): G. te Raa op Hemsink, D.W. Berenschot op Bekkink, H. Mellink, W. Kuiper, Js. Scholten van den Mast, H. Bots, G. Lutjentankink, H.J. Bouwman, G. Nijhuis, H. Oldenkotte, E. Simens, J. Planten, A. Planten, D. ten Broeke, B. Berenschot, J. Antvelink, H. Sikkink, W. Tankink, G.J. Odink, H. Avers, Bt. Simens.


19

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk In deze vergadering is, na voorgaande deliberatie goedgevonden en besloten dat alle eigenaars van kamers26 enz., waarvan de bewoners niet beregtigd zijn tot de uitdriften in deze gemeente, gehouden zullen zijn de uitdriften, welke voormelde bewoners van kamers enz., behoeven van de gemeente aan te koopen of voor hunne bewoners tot uitbetaling der uitdriften gelden aansprakelijk zijn. Tevens zullen geene uitdriften welke de eigenaars niet tot hun eigen gebruik benoodigd zijn, aan anderen mogen verhuurd of verpacht worden. Herziening convenant 1766, aandeel in aanschaf en onderhoud brandspuit en opstelling nieuw reglement voor de mark van Rekken. [31r] Vergadering van geërfden te Rekken op voordragt van de heer schout, bij behoorlijke opboding gehouden op zaturdag den 1 september 1821. Present: Derk Koerdes, Jan Willem Kuiper, W. Kuiper, J. van Hasz, Gt. Lutjentankink, J. Scholten van Mast, J.H. Stomps, J.H. ten Barge, G. Planten, W. te Raa, Hk. Bruggers, J.H. Lantink, W. Tankink, G.J. Mekes, Gt. Dk. Broekmole, F.W. ten Barge, H. Simmelink, G.J. Geesink, J. Hk. Wientjes, D. Simens, J.H. Ysverdink, Teunis Klanderman, Dk. Antvelink, Bt. Berenschot, G.J. ten Barge, J.H. Bots, J. Sjongen. Nadat buurtmeesteren presente geërfden voor hunne tijdelijke comparitie hadden bedankt, proponeert de heer schout van Eibergen dat daar van Pruissische zijde voorgedragen wordt om het convenant van 1766 ten opzigte van den klaauwengang27 en het niet opgraven van veldgronden binnen zekere distantie van de territoriale lijn af te schaffen, het van belang is voor de mark van Rekken om eene commissie uit hun midden te benoemen, ten einde daarover met commissarissen te handelen, hun belang daarbij voor te dragen en des noods accoorden aan te gaan. Is goedgevonden tot gecommitteerden daartoe te benoemen de heer G.J. Buekers, Gt. Planten, Derk Koerdes, Gerrit te Raa, W. Kuiper en J.W. Kuiper. [31v] De heer schout geeft voorts de mark in kennis dat bij besluit van den raad d.d. 17 july 1817, bij gedeputeerde staten goedgekeurd, is voorgedragen handbrandspuiten daar te stellen, half ten koste van het gemeentebestuur en half voor de mark en het jaarlijksch onderhoud uit het budget goed te maken. Proponeert aan de mark om eene commissie uit hun midden te benoemen om met het gemeentebestuur zoodanige accoorden aan te gaan, contracten te teekenen, de betalingen te bewerkstelligen, welke noodig en nuttig worden geoordeeld, om dergelijke brandspuiten aan te koopen, te bewaren en wat dies verder noodig mogte geoordeeld worden. Tot gecommitteerden daartoe is algemeen goedgevonden te benoemen de personen van J.H. Bots, J. van Hasz, J.W. Kuiper en W. Kuiper. Buurtmeesteren gaven aan geërfden te kennen dat geene fondsen aanwezig waren tot het aankoopen van de halve brandspuiten, dat dus middelen dienen beraamd te worden om de noodige fondsen daartoe te erlangen; proponeerden daartoe eenige veldgronden te verkoopen en de peppelen op den Mors in veiling te brengen, waarop presente geërfden goedvonden de gecommitteerden te verzoeken om de aangiften daartoe aan te nemen, de vorderingen daarvan in oogenschouw te nemen en volgens vorig gebruik te taxeren en in 26

Met kamer kan de endskamer, het ‘boavenende’ bedoeld zijn. Het recht koeien te mogen weiden op de markengrond (klauwengang of ius compascui). Over dit recht zie: H. Odink, ‘Van heide tot weide’, in: idem, Land en volk van de Achterhoek (Enschede 1971), 200; en H. Odink, ‘Strijd om en op de grenzen van Gelre en Munster’, in: idem, Uit kroniek en volksmond van de Gelderse Achterhoek (Enschede 19762) 106‐133). 27


20

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk koop te accorderen. Tot gecommitteerden hiertoe zijn benoemd: D. Koerdes, J.H. Mellink, G. te Raa, D. Simens, J. Scholten van Mast, G. Planten, J.H. Bots. [32r] De heer schout droeg wijders voor, dat buurtmeesteren mogen worden gemagtigd om tot voordeel der inwoners aan het Oldenkotte wonende, welke door geene behoorlijke afwatering groot nadeel lijden, met den bouwman op Oldenkotte accoord te sluiten ingeval hij te bewegen was om het water over zijnen grond te leiden, het zij door hem eenigen grond af te staan of door iets anders. Is goedgevonden buurmeesteren te magtigen om dit met den heer schout in oogenschouw te nemen en middelen te beramen tot wering van dit nadeel en hiervan aan de mark in der tijd rapport te doen. Ds. G.J. Buekers proponeerde aan praesente geërfden om, daar men geene genoegzame kennis van een ieders regt in de mark droeg, dit nader naar zijn grondeigendom te bepalen, en daartoe eene commissie te benoemen, welke tevens zoude verzocht worden een behoorlijk reglement voor de markenvergaderingen en de uitoefening der markenregten op te stellen en van het een en ander de geërfden bij eene daartoe te houdene vergadering behoorlijk kennis te geven, ten einde daarover hun oordeel ter goed‐ of afkeuring te vellen. Tot deze commissie zijn met algemeen goedvinden benoemd: G.J. Buekers, Gt. Planten, D. Koerdes, G. te Raa, W. Kuiper en J.W. Kuiper. Bouw van een huis op markengrond en de vergoeding daarvoor [33r] Markenvergadering bij behoorlijke opboding gehouden te Rekken op zaturdag den 26 maart 1825. (Present): J.H. Mellink, W. te Raa (markenrigteren), Ds. Buekers, zoo voor zich als preses van den kerkenraad wegens de diakonie, Gt. Planten, Derk Koerdes, Jan Willem Kuiper, Willem Kuiper, Derk ten Broeke, Sjongen, Fredk. Willem ten Barge, Jan Harmen ten Barge, Gt. Lutjentankink, Gt. Smits, Jan Hendk. Bots, Js. Scholten van Mast, Willem Tankink, de heer Swaters van Schaumburg, Hendk. Te Nijenhuis (Bruggers), Harmen Simens, Gt. Jan Odink op de Kleine Huurne, Jan Planten, Jan Gerrit Elferink, Hendrikus Oldenkotte, Gt. Derk Broekmole, Jan Roerdink, Arent Planten, Berent Berenschot, Jan Hendk. Holters, Jan Dk. Koninger, J.H. Wientjes, Js. Wolfs, Hk. Mellink, Berent Simens, Jan Hendk. Abbink, Hendk. Jan Bouwman, Jan Negberink, Tone Derk IJsfordink, Engbert Boevink, Jan Hendk. Stomps, Hendk. Willem Bennink, J.H. te Raa, Jan Henk. IJsfordink, Gt. Jan Ruwhoff, Harms. Sikkink, Gt. Jan Geesink, Jan Albert Weerkamp, Tone Roelvink, H.H. IJsfordink op de Borg. Nadat markenrigteren presente geërfden hunne tijdelijken comparitie hadden bedankt, stellen zij aan de vergadering voor, of het huis dat de heer Swaters heeft doen oprigten op den markengrond [33v] van Rekken, bestaande dien grond in veld‐ of heidegrond gelegen tegenover het huis van de weduwe Jan IJsfordinck, op voornoemde plaats zal blijven staan tegen betaling van den grond waarop hetzelve opgerigt is. Zoo is met algemeen goedvinden besloten, dat gemelde heer Swaters de huisplaats met de som van veertig Nederlandsche gulden aan de mark van Rekken zoude betalen, hetwelk door meergemelden heer Swaters ook is aangenomen. Tevens is besloten en algemeen goedgevonden dat voortaan niemand op de markengronden van Rekken zal mogen timmeren of zal insgelijks verpligt en gehouden zijn de som van veertig gulden, alleen voor eene huisplaats te betalen, echter blijven de markengronden in de Ape en op den Mors geheel en al hiervan uitgesloten.


21

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Staande deze vergadering zijn opnieuw tot leden der commissie belast met de verkooping van veld‐ of nieuwe gronden, benoemd: Ds. Buekers, Gt. Planten, Derk ten Broeke, Jan Hendk. Mellink, J.Hk. Bots, Jan Willem Kuiper, Willem Kuiper, Jan Gt. Elferink, Derk Koerdes. Reparatie of sloop Rekkense kerktoren en gemeentelijke koehandel daarbij [34r] Markenvergadering gehouden den 19 mei 1827 in de openbare school te Rekken nadat dezelve naar behooren tweemaal vierentwintig uren tevoren was aangezegd. (Present): Willem te Raa, Willem Kuiper (markenrigteren), de heer G.J. Buekers, de heer Js. Theods. van Hemert, Dk. Koerdes, G. Planten, J. Roerdink, Dk. ten Broeke, C.F. Beins, Js. Scholten van Mast, J.H. Mellink, C. Sjongen, J.W. Kuiper op Bekkink, E. ten Barge, Tone Roelvink, J.G. Elferink, Jan Planten, J.H. Holters, G.J. Geesink, Boer Oldenkotte, G.J. ter Borg, G.Dk. Broekmole, J.H. Stomps, Gt. Jan Odink op de Kleine Huurne, H. IJsfordink op de Borg, J. ten Wolthuis. Na duidelijke oplezing van de namen der tegenwoordig zijnde leden, werd door de tijdelijke markenrigteren, Willem te Raa en Willem Kuiper, ter tafel gebragt een voorstel van den raad van Eibergen betrekkelijk de reparatie van den Rekkenschen toren en het vinden van een fonds uit de mark ter goedmaking van de daardoor te veroorzaken kosten, welk voorstel dus luidde: [34v] No. 127. Onderhoud van den toren te Rekken. Eibergen den 15 mei 1827. ‘Er is zooals u lieden reeds door het raadslid Derk Koerdes is medegedeeld, bij ons eene aanschrijving van het gouvernement ontvangen tot inzending eener voordragt over de geschikste wijze van herstel van den toren te Rekken, zoo het niet verkieslijk mogt geagt worden dien toren af te breken[!] Bij de opneming van de kosten van reparatie aan die toren is bevonden dat daartoe plusminus eene som van f. 268,90 zeker zouden nodig zijn. De raad hierover gedelibereerd hebbende, heeft begrepen dat het billijk ware dat de burgerlijke gemeente zig met het onderhoud van de toren te Rekken belaste, doch dat zoo wanneer deeze zig daarmede belaste, ’t niet oneigenaardig ware, daartoe vanwegen de geïnteresseerdens aldaar eenig fonds tot goedmaking van de jaarlijksche reparatien en de onvoorziene toevallen werde afgestaan, gelijk alle de inkomsten der markt van Eibergen ten voordele van de gansche gemeente komen. Men bedoelt echter hiermede niet dat Rekken alle hare fondsen aan de burgerlijke gemeente zal afstaan, maar men is genegen om de reparatie en het onderhoud van de gemelde toren voor rekening van de geheele gemeente over te [35r] nemen indien de geïntersseerdens van Rekken ten behoeve van de burgerlijke gemeente ’t regt van bepoten der wegen en ’t maken van singelwallen langs de wegen van Eibergen, Nede en Haaksbergen, voor zoverre die door de gemeene heide lopen, ter breedte van zeven el ter wederzijden van die wegen in eigendom wil afstaan, ten einde dezelve ten behoeve van de gehele gemeente bepoot kunnen worden en alzoo aan ’t verlangen van ’t gouvernement bij ’t provinciaal reglement op de buurtwegen uitgedrukt, zoude kunnen worden voldaan. Wij twijfelen geensints of de geïnteresseerdens der mark van Rekken sal (zullen) in dit soo billijk voorstel volgaarne willen treden, immers daardoor zullen wij in ’t vervolg ons de lasten dragelijk maken en wij nodigen uw edelen diensvolgens uit ten spoedigsten eene markenvergadering te beleggen, aan dezelve dit voorstel mede te delen en ons met derzelver besluit dienaangaande bekend maken. www.heerlijkheidborculo.nl

22

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Het is ons ’t geschikst voorgekomen dat de mark met dit voorstel genoegen nemende, ulieden autoriseere om ten deze met ons, onder approbatie van hun edele grootachtbare heeren gedeputeerde staten, een overeenkomst op den voorgestelden voet aan te gaan.’ Burgemeester en assessoren der gemeente Eibergen, (get.): G. Smits, R. Hagens, P.R.J.W. van Heeckeren. [35v] Dit voorstel werd na duidelijke voorlezing aan de presente leden ter goed‐ of afkeuring voorgesteld, doch is zonder uitzondering met algemene stemmen verworpen. Daarna deden voornoemde markenrigteren een voorstel ter verkiezing eener commissie van drie leden, ten einde den raad van Eibergen te dienen tot schriftelijke antwoord, consideratie en advis, onder goedkeuring en medewerking van gecommitteerden en markenrigteren, om, des vereischt wordende, onder vermelde voorwaarde, zich daar en alzoo te adresseren als en waar zij zullen meenen dit te moeten doen. Tot deze commissie werden met eenparige stemmen benoemd: G.J. Buekers, C.F. Beins en J.G. Elferink. Laatstelijk is door de markenrigteren aan de vergadering voorgesteld of men Sjongen het bekende hoekje gronds achter op den Mors, tusschen hunnen beide kampen gelegen, hetwelk reeds eenigen tijd aangegraven en dikwerf door hunlieden te koop gevraagd was, al of niet in koop tegen de waarde van vier gulden per 100 vierkante treden, zoude gunnen. Echter onder dit beding dat men in vervolg hoegenaamd geene gevolgen uit dezen koop in betrekking tot de overige markengronden op de Ape of Mors zoude kunnen afleiden. Daar zich niemand tegen [36r] dit voorstel liet keeren, zeide men het stilzwijgen voor consenteren te houden. Daarenboven heeft men ten overvloede tot viermalen toe de vraag gedaan of iemand iets tegen dezen aankoop had in te brengen. Bij een voortdurend stilzwijgen der vergaderden is deze aankoop geaccepteerd. De markenrigteren, zelven niets meer aan de vergadering hebbende voor te stellen, en geen bijzonder lid derzelve iets meer voordragende, werd deze vergadering gescheiden. Aldus opgemaakt staande de vergadering en vervolgens naar waarheid geboekt door mij, J. ten Wolthuis, markenschrijver. Verdeling van de markengronden als iedereen er zich mag vestigen [36v] Markenvergadering gehouden in de school te Rekken, den 21 july 1828 na behoorlijk aanzegging volgens markenwetten [!] van Rekken. (Present): Willem Kuiper en Willem te Raa, markenrigteren, G.J. Buekers als praeses van den kerkenraad als ook voor zich zelven, Jan Roerdink op Euinck, Gt. Jan Ruwhoff, Gt. Jan ter Borg, Mannes Sikkink, F.W. ten Barge, Js. Wulff, Jan Hendk. Stomps, Harmen Simens, Jan Willem Kuiper op Bekkink, Gt. Planten, Derk Koerdes, Harms. Scholten op Giebers, Jan Koninger, J.G. Elferink, Hendrikus Oldenkotte, At. Planten, Engbert ten Barge, Fk. Egb. Jan Scholten op Sjongen, Bt. Simens, Bt. Berenschot, Gt. Dk. Broekmole, Jan Hk. Abbink, Hk. Jan Nijenhuis, Hk. Jan Keizers op de Spenke, Gt. Jan Odink op de Huurne, Mannes Karnebeek, Gt. Jan Reekers, Js. Scholten van Mast, Christian Frederik Beins, Jan Hendk. Mellink, Hk. Tankink, Jan Hendk. Bennink, Hk. Jan Bouwman op Poppink, H.H. IJsfordink op de Borg, J. ten Wolthuis als adm. voogd over de erven van wijlen Willem Tankink, Willem Kuiper voor het erve de Meerbeke, Jan Planten, Engb. ter Horst, Hendrikus Broekmole op Bartels, Hk. Bots, Derk ten Broeke. www.heerlijkheidborculo.nl

23

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Willem te Raa proponeerde tot de verdeeling der markengronden over te gaan indien men verder voortging met het gebruik der openbare markengronden voor iedereen open te stellen die zich voortaan in kamers of in zoogenaamde woonhuisjes, zonder eenigen eigendom van eenig aanbelang, in de mark neder te zetten. Ds. Buekers adviseerde dat hij aan den eenen kant alle regt liet wedervaren aan ’t voorstel van Wm. te Raa, als oud aanzienlijke eigenaar in deze mark, doch ontwikkelde tegelijk het nadeel dat zoodanige verdeeling voor het algemeen belang onvermijdelijk te wege zoude brengen en [37r] was bedacht op een middel om de billijke klagte in het misbruik der publieke markengronden weg te nemen en tevens het algemeen belang in dezen in het oog te houden. Vervolgens proponeerde zijn weleerwaarde als middel daartoe kunnende strekken aan de presente leden om een besluit te nemen dat voortaan geene onberegte woningen of nieuwe aankomende bewoners tot eenig publiek gebruik der mark, hetzij turven, hetzij maayen of vee in dezelve te drijven zal worden toegelaten. Alle presente leden namen in dit voorstel genoegen, veranderden hetzelve dadelijk in besluit en gaven het kracht van wet, terwijl onderscheiden geërfden in deze mark verklaarden bij aldien hieraan niet wierde voldaan in hunne propositie tot verdeeling der mark te blijven volharden. In deze vergadering is tevens door de presente leden algemeen goedgevonden en besloten dat de eigenaren van woningen en kamers welke thans bewoond worden en de vergunning hebben bekomen, om voor de, volgens de markenwetten bepaalde som, in de publieke markengronden te turven, maaijen of vee te drijven, onder de verpligting zijn gebragt om het verschuldigde voor deze vergunning met den laatsten december van elk loopend jaar te komen voldoen en zich tevens voor het volgende aan te geven. Zullende bij gebreke van dien de voorbedoelde vergunning ingetrokken en zij van alle genot der markengronden ontzet worden. Voorts werd eene oude wet der mark hernieuwd, welke bepaalde dat ieder onberegtigde voor eene kar turf de boete van drie en voor eene wagen die van zes Nederlandsche [37v] guldens zoude moeten betalen. Daarna werd nog besloten dat ieder die pretendeerde eene uitdrifte, thans buiten gebruik, te bezitten, daarvan met behoorlijke bewijzen gestaafd, binnen den tijd van veertien dagen aangifte zal moeten doen bij den markenschrijver te Rekken, die daarvan behoorlijke aanteekening zal houden en bij eene volgende markenvergadering overgelegd worden. Aldus werd deze vergadering, na duidelijke voorlezing van hierboven bepaalde, gesloten en door den markenrigte Wm. te Raa en den markenschrijver onderteekend, J. ten Wolthuis, markenschrijver. Sloop Molenvonder en bouw nieuwe Berkelbrug [38r] Markenvergadering gehouden te Rekken (in de openbare school) op den 22 mei 1830, op welke, na wettige oproeping de volgende presente leden, in de mark geërfd en gegoed, zijn verschenen: Willem Kuiper, Jan Gerrit Elferink, markenrigteren, ds. Buekers, Jan Roerdink op Euink, Js. Scholten van Mast, C.F. Beins, Dk. Koerdes, G. Alb. Te Raa, Jan Wm. Kuiper, Hk. Tankink, Jan Hendrik Bennink, Jan Hendrik Stomps, J. ten Wolthuis, A. ten Dijken, Jan Evers, Gt. Jan Odink, Bt. Simens. Staande de vergadering werd voorgesteld om de last tot onderhoud van het zoogenaamde Molenvonder, welk onderhoud thans zeer aanzienlijk is, af te koopen, zoodat er door de mark tot eene geheele opruiming van dit vonder kan overgegaan worden en den overgang www.heerlijkheidborculo.nl

24

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk over de Berkel te verplaatsen op eene brug die op eenen kleinen afstand door andere belanghebbenden over de Berkel gelegd zal worden ter betere bereikbaarheid hunner landerijen, turf, velden of andere einden. En daarvoor aan laatstvoormelde belanghebbenden uit de kas van de mark tot afkoopprijs van het bovengemelde Molenvonder uit te reiken eene som van tweehonderd Nederlandsche gulden, bij aldien hun geenen onderstand uit de provinciale kas ter grootte van eenhonderdenvijftig gulden wordt verleend. Zoo zij echter eenen onderstand á f. 150,00 mogten erlangen, zal den mark volstaan kunnen met het uitreiken [38v] van gelijke f. 150,00, onder de verpligting echter dat de mark zich het eenderde gedeelte der aangewende kosten ter verkrijging der voornoemde f. 150,00 uit de provinciale kas late welgevallen. Aldus werd deze vergadering, na duidelijke voorlezing van het hierboven bepaalde, gesloten en namens de presente leden door den markenschrijver ondertekend, J. te Wolthuis. Nieuwe belastingen en verbod op aangravingen zonder toestemming Markenvergadering gehouden in de openbare school te Rekken op den 16 maart 1832. (Present): J.G. Elferink, E. ten Barge, markenrigteren, G.A. te Raa, Gt. Planten, J. Roerdink, Dominé Buekers, Hk. Botz, Dk. Ten Broeke, Jn.Hk. Bennink, Gt. Jan Mellink, Ms. Olminkhof, J.W. Scholten van Mast, Dk. Antvelink, Hk. Negbrink, H. Simens, C.F. Beins, Jan Hk. Hijink, Hk. Jan Boevink, J.W. Mellink op Sjongen, Teunis Hoenink, H.J. Bouwman, G.J. Kotz op de Groote Huurne, Gt. Jan Odink, Bt. Simens, Hendrikus Oldenkotte, Gt. Jan Ruwhoff, Jan Hks. Holters, Gt.Dk. Broekmole. Staande deze vergadering werd voorgesteld door de gecommitteerden der mark, uit hoofde [39r] der invoering van de nieuwe verponding met den 1sten october 1832, dat alle gronden door aangravingen, beplantingen of bezaayingen met hout of vergravingen welke daardoor hunne waarde voor algemeene weidegronden verloren hebben, door den ontginner of bruiker zullen worden aangekocht, zoodat door den overgang van eigendom de mark van de te leggene verpondinge vrij blijft, dat door hetzelfde insgelijks met de schoppen, op gemeensgronden gezet, het geval is, die gronden ook door aankoop aan de mark zullen moeten onteigend worden en dat wijders de zoogenoemde zigtvree, voor zoover het groengrond is, in de verponding voor de eene helft ten laste van den bruiker, en voor de andere helft ten laste der mark zal komen. Voorts werd op voorstel van dominé Buekers besloten, dat voortaan hoegenaamd geene markengronden meer zouden opgesmeten of aangegraven worden zonder uitdrukkelijke toestemming en verkoop door gecommitteerden op poene van nederlijking en aanklagte van spolie. Aldus deze vergadering, na duidelijke voorlezing van het hierboven bepaalde, gesloten en namens de presente leden door den markenschrijver onderteekend op dato als boven, J. ten Wolthuis. Fol. 40‐45: lege bladen Fol. 46r tot het slot van het markenboek: Rekeningen van de mark over de jaren 1784‐1878. www.heerlijkheidborculo.nl

25

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [46r] Protocollatie van de gemeenschrekeningen, aanvankelijk in den jare 1786 Ten eersten. Rekening van Henricus Cuiper aangaande desselfs administratie in qualiteyt als buurmeester met en nevens desselfs compagnon Harmen Odink over de gemeente van Rekken van dato den 31 july tot den 15 july 1786. Jaar Rekeningpost Gl. St. Penn. Ontvangst 1784 Den 31 july van den afgaanden buurmeester G.J. Cuiper 15 6 14 ontvangen ingevolge bij slot van desselfs rekening was gebleken meer te ontfangen als uitgegeven te hebben Den 16 en 17 aug. Voor de door uitheemschen in onse gemeente 6 4 8 gestokeenen en bij ons weggehaalden schadden turf 1785 Den 15 juny voor de verkogte plaggen op den Mors, luid 73 16 0 voorwaarde Den 19 dito van Derk Raas drie jaren gemeenschverponding van 1 4 0 Fennen, ’s‐jaars 8 stuiver, dus [totaal van fol. 46r en transport] 96 11 6 1786 Den 3 juny voor eenige in ‘t zoogenaamde Nieuwe Veld door 1 15 0 uitheemschen gestokenen en bij ons weggehaalden schadden turf Den 15 dito voor eenige aangegravene hoekjes ontfangen, als 2 0 0 namentlijk van Berent ten Broeke voor een streepjen langs ’t oosteynde van sijnen gaarden Van de commys W. Mellink voor de Blieke bij zijn huis 8 0 0 Van Egbert Roelvink voor een streepjen langs de oostzijde van 5 8 0 het Hag Van Garrit Jan Odink voor yets langs het hofjen aan de 2 0 0 noordzijde van zijn huis Van Jan Wevers voor een afdaksplaatsche aan zijn schoppe en 4 0 0 yets aan zijn vaalt [Totaal t/m fol. 46v en transport] 120 14 6 [47r] Van Jan Hendr. Poppink voor een hoekjen aan zijn vaalt 1 10 0 n. Van Jan Harm Mellink op Dijke voor een hoekjen aan zijn 10 0 0 nieuwe weyde Van Derk Simens op de Spenke van een nieuwe graven aan de 2 10 0 zuidzijde van Spenkes Gaarden Van Willem Broekmeule op den Beumer voor yets bij zijn huis 1 0 0 Van Garrit Simmelink voor een hoekjen aan de oost‐ en zuidzijde 5 0 0 van Deeskers bakhuis [Totaal t/m fol. 47r] 140 11 6 Uitgave 1784 Den 31 july bij het doen der rekening van de afgaande 1 12 0 buurmeesteren en onse aanstelling met de presente geërfdens,


26

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk

1785

als na deze zamenkomst van mijn medebuurmeester Harm. Odink, aan verteringe betaalt Aan de meester Engb. Simons voor ’t publiceren, oplesen en te boeke brengen der rekening van den afgaanden buurmeester Garrit Jan Cuiper Den 13 aug. het veld bezigtigt, een halve dag Den 16 en 17 aug. geadsisteert bij het weghalen van den door uitheemschen in hetzelve gestokenen turf Dito aan Jan Stomp voor die ter dier occasie gedaane verteringe [Totaal van fol. 47v en transport] Den 23 dito nevens mijn medebuurmeester Garrit Rosink aangezegt om zig te detineren van alle verdere [48r] agressie in dese gemeente en daarop eenige uitheemschen belet van hun voorgenoomen schaddenmayen in het zoogenaamde Nieuwe Veld Den 7 sept. voor gemeens Berkel ruimen Den 9 dito wederom het veld bezigtigt en eenige uitheemsche turfstekers uit hetzelve verdreven Den 6 oct. Aan Garrit Jan Cuiper voor 148 voet eyken planken ten dienste der Lakkersbrugge, ’t voet 2 stuiver, is luid quitantie Den 1 nov. an Jan Hendrik Sikkink voor 5½ dag, en Garrit Raas 5½ dag timmerloon aan gezeyde brugge, luid quit. Voor verteringe aan de arbeyders Verzuim daarbij een dag Den 20 dito aan Lambert ten Elsen voor zijne gedaane kribben aan diezelve, houdvaren en geleverde rijsen [Totaal t/m fol. 48r en transport] [48v] Voor daar bij als aan de houwers het daartoe gebruikte houd gegeven tractement Voor verzuim van twee halve dagen Den 25 febr. aan Lamb. ten Elsen voor zijn gedaane kribben aan de hoofden van het Ramsbekervonder Voor mijn verzuim zo in desen als het loshouwen van het isch om de posten28 van de gemeensbrugge Voor het uitschrijven en berekenen der gemeensdebiteuren uit het gemeensboek Den 24 april aan de meester voor ’t publiceeren tot digtmaking der vrugtinge in de Meen29 Den 28 dito voor het bezigtigen der gemeente aan de zuidkant der Berkel wegens hier en daar gedane aangravinge, met den aankleven van dien Den 4 juny voor dito bezigtigen aan de noordkant, mede

0

18 0

0 0

5 0 12 0

5 8 0

4 0 11 0 8 0

0 0

8 5

14

16 0

3

6

0 0 2

12 0 10 0 4 0

31 0

0 0 16 0

0 0

10 0 12 0

0

10 0

0

10 0

0

3

0

1

0

0

1

0

0

0 0

0

28 29

Palen, pijlers. Laaggelegen weidegebied in de Ape


27

1786


[Totaal t/m fol. 48v en transport] [49r] Den 15 dito aan de meester voor ’t publiceren, schrijven der puplicatie[!] en voorwaarde ter verkoping der plaggen op den Mors Voor ’t laten oproepen Daarbij geadsisteert Den 17 dito wederom het veld bezigtigt Dito voor oppassers ter beveylinge van den turf aan verteringe Den 19 dito aan Derk Raas voor gedaane reparatie. Zo aan het Ramsduisterbeken30 en Meulenvonders, luid quit. Den 26 dito voor de bij eenige uitgezondene, om op den uitvoer van turf te passen, gebruikte jenever Den 4 july bij het besteden der planken tot de gemeensbrugge ten huise van Degherink, aan verteringe Dito aan den schrijver der minstaannemende betaalt [Totaal t/m fol. 49r en transport] [49v] Den 4 aug. met Lamb. ten Elsen het veld nagezien en daar op laten oppassen, aan verteringe Den 5 sept. voor gemeens Berkel ruimen Den 16 octobr. aan Jan Tankink twee jaren intres van een zomma groot 150 gulden respectivelijk verschenen St.‐Martiny 1784 en 1785, luid quit. Den 8 january voor het loshouwen van het ijsch om de posten van het Meulenvonder en gemeensbrugge, als verdere beveyliging van diezelve voor den ijschgang in twee volgende dage Den 16 dito aan Jan Hendr. Sikkink wegens eenige gedaane reparatien aan de Lakkersbrugge [Totaal t/m fol. 49v en transport] Den 29 dito aan Herman Bartels, boekebinder [50r] tot Vreden, voor het maken van een nieuw gemeensboek, groot in folio zes boekpapier, luid quit. Voor het bestellen van hetzelve en transport herwaars Den 7 febr. voor het aanmanen van eenige gemeensdebiteuren Voor het opstellen van een nieuw gemeensreglement, ’t vervaardigen van een publicatie tot het houden van een gemeenschvergadering met den aankleven van dien, t’zamen Aan de meester Engbert Simons voor ’t publiceren van dien, registreren der publicatie, en te boeke brengen van het reglement zelve Den 23 dito aan Jan Stomp ter occasie van de gehoudene gemeenschvergadering, voor gedaane verteringe

36 1

1 0

0 0

0 0 0 0 1

6 5 6 6 13

0 0 0 0 0

0

6

0

0

15 0

0 41 0

6 0 9 0 10 0

0 10

8 0 10 0

0

15 0

0

6

53 3

18 0 0 0

0 0 4

12 0 5 0 0 0

1

0

2

15 0

0

0

30

Staring kende nog in de 19de eeuw de ‘Duistere Beek’, een zijtakje van de Ramsbeek onder Rekken. Het beekje is te vinden op diens kaart ‘Het Stroomdal der Berkel’. www.heerlijkheidborculo.nl

28


[Totaal t/m fol. 50r en transport] Den 13 meert voor het [51v] aanmanen van gemeensdebiteuren Den 23 april aan de meester voor ’t publiceren en ’t schrijven der pupblicatie tot digtmaking van de weydegront Den 25 dito aan Harmen IJsverink voor 293 voet bruggenplanken, betaalt l.q. Dito dezelve bij het Zwilbroek ontfangen en aldaar aan verteringe betaalt Verzuem van een dag Den 26 en 27 dito ider dag een halv geadsisteert bij het opsmijten van den weg naar Haxbergen, te zamen Den 8 mey bij het afhalen der planken van het Zwilbroek tot tractement aan de voerlieden Verzuem [Totaal t/m fol. 50v en transport] Den 11 dito bij het leggen der goten in den nieuwen dijk en des veranderen wederom bij het opsmijten [51r], ider dag een halver, is Den 26 dito ter voltooyeng van denzelven, een halven dag Den 3 juny zo bij het weghalen van den door uitheemschen gestokenen turf in het zogenaamde Nieuwe Veld, als daar op bezigtigen van den in het Meerbekerveld gestokenen turf Verteringe bij voorensgemelde weghalen Aan Lamb. ten Elsen voor ’t aanzeggen Den 6 dito geadsisteert bij het kort hakken van den door uitheemschen in het Meerbeker Veld gestokenen turf, alsmede voor ’t aanzeggen van dien Den 8 dito voor verteringe van eenige oppassers op den turf en schapen Totaal t/m fol. 51r en transport] Den 10 dito per expres missive geëxpedieert aan den heer verwalter‐rigter tot Haxbergen met [51v] aanzoek de weg op haar territoir, evenals wij op het onze, in een behoorlijken staat te brengen Den 25 dito aan Garrit Jan Rutbeek op Bekkink voor een eyken planke van 12 voet tot het Ramsbekenvonder Den 5 july aan Lamb. ten Elsen voor gedaane aanzegging, houwen van houd, opmaking van hetzelve, tot kribben aan de gemeensbrugge, kribben van dien, met daarbij geleverde rijser als andersins, luid quit. Voor daarbij gebruikte jenever Den 8 dito aan de smit Jan Hendrik Kuipers voor gemaakt iserwerk en nagels aan ’t Ramsbekenvonder en gemeensbrugge, luid quit. Dito an Antonij Stomp voor het laten graven van kley van zijnen


65 0 0

10 0 15 0 4 0

28

12 0

0

12 0

0 0

10 0 10 0

0

8

0 96 0

5 0 16 0 10 0

0 0

5 8

0 0 0

15 0 5 0 8 0

0

10 0

99 0

17 0 6 0

0

18 0

3

4

0 4

12 0 11 0

1

2

0

0 0

0

0

29


vreegrond voor het hoofd der gemeensbrugge [Totaal t/m fol. 51v en transport] [52r] Den 13 dito aan Jan Hendrik Sikkink wegens verdient timmerloon, zo aan de gemeensbrugge als andersins, luid quit. Dito aan Garrit Raas mede voor verdient timmerloon aan de gemeensbrugge, luid quit. Voor der daarbij alsmede bij het graven en karen van kley gebruikten jenever Voor adsistentie in desen in vier dagen Den 21 dito aan Harmen Odink wegens desselfs administratie in qualiteyt als medebuurmeester, leveren van houdt als andersins. En waarvan de rekening ter examinatie hiernevens word voorgelegt, luid quit. Voor het opstellen en balanceren deser rekening, als schrijven der pupblicatie tot het doen van dezelve Aan de meester voor ’t pupbliceeren van dezelve [Totaal t/m fol. 52r en transport] Den buurpenning van den ontfangst ter zomma van 140 gulden, eenen stuiver per gulden, is Te zamen

110 10 0 5 5 0 1

10 0

2

10 0

2 13

0 0 13 0

1

0

0

0 3 0 136 11 0 7 0 0 143 11 0 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerke alhier binnen Rekken op ergaane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekening van den buurmeester Henricus Cuiper geëxamineert en bevonden den ontfang te zijn eene zomma van 140‐14‐6 En de uitgave daarentegen de zomma van 143‐11‐0 Dus meer uitgegeven als ontfangen de zomma van 2‐16‐10 Verder worden de buurmeesters Herman Odink en Henricus Cuiper in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaren gecontinueert. Actum Rekken, den 25 july 1786. Onderstond en was getekent: W. Mellink, G.J. Kuiper, G.J. Bekkink, J. Stomps, G.J. ten Broeke, Jan Simens, H.M. Osterbroek, J.H. te Raa. Aldus is dese hier voorenstaande [53r] rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, Engbert Simens, schoolmeester.


30

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Protocollatie van de gemeenschrekeningen, aanvankelijk in den jare 1786. Ten tweeden. Rekening van Henricus Cuiper aangaande desselfs administratie, als buurmeester, met en benevens desselfs medebuurmeester Harmen Odink, over de gemeente van Rekken, aanvankelijk St.‐Jacopsdag 1786 tot Jacopsdag 1788 Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. Ontvangst 1786 Novemb. Den 16, op zitdag aan Stomps en volgende dagen 0 9 0 aan agterstantsche gemeenscheverpondinge of uitgangen ontfangen: Van Hendrik Jan Abbink voor de jaren 1783, 1784 en 1785 Hendr. Sloemers van ’t jaar 1781 tot 1785 incluis 1 5 0 Willem Broekmeule van den Beumer voor 1777 tot 1786 2 11 0 incluis En den uitgank uitgekogt met 6 0 0 Herm. Oosterbroek van de aangekogte weyde van Rosink in de 1 12 0 Ape van 1782 tot 1785 incluis [Totaal van fol. 54r en transport] 12 0 0 [54v] Garrit Jan ten Broeke als diakenboekhouder voor ’t 1 10 0 Lisenbosch, van 1771 tot 1785 incluis Hermanus ter Huurne van ’t jaar 1738 tot 1786 ingesloten 4 16 0 Jan Hendrik te Raa van ’t Crosenhuis van 1776 tot 1786 incluis 5 0 0 1787 July, den 8 van Jan Hendrik Boeijink in Nijenhuiskamer voor 1 10 0 brand halen uit de gemeente in dit jaar Den 10 dito voor de verkogte plaggen in de Aape, luid 67 12 0 voorwaarde Den 29 dito van Jan op Gijbers Smit aan agterstantse 2 4 0 stedigheid 1788 Jannuary, den 15 van Hendrik Sloemers twee jaren uitganck, 0 10 0 te weten van 1786 en 1787 Dito gemelden uitgank staande ten laste van het Kleyne 5 0 0 Sloemers, uitgekogt met [Totaal t/m fol. 54v en transport] 100 2 0 Den 20 dito van scholte Geert [55r] van Karnebek als eygenaar 7 12 0 van het plaatsyen Wevers of Bisschop, den agterstantschen uitgank van den jare 1748 tot 1786 incluis Dito gemelden uitgank uitgekogt en betaald met 4 0 0 Tezamen 111 14 0 [55v] Uitgave Gld. St. Penn. 1786 July, den 25 luid slodt van mijn voorige rekening meer 2 16 10 uitgegeven als ontfangen Dito bij het doen der rekening met de presente geërfdens ten 1 11 0 huise van Stomps aan verteringe betaald Aan de meester E. Simens voor het oplesen en te boeken 1 0 0


31

1787


brengen der rekening Augustus, den 17 den eengale linie tussen ons en het Mallensche Veld afgebaakt en eenigen uitheemschen turf kort gehakt Den 19 dito aan verteringe voor eenige oppassers September, den 11 voor gemeens Berkel ruimen October, den 22 aan Garrit Raas wegens gedaane reparatie aan het rekke van het Ramsbeken vonder, met het daarbij gedaane hout en nagels [Totaal van fol. 55v en transport] [56r] November. Den 16 voor het houden van een zitdag ten huise van Stomps wegens de agterstantse gemeensverpondinge opstellen van twee sommatien ten dien eynde Verteeringe voor dien dag met mijn medebuurmeester Den 22 dito wegens den agterstant van het plaatsjen Wevers of Bisschop na ’t Karnebek als eygenaar van hetzelve geweest December. Den 11 aan Jan Ruwhof voor geleverde nagels gebruikt bij het laatste maken aan de Lakkersbbrugge, zo bij mijn voorige rekening was agtergebleven [Total /m fol. 56r en transport Maart. Den 3 eenige onberegtigden aan de school ontboden en diezelve daar wegens brandhalen [56v] uit de gemeente te onderhouden, zo hierbij bij als ter regulering van eenige afgravinge van Berent Tenkers April. Den 17 voor ’t houwen der riser en emploijeren aan de kribbe der gemeensbrugge Voor ’t pupbliceren en schrijven der publicatie tot digtmaking van den weydegrond Juny. Den 29 en 30 voor eenige oppassers op den uitvoer van turf July. Den 10 aan de meester voor ’t pupbliceeren, schrijven der publicatien en voorwaarde ter verkooping der plaggen in de Aape Voor ’t oproepen en daarbij geadsisteert [Totaal t/m fol. 56v en transport] Den 18 dito voor een compagnie soldaten van het Regiment van Oranje Gelderland [57r] en eenige ruiters ter occasie van het brengen der Oranje vlag op den kerktooren, beneffens veele daarbij adsisterende ingezetenen deser gemeente, aan Jan Stomp aan verteringe Den 20 dito ter occasie datter wederom een commando was afgezonden, nog Augustus. Den 8 het veld bezigtigt en nagezien Den 9 en 11 dito bij ’t oppassen op den turf en schapen an


0

10

0

0 0 0

6 8 17

0 0 0

7 1

11 0

0 0

1 0

6 10

0 0

0

1712

11 0

5 10

6 0

0

10

0

0

4

0

0

12

0

1

0

0

0 15 19

12 1 18

0 6 0

1

2

0

0 0

6 12

0 0

32

1788


verteringe September. Den 19 voor gemeens Berkel ruimen Den 20 dito voor ’t adsisteren bij het doen der schouw November. Den 3 dito aan H. Lindeman tot Zutphen voor een nieuw vel op de gemeenstromme Aan de boode transport [Totaal t/m fol. 57r en transport] [57v] Aan Derk Raas voor ’t opmaken Aan Toone Raas voor het maken van een nieuwen draagband en leren aanhalers Den 20 dito voor twee elle nieuw breedoek tot een nieuwe Oranje vlag Aan juffer Velding te Groenlo voor het verwen van dezelve Voor nageltjes om aan te hegten, en verteringe bij het opbrengen op den kerktooren January. Den 22 dito an Jan Hendrik Sikkink voor hondert voet eyken planken ten dinste der Lakkersbrugge [Totaal t/m fol. 57v en transport] Den 26 dito aan Jan Tankink, twee jaren intres van eene zomma ad 150 gulden, respectivelijk verschenen St.‐Martiny 1786 en 1787, [58r] luid quid Maart. Den 31 dito aan Toone Buts voor twee van hem gekogte boomen tot palen aan de Lakkersbrugge Aan verteringe zo bij den koop als houwen van deselve Verzuem daarbij Mei. Den 2 dito voor advys van een zeker advocaat omtrent den gewaander kannenaccijs van bieren verschonken op bruiloften, groeven en diergelijken, als ook omtrent de gehoudentheyd om vonders in een andere gemeente leggende te maken of repareren Reyse en verteringe Den 13 dito aan de meester voor ’t pupbliceren tot digmaking van den weydegrond [Totaal t/m fol. 58r en transport] Den 31 dito de gehele [58v] gemeente, zo aan de zuit‐ als noortzijde bezigtigt en nagezien Verteringe Juny. Den 1 en 2 aan verteringe voor eenige oppassers op den torf Den 23 dito voor ’t opverven der Oranje vlag Den 28 dito van den indrang der schapen geïnformeert zijnde, daarop in de volgende dagen doen oppassen, aan verteringe July. Den 24 dito aan mijn medebuurmeester Harmen Odink wegens desselfs administratie geduurende de twee laatst loopende jaren en waarvan de rekening hiernevens werd


0 0 1

8 6 8

0 0 0

0 39 1 0

1 5 0 9

0 6 0 0

1

4

0

1 0

2 16

0 0

9

0

0

52 10

16 10

6 0

6

10

0

0 0 2

6 5 10

0 0 0

0 0

10 3

0 0

73 0

10 10

6 0

0 0

5 12

0 0

0 0

7 18

0 0

4

19

0

33


voorgelegt, betaalt luid quit. met [Totaal t/m fol. 58v en transport] Voor ’t opstellen en balanceren deser rekening als schrijven der pupblicatie [59r] tot het doen deser rekening Aan de meester voor ’t pupliceeren Den buurpenning van den ontfangst ter zomma van 111 gulden, eenen stuiver per gulden, is En de uitgave daarentegen de zomma van

81 1

1 0

6 0

0 5

3 11

0 0

87 15 6 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken, op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekening van den buurmeester Henricus Cuiper geëxamineert en boven den ontfang te zijn eene somma van 111‐14‐0 87‐14‐0 En de uitgave daarentegen de zomma van Dus meer ontfangen als uitgegeven de zomma van 23‐18‐10 Verder worden de buurmeesters Herman Odink en Henricus Cuiper in hare respective bedien [rest tekst, fol. 59v en fol. 60 niet verfilmd of niet aanwezig] Jaar Rekeningposten rekening 1788‐1792 [derde rekening] Gld. St. Penn. NB. Begin van de rekening ontbreekt 1789? [Totaal t/m fol. 60r] 27 9 10 [60v] […] rekening van haar agterstantsen uitgank 25 0 0 Den 22 july voor de verkogte plaggen op den Mors, luid 68 1 0 voorwaarde Den 12 aug. voor eenigen uitheemschen weggehaalden turf uit 1 17 0 het Nieuwe Veld Den 13 dito voor weggehaalden turf uit het Meerbekerveld 2 15 0 Den 22 sept. van Berent Tenkers voor gedaane aangravinge 14 0 0 aan zijn weydeken in den Voort Den 14 octbr. voor eenigen uitheemschen uit het Nieuwe Veld 1 3 0 weggehaalden turf Den 7 novbr. van Jan op Gijbers lijftugt op rekening van zijn 1 0 0 agterstantschen uitgank [Totaal t/m fol. 60v en transport] 141 5 10 1790 Den 16 juny van Lambert ten Elsen op rekening van haar 2 10 0 agterstantsen [61r] uitgank Den 11 aug. van scholte Garardus van Karnebek tot 100 0 0 goedmaking van extra gemeensch uitgaven opgenomen en dus ontvangen Den 1 sept. voor uitheemschen weggehaalden turf van de 1 17 0 Langelsche grensen Den 1 decembr. op een zitdag aan Stomps, aan agterstantse 1 10 0 gemeenschverpondinge of uitgangen ontfangen van Hendrik Lutjentank voor den restant van 1780, 1781, 1782 en op


34

1791


rekening van 1783, t’zamen Jan op Gijbers lijftugt van ’t jaar 1782 tot 1786 incluis [Totaal t/m fol. 61r en transport] Derk Simons en Jan Tankink als eygenaren [61v] van de Roggenbraak, van ’t jaar 1777 tot en met 1790 incluis Tone ter Maat voor rekening der minderjarige kinderen van Fennen voor ’t jaar 1786 tot en met 1789 incluis Berent Jan ten Broeke voor 1785 tot en met 1790 incluis Hendr. Jan Abbink voor 1786 tot en met 1790 incluis De weduwe te Raa op het Krosenhuis voor 1787 tot en met 1790 incluis Hermanus Oosterbroek voor 1786 tot en met 1790 incluis En voor den uitverkoop van den uitgank Henricus Lansink op Degherink voor den agterstant tot en met 1790 incluis [Totaal t/m fol. 61v en transport] [62r] Hermannus ter Huurne voor 1787 tot en met 1790 incluis Dito van Berent Tenkers nog op rekening van zijn aangravinge aan het weideken aan den Voort Den 22 dito van Jan Tankink en Derk Simons voor den verkoop van den uitgank uit de Roggenbraak Den 23 mey van de weduwe van wijlen Arent Evers in voldoeninge van haar agterstantsen uitgank tot en met het jaar 1788 incluis Den 6 juny voor weggehaalden turf uit het Meerbekerveld Den 7 dito voor de verkogte plaggen in de Ape, luid voorwaarde [Totaal t/m fol. 62r en transport] [62v] Den 29 sept. voor 3 voer uit het Nieuwe Veld weggehaalde schadden Den 14 novbr. van Garr. Jan Cuiper den jaarlijksen uitgank ad 8 stuiver uit zijn aangekogten weydegrond van Fennen voor de jaren 1790 en 1791 Dito nog van denzelven voor den uitkoop van gezeyden uitgank Den 16 dito ontfangen ingevolge accoort van den 10 sept. met gecommitteerde heeren van de Graafschap Zutphen ter verhooging der gemeensbrugge en Meulenvonder ingegaan de zomma van Dito van de geïntresseerdes van de nieuwe Odinkbrugge voor het leenen der gemeenschheije voor 3 dagen, daags 12 stuiver, is Dito nog van de geïntresseerdens van de Cuipersbrugge, mede voor 3 dagen [Totaal t/m fol. 62v en transport]


2 10 250 2 5 4

0 10 0

1

12

0

4 0 2

10 15 0

0 0 0

2 8 6

0 0 0

0 0 0

280 3 0 8 3 0

10 0 0

8

0

0

10

0

0

2 77

13 15

0 0

381 19 1 16

10 0

0

16

0

8

0

0

135 0

0

1

16

0

1

16

0

530 13

19

35

1788

1789


[63r] Den 8 mey van Albert Wolf ontfangen de pagt van den kamp bij zijn huis, verschenen St.‐Martiny 1791, zijnde Tezamen Uitgave Den 25 july bij het doen mijner voorige rekening met de presente geërfdens bij Stomp aan verteringe betaalt En aan de meester Engbert Simons voor ’t oplesen en protucolleren dien rekening [Totaal fol. 63r en transport] Den 25 august. nevens mijn medebuurmeester geadsisteert door Lambert ten Elsen het veld bezigtigt en des agternamiddaags uitheemschen turf uit het Nieuwe Veld doen [63v] weghalen aan verteringe daarbij Vacatie van dien dag Aan Lambert ten Elsen Den 26 dito geadisisteert bij het korthakken van uitheemschen turf in het Meerbeker Veld Voor verteringe aan de korthakkers Dito aan Scharpenborgs Smit voor gemaakt ijserwerk tot de Lakkersbrugge en Meulenvonder, luid quit. Den 30 dito aan Jan Hendr. Sikkink en Garr. Hulsman voor verdient timmerloon aan de vleugels van de Lakkersbrugge, luid quit. Tot tractement aan de heijers en werklieden Daarbij geadsisteert 3 en ½ dag Den 9 septembr. voor gemeensch Berkelruimen [Totaal t/m 63v en transport] [64r] Den 11 dito geadsisteert bij ’t doen der schouw Den 24 decemb. aan Antonij Stomp en Lamb. ten Elsen aan verdienst en verteringe voor en bij het loshouwen van het ijsch om de posten van het Meulenvonder en gemeensbrugge Den 16 january voor het andermaal loshouwen an dito vonder en brugge Den 5 febr. voor aanmaninge van gemeenschdebiteuren Den 18 dito met eenige geadsisteert en een groot aangedreven hout van voor de gemeenschbrugge gehaalt, verteringe Voor 2½ elle breet doek tot een nieuwe Oranije vlag [Totaal t/m fol. 64r en transport] Aan joffer Velding tot Grol voor het verven derzelve [64v] en de woorden ‘Vivat Oranije’ in groote letteren Transport heen en weerom Maken van een staf en nagels aan te hegten Den 8 maart bij het plaatsen op den kerktooren verteert


8

0

0

538 1

13 16

10 0

1

0

0

2 1

16 15

0 0

0 0 0

10 8 5

0 0 0

0 2

8 8

0 0

5

14

0

3 1 0 19 0 0

5 15 8 12 6 19

0 0 0 0 0 0

0

10

0

0 0

10 8

0 0

1 23 1

10 15 6

0 0 0

0 0 0

4 4 1

0 0 0 36


Den 23 april van Simons gekogt 52 peppelen poten Voor het laten brengen na den Mors en doorens om dezelve Voor het poten en ommaken van doorens Den 5 mey aan Garr. Jan Cuijper en Engb. ter Barg voor 63 dito poten Voor het laten brengen na den Mors, pooten en ommaken van doorens Den 8 july ter occasie van een afgezonden gezantschap na Garrit Simmelink ter zake van desselfs voorneemen om in het bakhuis op de Desike een inwooner te zetten, aan verteeringe Voor ’t afvaardigen van het gezantschap [Totaal t/m fol. 64v en transport] [65r] Voor ’t schrijven van een publicatie tot het houden van een gemeenschvergadering Aan de meester voor het publiceeren en aantrekken der klokke Den 15 dito bij het houden der gemeenschvergadering met de presente leeden der gemeente aan Jan Stomp voor verteringe Voor het instellen en schrijven der acte van het gemeenschbesluidt Den 22 dito aan de meester voor ’t publiceeren ter verkooping der plaggen op den Mors Voor ’t schrijven der voorwaarde met den aankleven van dien Voor ’t laaten oproepen Daarbij geadsisteert Den 11 aug. het veld bezigtigt en nagezien Den 12 dito geadsisteert bij het weghalen van turf uit het Nieuwe Veld Voor verteringe aan de voerlieden en opsmijters [Totaal t/m fol. 65r en transport] [65v] Den 13 dito wederom geadsisteert bij het weghalen van turf uit het Meerbeker Veld Voor verteringe aan de voerlieden en opsmijters Het aanzeggen Voor ’t oppassen in de tusschentijt en verteringe daarbij Den 8 en 9 sept. geadsisteert bij het maken van den dijk op het gemeensch veene Aan tractement van ruim zeventig man in die dagen daaraan gebruikt Den 10 dito voor gemeensch Berkelruimen Den 14 dito bij het doen der schouw Den 18 dito het veld bezigtigt Den 13 octobr. wederom en een uitheemschen, kluin uit het gemeensch veene kaarende, verjaagt Den 14 dito geadsisteert bij het weghalen van turf uit het


2 1 0 3

12 0 16 3

0 0 0 0

0

18

0

0

16

0

0 35 0

6 4 4

0 0 0

0

4

0

3

2

0

1

0

0

0

3

0

1 0 0 0 0

0 6 6 10 6

0 0 0 0 0

1 43 0

3 8 6

0 0 0

3 0 0 0

5 8 15 18

0 0 0 0

5

4

0

0 0 0 0

8 6 8 8

0 0 0 0

0

6

0 37

1790


Nieuwe Veld Voor verteringe aan de voerlieden en opsmijters [Totaal t/m fol. 65v en transport] Den 21 novbr. aan Jan Tankink twee jaaren intres van een zomma groot 150 gulden [66r] respectivelijk verschenen St.‐ Martiny 1788 en 1789, l.q. Den 7e april van Haxbergen missive ontfangen met het gunstig appoinctement omtrent het maken van de weg, expresse en verteringe Dito voor 79 peppelen pooten, stuk 1 stuiver, is Voor ’t pooten en ommaken van doorens Den 24 dito nog voor 54 dito pooten Voor ’t pooten in den Eykelkamp Voor doorens en ommaken van diezelve Den 30 mey aan de meester voor ’t publiceeren ter houding van een gemeenschvergadering Den 31 dito ter occasie van de gehoudene vergadering voor de presente leden aan Stomps aan verteringe Den 1 juny wegens het beslootene nevens mijn medebuurmeester na Borculo geweest, reyse en verteringe Den 7 dito andermaal [Totaal t/m fol. 66r en transport] [66v] Den 18 dito uit dien hoofde missive geëxpedieert aan de heer dr. Geers Den 1 july missive van denzelven terugtransport Den 2 dito met zijn weled. tot Borculo geconfereert, reyse en verteringe Den 3 dito de gemeente rondtgegaan en de outste menschen over die materie gehoort Den 4 dito per expres misive met een proyeckt van vraagstukken na Borculo gezonden aan de heer dr. Geers Expresse Den 5 dito door de heer dr. Geers aan mij daaromtrent eenige naadere opheldering gevraagt, en aan zijn weled. bij missive toegezonden Voor het schrijven van twee attesten Den 6 en 7 dito voor het rontgaan der gemeente om die te laten teekenen [Totaal fol. 66v en transport] Den 8 dito aan de Parmasant voor ’t citteren van Hendrik [67r] Sjongen [67r] senior, Garrit Jan Cuiper, Jannes ter Borg, Harmanus Oosterbroek, Willem Bargwevers, Tone Gielink, Jan Hendrik Meerink, Hermanus ter Huurne, Jan Harmen Mellink en Frederik Bruggers om condschap der waarheid te gevenin die hiervoorens rouleerende zake, de zaak van den gewaarden


0 56 10

15 15 10

0 0 0

0

10

0

3 1 2 0 0 0

10 1 14 16 18 3

0 0 0 0 0 0

2

18

0

0

18

0

0 81 0

18 18 4

0 0 0

0 0

1 18

0 0

0

12

0

0

12

0

0 0

9 6

0 0

0 1

12 0

0 0

86 6

12 0

0 0

38


kannenaccijs Den 9 dito met de eerstgemelde 5 condschappen, zo tot Borculo als op de reyse, aan verteringe Vacatie Den 12 dito met de laatste vijf condschappen Vacatie Dito aan gerigtskosten voor ’t afhooren der voorensgemelde condschappen, luid quit. Den 14 dito een brief ontfangen van de heer dr. Geers, transport [Totaal t/m fol. 67r en transport] [67v] Den 16 dito aan zijn weled. eenige verzogte ophelderingen, bij missive per expres toegezonden Den 21 dito per expres tot Borculo ontboden Den 22 dito aan zijn hoogwelgeboorene den heere baron van Heeckeren van Zuideras, drossaart der stad en heerlijkheid van Borculo ampel request gepresenteert en overgeven omtrent den gementioneerden kannenaccijs contra Jan Smits, Jan Honhoff en Albert Mullerink als pagters van denzelven, voor vacatie en verteeringe Dito aan de secretaris voor de laatste certificaten van de laatste condschappen Voor ’t laaten afschrijven van ’t request, als andersins Den 30 dito per expresse tot Borculo ontboden [Totaal t/m fol. 67v en transport] [68r] Den 31 dito aldaar ontfangende ’t appointement van den heer drossaart, waarbij de pagters van den kannenaccijs alleen worden bepaalt tot de tappers en voor het overige worden overgelaten om het contrarie van onse sustunue te bewijsen, extra reyse en verteringe Den 7 aug., zijnde de hooge geboortverjaaring van Haare Koninglijke Hoogheyd mevrouwe de princesse van Oranije etc., de vlag op den tooren gebragt en afgehaalt, verteringe Den 15 dito de pagters van den kannenaccijs zig alhier bij pupblicatie gelatende, alsoff er niets geschied was, en oorbaar vindende diezelve te laten copiëren, daarvoor aan de meester [Totaal t/m fol. 68r en transport] [68v] Dito dezelve per expres na Borculo geëxpedieert Den 18 dito bij requeste gezeyde publicatie aan den heere drossaart gepresenteert en overgegeven. En van zijn hoogwelgebooren gunstig tot antwoort bekoomen, dat hij daarop ten eersten order zoude stellen, extra vacatie en verteeringe Den 17 sept. ter zijden geïnformeert wordende dat de Eijbergsche pagters van den kannenaccijs zig opnieus naar ’s‐


6

13

0

0 8 0 38

10 6 10 16

0 0 0 0

0

1

0

147 8 0 10

0 0

0 1

9 0

0 0

7

0

0

4 0 161 3

10 9 6 10

0 0 0 0

0

8

0

0

4

0

165 8 0 12 2 15

0 0 0

0

0

6

39

1791


Hage wilden addresseeren en over de zaak tot de heeren Domeyneraaden apeleren. Dit per missive aan de heer dr. Geers gecommuniceert Den 11 dito voor gemeensch Berkelruimen Den 13 dito geadsisteert bij het doen der schouw [Totaal t/m fol. 68v en transport] Den 29 dito aan Tone Stomp voor eenige gedaane [69r] reparatie aan de leuning van de gemeenschbrugge Den 4 octobr. voor het laten naazien van het veld door Lamb. ten Elsen en opontbieden tot weghalen van uitheemsen turf Voor verteringe voor de voerlieden en opsmijters Daarbij geadsisteert Den 8 dito wederom het veld bezigtigt Voor het schrijven van twee pagtcedulen als eene voor de Wolf en de andere voor Jan Willem Vreriks, ten favuire deser gemeente met de weerkleden, daarvan tezamen Den 9 novbr. bij het laten tekenen van dezelve aan verteeringe Den 10 dito aan de heer dr. Geers zijn salaris als bediende advocaat in zaken dezer gemeente, luid quit. [Totaal t/m fol. 69r en transport] [69v] Den 1 decembr. bij het houden van den zitdag aan Stomps ter betaling van de gemeensuitgangen of verpondinge, aan verteeringe Vacatie Den 4 january missive geschreven aan de heer dr. Pleger tot Zutphen om advys in zake van die ten besten gegevene bieren, mede voor transport Den 6 dito ’t advys ontfangen, transport Voor het advys Transport Den 15 dito aan Tone Stomps voor eenige gedane reparatie aan de leuning van de gemeenschbrugge Voor daartoe gebruikte nagels Den 3 maart aan Hendrik ter Horst voor het maken van nieuwe randen op de gemeenschtromme Den 4 mey het veld bezigtigt [Totaal t/m fol. 69v en transport] [70r] Den 6 dito bij het weghalen van uitheemschen turf uit het Meerbeker Veld aan verteeringe Daarbij geadsisteert Den 7 juny aan de meester voor ’t publiceeren om te verkoopen de plaggen in de Ape en schrijven van de voorwaarden van dien Voor ’t laten oproepen Daarbij geadsisteert


0 0 169 0

8 6 15 6

0 0 0 0

0

8

0

1 0 0 2

8 6 5 0

0 0 0 0

0 96

12 0

0 0

271 0 1 6

0 0

0 0

10 6

0 0

0 0 0 0

2 3 40 4

0 0 0

0 0

4 11

6 0

0 8 277 15 1 18

0 6 0

0 1

6 0

0 0

0 0

6 6

0 0 40


Den 3 july door den heere drossaart op den Hoogen Huise Borculo ontbooden ter zake van den kannenaccijs voor de heeren Domeyen in Haage, met afgeving van ons berigt daartegen, vacatie en verteeringe Totaal t/m fol. 70r en transport] Van den 16 tot den 20 august. tot het maken van eereboogen etc., ter receptie der koomste op den laatstgemelden dag, van Zijne Doorlugtige Hoogheid, den heere Prince van Oranije en Nassauw, etc., etc., etc., [70v] als Heer van dese Hooge en Vrije Heerlijkheid, alhier binnen Rekken aan diversche materialen verschooten en betaald, luid rekening Den 3 sept. voor gemeensch Berkelruimen Den 5 dito geadsisteert bij het doen der schouw Den 29 dito aan Lambert ten Elsen voor ’t aanzeggen ter weghaaling van uitheemschen turf uit het Nieuwe Veld Voor verteringe bij het weghaalen Daarbij geadsisteert Den 30 dito aan de smit Berent van Edig voor gemaakte nagels en verder ijserwerk, zo aan de heije, gemeensbrugge en Meulenvonder, luid quit. [Totaal t/m fol. 70v en transport] Den 15 octobr. per expresse missive ontfangen met requisitie om des anderen daags op den Hogen [71r] Huise Borculo te komen, expresse Den 16 dito nevens mijn medebuurmeester aldaar van den hoogwelgeboorenen heere drossaart ampel declaratoor ontvangen der vrijspraak door de heeren Domeynen van Zijne Hoogheid van het betalen van kannenaccijs van ten besten gegevene en te geevene bieren, verteringe wegens dit gunstige berigt [Totaal t/m fol. 71v en transport] Den 15 novbr. aan Hermanus Oosterbroek en Garrit Jan ten Broeke voor hunne reyse na Borculo om te verzoeken, als ook van den heere drossaart verkregen ontslag voor die van Rekken om de Berkel omtrent Borculo helpen uit te graven, met [71v] berigt hiervan aan de andere rotmeesters Dito nog aan Garrit Jan ten Broeke voor het halen van het geld van Zutphen zo ter verhooging der gemeenschbrugge en Meulenvonder geaccordeert was, met ’t cancelerijgeld van dien Den 16 dito aan Jan Hendrk Sikkink, zo voor het leveren van posten, balken, slijen, planken en maken ter verhooging der gemeenschbrugge en Meulenvonder, ingevolge anneeming als verder buiten en booven het bestek daaraan gedaane leverantie van houdt, planken en timmeratie, luid quit.


0

15

0

282 6 20 11

6 0

0 0 0

8 6 6

0 0 0

0 0 8

16 6 12

0 0 1

313 11 0 9

10 0

2

0

4

316 4 2 0

10 0

1

0

6

140 15

0

41

1792


[Totaal t/m fol. 71v en transport] Voor ’t instellen der voorwaarde ter besteding van dezelve pupblicatie tot Wenterzwijk, vacatie en verteringe zo bij het accoort met [72r] de heeren gecommitteerden van de Graafschap, als maken van de brugge, tezamen Aan Jan Stomp voor geleverde genever tot tractement aan de heijers En aan Jannes Hofsteede Voor een nieuw zeel tot de heije, 2 guld. 18 stuiv. Edog hiertoe is betaalt door de geïntresseerdens van de nieuwe Odink‐ en Cuipersbruggen ider 19 stuiv. Blijft dus tot gemeenschcaste Den 21 dito aan Jan Tankink twee jaaren intres van een zomma groot 150 guld., respectivelijk verschenen St.‐Martiny 1790 en 1791 luid quit. met [Totaal t/m fol. 72r en transport] [72v] Den 22 dito aan Geradus Karnebek mede een jaar intres van een zomma ad 100 gulden, verschenen den 14 augs. deses jaars 1791 luid quit. met Den 16 february aan Frederik Roosink voor het maken van het vonder aan Schoolgaarden, luid rekening Dito aan de smit Berent Edig voor daartoe gebruikt iserwerk Den 8 mey an Albert Wolf voor gedaane aanzeggen als arbeid ten dienste der gemeente [Totaal t/m fol. 72v en transport] Den 19 dito de dag van het laatste Oranijegelag, gebleeken zijnde zo wegens de receptie van zijn hooggeboorene den heer [73r] baron van Heekeren van Suideras, drossaart deser Heerlijkheid, met zijn gevolg aldaar present zijnde, als andersins meer uitgegeven als ontfangen te hebben, luid rekening Den 14 july aan den medebuurmeester Herman Odink wegens desselfs medeadministratie en leveren van hout geduurende dese laatste vier jaaren en waarvan de rekening hiernevens word voorgelegt, luid quit. met Voor ’t opstellen en balanceren deser rekening als schrijven der pupblicatie tot het doen van dezelve [Totaal t/m fol. 73r en transport] [73v] Aan de meester voor ’t pupbliceeren Den buurpenning van den ontfangst met uitsluiting der opgenomene of genegotieerde 100 guld. ter zomma van 138 gulden, eenen stuiver per stuk, is Tezamen

460 5 4 10

10 0

2

10

0

1 1

10 0

0 0

10

10

0

480 5 3 0

10 0

2

15

0

1 1

0 11

0 0

488 11 18 6

10 0

24

16

0

2

0

0

533 16 0 3 21 18

10 0 0

555 17 10 Op heden dato ondergeschreven, zijn in de kerk alhier binnen Rekken, op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die


42

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk hiervoorenstaande rekening van den buurmeester Henricus Cuiper geëxamineert en bevonden de uitgave de zomma van 555‐17‐10 En den ontfvangst daartegen de zomma van 538‐13‐10 Dus meer uitgegeven als ontfangen de zomma van 17‐4‐0 Verder worden de buurmeesters Herman Odink en Henricus Cuiper [74r] in hare bedieninge voor den tijd van twee jaaren gecontinueert. Actum Rekken, den 25 july 1792. Onderstond en was getekent: Tone Buts, Harmanus Oosterbroek, Toone Gielink, Jan Stomps, Derk Simens, Jan ter Horst, Jan Hendrik Sikkink, Jan Simens, H. Jan Kuiper, E. Simens Aldus is dese hiervoorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [75r] Ten vierden. Rekening van Henricus Cuiper in qualiteit als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvankelijk den 25 july 1792 tot den 25 july 1794 incluis. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. Ontfangst 1792 Den 10 octobr. ontfangen van Lamb. ten Elsen in voldoening 0 12 0 van de jaren 1786, 1787, 1788 en 1789 uitgank, zijnde ’s‐jaars 3 stuiver, tezamen 1793 Den 4 juny bij het weghaalen van uitheemschen turf uit het 0 17 0 veld aan de zuitkant der Berkel, na aftrek der verteringe Den 12 juny voor de plaggen op den gemeenen Mors, luid 78 13 0 voorwaarde [Totaal fol. 75r en transport] 80 2 0 r. [75v] Den 11 septemb van Jan Hendrik Bolster voor huur van 0 12 0 de gemeensheije van een dag Den 14 octobr. voor huur van dezelve tot de lange brugge 1 4 0 onder Vreden 1794 Den 22 january van Hendrik Odink in voldoening van de 0 15 0 jaaren 1790, 1791, 1792, 1793 en 1794 uitgank van het Elshuis, zijnde ‘s‐jaars 4 stuiver, dus Den 11 mey voor eenige aangegravene hoekjes, als namentlijk: Van Herman Odink aan ’t oosteynde van zijn gaarden 1 0 0 [Totaal fol. 75v en transport] 83 13 0 [76r] Van Garrit Jan ter Borg op de Huurne voor een hoekjen 3 0 0 aan de zuitoostzijde van desselfs kamp Van Toone Gijbers voor iets bij zijn lijftugt 0 11 0 Van Garrit Jan Cuiper voor een nieuwen graven aan de 1 10 0 oostzijde van desselfs weyde in de Ape Van Willem Broekmeule voor twee onderscheyden rigtingen 1 0 0 van den graven aan de zuitkant van het zoogenaamde


43

1792 1793


Raeken [Totaal fol. 76r en transport] [[76v] En van Hendrik Jan Cuiper voor een hoekjen tusschen desselfs gaarden en Horsterkamp Tezamen [77r] Uitgave Den 25 july bij ’t slot mijner laatstvorige rekening gebleken zijnde meer uitgegeven als ontfangen te hebben Dito voor de presente leden der gemeente ten huise van Stomp aan verteeringe betaalt Aan de meester Engbert Simons voor ’t opleesen en prothoclleeren dier dubbelde rekening Den 1 septembr. voor gemeens Berkelruimten Den 4 dito geadsisteert bij het doen der schouw Den 10 octobr. an Lambert ten Elsen voor kribben an de gemeensbrugge, zo in het voorige jaar verbleven was [Totaal fol. 77r en transport] Den 4 april aan Garadus Karnebek den intres van een zomma [77v] van eenhondert gulden ten laste deser gemeente, verschenen den 14 august 1792, betaald luid quit. met Den 24 mey het veld aan de noordzijde bezigtigt Den 3 juny aan de zuitkant Den 12 dito aan de meester, zo voor ’t pupbliceeren om te verkoopen de plaggen op den gemeenen Mors, als schrijven der pupblicatie van dien Aan tractement voor ’t uitperken Voor ’t laten oproepen Daarbij geadsisteert Den 11 august. an Jan Hendrik Sikkink voor eenige gedaane reparatie aan de Lakkersbrugge [Totaal fol. 77v en transport] [78r] Den 23 dito an Garrit Hulsman voor het maken van een nieuwen stamper tot de gemeensheije Den 30 dito an de smit Berent Edig voor een ijseren band om denzelven, wegende 10½ pond, ’t pont 3¼ st., betaalt met Den 7 septbr. voor gemeens Berkelruimen Den 10 dito geadsisteert bij het doen der schouw Den 14 dito bij het repareren van den dijk op Haxbergen, aan vertering Voor ’t aanzeggen en adsistentie daarbij [Totaal fol. 78r en transport] Den 17 dito voor ’t opontbieden der geïntresseerdens in de gemeens Ape en op den Mors over het [78v] zette van scheydsteenen tussen de gemeensperken en den


89 10

11 10

0 0

100 Gld. 17

4 St. 4

0 Pen. 0

2

15

0

2

0

0

0 0 0

8 6 12

0 0 0

23 3

5 0

0 0

0 0 1

8 6 1

0 0 0

0 0 0 0

8 6 6 11

0 0 0 0

29 0

11 10

0 0

1

13

0

0 0 0

8 6 10

0 0 0

0 33 0

8 9 5

0 0 0

44

1794


aangrensenden vreegrond te confereren Den 19 dito bij de zamenkomst geadsisteert en alles daaromtrent gereguleert Den 20 dito voor de steenen ’t stuk 2 stuiver, betaalt Voor het laten brengen ter bestemder plaatsche Voor het zetten van dezelve en verteeringe daarbij Den 21 dito aan Garadus Karnebek een jaar intres van zomma groot 100 gulden verscheenen den 14 augusts. deses jaars voldaan luid quit. met [Totaal t/m fol. 78v en transport] [79r] Den 25 dito an de smit voor het maken van een ijseren band aan het rekke van het Meulenvonder Den 29 dito aan Jan Tankink twee jaaren intres van een zomma ten laste deser gemeente groot 150 gulden, respectivelijk verschenen St.‐Martiny 1792 en 1793. Betaalt luid quit. met Den 30 dito op aanklagte van schape hoeden en uitheems schollemayen in deese gemeente, dezelve bezigtigt [Totaal t/m fol. 79r en transport] Den 19 decembr. bij het zetten van een handwijser tussen ons ende Eijbergsche [79v] gemeente met de daartoe opontboodene, aan verteeringe betaalt Voor ’t opbooden en adsisteren daarbij Den 23 decembr. aan Jan Blankvoort voor gelevert hout tot, en maken van een vonder aan den Smits hof voor den Rekkenschen dijk, luid rekening als quit. Den 22 january aan Hendrik Odink voor het haalen van een handwijser van Borculo [Totaal t/m fol. 79v en transport] Den 29 dito bij het zetten van denzelven tussen ons en de markt van Mallen, zo an verteringe als voor het laten [80r] brengen aldaar Voor het adsisteren daarbij Den 11 mey voor het nazien der gemeente ten opzigte van eenige aangravinge Den 13 july voor het laten halen van zes palen, van Borculo gedestineert, om langs den Helweg tussen de respective rotten deser gemeente gezet te worden Den 24 dito an Herman Odink in qualiteyt als medebuurmeester deser gemeente, voor desselfs administratie geduurende dese twee laatste verloopene jaaren, luid rekening en quit. betaalt Voor ’t opstellen en afschrijven deser rekening als schrijver der pupblicatie tot het doen van dezelve [Totaal t/m fol. 80r en transport]


0

6

0

2 0 0 3

4 10 18 0

0 0 0 0

40 0

12 1

0 0

10

10

0

0

8

0

51 1

14 7

0 0

0 9

10 18

0 0

0

15

0

64 0

4 16

0 0

0 0

6 10

0 0

1

0

0

5

4

0

1

0

0

73

0

0

45


[80v] Aan de meester voor ’t pupbliceeren Den buurpenning van den ontfangst van 100 gulden, te weten eenen stuiver per gulden, is t’Zamen

0 5

3 0

0 0

78 3 0 Op heden dat ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens, en hebben die hiervoorenstaande rekening van den buurmeester Henricus Cuiper geëxamineert en bevonden: den ontfangst de summa van 100‐4‐0 De uitgave daarentegen 78‐1‐0 Dus meer ontfangen als uitgegeven, dus hier 22‐1‐0 Verder worden de buurmeesters Herman Odink en Henricus Cuiper in hare respective bedieninge [81r] voor den tijd van twee jaaren gecontinueert. Actum Rekken, den 25 july 1794. Onderstond en was getekent: J.H. Mellink op Dieke, H.M. Oosterbroek, Garrit te Raa op Hemsink, Hendrik Jan Mellink, Jan Stomps, Hendrik Jan Abbink, Gt. Jan ten Broeke, G.J. Kuiper, G.J. Rutbeek, Jan Simens, J.H. Planten, H.J. Kuiper, D. Koerdes, J.H. Sikkink. Aldus is dese hiervoorenstaande rekening met den aankleven van dien, door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert. E. Simens, schoolmeester. Harmannus Bruggers volgt de overleden buurmeester Herman Odink op (1795) [82r] Op heden dato ondergeschreven zijn op die ten dien eynde ergane publicatie in de kerk alhier binnen Rekken gecompareert den ondergetekende geërfdens en hebben in de plaats van wijlen Herman Odink tot medebuurmeester deser gemeente aangesteld Harmannus Bruggers, om met en nevens den tijdelijken buurmeester Henricus Cuiper, in die qualiteit te continueren tot St.‐Jacobsdag des toekomende jaars 1796, nn tot schutters Lammert ten Elsen en Jan Derk Reesink, alles na luid en in conformitteit van het gemeenschreglement. Actum Rekken, den 30 juny 1795, [volgen de originele handtekeningen van:] J.H. Mellink op Dicke, Gt. Jan ten Broeke, G. T[e] Raa op Hemsink, D.H. Bomthuis, Jan Simens, H. Buts, J.H. Poppinck, H.J. Mellink, Arent Planten, J. Stomps, H.J. Abbink, G. Sluemers, [82v] D. Meerink, G.J. Elferink, H.M. Oosterbroek, D. Koerdes, H. Hommelynk, E. Simens. [83r] Ten vijfden. Rekening van Henricus Cuiper in qualiteit als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvankelijk den 25 july 1794 tot den 25 july 1796 incluis. Jaar Rekeningpost Gld. St. Pen. Ontfangst 1794 Den 25 july bij ’t slot van mijn laast voorgaande rekening 22 1 0 gebleeken zijnde meer ontfangen als uitgegeven te hebben de zomma van Den 25 augusts. voor 2 voer en 2 karren schaddenturf door 1 3 0 uitheemschen in het Nieuwe Veld gestoken 1795 Den 16 juny voor de verkogte plaggen in de Aape, luid 72 9 0 www.heerlijkheidborculo.nl

46

1796

1794


voorwaarde Den 25 dito voor den weggehaalden turf uit het Meerbekerveld Den 6 july van Albert Wolf de pagt verschenen St.‐Martiny 1792 [Totaal fol. 83 en transport] [83v] Dito nog van denzelven op rekeninge van het jaar 1793 Den 14 dito voor weggehaalden schaddenturf Den 18 dito van Hermanus Oosterbroek tot goedmaking der extraordinare wegens die in den laatst gepasseerden winter geleedene schaade an de gemeensch Odink‐ als Lakkersbruggen en Meulenvonder gedaane onkosten genegotieert en opgenomen de zomma van Den 25 dito voor het touw gebruikt aan de heije en eenig overgebleven out hout van de gemeensbrugge en Meulenvonder Den 8 septbr. voor den weggehaalden schaddenturf uit het Meerbekerveld Den 17 dito wederom voor weggehaalden turf uit dito veld [Totaal t/m fol. 83v en transport] [84r] Den 15 novbr. van Jan Hendrik Sikkink voor het overgeschooten hout van ’t oude Ramsbekenvonder Den 14 maart van het schutten der schapen in het zuitzijtsche veld, buiten en behalven de verteeringe en hetgeen de schutters competeerde, ontfangen Den 2 mey van Jan Oosterbroek ter aflossing van een gemeenslastige schuld an Garadus Karnebek voor de gemeente genegotieert de zomma van Den 13 juny voor weggehaalden schaddenturf uit het Meerbekerveld Den 10 july Albert Wolf ontfangen den restant der pagt verschenen St.‐Martiny 1793, zijnde Op rekening van ’t jaar 1794 mede [Totaal t/m fol. 84r] [84v] Uitgave Den 25 july bij het doen mijner laatst voorgaande rekening voor ’t gelag met de presente leden der gemeente aan Jan Stomps betaald Aan mr. Engbt. Simens voor ’t oplesen en protucolleren der rekening Den 30 dito het veld bezigtigt Den 19 august. met adsistentie van Lambert ten Elsen andermaal Den 25 dito bij het weghalen van schadden turf uit het


2

10

0

8

0

0

106 4 2 200

3 0 9 0

0 0 0 0

2

5

0

4

2

0

1 320 0

1 0 15

0 0 0

5

8

0

100

0

0

1

13

0

4

0

0

4 435 Gld. 3

0 16 St. 10

0 0 Pen. 0

1

0

0

0 0

6 12

0 0

1

4

0

47

1795


Nieuwe Veld an verteeringe An Lamb. ten Elsen voor ’t aanzeggen en oppassen van dien Adsisteren daarbij Den 6 septembr. voor gemeens Berkelruimen Den 9 dito bij het doen der schouw [Totaal t/m fol. 84v en transport] [85r] Den 3 january an Fredrik Roosink voor reparatie an het rekke van ’t Meulenvonder Dito an Berent Edig voor daartoe gemaakte nagels En voor nagels tot de gemeensbrugge Voor een nieuwe planken op deselve En aan Garrit Raas voor het opmaken Den 18 mey an G. Karnebek een jaar intres van een zomma groot 100 gulden, verscheenen den 14 augustus 1794, betaald luid quit met Den 16 juny an meester E. Simens voor ‘t publiceeren en schrijven der publicatie en voorwaarde ter verkooping der plaggen in de Ape Voor ’t uitperken, oproepen en adsisteren daarbij [Totaal t/m folio 85r en transport] [85v] Den 21 dito an Hendrik Jan Cuiper door 489 2 duyms eyken voetplanken tot de gemeens Odink‐ en Lakkersbruggen, ’t voet voor 2 stuiver, is tezamen luid quit. Voor 3 posten, een nieuwe leuning en 3 slijen tot deselve, gelijk mede een nieuwe leuning an ’t Meulenvonder, getaxeert door meester‐timmerman Frederik Roosink, luid attest, op Den 23 dito het veld nagezien, verzuim en verteringe Den 25 dito voor geleverde kribbestakens als bosschen en kribben an de gemeens Odink‐ en Lakkersbruggen aan Lambert ten Elsen voldaan, luid quit. Dito an Hendrik Jan Mellink voor het vaaren van een hout uit de Meerbekerhorst [Totaal t/m fol. 85v en transport] [86r] Voor het laten zagen van hetzelve tot planken op de gemeens Odink‐ en Lakkersbruggen Daaruit 168 voet tweeduums eyken planken, ’t voet 2 stuiver, is Den 26 dito bij het weghaalen van schadden turf uit het Meerbekerveld, an verteeringe Voor ’t laten aanzeggen en adsisteren daarbij Den 30 dito voor ’t schrijven van een publicatie als publiceeren tot het stellen van een plaatsvervanger in stede van den overleden buurmeester Herman Odink en verder anoteren vandien


0 0 0 0 8 0

8 6 12 6 4 6

0 0 0 0 0 0

0 0 1 0 3

4 5 13 7 0

0 0 0 0 0

1

0

0

0 15 48

18 17 18

0 0 0

73

10

0

0 9

12 12

0 0

0

11

0

149 2

0 0

0 0

16

16

0

3

5

0

0 0

14 16

0 0

48


[Totaal t/m fol. 86r en transport] [86v] Dito in wijlen desselfs plaats Hermannus Bruggers tot medebuurmeester verkoren zijnde, met de presente leden der gemeente an Jan Stomp voor verteringe Den 6 july an Albert Wolf voor 30 dagen aan de gemeensbruggen als verder aanzeggen in de gemeente Den 13 dito het veld bezigtigt Den 14 dito bij het weghalen van schadden turf uit het Meerbekerveld en Nieuwe Veld, aan verteringe Adsisteren daarbij Dito aan Frederik Roosink voor zijne gedaane timmeratie aan de gemeenschbruggen en Meulenvonder, luid quit. voldaan [Totaal t/m fol. 86v en transport] [87r] Dito an Berent Eedig voor gemaakt ijserwerk luid rekeninge en quit. En an Scharpers smit voor nagels en maken an de heije Den 17 dito aan Garrit Raas desselfs timmerloon, luid quit. met Dito an Jan Albert te Meerbeeke, luid quit. Den 18 dito an Albert te Meerbeke voor twee halve dagen hout varen op eygen kost En voor het laten bij een halen door diverse boeren van de weggedrevene posten, balken, slijen en planken, tot tractement Voor een nieuwe zeel en treklijner tot de heije Voor zeepe bij het heijen gebruikt Voor genever geduurende de geheele timmeratie en voltooning verschonken Voor mijn vacatien en in order stellen van dit alles [Totaal t/m fol. 87r en transport] [87v] Dito bij het negotieeren van een zomma van 200 gulden ten dienste der gemeente, aan verteeringe als schrijven van een obligatie van dien Bij het laten verwisselen van 20 ducaten, op ieder moeten verliesen 1 stuiv., is Den 5 septembr. aan Lambert ten Elsen voor kribben aan de gemeens Odinkbrugge als daartoe geleeverde staken en houwen van hout, luid quit. Dito aan Garrit Raas voor het leeren of bestrijken der nieuwe leuningen van de gemeensbrugge en Meulenvonder Den 6 dito met Lambert ten Elsen het veld nagezien Den 8 dito bij het weghalen van eene groote quantiteit schadden turf uit het Meerbekerveld, voor 3 kanne jenever, de kanne 1 guld., 8 stuiver betaald [Totaal t/m fol. 87v en transport]


172 3

11 0

0 0

16

8

0

0 2

6 10

0 0

0 29

6 1

0 0

224 28

2 16

0 8

3 26

0 19

0 0

29 2

1 4

0 0

4

4

0

2 0 3

14 6 12

0 0 0

8 333 0

10 8 16

0 8 0

1

0

0

4

0

8

0

10

0

0 4

12 4

0 0

344

11

0

49

1796


[88r] Voor ’t laten aanzeggen en adsisteren daarbij Den 14 dito wederom het veld nagezien Den 17 dito bij het weghalen schadden turf uit het Meerbekerveld, an verteeringe Voor ’t aanzeggen en adsisteren daarbij Den 18 dito an tractement voor oppassers in het veld Den 12 octobr. voor gemeens Berkel ruimen Den 14 dito bij het doen der schouw Den 25 dito met Jan Hendrik Sikkink het Ramsbekenvonder bezigtigt en de herstelling daarvan opgenomen Den 11 novembr. Aan denzelven ingevolge anbesteding, voor het geleverde hout tot een geheel nieuw vonder, luid quit. [Totaal t/m fol. 88r en transport] [88v] Den 15 dito voor het helpen maken van hetzelve, an arbeidsloon voor 6 dagen op eigen kost, daags 12 stuiver, luid quit. Dito an Garrit Hulsman voor 5 daagen luid quit Dito an Fredrik Roosink voor 6 dagen, luid quit Voor ’t leenen van de heije van Assink En voor het leenen van een zeel tot deselve An Lambert ten Elsen voor 1 ½ dag ter dirigering van het optorsschen van den nieuwen dijk An jenever tot tractement, zo an de timmerlieden als bij ’t doorgraven der beeke Voor ’t aanzeggen, in order stellen en adsisteren bij dit alles [Totaal t/m fol. 88v en transport] [89r] Den 6 january an Hendrik Jan Abbink voor een hout tot een vonder over de zogenaamde Duisterbeeke Dito an Jan Hendrik Sikking voor ’t maken van hetzelve Bij ’t brengen daar ter plaatsche en overleggen tot tractement an de medehelpers Voor mijn verzuim voor dien dag als koopen van ’t zelve Den 14 meert voor vacatie ter making van den tax over de geschutte schapen in ’t Zuitzijtsche Veld Den 2 mey an Garadus Karnebek een zomma ten laste deser gemeente gerestitueert, groot 100 gulden, met een jaar en agt maanden verschenen intres, dus tezamen luid quit. [Totaal t/m fol. 89r en transport] [89v] Voor ’t overbrengen van gezeyde zomma als schrijven van een nieuwe obligatie Den 11 juny het veld bezigtigt en den 13 dito andermaal Dito daarop ’s‐agtermiddaags een groote quantiteyt door uitheemschen in het Meerbekerveld gestookenen turf, zo door weghalen als korthakken, verteringe Voor ’t laten anzeggen en adsisteren daarbij


0 0 1

12 6 0

0 0 0

0 0 0 0 0

12 12 12 6 12

0 0 0 0 0

23

0

0

372 3

7 12

0 0

3 3 0 0 0

0 12 18 6 12

0 0 0 0 0

1

16

0

4 390 4

0 3 0

0 0 0

0 0

15 12

0 0

0 0

12 10

0 0

105

0

0

501 0

12 10

0 0

0 2

12 0

0 0

0

12

0 50


Den 8 july an Geert te Maat gerestitueert wegens ’t misperken van een plaggenperk, des vorigen jaars in de Ape Den 19 dito an Hermanus Bruggers, in qualiteit als medebuurmeester, wegens gedane verschotten en vacatien en geduurende desselfs administratie, luid rekening en quit. [Totaal t/m fol. 89v en transport] [90r] Voor ’t opstellen en afschrijven deser rekening en schrijven der publicatie tot het doen van dezelve Aan de meester voor ’t publiceeren Den buurpenning van den ontfangst met uitsluiting der opgenomene of genegotiëerde penningen ter zomma van 135 gulden, eenen stuiver per stuk, is Zomma

0

15

0

10

19

8

517 1

0 10

8 0

0 6

3 15

0 0

525 8 8 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekening van den buurmeester Henricus Cuiper geëxamineert en bevonden: De uitgave de summa van f. 525‐8‐8 Den ontfangst de summa van f. 435‐12‐8 Dus meer uitgegeven als ontfangen de summa van f. 89‐12‐8 Verder worden de buurmeesters Henricus Cuiper en Hermanus Bruggers in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaren gecontinueert. Actum Rekken, den 25 july 1796. Onderstond en was getekent: H.M. Oosterbroek, G. te Raa op Hemsink, H. Mellink, J.H. Planten, Jan Simens, G.J. Kuiper, Jan Stomps, Derk Simens, Fredrik Roosink. Aldus is dese voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven in gevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [91r] Copia Wij ondergeschreeven leeden van de municipaliteit en buurmeesters van Rekken, thans voornemens zijnde om ingevolge verkregene authorisatie en lands consent tot dempinge der gemeensch drukkende schulden, gemeenschgronden te mogen laten aangraven en verkopen, zo is het dat wij op heden, den 12 mey deses jaars 1797, daarmede een begin zullen maken, dan vermitz den buurmeester Henricus Cuiper wegens lighamelijke indispositie zig niet in staat bevind om desen post te bekleden, zo authoriseert hij bij dezen desselfs broeder Hendrik Jan Cuiper, om als desselfs gevolmagtigde in deesen te ageeren over zulks wij dan tot het stuk overgaande, en hier laten volgen de conditien op welke de verkopinge geschieden zal. Ten eersten zal de verkoopinge hiervan geschieden bij perceelen, zooals deselve uitgeperkt zijn, en dat met inzate van guldens van tweeentwintig stuiver het stuk. Ten tweeden de betalinge zal geschieden voor of uiterlijk op den eersten may 1798 en dat wel in handen van den ordinaris buurder Henricus Kuiper en dat elke gulden tegen tweeentwintig stuiver. [91v] Edog als de betalinge voor de tijd geschied, zal op elke gulden eenen stuiver kunnen gekortet worden, en dus den gulden met eenentwintig stuiver kunnen voldaan worden.


51

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Ten derden, niemand zal op de verkogte of aangekogte gronden in of op deselve mogen timmeren en ook in ’t geheel geen zigtvreede bij deselve kunnen of mogen pretendeeren. Was getekent, J.H. Planten, H.M. Oosterbroek, leden van de municipaliteit Henrs. Cuiper, H.M. Bruggers, buurmeesters H.J. Kuiper als gevolmagtigden van desselfs broeder Henricus Kuiper. En is daar op voorschreven conditie van de ondergetekenden verkogt die hierna volgende gespecifiveerde perceelen en ook daar voor ontfangen [92r] Specificatie Voor eenige uit de gemeente verkogte perceelen nieuwe grond. Voor eerst den ontfangts van den kooppenningen: Onfangts: Gld. St. Penn. Ten 1sten een hoek aan het zuideinde van den Huttenkamp oostzijde, gekogt door Hendrik Willem Bennink op Wevers voor Ten 2den een hoek van het zuideinde van den Huttenkamp westzijde, gekogt door Hendrik Jan Kuiper voor Ten 3den een hoekjen aan het oosteinde van Horsterkamp gekogt Jan ter Horst voor Ten 4den een hoek aan den zuid‐ en oostzijde bij het Veldhuis, gekogt Jan Oosterbroek voor Ten 5den een hoek aan de noordzijde van Harmes Evers kamp, gekogt H. Sjongen voor [Totaal van fol. 92r] [92v] Ten 6den een hoek aan de noordzijde van Everskamp gekogt Engbert Tankink op Evers, voor Ten 7den een hoek aan de noordzijde van Bomthuis Nije Weide, gekogt Hendr. Bomthuis voor Ten 8sten een hoek grond aan de zuidzijde van Tibrinkergaarden, gekog Jan Tibrink voor Ten 9den een hoekjen op den Mors agter Maarweidemaat, gekogt Tone ter Maat voor Ten 10den een hoek grond in den Eykelkamp aan de zuidzijde van Odink Noortesch, gekogt Gt. Jan Planten op Odink, voor En de vaalt bij Odink gekogt Gt. Jan Planten voor Ten 11den een hoek op den Mors aan de zuidzijde langs Sjongenkamp, gekogt H. Sjongen voor Ten 12den een hoek aan de zuidzijde van Polmansgaarden, gekogt Garrit Polmans, voor [Totaal t/m fol. 92v en transport] [93r] Een hoekjen aan het oosteinde van Tenkers gaarden, gekogt Garrit Polmans, voor


75

12

0

75

12

0

8

8

0

164

17

0

147

0

0

471 73

9 10

0 0

135

9

0

37

10

0

21

0

0

252

0

0

11 250

11 0

0 0

31

10

0

1283 21

19 0

0 0

52

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Ten 13den een hoek aan het oosteinde van Oosterbroek gaarden, gekogt Gt. Jan ten Broeke, voor Ten 14den een strijpe aan het westeinde van Weverskamp, gekogt Hendr. Willem Wevers, voor Ten 15den een strijpe aan het Hag, gekogt Egbert Roelevink, voor Ten 16den een strijpe aan de westzijde van het Uitslag in de Ape, gekogt Garrit Sleumers voor Ten 17den de halfscheid van den uitgeperkten kamp op de Hoge Ape oostzijde, gekogt Jan Lutjentank voor Ten 18den de halfscheid van den kamp op de Hoge Ape westzijde, gekogt Jan Barent Mekes op Gijbers, voor [Totaal t/m fol. 93r en transport] [93v] Ten 19den een hoek grond tusschen den Blaseboomsdijk en Rekersweide of gaarden, gekogt Jan Hendrik Bolthof op Rekers, voor Ten 20sten een strijpe voor Dijkerbeumt en Ronden Gaarden, gekogt Jan Harmen Mellink, voor Ten 21sten een hoek opgegraven en met els bepoot bij Dijke langs de weide, gekogt J.H. Mellink voor Ten 22sten een hoek tusschen het Nijhuis en de Groote Huurne, gekogt Gt. Jan ter Borg op de Groote Huurne, voor Ten 23sten twee hoekjes aan het oosteinde van den Bomerkamp, gekogt Willem Broekmole voor Ten 24sten een hoek van het oosteinde van Bomerkampen een hoekjen Hulsmansgaarden en een hoekjen van de vaalt bij Hulsmans, gekogt Derk Hulsmans voor Ten 25sten een hoek op den Gielinkbrink langs de weide van Hulsmans, gekogt D. Hulsmans, voor [Totaal t/m fol. 93v en transport] [94r] Ten 26sten een strijpe aan de noordzijde van het Hoge Kip, gekogt Jan van Has, voor Ten 27sten een hoek den gemeenseykelkamp aan de voordzijde van de Berkel, gekogt Garrit te Raa op Hemsink, voor Ten 28sten een hoek bij het Lijsenbos en den uitkoop van de gemeensverpondinge van het Lijsenbos, gekogt de Diaconie van Rekken voor Ten 29sten een hoek bij den Bokschotten langs het land in bouwinge bij Harmes, gekogt de Diaconie voor Ten 30sten twee hoekjes aan Bargweversgaarden, gekogt de Diaconie voor En een hoekjen aan Woltersgaarden, gekogt de Diaconie voor Ten 31sten een hoek agter Elsmans en met den uitkoop van de gemeensverpondinge, tezamen gekogt de Diaconie [Totaal t/m fol. 94r] [94v] Uitgaven aan de crediteuren ten laste van dese gemeente


52

10

0

21

0

0

105 141

0 15

0 0

225

12

0

243

9

0

2094 136

5 10

0 0

11

0

0

105

0

0

31

10

0

79

15

0

34

13

0

37

16

0

2530 15

9 15

0 0

105

0

0

36

15

0

23

2

0

14

14

0

4 84

4 0

0 0

2813

16

0

53

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk 1798 1. Den 20 january aan Hendrik Hommelink een summa van 150 0 0 Dito een jaar rente verschenen 5 5 0 2. Den 3 may aan Hendrik Mellink, diaconieboekhouder, summa van 80 0 0 3. Dito aan Jan Sjongen een summa van 200 0 0 Dito 2 jaar rente verschenen may deses 16 0 0 4. Dito aan Jan Tankink een summa van 150 0 0 Dito 2 jaar rente verschenen 10 10 0 5. Dito aan Harmanes Oosterbroek een summa van 200 0 0 Dito een jaar rente verschenen 7 0 0 6. Dito aan Hendr. Hommelink een summa van 300 0 0 Dito een jaar rente verschenen, may deses 10 10 0 7. Dito aan Jan Oosterbroek een summa van 303 13 0 Dito een jaar rente verschenen, may deses 14 0 0 8. Dito aan W. Rouhof een summa van 50 0 0 Dito 2½ jaar rente, verschenen may deses 4 0 0 [Totaal fol. 94v en transport] 1504 18 0 t. [94r‐2] 9. Dito aan G Jan Kuipers en Hendr. Bomthuis een summa van 1000 0 0 Dito een jaar rente verschenen may deses 40 0 0 Den buurpenning van den ontfangst ter summa van 2013 gulden, 140 13 0 eenen stuiver per stuk, is [Totaal t/m fol. 94r‐2] 2685 11 0 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerke alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en die hier voorenstaande rekening van de buurmeesters H.J. Kuiper en H. Bruggers in de commissie daartoe benoemd, Harms. Oosterbroek en J.H. Planten en D. Koerdes, geëxamineert en bevonden: Den ontfangts de summa van 2813‐16‐0 De uitgave daarentegens summa van 2685‐11‐0 Dus meer ontfangen als uitgegeven de summa van 128‐5‐0 Actum, Rekken den 9 may 1798. Onderstond en was getekent: J.H. Mellink op Dijke, G. te Raa op Hemsink, J. Tankink, G.J. Oosterbroek, J.H. Sjongen, Jan Simens, Jan Stomps, Egbert Holters, H.J. Mellink. [94v‐2] Aldus is dese voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven in gevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [95r] Ten zesden. Rekening van Hendrik Jan Kuiper aangaande desselfs administratie als gevolmagtide van desselfs overledenen broeder Henricus Kuiper, in qualiteit als buurmeester, met en nevens desselfs medebuurmeester Harmanus Bruggers, over de gemeente van Rekken, aanvankelijk den 25 july 1796 tot den 25 july 1798 incluis.


54

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Jaar Rekeningpost 1796 Den 17 september ontvangen voor eenige aangegravene hoekjes, als namentlijk: Van Harmanus Oosterbroek voor een hoek langs de noortzijde van zijn weide het Kempken genaamt Van Jan Oosterbroek voor een bijenschoor an den Hoogen Bokschotten Van de commys G.J. ten Broeke voor een hoekjen an de oostzijde van haar weide in de Ape Van den diaken‐boekhouder J. Harm. Planten voor een hoek langs de oostzijde van Bargwevers Dan nog voor een hoek an de zuitzijde van ’t Elshuis en westzijde der wevekamer [Totaal fol. 95r en transport] [95v] Van Garrit Sluemers voor een nieuwen graven langs de zuitzijde van den Plonderskamp Van de weduwe Tegers voor een hoek aan de meen an ’t westeinde van de Woorsterstege Van J.H. Mellink op Dijke voor een hoek an ’t oosteynde van desselfs hof en schietende met ’t oosteinde an desselfs opgesmeten en met els bepooten dijkjes Dito nog van denselven voor een hoekjen an de westzijde van den gaarden van Gt. Jan ter Borg op de Groote Huurne voor een hoekjen an de vaalt Dito nog van denselven voor den uitkoop van desselfs uitgank, zijnde ’s‐jaars twee stuiver En voor agterstand van ’t jaar 1790 tot 1796 incluis Van den medebuurmeester H. Bruggers voor een hoekjen langs de oostzijde van den Morsgaarden Van J.H. Bolthof op Rekers voor een streepjen langs desselfs gaarden an het veld na den Emaus [Totaal t/m fol. 95v en transport] Van Harmanus ter Horst op de Helle voor een hoekjen an ’t oosteinde van sijnen kamp en een [96r] streepjen an de westzijde, tezamen Van H.J. Mellink voor een streepjen an de noordzijde van de Meen En voor een tweede angravinge an de bleke bij ’t huis Van Goossen Wijntjes voor een hoekjen an ’t westeinde van zijnen kamp Den 1 may ontfangen van Albert Wolf een jaar pagt, verschenen St.‐Martiny 1796 Den 22 juny voor de verkogte plaggen op den Morsch Den 12 july bij het weghalen van schadden uit het Meerbekervelt, na aftrek der verteeringe overgeschoten


Gld.

St. Penn.

14

0

2

10 0

9

0

0

14

0

0

8

0

0

47 3

10 0 0 0

14

0

0

17

0

0

3

0

0

2

0

0

0 2

12 0 10 0

2

10 0

100 35

2 0

2

10 0

6 12

0 0

0 0

8

0

0

96 0

3 6

0 0

0

0 0

55

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk 1798 Den 6 january op een zitdag an Stomps an gemeenschverpondinge of uitgangen ontvangen: Van H.L. Lutjentank den restand van 1783 tot 1797 incluis Van Hendr. Odink op ’t Elshuis van 1795 tot 1797 [Totaal t/m fol. 96r en transport] [96v] En met dese twee, namentlijk Lijsenbos en Elsman, neemt desen uitgang een einde volgens een beding of conditie van de diaconen met of in den koop van eenigen nieuwen grond uit de gemeente. Van Berent Jan ten Broeke voor 1791 tot 1797 incluis Van Hendr. Jan Abbink van 1791 tot 1797 incluis En voor den uitkoop van bovengemelden uitgang ontvangen Van Henricus Lansink op Degherink van 1791 tot 1797 incluis Van de weduwe Te Raa op het Krosenhuis van 1791 tot 1797 incluis Den 29 april van Albert Wolf ontvangen een jaar pagt dat verschenen is geweest St.‐Martiny 1797 Den 9 may ontvangen het overgeschoten gelt van eenige uit de gemeente verkogte grond ter zomma van Den 15 juny voor den weggehaalden turf uit het Meerbekerveld [Totaal t/m fol. 96v] [97r] Uitgave 1796 Den 25 july luid slot mijner voorige rekening meer uitgegeven als ontvangen negentagtentig gulden, 12 stuiver, 8 penningen Dito de presente leden der gemeente voor ’t gelag an Jan Stomps betaalt Den 14 augs. bij de vergadering wegens de aangravingen an verteering Den 17 dito voor vacatie en vertering bij het nazien van gedane aangravingen Den 31 dito andermaal nagesien Den 2 septembr. ’t veld besigtigt Den 3 dito voor gemeens Berkel ruimen Den 7 dito geadsisteert bij ’t doen der schouw Den 17 dito an H. Oosterbroek een jaar intres van een summa groot 200 gulden, verschenen den 18 july deses jaars, betaald l.q. Voor ’t oplesen en protucolleren mijner voorgaande rekeninge Den 29 dito voor het gesantschap van beide schutters met eysch an Tone Wassink om desselfs nieuw opgeregte hutte in dese gemeente removeren als ook daarop door hem geschiet is Verteringe [Totaal fol. 97r en transport] www.heerlijkheidborculo.nl

7 0 268

5 9 9

0 0 0

5 1 3 3 3

5 1 0 10 10

0 0 0 0 0

8

0

0

128

5

0

1 422 Guld.

0 0 Pen.

89

1 1 Str . 12

3

13 0

0

11 0

1

0

0

1 0 0 0 7

0 6 12 6 0

0 0 0 0 0

1 0

0 0 10 0

0 105

5 0 15 8

8

56

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk 1797 [97v] Den 2 january bij een sekere gemeensvergaderinge an Stomps an verteringe betaald Den 4 febr. een neergevallen markpaal met de van Haxbergen weder opgeregt, versuim en verteringe Den 8 dito wederom bij een gemeensvergadering an Stomps an verteeringe Den 13 may an Jan Tankink betaald in voldoeninge van de jaren 1794, 1795 en 1796 intres van een zomma ad 150 gulden, respectivelijk verschenen St.‐Martiny, luid quit., met Den 22 juny an de meester voor ’t schrijven der publicatie en schrijven der voorwaarde ter verkoping van de plaggen op den Mors Voor ’t uitperken en oproepen Voor ten besten gegeven genever bij den verkoop Den 17 dito an J. Oosterbroek betaald een jaar intres van een zomma ad 100 gulden, verschenen den 2 mey deses jaars Den 28 dito het veld besigtigt Den 10 july geadsisteert bij ’t weghalen uitheemschen turf Den 15 dito weder ’t veld nagesien Den 10 octobr. voor gemeens Berkel ruimen [Totaal t/m fol. 97v en transport] [98r] Den 5 decembr. het veld aan de overkand nagesien Dito voor een vonder in den Esch, posten en rekke tesamen An Garrit Raas voor het maken van hetselve als verteringe Mijn versuim en helpen hieraan En voor het houd tot een nieuw einde an ’t rekke van het Molenvonder en gebruikte nagels als het maken van hetselve, betaalt met 1798 Den 6 january bij ’t houden van een zitdag an Stomps ter betalinge van de gemeensuitgangen of verpondinge, verteringe betaald An de bode voor het aanseggen Versuim Den 7 febr. met de Brugger eenige debiteuren der gemeente aangemaant Bij een samenkomst an Stomps verteert Den 16 dito aan D. Simens volgens rekening als gecommitteerde de gemeente rond gegaan in het jaar 1796 betaald Den 27 april de gemeente besigtigt [Totaal t/m fol. 98r en transport] [98v] Den 28 dito bij het korthakkenvan uitheemschen gestokenen turf in het Meerbekerveld verteert Adsiteren daarbij Dito aan Albert Wolf voor het aanseggen der gemeente tot het weghalen van turf van het gepasseerde jaar www.heerlijkheidborculo.nl

1

11 0

0

12 0

0

15 0

15

15 0

1

3

0 1 3

12 0 0 0 10 0

0 0 0 0 131 0 2 0 0 2

6 6 6 8 19 6 4 15 6 8

0 0 0 0 8 0 0 0 0 0

2

2

0

0 0 0

10 0 10 0 6 0

0 2

8 0

0 144 0

6 0 0 0 16 0

0 0

6 6

0

0 0

0 0

57


Den 9 mey an Jan Stomps voor twee maal na Mallen gaan over het opregten van een parkpaal en het aanseggen van eenige personen tot korthakken van turf betaalt Den 18 juny met M. Oosterbroek en H.M. Bruggers na het veld en vene geweest, verteert Den 9 juny an E. Simens voor ’t te boek brengen der voorwaarde van de verkogte gronden uit de gemeente, als voor den ontfangts en uitgave en iets van het schrijven als versuim in de twee voorige jaren volgens rekening en quitansi betaald Den 14 dito het veld besigtigt [Totaal t/m fol. 98v en transport] [99r] Dito aan Lammert ten Elsen voor het mede rondgaan der gemeente als het aanseggen tot het weghalen van uitheemschen turf Den 15 dito bij het weghalen van turf uit het Meerbekerveld an verteeringe Adsisteeren daarbij Den 16 dito voor een endjen planks op de gemeensbrugge en gebruikte nagels en voor het opmaken van deselve betaald Den 23 july an Hermanes Bruggers in qualiteit als medebuurmeester wegens gedaane verschotten en versuim gedurende desselfs administratie, luid quit. Dito an denselven wegens verschot van boete voor Gielink dat hij tot het helpen der kribbe in de Ape te huis was gebleven, an Egbert Roelevink betaalt Voor ’t opstellen en afschrijven deser rekening en het schrijven der publicatie tot het doen van deselve [Totaal t/m fol. 99r en transport] [99v] Aan de meester voor het publiceeren Den buurpenning van den ontfangst ter zomma van 422 gulden, eenen stuiver per stuk, is [Totaal t/m fol. 99v]

0

18 0

0

3

0

7

4

0

0 153 0

6 0 19 8 15 0

1

6

0 0

6 0 10 0

8

6

0

13 0

1

10 0

167 0 21

5 3 2

0

0

8 0 0

188 10 8 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekening van den buurmeester Hendr. Jan Kuiper geëxamineert en bevonden: Den ontfangst de summa van 422‐1‐8 De uitgave de summa van 188‐10‐8 Dus meer ontfangen als uitgegeven 233‐11‐0 Verder worden de buurmeesters Hendr. Jan Kuiper en Hermannes Bruggers in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaren gecontinueerd. Actum Rekken, den 25 july 1798.


58

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Onderstond en was getekent: H.M. Oosterbroek, J.H. Planten, J. Stomps, D. Koerdes, H.J. Abbink, D. Simens, J. Oosterbroek, [100r] H.J. Lansink, H.J. Mellink, E. Holters, G.J. ten Broeke, J. Simens, H. Hommelink, J.H. Sjongen. Aldus is dese voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [101r.] Rekening van Hendrik Jan Kuiper in qualiteit als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvankelijk den 25 july 1798 tot den 25 july 1800. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. Ontfangst 1798 Den 25 july bij ’t slot van mijn laatste voorgaande rekening 233 11 0 gebleeven zijnde meer ontfangen als uitgegeven te de somma van Den 22 augusts. ontvangen voor den weggehaalden turf uit het 1 9 0 Meerbekerveld Den 5 septbr. van de weduwe van Arent Evers op rekeninge van 5 0 0 haar agterstanschen uitgang ontvangen 1799 Den 12 juny voor de verkogte plaggen in de Ape ontvangen luid 88 2 0 voorwaarden 1800 Den 22 febuary ontvangen van Berent Jan ten Broeke twee jaren 1 10 0 gemeensverpondinge verschenen 1798 en 1799 incluis Dito van H. Lansink op Degherink twee jaren 1 0 0 gemeensverpondinge verschenen 1798 en 1799 incluis [Totaal fol. 101r en transport] 330 12 0 1800 [101v] Den 19 juny van Jannes Wolf ontvangen agt gulden in 12 0 0 voldoeninge van een jaar pagt verschenen St.‐Martiny 1798 en op rekeninge van 1799 vier gulden, is Den 28 juny voor den weggehaalden schadden turf uit het 0 17 0 Nieuwe Veld Den 19 july voor den weggehaalden turf ontvangen 0 18 0 Den 23 dito van H. Lutjentank ontvangen twee jaren 1 0 0 gemeensverpondinge verschenen 1798 en 1799 incluis Dito van Hendrikus Lansink op Degherink voor een aangegraven 38 0 0 hoekjen aan den kamp bij het Goorhuis ontvangen Van Harmanus Oosterbroek voor een nieuwen graven aan haar 2 10 0 weide in de Ape Dito van Henrikus IJsverink op het Goorhuis voor een nieuwen 3 0 0 graven an den kamp bij ’t huis en an de weide [Totaal t/m fol. 101v] 388 17 0 [102r] Uitgave 1798 Den 25 july bij het doen der voorige rekening met de presente 1 18 0


59


geërfdens verteert Den 11 augustus an de mr. E. Simens voor ’t oplesen en protucolleren der vorige rekeninge Den 22 dito an drie oppassers in twee dagen en twee nagten bij het turf in het veld met de verteringe Dito het veld besigtigt Den 24 dito bij het weghalen van turf uit het Meerbekerveld aan verteeringe Adsisteeren daarbij An Lammert ten Elsen voor het aanseggen der gemeente Den 10 september voor gemeens Berkel ruimen Den 11 dito bij het doen der schouw Den 20 dito bij een gemeensvergaderinge met de presente leden an Stomps verteert Den 3 october met den meedebuurmeester over eenige aangravinge de gemeente rondgegaan [Totaal fol. 102r en transport] [102v] Den 24 dito een ingevallen kuil voor de gemeensbrugge toegemaakt Den 10 november an de commys G.J. ten Broeke als gecommitteerde de gemeente rontgegaan in het jaar 1796 betaalt Den 13 dito an den meedebuurmeester H.M. Bruggers voor geleverde bossen stakens en eerijser tot het kribben an den Mars en voor de gemeensbrugge, luit rekening en quitansy betaalt Door mij tot hetzelve kribben gelevert de wederhelfte zoo van stakensbossen en eerrijsers, zijnde An Egbert Roelevink en J.H. te Nijenhuis an arbeidsloon voor het kribben betaald Voor gebruikten genever bij het kribben 1799 Den 4 january twee gesanten na J. Smits tot Eijbergen an verteeringe betaalt Den 17 dito met de meedebuurmeester na Borculo over zekere saak geweest, versuim en verteeringe [Totaal t/m fol. 102v en transport] [103r] Den 19 dito voor het ijs loshouwen om de posten van het Molenvonder en gemeensbrugge betaald Den 25 dito andermaal losgehouwen Den 6 february weder losgehouwen Den 16 en 17 dito eenige personen de an de brugge het ijs hebben losgeholpen voor verteringe Adsisteren daarbij Den 20 en 21 dito bij het losgaan van het ijs dat verstoude, voor de meedehelpers betaald Verteeringe daarbij


1

0

0

2

19

0

0 1

6 12

0 0

0 0 0 0 0

6 8 8 6 18

0 0 0 0 0

0

10

0

11 0

9 6

0 0

2

0

0

19

4

0

19

4

0

3

5

0

2 0

14 19

0 0

1

0

0

60 0

1 8

0 0

0 0 0

8 8 10

0 0 0

0 1

10 13

0 0

1

17

0

60


Adsisteren twee dage en eenen nagt daarbij Den 4 maart an het hoofd der gemeensbrugge voor tien lange bossen Het voormaken van deselve An Jan van Has voor een grote bijl de bij het loshouwen van ’t ijs in het water is gevallen Den 18 april bij een gemeensvergadering met de presente leden an Stomps verteert Tot de vergadering Den 18 dito E. Holters en J.H. Poppink als gesanten na Eijbergen geweest, verteeringe Den 24 en 25 dito an E. Roelevink en J.H. te Nijenhuis voor repareren der kribbe an de Ape [Totaal t/m fol. 103r en transport] [103v] Verteeringe daarbij Voor 70 bossen Een halven dag versuim daarbij Den 14 mey het veld besigtigt Den 16 dito an het hoofd van de Lakkersbrugge voor 3 schalen, yder 14 stuivers Dito an Lam. ten Elsen kribben en leemstampen an de Lakkersbrugge Den 12 juny an de meester voor ’t schrijven van publicatie ter verkopinge der plaggen in de Ape, als publiceren en voorwaarde van dien Voor ’t uitperken en laten oproepen Adsisteeren daarbij Den 17, 18 en 19 dito en volgende dagen an eenige oppassers, zo op schapen en schadden Verteeringe daarbij Den 20 dito met eenige adsistenten na het veld geweest, verteert, betaald Versuim Den 21 dito bij het korthakken van een groot gedeelte turf in dito veld voor gebruikten genever Adsisteeren daarbij Dito an de meester E. Simens voor het opstellen van eenige memorien als publicatie, luid rekening en quitansi [Totaal t/m fol. 103v en transport] [104r] Den 26 dito an de bode Jan Roelvink voor het insinueren eener memorie an de rotmeesters van ’t Loo en Mallen over het oprigten der gevallen markpalen betaald Den 14 july an H. Bruggers voor geleverde bossen stakens, eerrijsers en nagels tot reperatie der Lakkersbrugge betaald Den 15 dito voor gemeens Berkelruimen


1 0

10 10

0 0

0 2

6 0

0 0

1

16

0

0 0

4 6

0 0

74

7

0

74 0 3 0 0 2

7 8 10 5 6 2

0 0 0 0 0 0

2

10

1

3

0

0 0 7

14 6 19

0 0 0

2 1

8 8

0 0

0 0

10 16

0 0

0 4

6 5

0 0

102 14 0 12

0 0

4

9

0

0

6

0 61


Den 16 dito bij ’t doen der schouw Den 17 augs. het veld besigtigt Den 1 novembr. Op versoek van den opsigter E. Holters an Jan Stomps betaald het gelag over den stilstand van wapens met Engeland, l.q. met Den 17 dito bij een samenkomst aan Stomps over den eisch van drie man om soldaat te wesen en de leverantie van een kar en paart, verteert Den 11 dito voor de wageniers in ’s‐lands dienst an Egbert Holters betaald luid quitantie Den 15 dito E. Holters, Derk ten Broeke, J.H. Planten en H.M. Oosterbroek om drie geëiste personen tot ’s‐lands dienst an te nemen, verteert [Totaal t/m fol. 104r en transport] [104v] Den 16 dito met H.M. Bruggers om de aangravinge de gemeente rond gegaan, versuim Dito an den medebuurmeester voor gelevert houd tot het Pasvonder en twee eindjes an het westeinde van het Molenvonder en gebruikte nagels en het heenvaren als het overmaken, luid quitantie Bij het maken van hetzelve voor genever an Stomps betaald Versuim Den 6 decbr. Bij een vergadering over de anwervinge van drie soldaten an Stomps an verteeringe betaald In de maand december kwam er een gebod driemaal daags te luiden, van verteringe betaald 1800 In january an Garrit Raas voor ijs loshakken om de posten Den 20 febr. an de bode Jan Roelvink voor ’t aanseggen van eenige in de gemeente soo over brandhalen van onberegtigden als andersins Den 24 dito weder eenige gesommeert Voor ’t opstellen deser sommatie Dito op een zitdag over de gemeensverpondinge als over de onberegtigden in de gemeente an J. Stomps verteringe betaald Versuim [Totaal t/m fol. 104v en transport] [105r] Den 27 juny met H.M. Bruggers en Lambert ten Elsen het veld nagesien, versuim en verteeringe An Lambert ten Elsen voor het aanseggen tot het weghalen van turf door uitheemschen gestoken Den 28 dito bij het weghaalen van een gedeelte schadden turf uit het Nieuwe Veld voor genever betaald Adsisteren daarbij Den 3 july met Lammert ten Elsen het veld nagesien Den 10 dito weder het veld besigtigt


0 0 20

6 10 10

0 0 0

1

19

0

15

0

0

1

10

0

149 1 0 10

0 0

9

4

0

0 0 3

17 8 8

0 0 4

3

8

4

0 0

5 12

0 0

0 0 1

12 4 11

0 0 0

0 10 168 14 0 19

0 0 0

0

10

0

1

2

0

0 0 0

6 12 6

0 0 0

62


Den 19 dito bij het weghalen van schadden turf uit het Nieuwe Veld en bij het korthakken van een groot gedeelte in het Meerbekerveld verteert Voor het laten aanseggen Adsisteren daarbij Den 20 dito voor 12 stakens, 20 bossen en 20 eerijsen tot reparatie der kribbe in de Ape An E. Roelvink voor het maken van deselve Den 25 dito an Harmanes Bruggers in qualiteit als medebuurmeester wegens gedane verschotten en vacatien gedurende de twee vorige jaren, luid quitantie [Totaal t/m fol. 105r en transport] [105v] Voor ’t opstellen en afschrijven deser rekeninge en ’t schrijven der publicatie tot het doen van deselve An de meester voor publiceren Den buurpenning van den ontvangst 388 gulden, eenen stuiver per stuk, is [Totaal uitgaven t/m fol. 105v]

1

16

0

0 0 2

10 6 2

0 0 0

1 11

5 9

0 0

189 17 1 10

4 0

0 19

0 0

3 8

210 18 4 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hiervoorens staande rekening van den buurmeester Hendr. Jan Kuipers geëxamineert en bevonden: Den ontfangst de summa van 388‐17‐0 De uitgave de summa van 210‐18‐4 Dus meer ontvangen als uitgegeven 177‐18‐4 Verder worden de tijdelijke buurmeesters Hendrik Jan Kuiper en Harmanes Bruggers in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaaren gecontinueerd. Actum Rekken, den 25 july 1800. Onderstond en was getekent: E. Holters, G.J. Kuiper, D. Koerdes, Jan Stomps, L. ten Elsen, E. Simens. [106r] Aldus is dese voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [107r] Rekening van Hendr. Jan Kuiper in qualiteit als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken aanvankelijk van den 25 july 1800 tot den 26 july 1802. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. 1800 Den 25 july bij het slot van mijn laats voorgaande rekening meer 177 18 1 ontvangen als uitgegeven Den 31 augs. voor weggehaalden turf uit het Meerbekerveld 0 17 0 1801 Den 28 maart van de weduwe van wijlen Arent Evers op rekening 3 0 0


63


van haar agterstandschen uitgank ontvangen Den 20 april van Albert Wolf ontvangen vier gulden in voldoeninge der pagt verschenen St.‐Martiny 1799 Op rekening van denzelven op het jaar 1800 ontvangen Den 11 juny voor de verkogte plaggen op den Mors luit voorwaarde Den 13 dito van Harmen Koks op rekening van sijn brand halen uit de gemeente voor het jaar 1800 [Totaal fol. 107r en transport] [107v] Dito voor eenige oude stukken houd van de gemeensbrugge 1802 Den 24 april van de weduwe van wijlen Arent Evers op rekening van haar gemeensverpondinge ontvangen [Totaal t/m fol. 107v] [108r] Uitgave 1800 Den 25 july bij het doen der vorige rekening met de presente leden verteert Den 26 dito an de bode Jan Roelvink voor een insinuatie an de Reker Dito bij het tekenen van een request an Buirink over ’t maken van de stouwsluis an den Mars, vertert Den 13 augs. bij ’t uitsmijten der wetteringen an de noordkant der beke voor genever Voor ’t aanseggen Adsisteeren daarbij Den 18 dito bij ’t uitsmijten der waterkolken an de suitkant verteert Den 28 dito an de meester E. Simens voor ’t oplesen en protucolleren der rekening en het schrijven van een request an Buirink over de sluis an den Mars, als schrijven van een publicatie en publiceeren Den 30 dito met Lammert ten Elsen het velt besigtigt Den 31 dito bij het weghalen van een groot gedeelte schadden turf uit ’t Meerbekervelt verteert NB. Voor ’t aanseggen om aan de suitkant waterkolken uit te smijten Adsisteeren daarbij [Totaal fol. 108r en transport] [108v] An L. ten Elsen voor het rondgaan der gemeente en het aanseggen Adsisteeren daarbij Den 23 septbr. voor gemeens Berkelschouw Den 8 octobr. an de meester van Eijbergen als ontvanger van ’t coffy‐ en theegeld en haardstedengeld voor agterstand van J.W.


4

0

0

6 90

0 10

0 0

1

10

0

283 15 0 19

1 0

2

0

0

286 2

14 6

1 0

0

6

0

0

8

0

2

8

0

0 0 2

6 6 11

0 0 0

2

4

0

0 2

12 13

0 0

0

8

0

0 14 1

6 14 0

0 0 0

0 0 1

6 8 12

0 0 0

64


Freriks in ’t Merinkbroek betaald Voor ’t brengen na Eijbergen Den 19 dito voor 106 bossen en 32 stakens en 50 eerijser tot kribben an de gemeensbrugge An E. Roelvink voor het maken van deselve Voor gebruikte genever Voor versuim daarbij 1801 Den 28 febr. bij het opladen van houd voor de gemeente, verteert Den 22 mey an J. ter Horst voor het houd varen na de gemeensbrugge Den 11 juny an de meester E. Simens voor ’t publiceeren en schrijven der voorwaarde ter verkoping der plaggen op den Mors Voor ’t oproepen Voor ’t uitperken en adsisteren daarbij Den 12 dito an Grades Karnebek en Hendr. Huiskes voor twee dage arbeiden an de gemeensbrugge op eygen kost betaald [Totaal t/m fol. 108v en transport] [109r] Dito an J. Hendr. Poppink voor ‘t houdvaren na de brugge en Meulenvonder betaald Voor 3 posten, een balken, twee blokken houd tot planken en twee ribben an de gemeensbrugge en twee palen en een balk an het Meulenvonder, getaxeert door den timmerman F. Roosink, luit attest, op Den 13 juny an G. Hulsman voor zijn gedane timmeratie an de gemeensbrugge en Meulenvonder, l.q. Dito an F. Roosink voor sijn gedane timmeratie, luit quit. Dito an Harmen Koks voor sijn timmerloon an deselve, luit quit. Dito an J. van Has voor gehaalden jenever op rekening de[r] gemeente als drie gulden, agt stuiver voor een schepel rogge, luit rekening en quitantie Dito voor hondertzeven voet twee duims eyken planken tot de gemeensbrugge en floer op het Meulenvonder, ’t voet twee stuiver, 6 duiten Den 15 juny an de smit Jan Wennink voor 112 grote nagels en an een keeten, luit rekening en quit. Voor ’t bestellen en laten halen van deselve [Totaal t/m fol. 109r en transport] [109v] Voor mijn versuim en in order stellen geduurende het timmeren Den 24 dito voor twee nieuwe banden om den trom en touwen en riemens en maken voor deselve betaalt Den 3 july het veld besigtigt Den 4 dito an verscheiden oppassers, zo voor turf als schapen tot verteringen


0 8

10 17

0 0

1 0 0 0

6 17 10 11

0 0 0 0

0

12

0

1

4

0

0 0 2

10 18 0

0 0 0

35 1

15 10

0 0

76

0

0

13

10

0

8 8 10

5 12 1

0 4 6

15

1

0

5

15

0

0 12 175 2 2 0

0 2 0

2

14

0

0 1

6 8

0 0

65


Adsisteeren daarbij Den 13 augs. met H.M. Oosterbroek, Goossen Wientjes en H. IJsverink op een klagte der Munstersche regering over sekere aangravinge na de Wolf geweest, verteeringe Versuim Den 23 dito het veld nagesien Den 4 septbr. an de bode J. Roelvink voor ’t aanseggen der gemeente tot het aanstellen van een nieuwen armjager 10 stuiver, en voor een insinuatie an den vorigen tot ’t ontseggen van dien, 18 stuiver, is Den 5 dito het veld besigtigt Den 10 novbr. bij het doen der Berkelschouw verteert Den 28 dito voor het opmaken van het rekke en nagels an de Lakkersbrugge [Totaal t/m fol. 109v en transport] [110r] Den 11 febr. bij ’t ontvangen eener missive van den officier des drostampts Borculo over sekere aanklagte der Munstersche regeringe met eenige uit de gemeente daarover gesproken, daarbij verteert Den 12 dito met E. Holters, H. Bruggers, J. Oosterbroek, E. Simens, Jan Roelvink hetselve besigtigt, verteeringe Den 14 dito door het rot van G. Jan Planten de opgeworpen wallen van de Wolf en Degherink laten neersmijten, voor gebruikten jennever daarbij Adsisteren daarbij Dito aan de heer dr. Geers een rekening wegens het raadplegen over de bomen voor Eijbergen betaald Den 19 dito op versoek van E. Holters aan den soldaat Tone Wansink tot een reispennink gegeven Den 24 dito met de medebuurmeester na Borculo geweest om den officier over de bewuste aangravinge te spreken, reise en verteeringe [Totaal t/m fol. 110r en transport] 1802 [110v] Den 8 january bij het tekenen van een berigt aan de officier verteert Den 26 dito an J. van Has voor gebruikten genever bij het losmaken van ’t ijs voor de gemeensbrugge betaald Den 6 febr. het veld nagesien Den 21 april voor een paal van 40 voet, twee duimsplanken en twee ankers an het hoofd van de gemeensbrugge An twee arbeiders voor ’t losgraven Voor daartoe gebruikte nagels An Frederik Roosink voor ’t maken van deselve Verteringe an de werklyden Adsisteren daarbij


0 0

6 10

0 0

0 0 1

6 6 8

0 0 0

0 1 0

6 2 8

0 0 0

186 2 0 17

2 0

1

6

0

1

19

0

0 5

6 0

0 0

1

10

0

1

0

0

199 0 0 6

2 0

0

12

0

0 12

6 0

0 0

0 1 2 1 0

12 10 5 18 12

0 0 0 0 0

66


Den 22 dito met de meedebuurmeester na de markrigter van ’t Loo en Mallen geweest over het oprigten der neergevallen markpalen, versuim en verteringe Den 3 mey an de bode J. Roelvink voor rondgaan in het rot van Buts over het maken der gote an den Blaasdijk betaalt Den 4 dito het veld besigtigt Den 2 juny an Jan Stomps voor gebruikten jenever bij het luiden en vlagbrengen in den toren wegens de vrede31 Den 3 dito het veld nagesien [Totaal t/m fol. 110v en transport] [111r] Den 24 juny met de medebuurmeester en twee adsistenten na het veld geweest, verteert Dito voor 230 stakens, 304 bossen en 32o eerrijser ter reparatie der kribbe an de Ape An E. Roelvink 16 dage kribben op sijn eygen kost, daags 10 stuiver, is An J.H. ten Nijenhuis voor twee en een halven dag stakens inslaan op eygen kost, daags 10 st. An E. Roelvink voor gebruikten jenever onder het kribben Den 29 dito het veld besigtigt aan de suitkant Den 30 dito aan de noordkant Den 17 july an de meester E. Simens een rekening voldaan, l.q. Den 22 dito aan H. Kleinbruinink twee en een half jaar intres van eenhondert gulden verschenen den [niet ingevuld], luid quitansie betaald met Den 25 dito an Harmanus Bruggers in qualiteit als medebuurmeester wegens gedane verschotten en vacatien geduurende de twee voorige jaren, l. quit. [Totaal t/m fol. 111r en transport] [111v] Voor ’t opstellen en afschrijven deser rekening en ’t schrijven der publicatie tot het doen van deselve An de meester voor publiceeren Den buurpenning van den ontvangst van 286 gulden, eenen stuiver per stuk, is [Totaal uitgaven t/m fol. 111v]

1

0

0

1

0

0

0 2

6 0

0 0

0 6 223 13 0 7

0 2 0

34

11

0

8

0

0

1

10

0

1 0 0 1 10

13 6 6 16 0

0 0 0 0 0

12

17

0

295 2 1 10

2 0

0 14

0 0

3 6

311 1 2 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekeninge van den buurmeester Hendr. Jan Kuiper geëxamineert en bevonden: De uitgave een summa van 311‐1‐2 Den onvangst eene summa van 286‐14‐1

31

Betreft de Vrede van Amiens met Engeland, waarbij de Republiek alle kolonien terugkreeg (m.u.v. Ceylon) en het Huis van Oranje schadeloos werd gesteld voor verloren gegane bezittingen en ambten. www.heerlijkheidborculo.nl

67

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Dus meer uitgegeven als ontvangen summa van 24‐6‐6 Verder worden de tijdelijke buurmeesters Hendr. Jan Kuiper en Harmanus Bruggers in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaren gecontinueert. Actum Rekken, den 28 july 1802. Onderstond en was getekent: H. Oosterbroek, Jan van Hasz, G. te Raa op Hemsink, H.J. Mellink, J.H. Mellink op Dieke, E. Holters, J.H. ter Borg, H.J. Abbink, D. ten Broeke, D. Simens, Jan Stomps, Jan Schuld van Mast op Oosterbroek, Berent Simens. [112r] Aldus is deese voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [113r] Ten negenden. Rekening van Hendr. Jan Kuiper in qualiteit als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvang neemende den 28 july 1802 en eindigende den 25 july 1804. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. 1802 Den 5 september van Albert Wolf ontvangen twee gulden in 2 0 0 voldoeninge der pagt verschenen St.‐Martiny 1800 Dito van Albert Wold ontfangen een jaar pagt verschenen 1801 8 0 0 r. Den 25 novemb Voor weggehaalde straaischollen uit het 0 12 0 Looveld 1803 Den 12 january ontvangen van Derk ten Broeke drie jaar 2 5 0 gemeensverpondinge verschenen 1800, 1801 en 1802 Dito van G.J. te Raa ontfangen de jaaren gemeensverpondinge 2 10 0 van 1798 tot 1802 incluis [Totaal fol. 113r en transport] 15 7 0 [113v] Dito ontvangen van Tone Lansink op Degcherink drie jaren 1 10 0 gemeensverpondinge verschenen 1800, 1801 en 1802 incluis Den 24 dito van de weduwe van wijlen Arent Evers op rekeninge 3 6 0 van haren jaarlijksen uitgank Den 20 mey voor de verkogte plaggen in de gemeens Ape, luid 10 17 0 voorwaarde Den 6 july voor de verkogte plaggen in de Ape an de Wagereise, 55 0 0 luid voorwaarde Den 15 aug. van Jan ter Horst in Deeskers bakhuis op rekeninge 3 0 0 voor het brandhalen uit de gemeente Den 25 dito van Jan Willem Paalhaar op rekeninge ontfangen 110 0 0 Den 18 september van Barent Beuvink op Fennen voor 3 0 0 brandhalen uit de gemeente, van ’t bakhuis ontvangen [Totaal t/m fol. 113v en transport] 202 0 0 [114r] Den 6 october van de weduwe van Arent Evers op 5 4 0 rekening van jaarlijksen uitgang [114r] van de Deeske ontfangen Den 1 maart van J.W. Freriks in ’t Meerinkbroek ontfangen voor 174 0 0


68


een hoek nieuwe grond bij zijn huis, door hem lange jaren gebruikt, de somma van eenhondertvierenzeventig gulden Den 15 april ontfangen van Albert Wolf een jaar pagt verschenen St.‐Martini 1802, zijnde Den 23 dito ontfangen van Jan van Hasz vijftien gulden op zijn gekogte uitdrift Den 12 mey de verkogte plaggen in de gemeene Ape, luid voorwaarde Den 13 mey ontfangen van de weduwe van Arent Evers Hiermede is voldaan tot 1803 incluis. [Totaal t/m fol. 114r en transport] [114v] Den 17 july ontfangen van H.J. Mellink voor een aangegraven hoekjen aan de oostzijde van zijn huis Dito voor weggehaalden turf op den 30 augustus des gepasseerden jaars Den 18 dito van H.M. Bruggers voor een aangegraven hoekjen aan de weide Dito van H.J. Kuiper voor een hoek aan de oostzijde der weide bij het huisken van H.M. Oosterbroek en E. Simens, getaxeert op Den 24 dito van J.B. Meekes op Gijbers voor een aangegraven hoek aan de oostzijde van de weide bij zijn huis tegenover de schoppe van Jan Ruwhoff [Totaal t/m fol. 114v en transport] [115r] Dito van commys Garrit Jan ten Broeke op Tenkers voor een hoek aan de zuitzijde der weide [115r] naast Kuipersvoort Dito voor weggehaalden turf uit het Meerbekerveld Den 24 dito van Harmanes Oosterbroek voor een nieuwen graven aan de noordkand van den Veldgaarden Dito van Gt. te Nijenhuis voor een nieuwen graven aan den Gaarden [Totaal t/m fol. 115r] [115v] Uitgave 1802 Den 28 july luid slot van mijn vorige rekening meer uitgegeven als ontfangen te hebben Dito bij het doen der rekening met de presente leden an Stomps verteert An de meester E. Simens voor het oplesen en te boek brengen der rekeninge Dito an H.J. Mellink voor ’t karen en twee vatters ter reperatie van den dijk op Haxbergen, met de verteeringe Den 18 augustus Jan van Hasz en H.M. Bruggers voor verschoten verteringe op de reise na Borculo om den officier te spreken Dito bij het uitsmijten der gote van het Bleerengoor met twee rotten verteert


8

0

0

15

0

0

10

17

0

4

3

4

419 4 6 0

4 0

2

0

0

3

0

0

8

0

0

11

0

0

449 4 11 0

4 0

1 0

14 10

0 0

1

15

0

464 24

3 6

4 6

2

16

0

1

0

0

1

11

0

2

13

0

2

0

0

69


Geadsisteert daarbij Den 18 septbr. het veld bezigtigd Den 19 dito voor gemeens Berkel ruimen Bij het doen der schouw Den 30 dito het veld nagesien [Totaal fol. 115v en transport] [116r] Dito voor het aanzeggen tot het weghalen van turf en weder opseggen om dan den selven was weggerooft Dito met twee adsistenten om op de schapen te passen na het veld geweest, verteert Versuim Den 1 october bij het korthakken en verbranden van een groot gedeelte schaddenturf in ’t Meerbekerveld voor genever bij J.W. Wierkamp betaald Adsisteeren daarbij Den 23 dito met de medebuurmeester en bode eenige debiteuren der gemeente aangemaant Dito aan de bode Den 1 novbr. den weg bij het Oldenkatte bezigtigd Den 2 dito met twee rotten dien weg gerepareert, voor gebruikten genever Versuim Den 6 dito bij ’t uitsmijten van eenige waterkolken verteert Adsisteeren daarbij Den 19 dito voor twee posten en een balk aan het Pasvonder An G. Hulsman voor ’t maken An J. Stomps voor genever [Totaal t/m fol. 116r en transport] [116v] Voor ’t brengen van de posten an ’t Pasvonder Den 24 dito ’t veld bezigtigt Een schollenkarre verjaagd Den 25 dito bij het weghalen van een gedeelte straaischollen uit ’t Looveld, voor genever betaald Adsisteeren daarbij Voor ’t aanseggen 1803 Den 12 january an de bode voor het aanzeggen der ganse gemeente tot het houden van een gemeensvergadering en debiteuren angemaant betaald Dito op een zitdag aan de school ter betaling der gemeensuitgangen en over brand halen, verteringe an J. Stomps Versuim Dito an de bode voor ’t insinueren32 van 5 memorien an debiteuren

0 0 0 0 0 35 0

6 6 8 6 6 18 6

0 0 0 0 0 6 0

0

12

0

0 2

6 1

0 0

0 0

6 10

0 0

0 0 2

6 6 19

0 0 0

0 1 0 2 0 0 48 0 0 0 1

6 8 6 0 16 8 14 3 8 8 4

0 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0

0 0 1

6 4 8

0 0 0

0

18

0

0 1

6 0

0 0

32

Gerechtelijk aanzeggen


70


Den 5 febr. voor ’t ijs loshouwen der posten an de brugge en het Meulenvonder Den 18, 19 en 20 dito bij ’t losmaken van ’t ijs voor de brugge en eenige manschappen, verteert [Totaal t/m fol. 116v en transport] [117r] Twee dage adsisteeren bij ’t losmaken van ’t ijs Den 20 maart voor drie posten, een balk, twee planken en een ribbe ter reperatie van het Meulenvonder Voor gebruikte nagels daarbij Voor heenvaren van ’t houd Voor gebruikten genever onder het timmeren an Jan Stomps Mijn versuim daarbij Den 1 april an H.M. Oosterbroek voor 32 scheitsteenen gezet in de Ape Dito an H.J. Mellink voor het heenbrengen An Jan Hendr. te Nijenhuis voor ’t kuilen graven om te zetten Dito an E. Roelevink voor gebruikte genever onder het zetten met de daarbij belanghebbende, betaald Adsisteeren daarbij Den 7 dito op een markendag na de Mallemse Mole geweest om over het oprigten der markpalen te spreken met de medebuurmeester, versuim en verteringe [Totaal t/m fol. 117r en transport] [117v] Den 15 dito voor 30 stakens en 175 eerrijse ter reperatie der kribbe an de Ape 1802 In de maand december ter komst van zijn weleerwaarde heer do[minee] Van der Linde tot predikant alhier bij het planten der meybomen en verdere versiringe als verteeringe luid rekeninge en quitantie Den 18 mey van Gt. te Raa gekogt twee markpalen met het laten heenbrengen NB. Welke palen gezet zijn tusschen de markten van Rekken, Langelo en Mallum en opgerigt de buurmeesters H.J. Kuiper en H.M. Bruggers van dese sijde en Lankheet, van Langelo, en Hendr. Grijsen, Hendrik Bornhof en Gt. Jan Kremers van de sijde van Mallum, met verscheiden assistenten, zo bij het uitbaken als zetten van deselve in twee reisen verteert Adsisteeren daarbij, twee reysen [Totaal t/m 117v en transport] 1803 [118r] Den 14 en 20 dito bij het uitperken ter verkoping der plaggen in de gemeene Ape met enige adsistenten bij E. Roelevink betaalt Voor ‘t oproepen An de meester voor het schrijven der voorwaarde en publiceeren Versuim, zo bij ’t uitperken en verkopen


0

12

0

1

8

0

56 0 12

11 16 5

6 0 0

1 0 1 0 2

6 10 17 12 5

0 0 0 0 0

0 0 2

15 5 13

0 0 0

0 1

6 0

0 0

81 5

1 9

6 0

13

6

4

5

0

0

3

11

0

1 0 109 7 3 6

0 2 0

0 1 0

0 0 0

6 0 16

71


Den 5 july voor ’t uitperken ter verkoping der plaggen an de Wageriese zo an Jan Roelevink en de medebuurmeester en mijn versuim Den 6 dito an de meester voor het schrijven der publicatie en voorwaarde ter verkopige der plaggen Voor het oproepen Adsisteeren daarbij Den 11 dito het veld bezigtigd Den 12 dito an eenige oppassers, zo van turf als schapen Den 13 dito bij het weghalen van een gedeelte bij het weghalen van een gedeelte schadden turf bij J.W. Wierkamp, verteert Voor ’t laten anzeggen Adsisteeren daarbij [Totaal t/m fol. 118r en transport [118v] Den 30 dito an E. Simens voor ’t opstellen van requesten als andersins l. r. en quitantie Dito bij ’t opstellen en tekenen van huwelijkszaken met het request met daarbij zijnde leden verteert Den 16 augusts. voor gemeens Berkel ruimen Den 19 dito bij ’t doen der schouw Dito bij ’t weghalen van uitheemschen turf verteert Den 2 septbr. twee scheitsteenen an de Wagereise, versuim Den 17 dito bij het weghalen en korthakken van een groot gedeelte uitheemschen turf bij J.W. Wierkamp verteert Adsisteeren daarbij Den 29 dito bij het uitspannen van de Reuver verteert An twee oppassers twee dage Den 30 dito zo bij het weghalen als korthakken van schadden zo in het Nieuwe Veld als in het Meerbekerveld, voor gebruikten genever betaald Versuim daarbij Den 6 october het veld bezigtigd [Totaal t/m fol. 118v en transport] [119r] Den 11 dito an H.M. Bruggers voor 200 bossen, 100 eerrijser en 12 stakens voor het hoofd van de gemeensbrugge l.q. Nog 60 stakens tot deselve Dito an Jan van Hasz voor gebruikten genever onder ’t kribben Dito voor 100 grote eerrijser an de Ape Den 3 novbr. an Harm. Kleinbruinink terug gegeven een obligatie van eenhondert guldens ten laste van deze gemeente staande met eenen half jaar intres Den 12 dito an H.M. Bruggers voor ’t gelevert houd aan het Duisterbekenvonder en Lakkersbrugge, luid quid Voor ’t laten brengen


2

8

0

1

4

0

0 0 0 0 0

6 6 6 16 18

0 0 0 0 0

0 0 121 7

6 6 11 10

0 0 2 0

1

3

0

0 0 0 0 1

8 6 12 6 10

0 0 0 0 0

0 3 1 4

6 0 0 8

0 0 0 0

0 0 142 13

6 6 12 2

0 0 2 0

3 1 3 106

0 11 0 0

0 0 0 0

4

16

0

0

10

0 72


Dito bij ’t opsmijten van den dijk voor ’t Duisterbekenvonder, voor genever Voor versuim daarbij Den 13 dito an de Lakkersbrugge gelevert 12 voet tweeduims planken Nog 55 voet schalen an deselve, ’t voet eenen stuiver Dito an G. Hulsman 2½ dag timmeren [Totaal t/m fol. 119r en transport] [119v] Den 16 decembr. voor een post an ’t Pasvonder en maken van ’t selve en nagels Dito an G. Kolthoff voor het aanzeggen van eenige uit de gemeente tot ’t zetten van steenen in de Ape Den 7 dito an E. Roelevink voor het repareeren der kribben an de gemeensbrugge en Ape, luid quitantie 1804 Den 2 maart an Har. Koks, timmermansbaas, luid rekeninge en quitantie Den 12 dito met H.M. Bruggers bij den drost geweest om over den armjager te spreken, versuim en verteeringe Dito an Arent Hulsman voor het ingeven van een request an het Hof met het transport Den 18 dito het veld nagesien Den 10 mey met de medehelpers bij ’t uitperken der plaggen in de Ape verteert Versuim daarbij Den 12 dito an de meester E. Simens voor ’t schrijven der voorwaarde en publiceeren der plaggen [Totaal t/m 119v en transport] [120r] dito an Jan Roelevink voor ’t oproepen en uitperken Adsisteren daarbij Den 13 dito an Jan te Deseke voor vier en een halve dag kribben an de gemeensbrugge en de Ape Den 7 juny het veld bezigtigd Den 26 dito de noordkant der Berkel over de angravinge rondgegaan Den 28 dito de zuitkand Den 29 dito met Hendr. Mellink en de medebuurmeester na de Ramsbeke geweest, verteeringe Versuim Den 5 july E. Simens volgens rekeninge en quitantie betaald Dito tot een nieuw kribbe in de Ape en reperatie der oude gelevert 150 bossen, 80 stakens en 150 eerrijsen Den 8 dito an E. Roelevink en J.H. te Nijenhuis voor vijf dage kribben op eigen kost, daags 12 stuiver, is Voor gebruikten bij het kribben betaald Mijn versuim daarbij www.heerlijkheidborculo.nl

1

4

0

0 1

10 16

0 0

2 1 282 0

15 10 6 19

0 0 2 0

0

4

0

4

0

0

10

4

0

1

0

0

4

0

0

0 0

6 13

0 0

0 1

6 3

0 0

305 0 0 2

1 8 6 5

2 0 0 0

0 0

6 6

0 0

0 0

6 10

0 0

0 3 15

6 2 2

0 0 0

6

0

0

0 0

150 10 0 73


[Totaal t/m fol. 120r en transport] [120v] Den 12 dito met het rot van Ten Broeke bij het uit..en der bossen in de Ape, voor daarbij gebruikte genever An E. Roelevink voot ’t doorens maken voor de kribbe Adsisteeren daarbij Den 21 dito an twee oppassers bij uitheemschen turf betaald Dito bij het weghalen van schadden turf uit het Meerbekerveld en aan de oppassers des nagts gebruikt in het veld, tezamen Dito voor reiskosten van Garrit te Raa en H.M. Bruggers, welke in het jaar 1803 na Lochem en Borculo zijn geweest om met den drost te spreken Den 17 july an H.M. Bruggers voor gelevert houd tot kribben, luit quitantie Den 23 july an den medebuurmeester betaald een rekening wegens gedane verschotten als andersinds gedurende dese twee jaren [Totaal t/m fol. 120v en transport] [121r] An de meester voor ’t publiceeren Voor ’t opstellen en afschrijven dezer rekening Den buurpenning van den ontvangst van 464 gulden, eenen stuiver per gulden, is [Totaal uitgaven]

335 3 1 10

2 0

0 0 1 1

6 6 10 16

0 0 0 0

3

3

0

10

0

0

16

7

0

370 0 1 23

1 3 0 4

2 0 0 0

394 8 2 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die hier voorenstaande rekening van den buurmeester Hendr. Jan Kuiper geëxamineert en bevonden: Den ontfangst de summa van 464‐3‐4‐ De uitgave daarentegens de summa 394‐8‐2 Dus meer ontfangen als uitgegeven 69‐15‐2 Verder worden de buurmeesters Hendrik Jan Kuiper en Harmannes Bruggers in hare respective bedieninge voor den tijd van twee jaren gecontinueert. Actum Rekken den 15 july 1804. Onderstond en was getekent: J.H. Mellink, J. Stomps, H.J. Mellink, G. Planten op Holters, D. Koerdes, J.H. Buts, E. Holters, [121v] D. ten Broeke, J.H. Planten, D.W. Berenschot op Bekkink, H.M. Oosterbroek, J. Tankink, T. ter Maat, Jan Sjongen, J.H. ten Barge, J. Tibrink, E. Roelevink, H. van Hasz, H. Simmelink, H.M. Sikkink, H. Polmans. Aldus is deese voorstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens schoolmeester.


74

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [122r] Ten tienden. Rekening van Harmannes Bruggers als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, anvang nemende den 25 july 1804 en eindigende den 28 july 1806. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. 1804 Den 25 july van Hendr. Jan Kuiper bij ’t slot van zijn rekening 69 15 2 meer ontfangen als uitgegeven de summa 1805 Den 2 january van Hendr. Geesink op rekeninge van de rente 3 0 0 Dito van Tone Lansink voor twee jaar gemeensverpondinge 1 0 0 k. Dito van D ten Broeke voor twee jaar gemeensverpondinge 1 0 0 Dito van Hendr. Lutjentank voor 3 jaar gemeensverpodninge 1 10 0 Den 23 april voor de plaggen in de gemeene Ape, luid voorw. 13 6 0 Den 15 juny voor de plaggen op den Mors luid voorwaard., 93 15 0 summa [Totaal fol. 122r en transport] 183 16 2 1806 [122v] Den 3 may voor de plaggen in de gemeene Ape, luid 16 11 0 voorwaarde Den 18 july voor de oude brokken hold van de Lakkersbrugge en 2 3 8 touwen verkogt. Daarvoor ontfangen Den 28 dito van Jan van Hasz voor een aangegraven hoekjen in 20 0 0 de weiden in de Zonderkampsrijt Dito van Jan van Has voor twee jaar intresse van een capitaal 18 0 0 groot 300 gulden, verschenen mey 1806 [Totaal t/m fol. 122v] 256 10 10 [123r] Uitgave 1804 Den 25 july bij het doen van de rekeninge van de buurmeester 2 15 0 H.J. Kuiper met de presente leden verteert an Stomps Den 28 dito aan de voogd Hagens voor ’t aanzeggen an Hendr. 0 Geesink om de obligatie te tekenen wegens de uitdrift Den 20 augs. het veld bezigtigd met mijne medebuurmeesters, 0 12 0 assisteeren daarbij Den 24 septbr. an E. Roelevink en J. Hendr. te Nijenhuis voor 22 13 4 0 dage kribben in de Ape, dags 12 stuiver, summa Dito verteert an het Hag wegens ’t kribben 1 6 0 Den 26 dito voor gemeens Berkel ruimen 0 16 0 Dito bij het doen der schouw 0 12 0 Dito an de mr. E. Simens voor het opleesen en te boek brengen 2 0 0 van de gemeensrekeninge Dito an H.J. Kuiper gelevert aan de Ape 140 bossen 7 0 0 Dito nog voor 152 stakens 7 12 0 Dito nog voor 121 eerrijser, ’t hondert 2 gld, 5 st. 2 15 0 [Totaal fol. 123r en transport] 38 18 0 [123v] Dito nog rijser over de kribbe door E. Roelevink, getaxeert 2 10 0 Dito an Gt. Paauwen voor 134 bossen gelevert an de Ape 6 14 0 www.heerlijkheidborculo.nl

75

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Dito H.M. Bruggers gelevert an de Ape 100 bossen Dito gelevert 50 eerijsen 1805 Den 2 jannuary an J. Roelevink voor het anzeggen van de gemeente betaalt Dito een zitdag gehouden om te ontfangen de gemeensverpondinge. Voor gebruikte genever Dito assisteeren daarbij Den 23 febr. het ijs kort gehouwen, tot 2 reisen an de gemeensbrugge en ’t Meulenvonder, assisteren daarbij Den 16 maart met verscheiden manschappen an de gemeens‐ en ’t Meulenvonder om het ijs kort te maken, daarbij verteert Den 2 april an de schutters J. Roelevink, Gt. Kolthof en J. Hendr. te Nijenhuis, elk 15 st. [Totaal t/m fol. 123v en transport] [124r] Dito op de Ape en in ’t Meerbekerhoekerveld de schapen opgepast, 2 dage met 3 man, daarvoor betaalt Den 16 dito 50 bossen gelevert in de Ape an de kribbe Den 23 dito an de mr. E. Simens voor publiceeren en het schrijven voorwaarde wegens ‘t verkopen de[r] plaggen in de Ape Dito an Jan Roelevink voor ’t afkloppen en uitperken Dito bij ’t uitperken en verkopen verteert Wij buurmeesters assisteeren daarbij Den 1 may an Jan Roelevink, J.H. te Nijenhuis en G. Kolthof voor ’t oppassen van den torf Den 20 dito het veld bezigtigd, assisteeren daarbij Den 15 juny bij ’t uitperken en verkopen van de plaggen op de Mors vertert Den 18 dito de schapen opgepast an de zuidzijde in ’t veld, J. Hendr. te Nijenhuis, Jan Roelevink en G. Kolthof daaran betaald Den 25 dito an D.W. Berenschot op Bekkink voor 4 schepel haver en 220 lb [=pond] hooy voor de gemeente gelevert en 2 jagers, l.q. [Totaal t/m fol. 124r en transport] 1805 [124v] Den 5 augusts. na het gemeensveene geweest en het veld bezigtigd, assisteeren daarbij Den 12 septbr. met 2 rotten den Boshuisen en Meerbekerhoek in de Ape aarde karen en de bossen uitstoten om voor de kribbe te maken, daarbij verteert Den 14 octobr. an Gt. Paauwen voor 100 bossen an de kribbe in de Ape betaald Dito an Hendr. Jan Kuiper voor 100 eerrijser betaald Dito an H.J. Kuiper voor 50 bossen gelevert, daarvoor betaald Dito H. Bruggers gelevert 100 kribbestaken, is Den 17 dito an E. Roelevink en J. Hendr. te Nijenhuis voor 24 dage kribben in de Ape, dags 12 st., is tezamen


5 1

0 2 4

0 4 0

0

10

0

0 0

12 12

0 0

1

0

0

2

5

0

60 1

7 11

4 0

2 1

10 4

0 0

0 1 0 1

10 0 12 10

0 0 0 0

0 1

12 0

0 0

1

10

0

6

0

0

78 0

5 12

4 0

2

8

0

5

0

0

2 2 5 14

10 10 0 8

0 0 0 0

76


Dito over ’t kribbe verteert Den 12 decbr. wij buurmeester[s] na den drost geweest om over ’t vonder an Smitshof bij Eijbergen te spreken. Voor de reise [Totaal t/m fol. 124v en transport] 1806 [125r] Den 25 january hebben wij buurmeester[s] met verscheiden personen het ijs kort gehouwen an de gemeensbrugge en ’t Meulenvonder, assisteren Daarover verteert Den 28 febr. de gemeente laten oproepen over dat vonder voor Eijbergen an Smitshof om een resolutie te nemen om een advocaat te spreken. Aan denzelven daarvoor betaald Dito voor ons buurmeesters vor versuim en verteeringe Driemaal anzeggen, betaald Dito daarover verteert met de presente leden wegens de resolutie over ’t vonder an Smitshof voor 2½ kanne genever betaald Dito twee assistenten uitgehad op een zeker expeditie, daaraan betaald Den 16 maart aan de gemeensbrugge gelevert planken, voor [Totaal t/m fol. 125r en transport] [125v] Dito an Gt. Hulsmans voor de timmeratie an de brugge Dito voor nagels daaraan gebruikt Dito an de brugge gelevert 12 bossen Dito over de brugge verteert Den 3 may bij ’t perken en verkopen van de plaggen in de Ape verteert Den 25 dito het veld bezigtigd, assisteeren daarbij Den 16 juny met 2 rotten na het veld geweest om de kolken uit te graven en de goten, daarover verteert Assisteeren en verzuim Den 25 july an E. Simens wegens ’t schrijven voor de gemeente, l.q. Dito voor het gelevert hold en planken an de Lakkersbrugge, volgens taxatie van de timmermansbasen Dito voor ’t maken van de hold, keten en zeepe om de heije te smeeren en nagels gelevert an de Lakkersbrugge, tezamen [Totaal t/m fol. 125v en transport] [126r] Den 25 july an F. Roosink voor 13 dage timmeren an de Lakkersbrugge, luid rekening en quit. Dito an H. Koks voor 33 dage timmeren an de Lakkersbrugge, dags 14 st., l.r. en q. voldaan Dito an Gt. Hulsman voor 23 dage timmeren an de Lakkersbrugge, dags 14 st., l. rek. en q. voldaan Dito an de Lakkersbrugge gelevert 20 staken en 15 eerrijser Dito an E. Roelevink voor ’t oppassen van de kribbe in de Ape en www.heerlijkheidborculo.nl

1 2

10 0

0 0

114 3 0 12

4 0

0 5

10 0

0 0

2 1 2

0 16 10

0 0 0

2

10

0

10 139 2 3 0 0 1

16 17 8 18 12 10 0

0 4 0 0 0 0 0

0 2

12 8

0 0

0 6

12 5

0 0

64

5

0

8

3

0

230 10 9 15

4 0

23

2

0

16

2

0

1 2

5 0

0 0 77


een kleine reparatie, ’s‐jaars een gulden, dus voor 2 jaar voldaan Dito an Dk. Koerdes het zeel geleent an de heije an de Lakkersbrugge, daarvoor betaald Dito an J.H. Buts voor ‘t halen van de heije betaald Dito voor mijn verzuim en assisteeren wegens ’t timmeren an de Lakkersbrugge voor agt dage, dags 10 st. Dito an Hemsink voor geleverde genever gebruikt an de Lakkersbrugge, l.q. Dito an E. Roelevink voor 1½ dag kribbe an de Lakkersbrugge en in de Ape, dags 12 st. [Totaal t/m fol. 126r en transport] [126v] Den 26 july an H. Kuiper wegens eenige verschotten gedurende de twee jaren l.q., voldaan Voor ’t opstellen en afschrijven dezer rekening Dito an den meester voor publiceeren Den buurpenning van den ontfangst de summa van 256 gulden, te weten eenen stuiver per gulden, is [Totaal t/m fol. 126v]

0

10

0

0 4

9 0

0 0

4

0

0

0

18

0

292 11 5 16

4 0

1 0 12

0 0 4

0 3 16

312 6 4 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerke alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die vorenstaande rekening van den buurmeester Harmannes Bruggers geëxamineert en bevonden: De uitgave de summa van 312‐6‐4 Den ontfangst de summa van 256‐10‐10 Dus meer uitgegeven als ontfangen te hebben de summa 55‐15‐10 Verder worden de buurmeesters Hendrik Jan Kuiper en Harmannes Bruggers in hare respective bedieninge voor [127r] den tijd van twee jaaren gecontinueert. Actum Rekken, den 28 july 1806. Onderstond en was getekent: Jan Stomps, D. ten Broeke, D. Simens, H.J. Mellink, H. Mellink, E. Holters. Aldus is deze voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van het gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester.


78

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [128r] Ten elfden. Rekening van Harmannes Bruggers als buurmeester en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvang nemende den 28 july 1806 en eindigende den 6 augustus 1808. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. Ontfangst 1807 Den 6 mey voor de plaggen in de gemeene Ape ontfangen 12 10 0 Den 18 juny voor de plaggen in de Ape ontfangen 93 14 0 1808 Den 18 mey voor de plaggen in de gemeene Ape ontfangen 8 6 0 Dito van de Wolf voor twee jaar pagt, ontf. 16 0 0 Dito van J.W. Paalhaar ontfangen voor de nieuw gekogte grond 110 0 0 bij het huis Dito van Bekkink voor hoek an Zweersgaarden 1 10 0 Dito van Bekkink voor een nieuw graven op de Reese 1 10 0 [Totaal fol. 128r en transport] 243 10 0 [128v] Dito van J. Hendr. Buts voor een nieuwe graven an de 1 5 0 weide Dito van Jan van Hasz voor twee jaar intresse verschenen may 18 0 0 1808 Dito van Hendr. Odink op Holters voor een hoek angegraven 12 0 0 grond an de noordzijde van de Weeme Dito van Harmannes Bruggers voor een huisstedeken an den 2 0 0 Plonderskamp [Totaal t/m fol. 128v] 277 15 0 [129r] Uitgave 1806 Den 28 july luid slot van mijn vorige rekeninge meer uitgegeven 55 15 10 als ontfangen te hebben, summa van Dito bij het doen van de rekeninge met de presente leden an 3 8 0 Stomps verteert Den 25 augs. wegen de verjaring van den konink van Holland an 1 5 0 verteeringe betaald Den 12 septbr. an de meesters E. Simens voor ’t oplesen en te 2 0 0 boek van de gemeensrekeninge Den 20 septbr. drie presente leden de schapen opgepast. 3 0 0 Assisteeren daarvan Dito an verteeringe betaald 0 10 0 r. Den 6 octob het veld bezigtigt met mijn medebuurmeester 0 12 0 Dito an J. Roelevink, an J.H. Kuipers voor ’t uitperken van de 1 0 0 plaggen Den 15 dito met den Boshuizer en Meerbekerhoek de Ape lijk33 3 0 0 gekaart, daarbij verteert Dito voor ’t anzeggen aan J.Hendr. Kuipers betaald 0 6 0 33

Dialect: ‘lieke maken’: egaliseren, kuilen dichtmaken.


79

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [Totaal fol. 129r en transport] 1807 [129v] Den 6 april met 2 presente leden na ’t veene geweest om de goten los te maken, yder betaald 8 st., is Dito voor verzuim Den 12 may voor ’t krajen oppassen in de Meerbekerhorst, de heele gemeente daarbij gebruikt, 21 kan genever, de kanne 16 st betaald, tezamen Dito an J. Hendr. Kuipers voor drie weeken oppassen en anzeggen betaald Dito an hagel en poeder Den 15 dito het veld bezigtigd, assisteeren daarbij Den 2 juny an J. Hendr. Kuipers en J. Roelevink voor kribben en anzeggen en verteeringe betaald Den 6 dito voor ’t plaggen uitperken en afkloppen an J.H. Kuipers en Jan Roelevink bet. Den 12 dito het veld bezigtigt met mijn medebuurmeester H.J. Kuiper Den 26 dito voor ’t plaggen uitperken in de Ape an H.J. Kuipers en Jan Roelevink betaald [Totaal t/m fol. 129v en transport] 1807 [130r] Den 12 july in ’t veld op een torf gepast met verscheiden personen, daaran betaald Dito an J. Roelevink en J. Hendr. [achternaam niet ingevuld] voor gemeens Berkelruimen Den 25 augusts. wegens de verjaring van den konink van Holland, daarover verteert Den 24 septbr. voor het mooymaken an de Weeme en meybomen en an verteeringe Den 12 octobr. 2 goten gelevert, eene op ’t veene en de andere op den Dijk na Haxbergen. Voor beide betaald an planken en arbeidsloon, nagels Voor het heen brengen van beide goten Dito met den heelen Meerbekerhoek, Hendr. Odink met kar en peert de goten te leggen Dito aan Hendr. Holters Dito met den heelen Meerbekerhoek en Maarhoek na ’t veene geweest om de gotten int te maken en te leggen, verteert Den 15 octobr. an H.J. Kuiper voor hout tot reparatie van de kribbe betaald [Totaal t/m fol. 130r en transport] [130v] Dito van mijn zelfs gelevert 200 bossen Dito 30 stakens gelevert 1808 Den 6 febr. met verscheiden mans het hout voor de brugge heen gemaakt, daarbij verteert Voor ons eygen verzuim


70 0

16 16

10 0

0 13

12 16

0 0

8

0

0

7 0 12

16 12 1

0 0 0

1

0

0

0

12

0

1

0

0

117 1 4 16

10 0

1

0

0

1

5

0

6

10

0

12

0

0

1 1

0 0

0 0

0 1

10 11

0 0

20

2

0

166 10 1 0

18 0 10 12

10 0 0 0

0

12

0

80


Den 8 meert an E. Simens een rekeninge l.q. betaald Den 12 april gelevert aan de brugge 30 bossen Dito an J. Hendr. [achternaam niet genoteerd] voor het maken Dito voor nagels an de brugge gelevert Dito den 25 an J.H. Planten voor een hekke betaald Dito voor drie hekken voor de gemeente Dito voor het posten ingraven Dito voor posten en planken Dito nagels gelevert Dito met mijne medebuurmeester rontgegaan wegens de aangegraven grond Den 14 may op de krajen gepost en an de oppassers betaald Dito an J.W. Holters voor brand en genever betaald [Totaal t/m fol. 130v en transport] [131r] Dito an J. Roelevink en J.H. Kuipers Nog een nagt op den torf gepast Den 8 july vergadert geweest wegens de brandhaken, verteert Dito voor ons eygen verzuim Den 17 dito an J.H. Buts en Gt. Hulsman voor de brandhaken af en aan maken en voor de schagten, tezamen betaald 1806 NB. 1806 Den 22 novbr. an den wagenknegt Gt. Jan Morsink volgens accoort betaald Dito tot een lange broek voor deselve 2 elle laken Dito 4 elle witte baay, de elle 24 stuiver Dito 3 elle linnen Dito een zakjen gekregen Dito an Gt. Roosink voor ’t kleermaken betaald Dito over den wagenknegt vergadert geweest, verteert Nog een zamenkomste met verscheiden personen, verteert An Egbert Holters volgens accoort van een oude rekening 1808 Den 1 april een dood mens gevonden op de Ape, genaamt Filips Klumper, en Grades Karnebek in de nagt na Eijbergen na de voogd geweest, daaran betaald [Totaal t/m fol. 131r en transport] [131v] Dito an Hagman betaald voor vuur en ligt en waken Dito an J. Hendr. Kuipers Dito Gt. Roosink Voor de kiste maken en planken Dito voor ’t hennekleed Dito an Stomps verteert bij het begraven van Filip Klumper Dito voor eygen verzuim Dito an Gt. Venvertlo en de Gijbers wegens abuis van de plaggen in de Ape en op de Mors weer trug moeten geven Dito an de meester E. Simens een rekeninge wegens publiceeren en voorwaarde schrijven van de plaggen in de Ape www.heerlijkheidborculo.nl

5 1 0 0 5 15 0 2 0 2

7 10 5 5 0 0 15 10 11 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

2 12 218 0 0 1 0 2

12 13 0 10 10 0 12 16

0 0 10 0 0 0 0 0

31

0

0

5 4 1 0 1 3 1 50 0

0 16 10 6 13 0 5 0 13

0 0 0 0 0 0 0 0 0

322 10 3 2 5 2 3 1 4

11 6 0 10 0 0 0 0 5

10 0 0 0 0 0 0 0 0

1

10

8

81


Dito voor het opstellen en opschrijven dezer rekening Dito wegens ’t rondgaan van de nieuw angegraven grond an verteeringe betaald Den buurpennink ter zumma van 277 gulden, eenen stuiver per stuk [Totaal uitgave t/m fol. 131v]

1 1

0 10

0 0

13

17

0

371 10 2 Op heden dato ondergeschreven zijn alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de [132r] ondergetekende geërfdens en hebben die voorenstaande rekeninge van den buurmeester Harmannes Bruggers geëxamineert en bevonden: De uitgave summa van 371‐10‐2 Den ontfangst de summa van 277‐15‐2 Dus meer uitgegeven als ontfangen de summa van 93‐15‐2 Verder word tot nieuwe buurmeester aangesteld Harmanes Oosterbroek en Harmanes Bruggers in zijn respective bedieninge voor den tijd van twee jaar gecontinueert. Actum Rekken, den 6 augusts. 1808. Onderstond en was getekent: H.J. Kuiper, G. Planten, Jan van Has, J.H. Planten, D. Simens, J. Stomps, J. Tibrink, J.H. Poppink, H.J. Abbink. Aldus is deze voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van gemeenschreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [133r] Ten twaalfden. Rekening van Harmanes Bruggers als markenrigters en boekhouder over de gemeente van Rekken, anvang nemende den 6 augustus 1808. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. Ontfangst 1808 Den 26 augustus voor den weggehaalden turf uit het 2 4 0 Meerbekerveld 1809 Den 22 april van Gt. Jan Elferink voor een nieuwen graven langs 5 0 0 de weide Dito van Bt. Simens voor een nieuwen graven an den Stokkert in 1 10 0 de Ape Dito van Jan IJsverink op ’t Goorhuis voor een nieuwe graven 1 10 0 langs den kamp Den 18 may voor de plaggen in de Ape 12 5 0 Dito van de Wolf een jaar pagt 8 0 0 Den 31 dito voor de plaggen op den gemeene Mors 96 2 0 Dito van Dk. Koerdes voor een angegraven hoekjen an de weide 8 0 0 k. Dito van H Bartels de gemeensverpondinge 3 0 0 Dito van Mannes Karnebek op rekeninge van de angegraven 4 0 0 grond


82

1808


[Totaal fol. 133r] [133v] Uitgave Den 6 augs. luid slot van mijn vorige rekeninge meer uitgegeven als ontfangen te hebben de summa van Dito bij het doen van de rekeninge an Stomps verteeringe betaald Dito an Hk. Holmans voor het uitstoten van de krajennusten in de Meerbekerhorst Den 1 septbr. an de meester E. Simens voor het oplezen en te boek brengen van de gemeensrekeninge Den 2 dito wegens de verjaring van den konink van Holland bij ’t luiden en het opbrengen en afhalen van de vlagge an verteering betaald Dito voor rood, blaau en wit lint om de vlagge te maken Dito an brieveport betaald Den 9 dito bij het opmaken en teken wegens de bruggen en buurtwegen verteeringe Dito het veld bezigtigd met ons beide Den 10 dito bij het halen van den torf uit Meerbekerveld verteeringe, betaald Dito an J. Hendr. te Nijenhuis voor ’t oppassen van den torf betaald [Totaal t/m fo. 133v en transport] [134r] Den 26 octobr. an J. Stomps of het bier van ds. Buekers 17 koppen gebroken Dito an de schenkers Gt. te Nijenhuis en Hk. Huiskes, elk 5 ½ st. betaald, is Dito een oort oly op het biergebruik Den 17 novbr. an de rigter Smits wegens agterstandige burgerwapening betaald Dito voor ’t transporteren en mijn reis na Eijbergen 1809 Den 8 jan. voor een schinke tot een present an Meilink van 11 pond, ’t pond 3 ¾ st. Dito an J. Hendr. te Nijenhuis voor de brugge en de kribbe in de Ape het ijs loshouwen Dito an J. Harms. Planten voor 30 bossen, gebruikt an de gemeensbrugge In april an de brugge gelevert 225 grote nagels Dito 200 dubbelde zoldernagels Dito an het Meulenvonder voor gelevert hold Dito voor 6 grote nagels, 1 st. per stuk [Totaal t/m fol. 134r en transport] [134v] dito voor 3 oort genever gebruikt bij ’t opmaken van de planken op de gemeensbrugge betaald www.heerlijkheidborculo.nl

141 93

11 15

0 2

2

19

0

3

0

0

2

0

0

1

16

8

0 0 0

10 2 4

0 0 8

0 2

12 2

0 0

0

15

0

107 16 0 10

2 10

0

11

0

0 7

7 4

0 11

0 2

10 12

0 8

0

8

0

1

10

0

6 2 1 0 131 0

15 0 0 6 11 13

0 0 0 0 2 0

83


Den 17 dito an J.H. te Nijenhuis voor ’t anzeggen van eenige personen wegens de gemeensverpondinge en angegraven grond Den 20 dito an J. Stomps voor verteeringe en expressen wegens twee attestanten Den 22 dito an Gt. Raas voor 4 dage arbeidsloon an de gemeensbrugge, dages 11 st. Dito an verteeringe op de zitdag van de gemeensverpondinge Dito voor verzuim van ons beide Den 18 may an J. Roelevink voor ’t uitperken van de plaggen in de Ape en oproepen betaald Van de plaggen in de Ape aan verteeringe betaald Dito voor ons verzuim Dito an Gt. Jan Kormelink voor het paard waarmede do. Buekers na Lochem is geweest Dito an Tone Raas voor ’t kort hakken van de plaggen in de Ape op de perken Den 31 dito an Gt. Planten en Hendr. Mellink voor een reise na Wenterswijk, verteeringe betaald [Totaal t/m fol. 134v en transport] [135r] Dito voor het uitperken van de plaggen op den Mors Dito voor het oproepen Dito bij het uitperken en verkoopen van de plaggen op den Mors voor verteeringe betaald Den 23 juny an de meester E. Simens een rekeninge an de gemeente Dito het veld bezigtigd Dito an Scharpers smit voor het maken van brandhaken die bij de rotmeesters zijn berustende, l.q. Dito an Gt. Hendr. ter Woorst voor geleverde planken op de gemeensbrugge en arbeidsloon, l.q. Den 27 july het veld bezigtigt Den 26 augustus an Jan Stomps voor verteeringe wegens vergaderinge om een expressen an Delden betaald Den 7 septbr. bij een oproepinge van de gemeente an Jan Stomps voor verteering Dito an Jan Roelevink en Jan Hendr. te Nijenhuis voor arbeids an de kribbe in de Ape en voor het oppassen van deselve, l.q. [Totaal t/m fol. 135r en transport] [135v] Voor het opstellen van deze rekening Den buurpenning van den ontfangst de summa van 141 gulden, 11 stuiver, eenen stuiver per gulden, is [Totaal t/m fol. 135v] Den ontfangst summa Dus meerder uitgegeven


0

10

0

2

10

0

2

16

0

0 0 0

5 12 10

0 0 0

1 0 1

2 12 2

0 0 0

0

3

0

1

5

0

143 0 0 0

11 12 6 13

2 0 0 0

4

18

0

0 7

12 10

0 0

38

8

0

0 0

12 12

0 0

2

1

0

5

10

0

205 5 1 0 7 1

2 0 8

213 6 141 11 71 15

10 0 10

84

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk Welke summa van 71 gulden, 15 st. 10 pen. door Harmans Oosterbroek an de Brugger zijn voldaan. Aldus is deze voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van gemeensreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. [136r] Ten dertienden. Rekening van Harmannes Oosterbroek in qualiteit als markenrigter en boekhouder over de gemeente van Rekken, aanvang nemende den 19 septbr. 1809 en eindigende den 5 augs. 1811. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. 1809 Den 19 septbr. van Gt. Jacob te Raa een nieuw hoek grond langs 77 0 0 den Wolfkamp 1810 Den 12 january van Hendrik Geesink op rekening van de 8 12 0 agterstandige rente Dito nog van Hendr. Geesink voor een nieuw graven 0 10 0 Den 28 febr. van Jan van Has op de obligatie afgelegd de summa 200 0 0 van Dito van Gt. Jacob te Raa voor gemeensverponding 4 0 0 Dito Tone Lansink voor gemeensverponding 3 0 0 Dito van H.J. Mellink voor een nieuwen graven 1 0 0 k. Dito van D ten Broeke voor een nieuwen graven 1 0 0 Den 26 meert van Manes Kernebek voor de angegraven grond op 7 0 0 rekeninge Den 6 mey van Jannes Wolfs een jaar pagt 9 0 0 Dito van Jan Evers op de Deseke op rekeninge van de 5 0 0 gemeensverponding [Totaal fol. 136r en transport] 315 2 0 1810 [136v] Den 23 may voor de plaggen in de gemeene Ape 17 14 0 Den 15 juny van Assink van Haxbergen voor ’t leenen vn de heije 0 11 0 1811 Van Brouwers Snijders uit Mallem voor ’t uitspannen van den 12 0 0 torf Den 29 may voor de plaggen in de gemeene Ape 14 0 0 Den 15 juny voor de plaggen in de gemeene Ape 82 0 0 Den 29 juny van Jannes Wolfs een jaar pagt 8 0 0 Den 15 july van Tone Lansink voor een nieuw hoek grond langs 46 15 0 de Landever Den 31 dito van Goossen Wientjes op ’t Goorhuis voor een nieuw 27 10 0 hoek grond an het oostende van J. Issverink zijn kamp Den 3 augs. van J. Evers op de Deseke voor gemeensverpondinge 5 13 0 Dito van Jan van Hasz de intresse verschenen mey 1811 21 0 0 [Totaal t/m fol. 136v] 551 16 0 [137r] Uitgave


85

1808 1809


Den 25 augustus met ons beide het veld bezigtigd Den 26 dito den torf gehaald Den 3 septbr. present geweest bij het Berkelschouw Den 9 dito bij ’t opstellen van de acte wegens de buurtwegen Den 12 octobr. bij ’t kribben van de Lakkersbrugge Dito an verteeringe betaald Den 8 january het ijs korthouwen an ’t Kerkenvonder en de gemeensbrugge Den 8 dito an de gemeensbrugge het ijs kortstoten met 2 man, verzuim, verteert Den 4 febr. an de gemeensbrugge hold in gemaakt Den 13 april weder an de gemeensbrugge gearbeid Den 22 dito zitdag gehouden over de gemeensverponding Den 17 mey de plaggen uitperken in de gemeene Ape Dito bij ’t verkopen present Den 30 dito de plaggen uitperken op den Mors Dito bij het verkopen present Den 9 juny ’t veld bezigtigt Den 27 dito ’t veld bezigtigd [Totaal uitgaven fol. 137r en transport] 1809 [137v] Den 14 augs. het opzigt over de buurtwegen Den 29 dito een expressen van Delden Den 5 septbr. voor ’t aanzeggen van de rotmeesters wegens de wagenpaarden Den 9 dito an twee expressen in den nagt na Delden betaald Den 10 dito het geld voor de wagenpaarde na Eijbergen, voor verzuim en verteeringe Dito an Reint Hagens voor de wagenpaarde l.q. betaald Den 27 dito met R. Hagens de togtgravens geschout, … Dito bij ’t schouwen verteert Den 14 octbr. Met de markenrigter van Mallem tezamen geweest, voor verzuim Dito voor verteeringe betaald Den 30 dito de lossage na Eijbergen gebragt, voor verzuim Den 3 novbr. 3 dage bij het kribben in de Ape present geweest Den 5 dito an de Lakkersbrugge bij ’t kribben, voor verzuim Den 11 dito an Reint Hagens voor verzuim De rigter voor de loszage van Jan van Has, l.q., betaald Dito te Eijbergen bij ’t af de loszage verteert Den 13 dito bij het karren en kribben an de Lakkersbrugge Dito daarbij an verteeringe betaald [Totaal t/m fol. 137v en transport] [138r] Den 14 novbr. bij ’t lijken voor de kribbe in de Ape, daarbij ten besten gegeven Dito voor het anzeggen www.heerlijkheidborculo.nl

0 0 0 0 0 0 0

12 12 6 12 12 3 6

0 0 0 0 0 0 0

0

16

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 9 0 3 0

6 12 12 12 12 12 12 12 12 1 12 0 6

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

3 0

0 12

0 0

64 0 0 0

0 12 12 12

0 0 0 0

0 0 1 0 0 5 0 0 0 90 1

6 10 10 12 12 19 4 12 4 4 8

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

4

0 86


Dito voor verzuim Den 17 dito bij het panden van Jan van Has verteert Den 7 decembr. an Hendrik van Has voor een reise na Aalten wegens de soldaten Dito voor een reis na Borculo Den 8 dito met de soldaten de landscheidinge angewesen, verzuim Den 14 dito weerom een billet, verteert 1810 Den 28 febr. bij ’t houden van den zitdag wegens de verponding, verteert Dito voor verzuim Den 16 meert met ons beide an de gemeensbrugge gearbeid Dito J. Hendr. te Nijenhuis voor 10 dag kribben in de Ape Den 26 dito G. Smits voor twee stellen in de brandhaken en het rekke an ’t Ramsbekevonder gerepareert Den 2 mey bij ’t krajennuste uittrekken an verteeringe Dito an Mannes Oldenkatte voor het uittrekken van de krajennuste [Totaal t/m fol. 138r en transport] [138v] Den 6 mey an Buts voor 70 staken, een st. per stuk, 90 eerrijser, halve stuiver per stuk, tezamen Dito bij het kribben in de Ape aan genever gebruikt Dito an Jan Evers voor 10 dage kribben in de Ape Den 13 dito an Hagman voor arbeidsloon an de kribbe en oppassen betaald Dito an Hag Jan voor ’t uitperken en oproepen van de plaggen Dito voor ’t uitperken van de plaggen in de Ape Dito bij t verkopen van de plaggen Den 26 dito ’t veld bezigtigd Den 28 dito voor ’t anzeggen van wagen om torf te halen Den 29 dito bij ’t weghalen van den torf Den 13 juny an Gt. Planten voor eerrijser en bossen, l.q. Den 24 dito an J.H. te Nijenhuis voor ’t uitperken van de plaggen en neerkloppen van de kribbe betaald Den 25 dito an H. Bruggers ‐ voor 371 staken f. 10‐10‐0 ‐ voor 367 rijser f. 9‐3‐0 ‐ voor 63 bossen f. 3‐1‐0 ‐ voor 353 bossen f. 17‐2‐0 ‐ voor een slagen f, 0‐3‐0 Tezamen luid quit. betaald Dito an J.H. te Nijenhuis voor een dag en nagt oppassen van torf Dito an G. Kolthof voor ’t oppassen van torf [Totaal t/m fol. 138v en transport] [139r] Den 2 july met de Brugger na Borculo geweest over de www.heerlijkheidborculo.nl

0 0 1

12 5 0

0 0 0

1 0

0 10

0 0

0 0

6 7

0 0

0 0 5 3

12 12 0 4

0 0 0 0

0 3

15 0

0 0

112 12 5 15

0 0

1 5 2

13 0 15

0 0 0

0 0 0 0 0 0 4 1

12 12 12 12 4 12 13 5

0 0 0 0 0 0 0 0

47

19

0

1 1 187 2

3 3 2 12

0 0 0 0 87


verdeelinge van de gemeente om advys te vragen, voor verzuim Voor ’t advys betaald Den 9 dito an J. Hendr. te Nijenhuis voor ’t anzeggen van de gemeente en oppassen van torf betaald Den 14 dito met de Brugger en 2 man na ’t veld geweest op den turf gepast Den 16 dito met de Brugger en een man op den torf gepast den 9 augs. een expressen van Eijbergen om opgave van de inkomste, betaald Dito voor ’t opstellen daartegen Dito voor ons verzuim Dito daarbij verteert Den 7 septbr. voor ’t uitspannen van Brouwers Snijder an Garrit Kolthof Dito an Dk. Stomps Dito an J. Hendr. te Nijenhuis Dito an Renvers jonge Dito voor mijn Dito an de Brugger Den 8 dito voor twee voer lossen torf voor de brugge Dito voor ’t halen van torf Dito voor ‘t opsmijten Daarbij verteert Dito an den timmermansbaas Woerst Dito an Gt. Hulsmans betaald [Totaal t/m fol. 139r en transport] [139v] Dito bij ’t losgraven van de kribbe en timmeringe an verteringe betaald Den 15 dito an de Brugger met 4 man oppassen van den torf betaald Dito bij ’t weghalen voor verzuim Dito met 3 man opgepast Dito met de Brugger twee dage an de gemeensbrugge gearbeid, yder dags 14 st., is Dito an Gt. Jan Gesink voor een reise na Haxbergen met 12 d…anen Den 20 dito bij de Berkelschouw Den 22 dito an Fredr. Roosink tot bijstand van de kribbe gegeven Den 12 octobr. bij ’t uitgraven van het veene, 1½ kan genever Den 7 novbr. bij ’t verkopen van de nieuwe grond, verteringe betaald Den 10 dito bij den toeslag van de nieuwe grond in de schole verteert Den 11 dito an J. Hendr. te Nijenhuis luid quitantie betaald Den 12 dito met de commissie an Holters verteert


1 1

4 0

0 0

1

10

0

1 0

10 6

0 0

0 0 0 1

8 12 7 10

0 0 0 0

1 1 1 1 1 3 1 0 0 2 2 213 1

10 10 0 6 7 0 10 6 7 0 6 17 7

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1

6

0

0 0 2

12 14 16

0 0 0

0

16

0

0 12 1 0

6 10 3 14

0 0 0 0

1

4

0

5 0

2 4

0 0 88


Den 13 dito na ’t veld geweest over het heetmajen Den 21 dito an Gt. Kolthof voor oppassen van torf en anzeggen van de gemeente Dito voor een brief an den landdrost post betaald [Totaal t/m 139v en transport [fol. 140r] Den 3 decbr. met de commissie na Borculo geweest Den 23 dito voor twee hasen an den drost Thomasson betaald Dito voor het wegbrengen Dito voor ’t anzeggen an de commissie Den 24 dito met de commissie an Odink vergadert, verteert 1811 Den 6 january het ijs korthouwen an de brugge en het Meulenvonder Den 16 febr. an Gt. Kolthof voor ’t anzeggen van de gemeente Den 8 meert an Gt. Elsmans voor ’t anzeggen van de Lakkersbrugge Den 25 dito ijserwerk an de heij laten maken voor Dito an verteeringe betaald Den 27 dito bij ’t andragen van holt en heijen, verzuim Dito voor ’t varen34 van de heije Dito bij het inheijen an vertering Dito voor verzuim Den 29 dito bij ’t arbeiden van timmeren, bazen [?] en inheijen an verteeringe betaald Dito voor verzuim Den 29 dito bij ’t anbrengen van de vlagge verteering betaald [Totaal t/m fol. 140r en transport] [140v] den 30 april voor een brief van Amsterdam port betaald Dito an Goossen Wientjes voor twee voer torf Dito voor ’t varen van den torf Dito voor nagels an de Lakkersbrugge gebruikt Dito voor genever betaald Dito voor mijn arbeid en de Brugger, zamen Voor ’t weer halen van de heije Den 4 dito35 voor kruit en hagel om de krajen te schieten Dito voor 4 dage an genever an de timmermans Dito voor ’t tou van de heije Dito met de Brugger naar Loghem geweest, voor verzuim Dito acte laten opstellen Dito een dag oppassen voor de krajen, verzuim Dito na Eijbergen geweest met de Brugger, voor verzuim Bij ’t tekenenen van de acte verteert Den 6 dito an Mannes Oldenkotte voor ’t uitstoten van de

0 0

120 16 0

0 244 2 1 1 0 0 0

5 4 9 16 0 5 9 10

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0

6 8

0 0

0 0 0 0 0 0 0

8 8 12 6 8 12 18

0 0 0 0 0 0 0

0 0 255 0 4 4 2 0 0 0 0 0 0 3 0 0 1 0 3

12 5 16 4 10 10 15 16 14 6 15 10 10 8 12 12 16 5 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

34 35

Varen, van dialect veurn = rijden, vervoeren. Betreft de maand mei.


89


krajennuste in de Meerbekerhorst Dito daarbij an verteeringe betaald Den 7 dito an Gt. Hendr. ter Woorst voor arbeidsloon an de Lakkersbrugge [Totaal t/m fol. 140v en transport] [141r] Dito aan Gt. Hulsmans voor arbeidsloon an de Lakkersbrugge betaald Den 8 dito voor een brief na Amsterdam wegens de bruggen etc., an port betaald Den 9 dito bij ’t oppassen van de krajen verteert Den 16 dito an de maire te Eijbergen voor 3 consentbilletten om krajen te schieten betaald Dito voor kruit en hagel betaald Dito na Eijbergen geweest voor verzuim Dito an de veldjager voor het opzigt over ’t krajenschieten Den 23 dito an verteeringe bij ’t trommen en krajenschieten van de gemeente Dito an J. Hendr. te Nijenhuis voor ’t krajenschieten betaald Dito voor kruit en hagel betaald Den 29 may bij ’t uitperken en verkopen van de plaggen in de Ape verteert Dito voor verzuim voor beide Dito an J.H. te Nijenhuis voor anzeggen van de commissie en uitperken en afkloppen van de plaggen Dito voor verzuim [Totaal t/m fol. 141r en transport] [141v] Den 30 dito bij de Huurne an de brugge 3 dage voor mijn arbeid Den 1 juny an Gt. Hendr. ter Woorst voor arbeidsloon an de brugge bij de Huurne betaald Dito an Gt. Hulsmans voor arbeidsloon an de brugge betaald Dito voor nagels an Scharpers Smit betaald Dito bij de brugge an verteering Dito an H. Bruggers voor planken, balken, nagels, staken, bossen en gelevert 1810 an de gemeensbrugge l.q. Dito an H. Bruggers voor gelevert hout, posten, ribben, bossen, nagels an de Lakkersbrugge l. rekeninge quit. Den 9 juny wegens den doop van den konink van Romen36 an verteeringe wegens de vreingde37 daarvan betaald an H.J. Abbink voor een halve tonne bier Dito an G. Wientjes ½ ton bier

0 7

16 15

0 0

286 4 6 13

0 0

1

8

0

0 0

8 18

0 0

0 0 0 4

19 8 6 4

0 0 0 0

4 1 0

5 0 18

0 0 0

0 0

12 18

0 0

0 12 309 13 1 16

0 0 0

2

18

0

2 1 0 26

0 18 10 15

0 0 0 0

42

10

0

2

10

0

2

10

0

36

‘Koning van Rome’ was de titel van de zoon en beoogd troonopvolger van keizer Napoleon en Marie Louise van Oostenrijk. 37 Waarschijnlijk wordt hier ‘vieringe’ bedoeld. www.heerlijkheidborculo.nl

90


Dito an J.H. Planten een tonne bier Dito an drie schonkers Dito an 2 luiders, yder 8 st., is Dito steenen koppen gebroken Ditto bij ‘t anbrengen van de vlagge, verteeringe, met de municipalen raad an Stomps betaald [Totaal t/m fol. 141v en transport] [142r] Den 15 juny an J. Hendr. te Nijenhuis voor ’t uitperken en afkloppen van de plaggen in de Ape Dito bij ’t uitperken en verkopen van de plaggen verteering betaald Dito voor ons verzuim Den 29 dito bij ’t vergaderen van de commissie vertering Dito an Jannes Scholte van de Mast voor 300 voet eyken planken, l.q. Den 30 dito het Meerbekerveld bezigtigt Dito verteert Dito 100 kribbestaken gelevert in de Ape Dito nog 140 kribbestaken gelevert in de Ape Den 3 july na de Ape geweest om de kribbestaken op te pakken voor ’t water Den 8 dito an Hagman voor ’t opzigt over de kribbe betaald Dito voor mijn verzuim bij het kribben Den 12 dito voor ’t opzigt bij het kribben Den 15 dito bij het aarde smijten voor de kribbe van Butsrot an verteeringe betaald [Totaal t/m fol. 142r en transport] [142v] Dito voor ons verzuim Den 22 dito an Jan Wennink voor 12 grote nagels Den 23 dito an J. Hendr. te Nijenhuis voor 12 dage kribben in de Ape Den 29 dito an Gt. Raas voor een dag timmeren aan het Meulenvonder Dito an Gt. Hendr. ter Woorst voor arbeidsloon an het Meulenvonder Dito voor ’t anvaren van het hold bij ’t vonder Den 31 dito an meester E. Simens een rekening ten laste van de gemeente l.q. Dito an H. Bruggers gerestitueert hetwelke hij meer uitgegeven heeft als ontfangen hadde, de summa van Dito an Jannes Scholten van de Mast voor 2 stuks gelevert hold an ’t Meulenvonder Dito an J. Evers voor 6 dage kribben in de Ape Dito an J. Evers voor 75 eerrijsen Dito nog gelevert 9 bossen


5 0 0 0 2

0 12 16 3 0

0 0 0 0 0

401 11 0 12

0 0

0

10

0

0 0 45

12 10 0

0 0 0

0 0 5 7 0

12 6 0 0 12

0 0 0 0 0

1 0 0 1

0 6 6 1

0 0 0 0

464 0 1 7

18 12 0 4

0 0 0 0

0

14

0

0

14

0

0 14

14 12

0 0

71

15

0

10

0

0

3 1 0

12 17 9

0 1 0 91


Dito an de Brugger weer om geven verschoten port [Totaal t/m fol. 142v en transport] [143r] Dito an H. Bruggers voor gelevert hol dan de brugge bij de Huurne en tot de gotte op het Laakhorsterveld, luid rekeninge en quitantie betaald Dito nog an H. Bruggers voor geleverde bossen, staken en eerrijser an de kribbe in de Ape, l. rek. en quit. Dito an Garrit Jacob te Raa de rente voldaan wegens het opgenomen geld voor de wagen paarden Dito voor het opstellen en afschrijven van deze rekeninge Den buurpenning van den ontfangst de summa van 551 gulden 16 stuiver, eenen stuiver per stuk [Totaal t/m fol. 143 r]

0 6 578 3 40 8

0 4 0

52

7

0

2

0

0

2 27

0 10

0 0

702 8 4 Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na antrekken der klokke [143v] gecompareert de ondergetekende geërfdens en hebben die voorenstaande rekeninge van de markenrigters H. Bruggers en H.M. Oosterbroek geëxamineert en bevonden: De uitgave de summa van 702‐8‐4 Den ontfangst de summa van 551‐16‐0 Dus meer uitgegeven als ontfangen de summa van 150‐12‐4 Verder zijn tot markenrigters bij meerderheid van stemmen angesteld Jan Harmen ten Barge en D.W. Berenschot op Bekkink voor den tijd van twee jaren. (*) Actum Rekken 5 augustus 1811. Onderstond en was getekent: G. t. Raa op Hemsink, G. Jacob te Raa, J. Stomps, D. Koerdes, D. Simens, Hendrikus Oldenkatte, G. Planten, J.B. Mekes, H.J. Mellink, J.H. Planten, D. ten Broeke, W. Kuiper, D.W. Berenschot, J.H. ten Barge. Aldus is deze voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van gemeensreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester. (*) In de kantlijn: 150 guld., 12½ st. zijn an H. Oosterbroek door de commissie voldaan den 19 augts. 1811, E. Simens. www.heerlijkheidborculo.nl

92

Uit de geschiedenis van de mark van Rekken/Bennie te Vaarwerk [144r] Ten veertienden Rekening van J.H. ten Barge in qualiteit als markenrigters en boekhouder over de gemeente van Rekken, anvang nemende den 5 augustus 1811, eindigende den 4 augustus 1814. Jaar Rekeningpost Gld. St. Penn. 1811 Den 19 augusts. van de commissie wegens van mijn angekogte 33 0 0 nieuwe grond Dito nog van de commissie an contant ontfangen 10 0 0 Den 26 dito ontfangen voor verkogten torf uit het 0 15 0 Meerbekerhoekerveld Den 30 dito voor den torf uit het Meerbekerveld 0 13 0 s. 1812 Den 2 august voor de bonsen van de Commissie van den 251 0 0 Waterstaat, groot driehondert, de heer D. van Eps Reerink daarover volmagt die voor ontfangen en voor ons verkogte in Amsterdam, daar zijn verdienste afgerekent, daarvoor van hem ontfangen der bontsen tegen 84 gulden van yder hondert gulden, dan nog eenen gulden voor een ander bijsonder afgetrokken, dus blijft het nog [Totaal fol. 144r en transport] 295 8 0 1812 [144v] Den 14 juny voor de plaggen in de gemeene Ape 10 2 0 ontfangen 1813 Den 16 juny voor de plaggen op den Mors 94 12 0 Dito voor de plaggen in de gemeene Ape 17 1 0 1814 Den 14 juny voor de plaggen in de gemeene Ape ontfangen 12 8 0 1813 Den 5 meert van Jannes Wolfs twee jaar pagt 16 0 0 s. Den 19 juny van Harm Oosterbroek een jaar rente ontfangen 2 0 0 Den 8 july voor den torf uit het Meerbekerveld 0 16 0 1814 Den 6 april van Jannes Wolfs een jaar pagt dat verschenen is 8 0 0 geweest 1813 Den 16 april van Hoenink van Almelo voor het leenen van de 1 8 0 heije ontfangen [Totaal t/m fol. 144v] 457 15 0 [145r] Uitgave s. 1811 Den 5 august bij het doen van de rekeninge van H. Bruggers en 2 0 0 H. Oosterbroek an Jan Stomps an verteeringe betaald Den 13 dito het veld bezigtigd 0 12 0 Den 15 dito wegens de verjaring van den keiser bij het 0 6 0 opbrengen en afhalen van de vlagge verteert, an Jan Stomps betaald Dito an twee luiders betaald 0 10 0 Den 26 dito an meester E. Simens voor het te boek brengen en 3 0 0 opleesen van twee gemeensrekeninge Dito het veld bezigtigt 0 6 0


93


Dito bij het halen van den torf, voor jenever Dito nog an J. Hendrik te Nijenhuis en Dk. Stomps voor het oppassen 2 dage en 1 nagt op den torf, betaald Dito het veld bezigtigt Voor het anzeggen om den torf weg te halen Den 29 augs. jenever gebruikt bij het halen van torf Den 2 septbr. bij ’t maken van dijk agter Broeks kamp Dito voor jenever betaald Dito met ons twee het veld bezigtigd [Totaal fol. 145r en transport] [145v] Dito de commissie an Stomps vergadert over het opgeven van gemeens woeste gronden, an verteeringe betaald Den 26 dito na Eijbergen geweest met maire gesproken over het opgeven van de woeste gronden Den 5 octobr. bij het opgeven van de gemeensgronden en opschrijven, verteeringe Den 6 dito na Wenterswijk geweest met Roelevink38 gesproken over het opmaken van het rekwest over de gemeensgronden. Verzuim en verteeringe Den 12 dito met mijn medebuurmeester na Eijbergen bij de maire om van de gedane opgave an de Raad van Waterstaat in Holland van de kosten van bruggen en vonders om daarover met hem te spreken. Verteeringe en verzuim Dito met mijn medebuurmeester na Eijbergen geweest om teeken de volmagt voor het Vredegerigt om die te zenden na Holland om dar de betalinge af te stuuren. Verteeringe en verzuim Den 28 dito met de commissie vergadert geweest, verteert [Totaal t/m fol. 145v en transport] [146r] Den 2 novbr. een brief an de sous‐profekt, port betaald Den 23 dito met de commissie vergadert geweest, verteert Den 25 dito met mijn medebuurmeester na Eijbergen geweest bij de maire om te spreken Rammelsbeekenvonder. Voor verzuim en verteeringe 1812 Den 19 febr. de huisverpondinge van de Wolf betaald an Willink Den 28 maart met de commissie raad gehouden over gemeenszaken, verteeringe Den 29 maart een brief laten brengen na Eijbergen Den 6 april na de sous‐profekt39 over de gemeenszaken, verzuim en verteering Dito an Hagens voor het medeneemen de huisverpondinge van de Wolf

1 2

3 2

0 0

0 0 0 0 0 0 12 0

12 3 17 6 6 12 15 1

0 0 0 0 0 0 0 4

0

5

0

0

6

0

15

0

0

12

0

0

14

0

0 16 0 0 0

1 1 2 8 14

0 0 0 0 0

1 0

1 15

0 0

0 1

4 18

0 0

0

2

0

38 39

Roelvink was rentmeester van de voormalige Nassause domeinen, w.o. Borculo. Sous‐prefect: de onderprefect van het arrondissement Zutphen, A.P.R.C. van der Borch van Verwolde.


94


Den 31 mey met de rotmeesters bijeen geweest om te ordonneeren om een mas [?] te krijgen na de Helder om te werken, verteeringe betaald Den 9 juny an R. Hagens voor het afkloppen en verkopen van plaggen in de Ape [Totaal t/m fol. 146r en transport] [146v] Dito bij het verkopen en uitperken de plaggen, verteeringe Voor het uitperken, verzuim Dito voor het anzeggen om de gemeentete vergaderen Den 12 juny an Frederik Stomps voor dat hij na De Helder wil heen werken gaan, op rekening betaald Den 14 augusts. an Fredrik Stomps voor het afgedane werk na De Helder het resterende betaald Wegzenden brieve, port Het veld bezigtigt Dito van zijn verjaringe den keiser voor het luiden der klokken an 2 betaald Den 10 septbr. het veld bezigtigd en rondgegaand Dito torf laten kort hakken in het Meerbekerveld, verteert Daar mede na toe geweest Den 15 novbr. met de commissie an Stomps vergadert geweest, verteert Dito met medebuurmeester na Eijbergen geweest, verzuim en verteert [Totaal t/m fol. 146v en transport] [147r] den 20 novbr. an Dk. Stomps voor het anzeggen van de heele gemeente betaald Dito an Dk. Mellink voor het bijwesen de landkaatmakers40, dags op eigen kost 12 stuiver, zeven weken lang, is tezamen Den 5 decembr. op de verjaringe van de kroninge des keisers voor het luiden der klokken en vlagge uitsteken, an twee luiders betaald Dito verteeringe Den 14 dito voor het loshouwen van de bruggen en posten en Molenvonder betaald Dito voor nagels an Rammelsbeekenvonder betaald Dito na Eijbergen met mij medebuurmeester geweest bij de maire moeten komen over ’t request na te zijn, verzuim en verteeringe betaald 1813 Den 12 january an de heer Van Heekeren, maire te Eijbergen, legateeren van twee volmagten en zegels betaald Den 13 juny voor het luiden en spelen met de klokken van de overwinning van de Armee an 2 luiders betaald

0

15

0

0

15

0

22 0 0 0 15

15 10 12 6 0

0 0 0 0 0

5

0

0

0 0 0

4 5 8

0 0 0

0 0 0 0

10 7 5 14

0 0 0 0

0

12

0

58 0

4 9

0 0

19

16

0

0

16

0

0 0

8 10

0 0

0 0

7 13

0 0

2

7

0

0

16

0

40

Landkaartmakers, landmeters.


95


Dito verteeringe [Totaal t/m fol. 147r en transport] [147v] Den 17 juny voor het plaggen uitperken in de Ape Verteert Voor het uitperken op den Mors Voor verteeringe Dito met twee bij het plaggen verkopen in de Ape en op den Mors assisteeren Dito voor het rondzeggen an Dk. Stomps dat de plaggen zullen verkogt worden betaald Dito voor het aanzeggen van te betalen de agterstandige nieuw grond an Dk. Stomps Dito met de commissie verteert Den 18 juny voor het afroepen van de plaggen in de Ape en op den Mors an Hendr. Bensink betaald Den 19 juny an E. Simens voor afschrijven der lijsten van agterstandige verpondinge, het opstel wegens de gemeente haar omstandigheid, copia van berigt wegens de verkogte grond, l.q. Dito an Dk. Stomps voor ’t rond zijn na torf [Totaal t/m fol. 147v en transport] [148r] Den 24 juny met de medebuurmeester langs de heele Munsters grensen tot Mallumse toe bezigtigt Verteert Dito voor oppassen van den torf en de wagens aanzeggen, baten betaald Dito mede geweest heen torf kort hakken Daarbij verteert Den 28 dito den torf weghalen, daarbij adsisteren Verteeringe daarbij Den 6 july an Smitterije Garrit voor maken van het rekke an de gemeensbrugge betaald Dito voor het hout tot rekke an de brugge Den 15 augs. an J. Hendr. te Nijenhuis voor het kribben in de gemeene Ape Dito voor verteeringe bij het kribben Den 2 septbr. an H. Bruggers voor gelevert bossen en kribbestaken en eerrijsen, l.q. Dito voor het beekeruimen in de Ape en op den Mors [Totaal t/m fol. 148r en transport] [148v] Den 15 octobr. an W. Berenschot en an Jan van Hasz voor de inquartieringe van de landkatemakers l.q. betaald An F. Roosink voor het timmeren an ’t Muelenvonder l.q. betaald Dito voor gelevert houd an ’t Meulenvonder Den 6 novbr. an Gt. Kolthof en J. Hendr. te Nijenhuis voor kribben an ’t Muelenvonder


0 84 0 0 0 0 0

5 11 10 4 8 4 12

0 0 0 0 0 0 0

0

8

0

0

6

0

0 0

10 8

0 0

2

2

0

0 90 0

5 8 10

0 0 0

0 0

2 5

0 0

0 0 0 0 0

5 6 10 16 17

0 0 0 0 0

1 6

10 13

0 0

21

2

0

0 6 124 1 30 0

0 0 0

4 2 2

0 0 0

13 19 2

96


Dito voor jenever betaald Den 28 dito met de commissie over de agterstandige geld van de nieuw grond vergadert, verteeringe an Stomps Dito voor nagels an Muelenvonder an J. Planten betaald Den 12 decbr. an J. Stomps voor jenever betaald 1814 Den 26 january het ijs loshouwen van Molenvonder en de gemeensbrugge Den 29 maart an H. Bruggers voor kribbestaken en eerrijse en bossen, die onder het Meulenvonder gebruikt zijn, betaald Den 29 dito an Harmen Tibrink voor het rondzeggen voor de commissie [Totaal t/m fol. 148v en transport] [149r] Den 18 mey met mijn medebuurmeester ’t veld bezigtigd Verteert Dito an Stomps de commissi gezeten, bij verteert Den 20 dito het veld bezigtigd, rondgaan, oppassen op torf en schapen Verteert Den 6 juny met mijn medebuurmeester ’t veld bezigtigd Verteert Dito voor de vlagge op den toren brengen en weer afhalen verteert Den 11 dito met mijn meedebuurmeester de plaggen uitperken op de Ape Verteert Dito an Hendr. Bensink voor ’t stoepen van ’t verkopen der plaggen in de Ape Dito met medebuurmeester adsisteeren plaggenverkoping Dito an E. Simens voor aflesen en voorwaarden schrijven etc., betaald Voor verteeringe betaald Den 12 juny voor de tijding van vrede voor ’t beijeren en luiden der klokke veteert, daarvoor betaald [Totaal t/m/ fol. 149r en transport] [149v] Den 20 juny an H. Sjongen voor timmeren en een plank bijgedaan an de gote in den dijk agter den Brookskamp Dito an Revius voor ’t schilderen van de Oranjevlagge en het wapen van den Prins, betaald Den 4 april an doms. Buekers tot betalinge voor de gemeente voor haver en hooy betaald Dito an do. Buekers tot betalinge voor de gemeente voor haver en hooy betaald Voor gelevert torf in de schole voor de wagt Dito J.H. ten Barge voor geleverde torf in de schole voor de wagt Dito an Gt. Hendr. ter Woorst voor het maken van het rekke an ’t www.heerlijkheidborculo.nl

1 1

0 8

0 0

0 0 0

18 12 10

0 0 0

10

5

0

0

7

0

178 0 0 0 0

15 10 3 15 10

0 0 0 0 0

0 0 0 0

4 10 2 2

0 0 0 0

0

12

0

0 0

4 6

0 0

0 1

10 4

0 0

0 0

10 7

0 0

185 6 1 8

0 0

8

0

0

22

0

0

30

0

0

0 1 0

8 14 19

0 0 0 97


Rammelsbeekenvonder en nagels, betaald Den 24 dito an Gt. te Venvertlo voor dat hij een perseel plaggen op den Mors in ’t jaar 1809 gekogt hadde en vergissinge plaats heeft en niet gekregen, an hem weer trug gegeven [Totaal t/m fol. 149v en transport] [150r] Den 28 july an Fredrik Roosink voor een stuk van een plank en nagels op maken betaald Den 2 augustus an G. Planten voor geleverde haver en hooy voor de gemeente voor de troepen betaald Den 3 ditoan Gt. Planten luid quitantie betaald Dito bij het tuin optrekken an Botsweide voor jenever Dito de belasting van ’t maandgeld voor de veldwagter van 1813 betaald Tot de maand july 1814 toe de belasting en maandgeld voldaan met Dito aan do. Beukers voor Meerbeke voor haver en hooy betaald Voor het opstellen en balanceeren dezer rekening Schrijven en publiceeren Den buurpenning van den ontfangst de summa van 457 gulden 15 st., eenen st. per gulden [Totaal t/m fol. 150r]

1

18

0

251 13 0 7

0 0

37

4

0

10 0 3

9 8 7

0 0 0

1

19

0

45 1 0 22

15 10 4 17

0 0 0 0

375 13 0 [150v] Op heden dato ondergeschreven zijn in de kerk alhier binnen Rekken op ergane publicatie en na aantrekken der klokke gecompareert de ondergetekende en hebben die hiervoorenstaande rekening van den markenrigter J. Harmen ten Barge geëxamineert en bevonden: Den ontfangst summa van 457‐15‐0 De uitgave summa van 375‐13‐0 Dus meer ontfangen als uitgegeven 82‐2‐0 Actum Rekken den 4 augs. 1814. Onderstond en was getekent: G. te Raa, D. Koerdes, H.M. Oosterbroek, W. Kuiper, G. Planten, E. Simens. Verder worden tot markenrigters aangesteld D.W. Berenschot en G. Planten voor den tijd van twee jaar. Datum als boven. Was getekend: G. te Raa, D. Koerdes, H.M. Oosterbroek, W. Kuiper, J.H. ten Barge, E. Simens. Aldus is deze voorenstaande rekening met den aankleven van dien door mij ondergeschreven ingevolge den 7 articul van gemeensreglement geprotucolleert, E. Simens, schoolmeester.


98

Vivat Oranije : uit de geschiedenis van de mark van Rekken Bennie te Vaarwerk

Recommend Documents