Geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad

Geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad.

1

tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk

Van Samen-op-weg en Federatie Hervormde Gemeente en Gereformeerde kerk tot Protestantse Gemeente te Lelystad. 40 jaar. De geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad. Een korte wandeling maken door de geschiedenis van 1958 tot nu in 2008. 2008, Het jaar waarin de Protestantse Gemeente te Lelystad van start gaat en de verbouw/renovatie van de Ontmoetingskerk wordt uitgevoerd. 1958? Ja, in 1958 werd in Lelystad Haven de eerste gemeenteavond gehouden Daar werd gesproken over de bouw van de eerste nieuwe kerk in Lelystad. Daar begint deze geschiedenis. 50 Jaar geleden. Oostelijk Flevoland was net in 1957 droog gevallen. Het laatste stukje dat droog viel, was Lelystad waar we nu wonen. Het diepste punt van de polder. Pas in 1967 kwamen de eerste woningen. In 1992, bij het 25-jarig bestaan van onze gemeente hebben we die eerste geschiedenis beschreven in een boekje. Er zijn nog exemplaren in de literatuurkasten. Onze wortels. Natuurlijk werden er al veel langer kerkdiensten gehouden in dit gebied. Lelystad Haven was de plaats waar de mensen woonden die de polders hebben aangelegd. Voor hen en hun gezinnen waren er al in de 50-er jaren kerkdiensten. Daar in Lelystad Haven was sprake van de meest zuivere oecumene, die we in Lelystad hebben gekend. Op zondag kwam daar een voorganger vanuit een van de landelijke kerken, maar de gemeenteleden kwamen uit alle kerken. Daar liggen in Lelystad Haven en in Dronten liggen onze wortels. Aan de

hand van de drie volgende thema’s wil ik met u bekijken wat voor gemeente we zijn geweest. Kerkdiensten en predikanten Ingrijpende veranderingen Activiteiten

Waar hielden we kerkdiensten? We hebben op heel veel plaatsen kerkdiensten gehouden. In de aula’s van scholen, in zaaltjes boven het winkelcentrum, in wijkgebouwen. We hebben vieringen in de Waterwijk, in de verzorgingstehuizen, het ziekenhuis, in de gevangenis. En …… we hebben kerkdiensten in het bos. En natuurlijk in onze kerkgebouwen. De plaats waar kerkdiensten worden gehouden en de aanvangstijden zijn gevoelige onderwerpen. Het is heel plezierig om vlak bij huis naar de kerk te kunnen gaan. Pijnlijk waren de besluiten om te stoppen met de kerkdiensten in de Agora en om ’t Lichtschip te verkopen. Ook al kerken we daar nog een hele tijd. De Agora was natuurlijk heel bijzonder. Kerken in een theaterzaal, die op zaterdagavond moet worden opgeruimd omdat er op zondagmorgen kerkdienst gehouden zou worden.


2

tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk Oorspronkelijk was de Agora de kerk voor Lelystad Noord. Maar toen de bouw uiteindelijk begon stond hij midden in de stad. Waar ook nu de Agora staat. Zoals u weet heeft de Ontmoetingskerk geen luidklok. Heel feestelijk was het dan ook toen er toch en keer in het begin klokgelui klonk. Ook al kwam dat geluid dan uit een bandrecorder en een paar grote luidsprekers. • • • • • • • • • • • • •

Aula openbare school aan de Middelgronden Brugzaal achter Albert Hein in Lelycenter Ontmoetingskerk (1971) Brugzaal boven het Lelycenter Zaal in de Rode Klif Wijkgebouw Kempenaar (tot 1978) Agora (1978) ’t Lichtschip (1979) Aula ISG Arcus, startzondag Abbertbos, Kerkkam vanaf 1978. Basisschool Driestromenland voor de Waterwijkvieringen Petruskerk voor de oecumenische vieringen Ziekenhuis, verzorgingstehuizen, de Penitentiaire Inrichtingen.

Predikanten. Door de jaren heen zijn vele predikanten verbonden geweest aan onze gemeente. • Ds. Houtman en ds. Oosthoek vanuit Dronten •

Ds. H.P. Swets, 1972 - 1976

• • •

Ds. S. Brandsma, 1976 - 1984 Ds. H. Alting, 1976 - 1988 Ds. M.A. Noorloos, 1977 - 1991

•

Ds. C.P. Sybrandi (missionaire gemeente opbouw), 1980 - 1991

• • • • • • •

Ds. Ds. Ds. Ds. Ds. Ds. Ds.

B.A. Venemans, 1980 - 1989 J. Wagenvoort (vacature Brandsma), 1986 - 1990 M. Glastra, 1994 - 1999 N.J.A. van Exel (vacature Venemans), 1990 - 1998 E.W. van der Poll vacature Wagenvoort), 1992 - 1995 G. van den Brink (Hpg), 1994 - 1999 G. Bergshoeff (Hpg), 2000 - 2005

Waarna we nu uitkomen bij de huidige predikanten: • Ds. D.J.H. Wolse (vacature Van de Poll), ds. H. Stolk (vacature Glastra), ds. D. Kamminga (vacature Van Exel) en ds. J. Kommers (Hpg) • •

Daarnaast hebben we nog pastorale bijstand gehad van: vicaris mw. Jaqueline van Marion en van Jaap van Dijken, Els van de Wal en Tineke Bijl. In het Inloophuis Waterwijk zijn meerdere pastoraal werkers actief geweest. Ook de jeugdwerkers in het Pleintje. En zeker niet te vergeten de predikanten die aan de Penitentiaire Inrichtingen verbonden zijn.

Missionair diaconale toerusting. In 1980 werd ds. C.P. Sybrandi bevestigd als missionair-diaconaal toeruster. Eerst met landelijke steun, daarna werd dit project betaald door de classis Harderwijk.

Geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad. tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk Lelystad stond bekend als een gebied waar de ontkerkelijking groot was. Veel nieuwe inwoners lieten zich uitschrijven. Het echtscheidingspercentage lag hoog. Een gebied dat steun verdiende om kerkelijk op de been te blijven. De steun voor het missionair – diaconale project werd van jaar tot jaar verleend. Een bewustwordingsproject. Missionaire gemeente zijn was bedoeld als de eerste stap naar een vorm van gemeente-zijn op diaconaal gebied met projecten als: • Werkgroep werkloosheid • Werkgroep verslaving • Aandacht voor mensen die van een minimum moeten leven • Aandacht voor de arme kant van Lelystad. Met o.a. een volkstuinproject. Te vroeg. Wanneer we nu terug kijken kunnen we vaststellen dat het missionair diaconale project te vroeg kwam. We nog vast aan de ideeën dat we zouden groeien. Lelystad zou 80.000 inwoners gaan tellen en als kerkelijke gemeente dachten we aan vijf wijken: A,B,C,D,E en aan vier kerkgebouwen. We dachten nog aan groeien en aan opbouwen. We waren bouwers. Maar we moesten rekening gaan houden met krimp. We moesten op een andere manier leren denken over onze gemeente. Die omslag maakten we niet van de ene dag op de andere. 1984. Hoe verder in Lelystad? Christiaan Rensink en Jan Roest keken vanuit de landelijke Samen op Weg organisatie naar Lelystad en stelden aan onze gemeente de vraag: Hoe verder in Lelystad? Een vraag. Geen oplossing. Een vraag die ons met de neus op de feiten drukte: de groei is er uit! De kerkenraad besefte dat ze het probleem niet alleen zou kunnen aanpakken. Er was beraad samen met de gemeente voor nodig. Tijdens gemeenteavonden, maar ook tijdens groot huisbezoeken werd besproken welke kant we als gemeente op wilden gaan. Pas daarna nam de kerkenraad een besluit. Dat was een open en transparante manier van besluiten nemen. Heel waardevol om het op die manier te doen. Alles werd samengevat in een rapport, ons eigen rapport: Zo verder in Lelystad. Daarin stond wat je tegenwoordig zou noemen: onze missie:

De gemeente van Christus in Lelystad wil zijn als het lichaam van Christus en als het zout der aarde en het licht der wereld. Vieren Leren Dienen Grote woorden, een hoog kerkelijk ideaal.

3


4

tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk In de jaren daarna werd dat ingevuld met daden: Andere vormen van kerk-zijn in nieuwe wijken, diaconaal aanwezig zijn in de wijk. Leerpunten ook uit het missionair diaconale project met onze eigen mogelijkheden toegepast. Terug naar 3 predikantsplaatsen. In 1988/’89 moesten we ons voor het eerst weer bezinnen op het aantal predikanten. De wijken B en E werden samengevoegd. Ds. Wagenvoort was vanuit Wijk B al bezig in Wijk E. Ds. Wolse werd later dan ook beroepen voor wijk BE. We gingen voor het eerst terug in aantal predikanten. Van vier naar drie. Voor de opbouw van de wijk werd een nieuwe aanpak ontwikkeld. Meer werk aan de basis met wijkteams, contactpersonen, een vorm van basispastoraat. Omzien naar elkaar in de eigen buurt. Er ontstaan ook nieuwe vormen om als kerken aanwezig zijn in de buurt. Jaap van Dijken schreef een scriptie: Inloophuis. Alibi of inherent aan kerk-zijn? 1990. Inloophuis Waterwijk. In 1990 gaat het Inloophuis Waterwijk van start. Heel bijzonder. In de wijk waar ooit het vierde kerkgebouw was gedacht. En zoals de 1e voorzitter van het Inloophuis schreef: In een wijk waar van alles gebeurde wat God verboden heeft op het gebied van drugs, diefstal en criminaliteit. In die wijk zorgden de parochie en federatie er samen voor dat er een Inloophuis kwam. De kerk tegenwoordig stellen daar waar het nodig is. Kerk-zijn op z’n best. Diaconaal kerk-zijn. De kerk zonder drempels naar de mensen toebrengen. Verdere ontwikkelingen in de 80-er en 90-er jaren zijn: • Het IDO ontstaat, de interkerkelijke samenwerking van diaconieën. • De ISL, de Stichting Interkerkelijke Schuldhulpverlening Lelystad. • De Stichting Wijzer. • Voedselbank “de Korenschoof” We doen het als federatie Hervormde Gemeente en Gereformeerde Kerk niet alleen, maar we doen het samen met de andere kerken in Lelystad. Samenwerken dat hebben we ook geleerd als antwoord op de vraag Hoe verder in Lelystad? 1993. Vorming van de Hervormde Pastoraats Gemeente, de Hpg. Op 31 maart 1993 wordt tussen de federatie en de afdeling Oostelijk Flevoland van de Gereformeerde bond in de Nederlands Hervormde Kerk een regeling getroffen. De Hervormde pastoraatsgemeente (Hpg) wordt gevormd binnen de federatie Hervormde Gemeente en Gereformeerde Kerk te Lelystad. Er was in die tijd geen andere oplossing vonden de synodes. Jarenlang al vroegen de GB-gemeenteleden tijdens iedere visitatie om ruimte voor kerkdiensten, waarin hun gereformeerd belijden een eigen plaats zou kunnen krijgen. Natuurlijk speelde daarin mee dat zij eigen ambtsdragers wilden hebben voor het pastoraat en diaconaat volgens dit belijden. Een terechte vraag. Maar het aantal GB-leden in Lelystad was niet groot. De kerkorde staat echter toe dat gemeenteleden zich kunnen aansluiten bij een gemeente naar hun wens. Daardoor konden GB-ers uit heel Flevoland zich aansluiten bij de Hervomde Pastoraats gemeente.

Geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad. tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk Dat maakte het ook mogelijk om een predikant voor halve tijd te beroepen: ds. Gijsbert van den Brink. De vorming van de Hervormde pastoraatsgemeente had grote invloed op onze gemeente. Ook al liet ieder de ander vrij in het eigen belijden. Samen gaan en ieder kerkdiensten houden in dezelfde kerkgebouwen betekende en betekent schipperen met de aanvangstijden en met de lengte van de kerkdiensten. Dat voel je. Pluriformiteit. Samen-op-weg in Lelystad betekende altijd al ruimte geven aan een zo groot mogelijke breedte van geloofsbeleving. Na de vorming van de Hervomde Pastoraats gemeente was die breedte groter dan ooit. Hoe ga je daarmee om? Respect voor elkaars geloofsopvattingen, ook al kun je die niet delen was een groot goed. Pluriformiteit vertaalde de gemeente dan ook graag als veelkleurigheid. Het mooie, veelkleurige boeket. Het is een kenmerk, dat gekoesterd wordt. Er is zóveel mogelijk wanneer je elkaar niet de maat neemt, maar de ander ziet als jezelf. Veelkleurigheid. Ook wanneer je een kleur bijna niet ziet, weet je dat die er is en erbij hoort. Ds. Van der Poll neemt ontslag. In sept. 1995 nam ds. Van der Poll ontslag. Dat kwam hard aan. Voor en tegenstanders stonden vrijwel tegenover elkaar. Er waren gemeenteavonden met honderden deelnemers en felle discussies. Toch kwam de gemeente weer stapsgewijs tot elkaar. Samen kwamen we er uit en samen konden we nieuw beroepingswerk starten. Vele activiteiten door en voor gemeenteleden. Los van alle kerkelijke besognes zijn er door en voor gemeenteleden vele activiteiten ontwikkeld Een groot voordeel van de veelkleurigheid is dat er ook vele vormen van kerkenwerk mogelijk waren. Als er maar mensen waren om het te trekken. Zo zie je de jongerengroepen Credo, Prutsertjes, 20-Plus enz. soms een poosje niet. Maar ze niet weg. Ze komen terug. Door de jaren heen zijn het flakkerende vlammetjes, soms alleen maar wat gloeiend en dan weer fel oplichtend en actief. Maar er is natuurlijk veel meer: • De eerste kringloopwinkel startte vanuit de diaconie. • Bert en Lin Agterhuis werden uitgezonden naar Sumba. • Dorkas zamelt wekelijks kleding in voor Oost Europa. • Projecten in Oost Europa, waar gemeenteleden in de vakantie gaan werken. • Kinderen uit Wit Rusland komen ieder jaar voor een vakantie naar Lelystad. Dat doen we samen met andere kerkgenootschappen. • Met de gemeente in Magdeburg onderhouden we intensieve contacten. • De Stichting Kampala ’96 geniet een breed draagvlak en zendt jaarlijks een Kampalagroep uit voor een diaconale werkvakantie in Uganda; ontwikkelingssamenwerking.

5


6

tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk

Het Kerkkamp. Een activiteit die sinds 1978 ieder jaar terug komt is het Kerkkamp rond Hemelvaartsdag in het Abbertbos. Dit jaar voor de 30e keer. Inmiddels heeft de 2e generatie de leiding overgenomen. De 1e generatie zit nu rustig voor hun tent, sjouwt wat rond met brandhout, houdt een oogje in het zeil en is er gewoon nog altijd bij. Een Kerkkamp met een hoofdletter K. Want er is ook kerk. Twee kerkdiensten in vier dagen. In 1993 de eerste dopeling. Als doopvont een uitgeholde boomstam. Echt Abbertbos, echt kerk-zijn. Veel vrijheid. Heel veel samen doen, of het nu volleybal is of pannekoeken bakken, gezamenlijke BBQ of patat van ds. Niek van Exel voor alle kinderen. Er is altijd genoeg als je samen deelt. Wat mis je? Heel veel activiteiten. Maar wat mis je? Natuurlijk: het Jeugdhonk! Een tientallen jaren gekoesterde wens van het jeugdwerk. We waren een jonge gemeente, met veel clubs voor de jongeren. Maar ……… geen eigen plek. In het beleidsplan van het Pleintje van febr. 1998 staat : er moet een jeugdhonk komen. De kerkenraad stemt in met het beleidsplan en………….er is geld! Op 3 maart 1999 was de eerste bijeenkomst over de bouw. Die nu kon doorgaan. De avonden zitten vaak vol met vergaderen. Maar voor het Jeugdhonk vergaderde de bouwcommissie uit het Pleintje soms ’s morgens om 07.00u in Peugeot - garage Klerk met de voorzitters van het College van Beheer. De opening was op 4 en 5 februari 2000. Op zich wonderlijk natuurlijk dat we in een gemeente met zoveel jeugd er zo lang over hebben gedaan om de jeugd een eigen ruimte te geven. De Protestantse Kerk Nederland. In 1997 besluiten de Lutheranen om mee te gaan in Samen-op-Weg te Lelystad. De Evangelisch Lutherse Kerk is de kleinste partner in het Samen-op-Weg proces. Ook landelijk. Heel goede herinneringen heb ik aan de diensten met ds. Wöhle uit Almere. Diensten met een sterker accent op de liturgie. 1 Mei 2004 officiële vereniging van de Hervormde Kerk en Gereformeerde Kerken in de Protestantse Kerk in Nederland. In 2004 ook besluit de kerkenraad om te gaan werken aan de vorming van een Protestantse Gemeente te Lelystad. In dezelfde tijd werd duidelijk dat de Hpg een zelfstandige Hervormde Gemeente Lelystad binnen de PKN moest gaan worden.


7

tekst lezing zondagavond 3 maart 2008, Ontmoetingskerk Afgesproken werd om de vorming van de Protestantse Gemeente te Lelystad en van de Hervormde Gemeente Lelystad nauwkeurig op elkaar af te stemmen. Dat werd een moeizaam en gesloten proces. Ik hoop van harte dat de kerkenraad bij de nieuwe start weer eens iets van de oude openheid oppakt. Op 20 februari 2008, anderhalve week geleden was de Vorming Protestantse Gemeente te Lelystad een feit. En ook die van de Hervormde Gemeente Lelystad. Gescheiden, maar ook samen is de bedoeling. De akten zijn bij de notaris ondertekend. We staan dus aan het begin van de Protestantse Gemeente Lelystad. En dat betekent dat het tijd is voor de vraag: Protestantse Gemeente te Lelystad, hoe wil je kerk zijn?

Lelystad, 3 maart 2008, Kees (C.) van den Haspel

Geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Lelystad

Recommend Documents