VISIE Winter 2008 Jaargang 13 Nummer 2 h 7,50

VISIE

VISIE

Winter 2008 • Jaargang 13 • Nummer 2 • h 7,50

Oracle Gebruikersclub Holland

Oracle Benelux User Group

JDeveloper 11g 11g -- mijlpaal mijlpaal release release biedt biedt JDeveloper Web 2.0 2.0 én én productiviteit productiviteit Web

OBUG OBUG Benelux Benelux Connect Connect -- Embrace Embrace the the Future Future

Business Intelligence en GIS

Embrace the Future March 31st 2009 in Antwerp Metropolis Cinema Complex in Antwerp, Belgium on March 31st

Members for free (maximum 3 members for free, every member more: €100,-) Nonmembers: €150,Register at http://www.obug.nl/ Info OBUG Benelux Connect: Mr. C. Coolen, [email protected] Info OBUG federation: OBUG secretary, mailto:[email protected]

Platinum sponsor:

Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het winternummer 2008! Een nummer dat, naar verwachting, voor het laatst zal verschijnen in deze vorm. We vertellen u dat met enige trots, want het is bijna zo ver dat de fusie tussen BLOUG, BRUG, OAUG en OGH een feit is. En dus zal de Oracle Gebruikers Club Holland opgaan in de OBUG. En OGh Visie gaat in de toekomst OBUG Visie heten. Natuurlijk zal het bestuur in een speciale Algemene Ledenvergadering uw goedkeuring voor deze plannen vragen.

VISIE

Colofon Redactie

H. Gerritse (hoofdredacteur) R. Buitenhuis M. Jonkers M. Uitentuis

Redactie-adres

Oracle Gebruikersclub Holland Utrechtseweg 48/C 3704 HE Zeist Postbus 701, 3700 AS Zeist T +31 (0)30 699 70 70 E [email protected]

Realisatie

Drukkerij Donath B.V. T (030) 69 22 887 F (030) 69 181 34 E [email protected]

Organisatie

A.J. van der Weijden-Klinkers BMO b.v. T + 31 (0)30 6997070 F + 31 (0)30 6962378 E [email protected]

OGh-secretariaat/ advertentie-exploitatie

Utrechtseweg 48/C, 3704 HE Zeist A.J. van der Weijden-Klinkers T +31 (0)30 69 970 65 F +31 (0)30 69 623 78 E [email protected] W www.ogh.nl

Gebruikersbijeenkomsten/congres Werving sprekers/ onderwerpen: Th. Koster Conclusion Communication E [email protected]

Bestuur OGh

Voorzitter R. Bos Delta Lloyd NV T +31 (0)20 59 423 60 E [email protected] Penningmeester H. Fermont Matadex BV T + 31 (0)6 41 42 35 56 E [email protected] Overige bestuursleden R. Buitenhuis Ciber Nederland BV T + 31 (0)6 15 06 88 59 E [email protected] Y. Fu Itude Technology T +31 (0)30 65 661 71 E [email protected] Vertegenwoordiger SIM M. Uitentuis Atlis Informatiesystemen T + 31 (0)30 60 200 70 E [email protected] Oplage 7.000 OGh Visie is een uitgave van Oracle Gebruikersclub Holland en wordt verzonden aan al haar leden en Oracle geïnteresseerden. U kunt zich aanmelden voor een gratis abonnement via de website www.ogh.nl

© 2008 OGh

In het zomernummer van 2007 maakten we melding van de oprichting van de OBUG. Deze oprichting is een belangrijke stap om de activiteiten van de gebruikersverenigingen in de Benelux op één lijn te brengen. Sinds 2007 hebben de besturen niet stil gezeten en het plan is dat medio 2009 de integratie van vier (van de oorspronkelijk zes) usergroups een feit zal zijn. De vier deelnemende partijen zijn de BRUG: PeopleSoft & J.D. Edwards Benelux Regional User Group, (www.brugonline.org), de BLOUG: Belgium Luxemburg Oracle User Group (www.bloug.org), OAUG-NL: Oracle Application Usergroup Nederland (www.oaug.nl) en de OGh: Oracle Gebruikersclub Holland (www.ogh.nl). Uiteraard wordt er rekening mee gehouden dat ook de gebruikersgroepen van Siebel, Hyperion en eventuele toekomstige overnamekandidaten van Oracle zich aansluiten. Vooruitlopend op deze ontwikkelingen zijn ook met betrekking tot publiciteit en communicatie spijkers met koppen geslagen. Ons magazine OGh Visie zal, als de fusie eenmaal een feit is, OBUG Visie worden, waarin alle aangesloten doelen interessegroepen een plekje kunnen vinden. De redactie zal daar-

toe worden versterkt en uitgebreid. We zijn daarom op zoek naar enthousiaste vertegenwoordigers van de deelnemende Oracle usergroups die zich willen inzetten om OBUG Visie redactionele invulling te geven en het magazine tot een succes te maken. Gegadigden kunnen zich aanmelden via het e-mailadres: [email protected] We hopen dat bij het grote OBUG event Benelux Connect op 31 maart 2009 in Antwerpen alle formele zaken zijn afgerond en de datum van definitieve fusie dan bekend kan worden gemaakt. In dit (extra dikke) nummer staan er natuurlijk weer talrijke interessante artikelen. Daarnaast is ook de OGh website vernieuwd en verrijkt en interactiever geworden. Actuele nieuwsfeiten, achtergrondartikelen en columns over Oracle en Oracle technologie zullen vanaf nu regelmatig direct op de site worden geplaatst. Hierover en over de nieuwe mogelijkheden om uw organisatie via de OGh Site en/of OGh Visie nog meer te profileren verwijs ik u naar de informatie elders in dit nummer. Ruud Bos Voorzitter Oracle Gebruikersclub Holland

Inhoud JDeveloper 11 – mijlpaalrelease biedt Web 2.0 én productiviteit

4

OBUG Benelux Connect – Embrace the Future

9

Column - Kan Oracle Forms de deur uit?

10

Dunne rapportages en vette databases

11

De weg kwijt bij Oracle Open World

14

OGh website vernieuwd

18

‘Standaarden verbeteren de dienstverlening van de overheid’

19

OGh en SIM commissie

21


22

Daniel Fink - Effective performance for Developers en Users

25

De SQL modelclausule in de praktijk

30

Presentatie Graham Wood - DBTime en Active Session History

35

JDeveloper 11g

JDeveloper 11g mijlpaal release biedt Web 2.0 én productiviteit Door Luc Bors en Lucas Jellema Oracle producten kennen soms releases die echte mijlpalen zijn. Release 7.0 van de database was er zo een, net als 9iR2. En ook Designer 6i en Forms 4.5. Een release waarmee een nieuw plateau in functionaliteit wordt bereikt, die als het ware een nieuwe wereld ontsluit. Een release die al een flinke tijd in de lucht hangt, waar met spanning en hoge verwachtingen naar uitgekeken wordt en die altijd net iets later komt dan je had gedacht. JDeveloper 11g is ook zo’n mijlpaal

Manager, WebCenter, BAM en de

tiviteitsverbetering voor enkele dui-

release. Deze release is uitgekomen

overige Oracle Applications pro-

zenden ontwikkelaars betekent heel

in oktober 2008, maar heeft in ver-

ducten.

veel kostenbesparing!

bijna een jaar rondgezongen. Nog

In deze release zien we de invloed

Veel van de nieuwe functies in JDe-

langer is deze release onderwerp van

van die interne ontwikkelgroepen

veloper en vooral ADF zijn te herlei-

vaak opgewonden gesprekken ge-

duidelijk terug. In de afgelopen

den tot de wensen en eisen van de

weest. En met JDeveloper 11g moet

twee jaar heeft het JDeveloper team

Fusion Applications development

ook ADF 11g genoemd worden:

nauw samengewerkt met de Fusion

teams. Sommige daarvan zijn heel

JDeveloper 11g is de design time

Apps teams die stevige eisen stelden

specifiek en voor gewone applicaties

ontwikkelomgeving waarbinnen ap-

aan onder meer de aantrekkelijk-

niet of nauwelijks relevant, maar

plicaties worden gebouwd, mogelijk

heid en rijkheid van de applicaties

heel veel van die functies kunnen

met en op basis van het Application

die ADF 11g produceerde en uiter-

ook wij zinvol inzetten.

Development Framework. JDevelo-

aard de functionaliteit van die ap-

per 11g is een uitstekende IDE maar

plicatie. Minstens zo belangrijk

JDeveloper 11g en ADF 11g zijn

het echt bijzondere van deze 11g re-

- begrijpelijk gezien de enorme aan-

in enkele kernthema’s te karak-

lease is ADF 11g, het framework dat

tallen ontwikkelaars - zijn de leer-

teriseren:

productief en gestructureerd ont-

curve om ontwikkelaars op gang

• Web 2.0, rijke en aantrekkelijke

wikkelen van rijke web applicaties

te krijgen en de productiviteit die

naar een nieuw niveau tilt.

ontwikkelaars en ook teams in hun

Dit artikel beschrijft JDeveloper en

onderlinge samenwerking kunnen

ADF 11g en legt uit waarom en voor

bereiken. Een paar procent produc-

schillende Technical Previews al

wie deze release een mijlpaal kan blijken.

Wat maakt deze release tot een mijlpaal? Dit is de eerste release van JDeveloper (en ADF) die op echt grote schaal - duizenden ontwikkelaars - door de Oracle Applications ontwikkelgroepen wordt gebruikt. Fusion Applications wordt gebouwd met JDeveloper 11g, en dat geldt

4

ook voor onderdelen van diverse andere producten zoals Enterprise

user interfaces • Herbruikbaarheid, structuur en beheerbaarheid van het ont

wikkelproces

JDeveloper 11g

• Declaratief, productief ont-

component voor de ‘folder view’, en

via drag-and-drop te verplaatsen

aan de rechterkant een daaraan ge-

naar een andere component. Dub-

koppelde tabel, voor de inhoud van

bel klikken is dan misschien wel

wikkelen veelal vanuit het Model

• Data visualisatie en grafische

de folders. In een oogopslag ziet de

een veel betere optie.

We zullen kort elk van deze thema’s

representatie

eindgebruiker de inhoud van de fol-

De Query component is ook een

onder de loep nemen.

der. Omdat er ook gebruik gemaakt

voorbeeld van een krachtige nieuwe

kan worden van drag-and-drop is

feature. Hiermee kan eenvoudig

Rijk en Aantrekkelijk

het eenvoudig om bestanden te ver-

geavanceerde

Met ADF Rich Client Components

plaatsen van de ene naar de andere

worden toegevoegd aan de applica-

(ADF-RC) wordt het ontwikkelen

folder. Het werkt eigenlijk hetzelfde

tie. Met JHeadstart was deze func-

van een RIA (Rich Internet Applica-

als de verkenner van bijvoorbeeld

tionaliteit in 10.1.3x al te realise-

tion) een stuk eenvoudiger dan met

Windows XP. En dat is nou precies

ren, maar zonder JHeadstart was dit

de vorige versie van ADF. Out of the

een van de kenmerken van Web

behoorlijk complex en bewerkelijk.

box zien de componenten er al een

2.0: applicaties in de browser, die

Nu is dit een standaard component

stuk mooier uit dan in 10.1.3, het

werken zoals men dat gewend is op

die simpel aan de applicatie kan

zijn er meer dan in 10.1.3 en ze kun-

de desktop.

worden toegevoegd.

nen ook meer. Zo is er bijvoorbeeld

Componenten zoals sliders, spin-

De gebruiker kan zelf instellen hoe

de verbeterde table component die

ners, panel splitters, de nieuwe rij-

gezocht moet worden. Hij kan vel-

default de mogelijkheid bevat om

kere panelbox en functionaliteit zo-

den toevoegen aan de zoekcriteria,

te sorteren, filteren en kolommen

als client side messaging geven een

mits deze velden daarvoor zijn ge-

te verplaatsen of de breedte ervan

applicatie niet alleen een mooier en

configureerd. Vervolgens kunnen

te wijzigen. Ook het selecteren van

een professioneler uiterlijk, maar ze

deze aangepaste zoekvragen ook be-

een rij is verbeterd. In 10.1.3 moest

voegen ook degelijk iets toe aan het

waard worden.

nog veel moeite gedaan worden om

gebruikersgemak.

Browser pop-up windows zijn irri-

met een muisklik, of met de pijltjes-

Bij het gebruik van nieuwe com-

tant. Ze zijn lelijk, botsen met pop-

toetsen door een tabel te bladeren,

ponenten moet wel goed worden

up-blockers in je browser en bieden

maar in 11g is dit standaard functi-

nagedacht over de noodzaak ervan.

bepaald geen Web 2.0 ervaring. Met

onaliteit geworden.

Soms is het beter om een andere

ADF 11g RichFaces zijn ze ook niet

Met de nieuwe ADF 11g componen-

oplossing te kiezen. Eentje die mis-

meer nodig. Voor datumselectie of

ten kan bijvoorbeeld een file-explo-

schien niet mooier is, maar voor

List of Values - typisch situaties

rer (verkenner) worden gemaakt.

de eindgebruiker wel een stuk pret-

waarin een pop-up window wordt

Deze maakt het verschil tussen web

tiger. Neem nou het gebruik van

gebruikt - is in 11g een nieuw type

1.x en ADF 10.1.3x user interface

drag-and-drop, één van de nieuwe

pop-up beschikbaar; deze opent niet

aan de ene kant en Web 2.0 en ADF

mogelijkheden die ADF 11g biedt.

een apart venster maar gebruikt een

11 aan de andere kant goed duide-

Drag-and-drop maakt het leven van

‘floating DIV’ die onderdeel vormt

lijk.

de eindgebruiker aangenaam. Maar

van de pagina.

zoekfunctionaliteit

Deze pop-up component kan gekoppeld worden aan acties zoals rechter-muisklik en op die manier op diverse plekken in de pagina ondersteunende informatie beschikbaar stellen. Gebruik van pop-ups in ADF applicaties kan veel meer informatie ‘aan de vingertoppen van de gebruiker’ brengen dan er eigenlijk op een pagina past. Voor een ontwikkelaar is het bijna kinderspel om pop-ups in de appliDe ADF 11g file explorer bestaat ei-

het kan voor de gebruiker tamelijk

catie op te nemen. De stappen zijn:

genlijk uit twee gekoppelde compo-

bewerkelijk worden om bijvoorbeeld

sleep een pop-up component naar

nenten. Aan de linkerkant een tree-

uit een lijst een aantal elementen

de pagina, definieer de inhoud van

5

JDeveloper 11 g

het element (net als het definiëren

template wordt de structuur van de

re componenten is een belangrijke

van alle andere pagina-elementen)

applicatie-pagina’s bepaald - als-

doelstelling van ADF 11g. De page

en tenslotte bepaal bij welke actie

mede de generieke inhoud - logo,

templates die we eerder besproken

op welk ander element de pop-up

copyright boodschap, globaal menu

hebben zijn daarvan een voorbeeld:

moet worden getoond.

etc. Individuele pagina’s (kunnen)

de structuur wordt centraal bepaald

Een belangrijk aspect van een aan-

worden gebaseerd op zo’n template;

en beheerd en in individuele pagi-

trekkelijke applicatie is de look &

pagina’s geven aan welke inhoud ze

na’s toegepast. De skins doen het-

feel. In eerdere releases van ADF

in de facetten van het template wil-

zelfde voor de look & feel.

was het moeilijk om een consistent

len inbrengen. Op run-time wor-

Het meest belangrijke mechanisme

en vooral aantrekkelijk en op de

den template en deze facet-inhoud

voor hergebruik is de Task Flow. Een

situatie afgestemd uiterlijk van de

van de pagina gecombineerd om

Task Flow is een bundeling van een

applicatie te realiseren. Er was het

een resultaat op te leveren aan de

of meerdere pagina’s, de navigatie

‘skinning’ mechanisme maar dat

browser. Page templates kunnen

tussen die pagina’s en de operaties

op ieder gewenst moment aange-

die tussen de pagina-overgangen

past worden; met zo’n aanpassing

moeten worden ondernomen. Een

kunnen alle pagina’s van uiterlijk

wizard - train in ADF jargon - is

veranderen, zonder dat de ontwik-

een specifiek voorbeeld van een task

kelaar zelfs maar één pagina hoeft

flow, maar iedere combinatie van

te wijzigen.

samenhangende pagina’s kan je als Task Flow beschouwen. Op het

Rijke beperkingen

niveau van een Task Flow kan ook

Internet Explorer 6 wordt niet on-

transactie management, exceptie

dersteund met de RichFaces (wel

afhandeling, bookmarking en save-

met de gewone Trinidad ADF Faces

point management worden gedaan.

componenten). Er zijn nog veel be-

Een Task Flow kan een of meerdere

drijven en gebruikers die gebruik-

input parameters definiëren die de

maken van Internet Explorer 6;

koppeling tussen de aanroepende

dit is voor de korte termijn - IE 6

partij en de Task Flow bepalen. Task

gebruik loopt wel fors terug - een

Flows kunnen als regio in andere

was lastig te gebruiken. In de 11g

serieuze beperking.

pagina’s worden ingepast. Eén Task

versie is skinning als mechanisme

Helaas is het nog steeds lastig, zo

Flow kan zo op vele pagina’s wor-

vanaf het begin in de visuele com-

niet onmogelijk, om verschillende

den hergebruikt.

ponenten ingebouwd in plaats van

frameworks met elkaar te combine-

Met PanelSplitters, Tabs en Pop-ups

er later aan toegevoegd zoals voor

ren. Oracle lijkt niet van plan om

wordt binnen één pagina enorm

de 10g componenten gold. Met 11g

op korte termijn ondersteuning te

veel

skinning is er veel meer controle

bieden voor FLEX, Silverlight of Ja-

Het ontwikkelen van een enkele

over vrijwel alle visuele eigenschap-

vaFX in JDeveloper. Een naadloze

pagina kan een nogal ingewikkelde

pen van individuele componenten

integratie met andere JavaServer

taak zijn die door meerdere ontwik-

en is het bovendien eenvoudiger

Faces libraries zoals JBoss RichFaces

kelaars moet worden uitgevoerd.

geworden om die controle toe te

moeten we op de korte termijn ook

Task Flows zijn een uitstekend me-

passen.

niet verwachten - maar dat geldt

chanisme om zo’n taak op te split-

Skins helpen met kenmerken van

andersom precies zo.

sen.

tainers, zoals kleur, font, decoratie

Hergebruik en Structuur

Declaratief en Model-gestuurd

en alignment. Ze doen niets voor

Productiviteit kan niet meer ver-

Ontwikkelaars die ervaring hebben

de structuur van pagina’s: waar

hoogd worden dan door hergebruik:

met Oracle Designer zullen in ADF

staan zaken als menu, titel, sidebar,

iets niet opnieuw hoeven ontwikke-

11g veel bekende elementen tegen-

header, footer, logo en de pagina-

len is altijd efficiënter dan - hoe snel

komen. Op verzoek van de Fusion

inhoud. In ADF 11g zijn de Page

dan ook - iets meermaals moeten

Application

Templates ingevoerd om die uitda-

bouwen. Hergebruik en ontwikke-

is de mate van declaratief, model-

ging aan te kunnen. In een page

ling van applicaties via herbruikba-

gestuurd ontwikkelen enorm toe-

functionaliteit

aangeboden.

individuele componenten en con-

6

development

teams

JDeveloper 11 g

genomen. Dat stelt ontwikkelaars

snel een beeld moet krijgen van ge-

en object model. In eerste instantie

zonder programmeerkennis in staat

gevens. Een grafische weergave van

was dat een Smalltalk object model,

door middel van wizards en proper-

gegevens zegt vaak meer dan alleen

later ook een Java model. In JDe-

ty palets vergaand de functionaliteit

een tabel met kale cijfertjes.

veloper 11g levert Oracle de 11g

van de applicatie te bepalen. Vali-

Grafieken kunnen gemaakt wor-

release van TopLink, identiek aan

daties, AJAX-gedrag, selectie-lijsten,

den met data afkomstig uit een re-

EclipseLink 1.0.1. Dat laatste is de

berekeningen, display eigenschap-

lationele database via ADF BC, en

open source variant van TopLink.

pen,

database

vanuit bijvoorbeeld een BAM ser-

TopLink 11g is een alternatief - vol-

queries etc. kunnen op declaratieve

ver of BI server. Omdat het data-

ledig volgens de EJB 3.0/JPA stan-

wijze gespecificeerd worden.

bound componenten zijn, kunnen

daarden van het JEE platform - voor

Een tweede aspect van het model-

ze met drag-and-drop vanaf het

ADF Business Component bij het

gestuurd ontwikkelen is de door-

datacontrol palet worden gemaakt.

ontwikkelen van database gebaseer-

werking van de instellingen in alle

De componenten zien er mooi uit

de ADF applicaties.

pagina’s van de applicatie die de

(Flash of SVG) en ondersteunen in-

ADF Faces 11g is gebaseerd op de

betreffende

teractie zoals drilldown, inzoomen

meest recente release van de Java-

en animatie.

Server Faces standaard: 1.2.

default

waarden,

model-componenten

gebruiken. Zoals in Oracle Designer de display instellingen bij een

Het Nederlandse complement op

Table Definition doorwerken in

Ook kunnen webservices gebruikt

ADF - JHeadstart - zal op korte

alle Module Components die op de

worden om grafieken van data te

termijn ook voor 11g beschikbaar

tabel gebaseerd zijn, zo hebben de

voorzien. In combinatie met de

komen. Een belangrijke nieuwe

instellingen bij een Entity of View

Geographical Map component kan

component - al beschikbaar voor

Object effect op iedere pagina die

zo een typische Web 2.0 Mashup

10g maar wellicht nog waardevoller

de objecten ‘data binden’.

worden gemaakt.

met 11g is de Forms2ADF converter

Data visualisatie en grafische representatie

Overige kenmerken

grammatuur naar ADF 11g tech-

JDeveloper 11g heeft WebLogic

nologie over te brengen. Daarnaast

De ADF 11g Data Visualization

10.3 (voorheen BEA) als geïnte-

maakt JHeadstart 11g volop gebruik

Tools zijn uitermate geschikt om

greerde Application Server - en dus

van de RichFaces componenten en

data op een visuele manier te pre-

niet meer OC4J zoals we in eerdere

mechanismen als page templates

senteren. DVT bevat onder andere

versies van JDeveloper gewend wa-

en bounded task flows. Verder voegt

grafieken, metertjes (gauges), Gantt

ren. Voor de ontwikkelaar maakt

JHeadstart een extra declaratieve,

charts en Geographical maps. Deze

dit overigens weinig uit.

nog abstractere – technologie-onaf-

dragen sterk bij aan het Web 2.0

In 1994 startte het Canadese bedrijf

hankelijke - laag toe in het applica-

die helpt om bestaande Forms pro-

tie ontwikkelproces. Deze laag zorgt er onder andere voor dat migraties van JHeadstart 10g naar 11g (betrekkelijk) eenvoudig kunnen verlopen en direct al volop 11g functionaliteit benutten. Dat laatste in tegenstelling tot de in JDeveloper ingebouwde ADF 10g naar 11g conversie die weliswaar een werkende applicatie oplevert, echter niet op basis van RichFaces maar nog met de Trinidad componenten.

Voor wie is JDeveloper 11g interessant? gevoel bij het tonen van data aan

The Object People met een product

JDeveloper en ADF 11g zijn natuur-

de eindgebruiker. DVT componen-

dat TopLink heette en dat de brug

lijk van belang voor ontwikkelaars

ten zijn waardevol als een gebruiker

vormde tussen relationele database

die nu al met ADF aan de slag zijn.

7

JDeveloper 11 g

Met de 11g release kunnen zij, gro-

actief zijn in APEX zouden ADF 11g

SOA Suite 11g - Composite Appli-

tendeels op basis van hun huidige

nog eens kunnen overwegen: de ap-

cations met BPEL, Rules, Mediator

kennis en ervaring, nog plezieriger

plicaties gebouwd met ADF 11g zijn

(voorheen ESB) en Human Work-

en productiever aan de slag met

toch weer een stapje geavanceerder

flow - en WebCenter 11g. Ook Ora-

aanzienlijk aantrekkelijker resul-

en aantrekkelijker dan APEX appli-

cle Data Integrator zal JDeveloper

taten. Het is de logische volgende

caties en de wijze van ontwikkelen

11g als IDE gaan gebruiken.

stap.

is minstens zo declaratief en pro-

Een van de thema’s van deze vol-

Ook Java ontwikkelaars buiten het

ductief. Zonder te programmeren

gende release is Application Life

Oracle technologie domein hebben

bereik je in ADF 11g vergelijkbaar

Cycle Management - functionali-

met ADF 11g een goede reden ook

snel hetzelfde functionele resultaat

teit om het samenwerken in teams

eens de Oracle stack in overweging

als in APEX. (Natuurlijk is de de-

te ondersteunen en het beheren

te nemen. De resultaten die met

ployment infrastructuur - je hebt

van meerdere releases binnen een

deze stack geboekt kunnen worden

een aparte applicatie server nodig -

OTAP-omgeving te faciliteren. In-

zijn zeer concurrerend vergeleken

voor ADF applicaties wel complexer

gebouwde chat, koppelingen met

met alternatieve Java web ontwik-

dan voor APEX applicaties!) En kan

MS Project, Subversion en Jira zijn

keltechnologieën. Daarnaast is de

je er in ADF nog het nodige aan toe-

voorbeelden van wat Bulldog zal

productiviteit en het gemak van

voegen. JDeveloper 11g kan gratis

bieden. De integratie van ADF met

ontwikkelen van de eerste 90% van

gebruikt worden. Voor ADF is een

SOA - bijvoorbeeld de uitwisseling

de functionaliteit plezierig, omdat

run-time licentie nodig als de appli-

van Business Events via het Event

daarmee de bulk van de tijd kan

catie niet op een Oracle Application

Delivery Network en de interactie

worden besteed aan de meest ge-

Server wordt gedeployed. Overigens

met de Human Workflow Service

avanceerde features van een appli-

overweegt Oracle om ook die run-

voor het implementeren van een

catie die vaak de leukste uitdaging

time licentie los te laten (het echte

User Interface voor de taken in

vormen voor een programmeur.

geld wordt door Oracle toch niet

workflows. Een belangrijk aspect -

Het declaratieve ontwikkelen zal

met ADF verdiend). Daarnaast zal

zeker voor Oracle Applications - is

overigens de echte Java program-

de ADF RichFaces componenten-set

Customization & Personalization:

meur veelal niet enorm aanspreken

aan het open source project Apache

faciliteiten om een applicatie aan te

- het kan handig zijn teams te vor-

MyFaces Trinidad worden overge-

passen aan een organisatie, rollen

men die elkaar onderling aanvullen

dragen, net als eerder met de ADF

en individuele gebruikers. Oracle zal

in declaratief ontwikkelen en code

10g Faces set gebeurd is.

in Fusion Middleware 11g de Meta-

schrijven. Met ADF 11g kunnen

Daarnaast wordt mogelijk ook de

Data Services bieden - een generiek

applicaties worden ontwikkeld die

ADF Controller aan Trinidad gedo-

mechanisme om op run-time aan-

alles kunnen wat Forms applica-

neerd. ADF Model (de data binding

passingen door te voeren op de ADF

ties kunnen -dat kon met ADF 10g

laag) lijkt overigens niet op die ma-

applicatie.

trouwens ook al. Daar bovenop is

nier vrijgegeven te zullen worden.

Ondersteuning van Mobiele devices

het ontwikkelen van een applicatie

8

voor ADF applicaties bestaat al maar

die exact hetzelfde kan als een be-

Aan de horizon

zal in de volgende major release sterk

staande Forms applicatie nu vrijwel

Ook een mijlpaal-release kent een

worden uitgebreid. Ook de ‘desktop’

even productief en declaratief (code

opvolger. De zojuist - oktober 2008

- rich client in plaats van Web Brow-

vrij). De overstap voor Forms ont-

- verschenen 11g release wordt door

ser - wordt in deze release opgeno-

wikkelaars is een stuk eenvoudiger

het ontwikkelteam van JDeveloper

men. Concreet betekent dit dat een

geworden: veel gebeurt vanuit het

aangeduid als de Boxer-release. Te-

Excel-sheet een ADF client kan zijn,

Model (sterk SQL georiënteerd) of

gelijk met Fusion Middleware 11g

compleet met querien van data via

op zeer 4GL, declaratieve wijze.

- de release van ondermeer SOA

ADF Data Controls en het off-line

Daar bovenop kan met ADF 11g

Suite 11g - komt de Bulldog-release

wijzigen van data in Excel die op een

een aantal zaken veel makkelijker

van JDeveloper. Deze release voegt

later moment weer gesynchroniseerd

dan in Forms. Met minstens zo

functionaliteit toe die tijdens de

wordt met ADF en de achterliggende

aantrekkelijke en zeker veel meer

Oracle Open World 2008 conferen-

data service.

aan internet conventies aangepaste

tie al werd gedemonstreerd:

Voor gebruikers van Hyperion is de

resultaten.

JDeveloper 11g Bulldog is de design

EssBase Data Control interessant.

Ontwikkelaars die flirten met of al

time omgeving voor ondermeer

De ondersteuning van Active Data

JDeveloper 11 g

Sources - ook bekend als Server Push

willen ontwikkelen zouden een seri-

ontwikkelen op een plezierige en

- bestaat nu in beperkte mate en

euze blik moeten werpen op JDevelo-

gestructureerde manier zonder dat

wordt in Bulldog verder vervolmaakt.

per en ADF 11g. Deze release brengt

vanaf het eerste moment veel prie-

Daarnaast kunnen we uitbreidingen

ADF qua user interface - Web 2.0

gelig en weinig productief Java pro-

van de set Data Visualization com-

gehalte - vooraan ten opzichte van

grammeerwerk nodig is. Het is leuk

ponents tegemoet zien, met onder-

andere Java webapplicatie ontwik-

om tamelijk geavanceerde features

meer de Hierarchy Viewer voor de

keltechnologie. Het ontwikkelen met

– pop-up, drag & drop, grafieken,

grafische weergave van hiërarchische

ADF is inmiddels vergelijkbaar decla-

AJAX gebaseerde interactiviteit - in

data.De huidige verwachting is dat

ratief als Oracle Forms en - daarmee -

te bouwen. We kunnen alleen maar

deze release rond juni 2009 beschik-

ook vergelijkbaar productief. Het feit

aanraden het ook eens te proberen.

baar zal komen.

dat deze ADF 11g release ook het fundament vormt van onder meer Fusion

Luc Bors en Lucas Jellema zijn ADF

Conclusie

Applications bevestigt de strategische

ontwikkelaars bij AMIS in Nieuwe-

Organisaties die op een productieve,

betekenis ervan voor Oracle.

gein. Zie ook de ADF 11g artikelen op

gestructureerde en model-gebaseerde

In andere woorden: ADF 11g laat ons

hun blog: http://technology.amis.nl/

wijze aantrekkelijke webapplicaties

mooie, aantrekkelijke webapplicaties

blog/ .

Gebruikersconferentie 31 maart 2009 in Metropolis Cinema Complex Antwerpen

OBUG Benelux Connect – Embrace the Future Op dinsdag 31 maart organiseert de Oracle Benelux User Group haar tweede gebruikersconferentie onder de nieuwe naam OBUG Benelux Connect met als thema voor 2009 Embrace the Future. OBUG Benelux Connect 2009 zal worden vormgegeven door de Oracle usergroups die in de OBUG zijn verenigd in nauwe samenwerking met Oracle Benelux. Oracle is tevens Platinum Sponsor van het evenement, dat wordt gehouden in het Metropolis Cinema Complex in Antwerpen. Oracle Benelux Connect zal bestaan

wordt geopend met een keynote door

Oracle EMEA.

uit een uitgebreid conferentieprogram-

Oracle. Na de openingskeynote vin-

Het volledige conferentieprogramma

ma en een informatiemarkt, waar bu-

den parallelsessies plaats in verschil-

zal in de komende weken zijn defini-

sinesspartners van Oracle en de deel-

lende zalen van het Metropolis Cine-

tieve invulling krijgen en wordt dan

nemende usergroups hun diensten en

ma Complex. Tijdens de pauzes en de

bekendgemaakt via de usergroups en

producten zullen aanbieden. Bezoe-

lunch is er ruim gelegenheid om de in-

de website van de OBUG: www.obug.nl.

kers van het evenement kunnen naast

formatiemarkt te bezoeken. Het mid-

drie aansprekende keynote sessies een

dagprogramma wordt ingeluid met

Deelname aan OBUG Benelux Con-

keuze maken uit een groot aantal in-

een optreden van de bekende standup

nect 2009 is kosteloos voor leden

teressante parallelsessies. De verschil-

comedian Tom Sligting, die op geheel

(maximaal drie deelnemers per lid-

lende parallelsessies zijn overzichtelijk

eigen wijze het conferentiethema en

maatschap, elke deelnemer meer: €

ingedeeld naar de verschillende Oracle

de (Oracle)wereld zal belichten.

100). Niet-leden: € 150,-. Aanmel-

technologie- en applicatiegebieden: BI,

Het middagprogramma omvat verder

ding vanaf 26 januari 2009 op www.

Oracle eBusiness Suite, JD Edwards,

twee series van parallelsessies en Ora-

obug.nl.

PeopleSoft, Middleware en Techno-

cle University workshops. OBUG Be-

Businesspartners die geïnteresseerd

logy. Daarnaast zal Oracle University

nelux Connect 2009 wordt afgesloten

zijn in sponsoring van dit evenement

een aantal workshops verzorgen.

met een keynote van Andrew Suther-

kunnen dit kanbaar maken via: obug@

De

land, Senior Vice President Technology

vofdetekst.nl.

OBUG

gebruikersconferentie

EMBRACE THE FUTURE – EN RESERVEER NU DINSDAG 31 MAART 2009 IN UW AGENDA VOOR DE OBUG BENELUX CONNECT GEBRUIKERSCONFERENTIE

9

Column

Column

OGh Visie verwelkomt Wilfred van der Deijl als columnist. Wilfred werkt als Systeem Architect bij Eurotransplant, is een actief lid van de Oracle community en werd afgelopen zomer benoemd tot Oracle ACE.

Kan Oracle Forms de deur uit?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen; Ja, Forms kan (maar hoeft niet) de deur uit. Er zijn de laatste tijd de nodige ontwikkelingen geweest die het in ieder geval mogelijk maken om op een verantwoorde manier van Forms af te stappen. Oracle Forms is jarenlang de belangrijkste ontwikkelomgeving geweest voor veel Oracle gebruikers. Nog steeds zijn er veel bedrijven met (soms heel grote) Oracle Forms applicaties. In al die jaren is Oracle Forms een bijzonder productieve ontwikkelomgeving gebleken die ook iedere keer met zijn tijd mee kon gaan. Zo heeft Forms de overstap van de terminal naar client-server gemaakt en later van client-server naar een webclient. Oracle Forms gaat al ruim 20 jaar mee, en Oracle heeft aangegeven het nog zeker 9 jaar, maar waarschijnlijk langer, te ondersteunen. Er is vanuit die hoek dus geen noodzaak om Oracle Forms te verlaten. Maar toch knaagt er iets bij de meeste Forms gebruikers. De laatste jaren zet Oracle strategisch in op het op standaarden gebaseerde Application Development Framework (ADF) en de daarbij horende ontwikkeltool JDeveloper. Sinds kort is de lang verwachte versie 11g van JDeveloper/ ADF in productie, waarbij vooral de nieuwe ADF Rich Client componenten tot de verbeelding spreken. Deze ongelofelijk rijke JSF componenten bieden zaken die tot voor kort onmogelijk waren in een webbrowser. Zo is het nu mogelijk om zaken als drag-and-drop, interactieve tabellen, pop-up menu’s, interactieve grafieken, draaitabellen en nog veel meer te bouwen. Iedere organisatie die de overstap van Oracle Forms naar ADF overweegt zal daar zijn eigen redenen voor hebben. Ook het moment waarop de overstap overwogen wordt zal sterk verschillen. Zo zijn er organisaties die de overstap al hebben gemaakt, en er zullen ongetwijfeld organisaties zijn die nog 10 of 20 jaar Forms zullen blijven gebruiken.

Knelpunten

10

Als serieus wordt overwogen om de overstap van Forms naar ADF te maken, dan ziet men al snel een aantal belangrijke knelpunten. Allereerst moeten

Forms ontwikkelaars JDeveloper, Java, XML en ADF leren kennen. Voor sommige ontwikkelaars kan het aantal keuzes en mogelijkheden in deze nieuwe omgeving overweldigend zijn. Dit kan een bedreiging voor de productiviteit zijn. Naast de mogelijke problemen met de leercurve en de productiviteit, is er ook nog de applicatie zelf. Het is niet ongewoon dat een Forms applicatie uit honderden of soms zelfs duizenden Forms bestaat. Hoe kan je met zo’n applicatie de overstap naar ADF maken. Herbouwen van de hele applicatie is zelden een serieuze optie. Eigenlijk wil je een geleidelijke overgang van Forms naar ADF. Je kunt natuurlijk steeds delen van een systeem herbouwen in ADF, maar dan moet de gebruiker wel jaren lang tussen verschillende applicaties wisselen, waarbij een deel van de taken in de oude Forms worden uitgevoerd en een deel in de nieuwe ADF schermen. Deze problemen hebben er voor gezorgd dat veel organisaties de overstap nog niet hebben gemaakt en nog steeds grootschalig gebruik maken van Oracle Forms. Gelukkig is er het afgelopen jaar een aantal oplossingen verschenen. Allereerst is er JHeadstart, een toolkit van Oracle Consulting die al jaren bestaat en die het probleem van de leercurve en productiviteit een stuk verlicht. In JHeadstart zitten alle best-practices van Oracle Consulting verwerkt en de toolkit maakt het mogelijk om op basis van (aan te passen) templates een ADF applicatie te genereren. Sinds deze zomer zit er een innovatief nieuw onderdeel in de JHeadstart toolkit: de Forms2ADF Generator. Deze tool analyseert bestaande Forms modules en genereert op basis van die informatie de benodigde ADF Business Components en de JHeadstart metadata waarmee de originele JHeadstart tool een ADF applicatie kan genereren. Deze manier van herbouwen is vele

malen productiever dan volledig handmatige herbouw, maar vraagt nog steeds de nodige inspanning per Form. Naast JHeadstart is er sinds begin dit jaar OraFormsFaces, een door mij ontwikkelde technologie die het mogelijk maakt om een bestaande Form zonder noemenswaardige aanpassingen in slechts enkele minuten te hergebruiken in een JSF, ADF (of andere web-) applicatie. Hierbij kunnen de twee technologieën gegevens en acties uitwisselen en kan, indien gewenst, het Form zelfs visueel volledig geïntegreerd worden waarbij niet langer zichtbaar is dat gebruik wordt gemaakt van Oracle Forms. De technologie is bijzonder goed ontvangen en is waarschijnlijk een belangrijke reden geweest voor mijn benoeming tot Oracle ACE. Wanneer OraFormsFaces en JHeadstart gecombineerd worden dan ontstaat een bijzondere combinatie. OraFormsFaces maakt het mogelijk om op korte termijn alle Forms op te nemen in een ADF applicatie. De gebruiker kan dus gebruik blijven maken van één geïntegreerde omgeving, terwijl met JHeadstart op een productieve manier nieuwe functionaliteit kan worden bijgebouwd in ADF. Op langere termijn kunnen individuele Forms worden omgezet naar ADF met de JHeadstart Forms2ADF Generator. Dit biedt een geleidelijke, en daarmee veel minder riskante, overgangsstrategie van Oracle Forms naar ADF. Om terug te komen op de oorspronkelijke vraag: uiteindelijk moet iedere organisatie voor zichzelf bepalen wanneer ze de overstap wil of moet maken. Het is alleen belangrijk om te weten dat er nu oplossingen zijn voor de grootste obstakels, dus laat dat je er niet van weerhouden. Wilfred van der Deijl

Rapportagetools

Een rapportagetool hoort te rapporteren

Dunne rapportages en vette databases Door René Kuipers In elk BI-traject kom je ze tegen: rapportagetools. Met al hun functionaliteit en geboden opties lijken het vaak méér dan rapportagetools. En dat is waar het misgaat. Te vaak worden rapportagetools ingezet voor zaken waar ze niet voor bedoeld zijn. Het resultaat: een starre, slecht onderhoudbare en bovenal trage rapportagelaag. Terwijl juist performance altijd een issue is wanneer het gaat om het opbouwen van rapporten. De paradox is daar : we willen snel onze informatie, maar doen er weinig moeite voor om functionaliteiten onder te brengen in die gebieden die er ook het beste in zijn. Toegegeven, de drempel is soms laag, maar we zijn zelf degenen die de ontwerpbeslissingen nemen en het dus, helaas maar al te vaak, op de makkelijkste manier willen in plaats van op de juiste. Dit artikel kan naar ik hoop ertoe leiden dat we betere DWH- en BI- landschappen ontwerpen. De boodschap is: laat de functionaliteit waar hij hoort: een rapportagetool hoort te rapporteren… Onlangs kocht ik een ander huis.

werden ontworpen. Het resultaat

kelijk

En zoals in elk nieuw huis moet

‘doet het’, maar kom er vooral

‘waarmee je alles kunt.’ Dat komt

prachtige

rapportagetool

er worden geklust: behang, verf,

niet meer aan. En een omgeving

goed uit, want de klant wil ook ‘al-

gordijnen, fotolijstjes ophangen.

waaraan niets meer hoeft te wor-

les kunnen’.

In deze context kon de vergelijking

den veranderd ben ik in de IT nog

‘De vorige rapportagetool, daar

niet treffender zijn: er moest een

niet tegengekomen. Het vreemde

konden we niet alles mee en dus

fotolijstje worden opgehangen en

in dit hele verhaal is toch wel dat

willen we een nieuwe tool.’

een altijd bijzonder behulpzame

de bahco noch de hamer hier iets

En daar hebben we het risico al:

vriend ramde de spijker met een

aan kunnen doen: wij nemen zelf

Wanneer je de bahco vervangt

bahco de muur in. En waarom

het besluit om verkeerde dingen

door een betere bahco blijft het

niet, zou je denken. Nou, omdat

met onze tooling te doen. Waarom

probleem bestaan.

een bahco geen hamer is, en bah-

toch?

Architectuur

co’s zijn er niet voor bedoeld om spijkers mee in de muur te slaan.

Het dilemma

OBI-EE is een rapportagetool. Het

De muur vond het ook wat min-

In grote organisaties waar ver-

biedt een platform om binnen een

der: de spijker ging eerst drie keer

anderingen projectmatig worden

webbrowser rapporten te maken,

scheef en dat bracht de onvermij-

aangepakt is het risico op toolmis-

dashboards te creëren, alerts af te

delijke schade met zich mee aan

bruik het grootst. Maar al te vaak

laten gaan, businessprocessen op

het stucwerk.

is het projectresultaat belangrijker

te starten et cetera.

OK, het fotolijstje hangt. Maar als

dan al het andere, dus de manier

De basis van deze functionali-

straks het interieur weer op zijn

waarop dat resultaat wordt gehaald

teit vormt de Repository. Een file

kop gaat en het fotolijstje natuur-

is ondergeschikt aan datzelfde re-

die door de BI Server component

lijk ergens anders moet komen,

sultaat. Goed voor het project en

wordt geopend en in het geheugen

hebben we toch meer werk dan

de projectleider, maar niet voor de

wordt geladen en waarin (verge-

we hadden verwacht. Het lijkt een

overall-architectuur, noch voor de

lijkbaar met Oracle Discoverer’s

bizarre vergelijking met een da-

beheer- en beheersbaarheid.

End-User-Layer) een semantische

tawarehouse-/rapportagetraject,

laag de vertaling verzorgt van de

maar hij is zo ontzettend waar.

Voorbeeld - OBI-EE

veelal technische tabelnamen naar

Tools worden ingezet voor taken

Oracle’s

de leesbare businesstermen die er-

waarvoor ze oorspronkelijk niet

Suite Enterprise Edition. Een wer-

Business

Intelligence

bij horen. Maar er is meer.

11

Rapportagetools

Tussen de semantische laag en de

worden aan een bepaalde gebrui-

fysieke laag bestaat een Business

ker of niet. Mijn boodschap is dat

Model laag. Deze laag stelt je in

je dat niet moet willen: autorisatie

staat om een logisch datamodel

op recordniveau hoort thuis in de

Shared-logon vs named accounts

te maken, op basis van de fysieke

database!

Wanneer vanuit OBI-EE een con-

laag. Dit logisch datamodel is op-

Beveiliging van data is een alge-

nectie naar de database wordt op-

gebouwd uit meerdere fysieke ta-

meen issue en niet iets van een

gezet, wordt gebruik gemaakt van

bellen, die verspreid kunnen liggen

specifieke (rapportage-)tool. Stel

een useraccount. Er kan gekozen

over meerdere gegevensbronnen.

je voor dat de security wordt inge-

worden (dat is de standaardin-

Met andere woorden: in mijn logi-

richt door middel van OBI. Wan-

stelling) voor een shared logon.

sche model kunnen klantgegevens

neer ik dan via een andere weg

Dit betekent dat elke OBI front-

uit Dabatase X worden aangevuld

(ODBC, SQLPlus, andere rappor-

end user onder dezelfde username

met klantgegevens uit Database

tagetooling) bij dezelfde database

inlogt in de database. Dit maakt

Y. Aangezien de semantische laag

aanklop, werkt mijn security me-

het eenvoudig in bijvoorbeeld een

(datgene wat de eindgebruiker te

chanisme niet meer, want deze is

webapplicatie omgeving waar ano-

zien krijgt) bovenop de Business

namelijk ingericht in de Business

nieme gebruikers data mogen zien:

Model laag ligt is de oorsprong van

Model Layer van OBI. Daarnaast is

je hoeft dan niet voor elke user een

deze data voor de gebruiker com-

het beheer van een dergelijk me-

apart database account te hebben.

pleet transparant. Briljant: waar

chanisme vele malen intensiever

Daarnaast is het mogelijk om elke

voorheen de eindgebruikers zelf

dan wanneer de security ín de da-

front-end user een eigen account

moesten weten uit welk systeem

tabase wordt geregeld - waar hij

in de database te laten hebben, zo-

ze welke gegevens moesten halen

hoort. Daar bestaat één definitie

dat elke front-end user ook uniek

kun je dit nu vanuit één front-end

van autorisatie op recordniveau en

geïdentificeerd in de database is.

regelen.

ongeacht de manier (of de tool)

Beide opties kunnen worden ge-

Op het moment dat je dat inricht

waarmee ik deze data benader doet

bruikt in een VPD omgeving. In het

komt onherroepelijk de roep om

dat mechanisme zijn werk.

laatste geval is het inrichten van VPD gelijk aan elke andere VPD

security naar voren. Immers, de

12

Context moet vullen voor VPD.

gebruiker mag alleen maar die data

OBI-EE en VPD

implementatie, immers de login-

zien waarvoor hij is geautoriseerd.

Een manier om security op record-

namen zijn vooraf bekend. Indien

niveau in te richten is door ge-

wordt gekozen voor de shared-

OBI-EE en Security

bruik te maken van Oracle’s Virtu-

logon optie, zal de username in

Toegang tot data kan worden gere-

al Private Database mechanisme.

het OBI-frontend moeten worden

geld met behulp van OBI-EE. Door

Hierdoor wordt het mogelijk om

meegegeven als variabele tijdens

subject-areas in te richten waar

gebruikers een profiel te geven op

de database login zodat de inhoud

alleen maar die objecten in voor-

het moment van inloggen en dat

van deze variabele kan worden ge-

komen die een bepaalde gebruiker

profiel, in combinatie met de po-

lezen om de context te zetten.

mag bevragen en deze subject-are-

licy die aan de individuele tabellen

as toegankelijk te maken voor be-

is gekoppeld, bepaalt welke records

De mogelijkheid die OBI hiervoor

paalde rapportage-gebruikersgroe-

van die tabel door een gebruiker

biedt is om SQL code uit te voe-

pen, kan worden bepaald welke

benaderd kunnen worden en welke

ren op het moment van het op-

gebruikers welke data mogen zien.

niet. Wat hiervoor nodig is, naast

bouwen van de sessie. Deze optie

Echter, dat is maar gedeeltelijk

de reguliere inrichting van VPD

is beschikbaar in het Connection

waar. Op deze manier wordt op

met zijn policies en profielen, is de

Pool object:

objectniveau beperkt, niet op re-

username van de rapportage user.

cordniveau.

Om de username van de rapporta-

Als je zou willen, zou je met be-

ge user aan de database door te ge-

hulp van OBI de omgeving dusda-

ven kan gebruik worden gemaakt

nig kunnen configureren en op-

van de USER variabele in OBI-EE.

zetten dat de rapportagetool zelfs

Deze wordt op de connectionpool

tot op recordniveau kan filteren of

definitie meegegeven, evenals de

een bepaald record getoond mag

functienaam van de functie die de

Rapportagetools

Op het Connection Scripts tabblad kan code worden opgenomen die op gezette momenten wordt uitgevoerd: • Tijdens het opbouwen van de

DB-connectie

• Vóórdat een query start • Nádat een query klaar is • Wanneer een sessie wordt afgesloten In dit geval willen we code uitvoeren wanneer de database sessie wordt opgebouwd. Immers, de databasefunctie die de context voor VPD zet moet worden aangesproken en de username van de OBI-sessie moet hieraan worden doorgegeven. Om deze echt pér sessie te kunnen uitvoeren, moet de ‘enable connection pooling’ optie worden uitgezet op het General tabblad.

De username is binnen een OBI-

vuurd. Hierdoor ligt de inrichting

aanverwante zaken, zoals toegang

sessie opgeslagen in de USER vari-

en het beheer van de securitylaag

tot data.

abele en kan worden uitgelezen via

bij de DBA en (nog belangrijker)

De zwakke schakel in het geheel

de :USER variabele. Bijvoorbeeld:

zo dicht mogelijk bij de data zelf.

zijn niet de tools die voorhanden

wanneer de databasefunctie die de

Op deze wijze wordt de toegang tot

zijn, maar de mensen die ze ge-

VPD context moet zetten de naam

data geregeld ín de database, daar

bruiken en inrichten. Zolang wij

INITVPD heeft en een usernaam

waar het hoort.

ons zelf niet de druk willen opleg-

als inputvariabele vereist, kan de

In dit artikel is een voorbeeld uit-

gen om ons aan bepaalde ontwerp-

volgende code worden opgenomen

gewerkt aan de hand van security

standaarden te houden, zullen

in Execute on connect om de VPD

en OBI-EE. Maar uiteraard kan en

tools altijd minder dan optimaal

context te zetten:

moet dit concept ook worden toe-

worden ingezet met versnippering

gepast met elk ander rapportage-

en beheersproblemen tot gevolg.

tool.

Op projecten programmama-

begin initvpd(’:USER’); end;

nagementniveau zou vaker geko-

Conclusie

zen moeten worden voor de juiste

Functionaliteit hoort daar te lig-

aanpak en niet voor de snelste

Hiermee wordt de username van

gen waar het hoort. Een rappor-

aanpak.

de OBI-user overgedragen aan de

tagetool moet zich focussen op

database waar vervolgens het se-

rapporteren. Een database hoort

René Kuipers is SL Manager BI bij

curity mechanisme wordt afge-

zich bezig te houden met data en

CIBER.

13

Oracle Open World

De weg kwijt bij Oracle Open World Door Yung Fu Met 43.000 bezoekers is de Oracle Open World een event geworden dat nauwelijks meer past in San Francisco. Open World bood 1.800 sessies; het was dus schier onmogelijk voor één persoon om in vijf dagen tijd een volledig beeld te krijgen van de laatste ontwikkelingen rondom Oracle. Gelukkig waren wij met een delegatie van tien collega’s en hadden wij Oracle systeemontwikkeling- en integratie als focus voor ons bezoek. Mocht je toevallig alleen geïnte-

4. BPEL

is APEX niet geschikt. De webap-

resseerd zijn geweest in Oracle

Een interessante overweging. Wat

plicatie vormt een monolithisch

Designer en Developer, dan kon je

zegt Oracle Open World hierover?

geheel en er is geen scheiding tus-

je gelukkig prijzen en kon je een

14

sen model, logica en presentatie

week onder heerlijke weersom-

APEX

(wat ongewenste afhankelijkheden

standigheden genieten van wat

Het is ongelooflijk hoeveel ses-

met zich meebrengt). Als je er een

San Francisco te bieden heeft. Er

sies er zijn over APEX. Is dat nou

grote applicatie mee wilt bouwen,

was namelijk geen enkele sessie

echt een ontwikkeling die zoveel

dan vereist dat al gauw specifieke

die echt daarover ging. Er was wel

aandacht waard is? APEX is fan-

kennis, waarbij je probeert om het

een aantal sessies dat je handvat-

tastisch snel. Niet alleen kun je

onderste uit de kan te halen. En

Wat opvalt tijdens deze Oracle

gesticht. Het is leuk om telkens te

tijd terug heeft versoepeld. Steeds

Open World is het grote aan-

lezen dat dit tekenend is voor de

meer bedrijven halen (uit nood)

tal Aziatische deelnemers, naar

internationalisatie van de kennis-

Indiërs naar Nederland in plaats

schatting meer dan 40%. Niet al-

economie. Maar om dit met eigen

van te outsourcen naar India. En

leen komen zij uit Azië zelf, maar

ogen te zien, is toch wat anders.

de Indiase bedrijven realiseren

er zijn er ook heel veel die uit de

Het zal niet lang meer duren, voor-

dat zij niet meer verder kunnen

VS komen. Enkele Indiërs of Chi-

dat het aantal kennismigranten

groeien in de VS en zullen steeds

nezen die ik heb gesproken zijn

ook in Nederland zichtbare vor-

intensiever proberen om in Eu-

allen enkele jaren terug vanuit

men aan gaat nemen tijdens con-

ropa (en ook in Nederland) hun

de universiteit geëmigreerd naar

ferenties. Zeker omdat de Neder-

marktaandeel te vergroten.

de VS en hebben daar hun gezin

landse overheid de regeling enige

ten aanreikte om daarvandaan te

heel snel een eenvoudige webap-

dat is niet verstandig. De pool van

migreren. Voor de velen onder ons

plicatie bouwen en deployen, je

mensen die zich bezig gaan hou-

die nog volop bezig zijn met deze

kunt het ook heel snel leren zon-

den met APEX wordt kleiner om-

technologieën, is het wellicht tijd

der je al te veel te verdiepen in

dat deze voornamelijk bestaat uit

om zich te bezinnen.

de webtechnologie. Met een zelf-

voormalige

studiecursus van enkele uren via

ontwikkelaars. Er zullen nauwe-

Iets nieuws

bijvoorbeeld www.w3schools.com

lijks nieuwkomers zijn vanuit de

Wat te doen? Overschakelen naar

en het doorlopen van de tutorial

hoge scholen en universiteiten

Open Source Java en .NET? Of je

van APEX, kom je al heel ver. Het

die zich hierin gaan specialiseren.

richten op één van de Oracle-tech-

is daarom een ideale tool als je iets

Kortom, het is een raadsel waarom

nologieën?:

werkends wilt, dat niet groot en

er zoveel sessies waren over APEX.

1. APEX

onderhoudsgevoelig is, en waar-

Sessies zoals het migreren van De-

2. JDeveloper

van de verwachte levensduur kort

signer/Forms applicatie naar APEX

3. JDeveloper ADF Framework

is. Wil je iets groots bouwen, dan

wekken

een

Oracle

(Developer)

verkeerde

indruk.

Oracle Open World

Wie geïnteresseerd is in Oracle De-

De praktijk bleek helaas weerbarsti ger.

Van de hands-on sessies die wij heb-

veloper en de handen uit de mouwen

Een hands-on sessie duurde slechts

ben bezocht, beoordeelden wij rond

wilde steken heeft hier zijn hart kun-

45 minuten. Inderdaad, in 45 minu-

75% als voldoende. Hopelijk hand-

nen ophalen. Er waren maar liefst

ten kan je niet veel doen. Zeker als er

haaft Oracle het con cept van hands-

72 hands-on sessies. Wij hebben ons

tijdens de start af en toe wat aanloop-

on sessies, maar dan in een aange-

dan ook massaal ingeschreven.

problemen zijn.

paste vorm.

Maar het positioneren van APEX

waarmee het mogelijk is om de-

werken zonder dat je de onderlig-

als vervanger van een spreadsheet-

claratief een applicatie te bouwen,

gende principes (en code) goed be-

of Access-applicatie is wel prima.

waarbij je alleen het model, de

grijpt. Er komt een dag dat je moet

Voor een Oracle ontwikkelaar is

business rules en allerlei proper-

debuggen en zonder Java-kennis

APEX een prima opstapje naar een

ties hoeft te specificeren om een

ben je dan aan de goden overge-

webapplicatie, maar niet voor het

applicatie te genereren. Als Oracle

leverd. Mijn beeld is dan ook dat

grote werk dat hij/zij gewend is.

ontwikkelaar moet je dit ter plekke

JDeveloper/ADF op zich een fan-

een déjà vu gevoel geven. In 1994,

tastische combinatie is. Als ik de

JDeveloper / ADF

toen wij actief waren tijdens de

sessies nu zie dan is er veel ver-

Uiteraard kun je als Oracle ont-

opkomst van 4GL-pakketten zoals

beterd ten opzichte van de versies

wikkelaar kiezen om JDeveloper te

Designer/Forms, Powerbuilder en

een paar jaren geleden. Het ziet er

gaan gebruiken om webapplicaties

Cool:Gen, was het precies hetzelf-

allemaal goed uit. Het is inderdaad

te bouwen. Gewetensvraag: waar-

de. Pascal en C werden verdrongen

mogelijk om snel master-detail

om zou je JDeveloper gebruiken

door deze ontwikkelingen. Kortom,

schermen te bouwen. Met enkele

als je het framework ADF of BPEL

wij zijn terug bij af. Maar dan wel

definities kunnen inderdaad busi-

niet gebruikt? Juist, er zijn geen

op een betere 3-tier architectuur.

ness rules worden aangebracht.

overtuigende redenen te beden-

Iedereen die met Headstart of een

Deze definities worden netjes in

ken. In dat geval is het namelijk

eigen template heeft gestoeid, weet

XML-bestanden opgeslagen. Kort-

voor de hand liggend om Eclipse

wat dit betekent voor de systeem-

om, het ziet eruit zoals het eruit

of NetBeans als IDE te gebruiken.

ontwikkeling.

conformeren

zag rond 10 jaar geleden. Wij kun-

Waarom zou je een tool gebruiken

aan een framework zoals ADF,

nen weer zonder veel moeite appli-

dat slechts door klein deel van de

betekent het beperken van de vrij-

caties genereren.

Java community wordt gebruikt?

heid en een grote afhankelijkheid

Als je de laatste zinnen nog een

JDeveloper is dus eigenlijk alleen

van de framework leverancier. Als

paar keer leest, kan je je afvragen

handig in combinatie met het ADF

oude rot realiseer je je dat het las-

of dit wel een goede keuze is. De

framework. Dit is een framework

tig is om met een framework te

wereld is veranderd. Waarom heb-

Het

ben wij een nostalgisch verlangennaar het verleden, het genereren van applicaties? Moeten wij dat niet gewoon achter ons laten en meegaan met de ontwikkelingen en ons storten op Component Based

Development

(CBD)

in

plaats van telkens terug te grijpen naar Model Based Development? Een groot project op basis van CBD is makkelijker gedistribueerd Oracle president Charles Philips in gesprek met zwemmer Michael Phelps, de achtvoudige gouden medaillewinnaar van de Olympische Spelen in Beijing.

15

Oracle Open World

te ontwikkelen (team in VS, team

doorgaat voor een standaardap-

wisselingen en doorgroei. Er komt

in Nederland en team in India).

plicatie in een bepaald marktseg-

geen nieuwe aanwas vanuit de uni-

Dit laatste zal niet mee vallen met

ment. Eigenlijk speelt Oracle een

versiteiten en hogescholen. Niet

Model Based Development. On-

potje Go met SAP. Door alles om

voor niets liggen de tarieven voor

derhoud is makkelijker zonder een

SAP heen op te kopen, probeert

de

proprietary framework. Een Indi-

Oracle SAP in te sluiten. 60% van

ontwikkelaars hoger dan die van

aas team kan zonder veel moeite

SAP applicaties draait op een Ora-

een Java- of .NET-ontwikkelaar.

in code duiken. Een proprietary

cle database. In de meeste orga-

De installed base Oracle klanten

framework vereist weer extra in-

nisaties moet SAP interfacen met

denken er voorlopig niet aan om

leertijd en complexiteit bij het uit-

bijvoorbeeld Siebel, PeopleSoft en

tonnen of miljoenen te spenderen

besteden van systemen naar lage-

JD Edwards. Daarnaast worden

aan het opnieuw bouwen van sy-

lonenlanden. Daarnaast moet nog

met Hyperion analyses uitgevoerd

stemen zonder er functionaliteit

maar blijken of een proprietary

op data van SAP. Dit illustreert de

bij te krijgen. Als je bedenkt dat

framework na zes jaar nog gedra-

potentie van Oracle BPEL, dat als

er nu klanten zijn die Natural/

gen wordt door een community

integratietool naar voren is ge-

Adabas-systemen (pre-4GL tech-

Tijdens Oracle Open World zijn

ontwikkeld op een declaratieve

Daarnaast is een code tracing tot

er 11 sessies over .NET en Oracle.

wijze. Het is mogelijk om op ba-

op regelniveau mogelijk. Dit is

Nu hebben wij als Oracle ont-

sis van een datamodel binnen de

geen oproep om over te stappen.

wikkelaars niet altijd een objec-

Oracle database een applicatie bij

Maar dit is hopelijk een teken

tieve mening als het gaat om die

elkaar te klikken. Daarnaast is het

dat een hybride architectuur in

‘Mickey Mouse applicaties die

mogelijk om met .NET tools van-

opkomst is, waarbij het niet uit-

met Microsoft tools worden ont-

uit Visual Studio te debuggen tot

maakt welke tools wij gebruiken,

wikkeld’. Echter, sommige sessies

aan PL/SQL toe. Het is mogelijk

zolang de softwarearchitectuur

maken indruk. Met behulp van

om een watch point in te stellen

maar solide is.

een Oracle plug-in in Visual Stu-

in een PL/SQL-procedure en waar-

dio kunnen applicaties worden

den van variabelen op te vragen.

en/of leverancier. Kortom, tech-

schoven door Oracle. Grote kans

nologie) willen vernieuwen naar

nisch en op korte termijn gezien

dat Oracle BPEL wordt gebruikt

bijvoorbeeld .NET, dan kunnen

is zo’n framework handig en goed-

om als een SOA tool functies en

Designer/Developer

koop. Maar organisatorisch en op

data van de verschillende applica-

nog zeker jaren mee.

langere termijn is het maar zeer de

ties te integreren en nieuwe busi-

vraag of dit handig en goedkoop

nessprocessen

blijkt te zijn.

Wat betekent dit voor ons, Oracle

Daarnaast bestaat er de mogelijk-

te

ondersteunen.

Designer/Developer-

applicaties

Verdiepen in de database

ontwikkelaars? Inderdaad, willen

heid om je te verdiepen in de kern

BPEL

wij hieraan meedoen, dan ontko-

van Oracle; de database. Tijdens de

Hoe zit het dan met BPEL? Moe-

men wij er niet meer aan om toch

Oracle Open World merk je dat de

ten wij ons daar niet op storten?

mee te gaan met de hedendaagse

Oracle database zich blijft ontwikke-

Jazeker. Integreren is hot. Al jaren

internettechnologie.

len. Met betrekking tot de database

is ‘eerst kopen, dan integreren’ het

16

Oracle

probeert Oracle zoveel mogelijk het

motto van de meeste bedrijven. En

Lekker doorgaan

werk uit handen te nemen van de

dat blijft zo. Een ander argument

Natuurlijk is het mogelijk om nog

DBA’s. Dat heeft ook voordelen voor

waarom focussen op BPEL een

lekker door te gaan met Designer/

systeemontwikkelaars, omdat DBA-

goede stap is, is de strategie met

Developer. Naar verwachting zal er

functies hiermee steeds toegankelij-

betrekking tot Oracle Applicati-

meer dan genoeg werk zijn op dit

ker worden voor hen.

ons. Oracle wil compleet zijn op

gebied de komende vijf, zes jaren

Het gevaar schuilt erin dat er steeds

het gebied van diensten in de Ap-

en misschien nog langer. Immers,

minder ontwikkelaars zijn die door

plications markt. Dit betekent dat

de populatie hardcore Designer/

al die ‘verpakkingen’ nog de basis-

Oracle alles opkoopt dat enigszins

Developers sterft uit door functie-

concepten kennen van de database,

Oracle Open World

Caching … caching… caching…

wijzigingen worden periodiek en

servers, waardoor het lijkt alsof

Dat is het thema op het gebied

asynchroon weggeschreven naar

er sprake is van één applicatie-

van de database tijdens deze Ora-

de storage unit.

server. Daarnaast is het op deze

cle Open World. Ten eerste het

Ten tweede een wat geavanceerde

wijze niet meer nodig om telkens

cachen van een complete data-

caching op de middleware laag via

de database direct te benaderen,

base via Oracle TimesTen (8 ses-

Oracle Coherence (11 sessies).

zodra data wordt geraadpleegd,

sies). Bij TimesTen wordt de com-

Een interessante ontwikkeling. In

gewijzigd of verwijderd. Dit leidt

plete inhoud van een database

het kort komt het erop neer dat de

tot een data grid, die supersnel is

ingelezen in het geheugen. Alle

objecten en data van applicaties

en die blijft werken wanneer een

datamanipulaties vinden vervol-

met behulp van Oracle Coherence

onderliggende server uitvalt.

gens plaats in het geheugen. Deze

worden geclusterd over meerdere

zoals hoe een index werkt, op welke

tie van de programmatuur.

En nu?

wijze de data worden opgeslagen op

Het bovenstaande toont aan dat er

Als je het als Designer/Developer

de disks, etc. Als je tevens bedenkt

nog veel mogelijkheden zijn voor

ontwikkelaar niet vol kunt houden

dat de nieuwe lichting Java en .NET

ontwikkelaars met Oracle database

tot aan je pensioen, dan lijkt de tijd

ontwikkelaars vanuit de hogescho-

kennis. Zij kunnen zich richten op

nu toch echt rijp om je te verdiepen

len en universiteiten nauwelijks

de database zelf, PL/SQL, dataware-

in een aantal technologieën zoals

iets van databasetechnologie heeft

housing of allerlei nieuwe features

Java, .NET en BPEL. Immers, als je

geleerd, dan kan het bedrijfsleven

binnen de Oracle database.

nog tenminste 10 jaren te gaan hebt,

zich alvast zorgen gaan maken over

dan kun je in die tijd twee comple-

de performance van de nieuwe ge-

En zij kunnen samenwerken met Java

te studies doen! Een weekje Oracle

neratie webapplicaties. Het efficiënt

of .NET softwarearchitecten om een

Open World past prima in dat plaat-

programmeren verschuift naar de

efficiënte applicatie te ontwikkelen,

je.

achtergrond.

waarbij gebruik wordt gemaakt van

De database en de hardware com-

zowel Object Oriëntatie als stored

Yung Fu is partner bij Itude en be-

penseren voor een deel de inefficiën-

procedures in de database.

stuurslid van de OGh.

En tot slot, last but not least,

Het idee is daarmee geboren om

gebeurt is, dat de databaseserver

de grote aankondiging van deze

een storage unit te voorzien van

deze miljoen ophaalt en vervol-

Oracle Open World, de database

twee lijnen. Indien een storage

gens het resultaat berekent. Door

machine. Als je niet in detail wilt

unit wordt toegevoegd, dan wor-

in de storage unit wat simpele lo-

treden is de database machine ei-

den tevens twee lijnen toegevoegd.

gica in te bouwen, zal deze bere-

genlijk gebaseerd op een simpel

Dit betekent dat de dataoverdracht

kening in de storage unit kunnen

concept.

geen bottleneck meer vormt voor

plaatsvinden, zodat alleen enkele

Dit concept is gericht op het ver-

het toevoegen van extra hardware.

rijen wordt doorgegeven aan de

snellen van de dataoverdracht

De tweede noviteit is het inbou-

databaseserver.

van de storage unit naar de da-

wen van een stukje logica in de

Oracle heeft voorbeelden getoond

tabaseserver. Allereerst wordt de

storage unit, waarbij gefilterd data

waarbij met de database machine

dataoverdracht beperkt door de

wordt verstuurd naar de database-

versnellingen kunnen worden ge-

fysieke lijntjes van de storage

server in plaats van bijvoorbeeld

haald tot een factor 75, afhanke-

units naar de databaseserver. Te-

een complete tabel.

lijk van de toepassing. Dit is met

genwoordig kunnen wij het aan-

Stel dat voor een management

name toepasbaar voor bedrijven

tal storage units uitbreiden zoveel

rapport een sommatie moet wor-

die veel geld te besteden hebben

wij willen, maar er is altijd maar

den gemaakt van 1 miljoen rijen

en het uiterste uit hun applica-

één lijn naar de databaseserver.

ophaalt per afdeling. Wat er nu

ties willen halen.

17

OGh website vernieuwd

OGh website vernieuwd De OGh website is vernieuwd en ver-

Door de nieuwe opzet en invulling

meer dan 8.000 Oracle-specialisten

rijkt. Met actueel nieuws, achtergron-

zal de traffic ongetwijfeld nog verder

in Nederland. Echte Oracle-specialis-

dartikelen en columns over Oracle en

toenemen. Bedrijven en instellingen

ten, die dagelijks werken met Oracle

Oracle technologie, verslagen en pre-

kunnen daarmee heel gericht en ef-

technologie en OGh Visie lezen om

sentaties van themabijeenkomsten en

fectief hun organisatie, producten

op de hoogte te blijven van de ont-

uitgebreide

discussiemogelijkheden,

of diensten onder aandacht brengen

wikkelingen in hun vakgebied.

zal de vernieuwde OGh website meer

van een selecte doelgroep van geïn-

Neem daarom contact op met het

dan ooit fungeren als hét platform

teresseerde bezoekers uit de Oracle

OGh-secretariaat en laat u vrijblij-

voor Oracle gebruikers en andere

Community!

vend informeren over de uitgebreide

Oracle-geïnteresseerden.

advertentiemogelijkheden in OGh Ook de mogelijkheden om te adverte-

Visie en op de OGh website.

Met de vernieuwing van de website is

ren in OGh Visie, het magazine van

Telefoon: 030-6997065

een verruiming van de mogelijkheden

de Oracle Gebruikersclub Holland,

E-mail: [email protected]

voor adverteren op de OGh site en

zijn verruimd. U kunt daardoor OGh

het plaatsen van sponsored activitei-

Visie voortaan ook inzetten als per-

Bezoek www.ogh.nl en kom in

ten een feit. De OGh site www.ogh.

fect medium voor uw personeelswer-

contact met de Oracle wereld.

nl is steeds meer een belangrijke in-

ving. Met een advertentie in OGh Vi-

formatiebron voor Oracle gebruikers.

sie bereikt u een selecte doelgroep van

Congres voor Oracle ontwikkelaars met grote Nederlandse inbreng

ODTUG Kaleidoscope 2008 Eerder dit jaar vond in New Orleans de ODTUG Kaleidoscope plaats, het jaarlijks congres voor Oracle ontwikkelaars. ODTUG Kaleidoscope 2008 kende een grote Nederlandse inbreng: onder de circa honderd sprekers bevonden zich negen sprekers uit Nederland. Drie van hen, Wilfred van der Deijl (Eurotransplant), Michiel Jonkers (AMIS Services BV) en René van Wijk (Transfer Solutions) brengen op de OGh website uitgebreid verslag uit van de conferentie en de trends die ze signaleren.

18

In het verslag wordt ingegaan op

Andere onderwerpen die aan bod

wikkelingen en productversies die

de huidige stand van zaken en toe-

komen zijn onder meer SQL Develo-

zijn aangekondigd en deels inmid-

komstige ontwikkelingen rond de

per, de rol van Java EE, new features

dels zijn uitgebracht.

‘klassieke’ tools (Forms, Designer,

in de 11g database, databinding,

Reporter) en de migratie van Forms

webapplicaties en nieuwe features

Kijk voor het complete verslag van

naar JSF/ADF, waarbij twee Neder-

in de Oracle 11g database. In de

Kaleidoscope 2008 op www.ogh.nl

landse initiatieven een belangrijke

slotconclusie

ondersteuning kunnen bieden. Ook

worden de be-

wordt ruim aandacht Oracle Appli-

vindingen van

cation Express (Apex) - dat tijdens

de

het congres volop in de schijnwer-

K aleidoscope

pers stond – en de keuze tussen

geplaatst

de ontwikkelomgevingen Apex en

het licht van

ADF.

de nieuwe ont-

ODTUG in

Geo-standaarden

‘Standaarden verbeteren de dienstverlening van de overheid’ Kijk verder dan de implementatie van INSPIRE en de realisatie van de Nationale Geo-Informatie Infrastructuur, zo luidt de boodschap van Han Wammes van GeoBusiness Nederland. Want standaarden gaan volgens hem niet alléén over het combineren van gegevens uit verschillende bronnen, maar ook over verbetering van de dienstverlening door de overheid. “En dat bereik je alleen door geo-componenten in hun bedrijfsprocessen te integreren”. Naast zijn werk als Solution Ar-

ture (SOA). Op IT-niveau sluiten

De eerste testbeds vinden plaats

chitect Overheid bij Oracle is Han

de webservices op elkaar aan, maar

op drie aandachtsgebieden:

Wammes commissievoorzitter In-

om de geo-component te integreren

• de

novatie bij GeoBusiness Nederland.

zijn kunstgrepen nodig.”

matie standaarden met compo-

nenten van de e-overheid;

We spreken met hem over de imple-

integratie

van

geo-infor-

Hoe kan je daar iets aan veranderen?

• de opzet van ketens van (geo-)

services met andere business

Wat merk je in de dagelijkse praktijk van standaarden?

“IT en geo-standaarden ontwikkelen

domeinen (procesbesturing);

zich nu nog in parallelle werelden.

• standaarden voor (Nationale)

“Veel overheidsorganisaties willen

Ogenschijnlijk hebben die niets met

geo-informatie wel gebruiken in

elkaar te maken. Daarom hebben Ge-

hun bedrijfsprocessen, maar dan

onovum en GeoBusiness Nederland

blijken de geo-standaarden af te

samenwerking gezocht. Hiervoor is

Geonovum en GeoBusiness hebben

wijken van de IT-standaarden. Zo

een ‘memorandum of understan-

Roodzand Advice aangetrokken voor

merkten we kort geleden dat de

ding’ ondertekend.

het begeleiden en faciliteren van de

standaarden van het Open Geo-

GeoBusiness en Geonovum willen

testbeds. Van publieke en private zijde

spatial Consortium eigenlijk niet

daarmee een brug slaan tussen de

hebben zich al veel partijen gemeld

meelopen met de ontwikkelingen

standaarden van de elektronische

om aan de testbeds mee te doen.

van een Service Oriented Architec-

overheid en de standaarden uit het

mentatie van geo-standaarden.

Geo Informatie Infrastructuren/

architecturen

bedrijfsprocessen. Bij het bedrijfsleven

Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten in de komende jaren?

blijkt een grote behoefte te bestaan

“De doelstelling van standaarden is

aan verdieping en uitwisseling van

interoperabiliteit, de mogelijkheid

kennis over standaarden. Onderdeel

gegevens en diensten uit te wisse-

van de samenwerking is dan ook het

len tussen verschillende systemen.

delen van kennis en ervaring en het

Maar in de geo-wereld gaat nu veel

publiceren van resultaten uit pro-

aandacht naar de implementatie

jecten. Voor specifieke aandachtsge-

van INSPIRE en de realisatie van

bieden worden testbeds opgezet. De

een nationale geo-informatie infra-

gezamenlijke inzet moet uitmonden

structuur. Centraal daarin staat het

geo-domein. Steeds vaker speelt geoinformatie immers een rol in reguliere

in betere en in de praktijk toegepaste

soepel combineren van gegevens uit

Aan dit artikel hebben meegewerkt

standaarden. Daarmee slaan overheid

verschillende bronnen. Maar in de

van links naar rechts: Jan Roodzand

en bedrijfsleven de handen ineen om

dagelijkse praktijk wordt het steeds

(Roodzand Advice), Han Wammes

versneld een ’geo-informatiesnelweg’

belangrijker om geo-componenten

(Oracle) en Marcel Reuvers (Geo-

aan te leggen.

te integreren in bedrijfsprocessen

novum).

en applicaties. Geo is één compo-

19

Geo-standaarden

nent, en die moet in zulke processen met andere componenten kunnen samenwerken.” “SOA-standaarden zijn geschikt om verschillende services met elkaar te laten samenwerken: niet alleen

Wilt u uw klant op elk moment professioneel te woord staan? Moet u uw secretariaat goed geregeld hebben? Wilt u geen fulltime secretaresse op de loonlijst?

informatieverstrekking, maar ook het verwerken van transacties. Bij de implementatie ervan krijg je met allerlei beheeraspecten te maken: Hoe ga je het versiebeheer en de autorisatie regelen? Ga je historische gegevens vastleggen? Moet je verantwoording afleggen omdat je met geldstromen te maken krijgt? Zulke discussies moeten ook in de geo-wereld worden gevoerd.”

Waar zit het verschil in benadering tussen geo en IT? “Als je puur vanuit het geo-domein kijkt, ligt de nadruk op: hoe win ik data in, hoe sla ik ze op en hoe publiceer ik ze? Maar geo-informatie

Sinds 1980 werkt BMO, bureau voor managementondersteuning, als telefoon- en secretariaatsservice op afstand. Vanaf uw zakelijke telefoonnummer worden alle binnenkomende telefoontjes direct beantwoord. Uw klanten worden door vaste BMO-professionals te woord gestaan.

is ook een middel om andere doelen te bereiken. Net zoals Google en Microsoft geld willen verdienen met fraaie satellietbeelden, wil de overheid met geo-informatie

haar

dienstverle-

ning verbeteren. Standaarden zijn daarbij de lijm om verschillende

Bovendien hoeft u geen tijd en geld te besteden aan het inrichten en onderhouden van een permanente telefonische receptie. U betaalt alleen voor daadwerkelijk binnenkomende telefoontjes. Een flexibele kostenstructuur, zonder vaste maandelijkse salariskosten.

diensten en gegevensbronnen met elkaar te verbinden.” “Ik verwacht veel van de actuele ontwikkelingen. Door geo-informatie te ontdoen van het stempel ‘bijzonder’ komt naar mijn overtui-

De diensten van BMO kunnen verder uitgebreid worden. Als u dat wenst voeren we een volledig secretariaat op afstand. Correspondentie, afspraken, administratie en organisatie met professionele accuratesse.

ging de meerwaarde ervan voor een steeds bredere groep toepassingen

Het BMO secretariaat op afstand:

en gebruikers beschikbaar. Een goe-

voor iedereen die al zijn tijd wil besteden aan zijn werk

de ontwikkeling voor die gebruikers en voor de Geo’-business in Nederland.”

BMO - Utrechtseweg 48c - 3704 HE Zeist 030-6997070 - e.mail: [email protected]

20

OGh en SIM

OGh en SI M commissie (Spatial Information Management) Doelstelling en activiteiten van de OGh

Het bevorderen van een effectief en

kunt u ideeën aandragen voor the-

efficiënt gebruik van ruimtelijke da-

masessies en artikelen. Tevens hebt

De Oracle Gebruikersclub Holland

tabases in het algemeen en Oracle

u toegang tot het besloten gedeelte

is een vereniging van in het Neder-

Spatial producten in het bijzonder

op de website van OGh. Als SIM lid

lands taalgebied gevestigde Oracle

door uitwisseling van informatie

blijft u continu op de hoogte van de

gebruikers. OGh houdt gebruikers

tussen de leden onderling en tussen

ontwikkelingen van Spatial Oracle

op de hoogte van relevante ont-

de SIM commissie en Oracle.

en ervaringen in de praktijk. Daarnaast is de SIM commissie op

Oracle technologie. Zij is onaf-

Doelstelling en activiteiten van de SIM commissie

hankelijk van de softwareleveran-

De SIM commissie is het coördine-

de SIM commissie bepaalt u sa-

cier Oracle. De OGh is onderdeel

rende orgaan van de SIM. Zij heeft

men met collega-commissieleden

van de Oracle Benelux User Group

de volgende taken:

uit het Geo-ICT/ Oracle werkveld

(OBUG). De Spatial Information

• Het coördineren van de tot-

de agenda voor de activiteiten van

Management (SIM) Interest Group

standkoming

zelf

de SIM. De commissie komt enkele

is de Special Interest Group van de

verzorgen van artikelen voor het

keren per jaar bij elkaar, waarbij de

wikkelingen en vertegenwoordigd de belangen van de gebruikers van

OGh.

blad van de OGh (OGh Visie).

ontwikkelingen in het geo-werkveld in het algemeen en in relatie met

en themabijeenkomsten. Tijdens

Oracle in het bijzonder worden be-

deze

waarin

sproken. Bepaal mede de toekomst

thema

van de Geo-ICT en word lid van de

bezig met het verspreiden van kennis en ervaring van gebruikers en

een

bepaald

belicht,

vertellen

SIM commissie.

gebruikers over hun ervaringen en/of worden productpresen-

toepassingen en inhoudelijke ken-

nisuitwisseling met betrekking tot

• Het

geo-database

Daar-

bijeenkomsten,

telkens wordt

organisaties met Oracle Spatial

technologie.

het

• Het houden van forumavonden

Doelstelling en activiteiten van de SIM De SIM houdt zich binnen de OGh

en/of

zoek naar actieve leden. Als lid van

taties gegeven. organiseren

van

werk-

groepen. De resultaten van de

Voorbeelden van SIM themasessies en OGh Visie artikelen In de afgelopen periode zijn er diverse themasessies georganiseerd:

naast worden ontwikkelingen bin-

activiteiten van de werkgroepen

• Open (Geo) Standaarden en

nen de Geo-ICT in relatie tot Ora-

worden gepresenteerd tijdens

Service Oriented Architectures

algemene SIM bijeenkomsten.

• Oracle Spatial en Open Source

cle technologie door de SIM in de

gaten gehouden en gedeeld met de

• Het onderhouden van het SIM-

• Basisregistratie Geo Informatie

OGh-leden.

• Geo-informatie bij de gemeente

gedeelte van de OGh website.

De SIM commissie en de voorlopers

Breda

daarvan bestaat sinds 1999. De

What’s in it for me?

• Geo-ICT-ers – Wie leidt ze op?

SIM commissie bestaat uit verte-

U kunt lid worden van de OGh en

• Top10NL – Objectgeoriënteerde

genwoordigers van organisaties die

daarmee ook van de SIM. Schrijf

Oracle Spatial technologie gebrui-

u in via de website van de OGh

• Oracle

ken, softwareleveranciers, system

(www.ogh.nl) of neem contact op

integrators en onderwijsinstellin-

met één van de commissieleden.

gen (TU Delft).

Als lid van de SIM heeft u recht op

Het doel van de SIM kan als volgt

gratis toegang tot de themasessies

worden samengevat:

en u ontvangt de OGh Visie. Ook

opslag in de database Spatial

Technology

Update.

21


Business Intelligence en GIS How it was, how it is and how it should be Door Bram Schiltmans How it was

Nadeel is dat de benodigde tools

combinaties die zij gemaakt heb-

Business Intelligence tools zijn van

over het algemeen erg specialis-

ben beschikbaar voor een breder

oudsher bedoeld voor - en sterk

tisch zijn. Hooguit het presenteren

publiek. Alles wordt dus voorgede-

in - het destilleren van informatie

van de gegevens is bedoeld voor een

finieerd klaargezet, waardoor ge-

uit diverse gegevensverzamelingen.

groot publiek, en dan nog is vaak

bruikers slechts beperkte mogelijk-

Gegevens worden onttrokken aan

veel vakkennis nodig om er infor-

heden hebben om gegevens vanuit

bedrijfsprocessen, samengevat, en

matie uit te verkrijgen.

meerdere perspectieven te bekijken,

klaargezet in een aparte omgeving.

22

en daardoor niet altijd in staat zijn

De gegevens hierin kunnen vervol-

How it is

om er de gewenste informatie uit te

gens door individuele gebruikers

Sinds de komst van Google Earth is

halen.

naar wens vanuit verschillende per-

de vraag naar geografische informa-

spectieven worden bekeken, gecom-

tie explosief gegroeid. Vanuit GIS-

How it should be

bineerd, gegroepeerd, en gesorteerd.

perspectief zijn er diverse vraagte-

De ontwikkeling van GIS, en ze-

Het resultaat wordt gepresenteerd

kens bij dit soort tools te zetten,

ker van de integratie ervan in de

in tabel- of grafiekvorm, zodat de

maar feit blijft dat ze op een een-

rest van de IT-wereld, staat nog in

gebruikers optimaal inzicht verkrij-

voudige manier gegevens ontslui-

de kinderschoenen. Naarmate de

gen in de informatie die besloten

ten, en dat ze mede daardoor voor-

technologische mogelijkheden be-

ligt in de gegevensverzamelingen.

zien in een behoefte. Een behoefte

ter worden, wordt informatie steeds

Om te voorkomen dat er verkeerde

waarin voorlopig door de oorspron-

gedetailleerder en ontstaan er steeds

conclusies worden getrokken uit de

kelijke GIS-tools nog maar moei-

meer mogelijkheden om geografi-

gegevens of de afgeleidde informa-

lijk voorzien kan worden. Enerzijds

sche gegevens te beschouwen als

tie, is het van essentieel belang dat

door de complexiteit van de tools,

onderdeel van een groter geheel en

de tools intuïtief werken. Gebruiks-

maar anderzijds doordat het vaak

niet als volledig op zichzelf staand.

vriendelijkheid is hier dan ook eer-

lastig is om GIS-data te integreren

Natuurlijk houdt het hier niet op,

der noodzaak dan wens.

met administratieve gegevensverza-

er zijn meer typen gegevens die nu

melingen. En juist door dit integre-

nog te specialistische tools nodig

GIS-tools zijn van oudsher vooral

ren ontstaat net de samenhang die

hebben om simpel gepresenteerd te

sterk in het bewerken en presente-

nodig is om het geheel begrijpbaar

worden. Pas als alle datatypen dus-

ren van geografische gegevens, en

te maken. Pas dan ontstaan voor

danig standaard zijn dat ze onder-

het over elkaar leggen van verschil-

de gebruikers mogelijkheden om

steund worden door de gemiddelde

lende lagen met gegevens. Waarbij

verbanden te zien, om de GIS-data

(BI)tool, hebben we mogelijkheden

het zwaartepunt tot nu toe lag bij

een plaats te geven in ‘het grote ge-

om gegevensverzamelingen te cre-

2D-gegevens, oftewel punten, lij-

heel’. Oftewel, door het leggen van

ëren die echt volledig geïntegreerd

nen en vlakken. Natuurlijk is niet

verbanden wordt uit de gegevens

zijn. Natuurlijk zijn niet alle data-

alles geschikt voor presentatie in

informatie gehaald, met voor de

typen wat dat betreft even relevant,

kaartvorm, maar daar waar dat

gebruikers allerlei toepassingsmo-

maar daar waar ze kunnen bijdra-

wel zo is biedt de kaart een onge-

gelijkheden. En dan blijkt ook pas

gen om informatie eenvoudiger of

ëvenaarde mate van inzicht in de

de enorme meerwaarde die GIS kan

eenduidiger af te leiden, of zelfs

geografische samenhang van admi-

hebben voor traditionele gegevens-

nieuwe inzichten mogelijk maken,

nistratieve gegevens. Denk daarbij

verzamelingen, en omgekeerd.

is ondersteuning natuurlijk bijzon-

bijvoorbeeld aan de geografische

Ondanks tools als Google Earth

der gewenst. GIS is wat dat betreft

spreiding van een klantenbestand

geldt momenteel nog steeds dat het

een schot in de roos en daar speelt

of aan het presenteren van het aan-

geïntegreerd ontsluiten van gege-

Oracle met de introductie van

tal inwoners per km² op een kaart

vens voornamelijk is voorbehouden

Mapviewer in Oracle BI Enterprise

met gemeenten.

aan GIS-specialisten, en zijn alleen

Edition (EE) goed op in.


Oracle BI Enterprise Edition, een introductie

een zelf gedefinieerde

Maar eerst even een algemeen

een gebruiker in de

beeld. Elke BI-tool heeft een busi-

kaart), biedt inzich-

nessview nodig om de samenhang

ten die anders niet of

van gegevens te kunnen controle-

slechts zeer moeilijk

ren, zodat gebruikers geen appels

verkregen

met peren gaan vergelijken. Traditi-

worden.

oneel kan deze businessview helaas

En omdat een plaatje

vaak alleen gebruikt worden door

meer zegt dan dui-

de BI-tool waarvoor hij ontwikkeld

zend

is, waardoor ontwikkeling ervan re-

een paar voorbeelden

latief duur is. De ontwikkelkosten

regio (= selectie van

Figuur 1

kunnen

woorden,

nog

van hoe het gebruik

moeten immers door gebruik van

van kaarten er in de praktijk uit

deze specifieke tool weer terugver-

Oracle BI en GIS

kan zien.

diend worden. Oracle kiest met BI

Maar het meest opmerkelijke is toch

Het eerste voorbeeld (figuur 2) laat

EE voor een meer open aanpak, de

de toevoeging van Oracle Mapvie-

het kleuren van regio’s zien op basis

businessview is namelijk herbruik-

wer, waarmee BI EE de mogelijkheid

van een administratief gegeven, ter

baar. Los van het feit dat het ren-

krijgt om GIS-data te ontsluiten.

illustratie van mogelijkheid 1.

dement van investeringen hierdoor

Naast vormen als ta-

aanzienlijk wordt vergroot, biedt

bellen en grafieken,

het vanuit technisch oogpunt na-

behoren dus nu ook

tuurlijk mooie perspectieven.

kaarten tot de moge-

Om de businessview ook echt her-

lijkheden.

bruikbaar te maken is de (user)

wordt

interface gescheiden van de zogehe-

heid om gegevens in

ten BI Server. Deze laatste verzorgt

een

niet alleen de businessview, maar

te presenteren aan-

ook zaken als metadata en caching.

zienlijk vergroot. En

De user interface kenmerkt zich

de mogelijkheden om

voornamelijk door eenvoudige be-

gegevens te selecteren, berekenen

diening en biedt mede door het

en presenteren, nemen daarmee

gebruik van dashboards toch een

eveneens toe. Een greep uit de mo-

In het linker plaatje zijn gegevens

enorme flexibiliteit.

gelijkheden die nu al geboden wor-

van 2002 geselecteerd, in het rech-

de

Hiermee mogelijk-

optimale

vorm

Figuur 2. © Oracle Corporation.

den:

ter die van 2003. Het kaartje wordt

Figuur 1 toont een globaal overzicht

1. Selecteren en drillen van admini-

dynamisch opgebouwd op basis van

van de opbouw rond Oracle BI Ser-

stratieve gegevens heeft invloed

gegevens die administratief geselec-

ver. Hierin is de centrale positie van

op de getoonde kaart

teerd worden, in dit geval dmv de

de BI Server te zien, met daaronder

2. Interactie met de kaart heeft in-

de aanleverende gegevensbronnen,

vloed op de getoonde admini-

normaal de gegevensverzamelingen

stratieve gegevens

van de bestaande bedrijfsprocessen.

3. Drillen naar details in een kaart

toont hoe een selectie in de kaart

De bovenste laag wordt gevormd

4. Tonen van detailinformatie bij

van invloed is op de administratieve

door de (user)interface van Oracle

mouse-over.

grafieken onder de kaart. Het tweede voorbeeld (figuur 3)

gegevens, ter illustratie van moge-

BI en eventuele alternatieve tools

5. Kleurcodering van vlakken

lijkheid 2. Links de selectie vooraf,

die gebruik maken van de Open

Met name uit de eerste twee punten

met bijbehorende administratieve

SQL Interface.

spreekt een enorme meerwaarde.

gegevens, rechts de nieuwe selectie

De mogelijkheid om een kaart te

met aangepaste administratieve ge-

zien van een selectie die een gebrui-

gevens.

ker zelf heeft toegepast op een tabel, of om een grafiek te maken van

23


ook voor de integratie van Mapviewer en BI EE. Er wordt nog hard gewerkt aan het uitbreiden van de mogelijkheden. Zo wordt de interface aanzienlijk verrijkt, het beheer vereenvoudigd en komen er mogelijkheden om te printen naar HTML en PDF, om maar een paar interessante ontwikkelingen aan te stippen. Uiteindelijk blijft dit alles natuurlijk een momentopname, dus mocht uw Figuur 3. © Oracle Corporation.

maar een voorbeeld om de functio-

interesse gewekt zijn, dan kunt u de

naliteit te tonen. Feit blijft dat het

laatste stand van zaken volgen op.

Met name het tweede voorbeeld

een ontwikkeling is met potentie.

lijkt op het eerste gezicht misschien

Meer uitdrukkingsvormen in een

http://www.oracle.com/technolo-

weinig overtuigend, maar het is

BI-tool betekent beter inzicht in

gy/products/spatial/, http://www.

toch meer dan een simpele ‘identi-

de achterliggende gegevens, en dus

oracle.com/technology/tech/bi/in-

fy’ zoals die bij GIS-tools gebruike-

beter onderbouwde beslissingen, en

dex.html en/of http://www.oracle.

lijk is. Er worden namelijk meteen

daar was het uiteindelijk allemaal

com/bi/.

gegevens gegroepeerd. De geografi-

om te doen. Bram Schiltmans is Applicatie Architect

sche selectie bevat 4 punten, terwijl

24

administratief maar twee records

En verder…

bij Rijkswaterstaat Data-ICT-Dienst

getoond worden (tenminste gedeel-

Zoals gezegd staan de ontwikkelin-

en tevens lid van de OGh SIM com-

telijk). Bovendien is het natuurlijk

gen nog lang niet stil, en dat geldt

missie

([email protected]).

Daniel Fink

Presentatie Daniel Fink tijdens RedDatabase Symposium:

Effective performance for Developers and Users Door Toine van Beckhoven Performance. Een veel gehoord (Engels) woord. Een Nederlandse vertaling hoor je zelden. Iedereen heeft wel een idee wat ermee bedoeld wordt, maar het blijkt in praktijk vaak slecht kwantificeerbaar, het is erg gevoelig voor subjectiviteit en het kost menig project de kop. Met grote regelmaat voldoen opgeleverde applicaties direct of na verloop van tijd niet aan de snelheidsverwachtingen: OLTP schermen die traag zijn, rapporten die te lang duren, data loads die een nachtelijk window uitlopen, te lange back-up tijden, te lange restore tijden, processen die zo lang lopen dat ze elkaar in de weg gaan zitten Allemaal

herkenbare

problemen

jectleiders geen enkel teamlid gede-

van de presentatie van Tapio Lah-

waar niet alleen hele grote applica-

tailleerde kennis heeft van de da-

denmäki over Index Design, in dit

ties, maar ook kleinere applicaties

tabase waar de applicatie bovenop

nummer staat de presentatie van

mee kampen. En dan wordt veelal

gaat draaien. Ergens tegen het eind

Daniel Fink centraal. In dit artikel

te laat gedacht aan performance tu-

van het project, als de performance

besteed ik aandacht aan de instru-

ning. In elke fase van een applica-

nog flink tegenvalt, wordt in allerijl

menten om bij performance-uitda-

tie levenscyclus kan wel iets aan de

een DBA opgeroepen om de appli-

gingen diagnoses te stellen en code

performance gedaan worden, maar

catie tot een acceptabel niveau te

te profileren, aan de cost based op-

des te eerder in het ontwikkelpro-

versnellen. Het lijkt vaak wel alsof

timizer en wat je als ontwikkelaar

ces tuning mee wordt genomen

de database als een noodzakelijk

kunt doen om een applicatie diag-

in het ontwerp, des te meer kans

kwaad wordt beschouwd waar je zo

nose-’vriendelijk’ te maken.

van slagen de applicatie heeft. Dit

min mogelijk in moet doen behalve

is een open deur die niets nieuws

gegevens in opslaan. Helaas zijn

De uitdaging

weergeeft en daarom is het des te

veel gekochte applicaties -ook heel

‘Winners know why they win’. Ie-

opmerkelijk dat tuning nog zo vaak

grote- op deze leest gestoeld. Daar

mand die snel de juiste diagnoses

een sluitpost is. Minstens een van

zijn dan ook erg vaak performance

stelt, bezit veelal de sleutel tot een

de redenen die genoemd kan wor-

problemen mee. Database onaf-

succesvol diagnose proces: solide

den is dat de ontwikkeling van een

hankelijkheid is voer voor (perfor-

kennis van de technologie en ge-

applicatie gedaan wordt door ont-

mance) problemen.

bruiken van de juiste instrumenten.

wikkelaars. En het gros der ontwik-

Het stellen van de juiste diagnose

kelaars heeft nauwelijks kennis van

Daniel Fink, een Amerikaan die tij-

voor het vinden van de ‘root cause’

de instrumenten die performance

dens het RedDatabase Symposium

van een performance probleem is

beïnvloeden en de middelen om

in Den Haag een uitgebreide pre-

vaak niet eenvoudig, zeker niet om-

een performance probleem mee op

sentatie gaf, startte zijn betoog ook

dat er vaak veel symptomen zijn die

te sporen.

met een aantal statements die over-

veroorzaakt worden door een ket-

De afstand tussen de ontwikkelom-

eenkomen met de voorgaande con-

tingreactie geïnitieerd door de root

geving en de database is de laatste

statering: performance is niet het

cause zelf.

jaren nog verder gegroeid en daar-

exclusieve terrein van de DBA en

De grote uitdaging is derhalve het

mee de afstand tussen ontwikkelaar

het gat tussen ontwikkelaar en DBA

vinden van de root cause(s) van

en DBA/database specialist. Niet

groeit. Dat was dan ook de context

een performance probleem. Maar

elk project heeft ook een database

van zijn presentatie ‘(Introduction

een even belangrijke uitdaging is

specialist die mee kan kijken. Het

to) Effective Performance Tuning

vervolgens het implementeren van

komt voor dat in een team van 15

for Developers and Users’. In de

de juiste oplossing. Dat is soms evi-

ontwerpers, ontwikkelaars en pro-

vorige OGh Visie is verslag gedaan

dent, maar vaak ook (zeker bij een

25

Daniel Fink

third party applicatie) helemaal

ratio’s en kunstmatige metrics; per-

interface, maar wel afleidbaar).

niet zo simpel, vooral niet als er

formance gaat alleen over Tijd, een

V$SESSION_WAIT

geen controle is over de SQL state-

concept dat iedereen snapt’.

V$SESSION is dan in alle versies

ments of stored procedures die wor-

Performance gaat ook over activi-

(vanaf V7) een goed startpunt, al

den uitgevoerd.

teit en ‘(work)load’. Activiteit is de

zit sinds 10g in V$SESSION alleen

In Oracle versie ‘6’ was er heel wei-

hoeveelheid werk die gebruikers van

ook al voldoende informatie. 10g

nig houvast voor het vinden van

het systeem vragen en de load is de

heeft ook een V$SESSION_WAIT_

een root cause. In versie 7 werd

hoeveelheid systeemresources nodig

HISTORY toegevoegd met daarin de

de Wait interface geïntroduceerd,

om het gevraagde werk af te han-

10 meest recente wait events van

maar nog nauwelijks gebruikt of be-

delen. Recent heb ik bij een klant

elke ingelogde sessie. De Nederlan-

kend bij het grote publiek. Het was

de dagelijkse ETL van het OLTP sy-

der Anjo Kolk heeft mede een white

de tijd dat de aandacht werd gericht

steem naar het OLAP systeem met

paper geschreven, genaamd ‘YAPP’

op de buffer cache hit ratio (bchr):

30% in tijd verkort door een gelijk-

(Yet Another Performance Profi-

die moest vooral heel erg hoog zijn,

blijvende activiteit (het aanmaken

ling’ method), die gestoeld is op

bijvoorbeeld 99%. Als de bchr 70%

van een drietal aggregatietabellen)

het gebruik van de wait interface.

was dan had je een performance

met een sterk verminderde load (ge-

Deze white paper wordt nog vaak

probleem. Inmiddels weten we be-

bruik makend van Fast refreshable

aangehaald – lees het boek ‘Ora-

ter: de database met 99% buffer

materialized views). Qua logische

cle Insights, Tales of The Oak Ta-

cache kan met grotere performance

activiteit verandert er niets, alleen

ble’ maar eens - en biedt nog steeds

problemen kampen dan de database

gebeurt het een stuk efficiënter.

goede aanknopingspunten om een

met 70% bchr. Connor McDonald

Er wordt wel eens gezegd: de snelste

performanceprobleem

schreef eens een PL/SQL routine

query is degene die niet uitgevoerd

reerd te analyseren. De meeste wait

die je elke gewenste bchr kon geven

wordt en zo is het maar net: alle

events hebben ook nog maximaal

die je maar wenste (http://www.

niet noodzakelijke load moet van

3 parameters, waarvan de waardes

oracledba.co.uk/tips/choose.htm).

een systeem gemeden worden, want

in

Niet alleen de bchr is achterhaald,

dat biedt ruimte aan andere load

worden. Zo toont V$SESSION(_

in wezen is tunen op basis van bijna

die wel noodzakelijk is. Een Oracle

WAIT) voor het event ‘db file scat-

elke ratio te vergelijken met het rij-

feature als partitioning vermindert

tered read’ (het lezen van meerdere

den in een auto met een blinddoek

ook de load die nodig is om het-

Oracle blocks in één I/O) zowel

om: het geeft heel weinig houvast.

zelfde resultaat (activiteit) te berei-

de file, het block id en het aantal

Recentere tuning methodes richten

ken: in plaats van FULL table scans

blocks dat gelezen wordt vanaf het

zich veel meer op ‘Tijd’ (DBTime),

worden indien juist opgezet hooguit

genoemde block id. Dat is gedetail-

op resource profielen en op ba-

FULL partition scans gedaan.

leerde informatie! Hetzelfde geldt

sis van de Active Session History

26

gejoined

V$SESSION(_WAIT)

met

gestructu-

getoond

voor latch waits, locks (en queues)

(ASH). In deze OGh Visie staat

Het stellen van de diagnose

en andere events. Oracle is wat dat

tevens een verslag van de presenta-

Als een applicatie niet de gewenste

aangaat zeer rijk geïnstrumenteerd,

tie van Graham Wood, die gericht

performance biedt, staan er ver-

zoals al eerder gezegd.

was op DBTime en ASH. Het is op

schillende diagnose-instrumenten

Niet alleen de wait interface biedt

zijn minst opmerkelijk dat in een

ter beschikking. Van SQL interfaces

informatie, ook de zeer rijk bij-

veelgeprezen boek van Oracle Press

(te bekijken met SQL*Plus of een

gehouden statistieken op allerlei

‘Oracle Database 10g Performance

IDE als TOAD of SQL Developer)

niveaus zijn van grote waarde en

Tuning Tips & Techniques’ enerzijds

tot profilers en Enterprise manager.

dan met name als ze bekeken wor-

met geen enkel woord gerept wordt

Een eerste indruk kan al verkregen

den vanuit het perspectief van een

over ASH en DBTime, maar nog al-

worden via de wait interface van

‘delta’: hoe hoog zijn de statistieken

tijd de buffer cache hit ratio als zeer

Oracle: een set (G)V$-views die

opgelopen sinds een vorige meting?

belangrijk wordt genoemd! Het lijkt

weergeeft waar een sessie zijn tijd

Tom Kyte heeft een relatief simpele,

wel een Oracle 7 Tuning boek met

aan het spenderen is: met actief

maar doeltreffende PL/SQL pac-

enkele 10g features daarin vermeld,

wachten (met informatie over welk

kage geschreven, genaamd ‘RunSt-

maar de belangrijkste zijn verge-

event), inactief wachten of CPU

ats’ waarmee je snel de impact op

ten. Daniel Fink gaf het ook aan:

verbruikend (al is het laatste strikt

diverse statistieken kunt zien als

‘Performance is niet: dashboards,

genomen niet te zien in de wait

een gegeven statement gedraaid

Daniel Fink

wordt. In zijn boeken gebruikt hij

De

bijge-

Oracle bij elke versie ‘tkprof’ (Tran-

deze ook regelmatig om het effect

houden op sessie- (V$SESSSTAT,

sient Kernel Profiler). Tkprof profi-

van verschillende implementaties

V$SESS_IO) en op systeemniveau

leert een trace file en maakt er een

van dezelfde oplossing te tonen: de

(V$SYSSTAT). Net als voor de wait

leesbaarder rapport van met aller-

beste is vaak degene die de minste

interface geldt ook voor de statistie-

lei sorteermogelijkheden en opties.

‘resources’ vergt. Voorbeelden van

ken dat degene op sessie niveau het

Fink gaf aan van al die opties er

belangrijke statistieken, genoemd

meest veelzeggend zijn (de scope is

consistent drie te nemen:

door Fink, zijn:

beter): systeem waits en statistie-

Tkprof

ken zijn totalen over alle sessies en

Waits=yes sys=no sort=exeela,fchela,

dat maakt individuele performance

prsela

problemen onzichtbaar. Kijk op ses-

Dit genereert een rapport met de

sie niveau!

naam ‘out.txt’ voor tracefile ‘ontw_

• CPU used by this session - in centiseconden weergegeven hoe

statistieken

worden

ontw_ora_453.trc

out.txt

veelheid verbruikte CPU tijd

De meest gedetailleerde informatie

ora_453.trc’ met wait informatie

• Execute count - telling van aan-

over een problematische sessie is te

erin, geen recursive sql (systeem ge-

verkrijgen door een Extended SQL

genereerde SQL) en de statements

• Physical reads - totaal aantal

Trace. ‘Optimizing Oracle Perfor-

gesorteerd op elapsed time voor

Oracle blocks dat echt van disk

mance’ van Cary Millsap is een uit-

executes, fetches en parses.

moest worden gelezen

stekend boek over dit onderwerp.

Naast tkprof zijn er nog 3rd party

• Session logical reads - aantal

Extended SQL Trace levert een

producten die van een Extended

Oracle blocks dat gelezen is,

trace file op met daarin nagenoeg

trace file een leesbaar rapport ma-

ongeacht of een Block in de

op volgorde (er zijn wat geniepige

ken. De Hotsos profiler (gebaseerd

buffer cache stond of van disk

haken en ogen aan de volgorde)

op eerder genoemd boek van Cary

alle activiteit die een sessie gedaan

Millsap) is mogelijk de beste en be-

• Parse count (total)/(hard) -

heeft. In zo’n trace file valt dan bij-

kendste, maar zeker niet gratis. Een

totaal aantal parses en totaal

voorbeeld snel op als de sessie voor

handige Russische programmeur

aantal hard parses. Het aantal

een SQL statement extreem veel

heeft wel een gratis kloon van het

hard parses moet een fractie zijn

single block reads moest doen. Het

commerciële Hotsos profiler ge-

van het totaal aantal parses

is ook de enige manier om van een

maakt, genaamd ‘orasrp’ (http://

• Sorts (memory)/(disk) - aantal

sessie alle bind variable waardes te

www.oracledba.ru/orasrp/).

zien (zie noot).

tool maakt een heel mooi HTML

tal SQL statements uitgevoerd

moest worden gelezen

sorteringen in memory en op Bij

voorkeur

moeten

Deze

disk.

rapport van de trace file, met de

sorteringen in geheugen plaats-

Een Extended SQL trace file is erg

bind variabelen en wait events per

vinden

lastig te lezen en daarom levert

statement. Dat het lezen en parsen

Noot: bind variables zijn fantas-

moet worden, zal het statement

Oracle 11g maakt voor dit pro-

tisch voor het delen van SQL en

geoptimaliseerd worden volgens

bleem een sprong voorwaarts door

dus het vermijden van teveel dure

de waarde voor City die toevallig

een feature die ‘Adaptive Cursor

(CPU) hard parses, maar zijn daar-

door die gebruiker is ingegeven.

Sharing’ heet: het monitort exe-

entegen een probleem voor de op-

Nu scheelt het nogal of de plaats

cuties van elk statement met bind

timizer. In een huidig Oracle 10g

Parijs wordt gevraagd of de plaats

variabelen en bepaalt aan de hand

Siebel project (OLTP systeem) zien

Goirle. De betreffende Siebel query

van selectiviteit van de bind vari-

we hele wisselende responstijden

zou in het eerste geval heel anders

abelen of een statement geshared

voor bijvoorbeeld een query die

geoptimaliseerd worden dan in het

kan worden (soft parse) of dat het

alle personen moet tonen woon-

tweede (indien er histogrammen

opnieuw geparsed (hard) moet

achtig in een door de gebruiker op

berekend zijn). Maar de gebrui-

worden als child cursor , leidend

te geven plaats (City). Oracle doet

kers die vlak erna dezelfde query

tot een hopelijk beter executieplan

vanf versie 9i aan zogeheten ‘bind

uitvoeren en een volledig andere

voor de gegeven bind variabelen.

variable peeking’: elke keer dat het

waarde voor City kiezen, zijn ver-

Beide plannen blijven dan naast

statement niet in de shared SQL

oordeeld tot het executieplan van

elkaar als shared SQL in de SGA

area staat en dus geparsed (hard)

de ‘eerste’ gebruiker.

staan.

2727

Daniel Fink

van een ruwe tracefile niet evident

en met Oracle 10 echter heeft van

sie is daar niet gelijk aan een Ora-

is blijkt zeer goed uit genoemd boek

zulke afhankelijkheden geen weet.

cle sessie. Vind dan maar eens de

van Cary Millsap, een profiling tool

Vanaf Oracle 11 zijn ook zulke

achtereenvolgens uitgevoerde state-

is dan extreem waardevol. Ze tonen

statistieken mogelijk en dat is zeer

ments van dezelfde gebruiker! Die

ook aan dat event ‘SQL*Net mes-

goed nieuws: door de definitie van

staan helaas verspreid over meerde-

sage from client’ ten onrechte altijd

kolomgroepen

statistie-

re trace files en tussen statements

als een onbelangrijk event wordt

ken voor combinaties van kolom-

van andere gebruikers. En helaas is

beschouwd: zodra dit event signifi-

men berekend worden. Voor wie

er geen identificatie mogelijk omdat

cant bijdraagt aan de responstijd is

echt wil snappen wat de Cost Based

alle gebruikers de database benade-

het niet onbelangrijk. Een gebruiker

Optimizer allemaal in aanmerking

ren via dezelfde database user. Daar

die even niets doet is namelijk niet

neemt bij het bepalen van een exe-

is aanzienlijk minder eer te behalen

de enige reden voor het optreden

cutieplan, kan ik het boek van Jo-

dan in een specifiek voor Oracle ge-

van dit event!

nathan Lewis aanbevelen: ‘Cost

schreven applicatie.

kunnen

based Fundamentals’, tezamen met

Cost based optimizer

een serie white papers van Wolf-

Enkele gouden regels voor schaal-

Menigmaal heb ik mensen horen

gang Breitling (zoals ‘Fallacies of

bare en snelle applicaties zijn:

zeggen dat ze de Cost Based Opti-

the Cost Based Optimizer’). Beide

mizer van Oracle waardeloos vin-

hebben een goede website met veel

• Minimaliseer het aantal Logical

den: het doet niet wat het moet

informatie. Genoemde boeken en

I/O’s! Voer geen SQL statements

doen. Maar dit heeft voor een groot

white papers behoren tot mijn favo-

uit die onnodig zijn en haal niet

deel te maken met onbegrip. Voor

riete leesvoer ten aanzien van per-

meer records op dan nodig (open

de Cost Based Optimizer is het al-

formance tuning en niet voor niets

deuren die vaak dicht blijven)

lereerst noodzakelijk dat de object-

werden de meeste ook genoemd

statistieken accuraat genoeg zijn:

door Fink. De Cost Based Optimi-

• Elimineer alle zinloze workload

table statistics, column statistics,

zer is veel intelligenter dan de Rule

index statistics en partition statis-

Based Optimizer. Maar het moet

workload waar mogelijk. Dit

tics. En aanbevelenswaardig sinds

gezegd dat er soms teveel intelligen-

betekent ook: archiveren van

Oracle 9 zijn ook de system statis-

tie in wordt gestopt. Bepaalde hid-

oude data

tics (wat zijn de ‘kosten’ van single

den Oracle parameters willen dan

Block en multiblock reads en hoe

wel eens uitkomst bieden.

snel zijn de CPU’s). Door de opti-

• Tune een applicatie voordat

gedacht wordt aan extra of s

nellere CPU’s, meer memory

steem’ en de objecten te geven (via

Diagnose vriendelijke programma’s en gouden regels

de built-in package DBMS_STATS),

Waar kan een ontwikkelaar nu reke-

kan het al veel beter zijn werk doen.

ning mee houden bij zijn applicaties

Erg vaak wordt dit vergeten of zijn

(in de ruimste zin van het woord)?

maar een deel van de statistieken

Instrumenteren met behulp van

de helft van het onnodige werk

op peil. Lastige situaties zijn tabel-

DBMS_APPLICATION_INFO is erg

verwijderd worden.

len die volatile zijn: waar continue

prettig voor een DBA die jouw ap-

inserts en deletes op plaatsvinden.

plicatie moet analyseren of tracen.

• Maak

Maar dan nog geldt ook: al zijn de

De module, action en client_info

features als partitioning, cons-

statistieken accuraat genoeg, er zijn

waardes zijn rechtstreeks te zien

traint declaraties, niet te veel

situaties waar een optimizer niet

in de V$SESSION view. Als een ar-

mee om kan gaan. Één van die si-

chitectuur gekozen kan worden, is

tuaties is bijvoorbeeld kolomafhan-

de meest diagnose vriendelijke die

kelijkheid. Een kolom ‘geslacht’ en

waarbij SQL tracing mogelijk is. Ap-

een kolom ‘aanhef’ zijn niet geheel

plicatie connection pooling maakt

onafhankelijk: een persoon van het

tracen zeer lastig tot onmogelijk,

mannelijk geslacht zal hopelijk niet

ondervind ik momenteel aan den

gauw ‘mevrouw’ genoemd worden

lijve bij een (IBM) FileNet applicatie

of ‘Jonkvrouwe’. De optimizer tot

bovenop Oracle: een gebruikersses-

mizer deze informatie over het ‘sy-

28

van een systeem; spreid zinvolle

e.d.: er zijn zelfs voorbeelden genoeg van applicaties die trager werden na een CPU upgrade. In

elk systeem kan vaak meer dan

maar

gebruik

ook

van

niet

te

Oracle

weinig

indexen, index-organized tables, DBMS_STATS: al deze elimineren

onnodig werk dat de Oracle kernel

moet

uitvoeren

en

maken activiteit sneller met minder workload.

Performance tuning is niet makke-

Daniel Fink

lijk, maar er zijn wel een paar hele

Met dit verslag over deze presenta-

Toine van Beckhoven (http://www.

eenvoudige

En

tie, aangevuld met eigen ervaringen

jom-it.nl/) is zelfstandig en allround

Oracle biedt veel diagnose moge-

en materiaal uit een reeks aanbe-

Oracle specialist. Oracle Performance

lijkheden. Daniel Fink’s bedoeling

velenswaardige boeken, hoop ik

Tuning en PL/SQL hebben zijn groot-

was de ontwikkelaar bewust maken

een aanzet te geven tot eerste ver-

ste interesse.

van zijn rol in de tuning van zijn

beteringen en het opwekken van

applicaties.

nieuwsgierigheid.

uitgangspunten.

Marketing met verstand van zaken – communicatie met gevoel voor verhoudingen

Even voorstellen: Conclusion Corporate & Public Communication U zoekt proactieve marketeers die precies weten wat er speelt in de ICT-wereld? Dan bent u bij Conclusion Corporate & Public Communication aan het goede adres. Want we verzekeren u een oplossingsgerichte, pragmatische werkwijze. Met meetbare resultaten waarmee u voor de dag kunt komen! Full service Conclusion Corporate & Public Communication biedt het volledige scala aan marketing- en communicatieactiviteiten: • Leadgeneratie • PR • Branding • Productmarketing • Partner marketing • Arbeidsmarktcommunicatie Los ingezet of geïntegreerd in een campagne – de keuze is aan u! Altijd dichtbij In Conclusion Corporate & Public Communication vindt u een partner die altijd dichtbij is. Met een vast aanspreekpunt, dat u alles uit handen neemt. Op basis van consultancy, projecten of interim, van plan tot en met uitvoering. Geïnteresseerd? Wilt u meer weten over onze klanten, projecten en mensen? Kijk op www.conclusion.nl/ccpc.

2929 Conclusion advertentie.indd 1

12-12-2008 10:41:00

SQL modelclausule

De SQL modelclausule in de praktijk Welke soorten problemen zijn perfect met de modelclausule op te lossen en welke niet? Door Rob van Wijk Als je beroepshalve SQL zoekvragen ontwikkelt, dan is het de moeite waard om kennis te nemen van de SQL modelclausule. Wanneer eenmaal de angst voor de nieuwe syntax is overwonnen en de basisprincipes eigen zijn gemaakt, dan zul je ontdekken dat je minder vaak dan voorheen op een procedurele taal zult terugvallen. Dit zal over het algemeen resulteren in kortere, duidelijkere en vaak snellere code. Dit artikel gaat in op een aantal vaker voorkomende soorten zoekvragen en zet daarbij een oplossing met de modelclausule af tegen het beste alternatief, als dit bestaat. Hierbij zal gekeken worden naar leesbaarheid en snelheid. Uiteindelijk zul je gemakkelijker situaties gaan herkennen waarin de modelclausule kan of zou moeten worden ingezet. Achtergrond

Wie nog niet bekend is met de SQL

De vraag is om de verwachte ver-

De modelclausule werd geïntro-

modelclausule kan de schade inha-

koopaantallen voor 2008 te tonen

duceerd in versie 10g Release 1 in

len door Hoofdstuk 22 van de Data

op basis van de regel dat de ver-

2003. Volgens de documentatie

Warehousing Guide[1] te lezen.

koopaantallen voor 2008 gelijk zijn

kun je er vanuit de resultaten van

Ook de SQL Model Clause Tutori-

aan de verkoopaantallen in 2007,

een zoekvraag multidimensionale

al, part one[2] and part two[3] op

vermenigvuldigd

arrays mee vormen en daarop for-

mijn weblog kan ik uiteraard aan-

groeipercentage als van 2006 op

mules loslaten om nieuwe waarden

bevelen.

2007. In formulevorm (per pro-

te berekenen. Ze kunnen daarmee

hetzelfde

duct):

spreadsheet-applicaties op de PC

Voorspellingen/begrotingen

vervangen. Echter, afgaande op ei-

Dit type zoekvraag wordt bijna uit-

verkopen2008

gen ervaring en op de Oracle fo-

sluitend gebruikt in het hierboven

pen2007

rums, wordt de SQL modelclausule

genoemde hoofdstuk 22 van de Data

/ verkopen2006)

nog weinig gebruikt. En als de mo-

Warehousing Guide. Typisch wordt

Met

delclausule gebruikt wordt, dan is

hier een tabel of view met aantallen

wordt dit als volgt op-

het niet om spreadsheet-applicaties

verkopen genomen, waarbij de te be-

gelost:

op de PC te vervangen. Het type

antwoorden vraag er een is die moet

SQL> select product

problemen waarvoor de modelclau-

voorspellen hoe hoog de toekomstige

2

, jaar

sule wel gebruikt kan worden en die

verkoopaantallen zullen zijn op basis

3

, aantal

hier behandeld zullen worden, zijn:

van een of meer rekenregels. Neem

4

from verkopen

• voorspellingen/begrotingen

bijvoorbeeld de volgende inhoud van

5

model

• rijgeneratie

de tabel VERKOPEN:

6

• variabel aantal berekeningen

30

met

gebaseerd op berekende waarden

de

*

=

verko-

(verkopen2007 modelclausule

partition by (product)

AANTAL

7

dimension by (jaar)

• complexe algoritmen

------- ---------- -----

8

measures (aantal)

• stringaggregatie

nietjes

2006

18

9

rules

2

PRODUCT

JAAR

papier

2006

10

(aantal[2008]

Natuurlijk beperkt het gebruik van

pennen

2006

80

= aantal[2007]

de modelclausule zich niet tot deze

nietjes

2007

30

* aantal[2007] /

opsomming, maar bovenstaande

papier

2007

4

aantal[2006]

vijf ben ik het meest tegengeko-

pennen

2007

11

)

men.

100

SQL modelclausule

12

order by jaar

13 14

, product

gebruiken:

dimension by (1 i)

/

PRODUCT

één van de volgende twee varianten

model measures (0 x)

JAAR

AANTAL

------- -------

------

(x[for i from 2 to

SQL> select id

100000 increment 1] = 0)

2 , n volgnr 3 ,regexp

substr(str,

papier

2006

2

De totalen in het tkprof-bestand

’[^

pennen

2006

80

laat het volgende zien, in dezelfde

4 from t

nietjes

2006

18

volgorde als hierboven:

5 , ( select level n

papier

2007

4

pennen

2007

100

nietjes

2007

30

papier

2008

8

total 6670 0.39 0.36

0

pennen

2008

125

total 6670 3.01 3.13

0

nietjes

2008

50

]+’,1,n)

woord

call count cpu

elapsed disk query current rows

---- -----

-------- ----

---

-----

-------

----

0

0

100000

0

0

100000

Ook zonder de modelclausule te ge-

De modelclausule is dus ruim lang-

6 from ( select max

bruiken, kan dit resultaat worden

zamer dan de zoekvraag met con-

(regexp_count(str,’

bereikt. Bijvoorbeeld door inzet van

nect-by-level en is dus niet interes-

‘))+1 max_#woorden

een UNION ALL en een extra rond-

sant voor pure rijgeneratie. Voor

7 from t

gang door de tabel, of met behulp

afgeleide zoekvragen kan de mo-

8 )

van grouping sets. Echter, als je dit

delclausule echter wel interessant

9 connect by level <=

uitschrijft, blijkt snel dat het be-

zijn. Denk bij afgeleide zoekvragen

hoorlijk gekunsteld is en lastig leest.

bijvoorbeeld aan het uitvouwen van

10 )

En wat als je ook een prognose van

periodes in een agenda, waarbij je

11 where n <= regexp_

de verkoopaantallen van 2009 wilt

van één rij met begindatum 1-1-

count(str,’ ‘)+1

van bijvoorbeeld tweemaal die van

2008 en einddatum 5-1-2008, 5

12 order by id

2008? Met de modelclausule voeg

rijen moet maken. Of denk aan het

13 , volgnr

je gewoon een extra regel toe:

splitsen van strings in individuele

14 /

aantal[2009] = aantal[2008] * 2

elementen. Zie het volgende voor-

Het is dus niet voor niets dat voor-

beeld:

max_#woorden

ID

spellingen en begrotingen als hét

VOLGNR WOORD

------ ------- ---------

voorbeeld in de Oracle documenta-

SQL>

1

1 OGh

tie worden genomen.

(id,str)

1

2 Visie

create

table

t

2

as

2

Rijgeneratie

3

select 1, ‘OGh

2

Sinds 2003 is bekend dat je gemak-

Visie’ from dual

2

3 Holland

kelijk en snel rijen kunt genereren

union all

4

1 OGh

door gebruik te maken van een hië-

4

rarchische zoekvraag op dual:

Gebruikersclub

6

Holland’ from dual

teerd.

from dual

5 6

Met de modelclausule heb je echter nog een alternatief:

7

Gebruikersclub

select 2, ‘Oracle

select level connect by level <= 100000

1 Oracle 2

rijen

zijn

geselec-

union all select 3, null

SQL> select id

from dual union all

2 , i volgnr

select 4, ‘OGh’

3 , str woord

from dual

4 from t

/

5 model 6 return updated rows

select i from dual

Om hier de individuele woorden uit

7 partition by (id)

te selecteren, waarbij uiteraard de

8 dimension by (0 i)

spatie het scheidingsteken is, kan je

3131

SQL modelclausule

9 measures (str)

Qua snelheid moet de modelclau-

hele jaar een rentevergoeding krijgt.

10 ( str[for i from 1

sule het hier dus afleggen. Ook

De tabellen voor deze situatie zijn:

to regexp_ count(str[0]

SQL> create table stortingen (klantnummer, bedrag, datum)

,’ ‘)+1 increment 1]

2

as

11 =regexp_substr

3

select 1, 1000, date ‘2003-01-01’ from dual union all

(str[0],’[^

4


]+’,1,cv(i))

5


12 )

6


13 order by id

7


14 , volgnr

8


15 /

9


10


11


------- -------- -----

12

select 2, 100, date ‘2007-01-01’ from dual

1

1

OGh

13

/

1

2

Visie

2

1

Oracle

ID

VOLGNR

2

2

WOORD

Tabel is aangemaakt.

Gebruikersclub

2

3

Holland

4

1

OGh

SQL> create table rentes (datum, percentage) 2

as

3

select date ‘2003-01-01’, 5 from dual union all

4

select date ‘2004-01-01’, 3.2 from dual union all

5


6


Je ziet in beide zoekvragen de basis-

7

select date ‘2007-01-01’, 4.9 from dual

zoekvraag terug. In deze oplossin-

8

/

6

rijen

zijn

geselec-

teerd.

gen rekent regexp_count(str,’ ‘)+1 het aantal woorden in de string uit

Tabel is aangemaakt.

(vereist minimaal versie 11.1.0.6), en

haalt

regexp_substr(str,’[^

de eerder genoemde alternatieven

]+’,1,n) het n-de woord uit de

blijken iets sneller. Leesbaarheid is

De vraag is dan wat het saldo aan

string. Voor de eerste zoekvraag zijn

echter ook iets waard.

het eind van ieder jaar is. Voor klant

diverse alternatieven gebaseerd op

* 1,05 = 1050. Aan het eind van

tisch, wat ze lastiger onderhoudbaar

Variabel aantal berekeningen gebaseerd op berekende waarden

maakt. De modelclausule daarente-

Een voorbeeld zegt meer dan dui-

bedoel met berekeningen over bere-

gen behoudt zijn leesbaarheid van-

zend woorden, dus stel jezelf een

kende waarden. Met de modelclau-

wege de partitieclausule. Met een

sterk versimpeld financieel product

sule wordt de zoekvraag zo:

10.000 maal vergrootte tabel t, is

voor waarbij de klant gedurende een

het volgende te zien in een tkprof-

aantal jaren op 1 januari een stor-

bestand:

ting doet en waarbij hij over dat ge-

de connect-by-level truc bekend. Ze ogen echter allemaal nogal cryp-

call

count

------- ------

cpu

elapsed

disk

query

current

2004 is dit (1050 + 200) * 1,032 = 1290, enzovoorts. Dit is dus wat ik

rows

-------- ---------- ---------- -----------------

total

4004

1.92

1.88

0

571

0

60006

total

4004

2.18

2.20

0

143

0

60006

...

32

1 is dit aan het eind van 2003: 1000

SQL modelclausule

een enkele zoekvraag om iedere sudoku-puzzel te kunnen oplossen

SQL> select klantnummer 2

, bedrag

als je hem een string van 81 cijfers

3

, datum

voert[5]. Als je ervan houdt, is dit

4

, percentage

hartstikke leuk om te schrijven,

5

, saldo saldo_aan_eind_van_jaar

maar je hebt wel een probleem als

6

from stortingen s

je niet de auteur bent en je er on-

7

, rentes r

derhoud op moet uitvoeren. Dus

8

where s.datum = r.datum

ongeacht een eventueel geredu-

9

model

ceerde aantal regels code of kleine

10

partition by (s.klantnummer)

snelheidswinsten, lijken pipelined

11

dimension by (s.datum)

functies hier altijd een beter alter-

12

measures (s.bedrag, r.percentage, 0 saldo)

natief.

13

rules

14

( saldo[any] order by datum

Stringaggregatie

15

= round

Stringaggregatie is eigenlijk een spe-

16

(

ciaal geval van de categorie ‘variabel

(nvl(saldo[add_months(cv(),-12)],0) +

bedrag[cv()])

aantal berekeningen over bereken-

17

* (1 + percentage[cv()]/100)

de waarden’. De vraag wordt echter

18

, 2

zo vaak gesteld op Oracle forums

19

)

dat ik hem hier apart noem. Met

20

)

stringaggregatie wordt bedoeld dat

21

order by klantnummer

meerdere rijen worden geaggregeerd

22

, datum

tot één rij, waarbij de waarden van

23

/

een kolom achter elkaar worden

gezet, gescheiden door bijvoorbeeld KLANTNUMMER BEDRAG DATUM PERCENTAGE SALDO_AAN_

een komma. Een voorbeeld met de

EIND_VAN_

bekende EMP-tabel is het produce-

JAAR

ren van de volgende uitvoer:

----------- ------ ------ ---------- ------------ 1

1000

01-01-2003 5

1050

DEPTNO ENAMES

1

200

01-01-2004 3,2

1290

------- ----------------------------

1

500

01-01-2005 4,1

1863,39

10

CLARK,KING,MILLER

1

100

01-01-2006 5,8

2077,27

20

ADAMS,FORD,

1

800

01-01-2007 4,9

3018,26

JONES,SCOTT,

20

01-01-2003 5

21

SMITH

150

01-01-2004 3,2

176,47

30

ALLEN,BLAKE,JAMES,

60

01-01-2005 4,1

246,17

MARTIN, TURNER,

WARD

2 2 2

2

100

01-01-2006 5,8

366,25

2

100

01-01-2007 4,9

489,1 Je kunt dit op vele manieren doen:

Als je de berekende waarden wilt

Complexe algoritmes

• met een eigen aggregatie-

kunnen afronden, dan is er nau-

Met de modelclausule worden de

welijks een alternatief om dit voor

grenzen van wat mogelijk is in SQL

elkaar te krijgen, behalve een erg

flink opgerekt. Ook complexe algo-

• met een hierarchische zoekvraag

langzame met geavanceerde XML-

ritmes kun je ermee oplossen. Een

functies. Voor versie 10g zou je zo’n

voorbeeld hiervan is een zoekvraag

• met XML-functies

vraagstuk waarschijnlijk met een

om tabelruimtes over de databe-

• met de COLLECT functie, een

procedurele taal als PL/SQL oplos-

standen van een database dusda-

sen, maar dat hoeft nu dus niet

nig te verdelen dat de vrije ruimte

meer.

zo gelijk mogelijk blijft[4]. Of zelfs

functie, bijvoorbeeld Tom Kyte’s stragg functie met sys_connect_by_path

SQL type en een eigen gemaakte functie

3333

SQL modelclausule

• met het ongedocumenteerde en

daarom

afgeraden

-

wmsys.wm_concat

18 where rn = 1

gen en vraagstukken waarbij je een

19 order by deptno

variabel aantal berekeningen over

20 /

berekende waarden wilt uitvoeren,

Met de modelclausule los je het zo op:

inclusief stringaggregatie, blinkt de Eén zoekvraag, geen hulpobjecten

modelclausule uit. Complexere al-

en sneller dan alle andere alterna-

goritmes en zoekvragen waarbij je

SQL> select deptno

tieven[6]. De prijs die je ervoor be-

rijen genereert ‘uit het niets’, kun je

2 , rtrim(ename,’,’)

taalt is een groter beroep op PGA-

er ook mee oplossen. In het eerste

geheugen, wat vaak geen probleem

geval gaat dat echter vaak ten koste

3 from ( select

is, mits er voldoende aanwezig is. Is

van de onderhoudbaarheid. In het

enames

dat niet het geval, dan zie je ‘direct

tweede geval, blijkt dat qua snelheid

4 , ename

path read temp’ en ‘direct path wri-

niets opgewassen is tegen het gene-

5 , rn

te temp’ bij je wachttijden staan en

reren van rijen met de connect-by-

6 from emp

kan de kleine snelheidswinst om-

level truc. Desondanks is er mijns

7 model

slaan in een groot snelheidsverlies.

inziens genoeg reden om de SQL

deptno

modelclausule verder te bestuderen

8 partition by

(deptno)

en te gebruiken.

De SQL modelclausule is voor een

number() over

aantal soort zoekvragen een echte

Rob van Wijk is werkzaam bij

10 (partition by dept-

aanwinst. Met name bij voorspellin-

CIBER Nederland

no order by ename)rn

11 )

[1] http://download.oracle.com/docs/cd/B19306_01/server.102/b14223/sqlmodel.

12 measures(cast(ename

htm#sthref1855

as varchar2(40))

[2] http://rwijk.blogspot.com/2007/10/sql-model-clause-tutorial-part-one.html

ename)

[3] http://rwijk.blogspot.com/2007/10/sql-model-clause-tutorial-part-two.html

13 rules

[4] http://forums.oracle.com/forums/message.jspa?messageID=2044529#2044529

14 ( ename[any] order

[5] http://technology.amis.nl/blog/?p=2066

by rn desc

15 =ename[cv()]||’,’||

ename[cv()+1]

16 ) 17 )

34

Conclusie

9 dimension by (row_

[6] http://forums.oracle.com/forums/message.jspa?messageID=1819487#1819487

DBTime en ASH

Presentatie Graham Wood tijdens themabijeenkomst OGh

DBTime en Active Session History Door Toine van Beckhoven In de vorige OGh Visie was al een relatief kort verslag te lezen van de zeer boeiende presentatie van Oracle coryfee Graham Wood tijdens de themabijeenkomst van de OGh. Zoals beloofd dit keer een uitgebreider verslag van deze avond. Dit artikel sluit aan bij het verslag van het Red Database Symposium (Daniel Fink) elders in dit nummer.

In zijn presentatie op de OGh themabijeenkomst besteedde Graham Wood aandacht aan enkele van de revolutionaire nieuwe tuning mogelijkheden van Oracle 10g en 11g. In het artikel over de presentatie van Daniel Fink zijn de diagnosemogelijkheden besproken van in feite Oracle database versies 7 t/m 11g, maar Graham Wood liet zien waarin Oracle 10g en 11g de vorige versies laten verbleken. Drie zeer belangrijke termen passeerden deze avond de revue: DBTime, ADDM (Automatic Database Diagnostic Monitor) en ASH (Active Session History). In dit verslag wil ik met name ASH belichten en het raakvlak met DBTime. DBTime

het kan een actief

DBTime is een nieuw concept vanaf

wait event zijn (bij-

Oracle 10g, althans nieuw in de zin

voorbeeld een row

dat op diverse plaatsen in de kernel

lock, I/O of een van

nieuwe instrumenten zijn ingebouwd

de redo log Waits).

om actieve tijd gespendeerd ‘bin-

Er zijn in Oracle 10

nen de database’ te tonen. Iedereen

ruim 800 verschil-

snapt het begrip ‘Tijd’. Niets is een

lende wait events.

begrijpelijker meetinstrument om

Waarom is DBTime

responstijd en performance te meten

een belangrijk con-

en weer te geven dan verstreken tijd.

cept? Het geeft een

Oracle kan prima meten hoe lang een

goede indicatie over

sessie het RDBMS actief bezighoudt.

de performance:

Het weet weliswaar ook wanneer de

Als het aantal actieve gebruikers toe-

Waar wordt DBTime dan gebruikt in

gebruiker de database niet actief be-

neemt of er worden grotere trans-

Oracle? Allereerst gebruikt ADDM

zighoudt, maar het kan niet vertellen

acties uitgevoerd, dan zal DBTime

(Automatic

of in de perceptie van de gebruiker

toenemen. Als het I/O systeem een

Monitor) DBTime als meetinstru-

de applicatie nog bezig is (zonder de

probleem heeft, waardoor I/O tijden

ment voor allerlei analyses en aan-

database te belasten oftewel bezig

toenemen, dan zal DBTime toene-

bevelingen. Het meet bijvoorbeeld de

is met clientside code executie) of

men. Als de server CPU bound is of

totale DBTime in een meetperiode en

dat de gebruiker daadwerkelijk geen

wordt, dan wachten sessies langer

zet alle SQL statements daartegen af.

opdracht heeft gegeven. Oracle kan

in de CPU run queue, wat zichtwaar

Het geeft daarmee aan dat een zeker

dus DBTime meten als ‘Tijd gespen-

is in de tijd gespendeerd in de wait

statement 30% van de totale DBTime

deerd in een database call’. Die tijd

events voorafgaand aan de CPU

heeft gekost. Verder is DBTime zicht-

kan CPU-verbruik zijn (bijvoorbeeld

behoefte van de sessies (alhoewel

baar in diverse V$views, zoals V$SQL

parsen van een SQL statement, fil-

kunstmatig omdat de run queue

(de kolom heet echter geen dbtime,

teren van records als gevolg van een

moeilijk inzichtelijk te maken is

maar uit zich in

WHERE clause of het lezen van een

vanuit Oracle). Langere wait events

en CPU_TIME) en een nieuwe view

Oracle block uit de buffer cache), of

betekent toenemende DBTime.

V$SYS_TIME_MODEL. Performance

Afbeelding 1: Scope van Oracle Tuning Methodes gebaseerd op ‘Tijd’

Database

Diagnostic

ELAPSED_TIME

35

DBTime en ASH

tuning aan de hand van DBTime

Sinds versie 7 heeft een handige en

terug te zien tot een week oud! En

maakt vrijwel alle problemen identi-

vooruitziende DBA wel de moge-

dat opent de deur naar een analyse

ficeerbaar: de scope van DBTime is

lijkheid om data te verzamelen die

met een reeks aan dimensies

groter dan van YAPP en Method R

bovenstaande uitdaging kan ver-

(zie tabel 1):

zoals te zien in Afbeelding 1.

simpelen: het is bijvoorbeeld al zeer waardevol om

Active Session History

elke

seconde

Consumers

Stel, uw databaseversie is 9i of ‘lager’.

de

resulta-

Sessie

Er komen meldingen binnen van

ten van een

User

CPU

slechter wordende performance, die

join

Service

Waits

ongeveer 2 uur geleden is begonnen.

V$SESSION en

Module, Action

I/O

Wat zijn uw opties? Als u Statspack

V$SESSION_

Wait event

File

snapshots neemt elk uur heeft u in

WAIT voor alle

SQL statement

Block

ieder geval de mogelijkheid om de

sessies die

Programma

Tijd

Statspack rapporten van de laatste

‘ACTIVE’ zijn

Client (terminal, werkstation)

2 uur erbij te nemen. Statspack rap-

op

Database object

porten vergen enige ervaring om te

in een tabel.

lezen en interpreteren, maar ze geven

Tezamen met wat huishoudelijke

Tabel 1. Consumers versus Resources,

een indicatie van de gebieden waarin

taken eromheen (periodiek opslaan

dimensies in ASH

gezocht kan worden. Een goed begin

van SQL statements die in deze ses-

zou de sectie ‘Top 5 Timed Events’

sies werden uitgevoerd, de objecten

U kunt bijvoorbeeld de meest CPU

zijn. Dat ziet er ongeveer zo uit:

en datafiles die benaderd zijn en het

verbruikende module of user iden-

tussen

te

slaan

X

Resources

tificeren en dat voor de hele week, voor slechts een interval of wellicht

Top 5 Timed Events ~~~~~~~~~~~~~~~~~~

% Total

Event

Waits

---------------------------------

is er een trend: is een specifieke user

Time (s) Ela Time

elke dag tussen 10:15 en 10:40 de

-------

--------

grootste consument van CPU. U

buffer busy waits

702,626

74,386

47.57

kunt de Oracle blocks identificeren

PL/SQL lock timer

9,048

45,101

28.84

waar de meeste wait events voor ge-

11,717

7.49

CPU time

registreerd staan (zogenaamde ‘hot

db file sequential read

2,773,149 5,821

3.72

blocks’). En uiteraard de meest re-

global cache null to x

238,060

3.25

source intensieve SQL statements,

5,077

waarvan u nu ook goed kunt zien of Het is duidelijk dat de meeste tijd in

purgen van oude data) ben je dan in

deze elke executie evenveel resources

de periode is gegaan naar wait event

het bezit van een weldaad aan infor-

vragen. Misschien is het meest re-

‘buffer busy waits’. Om vervolgens

matie. En dat is nu in feite wat in

source intensieve SQL statement wel

verder te kijken welke SQL state-

Oracle 10 in de kernel is ingebouwd:

alleen ‘duur’ indien uitgevoerd door

ments dit veroorzaakt hebben, welke

een ACTIVE SESSION HISTORY.

gebruiker X en wel elke dag tussen

sessies en op welke objecten, is in-

Graham Wood, Kyle Hailey en en-

12:00 en 12:30.

formatie nodig die in Statspack niet

kele anderen ontwierpen

Er is zoveel informatie beschikbaar.

beschikbaar is. In de ter beschikking

36

Zo gebruik ik zelf de ASH om het ver-

staande oracle versie kan dan nog

onder meer ADDM en ASH en maak-

loop van het nachtelijke ETL proces

geprobeerd worden om problemati-

ten daarmee het leven van de DBA

snel in kaart te brengen en kan dan

sche sessies te tracen met Extended

verantwoordelijk voor performance

via verschillende SQL statements sor-

SQL Trace (een SQL trace met Waits

tuning, een stuk aangenamer. Want

teren op uitvoervolgorde, op meeste

en eventueel binds), maar omdat de

de gedetailleerde informatie die in

samples (= aantal seconden in ASH)

problemen al gestart zijn, zal waar-

Statspack ontbrak en die zonder een

en dus langst durende ETL workflow

schijnlijk noodzakelijke informatie

eigen sampling mechanisme niet be-

stappen. Maar ik kan zo ook snel

niet in de tracefile terechtkomen.

schikbaar was, is in 10g en 11g -mits

stappen vergelijken voor elke nacht

Het vinden van de root cause wordt

de parameter STATISTICS_LEVEL op

in de afgelopen week. Maar vooral

dan een moeilijke taak.

ALL of TYPICAL staat- out of the box

gebruik ik ASH om problemen te

DBTime en ASH

analyseren die al voorbij zijn. On-

is met een aantal Oracle parameters

niet al te lang hoger moet zijn dan

langs nog kon ik met ASH perfect

ook te configureren. Zo is het ook

het aantal beschikbare CPU’s. OEM

aanduiden dat er elke ochtend tus-

mogelijk om de default van 1 secon-

toont ook de ‘Maximum CPU’ lijn in

sen 07:00 en 08:00 een exceptioneel

de naar een andere waarde te zetten

de ASH grafiek zodat snel te zien is of

hoge load aanwezig was die de server

of om ASH geheel af te zetten.

piekmomenten langdurig boven deze

overbelastte en ASH leidde me ook

U kunt de genoemde twee database

lijn zitten.

naar de oplossing. Dat kon voorheen

views gebruiken voor eigen SQL da-

bijna alleen echt goed met een ge-

tamining, maar ASH geeft een zeer

In Oracle 11 is de hoeveelheid be-

richte Extended SQL trace.

snelle blik op problemen wanneer de

schikbare informatie in ASH nog

Graham Wood legde in zijn presen-

informatie erin bekeken wordt via

met heel zinvolle items uitgebreid:

tatie uit hoe de Active Session History

Enterprise Manager (Database Con-

bij benadering werkt. Voor dit artikel

trol of Grid Control). De Top Acti-

• De row source van het execution

is het voldoende aan te geven dat in

vity pagina (zie afbeelding 2, rechter-

plan wordt zichtbaar gemaakt

de ASH iedere seconde alle ACTIVE

kant) geeft de ASH weer in grafische

in

sessions (sessies die tijd spenderen

vorm en pieken worden dan direct

sql_plan_line_id,

in een database call, hetzij door CPU

duidelijk. Of zoals Graham aangaf:

operation,

verbruik, dan wel wachtend op een

‘Click on the big stuff’ (de hoogste

Ofwel het wordt ineens duidelijk

non-idle wait event, bijvoorbeeld een

pieken). ASH laat dan de op het ge-

wat de duurste stappen zijn in

row lock, een latch of I/O) worden

kozen moment actieve sessies zien

het executieplan!

geselecteerd. ASH werkt met een in-

met drilldown naar de sessie, SQL

• Extra kolommen met CPU-in-

memory circulaire buffer die om het

statement, username en dergelijke.

formatie

worden zichtbaar): ‘in parse’,

‘in hard parse’, ‘in Java’, ‘in PL/

SQL

compilation’

ASH

(extra

kolommen: sql_plan_

sql_plan_options)!

(de

execution’,

componenten

‘in

PL/SQL

Velen zullen zich afvragen of het samplen van active sessions iedere seconde niet veel overhead vraagt. Die vraag werd ook jarenlang gesteld ten aanzien van de parameter timed_statistics=TRUE. Kyle Hailey heeft daarop het volgende antwoord: als er gesampled zou worden met PL/SQL (een methode die we dadeAfbeelding 2: OEM Performance page, rechts Top Activity met diverse view opties

lijk zien als alternatief voor ASH in 10g/11g), dan kost dat ongeveer 1%

uur ook naar disk geschreven wordt.

Aangezien ASH elke seconde wordt

van de CPU als er 10 actieve sessies

De

V$ACTIVE_SESSION_HISTORY

gesampled en het actieve sessies be-

tegelijkertijd zijn; met Direct Me-

view geeft de inhoud van de buffer

treft, is de DBTime bij benadering ge-

mory Access (DMA) is het nog eens

weer,

DBA_HIST_ACTIVE_SESS_

lijk aan het aantal samples voor elke

200 maal goedkoper dan in PL/SQL

HISTORY de naar disk geschreven

seconde. Dus als om 11:01:22 uur

en aangezien ASH in Oracle 10g is

ASH records (tot een week oud). De

13 actieve sessies worden geïdenti-

ingebouwd in de kernel zal het nog

informatie in ASH is een groot deel

ficeerd in ASH, is er bij benadering

goedkoper zijn dan DMA. Dat is voor

van wat in V$SESSION beschikbaar

op dat tijdstip ook 13 seconden aan

verreweg de meeste databases een te

is plus nog wat extra informatie.

DBTime ontstaan door alle sessies.

verwaarlozen overhead. En het al-

Heel interessant is dus ook informa-

In een drukke database kan DBTime

ternatief is een drastische teruggang

tie over blocking sessions: als er in

dan ook makkelijk groter zijn dan

in performance instrumentarium.

ASH een enqueue (lock) sessie wordt

het aantal ‘muurklok’ seconden in

Datzelfde geldt voor timed_statistics.

weergegeven, is direct ook te zien

de meetperiode. Een aardige vuist-

Het is eigenlijk geen discussie: beide

welke de blokkerende sessie is. ASH

regel is dat het aantal actieve sessies

zijn van dermate grote informatieve

37

DBTime en ASH

waarde dat performance tuning zon-

de ASH simulatie nog een stuk gron-

Conclusie

der ASH en vooral timed_statistics

diger aangepakt en een lichtgewicht

Performance tuning in de twee

zeer lastig is of eigenlijk onmogelijk.

ASH grafische interface geschreven.

meest recente versie van het Oracle

Deze is tevens geschikt voor Oracle

RDBMS heeft nieuwe dimensies ge-

Simulated ASH

7 t/m 9 omdat Kyle er een SASH (Si-

kregen. De Active Session History en

Wat nu als u geen Oracle 10 of 11 ter

mulated ASH) bij heeft geschreven:

DBTime zijn twee features die voor

beschikking heeft? In dat geval komt

een eigen set van repository tabellen

mij inmiddels zo vanzelfsprekend

de genoemde PL/SQL sampling als

en sampling package in PL/SQL die

zijn geworden dat ik het echt mis

mogelijkheid naar voren om ASH te

te installeren is op alle versies vanaf

als ik met een versie 8 of 9 database

simuleren. Zelf heb ik in een Oracle

7. Niet alle functionaliteit van 10g

werk. Graham Wood wist in zijn pre-

9 omgeving veel baat gehad bij een

ASH is dan voorhanden, omdat bij-

sentatie naar mijn mening goed dui-

zelf geschreven sampling package:

voorbeeld het opvragen van een ASH

delijk te maken wat het belang van

menigmaal kon ik vragen beant-

rapport voorbehouden is aan versie

deze nieuwe functionaliteit is voor

woorden vanuit de supportorgani-

10g en verder. Tevens is in oudere

op de Oracle database gebaseerde

satie die betrekking hadden over ge-

versies niet alle informatie beschik-

applicaties. De volle zaal bij Oracle

beurtenissen uren of dagen geleden.

baar in V$SESSION en V$SESSION_

in De Meern gaf aan dat presentaties

Ik heb als leidraad voor de package

WAIT, welke voor een zelf geschre-

als deze meer dan gewenst zijn.

hoofdstuk 4 van het eveneens aan-

ven sampling mechanisme de basis

bevelenswaardige boek ‘Oracle Wait

vormen.

Toine van Beckhoven (http://www.

Interface: A Practical Guide to Per-

Voor meer informatie, boeiende ASH

jom-it.nl/) is zelfstandig en allround

formance Diagnostics & Tuning’ van

presentaties en de tool zelf verwijs ik

Oracle specialist. Oracle Performance

Oracle Press genomen.

naar de website:

Tuning en PL/SQL hebben zijn groot-

Eerder genoemde Kyle Hailey heeft

http://ashmasters.com.

ste interesse.

VIS

IE

Ook u kunt lid worden van de OGh

VIS 08 • ter 20 Win

13 ang Jaarg

IE

er 2 mm • Nu

e e G acl Or land l Ho

0 • h 7,5

bru

ike

rsc

lub

lu ene e B up acl Or r Gro e s U

x

ieddtt e bbie leaasse vvititeeitit rele ll re ti lpaaaa pro duuccti mijijlp m p rod n n g é g é 1 .0 rr 111 eebb 22.0 loppee W W eelo re JDeevv JD ture FFuutu thee th raccee mbbra -- EEm t t c c e e oonnnn luxx CC IS enneelu G BBe en G UG OBBU O ence tellig ess In in s Bu

en ontvangt automatisch OGh Visie!

03

04: 8 14:

200

12-12-

d 1

.ind

NTER

H WI

OG

Meld u aan via www.ogh.nl 38

Niet-leden kunnen zich gratis abonneren op OGh Visie via www.ogh.nl

CONSPECT

ICT diensten

Wie zoekt kent Conspect niet, wie Conspect kent zoekt niet... Wij zijn gespecialiseerd in:

Conspect combineert senioriteit in Oracle met

• Oracle Consultancy

senioriteit in Java en Internettechnologieën.

• Java Consultancy

Door deze unieke combinatie is Conspect als

• Applicatiebeheer

geen ander in staat te helpen met het ontwikkelen

• ICT project-management

of beheren van uw bedrijfskritische applicaties.

Voor meer informatie:

Conspect behoort tot het selecte gezelschap

Conspect ICT diensten

van bedrijven dat door Oracle is gecertificeerd.

Robin van der Beek

Een predikaat dat een organisatie niet zomaar

Transistorstraat 71 j

opgespeld krijgt, maar waarvoor zij zich continu

1322 CK Almere

moet waarmaken.

T (036) 538 72 92

Conspect doet deze investering om u een

E [email protected]

objectieve kwaliteitsgarantie te kunnen bieden.

of kijk op www.conspect.nl 39

“CIBER is klantgericht… Zij zijn de eersten die opstaan als er ’s nachts iets gedaan moet worden.” ZIGGO

“CIBER is goed thuis in Oracle. En ze maken waar wat ze beloven.” ENECO

Do you still wonder? www.ciber.nl

40

VISIE Winter 2008 Jaargang 13 Nummer 2 h 7,50

Recommend Documents