VIS t uit. Effectmeting Campagne Duurzame Vis. Marcel Temminghoff & Anne van Vlerken. GfK Panel Services - Juni 2013

VIS ‘t uit Effectmeting Campagne Duurzame Vis Marcel Temminghoff & Anne van Vlerken

GfK Panel Services - Juni 2013 © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

Dit project is geselecteerd in het kader van het Nederlands Operationeel Programma ‘Perspectief voor een duurzame visserij’ Europees Visserijfonds: Investering in duurzame visserij.

1

Inhoudsopgave

1. Achtergrond en doelstelling 2. GfK Roper Consumer Styles 3. Onderzoeksresultaten 4. Samenvatting 5. Onderzoeksverantwoording 6. Contact

© GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

2

2

1. Achtergrond en doelstelling


3

Achtergrond

Met name in de supermarkten is steeds meer duurzaam gevangen vis verkrijgbaar, herkenbaar aan het MSC logo op de verpakkingen. Ook hebben diverse supermarktformules aangekondigd de komende jaren het aanbod van duurzaam gevangen vis verder te vergroten en op termijn te streven naar 100% duurzaam gevangen vis in de schappen. Visspeciaalzaken oriënteren zich eveneens op de mogelijkheden om duurzaam gevangen vis te gaan verkopen. Tegelijkertijd is het van belang dat de consument zich bewust wordt van het belang van duurzaam gevangen vis en ook deze vis vaker gaat kopen. Het Nederlands Visbureau heeft derhalve in het voorjaar van 2012 een consumenten campagne opgezet. De campagne had als doel: •Consumenten bewust te maken van het belang van duurzaam gevangen vis •Het creëren van consumentenvraag naar duurzaam gevangen vis. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

4

4

Doelstelling

“Inzicht verkrijgen in het effect van de campagne op het bewustzijn van consumenten met betrekking tot duurzaam gevangen vis.”


5

5

2. GfK Roper Consumer Styles


6

Leefstijlsegmentatie GfK Roper Consumer Styles 

GfK maakt gebruik van de leefstijlsegmentatie genaamd Roper Consumer Styles. Om consumentengedrag beter te kunnen verklaren en voorspellen wordt tegenwoordig naast demografische kenmerken ook vaak gebruik gemaakt van leefstijlkenmerken.



De GfK Roper Consumer Styles is een segmentatie die gebaseerd is op uitgebreid kwalitatief en kwantitatief onderzoek in meer dan 30 landen en kan zowel op nationaal als internationaal niveau worden toegepast. Op basis van het invullen van een vragenlijst worden respondenten ingedeeld in een van de 8 leefstijltypen van het model. Van GfK panelleden is vastgelegd tot welke leefstijlgroep zij behoren.



De 8 leefstijlgroepen die worden onderscheiden hebben een positie binnen een model dat beschreven wordt door twee assen: -

Noord-Zuid as: ‘Droomwereld’ versus ‘Realiteit’ Oost-West as: ‘Behoud’ versus ‘Verandering’


7

Leefstijlsegmentatie GfK Roper Consumer Styles

1. Noord-Zuid as: ‘Droomwereld’ versus ‘Realiteit’ De leefstijlen in het zuiden van het model hechten een relatief grote waarde aan zelfontplooiing in een tolerante samenleving. Te kenmerken als ‘postmaterialistisch’. De leefstijlen in het noorden van het model worden gekenmerkt door een wat meer materialistische instelling; een focus op een ‘droomwereld’ die men wenst te bereiken. 2. Oost-West as: ‘Behoud’ versus ‘Verandering’ De leefstijlen in het oosten van het model worden gekenmerkt door een streven naar ‘voorzichtigheid’ en ‘veiligheid’. Daarentegen zijn de leefstijlen in het westen van het model meer georiënteerd op vooruitgang en het nemen van risico’s. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

8

GfK Roper Consumer Styles Acht groepen in het kwadrant


9

GfK Roper Consumer Styles Personen (13+) in Nederland


10

SETTLED (Gesettelden)


11

SETTLED

– DROOM EN MENTALITEIT


12

SETTLED (Gesettelden)


13

SETTLED

– SOCIAL MEDIA PASPOORT


14

HOMEBODIES (Huiselijken)


15

HOMEBODIES – DROOM EN MENTALITEIT


16

HOMEBODIES (Huiselijken)


17

HOMEBODIES – SOCIAL MEDIA PASPOORT


18

DREAMERS (Dromers)


19

DREAMERS – DROOM EN MENTALITEIT


20

DREAMERS (Dromers)


21

DREAMERS – SOCIAL MEDIA PASPOORT


22

Adventurers (Spanningzoekers)


23

Adventurers

– DROOM EN MENTALITEIT


24

Adventurers (Spanningzoekers)


25

Adventurers

– SOCIAL MEDIA PASPOORT


26

OPEN-MINDED (Wereldburgers)


27

OPEN-MINDED – DROOM EN MENTALITEIT


28

OPEN-MINDED (Wereldburgers)


29

OPEN-MINDED – SOCIAL MEDIA PASPOORT


30

ORGANICS (Maatschappelijk betrokkenen)


31

ORGANICS – DROOM EN MENTALITEIT


32

ORGANICS (Maatschappelijk betrokkenen)


33

ORGANICS – SOCIAL MEDIA PASPOORT


34

RATIONAL-REALISTS (Realisten)


35

RATIONAL-REALISTS – DROOM EN MENTALITEIT


36

RATIONAL-REALISTS (Realisten)


37

RATIONAL-REALISTS – SOCIAL MEDIA PASPOORT


38

DEMANDING (Plichtsgetrouwen)


39

DEMANDING – DROOM EN MENTALITEIT


40

DEMANDING (Plichtsgetrouwen)


41

DEMANDING – SOCIAL MEDIA PASPOORT


42

3. Onderzoeksresultaten


43

Gebruik, houding en beoordeling van (duurzame) vis


44

De frequentie van vis eten is niet of nauwelijks veranderd ten opzichte van vorig jaar. Nog steeds eet bijna de helft van de Nederlanders wekelijks of vaker vis. 0-meting: 47% 1-meting: 46% 40 36

35

35 30 25 20

18

18 16

16

15 11

12

11

12

10

7

8

5 0

0 Ja, 2x per week of vaker

Ja, wekelijks

Ja, tweewekelijks

Ja, maandelijks

0-metin g

Ja, minder dan 1x per maand

Nee, nooit

0

Weet ik niet

1-metin g

 Met name oudere vrouwen, maar ook oudere mannen, eten frequenter vis dan jongeren. Ook hoogopgeleiden eten vaker vis dan gemiddeld.

Consumptiefrequentie Vis

 Jonge vrouwen (18-29 jaar) eten t.o.v. de andere groepen significant vaker nooit vis.

Alle respondenten (in %, 0meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)


45

De Roper profielen tonen afwijkend gedrag wat betreft de frequentie van vis eten. Meest frequente eters zijn Open-Minded en Organics. Homebodies en Settled eten minder vaak vis.

Totaal Settled

6

Homebodies

6

Dreamers

17

33

Open -minded

Ration al-realists Demanding

38

12 0%

10%

20%

30%

40%

50%

10

11 8

19

15

11

Ja, wekelijks

Ja, tweewekelijks

Ja, min der dan 1x per maand

Nee, n ooit

Weet ik n iet

70%

 Settled en homebodies eten minder vaak ‘2x per week of vaker’ vis. Open-minded en organics eten juist vaker ‘2x per week of vaker’ vis.  Settled eten vaker ‘minder dan 1x per maand’ vis, terwijl open-minded juist minder vaak ‘minder dan 1x per maand’ vis eten.


7

9

16

60%

80%

0

9

18

Ja, 2x per week of vaker

 Homebodies eten relatief vaker ‘maandelijks’ vis.

8

10

11

0

9

13

13

18

37

14

14

16

32

18

21

14

38

16

Organics

17

17

35

14

8

17

13

21

33

11

Adven tu rers

16

36

0

8

12

16

18

35

11

90%

7 5 100%

Ja, maandelijks

Consumptiefrequentie Vis - naar Leefstijl Alle respondenten (in %, 1meting: n=3.116)

46

Gezond en lekker blijven in 2013 de positieve gedachten die veruit het vaakst genoemd worden over (het eten van) vis. Goed voor hart/bloed/hersenen wordt evenals vitaminen/mineralen minder vaak genoemd in 2013. Vleesvervanger wordt vaker genoemd. 60 60

Gezon d 54 55

Lekker/Smakelijk Variatie

17

18

11 10

(Goede) vetten 8

Omega 3

9 9 9

Mager/ minder vet Makkelijk

7 7

Licht verteerbaar

7 7

Tijdens de 1-meting kan men gemiddeld 2.22 positieve gedachten noemen, dit is net iets minder dan tijdens de 0meting (2.27 positieve gedachten).

6 6

Gezonde vetten Goed voor hart/bloed/hersenen etc.

9

6 3

Vleesvervan ger/beter dan vlees

5

Vitamine/min eralen

3

Goed voor milieu/ geen bioindustrie e.d.

3 3

0

7

10

20 0-meting

30

40

50

60

70

1-meting

 Vrouwen 50-64 jaar noemen vaker lekker/smakelijk. Vrouwen 40+ noemen vaker mager, makkelijk en licht verteerbaar. Met name jonge mannen noemen minder vaak variatie, mager en licht verteerbaar.

Positieve gedachten vis eten (1/2)

 Hoe hoger men is opgeleid, hoe meer positieve gedachten men gemiddeld kan noemen. Hoogopgeleiden noemen dan ook vaker lekker/smakelijk, (goede) vetten, licht verteerbaar, omega 3, variatie, milieu en vleesvervanger.

Alle respondenten (in %, 0meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 Open-minded, organics en demanding kunnen gemiddeld meer positieve gedachten noemen . Homebodies, adventurers, settled en dreamers kunnen gemiddeld minder negatieve gedachten noemen. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

47

13% kan geen positieve gedachten noemen in 2013, net als in 2012.

Soort vis

3 3

Sn el klaar

3 3 3 2 2 2 2 2

Ch olesterol (verlagend) Prijs/Duu r/Goedkoop Vers

2 2

Visolie 0

Eiwitten

2 1 1 1 1

Voedzaam Zee/oceaan/zeewin d etc

1 0 0 0 1 0

Verantwoord Geen positieve eigenschappen Kwaliteit

6

Overig/An ders

6 13 13

Ik h eb geen positieve gedach ten 0

10

20 0-meting

 Ouderen noemen vaker dat vis cholesterol verlagend is.

30

40

50

60

70

1-meting Positieve gedachten vis eten (2/2)

 30-39 jarige mannen hebben vaker geen positieve gedachten bij vis. Alle respondenten (in %, 0meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)


48

Duur, vervuiling, gif, dierenleed en soort vis worden in 2013 vaker genoemd als negatieve gedachten bij (het eten van) vis. Niet lekker wordt minder vaak genoemd.

17

Duur Graten

14

18

15

12 12

Stin kt (geur) 9

Overbevissing Niet lekker (vies etc.)

11

8 5

Vervuiling (vervu ilde zee) 3

Gif

4

Bereiding (schoon maken)

4 2

Soort vis 0

7

5

2

Dieren leed (zielig etc.)

11

5

4

5

10

15 0-meting

20

25

30

35

40

1-meting

 Jonge vrouwen (18-39 jarigen) vinden vaker dat vis duur is, stinkt en niet lekker is. Oude mannen (50+) noemen dit juist minder vaak.18-29 en 50-64 jarige vrouwen zeggen vaker het zielig te vinden.

Negatieve gedachten vis eten (1/2) Alle respondenten (in %, 0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)


49

Bijna 40% kan geen negatieve gedachten noemen over (het eten van) vis.

Kwik

3 3

Vet

3 3

Houdbaarheid (bederft snel)

2

Geen negatieve punten

2

Bijvan gst

1 2

Uisterven

2 1

3 2

1 1

Duurzaamh eid 0

Allergisch

0

Overig/anders

10

7

38 39

Ik h eb geen n egatieve gedach ten 0

5

10

15

0-meting

1-meting

20

25

30

35

40

 Mannen 50-74 jaar zeggen vaker geen negatieve gedachten te hebben, vrouwen 18-39 jaar zeggen dit minder vaak.

Negatieve gedachten vis eten (2/2)

 Vrouwen 30-39 jaar noemen vaker duurzaamheid

Alle respondenten (in %, 0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 65+’ers zeggen vaker dat vis geen negatieve punten heeft.


50

De overall score voor vis blijft gelijk. Vis krijgt, net als in 2012, de hoogste rapportcijfers voor de aspecten gezondheid en voedingstoffen/vitaminen. Houdbaarheid wordt in 2013 beter beoordeeld. Voor duurzaamheid zijn geen significante effecten aanwezig.

Verschil 2013 t.o.v. 2012 7.87 7.81

Gezon dh eid 7.56 7.58

Voedingstoffen/vitaminen

-0.07 0.02

Smaak

7.29 7.33

0.04

Variatiemogelijkh eden

7.28 7.32

0.04

Aantal calorieën Kwaliteit

7.18 7.22

0.04

7.19 7.17

-0.02

6.97 7.00

Makkelijke bereidin g

0.03

6.90 6.95

Versh eid

0.05

6.34 6.36

Du urzaamheid 5.74 5.83

Houdbaarheid

Gemiddelde score 2012: 6.88; 2013: 6.91

5.38 5.43

Prijs 4.0

4.5

5.0

5.5 0-meting

6.0

0.03

6.5

7.0

0.05

8.0

1-meting

 Ouderen (50+, zowel mannen als vrouwen) geven vaker een 9 of 10 voor alle aspecten (behalve houdbaarheid). Jonge mannen geven minder vaak een hoog cijfer voor makkelijke bereiding, voedingstoffen, aantal calorieën en gezondheid. Jonge vrouwen geven minder vaak hoge cijfers voor smaak, makkelijke bereiding, kwaliteit, versheid, variatiemogelijkheden en duurzaamheid.  Laag opgeleiden geven gemiddeld vaker hoge cijfers, met name voor makkelijke bereiding, prijs, houdbaarheid, kwaliteit, versheid en duurzaamheid.


7.5

0.09

Rapportcijfer vis Alle respondenten (gemiddelden, 0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

51

Organics beoordelen vis bijna op alle aspecten beter dan andere Roper leefstijl segmenten. Open-minded beoordelen vis goed op variatiemogelijkheden. Het aspect Duurzaamheid wordt door geen van de groepen beter of slechter beoordeeld.

Rapportcijfer vis – T2B naar Leeftstijl Alle respondenten (in %, 1meting, n=3.116)


52

Vlees scoort wederom het beste op variatiemogelijkheden, smaak en makkelijke bereiding. In 2013 blijven de rapportcijfers op alle aspecten nagenoeg gelijk (geen significante verschillen). Verschil 2013 t.o.v. 2012 7.65 7.60

Variatiemogelijkh eden

-0.05

7.35 7.31

Smaak

-0.04

7.21 7.18

Makkelijke bereidin g

-0.03

7.00 6.98

Kwaliteit

-0.02

6.92 6.90

Versh eid

-0.02

6.78 6.79

Voedingstoffen/vitaminen

0.02

6.70 6.68

Houdbaarheid

-0.02

6.62 6.59

Gezon dh eid

-0.03

6.34 6.39

Aantal calorieën

6.28 6.25

Prijs

6.20 6.19

Du urzaamheid 4.0

4.5

5.0

5.5 0-meting

6.0

0.05

Gemiddelde score 2012: 6.82; 2013: 6.81

6.5

7.0

7.5

-0.03 -0.02

8.0

1-meting

 Oudere mannen (40+) geven vlees gemiddeld een hoger rapport cijfer, met name op smaak, kwaliteit en gezondheid. Met name jonge vrouwen beoordelen vlees minder goed.

Rapportcijfer vlees

 Laagopgeleiden geven vlees vaker een hoog rapportcijfer dan hoogopgeleiden.

Alle respondenten (gemiddelden, 0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 Homebodies geven vlees gemiddeld het hoogste rapportcijfer, Open-minded en Organics het laagste.


53

Ten opzichten van vlees wordt vis beter beoordeeld op kwaliteit, calorieën, voedingstoffen/vitaminen, gezondheid en duurzaamheid. Vlees scoort beter op makkelijke bereiding, prijs, houdbaarheid en variatiemogelijkheden.

Rapportcijfer vis vs. vlees Alle respondenten (gemiddelden, 1-meting: n=3.116)


54

Ruim één vierde zegt het MSC logo te kennen en te weten waar het voor staat; dat zijn net iets meer consumenten dan vorig jaar.

0-meting

1-meting

25

28

12

60 63

12

Nee, ik ken het logo niet

Ja, ik ken het logo, maar weet NIET waar het voor staat

Ja, ik ken het logo en weet waar het voor staat  In 2013 weten laag en midden opgeleiden minder vaak waar het logo voor staat dan hoog opgeleiden.  Respondenten uit het Noorden en Zuiden zeggen vaker het logo niet te kennen, respondenten uit het Westen weten vaker waar het logo voor staat.


Bekendheid logo Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

55

Demanding, Organics en Open-minded zijn het beste bekend met het MSC logo. Dit zijn ook de leefstijlen die meer geïnteresseerd zijn in duurzaamheid en vaker duurzaam voedsel kopen. Homebodies en Settled zijn het minst bekend met het logo. T2B Totaal Settled

69

Homebodies

69

Dreamers

12 15

Open -minded

51

Organics

51

Ration al-realists

0%

10%

20%

Nee, ik ken het logo niet

40%

50%

35% 42% 49% 48%

26

13

39% 50%

38

12 30%

20

40

8

50

31%

36

13

61

Demanding

19

28

14

58

31%

22

9

66

Adven tu rers

40%

28

12

60

60%

70%

80%

90%

100%

Ja, ik ken het logo, maar weet NIET waar het voor staat

Ja, ik ken het logo en weet waar het voor staat Bekendheid logo - naar Leefstijl Alle respondenten (1-meting: n=3.116)


56

Het aantal consumenten dat de juiste betekenis van het logo weet te noemen, namelijk dat de vis uit een duurzame visserij komt, is vrijwel gelijk gebleven.

0-meting

1-meting 13

15 4

5

80

83

Dat de gevan gen vis van goede kwaliteit is

Dat de vis geen schadelijke stoffen bevat

Dat de vis u it du urzame visserij komt  Mannen en vrouwen tussen de 40-49 jaar weten vaker dat het logo staat voor vis dat komt uit een duurzame visserij. Mannen 65-74 jaar denken vaker dan andere groepen dat het logo staat voor goede kwaliteit.

Betekenis logo

 Hoog opgeleiden weten vaker de juiste betekenis van het logo dan laag opgeleiden.

Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 Open-minded weten vaker de juiste betekenis van het logo, Settled en Dreamers minder vaak.


57

Bij het kopen van vis letten Nederlanders voornamelijk op welke soort vis het is, gevolgd door de smaak en de houdbaarheid van de vis. Aanbieding wordt vaker genoemd in 2013. Bij duurzame aspecten van vis is geen verandering opgetreden. 86 85 86 85 84 84

Soort vis Smaak Versheid/houdbaarheid van het product

80 81

Prijs 72 72

Uiterlijk van de vis 62

Of h et in de aanbieding is Of het makkelijk te bereiden is 49 48

Bijdrage van h et product aan de gezondheid 29 30 27 28

Keurmerken op de verpakking Het merk 24 24 22 23 24 23

Wijze waarop reken in g is gehouden met dieren welzijn Land/gebied van h erkomst van de vis Wijze waarop rekenin g is geh ou den met het milieu Dat h et wilde vis is

17 18

Dat het kweekvis is

16 18

0

10 0-meting

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1-meting

 Met name jonge mannen letten minder vaak op de meeste aspecten bij het kopen van vis. Oudere vrouwen letten meer op bijna alle aspecten. Jonge vrouwen (18-29) letten meer op aanbieding en merk. Oudere mannen (50+) meer op smaak en of het wilde vis is. Vrouwen (40-49) letten meer op houdbaarheid en makkelijke bereiding.  Laagopgeleiden letten vaker op gezond, herkomst, dierenwelzijn, verpakking, merk, wilde vis en milieu. Hoogopgeleiden meer op smaak, soort vis en uiterlijk van de vis.


65

59 60

Belang aankoopaspecten vis – T2B (vaak en altijd) Respondenten die vis eten (0meting: n=3.053; 1-meting: n=2.866)

58

Open-minded, Organics en Demanding hechten aan de meeste aspecten meer belang, Homebodies en Adventurers minder. De drie eerstgenoemde zijn in algemene zin ook meer bewuste en geïnteresseerde consumenten.

Totaal

Settled Homebodies

Dreamers Adv enturers

Openminded

Organics

RationalDemanding realists

Smaak

85

86

82

82

82

89

91

86

87

Prij s

81

84

79

87

77

83

85

75

84

Bij drage aan gezondheid

48

50

39

40

39

56

59

52

57

Land/gebied v an herkomst

23

22

13

17

22

32

33

24

28

Soort v is

85

84

79

87

82

91

88

83

91

Dierenw elzijn

24

23

13

18

20

34

39

27

29

Keurmerken op de v erpakking

30

32

21

21

24

39

47

30

37

Uiterlij k v an de v is

72

73

65

76

71

79

76

67

77

Het merk

28

28

27

27

28

32

28

26

29

Of het in de aanbieding is

65

69

63

71

65

63

64

61

67

Dat het w ilde v is is

18

18

9

13

17

25

24

19

23

Dat het kw eekvis is

18

19

8

13

16

26

23

20

23

Versheid/houdbaarheid

84

84

81

86

78

88

89

86

88

Milieu

23

21

12

18

17

33

36

26

30

Makkelijk te bereiden

60

60

57

70

55

61

62

63

62

Significant hoger percentage t.o.v. totaal Significant lager percentage t.o.v. totaal © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

Belang aankoopaspecten vis – Leefstijl - T2B (vaak en altijd) Respondenten die vis eten (in %, 59 1-meting: n=2.866)

Ruim driekwart van de visetende Nederlanders kopen vis in de supermarkt, dit is significant meer dan vorig jaar.

76 78

Supermarkt 51 49

Viskraam op de markt

47 45

Viswinkel 28 29

Viskraam, stalletje (n iet op de markt) De grooth an del (spontaan genoemd)

1 2

Zeer vers: zelf gevan gen/ van schip gekocht/ visaf slag (spontaan genoemd)

1 1

An ders

1 1

0 0-meting

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1-meting

 Vrouwen 40-49 jaar kopen vaker vis in de supermarkt en bij de viskraam op de markt. Mannen 50+ en vrouwen 50-64kopen vaker vis in de viswinkel.

Aankoopkanaal

 Hoog opgeleiden zeggen vaker vis te kopen in de supermarkt. Nederlanders uit de grote steden en uit het Westen kopen vaker vis in de viswinkel, mensen uit het Oosten vaker in de supermarkt en op de markt, zuiderlingen vaker in de supermarkt en mensen uit het Noorden vaker bij de viskraam.

Respondenten die vis eten (0meting: n=3.053; 1-meting: n=2.872)

 Settled kopen minder vaak vis in de viswinkel, homebodies minder vaak in de supermarkt. Open-minded kopen wel vaker vis in de viswinkel en in de supermarkt. Adventurers kopen vaker vis op de markt, Organics vaker bij de viskraam en Demanding vaker in de supermarkt. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

60

In 2013 vindt de meerderheid van de Nederlanders het belangrijk dat vis duurzaam is. Bijna 10% vindt het (helemaal) niet belangrijk. Dit is niet veranderd ten opzichte van 2012.

T2B

0-metin g

4

5

33

42

15

1-metin g

4

5

34

41

16

0%

10%

20%

30%

Helemaal niet belan grijk

40% Niet belangrijk

50% Neutraal

60%

70%

Belangrijk

80%

57%

100%

Heel belangrijk

 Vrouwen 50-74 jaar vinden het vaker (heel) belangrijk dat vis duurzaam is.  Mannen 40-49 jaar vinden het vaker niet belangrijk en mannen 50-64 jaar vinden het vaker helemaal niet belangrijk.  Hoog opgeleiden vinden het vaker heel belangrijk, midden opgeleiden vaker niet belangrijk dat vis duurzaam is.


90%

57%

Belang duurzame vis Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

61

Ten opzichte van de andere Roper profielen, vinden met name Openminded, Demanding en Organics het (heel) belangrijk dat vis duurzaam is gevangen. Dit zijn ook de leefstijlgroepen die in algemene zin meer belang hechten aan duurzaamheid. T2B Totaal

4

5

Settled

4

5

Homebodies

6

6

Dreamers

6

7

Open -minded 2 3

2

10%

20%

Helemaal niet belan grijk

30%

40%

Niet belangrijk

50% Neutraal

46% 53%

28

74% 15

59%

22

46

26

8

75%

44

35

41%

29

46

4

Demanding 2 4 0%

46

22

7

13

40

20

Organics 0 4 Ration al-realists

38

36

7

4

Adven tu rers

34

46 41

54%

14

40

37

57%

16

41

34

60% Belangrijk

70%

80%

90%

68% 100%

Heel belangrijk Belang duurzame vis - naar Leefstijl Alle respondenten


62

Met name in de viswinkel vindt men het belangrijk dat er duurzame vis wordt verkocht. Op de markt en in het stalletje vindt men het in 2013 t.o.v. 2012 iets vaker “heel belangrijk” dat duurzame vis wordt verkocht.

T2B 59%

Viskraam op de markt

0-meti ng

4

5

32

1-meti ng

5

4

33

Viskraam, stalletje (niet op de markt)

0-meti ng

4

5

1-meti ng

4

5

0-meti ng

4

3

1-meti ng

4

3

0-meti ng

4

5

30

42

19

61%

1-meti ng

4

4

31

41

20

61%

Viswinkel

16

43

27 27

57%

18

39

34

57%

16

41

34

58%

18

40

43

24

67%

41

24

65%

Supermarkt

0%

10%

20%

30%

Helemaal ni et bel angrijk

40% Niet belangri jk

50% Neutraal

60%

70%

Bel angrijk

80%

90%

100%

Heel belangri jk

 Jonge mannen (18-39 jaar) vinden het voor alle kanalen minder vaak belangrijk dat ze duurzame vis verkopen. Oudere vrouwen (50-74 jaar) vinden het voor alle kanalen belangrijk dat ze duurzame vis verkopen. Vrouwen 30-39 jaar vinden het vaker belangrijk dat de viskraam op de markt duurzame vis verkoopt.  Hoogopgeleiden vinden het voor alle kanalen vaker belangrijk dat ze duurzame vis verkopen, met name in de supermarkt.

Belang duurzame vis aankoopkanaal Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 Open-minded, Organics en Demanding vinden het voor alle kanalen vaker belangrijk dat er duurzame vis wordt gekocht. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

63

Betaalbaarheid van de vis wordt ook in 2013 gezien als belangrijker dan dat de vis duurzaam is gevangen/gekweekt. Bijna de helft vindt beide aspecten belangrijk. Er is geen verandering t.o.v. 2012.

100% 90% 80%

47

45

47

49

6

6

0-metin g

1-metin g

70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Dat de vis du urzaam is gevangen /gekweekt

Dat de vis betaalbaar is

Ik vind beide aspecten belangrijk

 Mannen 18-49 jaar en vrouwen 18-29 jaar vinden het vaker het meest belangrijk dat de vis betaalbaar is.  Zowel mannen als vrouwen boven de 65 vinden het vaker het meest belangrijk dat de vis duurzaam gevangen/gekweekt is.  Mannen 50-64 jaar en vrouwen 50+ vinden beiden aspecten belangrijk.


Belang bij aankoop Respondenten die vis eten (0meting: n=3.053; 1-meting: n=2.866)

64

In 2013 vinden meer Nederlanders dat de visser (ook) verantwoordelijk is voor duurzame vis dan in 2012. Consumenten zien vaker de aanbieders en overheid verantwoordelijk dan zichzelf.

60 55

55

55

51

49

50

39

40

48

37

30

20

10

0 De visser

De visverkopers 0-meting

De consumen ten

De overheid

1-meting

 Dertigers (zowel mannen als vrouwen) vinden vaker dat de visser (ook) verantwoordelijk is voor duurzame vis. Vrouwen 40-49 jaar vinden vaker dat de overheid verantwoordelijk is.

Verantwoordelijk voor duurzame vis

 Hoog opgeleiden vinden vaker dat meerdere partijen verantwoordelijk zijn voor duurzame vis. Laag opgeleiden noemen minder partijen als zijnde verantwoordelijk. Respondenten uit het Westen vinden vaker (ook) de consument verantwoordelijk.

Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)

 Open-minded vinden vaker dat visverkopers, consumenten en overheid verantwoordelijk zijn, Organics consumenten en de overheid, en Demanding de vissers en de consumenten. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

65

Duurzame vis scoort beter dan niet duurzame vis, behalve op prijs en (iets minder) op makkelijke verkrijgbaarheid. Ten opzichte van 2012 geen veranderingen gemeten. Past meer bij nietduurzame vis -2.0 -1.5 -1.0 -0.5 0.0

Past meer bij duurzame vis 0.5

1.0 1.5

2.0

Daar waar de lijn van de 0-meting niet zichtbaar is, loopt deze gelijk met de lijn van de 1-meting.

Stellingen passend bij vis / duurzame vis Alle respondenten (0-meting: n=3.287; 1-meting: n=3.116)


66

Campagne ‘Vis ‘t uit’


67

Eén op de drie Nederlanders geeft aan een campagne over duurzame vis gezien of gehoord te hebben. Een derde heeft geen campagne gezien of gehoord en een derde weet het niet.

8

34 24

34 Ja,zeker wel

Ja, missch ien wel

Nee, zeker n iet

Weet ik n iet

 Mannen geven vaker aan een campagne over duurzame vis zeker niet gezien/gehoord te hebben. Oudere vrouwen (50+) geven vaker aan niet te weten of ze een campagne gezien/gehoord hebben.  Hoogopgeleiden geven vaker aan een campagne gezien of gehoord te hebben. Laagopgeleiden weten vaker niet of ze een campagne over duurzame vis gezien of gehoord hebben.  Respondenten met het Roper profiel open-minded, rational-realists en demanding hebben vaker een campagne gezien of gehoord, settled en homebodies minder vaak.


Campagne duurzame vis gezien/gehoord Alle respondenten (in %, n=3.116)

68

Twee derde van de respondenten die een campagne gezien/gehoord heeft, weet niet waar de campagne over ging.

Gezien op reclame op tv/ radio

6

Duu rzaam

5

Iets met een keu rmerk

4

Bij su permarkt (AH, Plu s)

3

Soorten vis

2

Gezien op social media / In tern et

2

Overbevissing

2

Gekweekte vis

1

Gezien in een advertentie in tijdsch rif t

1

Bewust eten van vis

0

Overig

8

Weet ik n iet / geen idee

67 0

10

20

30

40

50

60

70

80

 Oudere mannen (65-74 jaar) en laagopgeleiden geven vaker aan niet te weten waar de campagne over duurzame vis over gaat. Jonge vrouwen (18-29 jaar) kunnen het zich vaker wel herinneren.

Omschrijving campagne

 18-29 jarige vrouwen zeggen vaker een campagne gezien of gehoord te hebben op tv/radio, mannen tussen de 30-39 jaar en hoogopgeleiden vaker in de supermarkt. Laagopgeleiden geven minder vaak aan dat de campagne over duurzaamheid gaat.

Alle respondenten die een campagne gezien/gehoord hebben (in %, n=992)

 Dreamers en open-minded hebben vaker een campagne op tv/radio gezien of gehoord. Open-minded ook vaker in de supermarkt. Settled zeggen vaker het niet te weten. Respondenten uit het Zuiden vaker via social media. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

69

Van alle respondenten geeft 16% aan beeldmateriaal van de ‘Vis ‘t uit’ campagne gezien te hebben.

4 16 12

68 Ja,zeker wel

Ja, missch ien wel

Nee, zeker n iet

Weet ik n iet

 Vrouwen 18-29 ,vrouwen 40-49 en mannen 30-49 zeggen vaker de campagne materialen zeker niet gezien te hebben. Jonge mannen (18-29) hebben het vaker zeker wel gezien. Oudere mannen (50-74) zeggen vaker het niet te weten.  Laag opgeleiden zeggen vaker de materialen misschien wel gezien te hebben en het niet te weten, midden opgeleiden hebben de beelden/artikelen/posters vaker zeker niet gezien.

Beelden die men heeft gezien Alle respondenten (in %, n=3.116)

 De Roper profielen Rational-realists en Demanding zeker vaker de campagne materialen misschien wel gezien te hebben. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

70

Bijna de helft van de respondenten die de campagne gezien/gehoord heeft, heeft deze in een tijdschrift gezien. Ook is de campagne vaak gezien in de winkel of op TV.

In een tijdschrift

47

Bij een vishandelaar/winkel

39

Tv

31

Op internet

17 Tijdschrift: Libelle

Op social media

5

Op een beurs/evenement

Tijdschrift: Supermarkt

4

Tijdschrift: Allerhande

3

Radio

5

3

Tijdschrift: Kook magazine

3

Tijdschrift: Margriet

3

Tijdschrift: Vrouwen magazine

2

2

Overig

2

Weet ik niet

Tijdschrift: Overig

3

7

Tijdschrift: Weet ik niet

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

20 0

50

5

10

15

20

25

 Jonge mannen (18-39 jaar) hebben de campagne vaker via internet gezien. Vrouwen 40-49 jaar vaker in een tijdschrift. Oudere mannen hebben de campagne vaker bij de vishandelaar gezien, vrouwen 18-29 en 40-49 minder vaak.

Waar heeft men campagne gezien/gehoord

 Laagopgeleiden hebben de campagne vaker op tv gezien, en minder vaak in een tijdschrift. Midden opgeleiden hebben de campagne juist vaker in een tijdschrift gezien.

Alle respondenten die de beelden/artikelen/posters van de campagne gezien hebben (in %, n=513)

 Adventurers hebben de campagne vaker gezien op internet en social media, open-minded vaker in Vrouwen magazine en Rational-realists vaker in Libelle. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

71

Het merendeel vindt de campagne passend bij het product en een duidelijke boodschap hebben, maar ook opvallend, aansprekend en geloofwaardig. T2B Opvallend 1 6

40

Duidelijke boodschap 1 2

2

Spreekt mij aan

25

34

17

39

29

33

10%

24

38

27

Geloofwaardig 1 2

17

44

6

Passend bij het product (du urzame vis) 11

0%

33

20%

41

30%

40%

50%

60%

18

70%

Helemaal niet van toepassing Niet van toepassin g

Neutraal

Van toepassin g

Weet n iet/geen mening

Helemaal van toepassing

 Vrouwen tussen de 30-39 jaar vinden de campagne minder vaak opvallend en aansprekend.  Respondenten die aangeven te zijn beïnvloed door de campagne, vinden alle kenmerken vaker van toepassing op de campagne.

80%

90%

3

50%

3

68%

3

55%

4

68%

4

59%

100%

Kenmerken toepasselijk op campagne Alle respondenten die de beelden/artikelen/posters van de campagne gezien hebben (in %, n=513)


72

Een kwart van de respondenten die de campagne gezien heeft, heeft daarna actie ondernomen: de helft hiervan (12%) heeft in de supermarkt gezocht naar duurzame vis keurmerken.

Totaal

76

0%

10%

20%

30%

12

40%

50%

60%

70%

7

80%

6

90%

6

1

100%

Nee, ik heb geen actie on dern omen Ja, in de supermarkt actief gezocht naar keurmerken over duurzame vis Ja, met familie/vrien den/collega`s gesproken over duurzame vis Ja, vragen gesteld aan een vishandelaar over duu rzame vis Ja, onlin e informatie gezocht over duu rzame vis Ja, anders (overig)  Jonge mannen (18-39) hebben vaker actie ondernomen naar aanleiding van de campagne.  Hoog opgeleiden zeggen vaker geen actie te hebben ondernomen naar aanleiding van de campagne.  Adventurers hebben vaker actie ondernomen: ze hebben vaker naar online informatie gezocht en vragen gesteld aan de vishandelaar over duurzame vis. Rational-realists hebben ook vaker geïnformeerd bij de vishandelaar.  Respondenten uit de grote steden hebben n.a.v. de campagne vaker in de supermarkt gezocht naar duurzame vis. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

Ondernomen acties n.a.v. campagne Alle respondenten die de beelden/artikelen/posters van de campagne gezien hebben (in %, n=513) 73

13% van de respondenten die de campagne gezien heeft, geeft aan dat de bewustwording rondom duurzame vis sterk is beïnvloed. Dit is 2% van de Nederlandse bevolking.

11

13

30 46

Ja, mijn bewustwordin g rondom duurzame vis is sterk beïnvloed Ja, mijn bewustwordin g rondom duurzame vis is een beetje beïnvloed Nee, mijn bewu stwording rondom du urzame vis is n iet beïn vloed Weet ik n iet  30-39 jarige mannen zeggen vaker dat hun bewustwording rondom duurzame vis sterk is beïnvloed. 65-74 jarige mannen zeggen vaker het niet te weten.

Campagne invloed bewustwording duurzame vis Alle respondenten die de beelden/artikelen/posters van de campagne gezien hebben (in %, n=513)


74

Campagne effecten (1/2) Respondenten die zeggen in het afgelopen jaar een campagne over duurzame vis gehoord of gezien te hebben… …eten vaker ‘wekelijks’ of ‘2x per week of vaker’ vis. …noemen vaker gezond, lekker/smakelijk, (goede) vetten, licht verteerbaar, variatie, makkelijk, voedzaam, goed voor milieu, vleesvervanger en prijs als positieve gedachten bij (het eten van) vis …noemen vaker overbevissing, dierenleed, uitsterven, houdbaarheid, gif en bijvangst als negatieve gedachten bij (het eten van) vis …beoordelen zowel vis met een gemiddeld hoger rapportcijfer (+0.21) als vlees (+0.02) …kennen vaker en weten vaker waar het MSC logo voor staat ...letten bij het kopen van vis vaker op alle aspecten …vinden het vaker belangrijk dat vis duurzaam is … vinden het vaker belangrijk dat met name de markt, de viswinkel en de supermarkt duurzame vis verkopen …vinden het vaker belangrijk dat vis duurzaam gevangen/gekweekt wordt …vinden vaker dat de visverkoper, de consument en de overheid verantwoordelijk zijn voor duurzame vis © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

75

Campagne effecten (2/2) Respondenten die zeggen dat de bewustwording rondom duurzame vis is toegenomen naar aanleiding van de campagne… …eten vaker ‘2x per week of vaker’ vis …noemen vaker lekker/smakelijk als positieve gedachten bij (het eten van) vis …beoordelen vis met een gemiddeld hoger rapportcijfer (+0.12) en vlees met een gemiddeld lager rapportcijfer (-0.05) …weten vaker waar het MSC logo voor staat …letten bij het kopen van vis vaker op land van herkomst, dierenwelzijn, milieu, keurmerken op de verpakking en dat het wilde vis is …vinden het vaker belangrijk dat vis duurzaam is …vinden het vaker belangrijk dat met name de viswinkel en het visstalletje duurzame vis verkopen …vinden het vaker niet alleen belangrijk dat vis betaalbaar is, maar ook dat vis duurzaam gevangen/gekweekt wordt


76

4. Samenvatting en Conclusies


77

Samenvatting (1/2) Gebruik, houding en beoordeling van (duurzame) vis

- De frequentie van vis eten is nauwelijks veranderd ten opzichten van vorig jaar. Nog steeds eet bijna de helft van de Nederlanders wekelijks of vaker vis. Meest frequente viseters zijn Open-Minded en Organics. Homebodies en Settled eten minder vaak vis. - Gezond en lekker blijven in 2013 de positieve gedachten die veruit het vaakst genoemd worden over (het eten van) vis. Duur, vervuiling, gif, dierenleed en soort vis worden in 2013 door meer Nederlanders genoemd als negatieve gedachten bij (het eten van) vis. Niet lekker wordt minder vaak genoemd. - Het gemiddelde rapportcijfer voor vis blijft gelijk t.o.v. 2012. Vis krijgt, net als in 2012, de hoogste rapportcijfers voor de aspecten gezondheid en voedingstoffen/vitaminen. Met name Organics beoordelen vis beter dan de andere Roper Stijlen doen. Ten opzichte van vlees wordt vis beter beoordeeld op kwaliteit, calorieën, voedingsstoffen/vitaminen, gezondheid en duurzaamheid. Vlees scoort beter op makkelijke bereiding, prijs, houdbaarheid en variatiemogelijkheden. - Ruim een kwart van de Nederlanders zegt het MSC logo te kennen en te weten waar het voor staat, net iets meer dan vorig jaar. De Roper Stijlen Demanding, Organics en Open-Minded zijn het beste bekend met het logo. - Bij het kopen van vis letten Nederlanders voornamelijk op welke soort vis het is, gevolgd door de smaak en de houdbaarheid van de vis. Aanbieding wordt vaker genoemd in 2013. Open-minded, Organics en Demanding hechten aan de meeste aspecten meer belang, Homebodies en Adventurers minder. - De supermarkt groeit als aankoopkanaal van vis; meer Nederlanders dan in 2012 kopen vis in de supermarkt. - Evenals in 2012, vindt in 2013 het merendeel van de Nederlanders het belangrijk dat vis duurzaam is. Men vindt het belangrijk dat alle kanalen duurzame vis verkopen. Met name in de viswinkel vindt men het belangrijk dat er duurzame vis wordt verkocht. Op de markt en in het stalletje vindt men het in 2013 t.o.v. 2012 iets vaker heel belangrijk dat duurzame vis wordt verkocht. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

78

Samenvatting (2/2) - Veel Nederlanders vinden betaalbaarheid van de vis belangrijker dan dat de vis duurzaam is gevangen/gekweekt. Bijna de helft vindt beide aspecten belangrijk. Er is hierin geen verandering t.o.v. 2012. - Men vindt dat men name de visser en de visverkopers verantwoordelijk zijn voor duurzame vis. De visser wordt in 2013 vaker als (mede-)verantwoordelijke beschouwd. Consumenten zien vaker de aanbieders en de overheid verantwoordelijk dan zichzelf. - Vergeleken met niet-duurzame vis, scoort duurzame vis beter op kwaliteit, smaak, gezond, vers, hoort thuis bij visspecialist en supermarkt, goed voor aantal vissen in de zee, welzijn van vissen en minder schadelijk voor de zee. Alleen op prijs en gemakkelijk verkrijgbaar scoort niet-duurzame vis beter (net als in 2012).

Campagne Vis ‘t uit - Een derde van de Nederlanders geeft aan een campagne over duurzame vis gezien of gehoord te hebben. Van deze groep weet twee derde echter niet waar de campagne over ging. - 14% van de Nederlanders geeft aan de ‘Vis ‘t uit’ campagne gezien of gehoord te hebben. Bijna de helft van deze mensen heeft de campagne gezien in een tijdschrift (men noemt: Libelle, Supermarkt, Allerhande, Kook magazine, Margriet, Vrouwen Magazine). - Het merendeel van de respondenten die de campagne gezien heeft, vindt de campagne passend bij het product en een duidelijke boodschap hebben, maar ook opvallend, aansprekend en geloofwaardig. - 12% heeft na het zien van de campagne actief in de supermarkt gezocht naar duurzame vis keurmerken. Drie kwart heeft echter geen actie ondernomen. - Van de respondenten die de campagne gezien hebben, geeft 13% aan dat de bewustwording rondom duurzame vis sterk is toegenomen. Dit is 2% van de Nederlandse bevolking. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

79

Conclusies De campagne heeft over het algemeen geen meetbaar effect gehad op het visgebruik, de houding tegenover vis en de beoordeling van duurzame vis. Een klein deel van de Nederlanders heeft aangegeven dat de bewustwording sterk is beïnvloed door de campagne. Consumenten die de campagne over duurzaamheid hebben gezien, zijn in brede zin positiever over vis en over duurzame vis. Dat geldt ook voor de mensen die aangeven dat de campagne hen bewuster heeft gemaakt ten opzichte van duurzame vis. Meest waarschijnlijk is dat de consumenten die al een positievere houding hebben ten opzichte van duurzaamheid ook eerder tot de campagne worden aangetrokken en zich de campagne ook eerder kunnen herinneren. Men geeft aan een voorkeur te hebben voor duurzame vis en dit ook belangrijk te vinden. Duurzame vis wordt echter wel gezien als duurder en moeilijker verkrijgbaar. Aangezien prijs belangrijker wordt bevonden dan of het wel of niet duurzaam is, is dit tezamen met verkrijgbaarheid, een mogelijke drempel om de vraag naar duurzame vis snel te laten groeien. De consument ziet tot slot de aanbieders als primair verantwoordelijk voor duurzame vis, meer als zichzelf. Verdere initiatieven van de aanbieders om meer duurzame vis aan te bieden zal dan ook de vraag extra stimuleren. Zeker als dit wordt aangevuld met heldere communicatie over de voordelen en het belang van duurzame vis.


80

5. Onderzoeksverantwoording


81

Onderzoeksverantwoording

1. Onderzoeksmethode 2. Steekproef 3. Vragenlijst 4. Veldwerk 5. Rapportage


82 82

Onderzoeksmethode  Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een online vragenlijst (de CAWI methode; computer assisted web interviewing).  In de e-mail met de uitnodiging is een persoonlijke link opgenomen waarmee de GfK panelleden rechtstreeks toegang krijgen tot hun persoonlijke pagina waar de de vragenlijst te vinden is.  In het onderzoek zijn aan de consumenten in totaal 21 vragen voorgelegd.


83

Steekproef De netto steekproef voor dit onderzoek bestaat uit 3.116 Nederlanders van 18 jaar en ouder (die toegang hebben tot internet). De steekproef is getrokken uit het GfK Online Panel. Het GfK Online Panel is een gerenommeerd, hoogwaardig panel, waarbij de respons erg hoog is (ca. 75%) en waarbij de respons van hoge kwaliteit is. Met de panelleden wordt een continue relatie aangegaan. Als gevolg van de intensieve wervingswijze en beheer wordt een kwalitatief hoogstaand panel gegarandeerd. Hiermee wordt zelfselectie en/of vertekening geminimaliseerd. De steekproef is representatief naar Nederland op de volgende kenmerken:  Geslacht (man, vrouw)  Leeftijd (18-29 jaar, 30-39 jaar, 40-49 jaar, 50-64 jaar, 65-74 jaar)  Regio (3 grote steden, rest westen, noord, oost, zuid)  Opleiding (hoog, midden, laag)


84

Vragenlijst

De vragenlijst voor dit onderzoek bestond uit twee delen:

- Deel 1 (vraag 1 t/m 14 ): Betreft vragen over het gebruik van (duurzame) vis, de houding tegenover (duurzame) vis en de beoordeling van (duurzame) vis en vlees. Deze vragen zijn identiek aan de meting van 2012. - Deel 2 (vraag 14 t/m 21): Betreft vragen over de campagne ‘Vis ‘t uit’. Deze vragen zijn niet gesteld in de meting van 2012.

Het kostte de respondenten 5 minuten om de vragenlijst in te vullen.


85

Veldwerk  Op dinsdag 11 juni 2013 zijn 4.300 GfK panelleden via een email met een persoonlijke link benaderd om deel te nemen aan het onderzoek.  Het veldwerk is afgesloten op maandag 17 juni 2013.  In totaal hebben 3.116 personen de vragenlijst volledig en correct ingevuld.  Dit resulteert in een responspercentage van 72%. Rapportage Rapportage heeft plaatsgevonden in de vorm van:  Een PowerPoint rapportage, voorzien van conclusies en een onderzoeksverantwoording. © GfK 2013 | Duurzame Vis 1-meting| Juni 2013

86

6. Contact


87

Contact

Marcel Temminghoff

Anne van Vlerken

Sr. Consultant

Projectmanager

+31 162 384 279 / +31 6 55 177 653 [email protected] The Netherlands

+31 162 384 730 [email protected] The Netherlands


88

VIS t uit. Effectmeting Campagne Duurzame Vis. Marcel Temminghoff & Anne van Vlerken. GfK Panel Services - Juni 2013

Recommend Documents