Veteranenbeleid krijgt verder vorm

Nummer 40 I 12 november 2009 I Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 3 Reserveband met goed profiel

Pagina 4 GGW bijt spits af in nieuwe SPOW-oefening

Pagina 5 Johan de Witt in Afrika

Pagina 6 ROC-opleiding Veiligheid & Vakmanschap

Veteranenbeleid krijgt verder vorm DEN HAAG - Militairen moeten kunnen vertrouwen op goede zorg, als zij die als gevolg van hun inzet nodig hebben. Ook moeten ze kunnen rekenen op de erkenning van en waardering voor hun verdiensten voor Nederland. Die verantwoordelijkheid blijft aan de orde op het moment dat zij Defensie verlaten en veteraan worden. Om die zekerheid te kunnen bieden, werkt Defensie momenteel aan een wetsvoorstel voor veteranen, schrijft staatssecretaris Jack de Vries aan de Tweede Kamer. Volgens De Vries is deze wetgeving het sluitstuk van de verankering van het veteranenbeleid. Door de kaders daarvan wettelijk vast te leggen, kan zowel invulling worden gegeven aan de erkenning van de verdiensten van veteranen en de waardering die hen op grond daarvan toekomt als aan de verantwoordelijkheid van de samenleving voor de zorg voor veteranen. De staatssecretaris wil de zorgplicht en de erkenning en waardering voor veteranen nu tot uitdrukking brengen in een kaderwet. Hierin staan de

fundamentele elementen van het veteranenbeleid. Van belang hierbij zijn de status, de zorgplicht van het ministerie van Defensie, erkenning en waardering, registratie van gegevens en klachtenregeling en toezicht. De bewindsman stelt in zijn schrijven dat voor militairen en veteranen de afgelopen jaren veel tot stand is gebracht. Zo is het Zorgloket voor Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers opgericht, meldt hij. Dat voorziet in individuele begeleiding en ondersteuning van oorlogs- en dienstslachtoffers

bij administratieve zaken en bij het vinden van medische en maatschappelijke hulp. Met het Landelijk Zorgsysteem voor veteranen is er een samenwerkingsverband tussen militaire en civiele instellingen ontstaan voor het maatschappelijke werk en de geestelijke gezondheidszorg. Vanwege de bijzondere verantwoordelijkheid van de regering voor het welzijn van veteranen gaat de zorgplicht voor hen en hun naasten verder dan de algemene zorgvoorzieningen, vindt de staatssecretaris.●

...In verband met dreiging van Improvised Explosive Devices zijn voor de missie in Afghanistan inmiddels 85 Bushmasters aangeschaft. 26 Patria’s (links op de foto) worden afgestoten in 2010, 54 in 2011 en 12 in 2014... Foto: Archief Defensiekrant

Patria’s uitgefaseerd, Bushmasters in reguliere bestand DEN HAAG - Staatssecretaris Jack de Vries heeft tijdens het zogenoemd Wetgevingsoverleg in de Tweede Kamer bekendgemaakt dat de Patria’s worden vervangen door Bushmasters. Defensie beschikt op dit moment over 82 inzetbare Patria’s. Met de uitfasering daarvan zal de Bushmaster worden opgenomen in het reguliere bestand.

Koçabas en goeding in de prijzen ROTTERDAM - Defensiebokser Hüsnü Koçabas kan terugkijken op een uiterst succesvolle eerste week van november. Na winst, daags ervoor in Rotterdam in het Bep van Klaveren Memorial op de Engelsman Marlon Melish (15-5), veroverde de wachtmeester 1ste klas van de Marechaussee zondag in de Maasstad zijn elfde nationale titel in de gewichtklasse tot zestig kilogram. Na een wat stroeve start, stuurde de ervaren Koça­ bas (30) de jonge Eindhovense pugilist Michael van der Heijden in drie ronden naar huis (10-3). Koçabas was niet de enige Defensie-employée die bij het Bep van Klaveren Memorial reden tot juichen had. Luitenant-kolonel Hans Goedings, tot 1 oktober hoofd van het Bureau Internationale Militaire Sport (bims), kreeg uit handen van burgemeester Aboutaleb (l.) en Ronald Blom, voorzitter van de Raad van Advies, de Bep van Klaveren Prijs. Daarmee bracht de organisatie haar waardering tot uiting voor alles wat de luchtmachtoverste de laatste vijf jaar namens Defensie voor het zestien jaar oude boksgala heeft gedaan. Foto: Aad Hoogendoorn●

In verband met dreiging van Improvised Explosive Devices zijn voor de missie in Afghanistan inmiddels 85 Bushmasters aangeschaft. 26 Patria’s worden afgestoten in 2010, 54 in 2011 en 12 in 2014. Dit laatste dozijn betreft de voertuigen voor Gewonden transport (gwt). Die kunnen pas uitgefaseerd worden na de instroom van de Boxer gwt. Ook de inzetbaarheid van helikopters kwam aan de orde tijdens het overleg met de Kamer. “Deze is een bron van zorg, maar er zijn geen problemen voor de inzet in Afghanistan”, aldus De Vries. De staatssecretaris beaamde dat met name de Westland Lynx en de Cougars problemen opleveren. “De levensduur van de Lynx loopt nu echt ten einde. Dat vraagt om meer onderhoud en dat verhoogt de kosten”, betoogde hij. De Vries toonde zich dan ook

verheugd met eigen ogen te hebben gezien dat de bouw van de eerste nh-90’s voor Nederland op schema ligt. “Wat de Cougars betreft, zijn er motorproblemen. Enerzijds gaat het om een gebrek aan reserveonderdelen, anderzijds een tekort aan technisch personeel.” Voor de Apaches en de Chinooks zijn afspraken gemaakt met leverancier Boeing en dat geldt ook voor de nog te leveren transportheli’s. De Vries zei dat waar nodig prioriteiten worden gesteld. “Nadat deze signalen zijn opgevangen, hebben we onmiddellijk maatregelen genomen om de gereedstelling te verbeteren.” In Afghanistan zijn afspraken met de partners gemaakt om elkaar te helpen. “In het missiegebied is de inzetbaarheid van helikopters dan ook op orde”, zo onderstreepte hij nogmaals.●

12 november I Pagina 2

Herdenkingsdienst Defensiepersoneel BEST - Onder grote belangstelling zijn op 7 november alle overleden militairen en burgers van de krijgsmacht plechtig herdacht in de Sint Odulphuskerk in Best. De Nationale Requiemviering vindt ieder jaar plaats op de eerste zaterdag na Allerzielen. De organisatie is in handen van het Nationaal Katholiek Thuisfront en de rk Dienst Geestelijke Verzorging van Defensie. Aan het einde van de Requiemviering, legde Luitenant-generaal Hans Leijh, hoofddirecteur Personeel, namens de

staatsecretaris van Defensie een krans. Daarna werd de Last Post geblazen en één minuut stilte gehouden ter nagedachtenis aan de overleden burgers en militairen. Na het zingen van het Wilhelmus kreeg iedereen de gelegenheid om langs de krans te defileren. Het koor van de Kathedrale Basiliek van St. Bavo uit Haarlem en het koperkwintet van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht Bereden Wapens verleenden hun medewerking aan deze bijzondere kerkdienst. Foto: Hans Keur●

Defensie’banners’ veroveren Nederland

NLDA-docenten voor Van der Meer Indonesische klas nieuwe Contco DJAKARTA - De Indonesische krijgsmacht, de Tentara Nasional Indonesia, staat midden in een proces van hervormingen. Ze is hard op weg een nieuwe rol te vinden binnen een democratische rechtsstaat. Dat bleek onlangs tijdens een cursus voor een groep van 33 Indonesische studenten en militairen aan de Defensie Universiteit in Jakarta. In samenwerking met de militaire vertegenwoordiging van Nederland gaven dr. Theo Brinkel, dr. Jörg Noll en kapitein Barry Jacobs MSc, docenten van de Nederlandse Defensie Academie, een week Fundamentele Voorlichting in de Indonesische hoofdstad. Aan de orde kwamen onder meer de relatie tussen militair optreden tijdens vredesoperaties en ontwikkelingssamenwerking, de parlementaire besluitvorming ten aanzien van de inzet van de krijgsmacht en de relatie tussen militaire inzet en de media. Ook werd over het Nederlandse optre-

den in Afghanistan gediscussieerd. Twee Indonesische generaals boden inzicht in de militaire betrekkingen van hun land met de buren èn het Indonesische veiligheidsbeleid. De asean, de Association of South East Asian Nations, bleek daarin een grote rol te spelen. De Indonesische veiligheidssector is sinds 1999 druk bezig met de transformasi, wat onder meer de overgang naar door burgers gecontroleerde strijdkrachten omvat. Nederland heeft belang bij een succesvolle hervorming in een land waarmee het historische betrekkingen onderhoudt. Samenwerking op het gebied van opleidingen is een belangrijk instrument van beleid. Indonesië, met de grootste islamitische bevolking in de wereld, vormt een bondgenoot in de strijd tegen terrorisme en piraterij. Het bespreken van Nederlandse en Indonesische ervaringen is daarom voor beide partijen leerzaam.●

KANDAHAR - Brigadegeneraal-arts Rob van der Meer (l.) is sinds dit weekeinde de nieuwe Nederlandse contingentscommandant (Contco) in Afghanistan. Tijdens een ceremonie op Kandahar Airfield (kaf) nam hij de taken over van brigadegeneraal der mariniers Peter Grootendorst. De vertrekkende commandant blikte terug op de bewogen uitzendperiode binnen isaf. Hij herinnerde aan de zwarte bladzijde voor Contco 14: het sneuvelen van korporaal Kevin van der Rijdt en sergeant-majoor Mark Leijssen. “De waardige manier waarop toen op alle Nederlandse locaties afscheid is genomen, was hartverwarmend. Ik zal dat nooit vergeten”, aldus Grootendorst. Op kaf had nog een commando-overdracht plaats. Majoor Roberto Joannes gaf de leiding van het tiende Joint Support Detachement (jsd) na ruim vier maanden over aan majoor Mark Sliphorst.●

Een Mercedes vrachtwagen met banner van de Lokaal Facilitaire Dienst Wezep. Op de voorgrond het personeel.

WEZEP - Defensie trekt behoorlijk wat registers open om de naamsbekendheid van de krijgsmachtdelen te vergroten. Neem de landmacht. Die plaatst banners, ofwel advertenties, op onder meer vrachtauto’s en sinds kort zelfs op een Haagse tram. Er staat zelfs een bord met reclame voor wat in de volksmond ‘het leger’ heet langs de spoorlijn Amersfoort - Zwolle. Op defensieterrein wel te verstaan, dat houdt het goedkoop. Verder beschikken het Deltion College te Zwolle en het Rijksopleidingscentrum Midden Nederland in Nieuwegein over defensiebanners. Alsof dat nog niet genoeg is, prijken er eveneens wervende teksten op de randen van kentekenplaathouders van defensieauto’s. Al moet je goed kijken, wil je die kunnen lezen. Maar ze zijn dan ook bedoeld om de aandacht van filerijders te trekken. De marine en de luchtmacht krijgen binnenkort eveneens banners, met hun eigen, specifieke opdruk. Voorlopig te plaatsen in de directe omgeving van een basis of kazerne. Het totale project is een zaak van Defensie Centrale Personeelsvoorziening in Amsterdam en de Lokaal Facilitaire Dienst in Wezep, die op dit vlak tevens adviezen geven. Belangstelling voor dergelijk materiaal? Stuur een email aan kapitein Bert de Groot of adjudant John Koops, [email protected] / [email protected]. Foto: Evert van Dijk●

Onderzoeksarm Bushmasters verbeterd

DEN HAAG - De onderzoeksarmen met sensoren (interrogation arm) op de Bushmasters in Uruzgan worden verbeterd. Zo wordt onder meer de gevoeligheid van de sensor vergroot, voor het effectiever opsporen van explosieven. Naast de aanpassingen aan de detector krijgen de armen een graafpin. In april dit jaar zijn bij tfu negen Bushmasters met onderzoeksarm afgeleverd. Deze armen zijn destijds ‘as is’ aangeschaft. Na wat gebruikservaring te hebben opgedaan, bleek het noodzakelijk om ze op enkele punten te modificeren.●

12 november I Pagina 3

Majoor-vlieger Rovert-Jan Burgers legt vaandrig Kenneth Musters uit wat de bedoeling is.

De leerlingen krijgen allerhande scenario’s te verwerken.

Oud-vliegers docent bij opleiding verkeersleiders op AOCS nm

Reserveband met goed profiel NIEUW MILLIGEN - Vaandrig Kenneth Musters en korporaal-1 Douwe Groen zitten op het puntje van hun stoel in de simulator. Het kwam tot enkele weken geleden bij aanstaande luchtverkeersleiders maar weinig voor dat een (voormalig) f-16-vlieger zijn expertise met hen deelde. Bij de Opleidingen Gevechts/Luchtverkeersleiding op het ‘Air Operations and Control Station’ in Nieuw Milligen vormt majoor-vlieger Robert-Jan ‘MacCleans’ Burgers sinds kort echter geen uitzondering meer. Als reservist helpen hij en - tot nu toe - nog zeven andere collega’s mee om de opleiding tot verkeers- of gevechtsleider naar een hoger plan te tillen. “Zo blijft een operationeel vlieger inzetbaar.” De Groep Luchtmachtreserve, betoogt reservekapitein Jan-Willem van Doorn (waarnemend commandant 600 Sqn), kent een groeiende waarde. “We kunnen zorgen voor structurele backfill. Maar dat is niet het enige: je behoudt met de inzet van ervaren reservisten ook kennis die anders verdwijnt. Het gaat ons erom de operationele output te optimaliseren.” Van Doorn bespeurt sinds zijn ‘herintreden’ in 2006 - hij verliet in 1992 de KLu - een veranderend karakter van de reservist en de houding van de luchtmacht ten opzichte van deze categorie. “Het betreft supergemotiveerde specialisten, deskundigen op het gebied van de meteo, vlieger-artsen, de non-flying support zeg maar. Om die te behouden, moet je wel wat uitdagends bieden. Hier op het aocs nm is die balans duidelijk gevonden.” Een van die specialisten, majoor-vlieger Robert-Jan Burgers, zegt het plezierig te vinden iets terug te kunnen geven “van wat de KLu ons heeft geboden”. Hij prijst daarbij ook de werkgevers die dit mogelijk maken, in zijn geval de klm. De Frans-Nederlandse luchtvaartmaatschappij heeft geen bezwaar tegen de nevenactiviteiten van haar (co-)piloot op de Embraer-190, zolang het de dienst niet schaadt. “Ik moet me dus wel nadrukkelijk aan de rusttijden houden. Een groot voordeel van mijn huidige beroep is dat

“Daar moet je ‘m neerzetten!”

Boven: De leerlingen kunnen gebruik maken van de modernste apparatuur.

TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: SJOERD HILCKMANN

Links: Virtueel contact met allerlei vliegtuigen in ons luchtruim.

mijn weekeinde dikwijls midden in de week valt en er dus tijd vrijkomt om naar Nieuw Milligen te gaan.” Schaap

Niet iedereen komt in aanmerking om te doceren in de ultramoderne omgeving op het aocs, waar de simulators overuren draaien. “Het liefst hebben we vliegers met een instructieachtergrond”, bekent majoor Hans de Ruijter, de ‘directeur’ van de school. “Het niveau houden we op deze manier zo hoog en reëel als mogelijk.” Met Burgers is dat zeker het geval, hij was een van de uitverkorenen die de opleiding tot wapeninstructeur (fwit) mocht volgen en met succes afrondde. De voormalige f-16-vlieger wordt gezien als het spreekwoordelijke schaap over de dam. Inmiddels heeft de KLu acht ex- vliegers weten te strikken, dat moeten er een stuk of twaalf worden, denkt De Ruijter. Dat kunnen gevechtsvliegers zijn, maar ook piloten van de c-130/kdc-10 of het Defensie Helikopter Commando.”We willen vijftig tot zestig dagen per jaar gebruik van deze mensen maken.” Burgers vreest dat die belasting wel eens te groot kan worden. “Je moet ook rekening met thuis houden. Daar dachten ze me wat vaker te zien dan in mijn luchtmachttijd; ga ik toch weer naar Defensie. Twee dagen per maand, daar zal het wel op neerkomen”, vertelt hij lachend. De majoor erkent dat er ook bij de luchtmacht in het begin best vreemd tegen hem werd aangekeken. “Ik loop immers in mijn vliegersoverall met rangonderscheidingstekens rond. Dan krijg je herhaaldelijk te horen: ‘Maar jij was toch weg?’” Die onwennigheid is, meldt De Ruijter, nu al verdwenen. Hij spreekt liever over parttime militairen dan over reservisten. Waar die zijn ingezet, blijft een operationele man op zijn post, rekent hij voor. Een winsituatie tot in de derde macht, Majoor Hans de Ruijter: “Opleiding zo reëel als mogelijk.”

want naast de leerlingen en de school, profiteren ook de reservisten: zij blijven door hun betrokkenheid op de hoogte van de ontwikkelingen bij het krijgsmachtdeel. Naadloos

Voorheen kregen de studenten onderricht van medewerkers op het aocs. “Dat ging prima, want we oefenen de mensen natuurlijk wel goed voordat ze een toestel mogen binnenhalen. Alleen zorgt de inzet van oud-militairen voor een nog beter resultaat”, omschrijft De Ruijter. De leerlingen krijgen eerst een basisopleiding van twaalf weken en daarna een rating opleiding van vier maanden voordat de praktijkfase van een jaar begint. Dat gebeurt allemaal in de nagelnieuwe simulators. “De expertise van voormalig f-16-vliegers, die bovendien ervaring hebben als piloot bij een luchtvaartmaatschappij, brengt kennis van onschatbare waarde in. De leerlingen krijgen bijvoorbeeld te maken met f-16’s in problemen. Dat kun je wel naspelen, maar het wordt een stuk reëler wanneer er aan de andere kant van het scherm een vlieger zit die weet wat er gebeurt als er een flame-out optreedt. School en praktijk moeten naadloos in elkaar overgaan. Vroeger omvatte de opleiding heel veel theorie. Kennis is echter meer dan dat. We gaan veel live kijken op de velden, daarna kunnen we op de simulator hier elk veld voor hun ogen toveren.” Hoewel de reacties bij zowel oud-vliegers als leerlingen positief zijn, blijft de leiding kritisch naar de inzet van reservisten kijken. “Ze spelen nu al een belangrijke rol in de opleiding, ook als binding tussen cursist en instructeur. Hun meerwaarde moet echter wel duidelijk zijn, zowel voor ons als voor henzelf. We moeten elkaar iets te bieden hebben.” Reservemajoor Burgers twijfelt daar niet aan. “Het is geweldig om dit te mogen doen. Al mag het geen oproep worden aan alle vliegers om de dienst nu snel te verlaten en als reservist terug te keren”, besluit hij met een glimlach.●

12 november I Pagina 4

Links: Blik op een Patriot launcher op de NAMFI-schietbaan.

Rechts: Sommi­ ge containers waarin het per­ soneel van de Groep Geleide Wapens op Kreta werkte, stonden op een eerste klas locatie met uitzicht op de Middellandse Zee.

Groep Geleide Wapens bijt spits af in nieuwe SPOW-oefening

Vuurwerk op Kreta

CHANIA - Het is ‘d-day’ in ‘Special Project Optic Windmill’, een nieuwe luchtmachtoefening die zich op en in de omgeving van het navo-schietcomplex op Kreta afspeelt. Een daverende knal, een lichtflits, rook, gesis. Een Patriotraket van de Groep Geleide Wapens (ggw) schiet vanaf een ‘launcher’ af en toe licht slingerend de lucht in. Even later vernietigt het kostbare projectiel het doel, een vanaf een ander eiland in de Middellandse Zee afgevuurde vijandelijke ‘Tactical Ballistic Missile’. Truc gelukt, crisis bezworen. “Na een lange periode van droogoefenen is dit een hoogtepunt”, zegt ‘shiftleader’ majoor Patrick Wekking.

Eerste luitenant Rick van den Van den Tillaard (links) naast een marineman in de National Data Link Management Cell. “Link 16 neusje van de zalm.”

TEKST: JACK OOSTHOEK - FOTO’S: RICHARD FRIGGE - AVDD

Tonnen aan materieel heeft de Groep Geleide Wapens vanuit Brabant naar het vakantieeiland Kreta overgebracht. Op de namfi-schietbaan, die de sporen van 45 jaar raketlanceringen draagt, wordt de megaoperatie vanuit containerdorpjes in goede en vooral veilig banen geleid. De naam Special Project Optic Windmill doet denken aan een andere luchtmachttraining, Joint Project Optic Windmill (jpow). Verschil: in het eerste geval voert de werkelijkheid de boventoon met het lanceren van raketten, aanvallen met gevechtsvliegtuigen, elektronische oorlogvoering. jpow is een volledig op de computer nagebootste training met een Star Wars-achtig scenario. Behalve Nederland deden aan spow Griekenland en Duitsland mee. Doel: de samenwerking tussen hun krijgsmachten verbeteren en het aan elkaar koppelen van hun afzonderlijke verbindingssystemen en datafrequenties. Want ondanks de groeiende samenwerking in de Europese Unie, volgen de verschillende legers als het om procedures en protocollen gaat hun eigen weg. Glashelder beeld

In het samenspel tussen het schieten met raketten, aanvallen van gevechtsvliegtuigen en elektronische oorlogvoering, vervult DataLink 16 een sleutelrol. Dit voor alle navo-landen beschikbare communicatiesysteem toont op pc-schermen de pure werkelijkheid en puilt uit van actuele en voor alle partijen beschikbare informatie die aan nauwkeurigheid niets te wensen overlaat. Op die manier krijgen alle partijen een glashelder beeld van de missie en wordt onder meer voorkomen dat ze elkaar per ongeluk aanvallen. “Wat je op de computer te zien krijgt, is de absolute werkelijk-

Mierenhoop

Als zenuwcentrum voor Link 16 diende de Nederlandse National Data Link Management Cell (ndmc), gestationeerd op een berg met een eerste klas uitzicht over de Middellandse Zee. Deze mondiaal inzetbare eenheid met personeel van marine, land- en luchtmacht vormde het knooppunt bij uitstek, waar de verschillende datastromen van de diverse spow-partijen samenkwamen. Vervolgens werden alle inlichtingen gebundeld en in één en hetzelfde Link 16 perspectief gezet. Uiteindelijk bouwde het ndmc een luchtbeeld op, waar anderen mee aan de slag gingen.

Majoor Patrick Wekking. “Lancering Patriot hoogtepunt na een lange periode van droog oefenen.”

heid van dát moment”, legt Wekking uit. Volgens de leider van de oefening spow, luitenant-kolonel Olav Spanjer, vormt Link 16 een aanrader voor elk land met een volwassen krijgsmacht. “Anders hoor je er niet bij.” Om de apparatuur te testen, wemelde het in het Kretenzer luchtruim van gevechtsvliegtuigen die doelen aanvielen, een awacs radarstation en een Learjet die de organisatie dwars zat door het radarbeeld te storen. Ter zee hield het Duitse fregat Hamburg als platform voor Command and Control een oogje in het zeil. Een veelzijdige aanpak die spow tot een soort spel zonder grenzen maakte. Dat het afvuren van Patriots evenveel kostte als een modale personenauto, mocht de pret niet drukken. “Het is goedkoper deze projectielen te lanceren, dan ze te ontmantelen”, stelt projectofficier spow kapitein Johan Hendrix.

Kortom, het ndmc als mierenhoop, zoals het hoofd Planning en Support, luitenant-ter-zee 2 Peter van Pool, beaamde. “We beschikken slechts over veertien man, maar het lijkt alsof we met veertienhonderd zijn, zoveel aanvragen ontvangen we.” Dat viel te verklaren, want het Link 16 netwerk is betrouwbaar, valt niet of nauwelijks te storen en kan grote hoeveelheden informatie verzenden. Bovendien biedt het een ‘schoon’ beeld, met nauwelijks sporen van bijvoorbeeld vliegtuigen of projectielen, in jargon tracks. Beperkingen, hoewel klein, kent het systeem ook. Zo moet het op een heuvel staan en kan het alleen via (aan te vragen) awacs-toestellen de ontwikkelingen ‘achter de horizon’ volgen. Bovendien ligt het gebruik ervan ‘gevoelig’. “We kijken mee in andere landen en moeten onze inzet daarom telkens via een speciaal verzoek aanvragen”, merkt Van Pool op. Neemt niet weg dat Link 16 het neusjes van de zalm mag heten, vindt netwerkmanager eerste luitenant Rick van den Tillard. “Hierdoor kan de Groep Geleide Wa-

pens aan alle grote oefeningen en operaties meedoen.” De in spow aanwezige wapensystemen werden aangestuurd door de Tactical Air Control Forward (tacf). Die vaart geen eigen koers, maar is er voor de Nederlandse Patriotsystemen en maakt gebruik van twee ‘dependances’, een Information Coordination Center (icc) en een Tactical Command System (tcs). Hoewel: de laatste staat eigenlijk los van het tacf, maar onderhoudt er aan de andere kant wel weer verbinding mee. Logisch, want de tcs regelt de commandovoering op het gebied

Met veel geraas schiet een Patriot raket vanaf een launcher de lucht in.

van planning van operaties, logistiek, personeel, et cetera. Te veel om op te noemen. En hoe zit het met de rol van het icc? Dit verzamelde in spow onder meer informatie over naderende vliegtuigen en raketten en coördineerde samen met het Tactical Air Control Forward en het fregat Hamburg de aanvallen op doelen. Dat leverde vervolgens een luchtbeeld op aan de hand waarvan het tacf belangrijke knopen doorhakte. Kortom, deze eenheid keek en luisterde constant mee en vervulde zodoende rol van een soort big brother. Dat dit geen kwaad kan, bleek ooit toen een Duitse Patriot na de lancering als een aangeschoten vogel door het luchtruim suisde en vervolgens pardoes in zee stortte. Overigens gebeurt een dergelijk ongeluk zelden, maar kwam het dit keer ook weer niet als donderslag bij heldere hemel. Het ging namelijk om een ‘bejaard’ projectiel. In een echte crisis wordt gebruik gemaakt van hypermoderne en dus prima

werkende raketten en zal een ongeval achterwege blijven. Militaire eredivisie

Als het aan luitenant-kolonel Ben Kamstra, plaatsvervangend commandant tevens hoofd Stafgroep Operaties van de Groep Geleide Wapens ligt, doen aan een eventuele volgende editie van spow een luchtverdedigingfregat van de Koninklijke Marine en het Commando Luchtdoelartillerie van de landmacht mee. “Door alle daarvoor bedoelde middelen te combineren en te bundelen, wordt snel duidelijk wat een krijgsmacht op luchtverdediginggebied in een expeditionaire operatie kan. Bovendien kun je in dat geval in spow een totale luchtslag trainen.” Staatssecretaris Jack de Vries, voor het eerst toeschouwer bij de live firing, noemde spow een toonbeeld van kennis en innovatie op defensiegebied. “Als klein land met een relatief lage investeringsquote in vergelijking met andere naties, spelen we mee in de militaire eredivisie.”●

12 november I Pagina 5

Senegalese militairen worden aan wal gebracht door een Nederlandse LCU van het Korps Mariniers. Foto: Gerben van Es-AVDD

Pakistaanse pantservoertuigen van UNMIL worden aan land gezet op een strand bij Monrovia.

Johan de Witt in Afrika WEST-AFRIKA - Hr.Ms. Johan de Witt is bijna twee maanden in Afrikaanse wateren geweest, waar ze de rol vervulde van vlaggenschip van het ‘Africa Partnership Station’ (aps). Dit van oorsprong Amerikaanse programma wil door middel van samenwerking met Afrikaanse partners komen tot een verbetering van de maritieme veiligheid en stabiliteit. Dat is hard nodig. Overslag van drugs, illegale visserij, mensensmokkel, georganiseerde misdaad en de gevolgen van olievondsten leggen vaak grote druk op jonge overheden. Het effect daarvan reikt ver landinwaarts en heeft internationale dimensies. “Het was tijdens deze reis niet de bedoeling dat we die problemen zelf aanpakten”, zegt de commandant van Hr.Ms. Johan de Witt, kapitein-ter-zee Ben Bekkering. “Maar puur door hier te zijn, hebben we onze Afrikaanse partners laten blijken dat zij niet alleen staan in het bestrijden ervan.” De activiteiten die de Johan de Witt met de Afrikanen ondernam, vielen in vier categorieën uiteen. “We trainden en oefenden, versterkten de maritieme infrastructuur, promootten het belang van een veilige zee voor stabiliteit en economische ontwikkeling en probeerden de lokale gemeenschappen te bereiken door kleine projecten.” Wat dat laatste aangaat, vertelt Eerste Officier kapitein-luitenant ter zee Ton Tas dat de Johan de Witt uit Den Helder vertrok met onder meer een brandweerauto, een ambulance, een minibus, twee opgeknapte boten van Rijkswaterstaat, tweehonderd ziekenhuisbedden aan boord. “Al die spullen hebben inmiddels in de diverse havens hun nieuwe eigenaar gevonden. En passant wist de bemanning in Sierra Leone in anderhalve dag ook nog de gehele elektriciteitsvoorziening, een lekkend dak, een gebrekkige watertank en een haperend wagenpark van het Bai Bureh ziekenhuis nabij Freetown te repareren.”

Vooruitgang

Afrika wordt gekenmerkt door kleurrijke culturen, prachtige landschappen, gastvrije mensen, een uitbundige sfeer en een grote rijkdom aan natuurlijke grondstoffen. “Maar deze regio heeft ook een afschrikwekkende geschiedenis achter de rug”, zegt reservist luitenant-kolonel der mariniers IJso Kronenberg. Hij vaart mee om in de te bezoeken landen kennis en ervaring op te doen met betrekking tot de kustwachten, die hij volgend jaar bij een missie naar Burundi hoopt te kunnen gebruiken. “De bemanning kon met eigen ogen aanschouwen uit welk dal bijvoorbeeld Sierra Leone en Liberia moeten klimmen. Tegelijkertijd heeft men ook kunnen vaststellen dat er vooruitgang is.” Korporaal der mariniers Wouter Koeten beaamt dit. “In 2004 lag hier overal rotzooi, liepen alom gewapende kerels en zag ik alleen maar angstige gezichten. Nu is de troep opgeruimd, zijn de wapens uit het straatbeeld verdwenen en zie je in plaats daarvan lachende mensen. Natuurlijk hebben die nog weinig, maar de vooruitgang is zichtbaar.” Van dienst

“Het mooie van deze reis”, zegt Hoofd Operationele Dienst luitenant ter zee

1 Leon Scheffer, “was dat je telkens weer nieuwe mogelijkheden tegenkwam om zelf waardevol te kunnen oefenen en anderen van dienst te zijn.” “Neem Liberia”, vult de Amfibische Operatie Officier majoor der mariniers Clemens Buter aan. “Wat begon als het debarkeren van constructiemateriaal van Amerikaanse marinegenisten (Seabees), mondde al snel uit in iets veel groters. Doordat we gebruik maakten van het strand achter de vn-compound in de haven van Monrovia kregen we contact met een Nederlander bij de civiele tak van de United Nations Mission in Liberia. Van hem leerden we dat unmil nogal wat behoeftes had die zij zelf niet konden invullen. Of de Johan de Witt iets zou kunnen betekenen?” De eerste vraag ging over de haven van Greenville. Daar blokkeerde een veerboot de steiger. Doordat transport over de weg negen maanden per jaar onmogelijk is en in de rest van het jaar lastig, moest de vn steeds helikopters inhuren om haar peacekeepers te bevoorraden. Ook de bevoorrading van de plantages stagneerde en leverde sociale onrust op. Geen nood, de hydrografische sloep van de Johan de Witt voerde een Rapid Environmental Assessment (rea) uit en duikers markeerden de uiteinden van het wrak. Luitenant ter zee 1 Randi Krols, leider van het Amerikaans-Nederlands hydrografisch team, stelde na afloop tevreden vast dat de haven weer bruikbaar is. Pure noodzaak

De tweede vraag van unmil betrof het verplaatsen van tien Pa-

kistaanse pantservoertuigen van Greenville naar Monrovia. Transport over de weg was geen optie. De landingsvaartuigen van de Johan de Witt haalden de pantserwagens daarom op van een strand nabij Greenville, om ze vervolgens over te varen naar het amfibisch transportschip. De volgende dag werden ze afgezet op het strand bij het Pakistaanse hoofdkamp in Monrovia. Voor unmil een enorme kostenbesparing, voor de Johan de Witt en de 1ste Bootcompagnie een goede training. Laatstgenoemde kreeg ook de kans bij Buchanan realistisch te oefenen. “Geweldig”, aldus Buter. “Hier kunnen we ons werkterrein uitbreiden naar de rivieren. Dat is in Afrika overigens pure noodzaak. Met de slechte staat van de wegen zijn rivieren ware levensaders en dus bij uitstek ook ruimte voor de manoeuvre.” Bij de oefening werd intensief gebruik gemaakt van het nieuwe landingsvaartuig, de lcvp* mk5c. En de rea-sloep voerde voor het eerst een rivierverkenning uit. Voor de Bootcompagnie bleef het niet bij logistieke steun verlenen en rivieroperaties uitvoeren. Met een schuin oog naar toekomstige operaties hebben de landingsvaartuigen zich ook bekwaamd in maritieme interdictie. Vanuit een lcu** werd een gebied rondom de haven van Buchanan in de gaten gehouden. Twee lcvp’s en twee lcrm’s*** voerden patrouilles uit en konden indien nodig verdachte scheepvaart onderscheppen. Aan boord van de Johan de Witt stond het leven evenmin stil. Zo trainden Amerikanen en Nederlanders, bijgestaan door een Belgische en Portugese liaisonofficier, 46 Afrikanen uit Sierra Leone, Senegal en Ghana in boardings, het varen met kleine boten en medische hulpverlening.

Een matroos 2 helpt een weeskindje in Freetown, Sierra Leone, met het uitpakken van haar door goede gevers samengestelde verassingsdoos uit Nederland. Foto: Gerben van Es-AVDD

De burgemeester van Gouda overhandigt de sleutels van de door Hr.Ms. Johan de Witt meegebrachte brandweerauto aan de burgemeester van Keaa (Ghana). Foto: Gerben van Es-AVDD

Veel effect

Op 5 november kwam er een einde aan ruim een week voor de Liberiaanse kust. Bekkering kijkt terug op een leerzame en boeiende periode. “We zagen dat Afrika nog veel uitdagingen kent, maar dat er stappen in de goede richting worden gezet. In deze context hebben wij naar mogelijkheden gezocht, die gevonden en daarmee veel effect weten te bereiken.” Inmiddels is de Johan de Witt op

weg naar de Kaapverdische eilanden. Daar wikkelt het schip een vierdaags oefenprogramma met de Kaapverdiaanse krijgsmacht af. Daarna zet het koers naar het noorden, om op 26 november in Den Helder terug te keren. Einde van een vruchtbare reis.●

* Landing Craft Vehicle Personnel ** Landing Craft Utility *** Landing Craft Rubber Motorized

De Johan de Witt in Afrikaanse wateren. Foto: Gerben van Es-AVDD

12 november I Pagina 6

BUDEL - Ongeveer duizend leerlingen van zeven Regionale Opleidingscentra hebben onlangs aan de krijgsmacht gesnuffeld tijdens introductiekampen op militaire terreinen in Assen, Budel en Schaarsbergen. Het betrof grotendeels eerstejaars pupillen van de kakelverse opleiding ‘Veiligheid en Vakmanschap’. Zij kwamen vooral om te ontdekken of een baan bij Defensie echt wel de droom is die ze najagen. ‘Gepokte en gemazelde’ tweedejaars van het leertraject oude stijl ‘Vrede en Veiligheid’ gaven hun jonge ‘collega’s’ leiding onder toeziend oog van militaire instructeurs. Vanuit de krijgsmacht draaide het erom de jeugd dusdanig te boeien dat die straks als soldaat of onderofficier binnenkomt.

Remedie voor betere vulling met hoger opleidingsrendement

ROC-opleiding Veiligheid & Vakmanschap Boven: Een ‘ge­pokt en ge­ mazelde’ klas tweedejaars ROC-leerlingen.

TEKST EN FOTO’S: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Links: Simon Visscher over de groep eerstejaars die hij leiding geeft: “Soms moet ik ze wel achter de vodden zitten.”

Hoofddirecteur Personeel luitenant-generaal Hans Leijh is eindverantwoordelijk voor het project ‘Loopbaanlint’. Hierin werken de Regionale Opleidingscentra en Defensie nauw samen. De uitvoering gebeurt bij de operationele commandanten. De klassen ‘Veiligheid en Vakmanschap’ vervangen die van ‘Vrede en Veiligheid’. Het gaat daarbij om meer dan alleen een naamsverandering. “Om te beginnen, is het militaire beroep een vak”, verduidelijkt kolonel Niels ten Anscher, projectleider Commando Landstrijdkrachten. “De titel ‘Vrede en Veiligheid’ was eigenlijk niet toereikend. De nieuwe naam dekt de lading wel. Deze aanpak, met voor het eerst introductiekampen, is een pilot. Ik ben er heilig van overtuigd dat die lukt. We weten bijvoorbeeld dat jongeren afhaken vanwege heimwee, fysieke belasting en een verkeerd beroepsbeeld. Die verloopredenen pakken we hier aan. Heimwee, daar valt bijvoorbeeld mee om te gaan door de sociale controle en

de teamgeest. Er wordt veel met elkaar gepraat. Dat helpt.” Al nagedacht

Wat ook helpt, is volgens Ten Anscher de extra tijd die in praktijkvorming wordt gestoken. In de oude opleiding besloeg die zes weken. Nu duurt dat in het niveau-2 traject (aanloop tot soldaat) vijftien tot twintig weken, tijdens een opleiding die varieert van anderhalf tot twee jaar. Voor leerlingen die de 2,5 tot drie jaar durende niveau-3 route afleggen om onderofficier te worden, is dat nog eens tien weken langer. “Alles wat je op school leert, breng je bij Defensie in de praktijk”, vertelt de kolonel doelend op elementen als een bivak, gasmaskergebruik, exercitie, kaart en kompas lezen en instructie commandovoering. Al die zaken hebben in elk geval een positief effect op Vincent Schoemaker. De zestienjarige eerstejaars ervaart de krijgsmacht als leuk. En al is het eten dat zijn moeder voorzet nóg lekkerder, hij

vindt de inhoud van de overlevingspakketten luxe en smakelijk. De rangen en standen kent hij nog niet allemaal, maar die heeft hij tegen de tijd dat hij een contract tekent wel onder de knie. “Ik wil naar luchtmobiel. Alles uit mezelf halen en weten wat mijn grenzen zijn.” Zijn broer besloot eerder al om onder de wapenen te gaan en is nu tweedejaars. Vincent zag eerst nog wel iets in het koksvak. Die optie schoof hij, mede door de ervaringen van zijn broer, aan de kant. Zelfs over een uitzending heeft hij al nagedacht. “Dat wil ik. Het avontuur, mensen helpen en met anderen omgaan. Het zijn voor mij allemaal redenen om voor de landmacht te kiezen. Alleen zou mijn moeder het wel erg vinden als we gelijktijdig naar een uitzendgebied moeten.” Achter de vodden

De gebroeders Schoemaker ontbreekt het niet aan motivatie, maar dat geldt volgens Simon Visscher, net zeventien, niet voor iedereen. De tweedejaars van het Deltioncollege uit Zwolle beoefent het aspect leiding geven. Daarvoor heeft hij een veertienkoppige groep eerstejaars onder zijn hoede. “Soms moet ik ze wel achter de vodden zitten, want ze moeten natuurlijk wel een goede houding hebben en militair gedrag tonen”, zegt hij. “Af en toe zie ik me genoodzaakt even met iemand te praten.” Zelf ervaart hij de opleiding vooral mentaal als zwaar. “Een knop omzetten en gewoon uitvoeren wat er wordt opgedragen is moeilijk; zeker als je net slaapt en je moet er weer uit.” Fysiek heeft hij daarentegen geen enkel probleem. “De eerstejaars waren tijdens het hardlopen volledig kapot. Wij tweedejaars trokken het wel”, zegt hij trots. Visscher twijfelt nog over zijn toekomst. “Ik wilde erg graag naar luchtmobiel, maar misschien kies ik toch nog voor het Korps Mariniers.”

Dat kan allemaal. De oriëntatieweken zijn paars, dus degenen met een voorkeur voor marine of luchtmacht nemen er eveneens aan deel. “Deze manier van opleiden is echt veel aantrekkelijker”, oordeelt Ten Anscher. “Mensen zijn niet alleen veel meer buiten. Dit mbo-onderwijs sluit bovendien beter aan op de praktijk.” Betere vulling

Met het opschorten van de dienstplicht creëerde de land-

macht een oriëntatiejaar om jongeren te interesseren voor de militaire organisatie. In 2002 kwam daar de erkende opleiding ‘Vrede en Veiligheid’ aan een roc uit voort. De doorontwikkelde variant leidde tot ‘Veiligheid en Vakmanschap’. Die begint het schooljaar met een oriëntatie, waarna het aspect veiligheid aan de orde komt. Vanaf januari telt ook het vakmanschap in een bepaalde richting, waarna opnieuw het accent wordt verlegd naar

veiligheid. Volgens Ten Anscher is dit goed voor alle partijen. “Nu gaan mensen bijvoorbeeld niet meer eerst naar de kappersschool omdat ze nog te jong zijn om dienst te nemen. De leerling krijgt bovendien eerder de kans te zien of dit écht wel zijn of haar droom is. Iets dat ze tot nu toe pas ontdekten na een aanstelling. Ik verwacht dus dat het verloop aanzienlijk afneemt. Zo hebben we uiteindelijk een betere vulling tegen lagere kosten.”●

KMar Ontwikkelagenda DEN HAAG - De Commandant Koninklijke Marechaussee, luitenant-generaal Dick van Putten, heeft op 29 oktober de Ontwikkelagenda KMar aangeboden aan de secretarissen-generaal van Defensie en Justitie, respectievelijk Ton Annink en Joris Demmink. De Ontwikkelagenda geeft een doorkijk naar de toekomst van de KMar. Het is een document waarin de kaders staan beschreven waar binnen de marechaussee zich de komende jaren kan en moet ontwikkelen. Dit op basis van drie hoofdthema’s: de operatie centraal; investeren in de mens; sturing en beheer op orde. Cultuur, leiderschap en innovatie krijgen daarbij een belangrijke rol. De Ontwikkelagenda is tot stand gekomen met betrokkenheid van medewerkers uit de hele KMar-organisatie. Tijdens diverse sessies in het land hebben zij hun visie gegeven op het beleid voor de komende jaren. Daarnaast werd een interne Wiki-pagina opgezet om input te leveren. Op de Wapendag van 23 oktober is de Ontwikkelagenda gepresenteerd aan de medewerkers van de KMar. Om iedereen die er niet bij kon zijn toch in staat te stellen het evenement te volgen, is in samenwerking met de Audiovisuele Dienst Defensie een rechtstreekse uitzending

verzorgd via internet. Tijdens de uitzending was het eveneens mogelijk om vragen te sms’en aan de commandant en de por-

tefeuillehouders over de diverse thema’s van de Ontwikkelagenda. Dat is massaal gebeurd. Foto: Peter Wiezoreck●

12 november I Pagina 7

IN HET KORT

TK Base Band Uruzgan

V.l.n.r. op het dek van de Nautilus, boven de korporaals Jeroen v/d Hengel, Martijn Dekker, Roy Linnebank, Marco Ouwekerk. Onder: de korporaals Jacco Altena en Martijn Dommisse, sergeant Barry Lucas en korporaal Marco Plagmeijer. Helemaal boven het instructeursteam.

Duikleiders ‘gemaakt’

DEN HELDER - De Defensie Duik School in Den Helder heeft eind vorige maand weer een klas van acht duikleiders afgeleverd. De ervaren cursisten deden, sinds het voorjaar, theorie over en praktijkervaring met het leiden van een duik (op explosieven) onder alle omstandigheden op. Het duiken mocht dan vanzelfsprekend zijn, het briefen,

werken met de recompressietank en het laten uitvoeren van een onderwatermissie met geënsceneerde tegenslagen als duikongevallen en een medische afhandeling, dreven de leerlingen tot het uiterste. Het duikvaartuig Nautilus leverde de ondersteuning. Uiteindelijk wisten de cursisten een uitstekend resultaat neer te zetten. Na het zomerverlof van 2010 start er weer een nieuwe opleiding tot duikleider.●

structuur, Milieu & Informatievoorziening bij de Directie Aansturen Operationele Gereedstelling van de Defensiestaf. Hij vervulde nationale en internationale functies en was vanaf 1996 hoofd afdeling personeel op het hoofdkwartier van het Korps Mariniers, waarna in 2000 een plaatsing volgde als plaatsvervangend commandant nec Task Group bij de United Nations Mission in Ethiopia and Eritrea. In 2001 kreeg Swijgman het bevel over 1 Mariniersbataljon waarmee hij in 2003 naar Irak ging. In 2004 volgde een tweejarige plaatsing in Italië als stafofficier expeditionary/ amphibious warfare in het navo hoofdkwartier Naval Striking & Support Forces Southern Europe. Daarna bekleedde hij tot medio 2008 de functie van commandant van het Mariniers Training Commando.●

Mijnenjager Urk thuis

Hulp aan zieke kinderen

CURAÇAO - Twintig bemanningsleden van het stationsschip in de West, Hr.Ms. Amsterdam, hebben de handen uit de mouwen gestoken voor het kinderherstellingsoord Siloam op Curaçao. De afgelopen twee weken zijn ze bezig geweest met het opknappen van de slaapgebouwen voor de terminaal zieke kinderen die in het oord verblijven. Daarnaast richtten ze zich op het activiteitengebouw, waar de kinderen les krijgen of een kerkdienst kunnen bijwonen. Na tien dagen klussen was het weer als nieuw. De ‘Amsterdammers’ plaatsten nieuwe toiletten en wastafels, vervingen kozijnen en verfden de muren.●

Nagedachtenisoorkonde terug

DEN HAAG - Defensie reikt nog vóór 2010 opnieuw een nagedachtenisoorkonde uit aan nabestaanden van militairen die tijdens hun missie zijn overleden. De regering besloot vorig jaar deze vorm van herinnering in ere te herstellen. De toekenning, voor het eerst sinds zestig jaar, gebeurt met terugwerkende kracht sinds de militaire inzet in Nederlands-Indië. De nieuwe oorkonde gaat vergezeld van een sculptuur, speciaal ontworpen door kunstenaar Ad Haring.●

Swijgman volgt Lenselink op

DEN HAAG - Kolonel der mariniers Dick Swijgman wordt, onder gelijktijdige bevordering tot brigadegeneraal, medio 2010 commandant der zeemacht in het Caribische gebied. Hij volgt commandeur Peter Lenselink op. Swijgman is momenteel hoofd van de afdeling Materieel, Infra-

DEN HELDER - Hr.Ms. Urk is begin november na drie maanden teruggekeerd in Den Helder. De mijnenjager maakte deel uit van een permanent navo-vlootverband dat normaal rond Europa opereert, maar soms, zoals ook dit keer, bij Noord-Amerika. Een bezoek aan New York voor de viering van het 400-jarig bestaan van de stad en een training met het Amerikaanse vliegdekschip uss Harry S. Truman vormden hoogtepunten van de reis. De Urk nam verder deel aan een Canadese mijnenbestrijdingsoefening voor de kust van Nova Scotia. Op de terugreis voer de mijnenjager, na een bezoek aan Bermuda, rechtstreeks naar Spanje. Het Deense stafschip hdms Thetis maakte die overtocht van drieduizend nautische mijlen mogelijk door de Urk onderweg te bevoorraden. De binnenkomst in Den Helder kreeg een extra vrolijk tintje doordat korporaal Tjalling Plantinga zijn op de kade wachtende geliefde ten huwelijk vroeg. Over de lengte van Hr. Ms. Urk had Plantinga twee spandoeken gehangen met: ‘Lieve Astrid, wil je met me trouwen?’ Na het afmeren ging hij op de knieën voor zijn vriendin. Zij antwoordde volmondig “Ja!”●

TARIN KOWT - Een aantal militairen in Uruzgan vormt tijdelijk de tk Base Band Uruzgan No Sync. Het ontstaan ervan is puur toeval. Vanuit verschillende slaaponderko­mens klonk af en toe gitaar- en saxofoonmuziek. De muzi­kanten zochten vervolgens contact met elkaar, waarop het idee werd geboren een band te formeren. Na een oproep op Kamp Holland breidde de muzikale bezetting zich uit met een zangeres en een Australische korporaal als toetsenist. De band verzorgde de afgelopen maanden tientallen optredens tijdens feestjes, bijeenkomsten en in de militaire huiskamer Windmill. Het repertoire bevat nummers van onder anderen Coldplay en Anouk van wie met de song Sacrifice een bijdrage werd geleverd aan de opnamen van het op 8 november uitgezonden tv-programma ‘Bidden met helm en scherfvest’. De tk Base Band is al weer geslonken. Voor de helft van de leden zat de missie erop. Zij zijn weer terug in Nederland.●

Marinekalender HENGELO - De ‘Mari­ nekalender verleden en heden 2010’ is uit en te bestellen bij de redactie van VastWerken, Postbus 200, 7550 AE Hengelo. Te bereiken via redactie@ avom.nl of 074 - 278 13 62. De kalender is een product van Uitgeverij Smit van 1867, Uitgeverij Van Wijnen en de avom. De prijs bedraagt F 12,50, de verzendkosten komen neer op 2 euro extra.●

Nieuwe commandant OTCL

SOESTERBERG - Kolonel Arco Solkesz is de nieuwe commandant van het Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek. Vorige week nam hij op de Du Moulinkazerne in Soesterberg het stokje over van kolonel Hans Damen, die doorschuift naar de functie van plaatsvervangend commandant van het Operationeel Ondersteuningscommando Land. Solkesz komt van 200 Bevoorradings- en Transportbataljon, waarvan hij de commandant was.●

Oproep voor schakers

DEN HAAG - Op het Binnenhof in Den Haag wordt op maandag 7 december de jaarlijkse schaakwedstrijd gehouden tussen Defensiepersoneel en een team van (oud)-leden van de Eerste en Tweede Kamer en andere ‘bewoners’ van Het Binnenhof. Begin 19.30 uur, einde rond 22.30 uur. De winnaar krijgt de wisseltrofee, die sinds 2006 in bezit is van Defensie. Meedoen? Neem contact op met Ard Dekker, bij voorkeur per email

([email protected]); anders telefonisch (070 - 339 64 45).●

UNMO’s verenigt u?

DEN HAAG - Veel officieren hebben in de loop der jaren als United Nations Military Observer in landen als voormalig Joegoslavië, Angola, Sudan en in het MiddenOosten gediend. Een uitzending die op veel unmo’s diepe indruk maakte en bij sommigen nog steeds een belangrijke plaats inneemt. Menigeen heeft behoefte over die periode te praten met collega’s die in dezelfde omstandigheden verkeerden en vergelijkbare ervaringen opdeden. Voordat echter allerlei stappen tot de oprichting van een vereniging worden gezet, die onder meer reünies en bijeenkomsten organiseert waar voormalige unmo’s herinneringen kunnen delen, is het zaak om te weten of daar animo voor bestaat. Wie de oprichting van zo’n vereniging nuttig of wenselijk vindt, wordt verzocht dit in een mailtje kenbaar te maken bij majoor Rob Burrij, [email protected]●

Dekaatjes

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

WONINGEN Te koop: Breda-Centrum, Nieuweweg 63, luxe afgewerkt 3-kmr appartement met prachtig uitzicht op de nieuwe Haven. Bjr april 2009. Moderne keuken, badkmr met ligbad en separate douche, ruime woonkmr met donkere natuurstenen vloer. Uniek! Vr.pr. F 259.000,k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Den Helder, Andromeda 103, nieuwbouwwoning met 4 slpkmrs en garage. Gelegen in kindvr. wijk.Vr.pr. F 315.000,- k.k. Info: www.makelaardijfhbuurman.nl Te koop: Apeldoorn, Schuttersweg 25, gemoderniseerd appartement met royale woonkmr, 2 balkons, moderne keuken v.v. inb.app. Luxe badkmr met ligbad en separate douche, 2 slpkmrs, berging op beg.gr. Parkeerplaats voor deur, gelegen nabij centrum, bossen en kazerne. Vr.pr. F 175.000,- k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Eindhoven, Grasperk 37, hoekwoning, 5 kamers, perceeloppervlakte: ca. 205 m2, inhoud : ca.450 m3, aanvaarding : direct of in overleg. Vr.pr. F 329.500,- k.k. Overname roerende zaken :in overleg. Zie www.huistekoopgrasperk37.nl. Inf. 040 - 842 06 35 / 06 - 537 001 00.

RECREATIE Te huur: In Monleon Magnoac aan de voet van de Pyreneeën, mooie 6-pers. vakantiewoning met zwembad op 8600 m² grond, geheel omheind en v.v. alle gemakken. Schitterende omg.: Toulouse, Lourdes, Tourmalet, Parc National. Nog te huur in mei/juni 2010 en na 07 aug 2010. Zie: www.gitemagnoac.eu www.gitemagnoac.eu. Inf.: 06 2184 4742 of [email protected]

REÜNIE 115 DIVVBDBEDCIE Op 5 juni 2010 wordt een reünie gehouden voor oud 115’ers op de Prins Maurits Kazerne in Ede. Deelname door overmaken van 17.50 euro naar rekening 163967 t.n.v. Vrijenhoeff Harderwijk ovv REÜNIE 115 en voorzien van naam, adres en tijdvak gediend bij 115. Tevens of u wenst te overnachten. Meer info via [email protected]●

12 november I Pagina 8

Giel in Uruzgan

VIJF VRAGEN AAN...

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 339 78 05) Redactie: Evert Brouwer (070 - 339 78 04) Jack Oosthoek (070 - 339 78 01) Monique van Rijen-Bos (070 - 339 78 03) André Twigt (06 - 109 465 44)

Agali Mert (l.) is onlangs bevorderd tot kolonel. Nu komt het wel vaker voor bij militairen, in dit geval van de Koninklijke Luchtmacht, maar kolonel Mert is de eerste hoofdofficier van buitenlandse komaf: namelijk van Turkse origine. De arts op het Militair Revalidatie Centrum in Doorn is een autoriteit op het gebied van bewegingsziekten.

en inspirerend werkt voor militairen van allochtone afkomst.” U hebt een lange weg afgelegd voor u deze positie bereikte. Via gezondheidswetenschappen en geneeskunde naar revalidatiearts. Waar haalt u de motivatie vandaan? “Het was inderdaad een hele reis, maar als je ervan kunt genieten, zul je versteld staan waar hij je kan brengen.”

U bent de eerste hoofdofficier van Turkse afkomst in de Nederlandse krijgsmacht. Voelt u zich ook bijzonder? “Net als elke militair die bevorderd wordt, ken ik de gevoelens van trots en blijdschap. Iemand moet de eerste zijn. Het bijzondere is vooral dat meer hoofdofficieren van de tweede generatie allochtonen in de pijplijn zitten. Defensie mag met recht trots zijn op de vooraanstaande rol die het wat betreft diversiteit in Nederland vervult. Ik bezit ook een Turks paspoort en heb tot mijn 38ste de tijd mijn dienstplicht te vervullen.”

U bent gespecialiseerd in bewegingsziekten. Kunnen we dankzij u op korte termijn de oplossing bieden voor auto-, lucht-, zeeziekte en het virus op het evenwichtsorgaan? “Voor mensen die last hebben van bewegingsziekte zal een regelmatige blootstelling aan een soortgelijke, licht misselijkmakende stimulus de klachten doen verminderen. Mijn vrees is echter dat de zogenoemde kotszakjes de mensheid nog lang zullen vergezellen. Iedereen die persoonlijk heeft kunnen kennismaken met het genoemde virus kent de heftigheid van de klachten, maar ook dat deze gelukkig tijdelijk zijn.”

Ziet u voor uzelf een rol in de ‘emancipatie’ van militairen van allochtone afkomst in de krijgsmacht? “Het feit dat nu iemand van Turkse komaf kolonel is, betekent dat ook deze rang tot de mogelijkheden behoort en ik hoop dat mijn bevordering motiverend

Hebt u al reacties ontvangen vanuit de Turkse gemeenschap op uw bevordering? “De reacties vanuit de Turkse gemeenschap uit Nederland, maar ook uit Turkije zijn zeer positief en omgeven met een gevoel van trots.”●

HILVERSUM - Radio-dj Giel Beelen van 3fm maakt van 16 tot en met 20 november een uitstapje naar Uruzgan om zijn programma ‘Giel!’ live vanaf Kamp Holland via Uruzgan.fm uit te zenden. Vijf dagen lang praat Giel van 06.00 tot 10.00 uur met luisteraars over het laat-

ste nieuws en draait muziek. Hij voorspelt entertainment en spannende radio met zijn eigen versie van Good Morning Vietnam; volgens hem kunnen ze in Uruzgan ‘wel wat ongein’ gebruiken. Beelen neemt tijdelijk de presentatie van Uruzgan.fm over van Kristel van Eijk. Daar-

naast probeert hij ter voorbereiding op 3fm Serious Request te achterhalen hoe het precies is gesteld met de malariasituatie in Afghanistan. Voor dat probleem gaat de publieke popzender in de week voor Kerst weer aandacht vragen en geld inzamelen vanuit het Glazen Huis.●

Onthulling Slag op de Medway

DEN HELDER - De Commandant Zeestrijdkrachten, luitenantgeneraal der mariniers Rob Zuiderwijk, heeft op 3 november in aanwezigheid van de Admiraliteitsraad, het schilderij ‘De slag op de Medway, Chatham 1667’ ont-

huld. Het is gemaakt door Jan de Quelery. Het schilderij toont een moment uit de ‘Tocht naar Chatham’ omstreeks 14.00 uur op 23 juni 1667. Ter hoogte van Upnor Cast-

De Somaliërs werden op 23 oktober door het fregat opgepikt nadat hun scheepje als gevolg van motorpech al dagenlang op volle zee had rondgedreven. De motor viel niet te repareren en daarbovenop bleek het vaartuig niet zeewaardig. De opvarenden, onder wie vrouwen en kinderen, zijn toen aan boord gebracht van het marineschip.●

le wordt een ‘branderaanval’ op de overgebleven Engelse kapitale schepen ingezet. Onder dekking van vier lichte oorlogsbodems van ‘s Lands Vloot varen de branders en de met zeesoldaten bemande sloepen over de ondiepe, smalle rivier de Medway langs het kasteel, waarvan de geschutbatterijen onophoudelijk vuren. Een staaltje van geïntegreerd optreden van vloot en mariniers met als resultaat drie vernietigde kapitale vijandelijke schepen. Behalve de Hollandse schepen en de sloepen met zeesoldaten, toont de creatie van Jan de Quelery ook de Royal Oak die na een branderaanval ten prooi valt aan de vlammen. Op de achtergrond zijn de huizen van Chatham en Rochester zichtbaar, terwijl het kasteel Upnor eveneens goed in beeld is gebracht. Het schilderij siert vanaf nu de De Ruyterzaal van de Admiraliteit, gebouw Albatros.●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER

15 november: Themazondag ‘Indische en Molukse integratie’, Museum Bronbeek, Arnhem 19 november: Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ ter ere van 750 jaar Amersfoort 20 november: Concert Marinierskapel, Eerbeek



Defensiesite: www.defensie.nl

Bezoekadres: Binckhorsthof Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag Postadres: Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L

DJIBOUTI - De 43 Somalische schipbreukelingen die door Hr.Ms. Evertsen in de Golf van Aden aan boord waren genomen, zijn op 5 november in Djibouti aan land gezet. Medewerkers van de unhcr, de vn-organisatie voor vluchtelingen, ontfermden zich daar over de mannen, vrouwen en kinderen. De opvang kwam tot stand na intensief overleg door vertegenwoordigers van de unhcr.



Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326

E-mail: [email protected]

Schipbreukelingen opgevangen in Djibouti

De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck

20 november: Relatieconcert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’, Leens 22 november: Zeeheldenverkiezing voor kinderen, Marinemuseum in Den Helder 24 november: Relatieconcert Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’, Steenwijk 25 november: Open Militair Kampioenschap Cross-estafette, Ermelo



25 november: ‘Stoer en stijlvol’, lezing en rondleiding over de invloed van marinierskleding op de mode, Mariniers­ museum in Rotterdam 28 en 29 november: Sinterklaasspeurtocht, Marinemuseum in Den Helder Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Activiteiten.●

De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 41.000 Abonnementen: Per jaar H 13,61. Voor het buitenland H 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www. aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics Zoetermeer BV, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808