Verrassend
gewoon
Informatief magazine voor ouders/verzorgers
zelf ontdekken zelf doen
“met kennis als basis kinderen leren het zelf te doen”
Colofon Montessori Tiel mini-magazine is ontstaan om een duidelijk beeld te geven van de beleving van kinderen, ouders en leerkrachten op en over deze school. Voor ouders/verzorgers van nieuwe en huidige leerlingen. Met dank aan: Inzet van de PR/Communicatiecommissie, Marijke Pitlo, Frank Broekhuizen, de leerkrachten, (oud-)leerlingen en diverse ouders voor hun interviews, quotes en visie. Eindredactie: Barbara Verheul Vormgeving: Johan Gaertner, Gaertner grafisch werk Fotografie: Juf Marissa van der Linden Juf Kim Boelhouwer Mark Boersbroek Ira Nijkamp Johan Gaertner Dyanne en Benjamin en diverse kinderen vanuit een fotografieworkshop. Concept en redactie: Ira Nijkamp, JungleMaP Marketing & Publishing
woord vooraf Welke school past bij jouw kind? Je vraagt je dit af als je kind voor het eerst naar school gaat. Of als je gaat verhuizen. Maar ook gedurende een schoolperiode. Hoe is de klas, de leerkracht? Kies je voor een ‘in-de-buurt’-school? Of voor een type onderwijs? Of op basis van Cito-eindscores? Wat doen ze allemaal op deze school? In dit mini-magazine zie je hoe kinderen en ouders de Montessori Tiel beleven. Echte verhalen. Iedere ouder die ik mocht interviewen voor dit magazine had (een) andere reden(en) om voor deze school te kiezen. De één heel bewust vanwege de Montessori-ondergrond. De ander vanwege de enorme bibliotheek en het continurooster. Maar de meeste bijval kreeg: “…omdat ze hier wél gelijk ging spelen.” Het mini-magazine is niet een compleet beeld. Het is een tijdsbeeld dat we graag vaker brengen. Zoals in de nieuwsbrief. Een kijkje in de klas via Facebook. Een (foto)verhaal op de website. Vanuit het enthousiasme van de kinderen weten we: Montessori Tiel is verrassend gewoon. Moeder van 2 jongens, Enthousiast meewerkend ouder PR/Communicatie
1
2
ik word
je leest steeds meer over overvolle klassen en allerlei toetsen. Hoe gaat de Montessori Tiel daarmee om? Wat gebeurt er nu eigenlijk om ieder kind optimaal te laten slagen in zijn schoolcarrière?
gezien
zien, horen, begrijpen
leerlingvolgsysteem
Gedurende een schoolperiode gebeuren er voor een kind allerlei dingen. Om de ontwikkeling van ieder kind inzichtelijk te maken, werken de leerkrachten met het ‘leerlingvolgsysteem’. De leerkracht zet hierin toetsscores op bijv. woordenschat, spelling en rekenen. Maar de basis van de vorderingen van een kind is ‘het zien door de leerkracht’. Hoe zit het kind in z’n vel. Hoe is hij in de klas. Hoe maakt hij vriendjes. Helpt hij anderen of is hij op zichzelf gericht. Durft hij om hulp te vragen. Welke rol heeft hij in de groep als totaal. Wat zijn z’n talenten. Deze signalen en vorderingen maken het leerlingvolgsysteem ‘levend’ en inzichtelijk. Het geeft de leerkracht ondersteuning in het aanbieden van lesstof en materialen aan het kind van groep 1 tot en met groep 8.
ondersteuning in de ‘bouwen’ In de onderbouw ondersteunen de leerkrachten de kinderen extra in hun emotionele ontwikkeling met boekjes over bijv. gevoelens, ‘ik ben anders’, overlijden, buitengesloten worden, pesten, scheiding. Deze worden op een speelse wijze in lesjes verwerkt. Groep 3 vergt een enorme overgang in werken en leren voor kinderen. Om goed zicht te houden op het ‘welbevinden’ en de ‘groepsrol’ is er na 6 weken met ieder kind een “welbevinden-test”. In de middenbouw wordt in ‘drama-vorm’ extra ondersteuning gegeven
met Tim & Flapoor. Kinderen zien een ‘fout’ rollenspel, bespreken het en zien tot slot een ‘goed’ rollenspel. Over elkaar aankijken, een goede vraag stellen, om de beurt praten, onderhandelen in spel, reageren op een afwijzing, invoegen in een spelend groepje en pesten, nee-zeggen. Ook hier observeert en ervaart de leerkracht (met hulp van een stagiaire) de ontwikkeling van kinderen en de groep als totaal. Vanaf de middenbouw staan elke week positieve verhalen over én punten van een kind in de groep centraal. Het kind is dan ‘Het Zonnetje’. De positieve aandacht leidt tot kinderen die hun talenten en eigenschappen beter kunnen inzetten en die stevig(er) in hun schoenen staan.
compleet plaatje Alle groepsleerkrachten zien en ondersteunen elkaar ook nog eens vanuit een specialisme, zoals op meervoudige intelligentie, gedragsproblematiek, lezen of taal. Tijdens alle onderwijskundige – en bouwbesprekingen zijn de specialismen een vast item om groepssituaties te spiegelen. Leerkrachten en de intern begeleider consulteren ook elkaar tussentijds over individuele vraagstukken. Ter verrijking van de ‘handel en wandel in de groep’ kan een leerkracht een collega of de ib’er vragen mee te kijken. Zo bieden ze elkaar dus ondersteuning en wordt ieder kind en ieder talent extra ‘gezien’.
3
montessori 4
beeld
in
5
6
bryony
rabia
wat wilde jij worden? wat is je bijgebleven? r: “Ik was niet zo’n ster in rekenen. Juist de montessori-materialen van stokjes en kraaltjes waren erg prettig. Het is nog niet makkelijk, maar mijn basis is erg goed. Ook door bijles van meester Wietse in groep 6. Wel handig als onderwijsassistent.” b: “Dat we leerden plannen met week- en maandtaken. Al kunnen plannen is nu echt een voordeel bij het maken van huiswerk. Mijn klasgenootjes hebben er veel meer moeite mee.”
twee oud-leerlingen vertellen over hun montessori-tijd, wat hen heeft gevormd en geboeid. rabia geckalmis (18 jaar) nu onderwijsassistent op de montessori tiel in groep 3-4 vanuit roc rivor. bryony minke (17 jaar) zit in vwo 5 met natuur/gezondheidsprofiel, keuzevak aardrijkskunde.
wat is er anders volgens jou? b: “Vroeger hadden we blokjes met groen, rood en een vraagteken op tafel liggen. Omdat we toen met drie groepen bij elkaar zaten bij één juf. Bij rood moest je wachten tot de juf tijd had om te helpen. Dat vond ik niet echt leuk, want vaak was je je vraag al vergeten. Dus leerde je dingen aan elkaar te vragen. Je leert wel dat niet alles van de leraar afhangt. En ik kan nu makkelijker naar anderen toe stappen om iets te vragen.” r: “Het toetsen is bijvoorbeeld anders. Vroeger moest je je eigen toets nakijken. Je zette gewoon overal een krulletje en dan weg, naar buiten. Er werd nooit gecontroleerd, dat wist je al snel van elkaar. Nu zitten de leerkrachten er veel meer bovenop.”
wist je al wat je later wilde worden? r: “Ik vond spelling en dictee vooral erg leuke vakken. Daar was ik ook goed in. Ik hield me niet zo bezig met wat ik later wilde worden. Ging gewoon mijn gangetje. Pas op het vmbo wist ik dat ik juf wilde worden. Nu is dat veranderd. Ik wil vakdocent Engels eerste en tweede nivo worden.” b: “Heel jong wilde ik wel de gewone meisjesdingen worden, denk ik. Van kapster tot dierenarts. We hadden/hebben heel veel dieren thuis. De interesse in ‘medisch’ is wel gebleven. Ik wil arts worden, met specialisatie neurologie. Het zenuwstelsel en werking van de hersenen trekken me erg. Een dierenarts vind ik te algemeen.”
7
8
en hoe kinderen zelf school ervaren. in beeld hebben dyanne (gr 6) . houdt bezig benjamin (bb2 in schooljaar ‘12/’13) willen benadrukken wat hen kijk mee door hun ogen. wat hun parels zijn. de beschrijving hebben ze zelf geschreven.
break dance Op 27 juni was het lentefeest. Dan kon je je inschrijven voor breakdance. Elke klas had ook een eigen optreden. het korfbaltoernooi Vorig jaar heeft de Montessori gewonnen. En dat hopen we nu weer!
crea ochtend Elke woensdagochtend hebben we op school crea ochtend. Dan krijg je bijv. wol of waardeloze spullen. De juf kiest dan iets om met het materiaal (bijv. wol) te doen. alpe d’hukids 5 juni hebben we de sponsorloop gedaan. 6 rondjes om de school gelopen (gerend of iets op wielen, geen fiets).
Het schatkistje van
Dyanne & Benjamin De Montessori Tiel is een school voor kinderen die anders en goed willen leren. de techniektorens Het is leerzaam en leuk tegelijk. het speelplein Je kan er korfballen, voetballen en relaxen op de berg.
fotografieles Een professionele fotograaf leerde ons kijken en technische dingen. We mochten daarna zelf foto’s maken. En de juffen van onze school zijn allemaal super lief en aardig. En vergeet de lieve kinderen van onze school niet. Voor mij voelt school als 3e thuis.
9
dubbelgesprek met gewoon twee ouders over hoe zij een fictieve middag na school met hun kinderen beleven. waar ze over praten. hoe ze met situaties omgaan. chantal vette-sierhuis heeft 2 kinderen, stijn (6) en noa (4). eefke halma heeft 3 kinderen, pien (10), hidde (8) en klarijn (5).
wat haal jij eruit? 10
Meteen maar een lastige vraag: wat vind je belangrijk om terug te horen over je kind op school? ch: “Dat hij voor z’n belangen opkomt. En dat hij zich veilig blijft voelen. Testjes vind ik nog niet belangrijk. Dit jaar in groep 3 misschien meer. Ik weet dat hij zich hier senang voelt. Dat was bij de eerste binnenkomst al zo. Zo’n boekenkastwand hebben wij thuis ook, dat herkent je kind. Noa voelt zich hier ook thuis.” e: “Precies wat Chantal aangeeft; dat de kinderen zich veilig voelen. Zich veilig voelen om dingen uit te proberen. Zich veilig voelen om fouten te mogen maken. Onze maatschappij is gericht op perfectionisme. Als je nooit leert dat je fouten mag maken, leer je om ze te verstoppen. In plaats van er open en eerlijk naar te kijken om het een volgende keer anders te probe-
ren. Je mag fouten maken. Ik verwacht dat school ons als ouders daarin ondersteunt en ruimte biedt aan de kinderen om fouten te mogen maken en er van te leren. Op een positieve manier.” welke vragen stel je aan het einde van een schooldag? e: “Ik vraag altijd hoe de dag was. Jongens praten nu eenmaal minder. En de meiden, ach, die praten wel. Over van alles en nog wat.” ch: “Ja, ik vraag altijd ‘wat heb je geleerd vandaag?’ Meestal is het eerst thuis een beetje acclimatiseren en dan bij het aardappelschillen of naar bed brengen komt Stijn terug op hoe de dag was. Meestal over wat er op het schoolplein gebeurd is, als bijvoorbeeld een kindje gevallen is.”
11
“Bij Pien is het nu meer en meer werkstukken maken. Daarvoor hebben we de computer in de woonkamer gezet. Ze heeft (nog) geen interesse in ‘msn’ en ‘chatten’. Maar de ouderbijeenkomst over ‘mediawijsheid’ opende wel meer m’n ogen!”
12
hoe ga jij met speelafspraken om? ch: “De kinderen weten dat spelen kan, bij ons of bij anderen, op donderdag en vrijdag ben ik toch thuis. En op woensdagmiddag, papa kookt regelmatig voor de speelkameraadjes. Maar als dat niet uitkomt, zeg ik het gewoon tegen ze. Wel met de reden natuurlijk.” e: “Over het algemeen kan het elke dag. Ik ben flexibel daarin. Hangt soms een beetje van de dag af ook. Vijf uur vind ik wel een gangbare tijd om weer op te halen. Maar bij deze en gene loopt het uit op mee-eten. Daar ben ik soepel in, zolang de kinderen het zelf aangeven. Tot voor kort was Hidde liever thuis, maar daar komt langzamerhand verandering in.” hoe sta jij je ‘mannetje’ als één van je kinderen zegt gepest te worden op school? e: “Als er gepest wordt, gaat Hidde naar z’n juf. Als hij het verteld heeft,
is het voor hem ook klaar. We hebben het niet zo vaak aan de hand. Als één van hen de pester zou blijken te zijn….mag die zich bergen… ze hebben dan een hele slechte aan mij!” ch: “Pestgedrag kan Stijn wel uiten. Hij komt erg op voor een ander; staat voor rechtvaardigheid. We hebben nog niet meegemaakt dat hij of Noa gepest werd.”
welke buitenschoolse activiteiten hebben ze? e: “Ik mag heel wat afcrossen tussen paardrijden, atletiek, voetbal en nu weer zwemmen voor Klarijn. Eerst moeten ze hun diploma A en B halen voordat ze op een andere sport mogen. Bij Klarijn waren we daar iets soepeler mee geworden, maar de andere twee hielpen ons er klinkklaar aan herinneren. Straks wil ze op paardrij-
“De tv mag pas na half 6 aan. DS’en zijn we niet zo streng in.” hoe heb je ‘scherm’tijd verdeeld tussen de kinderen? (beiden lachen) ch: “We hebben de i-pad’tijd’ beperkt tot een half uur, dan is het klaar. Om te voorkomen dat er ‘gekleefd’ wordt aan het scherm. Even een half uurtje tv kijken ter ontspanning mag, geen probleem, maar níet ’s morgens.” e: “Soms als Klarijn heeft gespeeld, doet ze op de i-pad ter ontspanning even een spelletje. De tv mag pas na half 6 aan. DS’en zijn we niet zo streng in. Het is steeds weer een fase intensiever en dan weer heel lang niet. Soms bouwen we een bios en eten we samen voor de tv. Kijken naar een opgenomen Xfactor of iets. Bij Pien is het nu meer en meer werkstukken maken. Daarvoor hebben we de computer in de woonkamer gezet. Ze heeft (nog) geen interesse in ‘msn’ en ‘chatten’. Maar de ouderbijeenkomst over ‘mediawijsheid’ opende wel meer m’n ogen!”
den.” ch: “Voor Stijn voetbal op zondag en hij heeft net afgelopen voorjaar 7 maanden zwemles achter de rug. Muziek op woensdagmiddag op school. Noa danst bij de Plantage. Thuis bewegen en dansen we veel.” wat doe je op een doordeweekse dag met ze? ch: “eh..nou dit bijvoorbeeld.. gewoon samen de zaadjes van school in het kleine kasje planten. Of lekker lui lezen en stripjes kijken. Dansen ook. Knutselen aan de grote tafel. Of sjoelen, de bak staat er klaar voor. Allerlei dingen. Vind ik belangrijker dan op tijd eten, zeg maar.” e: “Afhankelijk van het seizoen natuurlijk. Maar buitenspelen, bakken, struinen (en rondkijken naar beestjes/bloemen) in de Wetlands, naar de overkant met het pontje en picknicken, kleien en heel vervelend de combi bieb & Daisy’s. Alles in fases.”
13
Hoe kijken ouders tegen hun 14
“We hebben moeite om op tijd op school te komen, dus nu hebben we ’s middags veel minder onrust en gedoe.” “wat mij opvalt als ik hier overblijf, is dat ze met élkaar spelen, ouder en jonger. het maakt niet uit met wie. het contact tussen de groepen geeft zichtbaar verbondenheid.” “Oh mijn zoontje van 5 vindt het geweldig als ik hier overblijf. Hij laat me vanalles zien. Betrekt me bij zijn schoolvriendjes en hun spel. En loopt trots mee over het plein. Hij heeft wel wat moeite om afscheid te nemen. Maar vertelt ’s middags dan wel honderduit wat er daarná allemaal gebeurd is.” “je spreekt nog eens wat andere ouders dan uit de groep van je eigen kind. erg handig voor je contacten. en prettig om meer over school te weten.” “Je kunt bijna het hele schooljaar gewoon werken. Die 3 à 4 keer is wel te overzien.” “ik vind het eten en spelen met de juf net zo belangrijk als dat m’n kind instructie en lesjes van haar krijgt.” “Als ze ruzie lopen maken baal ik dat ik hier rondloop. Dan doe ik liever iets anders. Maar eerlijk, het systeem is perfect, anders zou ik niet gewoon door kunnen met werk en zo. Het haalt letterlijk de haast uit de dag.”
overblijf aan? 15
16
Uw kind al gehoord over een nieuwe les, Da Vinci? Het zijn themalessen van groep 1 tot en met groep 8 waarin aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, maatschappijleer, techniek, natuur- en scheikunde, verzorging, filosofie of levensbeschouwing in samenhang worden behandeld en uitgewerkt. Omdat het thema van zoveel kanten wordt bekeken, kan ieder kind vanuit zijn eigen interesse, talent en niveau aanhaken. Binnen een thema vliegen kinderen als het ware in een helikopter
Bij elk thema wordt een dier behandeld. Het Dierenrijkoverzicht wordt in elke bouw in zijn geheel behandeld.
over het thema heen waardoor ze een overzicht krijgen van wat er te leren valt, wat ze al kennen en kunnen en wat ze nog willen leren. Ze leren hierover een mindmap (denkraam) te maken. Maar het is nog uitdagender; elk kind kan zich per thema volledig uitleven in een themawerkstuk. Een werkstuk waar hij trots op kan zijn, zoals een werkstuk over een dier uit het begin van de evolutie, of een muziekinstrument van de eerste mensen in de prehistorie. U staat als ouder niet aan de zijlijn. Want op www.davincivoorthuis.nl staan tips voor boeken, films, spellen en uitjes.
Om verbanden in de geschiedenis te laten zien, werken ze met een tijdlijn met samenhang tussen verschillende volken in de tijd. Aan de tijdlijn geven (eigengemaakte) gebeurteniskaarten overzicht.
de thema’s Groep 5: Het begin, Het leven in en rond het water, Het leven op het land en De eerste mens. Groep 6: Egyptenaren, Grieken & Romeinen, Middeleeuwen. Groep 7: Indianen, Vikingen, Ottomanen, Nieuwe Tijd. Groep 8: Maori’s, Aziaten, Nieuwste Tijd. In het volgende nummer Da Vinci groep 1 t/m 4.
te behandelen onderwerpen in het thema ‘egyptenaren’ 1. Piramides 2. Goden 3. De dood en mummies 4. Hiërogliefen 5. Afrika, toen 6. Afrika, nu 7. De Nijl 8. De krokodil 9. Dijken en terpen 10. Woestijnklimaat 11. Papyrus 12. De prehistorie in NL 13. Overhoring
Als we het over de Egyptenaren (geschiedenis) hebben, bekijken we eerst de tijdlijn en de plaats die de Egyptenaren daarin nemen. Vervolgens behandelen we de piramides. Die piramides zijn gemaakt van zandsteen (aardrijkskunde) dus gaan we kijken waar zandsteen voorkomt in Afrika. De piramides werden gebouwd vanwege een geloof in leven na de dood (levensbeschouwing). We kijken naar wat de kinderen zelf geloven en of dat aansluit bij een van de wereldgodsdiensten of juist niet. De Nijl speelt een belangrijke rol in het oude Egypte. We gaan onderzoeken welke dieren en planten (biologie) er leven in en om de Nijl en dat vergelijken met een rivier in de buurt van Tiel.
17
“juweeltjes zijn er gemaakt” “Iedereen denkt altijd hetzelfde te zien. Maar als ze dan naar een boom kijken door een fotolens, ziet de één de knoest in de stam, de ander de structuur van de bast. Weer een ander het licht dat door de bladeren schijnt. Of een tor onderaan de voet. Door de foto’s samen te bekijken, zien de kinderen dat eigenlijk niemand écht hetzelfde ziet.” Aan het woord frank broekhuizen, eigenaar van een fotostudio aan de Lingedijk. Al tientallen jaren betrokken bij onderwijs door beeld te maken voor de informatieve bibliotheekserie van Wolters Noordhoff “Juniorinfor matie” en “Mini informatie”. Nu vanuit de Plantage gevraagd om scholen te begeleiden met fotografieworkshops voor groepen 3 t/m 8. 18
fotoproject bovenbouw
Ik vertel hem dat er veel enthousiaste reacties van ouders in de wandelgangen te horen waren op de expositie van de gemaakte foto’s. En ook hoe trots kinderen thuis vertelden over hun opdrachten. Frank Broekhuizen is blij dit nog weer eens terug te horen. “Ik wil kinderen iets meegeven. Als je op jonge leeftijd al leert naar ‘gewone’ dingen anders te kijken, word je een gelukkiger mens.” “In de groepen 3 tot en met 8 leren ze met plaatjes uit magazines over compositie en het effect van een
kader. Ik laat ze met de camera zelf ‘perspectief’ ervaren. Wat een stap dichterbij het ‘object’ doet voor het beeld. Of op de grond liggen. En ‘diepte’ met voorgrond- en achtergrond-objecten.” In de hoogste groepen was de opdracht: fotografeer in je directe schoolomgeving structuur. “Er zaten heel wat juweeltjes tussen. Met de tuin- en houtobjecten op het schoolplein geen gebrek aan inspiratie.” Door de foto’s op het digibord te bespreken, leren alle kinderen van elkaar het ‘zien’. “Het mooiste is als ze zelf constateren: ‘Hé, dat stukje plastic verstoort het mooie beeld!’ ” 19
20
Volg ons op Facebook www.facebook.com/MontessoriTiel
Tijdlijn
Info
Foto’s
Vrienden
Meer
Via dit sociale medium delen leerkrachten hun bewondering over kinderactiviteiten in hun groep.
Een school waar kinderen een leerrijke omgeving wordt geboden. Wij nemen de tijd om een goede basis te leggen, waarop kinderen zich naar eigen vermogen verder kunnen ontwikkelen.
“met kennis als basis kinderen leren het zelf te doen”
Dahliastraat 27 4001 EC Tiel 0344 632 815 www.montessori-tiel.nl
