1
2
Vertrek vanaf Schiphol rond 13:30 uur. Aankomst in Moskou na drie uur vliegen om 18:30 uur plaatselijke tijd. Het is in Rusland dus twee uur later.
Onderweg in het vliegtuig het papier met de kleine letters ingevuld. Ik dacht dat we al een visum hadden ingevuld. Nee, nog een onleesbaar vodje in tweevoud, waarvan we het andere deel op de terugweg weer inleveren.
Moskou telt zestien miljoen inwoners waarvan een groot deel miljardairs, meer nog dan in New York. Als je rijk bent en je begeeft je in het verkeer met opstoppingen en files laat je een ziekenauto ombouwen als vervoermiddel en als het nodig is zet je de sirene aan. Vindingrijk en snel. Kost maar 300 dollar boete als je gepakt wordt. Maar enfin, goed hotel op twintig hoog en prima bed na een buffetmaaltijd en hoofdpijnwijn.
Tot morgen.
Fietje
3
s’ Ochtends om half vier is het licht. Vanmorgen gaan we met een Nederlandstalige gids de metro bekijken. Eerst krijgen we een lichtgevende oranje boa om “Slingertje” volgens Santa. Grote hilariteit, maar we vallen wel op. Zo kunnen we elkaar niet kwijtraken. Vanaf het hotel is het ongeveer tien minuten lopen. Van begin af aan was de metro met zijn prachtige stations de trots van de hoofdstad en de Partij, die de onderaardse schoonheid voor haar propaganda gebruikte. Men had, zo zei men in 1935, kort voor de opening van het eerste traject, op eigen kracht en met eigen middelen in recordtijd een metro gebouwd: de beste ter wereld, een waardige metro voor onze proletarische hoofdstad. De eerste lijn was elf kilometer lang. Tegenwoordig omvat het gehele net driehonderd kilometer met 182 stations. De communistische partij is inmiddels verdwenen. De bolsjewistische retoriek verstomd, maar de metro rijdt. Zonder metro zou heel Moskou tot stilstand komen. Iedere werkdag vervoert de metro negen miljoen mensen. In de tunnels bereiken de metro een snelheid van negentig kilometer per uur. De wagenaandrijving, luchtverversing, belichting, sein- en controlevoorzieningen, de bijna vijfhonderd roltrappen met 125.000 treden en een gezamenlijke lengte van 55 kilometer, alles werkt op elektriciteit. De metro is de grootste stroomverbruiker van Moskou. De oudste stations werden nog voor de Tweede Wereldoorlog gebouwd. Station Revolutie, met een plein met tachtig bronzen beelden van arbeiders en soldaten, of Majakovskaja genoemd, naar de revolutionaire dichter Vladimir Majakovski. De boogbekleding uit roestvrij staal en plafondmozaïeken die de ontwikkeling van de luchtvaart tonen. Het zijn ondergrondse paleizen. Na de oorlog zette men de bouw voort. Kort na 1950 werd de ringlijn Koltsevaja Linija in bedrijf genomen. De twaalf stations ervan behoren tot de interessantste. Ze zijn allemaal schitterend uitgevoerd in de ‘Stalin- empire’- stijl, zoals ook de Kievskaja uit 1954 met zijn kroonluchters. Op vele plaatsen komt het overwinningsthema naar voren: in de geïdealiseerde keramische reliëfportretten van soldaten en partizanen in het station Taganskaja of in de blinkende gouden plafondmozaïeken van Komsomolskaja waar beroemde legerleiders zoals Alexsandr Nevski en maarschalk Koetoezov zijn afgebeeld. Station Novoslobodskaja maakt met zijn verlichte Tiffany- glasschilderingen een vreedzamere indruk. In de jaren zestig werd er eenvoudiger en goedkoper gebouwd. Fietje 4
Na de lunch in groepjes, in een parkje met fontein landde ineens onder luid getjilp een twintigtal mussen tussen de paar daar trippelende duiven. Een minuut later weer weg. Wat een rust. Om 13.30 uur treffen we Irina bij de Tretyakov Galerie, waar zich de grootste collectie Russische schilderkunst bevindt. Deze galerie werd in 1881 geopend door de stichter Pavel Tretyakov, een rijke fabrikant en kunstkenner, die een groot aantal schilderijen van Russische meesters als o.a. Poesjkin, Ivanov, Tropini, Bodry, Perov en Vasilev kocht en schonk aan Moskou. Bij de ingang gaan we eerst een trap af, door een grote hal en weer trap op langs een fototentoonstelling. Hier hangen prachtige lampen. Na een monumentale marmeren trap omhoog gaan we door vele zalen (15), die in elkaar overlopen met aan het eind een opvallende wandschildering. Iedere keer als je de hoek omgaat zie je aan het eind zo’n omlijste wand. Overal valt daglicht door een matglazen dak. In één van de ruimtes met een grote zitbank zijn iconen te bewonderen en de volgende achterwand is een Bijbelse voorstelling “Appearance of Christ to the People” van Alexander Ivanov. De eerste keer vond Ivanov het niet goed en schilderde het opnieuw. Drie dagen erna overleed hij. Tropini schilderde als eerste gewone mensen in een Venetiaans landschap. Door Bodry werd het Kremlin afgebeeld en Perov maakte een sneeuwlandschap met kinderen. Mijn favoriet was van Shiskin “Ochtend in het dennenbos”, waarop 4 beren in het bos te zien zijn. In een volgende zaal het epos van Vasnetsov t.w. Ivan en de Grote Grijze Wolf. Een ander groot werk is: “Verleden, heden en toekomst” van Surikov. Weer verderop van Repin “De Processie”. Dit zijn enkele stukken van de vele. Dan na een paar trapjes zien we in het grijs 3-D gravures. Hierna weer iconen en fresco’s. Uit de galerie lopen we de laan naar links uit en gaan over de “Brug der Liefde” weer naar links waar de bus staat. We rijden o.a. langs het Kremlin, Het Witte Huis, de bibliotheek en maken een stop bij de Joodse universiteit. Verder gaan we langs de Moscva met aan de overkant o.a. het Gorkipark en bereiken de groene gordel langs de “dubbele brug”. Op de mussenheuvel, een prachtig uitzichtpunt, maken we weer een korte fotostop. Toevallig is er net een dansgroep, die voor de Vrede pleit. Hierna worden we afgezet bij de wijk “Arbat” om tot 18.00 uur zelf rond te kijken. De Arbat is de oudste wijk van Moskou. Hier woonden tot het eind van de 17e eeuw de ambachtslieden. Later , rond 1985 , kwamen de “nieuwe rijken”. Dit is de eerste voetgangerszone van Rusland. Er zijn veel souvenirwinkels, kunsthandels,restaurantjes en cafeetjes. Aan het eind van de straat staat het turquoise huis van de schrijver Poesjkin.
Hannie Pauw 5
Vanochtend met de bus naar het mooiste klooster van Rusland: het NieuweMaagdenklooster (Novodevichiy monastyr). De vijver voor het klooster inspireerde Tsaikowky tot het componeren van het ballet het Zwanenmeer. Het klooster is ook een soort vesting. Dat kun je zien aan de stevige muren die om het klooster staan. De eerste bewoonster was de halfzus van Peter de Grote. Hij had haar gedwongen zich in het klooster terug te trekken. Later werd ook zijn echtgenote naar dit klooster verbannen. Je vrouw in het klooster stoppen was een manier om van je vrouw af te komen. Voor geld natuurlijk. Het centrum van het kloostercomplex is de Kathedraal van de Moeder Gods van Smolensk (Sobor Smolenskoy Bogomateri) . Gesticht als monument voor de zege op het toen nog Pools-Litouwse Smolensk in 1514. In de kerken in Rusland staan geen banken. Soms moet je wel drie uur staan (of knielen) om een dienst bij te wonen. Op de muren fresco’s: afbeeldingen van heiligen en martelaren. Op een muur zijn iconen opgehangen (iconostase), vijf rijen hoog. Hierna bezoeken we een begraafplaats waar veel bekende Russen zijn begraven: Novodevicheskoe kladbishche. We zien de graftombe van Boris Jeltsin. Deze bestaat uit een enorme Russiche vlag van steen. Alle andere politici hebben een groot (borst)beeld op hun graf staan. Een enkele vrouw is er begraven, zoals de vrouw van Gorbatsjov, Raisa, maar verder zijn het toch vooral mannen. De lunch gebruiken we bij een grote winkelmall (Kocmuk). Zo groot dat je er makkelijk kunt verdwalen. Vier dames bestellen een pizza. Het duurt oneindig lang eer dat deze arriveert. Nu blijkt dat het restaurant de pizza’s elders had besteld en dat ze werden gebracht door een pizzabakker. De rest van de middag brengen we door op een schip. We maakten een mooie boottocht over de Moscva. Nu kunnen we alles nog eens zien vanaf het water: het stadion, de springschans, het Kremlin, het zakencentrum, het Gorkipark enz. De bus brengt ons naar een restaurant voor een heerlijk Russisch diner.
Joke Hormann
6
Onze laatste volle dag in Moskou is aangebroken. Ik ben nog een beetje slaapdronken, vannacht kon ik mij maar met moeite losrukken van het slaapkamerraam op de 20e etage van het Ismailovo Gamma Hotel. Wat voor spannende taferelen spelen zich af op de parkeerplaats in die nachtelijke uren? Maar OK, na een uitgebreid ontbijt, de gebruikelijke stoelendans de bus in en getooid met onze oranje rozenkransen gaan we richting ‘Het Rode Plein’. Dankzij Thea weten we nu dat de letterlijke vertaling van het straatbord is ‘mooi plein’. Onderweg vertelt onze gids Irena iets over de gang van zaken in het land. Het verschil tussen arm en rijk is gigantisch. Het belastingsysteem is moeilijk te doorgronden en met zwart werken wordt er aardig bijverdiend. De levensverwachting voor de mannen is 62 en voor de vrouwen 70 jaar. Wat ons opvalt: er is geen rollator of scootmobiel te bekennen. Zitten alle minder validen gewoon thuis? De straten zijn blinkend schoon en overal een enorme overdaad aan bloemen. Waar je maar kijken kunt bloemen in de mooiste mozaïeken. En reken maar niet dat er één bloempje of plantje het lef heeft om buiten het perk te gaan. Oh nee, discipline alom! ‘Het Rode Plein’ is het symbool van de Russische macht. Imposante gebouwen, torens en kerken, allen opgetrokken uit rode baksteen. Natuurlijk overal groene daken met veel gouden ornamenten. Ook hier weer honderden petunia’s, begonia’s en afrikaantjes. Hoe moeten we al deze indrukken verwerken? Er is een oplossing: Koffie met gebak in het zeer luxueuze winkelcentrum G.U.M. Schitterende zaken en schitterende prijzen. Alle dure merken zijn hier vertegenwoordigd, zoals Prada, Louis Vuitton en veel meer. Alleen kijken is toch ook genieten. En dan is het eindelijk zover. Om stipt 13.00 uur mogen wij het ‘Kremlin’ bezoeken. We hebben al aardig wat meters in de benen zitten. Het Kremlin heeft een oppervlakte van 28 ha., dus waar beginnen we? Gelukkig krijgen we een gids toegewezen, de kleine Tamara. 7
Natuurlijk eerst weer een volledige body check en tassencontrole. En dan…….. Annie wordt betrapt met een mes van zo’n 1½ cm. Tamara zegt ons: “Die Frau hat een mes”. Drie kerels in uniform rennen over het plein en hoera, ‘the wife with the knife’ wordt ‘gearresteerd’. Mes inleveren, tas inleveren, papier mee en vanavond alles weer ophalen! Bij iedere poort staat een schildwacht, onbeweeglijk stil, onder imponerende petten en over het algemeen veel te groot, schuilen jongensachtige gezichten, smalle schoudertjes, die bijeen worden gehouden door een op de groei gemaakt uniform. Tamara neemt ons mee naar de grootste klok en één van de zeven kerken die op een kluitje gedrongen staan. Het is de Maria Himmelfahrt Kirche, een juweel. Hier zou ik uren in kunnen ronddwalen, maar de tijd dringt. We krijgen nog veel meer geschiedenis over ons heen, maar het meest geïnteresseerd zijn we in haar eigen geschiedenis. Haar vader had een hoge functie in het leger van de tsaar en sprak uiteraard alleen maar Russisch en eiste dat ook van zijn vrouw en kinderen. Haar moeder was echter afkomstig uit Duitsland en ’s avonds en ’s nachts spraken die twee stiekem die taal. Pa heeft het nooit geweten. Door zo’n verschrikkelijk verhaal komt de waarheid steeds beter bij ons binnen. Het is genoeg voor vandaag. Als we terug gaan naar ons hotel is het opmerkelijk rustig in de bus. We zijn moe van het lopen, en trappen beklimmen, maar vooral zijn we in ons hoofd nog bezig om alle indrukken van vandaag te verwerken. Thuis onder de douche en optutten voor het theater. NB. Misschien geen perfecte weergave van alle bezienswaardigheden, sorry, maar raadpleeg daarvoor uw reisgidsen! El Bloks-Wammes
8
Na het bezoek aan het Rode Plein en het Kremlin hebben we weinig tijd om ons om te kleden voor de balletvoorstelling in het Bolsjojtheater ( in het Russisch: Балет Большого театра) dat na een grondige renovatie van zes jaar, eind 2011 heropend is.
We moeten al om half 6 klaar staan want de voorstelling begint om 19.00 uur. Geen tijd voor uitgebreid diner maar een broodje in de bus dat Santa door ons hotel heeft laten verzorgen.
Terwijl donkere wolken samenpakken boven Moskou verheugen we ons op de komende avond. Het is heel bijzonder dat het Santa gelukt is om kaarten te bemachtigen want over het algemeen kan je als buitenlander / toerist niet aan kaarten komen. Hoe heeft ze dat voor elkaar gekregen?? Het theater is de thuisbasis voor het Bolshoi Ballet wat erkend is als een van de belangrijkste internationale balletgezelschappen van Rusland. Vanavond zien we Onegin, een liefdesdrama met dodelijke duels en passionele wraak met live begeleiding door het orkest o.l.v. Pavel Sorokin. Onegin is gebaseerd op de roman in verzen van Alexander Poesjkin en de gelijknamige opera van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski en gaat over de 19de eeuwse aristocraat Onegin, die door verveling naar het platteland gedreven wordt. Zijn vriend Lenski is verloofd met Olga Larina, een meisje uit de provinciale landadel. Onegin wordt bekoord door haar oudere zus Tatjana, een dromerig en naïef meisje. Zij bekent haar liefde voor hem, maar Onegin wuift haar liefde weg met zijn stadse arrogantie. Wanneer Onegin zijn vriend Lenski doodt in een duel, gaat hij op reis met een gekweld geweten. Drie jaar later keert hij terug, maar dit keer zijn de rollen omgekeerd. Tatjana is ondertussen getrouwd met een prins uit de hoge adel en Onegin vreet zich op van spijt, wanneer zij haar eed van trouw niet wil verbreken. Climax is de hartverscheurende pas de deux tussen Tatjana en Onegin in de finale.
9
In de pauze dwalen we door het prachtige theater met stijlvolle trappen, schitterende kroonluchters, gouden ornamenten en prachtige schilderingen. In de grote zaal kunnen 2500 mensen, er zijn zes verdiepingen met overal kleine loges waar je met tien mensen kunt zitten maar…..waar je ook niet zo heel veel van het toneel kunt zien. Heel jammer, maar dat is de prijs voor een avondje ballet in een ogenstrelend decor.
Als we om tien uur naar buiten gaan is het onweer losgebarsten en voordat we in de bus zitten zijn we allemaal doorweekt. Maar geen nood, de verwarming in de badkamers staat al dagen op gloeiend heet (terwijl het in Moskou 28 graden is) en onze natte kleding is de volgende dag krukdroog.
Aldy Ploeger
10
Moskou – St. Petersburg. Deze ochtend was een vrije ochtend, waarin we nog de laatste koopjes of souvenirtjes vanuit Moskou konden aanschaffen. De lunch kregen we in ons hotel, waarna we om 12 uur in de bus zaten. Deze bracht ons naar het station voor de transfer met de trein van Moskou Naar St. Petersburg die om half 2 zou vertrekken. In de bus was al uitgelekt dat Annet Inpijn (woonachtig in Oud Beijerland) deze dag jarig was, dus zongen we haar lustig toe! Van de bus naar het station lopen was geen groot genoegen, want er waren werkzaamheden rond het station en dus moesten we omlopen met onze koffers door en om plassen en opgebroken weg heen, maar alles is voor elkaar gekomen. In Moskou heet het station “St. Petersburg “ en in St. Petersburg heet het station “Moskou “. De treinreis was gezellig. We zaten met z’n tweeën naast elkaar. Je kon goed naar buiten kijken en de trein deed tussentijds 5 stationnetjes aan. Om 17.55 uur kwamen we aan in St. Petersburg. Deze stad heeft tussen de 6 en 7 miljoen inwoners en is na Moskou de belangrijkste stad met architectuur uit de 18e en 19e eeuw. Van 1703 tot l918 was St. Petersburg de hoofdstad van het Keizerrijk Rusland. Na de revolutie van 1917 verloor het deze titel aan Moskou. Na heel veel trappen naar beneden, waarbij sommige Russen die ons zagen hannesen met de koffers, hielpen (in Moskou niet meegemaakt), arriveerden we bij de bus die ons naar hotel Dostojevski bracht. Het hotel ligt in het centrum van de stad tegenover een kerk. In het hotel kregen we bij het avondeten, dat om 8 uur begon, vanwege de verjaardag van Annet door het bestuur een glas champagne aangeboden en hebben we Annet toegezongen. Feestelijker kon deze dag niet eindigen !
Carla Rondeel
11
In de bus, op weg naar de St.Nicolaas Kathedraal, wacht ons een verrassing. De leukste gids van St.Petersburg, Ella. Zij bereidt ons door middel van “sinterklaas kapoentje” voor op het bezoek aan de St. Nicolaas Kathedraal aan de Nikolskaya Ploshchard. De kathedraal is een barokke orthodoxe kathedraal, ook wel de Marine Kathedraal genoemd. De gelovigen staan tijdens de mis, soms wel vier uur lang. De ouderen mogen wel gaan zitten, want zoals de priester zegt:”het is beter zittend aan God te denken dan staand aan de zere benen”. Aan de kassa kopen de gelovigen zogenaamde intentiebriefjes, aan de hand daarvan gaat de priester voor een geliefde bidden. Na dit bezoek gaan we op weg naar de Hermitage. We rijden langs het Mariinsky Theater, het voormalige Kirov Theater. Het theater is genoemd naar Tsarina Maria Alexandrova, echtgenote van tsaar Alexander II. De beroemde dirigent Valeri Gergiev (dirigent van het Rotterdams Filharmonisch) is nu artistiek directeur. We zien ook de standbeelden van Glinka (vader van de Russische muziek), de beroemde dirigent Rimsky Korsakov en de natuurkundige Sacharov. Via de Blagoveshchenski (Aankondiging) brug steken we de rivier de Neva over en bewonderen we een tweetal 3500 jaar oude sfinxen,.én de griffioen, waarvan het verhaal gaat dat als je die aanraakt, je óf gelukkig wordt óf je gaat dood. Niettemin hebben alle dames de griffioen aangeraakt. In de haven zien we een groot cruise schip, Seabourn. Verder zien we een obelisk ter nagedachtenis aan de verovering van het schiereiland Vasilevskiy tijdens de Krimoorlog. Een hollands huis met klokgevel. Het interieur bevat 300jaar oude delfts blauwe tegels met kinderspelen. Een rood-wit gebouw, de eerste universiteit van St. Petersburg met een standbeeld van Michajl Lomonosov, de stichter van de universiteit. En na het Maritiem Museum komen we aan bij het Winterpaleis. Daar krijgen we allemaal een “oortje”, zodat we de verhalen van de gids allemaal goed kunnen volgen.
12
En was het gebouw het mooist? - de oude meesters, - het Romanov zilver, - of de beeldhouwwerken van Michelangelo, - de vloeren van Amarant uit Amerika, - de pauwenklok. Wie het weet mag het zeggen. We hebben in ieder geval een flink deel van de dag hier doorgebracht en hebben genoten, ook van de verhalen van Ella, de gids. Wat te denken dat Rusland een schilderij van Van Eijck aan Amerika heeft verkocht in ruil voor tractoren. En wat te denken van haar uitspraak “schoonheid redt de wereld”. Zij heeft ook koningin Beatrix in de Hermitage rondgeleid en kreeg als dank een groot bosje bloemen, het woord boeket kwam er even niet uit. Een kort bezoek aan een souvenir winkel (Pushkin Art Gallery) hoort er ook bij, toch zijn we daar vlug uitgekeken. We maken voor het diner nog een rondvaart, over de Moyka rivier, onder de paleisbrug door zien we de langste brug van St.Petersburg, in 1903 geschonken door Parijs en gemaakt door Eiffel (ja, die van de Eiffeltoren). En de torenspits van de Admiraliteit met als windvaan een gouden schip, dit is een replica van de windvaan van het Paleis op de Dam in Amsterdam. En als kers op de taart (letterlijk!) vieren we de verjaardag van Joke Hormann met champagne én taart. En dan op naar het diner. Restaurant Demidoff, lekker gegeten, beetje duur glaasje wijn, maar…..verrassing, Zigeunermuziek bij het eten. En dat was dan het eind van een superdag!
Ria de Ruiter
13
Om half tien staan we met onze oranje slingers en regenkleding klaar in de hal van het hotel. Het regent! Gelukkig starten we onze rondtoer door Sint Petersburg met de bus. Onze gids met de leuke woordspelingen heeft er zin in. Ze roept ons op om lid te worden van de Stichting Vrienden van Sint Petersburg. Deze stichting heeft het afgelopen jaar duizenden tulpenbollen geschonken aan de stad. Sint Petersburg komt voort uit het brein en de wil van één man. Die man is Tsaar Peter de Grote die aan het begin van de 18e eeuw besloot dat op de drassige moerasgrond rond de rivier de Neva een stad met Europese grandeur moest verrijzen. leven Veel van deze pracht en praal is tijdens onze rondrit te zien. Helaas lieten duizenden dwangarbeiders daarbij het leven. We rijden langs paleizen en kerken, over de Nevski Prospekt, de 4 km lange winkelstraat waar de etalages je tegemoet blinken te midden van de adembenemende ,barokke gevels met o.a. het prachtige jugendstil gebouw waar ooit Singer in was gehuisvest en schitterende bruggen waaronder de Paardenbrug. Onze eerste stop is bij de Kazan kathedraal. De Onze lieve Vrouwe van Kazankathedraal werd gesticht door Paul I, de bouw duurde meer dan 10 jaar .Het indrukwekkende ontwerp greep terug op de Sint Pieter in Rome. De kathedraal is genoemd naar de icoon van O.L.V van Kazan dat wordt bewaard in de kerk. Het indrukwekkendst zijn de 80 m hoge koepel en de massieve roze zuilen van Fins graniet. Binnen in de Kazan kathedraal is het elke dag een beetje kerstmis. De ontstoken kaarsen en het vrome gezang roepen zelfs hartje zomer een decembergevoel op .Ook hier een lange rij van gelovigen die in het openbaar de biecht willen afleggen. Verder met de bus langs het monument voor de straatveger, de balletschool waar Anna Paulowna les heeft gehad, het plein voor de Hermitage, het Dogenpaleis, de rode vuurtorens, de Hollandse Batavia, de Kunstkammer met de door Peter de Grote aangekochte anatomische preparaten van de Amsterdamse Frederik Ruys , het Tsaar Peterhuisje, de oorlogskruiser Aurora. Er wordt gestopt bij het beeld van Catharine de Grote met haar 21 minnaars(essen) en om de sfinx aan de rivier de Neva aan te kunnen raken om zo een gelukkig leven of de dood af te dwingen. 14
Na de lunch bij de Nevski Prospekt is het weer gelukkig opgeklaard zodat we droog naar de Petrus en Paulus vesting kunnen. Het begin van de bouw van de Petrus en Paulus vesting in 1703 geldt als het moment waarop de stad is gesticht. De vesting werd eerst opgetrokken uit hout en later deel voor deel nagebouwd in steen. Op het terrein staat de Petrus en Pauluskathedraal,een barok meesterwerk. Na de dood van Peter in 1725 werd de kathedraal de laatste rustplaats van de tsaren. Alle sarcofagen zijn gemaakt van wit marmer. Pas in 1998 besloot men om de stoffelijke resten van de laatste Romanovtsaar en zijn vrouw en kinderen in een kapel bij de ingang van de kathedraal te herbegraven. We worden verrast met een prachtig concert van vier zangers. De twaalf rovers komt echt uit hun tenen. Bij onze tocht naar buiten komen we langs het standbeeld van Peter (met de kleine voetjes en grote laarzen) waar Santa even bij op schoot kruipt. Op naar de bloedkerk. De kerk van de Verlosser op het Bloed of de Opstandingskerk van Onze heiland werd gebouwd op de plek waar tsaar Alexander II werd vermoord. Zijn opvolger Alexander III schreef een prijsvraag uit voor een permanent gedenkteken. De bouw van de kerk in oud -Russische stijl duurde bijna 25 jaar. Het kleurrijke effect van de kerk wordt veroorzaakt door de vele materialen. Binnen zijn meer dan twintig soorten mineralen en 14000 tinten gebakken glas voor de 7000m2 mozaïeken en de 700 afbeeldingen gebruikt. In de communistische tijd werd de kerk gebruikt om paarden te stallen en als aardappelopslag. De kerk werd in 1998 heropend na ruim 20 jaar restauratiewerkzaamheden. Om te voorkomen dat iedereen volgens onze gids stalpoten krijgt gingen we naar restaurant Da Vinci waar we een heerlijk diner kregen wat weer in sneltreinvaart naar binnen gewerkt moest worden. Moe maar voldaan naar het hotel.
Thea Schaafsma
15
Vandaag is onze laatste dag in Rusland en gaan we de Peterhof bezoeken, het zomerpaleis dat aan de Finse Golf ligt op ca. 30 km van St Petersburg. Het is leuk om ook op deze manier wat van de omgeving te zien. Bij aankomst staan er al heel wat bussen op de parkeerplaats. Tsaar Peter liet in 1710 op deze plaats een houten paleisje bouwen dat diende als pleisterplaats voor zijn reizen naar deze streek. Maar in 1714 begon hij met de bouw van het nieuw en groter paleis en huurde 5000 arbeiders in. Ook zijn fascinatie voor het water is hier terug te vinden met de enorme fontein geflankeerd door vergulde beelden. Het bezoek aan het paleis was indrukwekkend met balzalen, galerijen met veel kunstwerken en niet te vergeten de Troonzaal met zijn kristallen kroonluchters. Veel ontzagwekkend goud is te vinden in de balzaal en Staatsietrap. Aan het begin van de avond heeft de bus ons naar het Nicolaj Paleis gebracht dat is gebouwd tussen 1802 en 1865 in zowel neoklassieke stijl als de romantische stijl. In de voormalige balzaal hebben we een mooie voorstelling gekregen van traditionele dansen en volksmuziek waarbij de dansers en danseressen ons prachtige kleding lieten zien. In de pauze werden er heerlijke hapjes en champagne gereserveerd in de zaal ernaast. Na de voorstelling gingen we dineren in weer een andere zaal met een heuse pianist, een jonge man die mooie muziek vertolkte. Het eten was smakelijk en de avond werd besloten met een speech van Thea en een lied van Joke en Fietje waarvan wij allemaal het refrein konden meezingen. Ook El had weer een prachtig gedicht gemaakt voor ons dat ze altijd zo leuk kan verwoorden. Wat een leuke avond was dit en een toepasselijk afscheid van onze mooie reis naar Rusland.
Riet van Mourik
16
Alweer de laatste dag van onze Ruslandreis! Wat hebben we veel gezien in deze 9 dagen! Mede door de goede gidsen die in goed Nederlands ons alles vertelden, veel lieten zien en op alle interessante punten extra wezen en alle vragen beantwoorden.
Na het ontbijt de koffers inleveren en nog even naar de supermarkt in het winkelcentrum naast het hotel Dostojevski om de laatste roebels om te zetten in chocola en Russische koekjes. Toen was het vak helemaal leeg ! Nog even een bezoek aan de banketbakker voor de koffie “met” en langzaam maar zeker terug in het hotel voor de lunch. In plaats van een “lichte lunch” wachtte ons een stevig 4 gangen diner! Voldaan vertrokken we naar het vliegveld, direct bij binnenkomst gingen de koffers door de scan en toen…… begon het wachten. Na ruim een uur konden we door het eerste poortje naar de incheckbalie, in de rij waar de koffers werden ingeleverd op naar de douane. In de rij en we werden zeer goed bekeken en we mochten door naar de boarding en wachten……nog even wachten, maar uiteindelijk kwamen we allemaal via de trap aan boord. In 50 minuten vlogen we naar Tallinn voor de overstap. Via de trap naar de bus naar de terminal en door de douane, met poortje. Sieraden af, schoenen uit en fouilleren…… En op een hol naar het volgende vliegtuig, allemaal binnen……vliegen. Keurig op tijd landen we op Schiphol, met de bus naar de aankomsthal en op een rustige plek nemen we afscheid van elkaar. Met een “tot de reünie” gaan we naar de koffers en gaat iedereen haar weg.
Ien
17
Lied, opgezegd tijdens het laatste diner in het Nikolaevsky Palace in St. Petersburg door Fietje Rootlieb en Joke Hormann Refrein (allemaal): Matroeska, matroeska, Rood met geel Van Moskou tot Sint Petersburg Weten wij nu veel Ien, onze generaal Een vrouw van staal Leidde ons gezelschap met straffe hand Door de twee steden in Rusland Refrein Juf Riet, zorgzaam en attent Lette op elke cent Voelde je je ziek of had je ergens pijn? Riet hield het bij: heb je wel een medicijn? Refrein Tilly, de stille kracht op de achtergrond Zorgde er voor dat alles op papier stond Een brief, het programma en nog een brief, ontvingen wij voor de reis En dat stellen wij zeer op prijs Refrein Dames, dames, zijn jullie er allemaal? Santa sprak vloeiend onze taal De reis is door haar georganiseerd En dat is niet verkeerd Refrein
18
Moskou en St. Petersburg in vogelvlucht. Onze reis door Rusland in vogelvlucht. Per bus, boot, taxi of door de lucht. Op 16 juli verzamelen in hal 3, ingang C. 37 dames en zo’n 800 kilo bagage gingen mee. Maar eerst hadden we veel schrijfwerk verricht. Visum, paspoort, het hele doopceel werd gelicht. We hebben van de Russen geleerd. Veel controleren is nooit verkeerd. Ja, ‘n zekere dame uit Abcou Dacht dat ze haar mes (1½ cm.) wel houwen wou. Helaas, ze moest mee en voor de rest, Wordt ze er nu nog mee gepest. Was alles dan alleen kommer en kwel? Zeker niet, de properheid beviel ons wel. Nergens peuken, kauwgom of petflessen op straat Overal bakken waar men de rommel in achterlaat. Één ding viel ons ook reuze mee. Rusland was één grote bloemenzee. We genoten van interieurs in kerken en paleizen. Vol bewondering voor de kunstige werkwijze. Diverse gidsen hebben ons begeleid Ella zit in ons hart voor altijd. Zij had hilarische uitspraken Over serieuze en vrolijke zaken. Kortjakje ging altijd naar de Nicolaaskerk Met zijn boek vol zilverwerk. Zwarte Piet vindt het hier te koud En Russische kinderen zijn altijd stout. Wil je een kind, ga langs het paard met warme klóte 19
Niet te lang staan, dan krijg je stalpóte. En beter zittend aan God denken Dan staand je benen aandacht schenken. Ook gids Tamara was uniek Zij vertelde over de kanonnen, de klok en de piek. “Ja” zei ze, die kanonnen zaten in de modder En gaven dan ’n losse flodder. Irena wist de leukste cafeetjes, Was op de hoogte van vele weetjes, Dames, tassen achterlaten. Bang anders, voor bommen en granaten. Maar wij “The Orange Ladies” Willen alleen maar pais en vree, love en peace Door onze oranje rozenkrans Hadden we vaak aandacht en ook sjans. Sprakeloos bekeken we de metrostations met unieke ingelegde tegeltableaus en mozaïeken Dans, koormuziek, soms werd het gewoon teveel Waren er tranen, ’n dichtgeknepen keel. Dan weer een explosie van lach en jolijt Over bestellen, afrekenen, trekken van tijd. We aten pizza, huzarensalade en bietensoep Zagen dans, show, spektakel met de hele groep Vierden verjaardagen met champagne, wodka en wijn. Genoten van het gezellige samenzijn. Met dank aan Santa, Tilly, Riet en Ien en alle andere Vrouwen van Nu bovendien. Langzamerhand begint deze reis te bezinken, In november gaan we daar met elkaar op klinken. El Bloks-Wammes
20
21
22