Verslag WebQuest & Geschiedenis Natuurkunde WebQuest Tijd Studentnummer: Inleiding... 1

Verslag WebQuest & Geschiedenis Natuurkunde WebQuest Tijd

Peter Leenhouts Studentnummer: 211506

Inhoudsopgave Inleiding.................................................................................................................... 1 1

Theorie over Webquest. .................................................................................... 2 1.1 Inleiding:............................................................................................ 3 1.2 Opdracht: ........................................................................................... 3 1.3 Verwerking: ....................................................................................... 4 1.4 Informatiebronnen.............................................................................. 4 1.5 Beoordeling........................................................................................ 5 1.6 Afsluiting. .......................................................................................... 5 1.7 De Leerkrachtenpagina....................................................................... 5

2

De WebQuest Tijd. ........................................................................................... 6 2.1 Inleiding:............................................................................................ 7 2.2 Opdracht ............................................................................................ 7 2.3 Verwerking ........................................................................................ 7 2.4 Informatiebronnen.............................................................................. 7 2.5 Beoordeling........................................................................................ 8 2.6 Afsluiting ........................................................................................... 8 2.7 Leerkrachtenpagina ............................................................................ 8 2.8 De uiteindelijke webquest tijd ............................................................ 8

3

Conclusie.......................................................................................................... 9

4

Bronnen:......................................................................................................... 10

i



Inleiding. Bij deze opdracht was het de bedoeling om twee opdrachten te combineren, namelijk het maken van een Webquest en De geschiedenis van Natuurwetenschappen en Techniek. Hierbij moest er een Webquest worden gemaakt, waarbij als onderwerp moest worden uitgewerkt dat te maken heeft met de geschiedenis van de natuurwetenschappen en techniek. Hiervoor ben ik eerst gaan onderzoeken wat nu precies een webquest is. Kort door de bocht genomen is een Webquest een werkvorm om leerlingen kennis te laten maken met lesstof. Er zijn echter een aantal belangrijke verschillen in vergelijk met andere werkvormen. Ook is de opbouw van een webquest belangrijk. Deze zaken heb ik uitgewerkt in dit verslag, waarbij ik heb gekeken naar een aantal belangrijke zaken en ook naar de opbouw van een goede webquest. Met de theorie betreffende webquests in het achterhoofd ben ik vervolgens gaan kijken naar een geschikt onderwerp. Zoals aangegeven moest het onderwerp te maken hebben met de geschiedenis van natuurkunde en techniek. Na een tijdje nagedacht en gezocht te hebben, waarbij een aantal onderwerpen de revue gepasseerd hadden, las ik in een natuurkundig tijdschrift een artikel over de geschiedenis van de tijdwaarneming. Dit was een erg interessant artikel, waarbij ik meteen wist dat dit het onderwerp voor mijn webquest zou gaan vormen. Met de inhoud van het artikel ben ik een webquest gaan ontwerpen, die als eindproduct in de bijlagen is toegevoegd. Ik kijk in dit verslag even kort naar de verschillende onderdelen en diens inhoud. Ik sluit het verslag nog af met een korte conclusie, waarbij ik nog even terugblik op geleerde en opvallende zaken.

1



1 Theorie over Webquest. Een webquest is in 1995 ontwikkeld door een Amerikaanse leraar Bernie Dodge. Het doel van een webquest is om de leerlingen iets te laten leren door middel van een opdracht waarbij ze gebruik moeten maken van Internet. De originele naam is Webquest, wat betekent: Web = Internet en Quest = speurtocht. Het moet worden gezien als het laten uitvoeren van een opdracht of werkstuk, waarbij de regels in de vorm van een webquest zijn omschreven. Hierbij ligt als informatiebron de nadruk op het Internet. Deze werkvorm legt de nadruk bij de leerlingen om te leren informatie op het Internet op te zoeken. Door de snelle groei van het Internet is een dergelijke werkvorm belangrijk. Leerlingen komen al snel in aanraking met computers en het Internet. Leren hoe efficiënt correcte informatie op het Internet te vinden en hoe hiermee om te gaan is tegenwoordig een onmisbare vaardigheid. Ook worden via deze werkvorm de algemene ICT-vaardigheden geoefend en ontwikkeld. Het maken van een webquest begint bij het kiezen van een onderwerp. Hierbij kan de leraar een keuze maken uit een webquest over een onderwerp die in de klas is behandeld, waarbij hij dit graag ter uitdieping wil laten uitvoeren. Ook kan een stuk lesstof worden vervangen, waarmee de leraar niet tevreden is. Tevens kan er een onderwerp in de lesstof ontbreken of onvolledig zijn, die de leraar via het laten uitvoeren van de webquest kan aanvullen. Hierbij is het dus ook belangrijk dat de leraar een te bereiken doel voor ogen heeft, waardoor het opstellen van de opdracht strakker kan worden uitgevoerd. Hierbij kan er een onderscheid worden gemaakt tussen 2 soorten webquests, namelijk de korte en lange webquests, of te wel de short- and longterm webquests. De korte webquest neemt gemiddeld 1 tot 3 lesuren in beslag en wordt over het algemeen als individuele werkvorm ingezet. De lange webquest neemt gemiddeld 1 tot 4 weken in beslag en wordt over het algemeen als groepswerkvorm ingezet. Als het onderwerp is gekozen, dan kan er begonnen worden met het maken en ontwerpen. Hierbij moet voor elke webquest een vast patroon van opbouw worden gebruikt. Een webquest bestaat uit 7 verschillende onderdelen, namelijk; 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Inleiding Opdracht Verwerking Informatiebronnen Beoordeling Afsluiting Leerkrachtenpagina

De inhoud van de verschillende onderwerpen zullen hieronder kort worden samengevat.

2



1.1 Inleiding: Een webquest zal beginnen met het onderdeel Inleiding. De Engelse term voor dit onderdeel is: “Introduction”. Deze heeft 3 hoofddoelen; 1. De leerlingen te informeren wat de bedoeling is van de webquest 2. De leerlingen te motiveren en interesse wekken voor de webquest 3. Het activeren van de voorkennis van de leerlingen. Om de inleiding zo efficiënt mogelijk te maken, kan er gebruik moeten worden gemaakt van een aandachtstrekker. Hierbij kan er worden gedacht aan een pakkend verhaaltje en/of een kort filmpje over het onderwerp. Ook kan de leerling een rol worden gegeven, die in lijn is met de opdracht. Op deze manier kan de leerling zich in de opdracht inleven. Door dergelijke werkvormen wordt de opdracht voor de leerling aantrekkelijk en belangrijk gemaakt, waardoor er gemotiveerd aan zal worden gewerkt.

1.2 Opdracht: Na de inleiding zal het onderdeel Opdracht volgen. De Engelse term voor dit onderdeel is: “Task”. Op deze pagina wordt uitgelegd welke opdracht de leerlingen moeten gaan uitvoeren. Hierbij krijgen de leerlingen te zien welke opdracht zij moeten uitvoeren voor deze webquest. Deze zal door de leraar moeten worden. Een opdracht moet voldoen aan de volgende eisen: 1. Het moet aansluiten of een aanvulling zijn bij de huidige leerstof 2. Er moet gebruik kunnen worden gemaakt van informatie op het internet 3. De opdracht moet de leerlingen stimuleren om aan de slag te gaan met de bedoelde leerstof en opdracht. Als opdracht kunnen meerdere werkvormen worden gebruikt. Denk hierbij aan het oplossen van een probleem, een maken van een werkstuk, het geven van een presentatie, het maken van een samenvatting, etc. Hierbij kan er ook een combinatie worden gebruikt. Ook is het hier de bedoeling, net als bij de inleiding, om een zo uitdagend mogelijke opdracht samen te stellen, om zo de leerlingen te motiveren en uit te dagen om hiermee aan de slag te gaan. Tevens kan de leerling in een rol met betrekking tot de opdracht worden geplaatst. Indien er bij de inleiding ook al een rol is verwerkt, dan kan deze hier worden voortgezet.

3



1.3 Verwerking: Na de Opdracht zal de pagina Verwerking volgen. De Engelse term voor deze pagina is: “Process”. Als de leerlingen hebben gezien welke opdracht zij moeten uitvoeren, moet er aandacht worden besteed aan welke voorwaarden deze opdracht dient te voldoen. Hierdoor zorg je als leraar dat de opdracht in een logische volgorde en met de juiste materialen worden uitgevoerd. Het uitvoeren van de opdracht wordt hiermee voor de leerling gestructureerd, waardoor de kans op een succesvolle uitvoering wordt verhoogd. Een overzichtelijk stappenplan is dus essentieel. Deze kan door leerlingen worden gebruikt als een soort checklist om te zien of aan alle voorwaarden is voldaan. Hoe uitgebreider en gedetailleerder deze uitwerking is, hoe nauwkeuriger en helderder de opdracht voor de leerlingen is. Hierbij kan worden gedacht aan het voorbereiden, maken en uitwerken van de opdracht. Ook hier kan weer gebruik worden gemaakt van een rol waar de leerling in wordt geplaatst. Indien bij een van de twee eerste pagina’s al een rol is geïntroduceerd, kan deze hier worden voortgezet, of een omschrijving in dergelijke setting worden gegeven.

1.4 Informatiebronnen. Nadat de opdracht en de manier waarop deze moet worden verwerkt bij de leerlingen bekend is, volgt de pagina Informatiebronnen. De Engelse term voor deze pagina is: “Resources”. Om de webquest en opdracht tot een goed einde te brengen, zullen de leerlingen zelf op zoek moeten naar informatie, die voornamelijk van het Internet zal komen. Bij dit onderdeel geef je als leraar een aantal links naar internetpagina’s, waarop goede en heldere informatie staat met betrekking tot het onderwerp en de opdracht. Hierdoor zorg je ervoor dat ze al een aantal goede aanknopingspunten hebben. Eindeloze zoekpogingen op het Internet worden hiermee voorkomen, wat mogelijke demotivatie zal tegengaan. Tevens wordt hierdoor de kans kleiner dat de leerlingen foutieve informatie vinden en/of dat de leerlingen tijdens hun zoektocht wordt afgeleid door pagina’s met andere onrelevante, maar in hun ogen interessante, onderwerpen. Tijdens het opzetten en bedenken van een opdracht kan het zijn dat je als leraar eerst zelf op Internet zoekt naar sites met relevante informatie. Het is handig om deze bronnen in een bestand met de volledig werkende link en een naam op te slaan. De voornaamste bron die gebruikt wordt, zal Internet zijn. Echter kun je als leraar ook zelf informatie in de webquest plaatsen. Ook andere bronnen, zoals de bibliotheek zijn natuurlijk toegestaan.

4



1.5 Beoordeling. Na de informatiebronnenpagina volgt de pagina genaamd Beoordeling. De Engelse term voor deze pagina is: “Evaluation”. Op de beoordelingspagina staat vermeldt aan welke werkvormen, aan welke eisen en op welke wijze de opdracht(en) moeten worden gemaakt dan wel moeten voldoen. Hierbij wordt van te voren door de leraar een beoordelingsmatrix gemaakt, waarbij een aantal te verdienen punten (bv: 100 punten) worden onderverdeeld. Hier is het belangrijk om een duidelijk overzicht te maken, waarbij een onderverdeling is gemaakt uit de aanwezige leerdimensies. Dit is afhankelijk van de gegeven opdrachten. Elke wijze waarop een opdracht moet worden uitgevoerd, zal ook aparte punten waarop zal worden gelet bij de beoordeling met zich meebrengen. Het voordeel hiervan is dat leerlingen een duidelijk overzicht hebben welke opdracht(en) moeten worden gedaan, waarbij ook bekend is op welke wijze deze worden beoordeeld. Ook is de puntenverdeling bekend, waardoor de indeling van het werk makkelijker is.

1.6 Afsluiting. Als afsluiting van de webquest volgt de pagina Afsluiting. De Engelse term van deze pagina is: “Conclusion”. Op deze pagina wordt er met de leerlingen bekeken welke lesstof en vaardigheden ze na het uitvoeren van de opdracht hebben geleerd en hebben ontwikkeld. Hierbij kan ook een stuk zelfreflectie bij de leerlingen worden geactiveerd. Deze afsluiting kan worden gedaan door een aantal werkvormen. Voorbeelden zijn: de opsomming van de behandelde en geleerde zaken, het afnemen van een enquête die later kan worden besproken of door uitvoeren van een online quiz.

1.7 De Leerkrachtenpagina. Als laatste volgt er nog een pagina zijn, namelijk de Leerkrachtenpagina. De Engelse term voor deze pagina is: “Teacher page”. Deze pagina is voor de leraren bestemd die van deze webquest willen gaan gebruiken. Op deze pagina wordt er een samenvatting gegeven van de webquest, zodat een leraar in één oogopslag kan zien of hij de webquest voor zijn doel kan gebruiken. Ook kan hij beter inschatten of er iets aan de webquest moet worden aangepast om deze voor zijn doel passender te maken. Voor deze pagina wordt sinds 2004 een standaard lay-out gebruikt, zodat er simpel, snel en overzichtelijk alle informatie aanwezig is. 5



2 De WebQuest Tijd. Zoals al is aangegeven bij de inleiding, is er na het onderzoeken van de theorie over webquests een start gemaakt met het maken van een webquest. Het onderwerp moest hierbij een link hebben naar de geschiedenis van de Natuurkunde en Techniek. Naar aanleiding van een interessant artikel over de ontwikkeling van de tijdwaarneming heb ik besloten om over dit onderwerp een webquest te maken. Dit had een aantal redenen. Tijd is iets wat de mensheid sinds het begin al heeft beziggehouden. Het is een van de meest belangrijke onderdelen in ons dagelijks leven. Niemand zal zich een wereld zonder tijd en dus zonder klokken voorstellen. Het maken van een simpele afspraak zou al niet meer mogelijk zijn. Hierbij is de ontwikkeling van de eerste klok, in de vorm van een zandloper tot de huidig nauwkeurigste atoomklok een proces wat een logische opbouw volgt. Hierbij is goed te zien welke vindingrijkheid de mensheid heeft ontwikkeld en toegepast om het ontwerp van een klok steeds te verbeteren en nauwkeuriger te maken. Ook hebben wij Nederlanders een belangrijke bijdrage geleverd aan deze ontwikkelingen in de vorm van de slingerklok. Vaak kan er ook een link worden gelegd naar bepaalde natuurwetten, die een bepaald ontwerp mogelijk maakte. Denk aan de slingerklok, waarbij theorie van slingers en slingerbeweging om de hoek komt kijken. Over dit onderwerp kan dus een zeer interessante webquest met een bijbehorende boeiende opdracht worden gemaakt. Ook zijn er verdiepingen in meerdere richtingen binnen de natuurkunde en techniek mogelijk. Alvorens ik ben begonnen met het maken van een webquest, ben ik gaan denken naar een globale opzet en opdracht. Van hieruit wilde ik de webquest opbouwen en verfijnen. Het belangrijkste onderdeel hierbij, is dat het geheel zo boeiend mogelijk voor de leerlingen wordt gemaakt. Ik heb hier het idee gekregen, om de leerlingen zelf een klok te laten bouwen. De opdracht die ze hierbij kunnen krijgen, is om eerst een onderzoek te doen naar de ontwikkeling van de klokken door de jaren heen. Aan de hand hiervan dienen ze een keuze te maken naar een te gebruiken ontwerp voor hun klok. Als evaluatie en reflectie kan er in de opdracht ook een onderdeel worden opgenomen, waarbij de leerlingen moeten onderbouwen waarom ze juist die keuze hebben gemaakt. Om de gemaakte werken te presenteren en te testen kan er een soort wedstrijd van worden gemaakt, bijvoorbeeld wie heeft de nauwkeurigste klok. Door bovenstaande opzet wordt de opdracht voor de leerlingen een zeer actieve werkopdracht gemaakt, waarbij ze onderzoek moeten doen, een presentatie moeten geven en een werkend model moeten maken. Een combinatie van een aantal vaardigheden. Met de globale opzet in het achterhoofd, ben ik toen begonnen met het invullen van de verschillende onderdelen van de webquest. Hierbij ben ik gaan brainstormen over manieren om de pagina in te vullen. Hieronder geef ik een korte uitleg over de invulling van de zeven pagina’s.

6



2.1 Inleiding: Allereerst heb ik gekeken naar een inleiding voor de webquest. Hierbij kwamen er ideeën als een introductie(flash)filmpje, een stukje tekst ter inleiding, de leerlingen in een rol brengen, een spelletje/quiz waarbij de nadruk op tijd en tijdwaarneming ligt. Ik heb hier uiteindelijk gekozen voor een stuk tekst, omdat ik helaas niet erg goed ben met het maken van flashfilmpjes. Ik heb hierbij wel geprobeerd om de aandacht van de leerlingen te prikkelen, door het stellen van vragen, gebruiken van afbeeldingen. Ook geef ik ze een kleine “spoiler” over een opdracht voor een Romeinse keizer, waarbij ze zich zullen afvragen wat ze moeten gaan doen. Op deze pagina heb ik dus kort en krachtig de drie doelen van de inleiding pagina gerealiseerd. De leerlingen weten over welk onderwerp de webquest gaat, er is een stukje voorkennis bij de leerlingen geactiveerd en de interesse is aangewakkerd.

2.2 Opdracht Het was mijn idee om de leerlingen onderzoek te laten doen naar klokken. Op deze pagina wilde ik proberen om de motivatie van de leerlingen geheel te pakken te krijgen. Hierbij had ik het idee om ze in de situatie in te leven. Vandaar dat ik heb gekozen om hier kort een verhaaltje te schrijven, waarbij ze terug in de tijd worden genomen. Op deze manier weten ze wat voor een opdracht ze moeten uitvoeren, waarbij dit op een speelse manier wordt gebracht. Hiermee hoop ik dat de leerlingen nog enthousiaster over de opdracht zullen worden en deze met veel plezier zullen uitvoeren. Ik had al aangegeven dat ik het idee over dit onderwerp had gekregen na het lezen van een artikel in een wetenschappelijk blad. Echter sluit dit onderwerp ook goed aan op de lesstof die de leerlingen moeten leren. In de methode Banas komt het onderwerp tijd en klokken al in het eerste hoofdstuk aan bod. De webquest kan dus mooi in combinatie met dit hoofdstuk worden ingezet.

2.3 Verwerking Bij deze pagina heb ik de manier waarop de leerlingen dienen te werken gedetailleerder uitgewerkt. Hierbij heb ik steeds per dag de werkwijze en regels in bullet-vorm weergegeven. Op deze manier wil ik de leerlingen per dag aangeven wat van ze wordt verwacht. Zo kunnen ze een heldere werkwijze opzetten en weten wat ze dienen te doen gedurende de lessen waarbij aan deze opdracht zal worden gewerkt. Voor de duidelijkheid heb ik hier met kleuren en lettertypes gevarieerd.

2.4 Informatiebronnen Op deze pagina heb ik een aantal links naar informatie over de werking van een aantal klokken geplaatst. Verder verwijs ik de leerlingen ook naar de mogelijkheid om zelf extra informatie te zoeken in de bibliotheek of op andere internetpagina’s. Hierbij is mijn gedachte dat je eventueel voor de variatie mogelijk ook nog een stencil zou kunnen maken met bijvoorbeeld een tijdlijn over de ontwikkeling van klokken. 7



2.5 Beoordeling De beoordelingspagina spreekt voor zich. Ik heb de onderdelen waarvoor leerlingen dienen te voldoen onderverdeeld, waarbij ze per onderdeel maximaal 10 punten kunnen verdienen. Om de leerlingen nog extra te motiveren om hard aan het project te werken, heb ik ook een wedstrijdelement ingebouwd. Het groepje leerlingen die de nauwkeurigste klok verdienen 10 bonuspunten. Dit geldt ook voor het groepje leerlingen die de meest originele klok maken.

2.6 Afsluiting Bij de afsluiting heb ik in bulletvorm voor de leerlingen genoteerd wat ze bij deze opdracht hebben geleerd. Dit kun je gebruiken om de opdracht met de leerlingen na te bespreken. De punten kunnen hierbij worden gebruikt als startvraag voor een onderwijsleergesprek. Overigens kan het ook leuk zijn om bij de afsluiting van het project met de klas een excursie te maken naar een kerktoren met een klok. Zo kunnen de leerlingen zien hoe een dergelijke klok werkt. Het geeft de leerlingen een mogelijkheid om iets te zien wat ze niet snel zullen zien en geeft deze opdracht een leuk en leerrijke afsluiting.

2.7 Leerkrachtenpagina Bij deze pagina heb ik de standaardlay-out ingevuld, waarbij andere leraren in een oogopslag kunnen lezen waar deze webquest over gaat en kunnen bepalen of hij geschikt is om in hun les in te zetten.

2.8 De uiteindelijke webquest tijd Bovenstaande heeft tot mijn uiteindelijke eindproduct, een werkende webquest over tijd, geleid. Deze webquest is op een website ge-upload en in zijn volle glorie te bewonderen via de volgende link: Webquest Tijd De webquest is ook als bijlage toegevoegd en is te openen door het index.htm-bestand te dubbelklikken. WebQuest Tijd\index.htm.

8



3 Conclusie. Ik vond het een heel interessante opdracht om uit te voeren. Het is een andere werkvorm om leerlingen iets te leren, waarbij de kracht van variatie en de informatie van het Internet goed worden toegepast. Terugkijkend op deze opdracht heb ik een aantal zaken geleerd en ervaren. Hieronder geef ik in bulletvorm de voordelen en aandachtpunten weer, die ik bij deze werkvorm zie. Voordelen van webquests: Interactieve werkvorm, waarbij de leerlingen gevarieerd bezig zijn over een onderwerp. Leert leerlingen omgaan met de moderne informatiebronnen. Een webquest kan meerdere malen en door andere leraren worden ingezet. Leuk om te gebruiken om een project te starten. Kan makkelijk worden aangepast op het niveau en/of groepswerk. Maakt gebruik van moderne hulpmiddelen zoals computers en het Internet. Leert leerlingen zelfstandig te werken, zowel individueel als in groepswerk. Aandachtspunten bij webquests: Lastig in te zetten zonder computers c.q. computerlokaal. Erg belangrijk om de opdracht goed in te kaderen, anders zal de opdracht niet goed worden uitgevoerd. Leraren moeten goed op de hoogte zijn van programma’s m.b.t. maken websites. Kan veel tijd in beslag nemen in vergelijking tot andere werkvormen, zowel in de ontwikkeling, maken en uitvoering. Als ik naar mijn gemaakte webquest kijk, dan zie ik een aantal zaken die ik mogelijk beter had kunnen doen, of als uitbreiding zou kunnen toevoegen. Als eerste ben ik niet echt thuis in de wereld van het maken van websites. Dit heeft geleid dat ik mijn webquest redelijk eenvoudig is in opbouw. Hiermee doel ik op huidige websites, die gebruik maken van (flash-)plugins en multimedia. Voor de toekomst wil ik me hierin dan ook meer gaan verdiepen, omdat het zeker een toevoeging kan zijn. Hierbij denk ik zowel bij het maken van webquests als natuurkundige websites ter ondersteuning van het leerproces van leerlingen. Als uitbreiding van deze webquest zou ik ondersteuning van meerdere talen toevoegen. Ook het toevoegen en aanpassen van de opdracht voor andere niveau’s zoals HAVO en VWO zou een goede aanvulling zijn. Als laatste voorzie ik hier ook een mooie gelegenheid om vakoverschrijdend te werken met vakken zoals Techniek en geschiedenis. De webquest zou hier op aangepast kunnen worden, waarbij bijvoorbeeld bij techniek kan worden gewerkt aan het maken van de klok. Ik zie mezelf zeker met veel enthousiasme in de toekomst dergelijke webquests maken en inzetten tijdens mijn lessen. De enige donkere wolk die ik hierbij aan de horizon zie, die dit zou kunnen voorkomen, is de vaak afwezigheid van voldoende computers in het huidige onderwijs om met deze werkvorm te kunnen werken.

9



4 Bronnen: Boeken: •

Banas 1 Basisvorming natuur-/scheikunde, J.L.M. Crommetuyn – 9789041502124.

•

Magazine wetenschap in beeld: oktober 2009.

Internet: •

Maken webquests: http://webquest.sdsu.edu/designsteps/index.html

•

Algemene informatie over webquests: http://www.webquests.nl/

•

Webquest voor leraren: http://www.webkwestie.nl/

•

PowerPoint webquests: http://evenementenmbo.kennisnet.nl/attachments/session=cloud_mmbase+335 965/WebQuests_Verhoeff.ppt;jsessionid=0D64B386403765B22DC2B834E65 0DA26

10

Verslag WebQuest & Geschiedenis Natuurkunde WebQuest Tijd Studentnummer: Inleiding... 1

Recommend Documents