F/7513/67 tb ik*
Verslag van de • S f g a d e r i n g van de Cob 'dinatie Commissie voor Europese I n t e g r a t i e - en Associatieproblemen op 21 j u n i 1967.
De V o o r z i t t e r verwelkomt de S t a a t s s e c r e t a r i s van B u i t e n l a n d s e Zaken, H, J . de K o s t e r , v i c e - v o o r z i t t e r van de Coördinatie Commissie, d i e voor de eerste maal de vergadering b i j w o o n t . 1) Verslagen van de vergaderingen van 25 mei en 30 n e i 1?: . Het v e r s l a g van de v e r g a d e r i n g van 2 5 mei wordt ongewijzigd goedgekeurd. Naar a a n l e i d i n g van de l a a t s t e a l i n e a op b l z . 1 van liet v e r s l a g van de v e r g a d e r i n g op 30 mei merkt de heer LeMair op d a t , z o a l s door hem ook d e s t i j d s g e s t e l d , i n de Landbouwraad geen verband i s gelegd tussen de r e g e l i n g voor groenten en f r u i t i n het kader van de u n i f i c a t i e van het i n v o e r r e g i e m voor groenten en f r u i t en hetgeen op d i t punt i n het kader van de a s s o c i a t i e zou moeten worden gedaan. 7
De heer Koopmans c o r r i g e e r t de zinsnede op b l z . 3, waarin h i j a l s maximum van de t e v e r l e n e n financiële steun i n het kader van de oliën- en veti^enregeling een bedrag van S 12-J- min en n i e t van 0 12 min noemt. De V o o r z i t t e r c o n c l u d e e r t dat de n o t u l e n , met i n achtneming van de gemaakte opmerkingen, worden aanvaard. De heer S p i e g e l e n b e r g spreekt z i j n verwondering u i t over het f e i t dat i n de n o t u l e n onder punt d op b l z . 3 en 4 d u i d e l i j k de c o n c l u s i e i s weergegeven m.b.t. de door Nederland t e v o l g e n g e d r a g s l i j n inzake de r i c h t l i j n e n voor conserveermiddelen voor c i t r u s f r u i t , t e r w i j l de M i n i s t e r van Landbouw t e B r u s s e l geheel andere v o o r s t e l l e n naar voren h e e f t doen brengen. De V o o r z i t t e r s t e l t de heer Spiegelenberg ger u s t dat d i t i n m i d d e l s op bevredigende w i j z e met M i n i s t e r L a r d i n o i s i s besproken. 2) Raadsvergadering van EEG en Euratom op 26-27 j u n i 1967» a) Euratom De heer S p i e r e n b u r g d e e l t mede dat Italië n i e t wenst mee t e werken aan de v a s t s t e l l i n g van de onderzoekbegroting voor 1967, i n d i e n onder het huidige 2e v i j f jarenprograroma n i e t wordt b e s l o t e n dat Euratom een b i j d r a g e z a l l e v e r e n aan de bouw van de PEC proefr e a c t o r . B i j de meerderheid van de l i d s t a t e n van Euratom en ook b i j het V.K. bestaan e r n s t i g e t w i j f e l s over de t e c h n i s c h e merites en de noodzaak van d i t pro¬ j e k t . N i e t t e m i n i s F r a n k r i j k desnoods nog b e r e i d een b i j d r a g e voor het onderzoek naar deze r e a c t o r t o t een bedrag van % 4 min goed t e keuren. Aangezien d i t b i j de - Italianen -
I t a l i a n e n een p r e s t i g e k w e s t i e d r e i g t t e worden en Euratom hierdoor e r n s t i g gevaar l o o p t , .zou de heer Spierenburg ervoor w i l l e n p l e i t e n dat hierover op m i n i s t e r i e e l n i v e a u , met name tussen F r a n k r i j k en Italië, een gesprek p l a a t s v i n d t . De V o o r z i t t e r en de heer H a r t o r h vragen zier. af of de Fransen net hun v e r z e t tegen de I t a l i a a n s e v e r langens ook andere bedoelingen hebben. W i l Frankrijk nog v/el nâ 1967 voortgaan met het v e r l e n e n van medewerking aan Euratom ? De heer Spierenburg i s h i e r v o o r minder bevreesd. De heer Hartogh b e v e s t i g t dat i n elk g e v a l de betrokken m i n i s t e r s aanwezig zouden noeten z i j n . De V o o r z i t t e r c o n c l u d e e r t dat van Nederlandse z i j d e z a l worden gepoogd i n de volgende R a a d s z i t t i n g t o t een b e s l i s s i n g t e komen door er op aan t e dringen dat de v e r a n t w o o r d e l i j k e m i n i s t e r s , i n het b i j z o n d e r van F r a n k r i j k enltalië, aanwezig z u l l e n z i j n . b) Toetredingsaanvrage V.U., Denemarken en I e r l a n d . De heer S p i e r e n b u r g d e e l t mede dat nu de M i n i s t e r s F a n f a n i , Brandt en Couve de M u r v i l l e t e r Raadsz i t t i n g z u l l e n v e r s c h i j n e n , een concrete d i s c u s s i e m o g e l i j k i s . Van Franse z i j d e z a l men er w a a r s c h i j n l i j k op aandringen dat een s t u d i e wordt ondernonen van de problemen d i e F r a n k r i j k z i e t , met name op monet a i r en a g r a r i s c h gebied en m.b.t. de " t r a n s f o r m a t i e " van de Gemeenschappen. De Commissie zou gevraagd kunnen worden een a d v i e s u i t t e brengen. U i t e r a a r d zou Nederland kunnen p l e i t e n voor een spoedige "hearing" van de B r i t t e n . P e r s o o n l i j k acht de heer Spierenburg de kans h i e r o p e c h t e r volmaakt u i t g e s l o t e n . Over de Franse i n t e n t i e s kan men z . i . n i e t p e s s i m i s t i s c h genoeg z i j n . D i t mag Nederland er u i t e r a a r d n i e t van weerhouden z i c h met k r a c h t voor de B r i t s e zaak i n t e z e t t e n . Wij moeten er e c h t e r op rekenen dat geen enkel ander land van de Gemeenschap er voor z a l w i l l e n vechten en dat het ten hoogste t o t een " b e l e g e r i n g " door de B r i t t e n van de v e s t i n g van de EEG z a l komen, d i e n i e t maanden ma^.r jaren z a l duren. De heer Hartogh acht het j u i s t van een pessimist i s c h standpunt u i t t e gaan. Ook u i j acht het van belang dat de B r i t t e n a l s een "terriër" b l i j v e n hangen. Van belang i s evenwel de vraag op welke w i j z e w i j tegen de Franse t a k t i e k kunnen ingaan. Aan de Commissie moet om advies worden gevraagd ex a r t . 237 en d i t advies zou b i j v o o r b e e l d vóór 1 oktober moeten worden u i t g e b r a c h t . In e l k g e v a l moet n i e t worden meegegaan met de gedachte dat de problemen die F r a n k r i j k opwerpt i n e t t e l i j k e werkgroepen bestudeerd worden. De d i s c u s s i e moet op m i n i s t e r i e e l niveau worden gevoerd. De heer Hartogh i s van mening dat een s t u d i e van de door F r a n k r i j k op te werpen problemen m o e i l i j k kan worden geweigerd, doch deze s t u d i e kan geheel l o s worden gezien van de onderhandelingen, die p a r a l l e l daarmee reeds lainnen
- aanvangen. -
aanvangen. U i t e r a a r d zouden deze problemen het beste mèt de B r i t t e n kunnen worden besproken. De heer Hartogh meent dat van Nederlandse z i j d e in' e l k geval v/èl voor een spoedige "hearing" van de Engelsen moet worden gepleit. De heer I t a l i a n e r onderstreept dat aan de Comm i s s i e een a d v i e s over de t o e t r e d i n g moet worden gevraagd, conform a r t . 237, en n i e t een advies over de problemen d i e F r a n k r i j k opwerpt. De heer Maas v r a a g t waarom d i t advies aan de Commissie zou moeten worden gevraagd, nu i n 1961 i 3 gebleken dat de Commissie een d e r g e l i j k advies a l l een t i j d e n s de onderhandelingen w i l geven. De heer Franke i s van mening dat t e r z a k e van de door F r a n k r i j k opgeworpen oroblemen om het standpunì (en dus n i e t om het a d v i e s ) van de Europese Commissie kan worden gevraagd. De heer van Oorschot zou twee algemene opmerkingen w i l l e n maken. In de eerste p l a a t s s t e l t h i j de vraag of Engeland wel b e r e i d i s om gedurende lange jaren de EEG t e "belegeren". U i t de opmerkingen van premier W i l s o n en u i t de r e a c t i e s u i t het Lagerhuis b l i j k t dat de Engelsen op d i t moment de indruk w i l l e n geven s l e c h t s t o t b i j v o o r b e e l d eind van het jaar daartoe b e r e i d t e z i j n . Over deze kwestie zou met de B r i t ten contact moeten worden opgenomen. I n de tweede p l a a t s w i j s t de heer van Oorschot er op dat, gegeven het f e i t dat t o e t r e d i n g z i c h nog i n geen jaren z a l r e a l i s e r e n , het r i s i c o b e s t a a t dat de EFTA i n elkaar z a l zakken. D i t zou voor de EEG geen p l e z i e r i g e zaak z i j n . De heer van Oorschot v r a a g t z i c h daarom af of het n i e t v e r s t a n d i g zou z i j n aan Londen i n overweging te geven de EFTA "warm t e houden". W e l l i c h t kunnen de oude gedachten over " b r i d g e - b u i l d i n g " , inhoudende v e r dere t a r i e f v e r l a g i n g e n , weer eens worden b e z i e n , a l s de Kennedy-ronde i s a f g e s l o t e n . De heer Franke i s er n i e t van overtuigd dat de EFTA i n gevaar v e r k e e r t . H i j i s net eens met de heer van Oorschot dat het n i e t i n het b e l a n g van de EEG i s i n d i e n de EFTA zou " p l o f f e n " . H i j v o e l t echter n i e t voor een a k t i v e r i n g van de gedachte van de bruggenbouw op d i t moment. De heer Hartogh heeft i n een gedachtenwisseling met de Denen i n Kopenhagen geen zorgen over de EFTA bespeurd. Vele EFTA-landen menen nu eenmaal dat met de v o l t o o i i n g van de Europese v r i j h a n d e l s z o n e de EFTA haar einddoel heeft b e r e i k t . U i t e r a a r d kleven aan de v r i j h a n d e l s z o n e nog "Schönheitsfehler", doch die kunnen door de l i d s t a t e n van de EFTA worden bekeken. De V o o r z i t t e r concludeert dat de B r i t t e n i n d e r daad moeten b e s e f f e n dat het V.K. de EEG lange t i j d z a l moeten "belegeren". De Commissie, gehoord hebbende de - door -
door F r a n k r i j k opgeworpen problemen, z a l haar standpunt daarover t i j d e n s het daaropvolgende Raadsdebat i n j u l i u i t e e n kunnen z e t t e n . Ook de andere l i d s t a t e n kunnen dan hun v i s i e hierop uiteenzette:.. Voorts z a l de Commissie zo spoedig m o g e l i j k een adv i e s conform a r t . 237 moeten uitbrengen. Aan de heer Hartogh verzoekt de V o o r z i t t e r interdepartementaal o v e r l e g te plegen over het Nederlandse standpunt, net name t.a.v. de door F r a n k r i j k op t e werpen problemen. c) P l a n M i n i s t e r F a n f a n i over de voedselhulp Mi Mien-Ooit er., De heer Hart ogh d e e l t mede dat M i n i s t e r F a n f a n i heeft aangekondigd een v o o r s t e l te z u l l e n doen ov r de door de EEG, tezamen met de andere betrokken partners i n de Kennedy-ronde, te v e r s t r e k k e n voedselhulp i n het Midden-Oosten. Deze voedselhulp zou noexen v o o r u i t lopen op de d e f i n i t i e v e r e g e l i n g m.b.t. de i n het kader van de Kennedy-ronde overeengekomen v o e d s e l h u l p . De heer Franke meent dat Nederland z i c h t.a.v. deze kwestie v o o r z i c h t i g moet o p s t e l l e n . H i j w i j s t er op dat i n Genève nog g e n e r l e i overeenstemming i s ber e i k t over het mechanisme waaronder de voedselhulp z a l worden v e r s t r e k t . In B r u s s e l zou er op kunnen worden gewezen dat i n Nederland reeds wordt overwogen v o e d s e l h u l p langs b i l a t e r a l e en m u l t i l a t e r a l e weg te verstrekken. , De heer van Oorschot b e v e s t i g t dat, ook volgens z i j n i n f o r m a t i e s , de m o d a l i t e i t e n volgens welke de voedselhulp moet worden v e r s t r e k t , nog l a n g n i e t i n kannen en k r u i k e n z i j n . Het i s onmogelijk on nu reeds i n onze b e s l i s s i n g e n over de r i c h t i n g waarin de hulp wordt gegeven, v o o r u i t t e lopen op het s t e l s e l dat noet worden ontworpen. De heer Koopmans w i j s t er op dat de b e g r o t i n g 1967 i n e l k g e v a l n i e t met deze voedselhulp ex Kennedy-ronde kan worden b e l a s t . S t a a t s s e c r e t a r i s de K o s t e r w i j s t er op dat M i n i s t e r F a n f a n i z i j n v o o r s t e l met v e e l p u b l i c i t e i t heeft aangekondigd. In de R a a d s z i t t i n g z a l deze er o n g e t w i j f e l d op w i j z e n dat ook Italië langs andere we en voedselhulp z a l v e r s t r e k k e n . De V o o r z i t t e r i s het eens dat w i j de indruk van een negatieve houding moeten vermijden, a l s zou Nederland - i n t e g e n s t e l l i n g t o t Italië - z i c h het l o t van de hongerenden i n het Midden-Oosten n i e t aanxrek^zen. Derhalve z a l , met v e r w i j z i n g naar de voorbereidingen die t e r z a k e van de voedselhulp reeds i n de hoofdsteden worden g e t r o f f e n , akkoord kunnen worden gegaan net een nadere s t u d i e vanhet I t a l i a a n s e v o o r s t e l . d) Kennedy-ronde. De heer van Oorschot merkt op dat nog een a a n t a l onopgeloste problemen r e s t e r e n , alvorens t o t s l u i t i n g - van de -
van de overeenkomst inzake de Kennedy-ronde kan worden overgegaan. Hierover z a l nog o v e r l e g i n het kader van de IRHP p l a a t s vinden. De heer van Oorschot zou de t o e t r e d i n g van I e r l a n d t o t het GATT aan de orde w i l l e n s t e l l e n , welke p a r a l l e l met de a f s l u i t i n g van de Kennedy-ronde moet worden geregeld. De heer var. Oorschot w i j s t er op dat de Ieren t o t voor kort onvoldoende aanbiedingen hebben gedaan, doch recent op een 1 0 0 - t a l posten a d d i t i o n e l e concessies hebben geboden. H i j zou er op p o l i t i e k e gronden voor w i l l e n p l e i t e n dat de E3G n i e t een beroep doet op a r t . XXXV van het GATT en dat I e r l a n d dus normaal a l s l i d wordt toegel a t e n , ook a l zouden de I e r s e aanbiedingen n i e t geheel bevredigend z i j n . De heer Franke i s het hiermede i n b e g i n s e l eens, doch meent dat de I e r s e aanbiedingen nader moeten worden bestudeerd en dat er v o o r t s r e k e n i n g nee moet worden gehouden dat I e r l a n d w e l b e l a n g heeft b i j t o e t r e d i n g t o t het GATT. S t a a t s s e c r e t a r i s de K o s t e r verzoekt om een n o t i t i e over deze k w e s t i e , welke b i j het o v e r l e g net de M i n i s t e r - P r e s i d e n t van I e r l a n d , kan worden benut. e) R e l a t i e s met Spanje. De heer Hart ogh meent dat op» d i t moment geen nieuwe s t a n d p u n t b e p a l i n g wordt v e r l a n g d . De heer van Oorschot merkt op dat het akkoord dat thans onder ogen wordt g e z i e n een p r e f e r e n t i e e l handelsakkoord i s , dat t . z . t . onder a r t . XXV van het GATT moet worden gepresenteerd. De Regering dient z i c h te r e a l i s e r e n dat aanvaarding door het GATT van het akkoord a l l e r m i n s t zeker i s . f ) Oliehoudende
Produkten van oorsprong u i t de GASM en de
^TGO .
De heer Spierenburg s t e l t dat Nederland nu akkoord zou kunnen gaan met een compromisvoorstel van de V o o r z i t t e r , volgens hetwelk van het v e r s c h i l tussen de r e f e r e n t i e - en de w e r e l d m a r k t p r i j s door de Gemeenschap z a l worden g e f i n a n c i e r d . M.b.t. de v e r d e e l s l e u t e l w i j s t de heer Spierenburg er op dat Nederland akkoord zou moeten gaan met een bepaald maximum bedrag voor z i j n b i j d r a g e . Nu de B e l g i s c h e v o o r z i t t e r een compromis heeft u i t g e w e r k t , waarin absolute bedragen i . p . v . percentages z i j n genoemd, behoeft voor precedentswerking n i e t te worden gevreesd. De heer Koopmans z i e t geen a a n l e i d i n g a f t e wijken van de v e r d e e l s l e u t e l voor het normale budget (7,9/»). Volgens het compromis van de V o o r z i t t e r zou Nederland 1.075.000 r . e . b i j d r a g e n , hetgeen op 8,6/» neerkomt. De heer Hartogh meent dat er geen a a n l e i d i n g i s voor een v e r d e l i n g van de l a s t e n , w a a r b i j de Belgen - minder -
minder dan w i j zouden behoeven b i j t e dragen. De V o o r z i t t e r concludeert dat de M i n i s t e r r a a d z i c h z a l moeten u i t s p r e k e n over de vraag of, en zo j a , i n welke mate, van de v e r d r a g s l e u t e l kan worden afgeweken . g) B e t r e k k i n g e n met Israël en de liaghreb-landen. De heer Hartogh d e e l t mede dat de Ambassadeurs van Marokko en Tunis er i n een demarche op hebben aangedrongen dat de a s s o c i a t i e - a a n v r a g e n weer i n behandel i n g worden genomen. H i j brengt v o o r t s i n h e r i n n e r i n g dat M i n i s t e r Luns aan de Kamer neei't toegezegd, voorzover m o g e l i j k , p r i o r i t e i t t e z u l l e n v e r l e n e n aan Israël. H i j hoopt dat het r a p p o r t van de Europese Comm i s s i e over de b e t r e k k i n g e n met Israël i n de a.s. R a a d s z i t t i n g t e r behandeling aan de P.V.'s z a l worden gegeven. T i j d e n s de R a a d s z i t t i n g op 10-11 j u l i a.s. zouden de b e t r e k k i n g e n met de Maghreb-land en dan -.veer aan de orde kunnen worden g e s t e l d . Op d i t moment kunnen w i j e c h t e r n i e t akkoord gaan met de opening van de onderhandelingen met A l g e r i j e . De heer Spierenburg deelt mede, dat de Franse P.V., de heer Boegner, akkoord kan gaan met een procedure z o a l s door de heer Hartogh g e s c h e t s t . Nederland zou i n de a.s. R a a d s z i t t i n g , a l s v o o r g e s t e l d wordt dat de b e t r e k k i n g e n met de Maghreb-landen op 10 en 11 j u l i aan de orde worden g e s t e l d , z i c h z i j n standpunt moeten r e s e r v e r e n t . a . v . de opening van de onderhandelingen met A l g e r i j e . De heer Hartogh zou er de voorkeur aan geven dat ondershands overeenstemming wordt b e r e i k t over de t e v o l g e n procedure, zodat Nederland, i n d i e n m o g e l i j k , n i e t f o r m e e l z i j n bezwaren tegen opening van de onderhandelingen met A l g e r i j e zou behoeven t e h e r h a l e n . De heer H u i b r e g t s e i s van mening dat noch Frankr i j k , noch A l g e r i j e , s t a a t t e dringen om opening van de onderhandelingen. De V o o r z i t t e r c o n c l u d e e r t conform het voorgaande en w i j s t er op dat deze c o n c l u s i e nog wel door de M i n i s t e r r a a d moet worden goedgekeurd. h) Conserveermiddelen c i t r u s f r u i t (biphen.yl). De heer Franke z i e t nog steeds gevaren i n het v o o r s t e l dat het gebruik van middelen a l s b i p h e n y l moet worden aangegeven. B i p h e n y l i s , z i j het i n beperkte doses toegepast, geen v e r g i f en vermelding zou derhalve neerkomen op de i n v o e r i n g van een nieuwe beschermingsmaatregel. De heer Spierenburg w i j s t er op dat per 1 j u l i a.s. een r e g e l i n g moet z i j n g e t r o f f e n en dat b i j gebreke daaraan, b i p h e n y l geheel verboden z a l z i j n . I n de Raad staan w i j a l l e e n . De heer Spierenburg heeft begrepen, dat net M i n i s t e r i e van Landbouw er geen - bezwaar -
bezwaar tegen heeft dat op de w i k k e l s en op de k i s t e n wordt aangegeven dat "biphenyl i s toegepast. H i j z i e t geen w e z e n l i j k v e r s c h i l tussen d i t compromis en"net v o o r s t e l dat thans v o o r l i g t . De heer Franke i s het hiermee n i e t een3 en i s er overigens n i e t van o v e r t u i g d dat de D u i t s e r s or.3 h i e r i n n i e t z u l l e n steunen. liochten w i j wel a l l e e n komen t e s t a a n , dan bestaat a l t i j d nog de m o g e l i j k h e i d de t e k s t op sommige punten te v e r b e t e r e n . De heer Spiegelenberg zou w i l l e n t e r u g g r i j p e n op het Commissievoorstel t . a . v . de d e t a i l h a n d e l (geen a a n d u i d i n g s p l i c h t , maar i n f o r m a t i e van de consument 'door i e d e r g e s c h i k t mid I e l ' ) . A l s d i t n i e t m o g e l i j k i s dan zou een v e r l e n g i n g van de h u i d i g e r e g e l i n g met b i j v o o r b e e l d één jaar moeten worden bedongen. De h e e r van Oorschot w i j s t er op dat Suriname t.a.v. deze kwestie moet worden geraadpleegd. De V o o r z i t t e r c o n c l u d e e r t conform het standpunt van de heren Franke en S p i e g e l e n b e r g . i ) Verordening 1 6 0 / 6 6 - G r i e k e n l a n d . De heer Spierenburg werpt de vraag op welk standpunt moet worden ingenomen t.a.v. het compromisv o o r s t e l met b e t r e k k i n g t o t de h e f f i n g e n op invoer van verwerkte landbouwprodukten u i t G r i e k e n l a n d (vast element L i d - S t a a t behandeling en v a r i a b e l deel derde landen behandeling t o t 1 j a n u a r i 1 9 6 8 ) . Volgens de heer Spierenburg z i j n de Grieken n i e t h e f t i g gekant tegen d i t compromis. De heer H u i b r e g t s e w i j s t er op dat een dergel i j k e r e g e l i n g i n s t r i j d zou z i j n met het a s s o c i a t i e akkoord. H i j zou met de o p l o s s i n g echter akkoord kun-r nen gaan, mits zo spoedig m o g e l i j k o v e r l e g p l a a t s v i n d t met G r i e k e n l a n d op b a s i s van a r t . 70 van het Assoc i a t i e v e r d r a g over een nieuw i n t e s t e l l e n r e g e l i n g , w a a r b i j rekening moet worden gehouden met de s p e c i f i e k e v e r p l i c h t i n g e n die v o o r t v l o e i e n u i t het a s s o c i a t i e akkoord. 3) Rekeneenheid voor gemeenschappelijke landbouwprijzen i n de ESS, ( b r i e f no. 106647 d.d. 15 :iuni 1967) De h e e r Franke zet u i t e e n dat v i j f landen akkoord z i j n gegaan met het Commissievoorstel voor de v a s t s t e l l i n g van een " a g r a r i s c h e rekeneenheid". Het M i n i s t e r i e van Landbouw zou hiermee eveneens akkoord kunnen gaan, doch andere M i n i s t e r i e s , met name net M i n i s t e r i e van Financiën, stemmen hiermee n i e t i n . Gezien het geïsoleerde standpunt dat Nederland inneemt, zou de heer Franke er voor w i l l e n p l e i t e n dat w i j ons i n de R a a d s z i t t i n g met het meerderheidsstandpunt verenigen. De heer Prees zet z i j n bezwaren u i t e e n tegen het Commissievoorstel, volgens hetwelk de landbouwprijzen op gekunstelde w i j z e g e r e l a t e e r d worden aan de g o u d p r i j s . Z.i. komt een gewogen rekeneenheid, zoals door Financiën - bepleit -
b e p l e i t , bet d i c h t s t b i j een s t e l s e l dat past b i j de gedachte van de Europese eenheid. Het v a s t s t e l l e n van de 'agrarische rekeneenheid' dient n i e t u i t f l u i t e n d te worden beheerst door landbouwbelangen. Het v o o r d e e l van een gewogen rekeneenheid i s dat het s y s t e e n autonatiseh werkt. Bovendien i s d i t een systeem, w a a r b i j b i j d e v a l u a t i e de p r i j z e n i n aangrenzende landen e n i g s z i n s dalen, i n overeenstemming met de s i t u a t i e d i e z i c h n o r m a l i t e r , zonder gemeenschappelijke landbouwprijzen, zou voordoen. De heer Drees zou w i l l e n v o o r s t e l l e n dat Nederland t i j d e l i j k , b i j v o o r b e e l d voor een j a a r , akkoord gaat met het v o o r s t e l van de Europese Commissie, mits t e g e l i j k e r t i j d i n EEG-verband het probleem van de rekeneenheid nog eens i n ruimer verband wordt bekeken. De heer van Oorschot meent dat de r e g e l i n g t o t 1 j u l i 1968 zou kunnen gelden, a l s de douane-unie een f e i t wordt. Deze datum vormt een aanknopingspunt voor hernieuwd o v e r l e g over de b e p a l i n g van de rekeneenheid. Voorts zou de lieer van Oorschot er voor w i l l e n p l e i t e n dat M i n i s t e r Witteveen i n de Raadsvergadering van 3 j u l i a.s. nog eens een u i t e e n z e t t i n g geeft van de a c h t e r gronden van het standpunt van Financiën. De V o o r z i t t e r concludeert conform het voorgaande. H i j v e r z o e k t het M i n i s t e r i e van Financiën het i n i t i a t i e f te nemen t o t i n t e r d e p a r t e m e n t a a l o v e r l e g over de kwestie van de rekeneenheid i n het algemeen. 4) De Europese V e n n o o t s c h a p . ( b r i e f no. 106648 d.d. 15 j u n i 1967) De heer de V r i e s ( J u s t i t i e ) geeft een u i t e e n z e t t i n g over de b e l a n g r i j k s t e problemen d i e i n de werkgroep onder l e i d i n g van P r o f . Mr. P. Sanders aan de orde z i j n gekomen. Er doet z i c h i n de eerste p l a a t s de vraag voor op welke voorwaarden aan vennootschappen toegang tot de Europese Vennootschap z a l worden v e r l e e n d . Aangez i e n het Nederlandse vennootschapsrecht i n het algemeen minder s t r i n g e n t i s dan dat van de andere landen van de Zes, mag worden aangenomen dat het Europese Vennootschapsrecht n i e t s o e p e l e r z a l z i j n . V/ij behoeven dan ook n i e t te vrezen dat ondernemingen i n Nederland aan bepalingen van dwingend Nederlands r e c h t z u l l e n t r a c h t e n t e ontkomen door het Europese vennoots chapstype t e k i e z e n . Voorts heeft het M i n i s t e r i e van J u s t i t i e de n e i g i n g z i c h aan t e s l u i t e n b i j het Franse standpunt voor wat b e t r e f t de vere i s t e n van toegang t o t de Europese Vennootschap (minimum g e p l a a t s t k a p i t a a l van 500.000N.F.). De D u i t s e r s w i l l e n de toegang beperkt houden, o.m. door het minimumbedrag hoger t e s t e l l e n . Met b e t r e k k i n g t o t de kwestie van de medezeggenschap van werknemers meent de heer de V r i e s dat nog geen standpunt kan worden ingenomen, gezien ook het f e i t dat n i e t bekend i s hoe d i t probleem z i c h i n Nederland z a l ontwikkelen. Met b e t r e k k i n g t o t de economisch* b e t e k e n i s , w i j s t de heer de V r i e s er o.m. op dat n i e t kan worden v o o r s p e l d of, en zo j a i n welke r i c h t i n g , er migrat i e z a l p l a a t s vinden van vennootschappen. D i t hangt mede af van het type vennootschap ( n a t i o n a a l of supra-nationaal) en de f i s c a l e konsekwenties. De heer de V r i e s w i j s t er op dat de werkgroep i n B r u s s e l z i c h nog n i e t heeft
b e z i g gehouden net de vraag i n hoeverre personen erondernemingen i n landen b u i t e n de EEG een Europese Vennootschap kunnen o p r i c h t e n . De heer Spierenburg meent dat een a a n t a l principiële b e s l i s s i n g e n moet worden genomen alvorens de werkgroep haar werkzaamheden kan v o o r t z e t t e n . Acht Nederland de totstandkoming van een Europese Vennootschap opportuun ? Volgens de heer Spierenburg kan deze vraag bevestigend worden beantwoord, mits aan bepaalde Nederlandse d e s i d e r a t a wordt voldaan. Voorts i e er het F r a n s - D u i t s e g e s c h i l p u n t i n welke nate toegang kan worden v e r l e e n d t o t de Europese Vennootschap, waar Nederland de Franse z i j d e zou kunnen k i e z e n . Ten aanzien van de D u i t s e d e s i d e r a t a met betrekking t o t de medezeggenschap hebben v e r s c h i l l e n d e landen bezwaren, zodat naar een t u s s e n o p l o s s i n g moet worden g e s t r e e f d . . Het b e t r e k k i n g t o t de keuze tussen " n a t i o n a a l " en " s u p r a - n a t i o n a a l " merkt de heer Spierenburg op, dat met het woord "supran a t i o n a a l " een verkeerde i n d r u k wordt gewekt. Het gaat om de t e g e n s t e l l i n g tussen een Vennootschap onder n a t i o n a l e , maar uniforme r e c h t s r e g e l s of een Communaut a i r e Vennootschap onder communautaire r e g e l s . Gezien de f i s c a l e konsekwenties van het l a a t s t e type, zou het Franse standpunt ten gunste van een Europese Vennootschap onder n a t i o n a l e r e c h t s r e g e l s kunnen worden gevolgd. Ten aanzien van de f i s c a l e konsekwenties zou n i e t overhaast t e werk moeten worden gegaan. De heer Hartogh meent dat inderdaad de Europese Vennootschap onder n a t i o n a l e r e c h t s r e g e l s en met een z e t e l i n één van de L i d - S t a x e n de voorkeur n e e f t , omdat op d i t moment de i n v o e r i n g van een Communautaire Vennootschap nog t e v e e l c o m p l i c a t i e s met z i c h zou brengen en op p r a k t i s c h e gronden m o e i l i j k kan worden v e r w e z e n l i j k t . De heer Dekker w i j s t er op, dat de f i s c a l e moeil i j k h e d e n , verbonden aan een Communautaire Vennootschap, van dien aard z i j n dat het voor Nederland geen z i n neeft z i c h daarover thans u i t t e spreken. H i j v/j^t er v o o r t s op dat de b e l a n g s t e l l i n g van het b e d r i j f s l e v e n voor de Europese Vennootschap op z i c h z e l f n i e t zo groot i s . '.Vel i s men geïnteresseerd i n het vergemakkelijken van v e s t i g i n g van dochtermaatschappijen. S t a a t s s e c r e t a r i s de Koster w i j s t er op dat het b e d r i j f s l e v e n weliswaar n i e t s t a a t t e dringen, doch dat o.m. u i t het rapport van de SER een p o s i t i e v e i n s t e l l i n g blijkt. De heer Spiegelenberg w i j s t op de c o n c l u s i e op b l z . 10, volgens welke de verscheidenheid i n r e c h t s vorm op z i c h z e l f geen b e l a n g r i j k e h i n d e r p a a l vormt. H i j zou de g e d i f f e r e n t i e e r d e aanpak w i l l e n b e p l e i t e n . De heer Maas i s het hiermee eens, doch w i j s t er op dat een g e d i f f e r e n t i e e r d e o p l o s s i n g u i t e r a a r d n i e t mag betekenen dat er i n f e i t e n i e t s wordt geregeld. So zouden de f i s c a l e konsekwent i e s van de o p r i c h t i n g van een Europese Vennootschap moeten worden bekeken. De heren Dekker en van R h i j n menen dat vermeden moet worden dat ad hoe r e g e l i n g e n worden g e t r o f f e n voor mmm~~.-r
- fiscale *
f i s c a l e harmonisatie op d i t gebied zonder dat overeenstemming bestaat over de b e g i n s e l e n van f i s c a l e Harmonis a t i e op andere t e r r e i n e n . Door een " c l e a r i n g - s y s t e e n " kan een p r a k t i s c h e o p l o s s i n g worden gevonden voor net f i s c a l e probleem b i j z e t e l v e r p l a a t s i n g . De V o o r z i t t e r concludeert dat de f i s c a l e konsekwenties van z e t e l v e r p l a a t s i n g v o o r l o p i g b e t e r b u i t e n de d i s c u s s i e s i n B r u s s e l kunnen worden gehouden. De heer Hartogh merkt naar a a n l e i d i n g van een opmerking van S t a a t s s e c r e t a r i s de K o s t e r op, dat w i j ook i n d i t stadium reeds a t t e n t moexen z i j n op het door Frankr i j k opgeworpen probleem dat de Europese Vennootschap n i e t open zou s t a a n voor ondernemingen en personen b u i t e n de EEG. Volgens de heer S p i e r e n b u r g z a l , a l s d i t punt t e r sprake komt, tegen het Franse standpunt s t e l l i n g moeten worden genomen. De heer I t a l i a n e r t r e k t u i t de d i s c u s s i e de c o n c l u s i e dat het m o e i l i j k i s reeds t e zeggen dat Nederland p o s i t i e f tegenover de Europese N.V. s t a a t , z o l a n g zo w e i n i g bekend i s over vorm en inhoud van deze r e c h t s vorm. De V o o r z i t t e r c o n c l u d e e r t dat Nederland tenminste n i e t n e g a t i e f s t a a t . De v r a a g doet z i c h voor wat i n B r u s s e l moet gebeuren a l s over enkele hoofdpunten, z o a l s de kwestie van de toegang, door de Raad r i c h t l i j n e n z i j n v a s t g e s t e l d . W e l l i c h t zou nadien een werkgroep een ontwerp-statuut kunnen o p s t e l l e n , w a a r b i j z i c h de vraag voordoet of d i t n i e t een werkgroep van de Europese Comm i s s i e moet z i j n . De heer S p i e r e n b u r g vraagt z i c h af of de werkzaamheden op k o r t e t e r m i j n a l zover gevorderd z u l l e n z i j n . Over de t e v o l g e n procedure zou l a t e r kunnen worden b e s l i s t e De heer I t a l i a n e r meent dat het Comité van Permanent Vertegenwoordigers i n e l k g e v a l i n d i t stadium de kwestie n i e t meer kan u i t b e s t e d e n aan de Werkgroep onder l e i d i n g van P r o f . Sanders. 5) D i v e r s e n . a) Sanering maalindustrieën. Op verzoek van de heer Boersma b e v e s t i g t de V o o r z i t t e r dat op k o r t e t e r m i j n een interdepartementale werkgroep een nota z a l voorbereiden over net v o o r s t e l van de Europese Commissie voor de sanering van maalindustrieën . b) V o o r z i e n i n g i n s c h a a r s t e - s i t u a t i e s . De heer Boersma h e r i n n e r t eraan, dat de Europese Commissie nog conform a r t . 103 l i d 4 v o o r s t e l l e n moet doen voor r i c h t l i j n e n t.a.v. v o o r z i e n i n g i n schaarstes i t u a t i e s . De heer Franke s t e l t dat M i n i s t e r L a r d i n o i s v e r m o e d e l i j k b e r e i d i s de Europese Commissie er aan te herinneren dat een spoedige i n d i e n i n g van v o o r s t e l l e n van belang i s . DGES, 30 j u n i
1967
