Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Kameleon te MAASMECHELEN (Eisden)

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL [email protected] www.onderwijsinspectie.be

Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Kameleon te MAASMECHELEN (Eisden) Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer Instelling Directeur Adres Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres

1611 GO! basisschool Kameleon Linde VERSTAPPEN Heikampstraat 35 - 3630 MAASMECHELEN (Eisden) 089-76.42.28 089-77.78.85 [email protected] www.bskameleon.be GO! scholengroep Maasland Halmstraat 12 - 3600 GENK BaO/SGR14/SGE3 Heikampstraat 37 - 3630 MAASMECHELEN CLB vh GO Genk - Maasland Weg naar As 199_A - 3600 GENK

Dagen van het doorlichtingsbezoek 3 juni 2013, 4 juni 2013 Einddatum van het doorlichtingsbezoek 04-06-2013 Datum bespreking verslag met de instelling 24-06-2013 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)

Ludo Coenen Paul Lemmens nihil nihil

1611 - GO! basisschool Kameleon te MAASMECHELEN (Eisden) (Schooljaar 2012-2013)

1

INHOUDSTAFEL INLEIDING .............................................................................................................................................. 3 1

SAMENVATTING ............................................................................................................................. 5

2

DOORLICHTINGSFOCUS ................................................................................................................... 6 2.1 2.2

3

Leergebieden in de doorlichtingsfocus ...............................................................................................6 Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus .......................................................6

RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING?.......................................................... 7 3.1

Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden?..........................................................................7

3.1.1 3.1.1.1 3.1.1.2 3.1.1.3 3.1.1.4 3.1.1.5 3.1.2 3.2 4

Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen?...................................................................7 Kleuteronderwijs: Nederlands ................................................................................................7 Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie .......................................................................................7 Kleuteronderwijs: Nederlands en wereldoriëntatie ...............................................................7 Lager onderwijs: Nederlands ................................................................................................10 Lager onderwijs: wereldoriëntatie .......................................................................................12 Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? .................................................. 14

Respecteert de school de overige reglementering? ........................................................................ 15

BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? ................................................................................. 16 4.1

Professionalisering ........................................................................................................................... 16

4.1.1 4.2

Deskundigheidsbevordering..................................................................................................... 16

Begeleiding ....................................................................................................................................... 17

4.2.1

Sociale en emotionele begeleiding .......................................................................................... 17

5

ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL .............................................................................................. 18

6

STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL ....................................................................................... 19 6.1 6.2

7

ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG .................................................................................... 20 7.1 7.2

2

Wat doet de school goed? ............................................................................................................... 19 Wat kan de school verbeteren? ....................................................................................................... 19 Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg ........................................................ 20 Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg .......................................... 20


INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de school 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de school, 3. het algemeen beleid van de school. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele school aan de hand van het CIPOreferentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. - Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be. Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de instelling een selectie van de onderwijsreglementering: een selectie van leergebieden om het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen na te gaan. Voor elk leergebied onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het CIPO-referentiekader: o het onderwijsaanbod o de uitrusting o de evaluatiepraktijk o de leerbegeleiding een selectie van andere erkenningsvoorwaarden een selectie van overige regelgeving. 2. Om de kwaliteitsbewaking door de school na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de school voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor doelgerichtheid: welke doelen stelt de school voorop? ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de school om efficiënt en doelgericht te werken? doeltreffendheid: bereikt de school de doelen en gaat de instelling dit na? ontwikkeling: heeft de school aandacht voor nieuwe ontwikkelingen? 3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de school aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visieontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg.


3

Het onderzoek naar de hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid De controle van de erkenningsvoorwaarden betreffende de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van de instelling vindt gelijktijdig met de doorlichting plaats. Deze controle resulteert in een afzonderlijk verslag dat bij het doorlichtingsverslag wordt gevoegd en eveneens verschijnt op www.doorlichtingsverslagen.be. Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de school of van structuuronderdelen als de school binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de school de ouders, leerlingen of cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden.

Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be

4


1

SAMENVATTING

Basisschool Kameleon ligt tegen het handelscentrum, aan de rand van de Eisdense tuinwijk. Het overgrote deel van de kinderen woont in de onmiddellijke buurt en spreekt thuis geen Nederlands. Ze zijn vooral van Turkse afkomst, maar de laatste tijd is er ook een instroom van Bulgaarse en ook Iraakse kinderen. De inspectie voerde drie onderzoeken in Kameleon: een naar de erkenningsvoorwaarden, een naar de wijze waarop de school kwaliteit nastreeft en een naar het algemene beleid. Om na te gaan of de school verdere erkenning verdient, onderzocht de inspectie of de kleuterafdeling voor de leergebieden Nederlands en wereldoriëntatie de ontwikkelingsdoelen voldoende nastreeft, en of de lagere afdeling voor dezelfde leergebieden bij leerlingen de eindtermen in voldoende mate bereikt. De ontwikkelingsdoelen en de eindtermen zijn immers de doelen die de overheid vooropstelt en waaraan de school werkt via een leerplan. Door de taalachterstand van heel wat leerlingen leggen de leerkrachten in zowel het kleuter- als het lager onderwijs de nadruk op Nederlands, en dan vooral op het spreken en het stimuleren van leesplezier. Ze steken daarom veel tijd in technisch lezen en leveren heel wat inspanningen om kleuters en kinderen in contact te brengen met boeken. Ook spreken krijgt veel kansen. Ondanks alle inspanningen voor deze anderstalige kinderen en nieuwkomers, is de school er zich van bewust dat het bevorderen van de mondelinge taalvaardigheid bij de leerlingen een uitdaging voor de leerkrachten blijft. Een doelgerichtere aanpak daarvan – ook van de schooltaal – en het bewuster aanbieden van talige situaties die kinderen tot spontaan spreken brengen, zijn nodig om een nog betere ‘taalschool’ te worden die verder kijkt dan de lessen voor Nederlands. Ook de activiteiten voor het leergebied wereldoriëntatie kunnen talig zijn. De leerkrachten zien dat ook zo. Daarom proberen ze de leerinhouden van wereldoriëntatie zo levensecht mogelijk aan te bieden, hoewel sommige kleuters en leerlingen die context vanuit hun cultuur niet altijd herkennen. De leerkrachten blijven daar alert voor en spelen daar goed op in. Wel valt het op dat het puntengewicht in de rapportering niet altijd het evenwicht weerspiegelt dat de school bewerkt tussen de domeinen en de leergebieden. Nochtans beantwoordt de school aan de maatschappelijke verplichting om vanuit een evenwichtig aanbod van de verschillende domeinen en met de nodige opbouw daarin, de ontwikkelingsdoelen na te streven en de eindtermen te bereiken bij zo veel mogelijk leerlingen. Heel wat facetten van de schoolwerking ondersteunen de leerkrachten in hun taak. Ze bepalen mee hoe kwaliteitsvol het onderwijs verloopt. Hoe de school ervoor zorgt dat teamleden zich bijscholen, en hoe de school de sociaal-emotionele begeleiding van kinderen aanpakt, zijn dergelijke aspecten die de inspectie in basisschool Kameleon onderzocht. De school weet heel goed wat ze wil, hoe ze vanuit vorming onderwijsverbeteringen kan nastreven, of hoe ze kinderen veiligheid, structuur en een goed gevoel geeft en kan geven. Dat gebeurt niet alleen doelgericht, de school voorziet ook de nodige ondersteuning opdat de inspanningen doeltreffend kunnen zijn. Dat de school doeltreffend werkt, blijkt ook uit het algemene beleid. Meer nog, Kameleon is niet meer de school die ze vroeger was. De school onderging de voorbije jaren een grote gedaanteverwisseling. Deze omslag gaat veel verder dan een facelift met de nieuwe ingang aan de Heikampstraat of met Kameleon als de nieuwe naam van de school. Het resultaat van die veranderingen is dat Kameleon een groeischool is; het aantal leerlingen stijgt sinds vijf jaar met bijna de helft. De redenen van de positieve ommekeer van deze school zijn velerlei. Ze hebben vooral te maken met de duidelijke kijk van de directeur en het team op Kameleon. Zij staan en gaan voor hun school. Ze hebben ook te maken met de krachtige aansturing door de directeur en de vernieuwingsbereidheid van en de professionele samenwerking in het team. Met een nakende directiewissel in het vooruitzicht, wenkt voor het team de uitdaging om samen verder te gaan op de ingeslagen weg naar een almaar betere school. De school heeft daar alle troeven voor. De inspectie besluit deze doorlichting voor zowel de kleuterafdeling als de afdeling lager onderwijs alvast met een gunstig advies voor beide leergebieden.


5

2

DOORLICHTINGSFOCUS

Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting selecteerde de onderwijsinspectie onderstaande leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen voor verder onderzoek.

2.1

Leergebieden in de doorlichtingsfocus

Kleuteronderwijs Nederlands wereldoriëntatie

Lager onderwijs Nederlands wereldoriëntatie

2.2

Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus

Personeel Professionalisering Deskundigheidsbevordering

Onderwijs Begeleiding Sociale en emotionele begeleiding

6


3 3.1

RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden?

3.1.1 Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen levert voor de geselecteerde leergebieden het volgende op. 3.1.1.1

Kleuteronderwijs: Nederlands

Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied Nederlands in voldoende mate na. Dat ze tegemoetkomt aan de inspanningsverplichting blijkt vooral uit het krachtige, levensechte aanbod dat de verschillende domeinen evenwichtig bestrijkt, maar verwijzend naar de kleuterpopulatie, met een stevig accent op de domeinen spreken en lezen. 3.1.1.2

Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie

Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied wereldoriëntatie in voldoende mate na vanuit een evenwichtig, gradueel en levensecht uitgewerkt aanbod voor de verschillende leerdomeinen. 3.1.1.3

Kleuteronderwijs: Nederlands en wereldoriëntatie

Curriculum De kleuterafdeling groeide de laatste vijf jaar met bijna een derde. Het overgrote deel van de populatie woont in de buurt, heeft een andere thuistaal dan het Referentiekader Nederlands en is van Turkse herkomst. De school wordt geconfronteerd met een Planning betekenisvolle instroom van kinderen uit vooral Bulgaarse en Iraakse gezinnen, Evenwichtig en volledig Samenhang die recent naar hier migreerden. Onderwijsaanbod

Brede harmonische vorming Actief leren

De kleuteronderwijzeressen hanteren verschillende referentiekaders om hun aanbod te onderbouwen. Ze selecteren voor hun activiteiten telkens enkele passende en relevante leerplandoelen, soms overeenstemmende ontwikkelingsdoelen of lesdoelen. Ook voor routines vallen ze terug op weliswaar altijd dezelfde leerplandoelen. Dat is niet het geval voor de hoeken die nochtans fundamenteel zijn in de klaswerking. Voorts gebruiken de leerkrachten graduele begrippenlijsten en groeilijnen. De leerkrachten verpakken de leerinhouden in thema’s. Vanuit vooropgestelde doelen zoeken naar passende activiteiten komt in mindere mate voor. Ervaring en deskundigheid kleuren elk thema met een gevarieerd aanbod voor de beide leergebieden en dit met aandacht voor de verschillende domeinen. De leerkrachten vallen daarvoor ook terug op diverse bronnen, die enige graduele opbouw garanderen. Sinds dit schooljaar verifiëren de leerkrachten hun programma in functie van de leerplannen. Zij turven de doelen die ze vermelden in hun dagplanning op een eigen manier, wat weegt op de transparantie. Met deze veeleer formalistische werkwijze streven de leerkrachten vooral de volledigheid van hun aanbod na.


7

Uitgangspunt voor hun onderwijs is een talige en werkelijkheidsgerichte benadering, rekening houdend met een streven naar een brede integratie en met respect voor de culturele eigenheid van de kleuters. Daarom reiken de leerkrachten leerinhouden thematisch aan, hetgeen een grote horizontale samenhang waarborgt. De meeste thema’s zijn in alle groepen gelijklopend. Er gelden afspraken over de graduele uitwerking, ook om overlap of lacunes te voorkomen. Occasioneel zijn er ook alternatieve of leeftijdsspecifieke onderwerpen. De leerkrachten gaan veeleer bij gelegenheid in op onderwerpen die kleuters aanreiken. De leerdomeinen van het leergebied Nederlands krijgen in elk thema de nodige, doorgaans evenwichtige aandacht. Dat gebeurt vanuit een brede waaier van meestal specifieke activiteiten met een sterk accent op spreken, spreekdurf en passieve en actieve taalverwerving. Toch gaan leerkrachten verschillend en niet altijd even alert, doelbewust en doelgericht om met kansen die zich aandienen om kleuters situaties of bezigheden te laten verwoorden. Zij hebben wel voortdurend oog voor taalschatverruiming. Ze verwijzen naar begrippenlijsten en thematisch en gradueel opgelijste streefwoordenschat, die ze gelet op de leerlingenpopulatie, flexibel hanteren. Ook leesbevordering krijgt een meer uitgesproken klemtoon. Onder meer een boekenhoek, voorleesmomenten en de rijke werking met boeken en (digitale) prentenboeken moeten kleuters prikkelen tot ‘lezen’. De leerkrachten putten uit heel wat bronnenmateriaal, dat over het algemeen leeftijdsspecifiek is. Voor nieuwe kleuters met een andere thuistaal hanteren de kleuteronderwijzeressen een lijst van een veertigtal woorden. Om zich zo snel mogelijk te kunnen handhaven en thuis voelen, moeten deze woorden de kleuter toelaten essentiële aspecten van de klaswerking te begrijpen en eigen noden kenbaar te maken. Sommige teamleden verdeelden deze basiswoorden visueel over de hoeken met het oog op een consequent gebruik ervan. Voor het leergebied wereldoriëntatie structureren de thema’s de inhouden. De meeste thema’s volgen de jaarkring. De leerkrachten ervaren geregeld dat deze thema’s omwille van cultuurverschillen minder aansluiten bij de leef- en belevingswereld van deze kleuters. Vanuit hun ervaring focussen de leerkrachten dan ook op invalshoeken die tegemoetkomen aan deze kleuters met een andere thuistaal en culturele achtergrond, teneinde een brede integratie na te streven. Daarbij hebben ze niet alleen oog voor basale doelen, maar ook voor taalschatverruiming. De verschillende domeinen van wereldoriëntatie komen voldoende aan bod, hoewel de themakeuze vanuit de jaarkring vooral gericht is op de domeinen natuur en mens en maatschappij. Het dagelijkse onthaalmoment laat toe in te spelen op het domein tijd. De leerkrachten doen voor de uitwerking een beroep op diverse bronnen, maar beroepen zich vooral op eigen ervaring. De omzeggens dagelijkse waarneming in de klas en de uitstappen in de onmiddellijke of verdere omgeving moeten een sterke beleving bij en de betrokkenheid van de kleuters bevorderen. Leerkrachten zorgen geregeld voor situaties waarbij kleuters de werkelijkheid verkennen met verschillende zintuigen. Verwoorden, herhalen, handelen, exploreren en experimenteren staan centraal. Naast drempelverlagende activiteiten in functie van de overgang naar het eerste 8


leerjaar komen de oudste kleuters reeds in aanraking met de eerste letters, klank- en woordbeelden. De aanpak van het onthaal zet zich verder bij de aanvang van het lager onderwijs. Onderwijsorganisatie Klasmanagement

De klasorganisatie verloopt sterk gelijkgericht met een afwisseling tussen klassikale of begeleide activiteiten in kleine groepjes, en keuzeactiviteiten in de hoeken. Een vast weekschema bevordert deze aanpak. Om kleuters beter te betrekken en uit te dagen verrijken de leerkrachten verscheidene hoeken met materiaal dat gelinkt is aan het lopende thema. Deze verrijking gebeurt vanuit ervaring en deskundigheid, minder vanuit vooropgestelde doelen.

Materieel beheer De leerkrachten beschikken over het nodige ontwikkelingsmateriaal voor beide Uitrusting leergebieden. Zij zorgen ervoor dat een thema ook leeft in het klasbeeld. Een Ontwikkelingsmaterialen toontafel met levensecht materiaal, illustraties, wandplaten en het hoekenaanbod zijn daar voorbeelden van. Er is een ruim aanbod van boeken en prentenboeken voorhanden. In de meeste kleutergroepen is er een computerhoek met een digitaal aanbod dat aansluit bij de klaspraktijk. Evaluatie Het opvolgen van vorderingen die kleuters maken, gebeurt vrij nauwgezet via zowel observaties en screenings, als genormeerde toetsen of tests. Voor de Evenwichtig / representatief observaties zijn vooral de eigen perceptie en de persoonlijke didactische Kindvolgsysteem deskundigheid richtinggevend, wat kan wegen op de doelgerichtheid. De Gericht op bijsturing leerkrachten nemen deze informatie op in het kleutervolgdossier. Tijdens het multidisciplinaire overleg vormen de evaluatiegegevens het uitgangspunt voor analyse, interpretatie en eventuele ondersteuning. Vooropgestelde leerplandoelen vormen nauwelijks het uitgangspunt voor de observaties. Omdat de school het belangrijk vindt dat kleuters zich veilig voelen, screenen de leerkrachten het welbevinden en de betrokkenheid van kleuters. Een schoolrijpheidstest en, leeftijdsafhankelijk, ook de tests en toetsen die peilen naar taalvaardigheid of aspecten daarvan, geven daarover een zicht op de vooruitgang. Evaluatiepraktijk

Voor aspecten die kenmerkend zijn voor het leergebied wereldoriëntatie is weinig informatie beschikbaar over de beginsituatie en de vorderingen van de kleuters. Begeleiding De school heeft een goed beeld van de taalvaardigheid van kleuters. Dit is nauwelijks geëxpliciteerd voor de mate waarin kleuters greep krijgen op de hen Beeldvorming omringende wereld. Voor leerkrachten zijn de bevindingen uit observaties en Zorg tests, voorwerp van bespreking in functie van eventuele interventies door de ambulante of de groepsleerkracht.

Leerbegeleiding

Binnen het zorgcontinuüm dat de school hanteert en dat vorm krijgt via het zorgbeleid, fungeert de groepsleerkracht als eerstverantwoordelijke. Behalve het creëren van een krachtige en uitdagende leeromgeving voor de kleuters, staat ze ook in voor het bieden van individuele zorg. Dit gebeurt vooral via begeleide activiteiten. Daarnaast lopen er ook afgesproken interventies door de ambulante leerkracht. Hiervoor gebruikt de de school SES-lestijden, die ze ontvangt op basis van de sociaal-economische status van de kinderen. De school richt een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers in (ANK). Eén vijfjarige kleuter volgt momenteel de lessen. De ANK-leerkracht werkt voor deze kleuter vanuit een individueel plan dat gericht is op taalverwerving en integratie, 1611 - GO! basisschool Kameleon te MAASMECHELEN (Eisden) (Schooljaar 2012-2013)

9

en dat de leerevolutie opvolgt. Teamleden verwoorden effecten van deze aanpak. Sociale en emotionele begeleiding

Bijna uitsluitend anderstalige kleuters uit veelal kansarme kringen tekenen de leerlingenpopulatie. Leerkrachten doen er alles aan om hun manco aan sociaal en School- en klasklimaat cultureel kapitaal te compenseren. Veiligheid, structuur, welbevinden en respect vormen voor de school de basis om kleuters tot ontwikkeling, tot leren te laten komen. Duidelijke regels en afspraken, maar ook en vooral de sterk empathische en ontmoetende leerkrachtenstijl, en de erkenning en de waardering van de eigenheid van iedere kleuter dragen bij tot een aangenaam klas- en schoolklimaat.

Professionalisering De school zet een doordacht taal/talenbeleid op de sporen, daarin ondersteund door de ANK-leerkracht die optreedt als taalcoach en door de Nascholingen scholengemeenschap die flankerende vormingsinitiatieven opzet. De school wil Interne expertise daarin inzetten op het domein spreken.

Deskundigheidsbevordering

In de voorbije jaren volgden het team, dan wel teamleden nascholing in functie van de leerplannen wereldoriëntatie en, dit jaar, de mogelijkheden van ICT tijdens veeleer wereldoriënterende activiteiten. 3.1.1.4

Lager onderwijs: Nederlands

Voldoet De lagere school slaagt erin om de eindtermen voor Nederlands te bereiken. Zowel het aanbod dat een evenwicht tussen de domeinen verzekert, als de opbrengsten bevestigen dit. Door verschillende initiatieven wil de school extra aandacht besteden aan spreken en het verhogen van het leesplezier. Curriculum Ook de afdeling lager onderwijs kent de laatste vijf jaar een groei van ongeveer dertig percent. Bijna alle leerlingen wonen in de buurt, velen hebben een andere Referentiekader thuistaal dan het Nederlands en zijn van Turkse herkomst. De school wordt Planning geconfronteerd met een betekenisvolle instroom van kinderen uit vooral recent Evenwichtig en volledig Samenhang gemigreerde, Bulgaarse gezinnen. Onderwijsaanbod

Brede harmonische vorming Actief leren

Behalve de leergang die gericht is op het aanvankelijke lezen voor het eerste leerjaar, gebruiken alle groepsleraren hetzelfde onderwijsleerpakket voor het plannen en aanreiken van een evenwichtig en samenhangend aanbod voor de verschillende domeinen van Nederlands. In hun dagplanning linken zij de activiteiten aan het leerdomein, aan passende leerplandoelen, soms ook aan de lesdoelen of de overeenstemmende eindtermen. Soms zijn deze doelenoverzichten slechts ten dele relevant voor de bedoelde activiteit en dus overbodig. Sinds dit schooljaar turven de leraren de aangereikte leerplandoelen om zich te vergewissen van de volledigheid van hun aanbod. Naast de concordantietabel van het onderwijsleerpakket beschikt het team ook nog over een overzicht dat per domein voor elk doel de lessen aangeeft en waarin zich een zekere continuïteit aftekent. Hierdoor is het turven van de doelen een louter formele aangelegenheid. De leraren onderstrepen dat vooral mondelinge taalvaardigheid, maar ook leesplezier en, in de bovenbouw, creatief schrijven extra aandacht krijgen. Samenhang bewerken tussen Nederlands en andere leergebieden gebeurt

10


occasioneel en leerkrachtafhankelijk. Het organiseren van meer en langere spreekmomenten en het aanwenden van werkvormen die interactie tussen de leerlingen stimuleren, moeten de leerlingen voldoende uitdaging tot spreken geven. Toch zijn de spreek- en luisteractiviteiten niet altijd even zinvol en taakgericht. Leraren benutten in hun didactische aanpak ook niet altijd de kansen tot het laten verwoorden van handelingen en redeneringen. Zo belemmert een soms nog vrij klassikale onderwijsstijl de spreekkansen van kinderen. De school is er zich wel van bewust dat mondelinge taalvaardigheid – het leerdomein spreken – een uitdaging vormt. Taalschatverruiming geniet permanente aandacht van de leraren. Zij hebben ook oog voor schooltaalwoorden, maar het ontbreekt daarvoor aan afstemming en afspraken. De school zet zowel op technisch en begrijpend lezen, als op leesbevordering zwaar in. Niveau- en tutorlezen, voorleesmomenten door leraren en betere lezers, regelmatig bibliotheekbezoek, de klasbibliotheek en leeshoeken in de groepslokalen brengen kinderen in contact met boeken en moeten hun leesplezier stimuleren. Het samen lezen verhoogt de functionaliteit en de sociale interactie. Het begrijpend lezen ervaren verscheidene leraren als moeilijk voor de leerlingen omwille van de taalachterstand. Ze worstelen met hoe ze hierin kunnen compenseren en teksten toegankelijk te maken. Tijdens de bijgewoonde lesactiviteiten was er veel ruimte voor vormen van actief leren. Lessituaties en werkvormen die interactie tussen leerlingen bewerken, komen frequent voor. Voorts gebruiken de leraren didactische concepten zoals hoeken- en contractwerk, die het zelfstandig werken stimuleren en die motiverend zijn om tot spontaan leren te komen. Onderwijsorganisatie Onderwijstijd

De school investeert overeenkomstig de richtlijnen van het leerplan, de nodige onderwijstijd voor het leergebied Nederlands. Verscheidene groepsleraren voorzien een of twee lestijden meer.

Materieel beheer Het nodige materiaal om te beantwoorden aan de leerplandoelen is voorhanden. Uitrusting De wandplaten zijn doorgaans functioneel. Soms is hun plaatsing niet optimaal Leermiddelen voor de leerlingen. In de meeste groepslokalen is er een boekenhoek of klasbibliotheek. De school investeert gefaseerd in digitale borden. In de lokalen die er al mee uitgerust zijn, gebruiken de leraren dit bord functioneel. Ruime lokalen met veeleer kleine klasgroepen faciliteren diverse werkvormen. Evaluatie Om vorderingen van leerlingen voor de verschillende leerdomeinen te evalueren baseren de leraren zich op de toetsen van het onderwijsleerpakket en op de Evenwichtig / representatief genormeerde toetsen voor technisch lezen en spelling. Echter, voor het domein Gericht op bijsturing spreken verloopt de evaluatie vanuit observaties nauwelijks doelgericht. Vooral de eigen ervaring van de leraar is dan het criterium. Het leerlingvolgsysteem is voor Nederlands eenzijdig en beperkt tot de technische en dus meetbare aspecten als spelling en lezen. Evaluatiepraktijk

Sinds enkele jaren neemt de school deel aan de eindproeven van een onderwijskoepel van een ander net. De school beschouwt de resultaten als positief en ziet ze als een instrument om eventueel bij te sturen, hetgeen overigens gebeurde voor een ander leergebied.


11

De leraren evalueren zowel in functie van rapportering als met het oog op remediëring. Wat betreft de rapportering valt een zeker onevenwicht te bespeuren tussen de leergebieden en soms ook tussen domeinen, terwijl die evenwaardig zijn. Begeleiding Om zich een beeld te vormen over de taalontwikkeling van kinderen vertrouwt de school op methodegebonden en genormeerde toetsen, occasionele Beeldvorming observaties, het leerlingenwerk en de bespreking daarvan tijdens het Zorg multidisciplinaire overleg. Dit mondt uit in een gedeeltelijk, vooral technischcognitief beeld (spelling en technisch lezen) van op de taalontwikkeling van de kinderen, minder of niet in een geobjectiveerd beeld over de alle aspecten van de taalvaardigheidsontwikkeling.

Leerbegeleiding

De school werkt vanuit een zorgcontinuüm dat de groepsleraar ziet als de eerstverantwoordelijke. In de mate dat het onderwijsleerpakket daarin voorziet, differentieert de leraar. In alle leerjaren zijn vaste momenten gepland om het leesproces te ondersteunen via niveaulezen. Vanuit het zorgplan zijn de nodige procedures, structuren en instrumenten voorzien om adequaat in te spelen op specifieke noden. De school richt in overleg met de scholengemeenschap een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers in. Ze telt tien kinderen die beantwoorden aan de criteria en acht kinderen hebben de status van gewezen anderstalige nieuwkomer. Daarvoor beschikt de school over 22 aanvullende lestijden. De ANKleerkracht werkt voor deze leerlingen vanuit een individueel plan dat gericht is op taalverwerving en integratie, en dat de leerevolutie opvolgt. Het gebeurt uitzonderlijk dat andere leerlingen die nog onvoldoende Nederlands spreken en begrijpen, deelnemen aan ANK-activiteiten. Professionalisering De school zet een doordacht taal/talenbeleid op de sporen, daarin ondersteund door de ANK-leerkracht die optreedt als taalcoach, en door de scholengemeenschap die flankerende vormingsinitiatieven opzet. De school wil dan vooral inzetten op mondelinge taalvaardigheid. 3.1.1.5

Lager onderwijs: wereldoriëntatie

Voldoet De lagere school slaagt erin om de eindtermen voor wereldoriëntatie te bereiken. Samen met het dekkende aanbod van leerinhouden is een evenwichtige benadering van alle leerdomeinen de waarborg daarvoor. Curriculum De school hanteert in alle leerjaren hetzelfde onderwijsleerpakket. Dat biedt Onderwijsaanbod vanuit een domeinspecifieke invalshoek thema’s aan met geïntegreerde linken Referentiekader naar de andere leerdomeinen. Dit pakket is de leidraad voor het plannen en Planning aanreiken van een evenwichtig, samenhangend en thematisch aanbod. In de Evenwichtig en volledig Samenhang dagplanning noteren de leraren voor elke activiteit het leerdomein, passende Brede harmonische vorming leerplandoelen, soms ook de lesdoelen of de overeenstemmende eindtermen. Actief leren

Vanuit verantwoordingsperspectief turven de leraren dit schooljaar de aangereikte leerplandoelen. Zo willen ze zich vergewissen van de volledigheid van hun aanbod. Behalve de concordantietabel van het onderwijsleerpakket beschikt het team over een overzicht dat per domein voor elk doel de lessen aangeeft. Teamleden bewaken dat de doelen per graad van een aanbod voorzien 12


zijn en dat de continuïteit verzekerd is over de groepen heen. De leerkrachten voorzien ook in een beperkt eigen aanbod omdat het onderwijspakket die ruimte laat. Uitgezonderd voor de leergebiedoverschrijdende eindtermen is het leggen van verbanden tussen wereldoriëntatie en andere leergebieden nog geen stelregel. Het laten aanwenden van ICT om bronnen te raadplegen of inhouden te illustreren of te presenteren, gebeurt geregeld. De tweejaarlijkse meerdaagse, maar ook sommige eendaagse extramurosactiviteiten spelen, naast het wereldoriënterende aspect, ook in op het nastreven van leergebiedoverschrijdende eindtermen voor leren leren en sociale vaardigheden. Alle leraren streven ernaar om leerinhouden voor wereldoriëntatie te kaderen in een levensechte context. Zo weerspiegelt het klasbeeld via een toontafel, foto’s en realia het actuele thema. De leraren plannen per thema zo mogelijk een waarnemingsmoment om een sterke beleving bij en betrokkenheid van de leerlingen te bewerken. Leerwandelingen en leeruitstappen in de nabije of verdere omgeving moeten leerlingen kansen bieden om te exploreren, te experimenteren en te beleven. Toch ontbreekt het daarin op schoolniveau aan afspraken en aan een zekere doorgaande lijn. Voorts halen leraren de werkelijkheid ook naar de klas. Ontdektafels, foto’s en het digitale bord lenen zich daartoe. Niet alle leraren benutten in hun didactische aanpak de kansen tot het laten verwoorden van handelingen en redeneringen. Dit geldt vooral bij uitdagende en talige contexten die zich aandienen tijdens de activiteiten voor wereldoriëntatie. Anderzijds hanteren leerkrachten principes van coöperatief leren. De meeste leraren hebben consequente aandacht voor actualiteit als een wezenlijk aspect van de leefwereld van kinderen. De wijze waarop de actualiteit dan betekenis krijgt door ze aan te wenden in functie van te verwerven leerinhouden, ze te duiden in ruimte en tijd en dit te verankeren in het klasbeeld, is echter divers. De wijze waarop leerkrachten kinderen uitdagen hun grip op de wereld te vergroten, is verschillend. Sommige leerkrachten laten hun leerlingen ontdekken, experimenteren en exploreren, en gebruiken activerende werkvormen, wat interactie tussen en initiatief van leerlingen bewerkt. In de klasbeelden tekent zich een doorgaande lijn af voor de ruimte- en tijdskaders. Het blijkt ook dat de leraren vooral de tijdskaders doelmatig en functioneel gebruiken. Materieel beheer De school beschikt over de nodige leermiddelen om het leergebied Uitrusting wereldoriëntatie te ondersteunen. Leermiddelen

Evaluatie Op basis van methodegebonden toetsen peilen de leerkrachten voor dit leergebied en voor de verschillende leerdomeinen naar kennis, inzichten, Evenwichtig / representatief vaardigheden en ook attitudes. De evaluatie verloopt evenwichtig en Gericht op bijsturing representatief, maar ze is louter gericht op rapportering, niet of nauwelijks op bijsturing van het onderwijsaanbod en het onderwijsleerproces. Vergeleken met andere leergebieden is de rapportering over wereldoriëntatie enigszins Evaluatiepraktijk


13

ondergewaardeerd. De school neemt dit jaar voor de vierde keer deel aan de eindproeven van een onderwijskoepel van een ander net. De school ziet de resultaten als een instrument om eventueel bij te sturen. Begeleiding Voor wereldoriëntatie is er geen afspraak of informatie over de vorderingen van de leerlingen, tenzij toetsresultaten. Voor een beeld van de beginsituatie van hun Beeldvorming groep en van de individuele leerlingen baseren ze zich op eventuele informatie Zorg uit het overgangsgesprek, indrukken die ze opdoen uit het leerlingenwerk, soms ook door voorkennis af te toetsen. De school introduceert wel een methodiek die refereert aan de theorie over meervoudige intelligentie en die kinderen status verleent op basis van een of ander talent.

Leerbegeleiding

Professionalisering In de voorbije jaren volgden het team, dan wel teamleden nascholing in functie van de leerplannen wereldoriëntatie en, dit jaar, de mogelijkheden van ICT tijdens veeleer wereldoriënterende activiteiten.

3.1.2 Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde erkenningsvoorwaarden levert het volgende op. Onderzochte erkenningsvoorwaarde Leeft de school de bepalingen na over de taalregeling in het onderwijs? (decreet bao - art. 62,6°) Neemt de school de reglementering inzake vakantieperioden en de aanwending van de onderwijstijd, zoals bedoeld in artikel 50 in acht? (decreet bao - art. 62,8°) Heeft de school een beleidscontract of beleidsplan met een centrum voor leerlingenbegeleiding waarin de vereiste bepalingen zijn opgenomen? (decreet bao - art. 62,10°) Wordt de officiële school begeleid door de begeleidingsdienst van het GO!, OVSG of POV? (decreet bao art. 62,§2,4°)

14

ja, neen ja ja ja ja


3.2

Respecteert de school de overige reglementering?

Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde reglementering levert het volgende op. Onderzochte regelgeving Is er een schoolreglement waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 37) • geldelijke en niet-geldelijke ondersteuning die niet afkomstig is van de Vlaamse gemeenschap en de rechtspersonen die ervan afhangen • de bijdrageregeling • de engagementsverklaring tussen de school en de ouders waarin wederzijdse afspraken worden opgenomen over het oudercontact, voldoende aanwezigheid, vormen van individuele leerlingenbegeleiding en het positieve engagement ten aanzien van de onderwijstaal • de afspraken in verband met het rookverbod • het orde- en tuchtreglement van de leerlingen met inbegrip van de beroepsmogelijkheden • de procedures volgens welke getuigschriften worden toegekend • de procedure volgens welke beroep kan worden ingediend tegen een beslissing van de klassenraad met betrekking tot het getuigschrift • bepalingen in verband met het recht op onderwijs aan huis • richtlijnen inzake afwezigheden en te laat komen • afspraken in verband met huiswerk, agenda’s en rapporten • de wijze waarop de leerlingenraad in voorkomend geval wordt samengesteld

Is het schoolreglement conform het inschrijvingsrecht? (decreet bao - art. 37) Is er een schoolwerkplan waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 47) • de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele uitgangspunten dat het schoolbestuur voor de school vastlegt • de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen • de wijze waarop de school het leerproces van de leerlingen beoordeelt en daarover rapporteert • de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de werkvormen met andere scholen van gewoon/buitengewoon onderwijs • de wijze waarop de school via haar zorgen gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leeren ontwikkelingskansen van al haar leerlingen

Bezorgt de school de verplichte informatie aan de ouders correct bij de eerste inschrijving? (decreet bao - art. 28) Zorgt de school voor een correcte invulling van het zorgbeleid? (decreet bao - art. 153 septies, enkel van toepassing binnen een scholengemeenschap) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, is er dan een individueel werkplan voor de leerling? (BVR personeelsformatie) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, voorziet ze dan voor de leerkrachten nascholing taalvaardigheid en sociale integratie? (BVR personeelsformatie) Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van een getuigschrift? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Bewaart de school de bepaalde lijsten, notulen en dossiers met betrekking tot het getuigschrift? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Verloopt het afleveren van attesten aan leerlingen die geen getuigschriften krijgen, correct? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Respecteert de school het recht op 28 lestijden per week? (decreet bao - art. 48)


ja, neen ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja

ja

ja ja ja ja

15

4

BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT?

Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of procesvariabelen levert het volgende op.

4.1

Professionalisering

4.1.1 Deskundigheidsbevordering De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor doelgerichtheid, ondersteuning, doeltreffendheid, ontwikkeling. Motivering De expertiseontwikkeling van de teamleden is ingebed in het betreffende beleid van de scholengemeenschap en de scholengroep. Permanente professionalisering is het uitgangspunt van de schoolvisie die poneert dat alle personeelsleden op nascholing gaan ‘zodat ze zichzelf verder kunnen professionaliseren’. De functiebeschrijvingen expliciteren die verwachting. Dat nascholing kadert in de beleidsopties van de school, moet de doelgerichtheid ten goede komen. De school verantwoordt die opties en dus ook de nascholing vanuit de jaarlijkse bevraging van het personeel en de verwachtingen van onder meer de pedagogische begeleidingsdienst, de scholengemeenschap of de scholengroep. Het professionaliseringsbeleid krijgt vorm in het nascholingsplan dat vanuit noden en behoeften, accenten legt en keuzes maakt, en bepaalt hoe ze gevolgde nascholingen evalueert en implementeert. Het plan voorziet in lange- en kortetermijndoelen voor vijf dragers: teambuilding, introductie van of training in methodes of methodieken, ICT, navorming die kadert in actie- en beleidsplannen en ten slotte andere vormingen. De school creëert de nodige structuren om de deskundigheidsontwikkeling te ondersteunen. Hoewel niet geëxpliciteerd, beschouwt de school professionalisering ruimer dan nascholing alleen, en ziet ze dit als het traject om van een vernieuwing een routine te maken. Dat impliciete karakter weegt wel eens op het transparante karakter van het traject, dat behalve in scholing, voorziet in fasering, afspraken, ondersteuning in middelen, materiaal en mankracht, begeleiding, opvolging, bijsturing en overlegstructuren. Ze doet daarvoor een beroep op externe expertise van onder meer de begeleidingsdienst, nascholingsinstellingen of de scholengroep. Maar ook eigen deskundigheid weet ze te gebruiken om de professionalisering te ondersteunen. Zeker zo essentieel voor een effectief beleid ter zake zijn zowel de professionele openheid en vernieuwingsbereidheid van het team, als de gezamenlijke doelgerichtheid die het team kenmerkt. In functie van de interne kwaliteitszorg is het aftoetsen van de doeltreffendheid van de deskundigheidsbevordering via evaluatie en reflectie een constante. Wie een individuele nascholing volgt, maakt een schriftelijke evaluatie op en rapporteert tijdens de teamvergadering. Tijdens teamvergaderingen zijn de opvolging en bijsturing van vernieuwingstrajecten terugkerende agendapunten. Vooral trajectmatige vernieuwingen die verder gaan dan nascholingen-op-zich, slaan aan. Vanuit ontwikkelingsperspectief is het belangrijk dat de school eigen keuzes weet te maken en al of niet in te spelen op externe verwachtingen. Het team percipieert het als vanzelfsprekend om zich als team en individuele leerkracht voortdurend te professionaliseren. De sterke veranderings- en vernieuwingsdynamiek die school ontwikkelt, blijkt uit de langetermijnplannen, zo ook voor deskundigheidsbevordering. Wel valt op dat er veel prioriteiten lopen, hetgeen kan wegen op de diepgang van de beoogde verbetering.

16


4.2

Begeleiding

4.2.1 Sociale en emotionele begeleiding De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor doelgerichtheid, ondersteuning, doeltreffendheid, ontwikkeling. Motivering Vanuit een visie die gericht is op de ontwikkeling van de totale persoonlijkheid van kinderen, distilleert de school vijf pijlers waarop ze de sociaal-emotionele begeleiding bouwt: welbevinden – de school ziet leerplicht als leerplezier –, structuur, veiligheid, respect – we zijn niet gelijkaardig, wel gelijkwaardig – en het bieden van een goede basis via kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes. Vandaaruit verantwoordt de school op basis van een beginsituatiebepaling over hoe tevreden kinderen zijn, acht doelstellingen die de sociaal-emotionele begeleiding aansturen. Impliciet tekent zich daarin zowel de cruciale rol van de groepsleraar voor het creëren van een positief leef- en leerklimaat, als de sterk preventieve benadering om gewenst gedrag te bevorderen, af. Deze doelgerichte benadering krijgt een uitwerking in acties op het niveau van de kinderen, de klasgroepen, de school en de ouders. Om de acties te realiseren, voorziet de school op beleids- en uitvoeringsniveau in de nodige structuren, waarvan de maandelijkse teamvergadering en diverse andere overlegmomenten de hoekstenen zijn. De aankoop van bronnenmateriaal voor leerkrachten, de ontwikkeling en aanmaak van eigen concepten en materiaal voor de kinderen zijn hierbij ondersteunend. Voorts sturen werkgroepen, het zorgteam en individuele leraren acties aan, en desgevallend haalt de school externe expertise in om het team te professionaliseren, te begeleiden en te ondersteunen. Even ondersteunend als de structuren dat zijn voor de kwaliteitsvolle uitbouw van sociaal-emotionele begeleiding, is de teamcultuur dat ook. Het Kameleonteam kenmerkt zich in dit verband door het permanente streven om zijn opvoedende rol te optimaliseren. Cruciaal daarvoor is de participatieve beleidscultuur die de school tekent, hetgeen een breed draagvlak creëert voor de werking, de structuren en de vernieuwingen. Dat vernieuwingen of bijsturingen uitmonden in verbeteringen, impliceert dat er positieve effecten zijn. Tevredenheidsonderzoeken bij kinderen en ouders, de screenings van het welbevinden en de betrokkenheid zijn instrumenten, die samen met de evaluaties – soms sterktezwakteanalyses – tijdens overlegmomenten zoals de teamvergadering, peilen naar de doeltreffendheid van een en ander. Zo stellen de leerkrachten vast dat het speelplaatsbeleid en de fairplayaanpak leiden tot minder problemen op de speelplaats en dat de klassikale beloningssystemen motiverend werken. Leerkrachten illustreren ook dat leerlingen meer en meer respect hebben voor elkaar en voor anderen. Het beleid inzake sociaal-emotionele begeleiding verloopt ontwikkelingsgericht. Heel wat acties zoals de talentenaanpak lopen nog of verdienen verdieping. De school participeert ook aan het vijfjarige project Innoveren en Excelleren in Onderwijs, kortweg pIE.O. In opdracht van de Vlaamse minister van Onderwijs en onder leiding van de Koning Boudewijnstichting wil het project in basisscholen met een grote concentratie aan SES-leerlingen (sociaaleconomische status) zoeken naar manieren om tot een grotere leerwinst, tot betere leerprestaties en tot een hoger welbevinden van de leerlingen te komen.


17

5

ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL

Het onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op. Het interne leiderschap is vrij breed gestructureerd met gedelegeerde verantwoordelijkheden naar werkgroepen, overlegstructuren en leerkrachten. Een open communicatie en duidelijke afspraken zijn pijlers van de schoolcultuur. De directeur is een gedragen figuur, die de werking krachtig aanstuurt. Het team ervaart de directeur als deskundig, gedreven en consequent, als degene die ieders capaciteiten erkent, die richt, stuurt en bijstuurt, luistert, opvolgt, steunt en ondersteunt. De school weet duidelijk wat ze wil en voert daarom onder impuls van de directeur een langetermijnbeleid dat de werking richt. Een vijfjarig actieplan, dat ook kadert in het beleid van de scholengroep en scholengemeenschap, geeft daar vorm aan en belichaamt een sterke doelgerichtheid. Dit schooljaar startte het tweede vijfjarenplan met onder meer accenten op muzische vorming, het evaluatie- en taalbeleid. Ingebed in het vijfjarenplan werkt de school ook met flankerende beleidsplannen voor onder meer zorg en sport. In het eerste vijfjarenplan focuste de school, mede gebaseerd op een analyse van het vorige doorlichtingsverslag, op onder andere de professionele samenwerking van de teamleden en op een herprofilering van het schoolimago. Het team koos met Kameleon voor een nieuwe schoolnaam en hertaalde het pedagogisch project van het GO! naar de schoolsituatie. Vooral veiligheid, structuur en welbevinden vindt de school essentieel om kinderen tot totale ontwikkeling te brengen. Er heerst ook een aangename teamsfeer. Het resultaat is niet alleen een sterk gelijkgericht en positief denken over onderwijs, hun leraarschap, de leerlingenpopulatie en de eigen school, maar ook dat de leerkrachten enthousiast zijn over hun school, die de laatste jaren met bijna de helft groeide. Deze school weet wat ze wil. De school levert heel wat inspanningen om naar ouders en kinderen een breed maatschappelijk engagement op te nemen. Het team krijgt veel inspraak bij de beleidsvoering en beleidsbeslissingen. Formele en informele evaluatiemomenten en vooral diverse overlegstructuren zijn fora die inbreng mogelijk maken en die zodoende mee een breed draagvlak creëren voor beslissingen. Teamleden mogen punten op de agenda plaatsen. Duidelijke informatie en correcte communicatie tekenen het overleg. De school is zich ervan bewust hoe belangrijk het is om onderwijsopbrengsten in kaart te brengen om een zicht te krijgen op de doeltreffendheid van de onderwijskundige en opvoedkundige aanpak. Het maken van sterktezwakteanalyses, de tevredenheidsonderzoeken, het opvolgen van gegevens uit het vervolgonderwijs en de deelname aan methode-onafhankelijke eindtoetsen wijzen daarop en zorgen ervoor dat de school zichzelf vrij goed kent. De school inventariseert, analyseert en interpreteert sommige onderwijsopbrengsten cyclisch, systematisch en beschouwd over een langere termijn, en dit in functie van verbeteringen. De school die in de scholengemeenschap ook ankerschool voor anderstalige nieuwkomers is, investeert doelgericht in een taalbeleid. Op dit moment werkt een schoolplatform met het team een visie uit en een leerkracht fungeert ook als taalcoach. De school beschikt over 62 SES-lestijden om een schooleigen gelijkeonderwijskansenbeleid te blijven voeren. Verwijzend naar de taalachterstand van de meeste kinderen, zet de school in op taalvaardigheid. Ze maakt daarvoor op dit moment een beginsituatieanalyse op, die moet uitmonden in een beleidsplan dat voorziet in doelstellingen, acties en de evaluatie ervan.

18


6 6.1

STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL Wat doet de school goed?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • Het evenwichtige aanbod voor de leerdomeinen van wereldoriëntatie en Nederlands in de beide afdelingen. • De initiatieven voor het bevorderen van het lezen en het leesplezier en de extra aandacht voor het leerdomein spreken. • Het aanreiken van realistische contexten met oog voor een brede integratie en met respect voor de culturele verscheidenheid van de populatie. • De inspanningen voor anderstalige kinderen en voor ‘anderstalige nieuwkomers’. Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen • De voortreffelijke, want doelgerichte, ondersteunende, doeltreffende en ontwikkelingsgerichte aanpak van zowel de deskundigheidsbevordering van alle teamleden, als de sociaal-emotionele begeleiding van kleuters en leerlingen. • Het belang van veiligheid, structuur en welbevinden als fundament om deze kinderen tot totale ontwikkeling te brengen en het maatschappelijk engagement dat leerkrachten daartoe opnemen. Wat betreft het algemeen beleid • De inzet van leerkrachten en directeur die hard en met een hart werken voor de school en de kinderen. • De sterk visiegerichte, planmatige en transparante benadering en uitwerking van het schoolbeleid als basis voor de metamorfose die de school de voorbije jaren onderging. Deze school weet wat ze wil. • Het gedragen en gedeelde leiderschap, de vernieuwingsbereidheid van de teamleden en hun geloof in de school.

6.2

Wat kan de school verbeteren?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • Het doelbewuster en doelgerichter bewerken van de mondelinge taalvaardigheid – ook van de schooltaal – en het bewuster aanbieden van talige situaties die kinderen tot spontaan spreken brengen. • Een betere afstemming van de observaties voor mondelinge taalvaardigheid op beoogde en relevante doelen. • De aanpassing van de rapportering aan het evenwichtige aanbod van leerdomeinen en leergebieden.


19

7 7.1

ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg

In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de erkenningsvoorwaarde ‘voldoen aan de onderwijsdoelstellingen’: GUNSTIG voor kleuteronderwijs en lager onderwijs.

7.2

Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg

In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de overige erkenningsvoorwaarden: GUNSTIG

Namens het inspectieteam

Voor kennisname

Ludo Coenen de inspecteur-verslaggever

Naam: het bestuur of zijn gemandateerde

Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling

20


Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Kameleon te MAASMECHELEN (Eisden)

Recommend Documents