Verslag inspiratiemeeting Evaluatie Autovrije Zondag 20 maart 2015 Introductie Peter Slabbynck van het Netwerk Duurzame Mobiliteit (NDM) Rol van het Netwerk: 1. Coördinatie WvdM - Kadert binnen European Mobility Week dus data liggen vast - 4 vaste onderdelen: o Car Free Day o Strapdag o Autodeelsalon o Autovrije zondag 2. -
3. 4. -
Campagnemateriaal Folderaffiche Invulaffiche Postkaart Verdeling is gratis Beheer website en Sociale media (FB, Twitter) Genereren van persaandacht Nieuwsbrieven Indien nieuwe ideeën mogen steden dit melden aan NDM of M21, proberen wij in de pers te krijgen
Belangrijk dat de contactgegevens per organiserende gemeente ook op de website van WVDM worden ingegeven, zodat burgers onmiddellijk bij juiste persoon terecht komen.
Algemene inleiding Mobiel21 -
Aanspreekpunt Autovrije Zondag = Mobiel 21 Week van de Mobiliteit = 16 tot 22 september Autovrije Zondag valt in WvdM maar steeds eigen keuze van steden en gemeenten om datum te kiezen i.f.v. organisatie en mankracht. Toch is 1 dezelfde dag beter i.v.m. persaandacht.
Waarom organiseer je autovrije zondag? -
Herentals: om het STOP principe te promoten, om beleid in de kijker te zetten, vanuit bestuur, uitvoering mobiliteitsplan Kortrijk: op vraag van de burgers, politieke partijen en organisaties Kontich: Nieuw circulatieplan (knippen van bepaalde straten,…), gewenning voor de bevolking, aankondigen permanente maatregelen Beveren: Bewoners laten ervaren hoe een autovrije straat voelt, gemeentebestuur is trekker
-
Poperinge: buurgemeenten doen het al Vanuit Europa: 70% woont in verstedelijkt gebied1. Ontwikkeling van steden is zeer belangrijk voor Europese Commissie. Gaan ervan uit dat steden en gemeenten veel vooruitstrevender kunnen zijn dan lidstaten op zich. Dus proberen ze via allerlei Europese projecten de steden en gemeenten proefprojecten op te zetten en hen vooruitstrevende maatregelen te implementeren, in het bijzonder over mobiliteit en mobiliteitsmanagement. Vb. Civitas, EPOMM, Eltis, ENDURANCE. Gaan er dus vanuit dat steden en gemeenten grote invloed kunnen hebben. Ook op het vlak van luchtkwaliteit, leefbaarheid, auto meer weren uit de stad… Steden trekken zelf steeds meer aan de kar i.v.m. duurzame mobiliteit door fileleed, luchtkwaliteit, leefbaarheid, aantrekkingskracht van de stad,… In Vlaanderen zijn grote stukken van het grondgebied erg verstedelijkt. Dus in Vlaanderen is er zeer veel aandacht nodig voor mobiliteitsmanagement.
Wat doet Mobiel 21 voor de Autovrije Zondag? -
Ondersteuning steden en gemeenten Pers en promotie Campagnemateriaal: o Campagnebeeld: eigen campagne voor steden en gemeenten maar gemeenschappelijk campagnebeeld WvdM zorgt voor eenheid (bv verschijnt ook op bussen van De Lijn) o Affiches (100 gratis bij inschrijving voor 19 mei) o Afspanningslint (500m gratis voor elke inschrijving voor 19 mei) o Banner (1 gratis bij inschrijving voor 19 mei) o Campagnemateriaal: bijbestellen tegen kostprijs o Informatie: ondersteunende fiches communicatiemiddelen Intern en Extern, fiche over partners (handelaars, politie, bewoners, personeelsbezetting, verkeersregeling, technische dienst,…) inspirerende voorbeelden, leuke activiteiten (fijn stof meting, vergelijking geluidsniveau,…) materialen op website o Nieuwsbrieven (digitaal) o Persaandacht o PPT Inspiratiemeeting + verslag ervan op website autovrije zondag
Persaandacht genereren 1
20/9 Pers meestal in Brussel o.w.v. grootste autovrije gebeid in EU, Koning die gaat fietsen,… Persbericht M21 zodat er ook aandacht gaat naar andere steden en gemeenten Autovrije Zondag is ondertussen ingeburgerd 13j AZ in Brussel Link website per gemeente + uitwisselen links
European Commission, Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of Regions, UMP COM(2013) 913 final
-
-
Toonmoment realisaties en nieuwe permanente maatregelen tijdens AZ: bv: zone 30, knippen, permanent verkeersvrije zones, fietsstraten, schoolstraten,… deze kunnen ook opgelijst worden en op de website van AZ worden geplaatst Facebook en andere sociale media: Ook voor steden en gemeenten zelf, foto’s doormailen van vorige jaren
MEENEMERS: -
Affiches: Hoe gaat de verspreiding hiervan? Via burgers, diensten, gemeenschapswachten? Overkoepelend thema/rode draad samen met Brussel? Bijvoorbeeld fietsers die een parcours volgen langs de deelnemende gemeenten? Fietspunten: proefperiode, open op zaterdag en zondag voor vrije tijd en toeristen en dat integreren in AZ? Bv. Knokke, Mechelen, Gent, Deinze Link zetten op WVDM met programma activiteiten van de verschillende steden en gemeentes Dit jaar meer aandacht ook voor permanente maatregelen: vb. zone 30, doorknippen straten, autovrij maken pleinen, nieuwe fietsinfrastructuur Tijdens Autovrije Zondag ook voldoende aandacht voor duurzame mobiliteit, ook in communicatie: gekke fietsentocht, handelaars tonen hun nieuwste fietsen en laten ze testen, wandeltocht, doorsteekjes, fietstocht, permanente maatregelen,…
Inspirerende voorbeelden: Presentatie Brugge -
Filip Strobbe Brugge Plus: gemeentelijke VZW die o.a. Autoloze Zondag Brugge organiseert. AZ op 20/9 Verkeersvrije historische binnenstad Meer dan enkel autovrije stad o Kroenkelen (fietstocht buiten de stad i.v.m. conflicten met voetgangers) o Cultuurmarkt o Openingsact: meer gimmick dan mobiliteitsgebonden o fietsfanfare o Kermis o Vismarkt: mosselsouper o Kinderanimatie o Buurtlunch o Evenementen jeugddienst o Muziekgroepjes o Dans, zumba o Mobimarkt: fietshandelaars, fietsregistratie o Slotevenement: optreden populaire band
-
-
-
Verstandshuwelijk: historisch zo gegroeid, Kroenkelen bestond al, dus AZ werd er aan gekoppeld in 2008. AZ wordt niet georganiseerd door mobiliteitsdienst maar door cultuurorganisatie. Afgelopen jaar kwam de cultuurmarkt er bij. AZ is evenement, belangrijk dus dat dit op voorgrond komt. Bevolking pikt het niet zomaar dat je straten afsluit zonder dat er iets gebeurt. Hebben al gekeken om te proberen een gewestweg buiten binnenstad vrij te maken, maar daar geen animo voor. Brug te ver. Burgers verwachten animatie. Brugge is sowieso al autoluwe stad, daarom makkelijker om binnenstad autovrij te maken dan vb. Antwerpen aankondigen als evenement en groot volksfeest ! in Brugge nog steeds AUTOLOOS – historisch gegroeid en willen dit zo behouden Brugge heeft in het historische centrum al goeie luchtkwaliteit, omdat er sowieso al weinig auto’s rijden (lussen, weinig parkeermogelijkheid) Koetsen en toeristenbussen krijgen op AZ iets ander parcours, maar zijn niet te weren uit autovrije zone o.w.v. concessies van 1j Moeilijkheden voor hotels en toeristen die aankomen en vertrekken: goede communicatie is van groot belang AZ wordt niet uitgespeeld naar toeristen, eerder volksfeest voor de Bruggelingen zelf Oproep naar Brugse verenigingen om te zorgen voor animo, buurt die samen luncht of ontbijt verzorgt AZ biedt mogelijkheden voor groot volksfeest Dit type van autovrije Zondag vergt een groot budget. Oorspronkelijke doelstellingen dreigen soms ondergesneeuwd te worden door het evenementiele karakter van AZ Eigen aard van de stad: toeristen, koetsen, hotels Groot publieksbereik voor mobiliteit maar moeilijk om de boodschap van “minder hinder” over te brengen Verkeersinfarct door mensen die met de auto naar AZ komen door de grote evenementen Zonder evenementen ervaren bewoners AZ als pestmaatregel
AZ heeft nog onvoldoende effect op hoe bevolking nadenkt over mobiliteit, mobiliteit is aanleiding maar niet het belangrijkste aandachtspunt. Evenement is voor de stad belangrijker dan focus op mobiliteit.
MEENEMERS: -
-
Persaandacht: zij willen ook in het avondjournaal komen, dit is laatste jaren niet ’t geval. Heel veel aandacht naar Brussel, andere steden verdwijnen op achtergrond. Organisatoren worden door stadsbestuur aangepord om nog spectaculairdere dingen te doen die daarom niet echt iets te maken hebben met mobiliteit. Uitdaging voor ons om na te denken over ‘leuke’ activiteiten die het evenementiele met duurzame mobiliteit combineren Grote evenementen trekken veel wagens kijken of de steden en gemeenten in hun communicatie ook opnemen hoe mensen er kunnen geraken! Hoe kunnen we De Lijn en de NMBS nog meer betrekken? o Meer aandacht voor openbaar vervoer! Ook op website o Het doelpubliek heeft wel interesse in folders en info over De Lijn o Niet alleen bus promoten o De lijn: Infostand maar moeilijk te overtuigen, willen AZ niet in hun promotie opnemen ondanks interesse van publiek in DL o AZ kan alternatieven tonen voor dagdagelijks mobiliteitsgedrag voor bewoners o Schoolroutekaarten, bussen naar de rand, bus niet genoeg bekend als alternatief in buitenwijken o vragen aan De Lijn of ze langer op voorhand folders kunnen zetten o Vragen aan De Lijn of ze op Autovrije zondag meer bussen en diensten inzetten in bepaalde steden die meedoen aan de Autovrije zondag. VB. Dienstregeling van de week – toepassen op zondag. o Ook aandacht voor busvervoer buiten Autovrije Zondag o Elke gemeente afzonderlijk weegt niet zwaar genoeg om dingen te doen bewegen bij DL en NMBS
Presentatie Kortrijk -
Organisatie door mobiliteitsdienst Budget: middelmatig. Veel activiteiten georganiseerd door Kortrijkse organisaties 2013: kleinschalig Activiteiten: o Kortrijk gaat voor twee wielen: uitdaging van stad naar burgers: als jullie erin slagen om 10.000 autoritten te vervangen door fietsritten dan… o Eigen communicatie rond Autovrije Zondag o Sensibiliseringsactie om meer mensen op de fiets te krijgen door September FIETSMAAND! In te voeren met wedstrijd o A.d.h.v. registratie fietsriten en winnen prijzen via spaarkaart. Handelaars konden stickertjes uitdelen aan mensen die met de fiets naar de handelaars komen; o Glowparty voor winnende school. o Testkaravaan Provincie West-Vlaanderen: gericht naar bedrijven die een grote vloot fietsen kunnen testen. Was dure maatregel, maar wel zeer succesvolle. 1/3 van het budget ging er heen. o Lieve zusjes, stoere broers: breed netwerk, organiseren pop-ups en in de fietsmaand het BK cargobike. o Rollatortreffen: “seniorenfiets”, OCMW, actiemoment, taboe doorbreken, sociaal isolement doorbreken, innovatief, alle leeftijden op AZ, alle leeftijden mobiel op straat.
-
o Shuttlebussen voor mindermobielen o Opening cultuurseizoen o Nieuwe fietsinfrastructuur in de kijker zetten o 2e handsmarkt fietsen o Autopia o Scholen o Groene graszoden en picknicktafels: andere straatinvulling o Fijnstofmeting ism Trage Wegen o Samenwerking Klimaat… Organisaties stappen zelf naar de stad om iets te organiseren tijdens AZ Nu ook al op invalswegen communiceren dat parkings en centrum niet bereikbaar zijn Agressiviteit van bestuurders indien niet op voorhand gecommuniceerd dat binnenstad niet bereikbaar is met de auto. Moeilijkste: bedrijven bereiken Rollatortreffen: contactgegevens Zonnewijzer doorsturen naar M21 Dit jaar ook andere evenementen (zie slide) dan vorig jaar
Effect na AZ? Ja, want meer bakfietsen, meer rollators, en meer fietstassen van de stad in straatbeeld, CLEAN Link, effect blijkt ook uit voor-en-na-fijnstofmeeting ! Jeroen Kortrijk mail sturen of ze in hun communicatie ook meegeven dat stadscentrum niet bereikbaar is met de wagen. // met KAA GENT Communicatie plan -> niet alleen adviseren om niet met wagen te komen, maar ook om af te raden: dit dikwijls grotere impact.
Presentatie Kontich -
-
Inspiratie gevonden bij buurgemeenten Nieuw verkeerscirculatieplan: AZ als voorproefje van want komt/mogelijk is Nog geen draagvlak bij bevolking daarom Autovrije Zaterdag i.s.m. jaarlijkse vrijetijds- en cultuurmarkt Partners: o autodelen Cambio, Autopia, Bolides met als resultaat 12 vaste gebruikers Bolides o fietsersbond o fietshandelaars 2e handsmarkt fietsen Testmogelijkheid elektrische fietsen Kleinere straten = goedkoper Standjes lokale verenigingen Communicatie via sociale media Door organisatie op zaterdag goedkoper inzet politie
! kijken strategie Project ‘duurzaam naar events’ dit doorsturen naar gemeenten en steden!
Handelaars -
! Doorsturen naar gemeenten en steden wat voordelen voor handelaars kunnen zijn… Onderzoek: Handelaars denken nog te veel dat ze parkings nodig hebben. Er werd al herhaaldelijk in verschillende steden onderzoek gedaan naar consumentengedrag van automobilisten, voetgangers en fietsers. De uitgaven bij lokale handelaars liggen voor fietsers ligt dit 50% hoger dan voor wagens omdat ze meer komen, frequenter. Klanten die met fiets
-
-
-
komen zijn trouwer. Ook in Kopenhagen en Amerika blijkt dat de fietsers ook meer uitgeven in café’s, bar, hotels...behalve in supermarkten. Ook om draagvlak creëren bij handelaars. Winkels die je zou associëren met een locatie langs grote rijwegen zoals Aveve of grote schoenenketen verhuizen meer en meer naar kleinere winkelwandelstraten met een stadsversie van hun winkels Maar ook Colruyt is bezig om te kijken hoe ze meer fietsers kunnen aantrekken. Dus fietsers komen de lokale economie ten goede. Het denkpatroon van veel handelaars is: als je wagen weert, heb je minder passage. auto’s weren kan hier ook positief zijn: doordat er geen sluipverkeer is zijn er meer parkeerplaatsen vrij voor mensen die willen winkelen. Minder zoekende auto’s dus ook meer voetgangers en fietsers Ook openbaar vervoer hierop afstemmen + parkeerbeleid aanpassen: kortparkeren goedkoper maken, langparkeren duurder want daar hebben handelaars niets aan. Afhankelijk van hoe mensen naar het stadscentrum komen, inzetten op fietsers en voetgangers voor doorstromingen komt lokale handelaars ten goede Fietsenstallingen voor de deur trekt fietsende klanten aan Brugge: Geldmunstraat en Noordzandstraat meer omzet en passage ondanks wegenwerken waardoor enkel voetgangers en fietsers nog kunnen passeren. Sint-Niklaas: heropleving stationsstraat ondanks shoppingscenter Ieper: handelaars daar zeker geen tegenstander van omdat er meer volk op de been brengt. Vilvoorde: Uplace, handelaars houden nog vast aan automobilisme, bij de heraanleg van het handelscentrum worden toch nog massaal parkings voorzien
MEENEMERS: -
-
Laat middenstanders uit autovrije straat getuigen om andere handelaars te overtuigen van het nut van autovrije straten Meten of ze meer verkocht hebben tijdens een autovrije dag Meten: ga op zoek naar redenen waarom handelaars hun zaak verhuizen naar een autovrije straat. Bouw deze database in de loop der jaren op. Dorpsmentaliteit is niet dezelfde als stadsmentaliteit. De onderzoeksresultaten zijn vooral gericht op steden. Dit moet ook misschien onderzocht worden op vlak voor gemeenten. Daarnaast ook impact voetgangers onderzoeken. Autovrije zaterdag als opstap naar autovrije woensdag?
