Verrassingsfiets Stap op de fiets en trap. Kijk wat er gebeurt. Stel vragen: Hoeveel beentjes zitten er in je arm? Zet ze aan het denken: Zou een hond er binnenin ook zo uitzien? Daag ze uit: Kun jij je ribben tellen? Goed om weten: Een volwassen mens telt 206 botjes. Bij kleine kinderen zijn er dat meer, omdat bij hen de botten in bijvoorbeeld de schedel nog aan het samengroeien zijn. Zonder geraamte zou je eruitzien als een zak gelei. Je geraamte zorgt voor je vorm, en het geeft aan je spieren iets om te bewegen. Bovendien beschermen je schedel en je ribbenkast kwetsbare organen. En je tanden maken dat je kunt eten.
- 18 -
- 19 -
Hoe groot ben ik? Meet hier hoe groot je bent. Stel vragen: Weet je hoe groot je bent? Zet ze aan het denken: Hoe groot wil je worden? Daag ze uit: Hoe groot ben ik, denk je? Goed om weten: Je moet jaren eten om groot te worden. Als je meteen groot geboren werd, hadden je ouders dat in jouw plaats moeten doen. Dat is toch een beetje te moeilijk. ’s Avonds ben je korter dan ’s morgens. Van heel de dag rechtop te lopen zakt je ruggengraat een beetje in. Tijdens je slaap komt hij weer op lengte, omdat je gewicht er dan niet aan trekt.
- 20 -
- 21 -
Wat ruik ik? Stel vragen: Wat ruik je hier allemaal?
Duw op een bolletje, ruik aan het roze gaatje. Herken je de geur? Ben je niet zeker? Kijk dan onder het plaatje.
Zet ze aan het denken: Zouden dieren ook kunnen ruiken? Daag ze uit: Hoe lang doe je erover om alle geuren te herkennen? Goed om weten: Zowat alle dieren kunnen ruiken. Ook vogels, zelfs vissen. Je familieleden hebben hun eigen geur. Aan een bezweet T-shirt kun je vaak ruiken van wie het is. Mensen hebben een scherpere blik dan veel andere dieren, maar in ruil hebben ze een middelmatige reukzin en geen goed geheugen voor geuren. Honden en katten ruiken veel beter dan wij.
Welke geur kun je hier ruiken? c olifant - 22 -
c varken - 23 -
c geit
Tanden poetsen Poets jij elke dag je tanden? Stel vragen: Hoeveel melktanden ben je al kwijt? Zet ze aan het denken: Waarom poets jij je tanden? Daag ze uit: Tel de tanden in je mond. Goed om weten: Je tanden kunnen niet goed tegen suiker. Of juister, tegen het zuur dat de bacteriën in je mond met die suiker maken. Wie goed poetst, haalt die bacteriën van zijn tanden af. Opgelet: de bacteriën wonen ook in het vuil tussen je tanden. Ook daar moeten ze weg. Neem bij het begin van elk seizoen een nieuwe tandenborstel. Na drie maanden zit de oude borstel zelf ook vol bacteriën.
Welke kleur hebben je tanden? c rood - 24 -
c wit - 25 -
Spring zo ver je kunt Stel vragen: Spring je met een aanloop verder dan zonder?
Spring zo ver je kunt. Zonder aanloop. Wat gaat het best: met je twee voeten tegelijk, of apart?
Zet ze aan het denken: Is drie centimeter voor een vlo verder dan drie meter voor jou? Daag ze uit: Hoe ver denk je te kunnen springen? Goed om weten: Sedert 1991 staat het wereldrecord verspringen voor mannen op naam van Mike Powell, met 8,95 meter. Galina Chistyakova houdt al sedert 1988 het record voor vrouwen, met 7,52 meter. De beste menselijke springers mogen zich dus vergelijken met een kangoeroe, die ook vijf keer zijn lichaamslengte springt. Konijnen doen ongeveer dubbel zo goed. Het wereldrecord staat sinds 1999 op naam van het Deense konijn Yabo, met 300 cm. Maar springspinnen halen dertig keer hun lichaamslengte. En vlooien halen met 30 cm zelfs tweehonderd keer hun lichaamslengte.
- 26 -
- 27 -
Gluurspiegels Kam je haar voor de spiegel. Wat valt je op? Stel vragen: Waar heb je thuis allemaal spiegels en spiegelende dingen? Zet ze aan het denken: Hebben we thuis spiegels die verkleinen of vergroten? Daag ze uit: Hoeveel gekke bekken kun je trekken? Goed om weten: Een holle spiegel vergroot je beeld (toch als je er dicht genoeg bij komt). Een bolle spiegel verkleint je beeld. Holle, vergrotende, spiegels zijn handig als scheerspiegel of make-up spiegel. Bolle spiegels verkleinen het beeld en geven je zo een groter blikveld. Daarom worden ze gebruikt als achteruitkijkspiegels en als verkeersspiegels op kruispunten. Een lepel is een holle en een bolle spiegel tegelijk. In een ‘omkeerspiegel’ zie je jezelf zoals anderen je zien. Je bent niet gewend om met dat beeld om te gaan. Maar met wat oefening lukt haar kammen ook voor zo’n omkeerspiegel.
Wat gebeurt er als je tussen twee evenwijdige spiegels gaat staan? c je ziet jezelf ondersteboven c links wordt rechts c je ziet een eindeloze rij weerspiegelingen van jezelf
- 28 -
- 29 -
