Verkiezingen Provinciale Staten. Er valt wat te kiezen!

Kleine Kernen Krant Dé onafhankelijke krant voor en door inwoners van Kleine Kernen

Provinciale Politieke Partijen aan het woord

Verkiezingen Provinciale Staten Er valt wat te kiezen! Op 18 maart is het zo ver. De stembureaus gaan open, er valt wat te kiezen. U kunt die dag uw stem uitbrengen voor een nieuw provinciaal parlement. Naast de verkiezingen voor Provinciale Staten, kan er ook gestemd worden op kandidaten voor de dagelijkse besturen van de waterschappen. Ga dus stemmen en kies voor Brabant! U bepaalt bovendien mee hoe

de Eerste Kamer er de komende vier jaar uit komt te zien. De Statenleden kiezen immers de leden van de Eerste Kamer. Op 18 maart gaat het echter in de eerste plaats om ons Brabant. Uw keuze die dag bepaalt mee hoe wij in Brabant inzetten op het versterken van de economie, de werkgelegenheid, hoe wij Brabant bereikbaar houden, zorgen voor de natuur, de land-

bouw verder duurzaam ontwikkelen, zorgen voor voldoende water in de sloot, niet te veel en niet te weinig. Om nog maar te zwijgen over de toekomst van steden en de leefbaarheid in onze dorpen, uw gemeente. Kortom, op 18 maart 2015 gaat het om Brabant en uw keuze. Laat om die reden uw stem niet verloren gaan. Wim van den Donk, Commissaris van de Koning van Noord-Brabant Bron: Verkiezingskrant Provincie Noord-Brabant

2

Kleine Kernen Krant 2014/15 nr:4

Wil uw partij extra geld beschikbaar stellen voor het realiseren van nieuwe plannen in de kernen van Brabant als alternatief voor de IDOPgelden?

VVD

De IDOP-gelden hebben in de tijd dat de provincie kon rekenen op ruime budgetten, een bijdrage geleverd aan plannen in kernen van Brabant. Nu de provincie niet meer de ‘pinautomaat’ functie kan vervullen, moet er gekeken worden naar waar de provincie haar bijdrage, naast de gemeenten, kan leveren aan plannen in de kernen van Brabant.

CDA

Jazeker. De IDOP’s hebben een beweging in gang gezet van mensen die zelf de verantwoordelijkheid hebben genomen voor hun omgeving. Een groot succes, vindt het CDA. Daardoor zijn inwoners en overheden beter gaan samenwerken en naar elkaar gaan luisteren. De huidige aanpak in de discussie over het buitengebied, samen met mensen werken aan een beter Brabant, is daar een direct gevolg van. Ook de DOE-budgetten voor de kernen zijn een goed vervolg op de IDOPS’s.

PVV

Ja, leefbaarheid is een belangrijk speerpunt in ons verkiezingsprogramma; het is uitermate belangrijk voor de Brabanders! Uitgangspunt zijn de initiatieven van bewoners van de kernen om de leefbaarheid te verbeteren, waar mogelijk kan de provincie daarbij een ondersteunende rol spelen.

SP

Ja, de SP heeft van harte ingestemd met doe-budgetten Noord-Brabant. De subsidie kan worden verstrekt voor projecten gericht op het versterken van de leefbaarheid.

PVDA

De PvdA wil dat de succesvolle dorpontwikkelingsplannen een vervolg krijgen om de leefbaarheid in kleine kernen te behouden of te vergroten. Het gaat daarbij niet alleen om ruimtelijke plannen, maar ook om sociale plannen, bijvoorbeeld op het gebied van zorg in de buurt.

waren gebleven voor de KK. Gedeputeerde van Haaften (CDA) heeft echter in de uitvoering het voorstel uitgebreid naar projecten in wijken. GroenLinks is daar niet echt blij mee omdat het budgetbeperkt is (2 jaar 400.00 euro), want de KK kunnen dit echt heel goed gebruiken.

D66

50 plus

D66 vindt dat het inzetten van IDOP-gelden een goede impuls gegeven heeft aan dorpsontwikkelingen. Veel dorpen hebben hier gebruik van gemaakt. Wij vinden dat de gemeente het eerste aanspreekpunt is voor hun inwoners. Wij zien de rol van de provincie als verbinder en makelaar tussen initiatieven die gemeente-overstijgend zijn. De provincie heeft ook een rol in plannen van inwoners die taken van de provincie raken, zoals openbaar vervoer, een groene woonomgeving en energiecoöperaties.

GroenLinks

Ja dat willen wij zeker. De afgelopen vier jaar heb ik steeds aandacht gevraagd voor een vervolg op de leefbaarheidsimpuls, die de Idop was. Tevens heeft GroenLinks aandacht gevraagd voor de leefbaarheid in West Brabant, toen bleek dat er daar veel minder op de IDOP’s was ingeschreven dan in bijv. OostBrabant. In 2014 heeft GroenLinks de motie voor de Doe-budgetten opgesteld. Deze motie is door alle partijen gesteund, behalve door D66. Door deze motie is er budget gekomen voor kleine leefbaarheidsinitiatieven van groepen mensen in kleine kernen. GroenLinks had liever gehad dat deze budgetten alleen bestemd

De i-Dopgelden hebben een heel positieve uitwerking gehad op de leefbaarheid in de kleine kernen waarin ze werden gebruikt. Derhalve is er alle reden om dit voort te zetten.

Partij voor de Dieren

Ja. De Partij voor de Dieren steunt burgerinitiatieven om de omgeving groen en leefbaar te houden. De Partij voor de Dieren zet zich in voor goed openbaar vervoer en pinautomaten. Krimpregio's krijgen een groene kwaliteitsimpuls. Verder wil de Partij voor de Dieren samen met gemeenten algemene voorzieningen zoals bibliotheken, zwembaden en buurthuizen energieneutraal maken met isolatie en zonnepanelen.

Platform Vrije Politiek

Alleen als dit regio versterkend is. Het uitgeven of beschikbaar stellen van gelden moet geen doel op zich zijn, men moet kijken naar een eventuele meerwaarde en daarbij is een waarde oordeel vanuit de bevolking voor ons leidend. Zo moet de taak voor de provincie er uitzien.

Stem nl

Integrale dorpsontwikkelingsplannen zijn bedoeld om de leefbaarheid in kleine kernen (dorpen) op peil te houden of te verbeteren. In een evaluatie uit 2010 wordt geconcludeerd dat gepleegde investeringen inderdaad een gewenst effect bereiken. Deels werden/worden deze IDOP investeringen gesubsidieerd vanuit Gemeente of Provincie. Wij kennen geen inventarisatie van leefbaarheid gegevens van alle kleine kernen in Brabant en hebben geen inzicht in actuele behoefte en/ of noodzaak om de leefbaarheid te verbeteren. Het totale budget van de Provinciale Staten 2015 bedraagt 774 miljoen euro, 313,50 euro per inwoner provin-

cie). Wij hebben op dit moment geen idee hoe de verdeling van de besteedbare gelden plaatsvindt maar voelen wel de behoefte om hierin duidelijkheid te krijgen. Tevens vinden wij dat ook de inwoners van Brabant (als sponsors) hierin een stem moeten krijgen.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant is bereid om extra geld beschikbaar te stellen voor het ontwikkelen van nieuwe plannen om de leefbaarheid van de kernen te verbeteren. Een gedegen plan moet daar aan ten grondslag liggen en voor iedere aanvraag voor gelden.

Libertarische Partij

Nee. Wij vinden dat de provinciale overheid zich moet beperken tot de door de rijksoverheid wettelijk bepaalde taken. Wij willen niet dat de overheid geld geeft aan specifieke groepen, gemeenten of instellingen maar in plaats daarvan juist mínder gaat doen waardoor de belastingen fors omlaag kunnen.

ChristenUnieSGP

De ChristenUnie-SGP wil ook in de komende periode investeren in onze Brabantse kernen. Juist nu de gemeenten veel extra taken hebben gekregen op het gebied van zorg en welzijn willen wij dat de provincie voluit investeert in de leefbaarheid van dorpen en kernen.

Jezus Leeft

Zeker wel, wij gaan voor decentralisatie en willen de leegloop van het platteland op alle manieren voorkomen.


3

Hoe wil uw fractie een impuls geven aan de woningbouw in de dorpen en starters en senioren in het bijzonder? VVD

De belangrijkste stem daarin ligt bij de gemeenten. Zij hebben het beste zicht op welke behoeften er binnen haar grenzen zijn. In overleg met de inwoners en de omliggende gemeenten kan de gemeente zich dus inzetten om woningbouw in de dorpen mogelijk te maken. De provincie kan dit mede mogelijk maken door procedures korter te maken.

CDA

De starterslening was in de tijd van dure woningen een goed middel om jongeren vooruit te helpen. Wij willen kijken, samen met starters en gemeenten, hoe we starters kunnen behouden voor de dorpen. Binnenkort start een pilot met jongeren om de leefbaarheid te behouden en te verbeteren. Maar we hebben ook aandacht voor senioren, want de veranderingen in de zorg zorgen ervoor dat senioren langer thuis blijven wonen. Daar moeten we als gemeenten en Provincie klaar voor zijn.

PVV

Woningbouw is geen kerntaak van de provincie. Bij het verdelen van de woningbouwcontingenten in de gemeenten en in de Regionale Ruimtelijke Overleggen moet de provincie afspraken maken met gemeenten dat er voldoende nieuwbouwwoningen voor starters en senioren beschikbaar zijn.

SP

De SP is van mening dat de provincie een bondgenoot van de gemeente moet zijn in het leefbaar houden van kleine kernen en wijken in steden. Dat betekent ook , dat waar mogelijk, de provincie de initiatieven van de gemeente op dit gebied zal ondersteunen.

elkaar organiseren via een zorg coöperatie. In ons verkiezingsprogramma is het volgende opgenomen: “Met het oog op een evenwichtige leeftijdsopbouw van kleinere kernen moet het bouwen in collectief opdrachtgeverschap in stad en dorp juist voor jongeren beter bereikbaar worden.”

PVDA

50 plus

Het is heel belangrijk dat er voldoende en de juiste woningen voor jongeren en starters worden gebouwd op het platteland. De provincie kan woningbouw in de dorpen planologisch mogelijk maken.

D66

D66 wil dat de provincie de gemeenten en corporaties aanspreekt op het rekening houden met veilige en leeftijdsbestendige woningen. De kwaliteit van de woning en van de woonomgeving staat daarbij centraal. D66 kiest voor toekomstbestendige oplossingen waarin jongeren een plek vinden en ouderen makkelijker zelfstandig kunnen blijven wonen.

GroenLinks

Wij vinden het belangrijk dat er leningen voor starters zijn. Ook vinden wij het van belang dat het wonen voor senioren wordt ondersteund door mensen zelf, via burgerinitiatieven, en bijgestaan door Woningcorporaties/ gemeenten. Een mooi voorbeeld is er in Boekel, waar mensen dit samen met

Door goede verbindingen en voorzieningen (onderwijs, banken, gezondheidszorg) wordt vertrek van jongeren uit de dorpen tegengegaan. Ook dient er in de omgeving voldoende werkgelegenheid te zijn. Door juist in kleine kernen levensbestendig te bouwen dan wel aparte woningen voor senioren te bouwen komen er voldoende huizen voor de jeugd die dan niet hoeft weg te trekken. Voor goede verbindingen kan de provincie zorgen, woningbouw kan ze alleen stimuleren (door bijvoorbeeld voordelige leningen of subsidies). Blijven inwoners er wonen, dan ontstaat er vanzelf draagvlak voor het handhaven van de voorzieningen.


De ontwikkeling van de ruimtelijke ordening en bedrijvigheid moet volgens de Partij voor de Dieren gericht zijn op duurzame huisvesting en bedrijvigheid. Het omvormen van leegstaande

kantoorpanden leidt tot meer woonruimte en dit zorgt ervoor dat er geen natuur meer opgeofferd hoeft te worden voor nieuwbouwwijken.


In eerste instantie is dit gemeente beleid. Wel zien we Brabant met steden en dorpen als geheel en moet door bijvoorbeeld goede bereikbaarheid de aantrekkelijkheid om in dorpen te wonen gegarandeerd worden. Daarnaast willen wij dit graag afzetten tegen de vraag, de werkgelegenheid en de wil van de bevolking.

Stem nl

Wij denken dat dit in eerste instantie een gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Wij gaan er even vanuit dat kavelruimte beschikbaar is of beschikbaar gemaakt kan worden. En dat dit geen financiële overweging of beperking betekent.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant is van mening dat woningbouw in zijn algemeenheid een taak en verantwoordelijkheid is van de gemeenten en woningcorporaties. Zij zijn veel beter dan de provinciale overheid op de hoogte van de lokale wensen en behoeften. Echter, om een stimulans te geven aan starters, zou actieve ondersteuning van CPO projecten en/of het verstrekken van startersleningen een mogelijk-

heid zijn. Woningbouw voor senioren zou gestimuleerd kunnen worden door versoepelde regelgeving, waaronder het toestaan van kangoeroe-woningen en het bouwen van extra woonunits op bestaande percelen, of het ontwikkelen van kleinschalige, goedkope wooncomplexen voor ouderen waar zij zelf, in gezamenlijkheid, hun zorg en ondersteuning kunnen regelen.


Vooral door het makkelijker te maken om te kunnen bouwen in de dorpen. Nu heb je te maken met geurcirkels, met tal van vormen van overheidsbemoeienis op de woningmarkt, daar willen wij vanaf. Als jij op jouw grond een huis wil bouwen moet dat gewoon kunnen. Het is jóúw grond, niet die van de overheid!

ChristenUnieSGP

De ChristenUnie-SGP wil gemeenten de ruimte geven om te kunnen bouwen voor starters en senioren. Provinciale regels moeten geen belemmering vormen.

Jezus Leeft

Hoge subsidies beschikbaar stellen om de huizen te voorzien van duurzame energie bronnen. Ook willen we starters een hypotheek garantie bieden.

4


Wat wil uw partij doen aan het borgen van de zorg in de kleine kernen? VVD

De belangrijkste stem daarin ligt bij de gemeenten, woningcorporaties en zorgaanbieders. Zij hebben het beste zicht op welke behoeften er zijn. In overleg met de inwoners kan de gemeente dus inzetten via bijvoorbeeld flexibele bestemmingsplannen, op het borgen van zorg in de kleine kernen.

CDA

Zorg is een belangrijk punt, we krijgen er allemaal mee te maken. Het CDA vindt dat mantelzorgers ondersteuning verdienen, bijvoorbeeld door het vernieuwen van respijtzorg (logeerhuizen). Ook het thema eenzaamheid willen we aanpakken. 1 op 10 Brabanders is eenzaam, daar gaan we samen wat tegen doen. Zorgcoöperaties verdienen ook onze steun èn minder papierwerk.

PVV

Hoewel de basiszorg geen taak voor de provincie is, kan de provincie, als bewoners van een kleine kern zelf met een aanvullend zorginitiatief komen om daarmee de leefbaarheid te verbeteren, dit stimuleren en ondersteunen.

SP

De zorg is ook landelijk voor de SP een van de belangrijke speerpunten. Ook in de provincie zal de SP er al het mogelijke aan doen om de zorg in de kleine kernen op peil te houden. De eerste taak ligt daarvoor bij de gemeenten, maar als gemeenten niet in staat zijn om bijvoorbeeld ouderen of jongeren die zorg te geven die ze nodig hebben, dan moet de provincie bijspringen.

PVDA

Formeel heeft de provincie geen taken op het gebied van zorg. De PvdA vindt dat de provincie de dingen moet doen waar behoefte aan is in de Brabantse samenleving. Het verbeteren van de zorg is daar zeker onderdeel van. Concreet wil de PvdA dat de provincie ervoor zorgt dat er meer zorgcoöperaties ontstaan in Brabant en investeren in innovaties in de zorg.

D66

De zorg is bij uitstek een gemeentelijke taak. D66 wil dat gemeenten samenwerken en kennisdelen, zodat ook de

inwoners van de kleine kernen adequate zorg krijgen. Waar nodig helpt de provincie de gemeenten in het goed leren uitvoeren van hun nieuwe taak door het leveren van kennis. De provincie mag niet op de stoel van gemeenten gaan zitten.

GroenLinks

Voorgaande toelichtingen geven genoeg voorbeelden.

50 plus

Als er voldoende inwoners zijn is er draagvlak voor zorg. Is dat niet het geval, dan zorgen voor goede OVmogelijkheden.


De Partij voor de Dieren vindt het belangrijk dat iedereen kan rekenen op een goede zorg. Het Rijk heeft een aantal zorgtaken afgeschoven naar de gemeenten, zonder passend budget en middelen. Wanneer gemeenten zorgtaken niet kunnen betalen moet de provincie bijspringen om te voorkomen dat mensen die zorg nodig hebben in de problemen komen.

Daarnaast vindt de Partij voor de Dieren dat er veel meer aandacht moet gaan naar preventieve zorg. Een goed deel van de redenen waarom mensen zorg nodig hebben, kan weggenomen worden door een gezondere leefomgeving te creëren. De Partij voor de Dieren wil minder vervuilende industrie en meer natuur en schone lucht.


Op de eerste plaats is dit geen taak voor de provincie. Wel staan wij voor dat het welzijn van mensen waar dan ook op een menswaardige wijze dient te worden ingevuld. De Provincie kan hier faciliterend op inspringen bij inrichting van dorpskernen en goede bereikbaarheid.

Stem nl

De huidige regering neemt maatregelen waarvan wij ons afvragen of ze de juiste zijn. Met ingang van 2015 is financiering van zorgtaken uit het budget van de Provincie gehaald. Dus wij denken dat dit in eerste instantie een nationale- en

gemeentelijke verantwoordelijkheid is.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant is van mening dat de zorg een primaire taak is van de gemeenten. Waar de gemeenten te kort schieten vindt lokaal Brabant dat de provincie moet ingrijpen. Het faciliteren van mantelzorgers krijgt de bijzondere aandacht.


Daarin zien wij geen provinciale taak.

ChristenUnieSGP

De ChristenUnie-SGP wil dat de provincie geld vrijmaakt om de zorgcoöperaties in de kernen te ondersteunen. Ook willen wij dat de provincie investeert in de ondersteuning van vrijwilligers.

Jezus Leeft

Streekziekenhuizen moeten open blijven en als gemeenten hun zorgplichten niet kunnen financieren moet de provincie bijspringen. Huisartspraktijken ook in de kleinere kernen.


5

Wat wil uw fractie concreet doen aan het behoud van goed openbaar vervoer in de kleine kernen? VVD

Gemeenten hebben het beste zicht op welke behoeften er binnen haar grenzen zijn en hoe de verplaatsingen binnen de gemeente zijn. Gemeenten dienen meer zelfstandig, met behulp van de provincie, te bepalen waar, wanneer welk type OV gebruikt wordt om zo vraaggericht OV in de gemeente te behouden. Wij stellen hiervoor een budget beschikbaar aan de gemeenten.

CDA

Goed openbaar vervoer is een belangrijke randvoorwaarde voor het goed kunnen wonen in kleine kernen. De buurtbus moet blijven. Daar staan we voor. We gaan voor een goede dekking van het busvervoer in de provincie. Daarbij moeten we reëel te zijn. Als er per dag 2 mensen in een buslijn zitten, is behoud niet altijd mogelijk. Maar OV is meer dan alleen een lijndienst. We moeten ook kijken naar alternatieven. De dorpsauto in Boerdonk is een mooi voorbeeld. Vervoer, leefbaarheid, sociale verbinding: alles tegelijk.

PVV

Bereikbaarheid van kleine kernen is belangrijk. Buslijnen moeten niet worden opgeheven. Wel is van belang om het vervoer efficiënter te organiseren, bijvoorbeeld door op sommige lijnen meer op afroep of met kleinere bussen te rijden. Gemeentes zouden een grotere rol moeten hebben als het gaat om het organiseren van de

lokale buslijnen, in plaats van dit vanuit de provincie aan te sturen.

SP

De SP heeft in het verkiezingsprogramma als belangrijk punt dat de bereikbaarheid in landelijk gebied moet worden gewaarborgd door een betaalbaar systeem van reguliere buslijnen, buurtbussen, regiotaxi en andere (innovatieve) vormen van aanvullend OV, waarbij de inspraak van de gemeente goed geregeld is.

PVDA

De PvdA wil dat het openbaar vervoer in Brabant op peil blijft. Als bussen goed worden gebruikt moeten ze gewoon blijven rijden, daar wil de PvdA zeker niet op bezuinigen. De PvdA is echter ook geen voorstander van grote lege bussen in het Brabantse land. Dit is verspilling van gemeenschapsgeld. Indien er te weinig mensen van bepaalde lijnen gebruik maken moet er worden gezocht naar maatwerkoplossingen. Hierbij ziet de PvdA vooral veel in de buurtbus, wij hebben ons dan ook vaak hard gemaakt voor de vele Brabantse buurtbusorganisaties. Maar een oplossing voor de bereikbaarheid van het platteland kan ook een innovatieve oplossing zoals de dorpsauto of de bestaande regiotaxi zijn.

D66

D66 vindt dat het openbaar vervoer beter en slimmer kan. D66 kiest hierbij voor het onder-

steunen van lokale initiatieven en het bieden van maatwerk. Voorbeeld hiervan is het samen met inwoners helpen opzetten van een taxibusdienst op maat als een gewone busdienst niet haalbaar blijkt.

GroenLinks

Wij vinden dat de mobiliteit tussen de dorpen en steden goed geregeld moet zijn. Daarbij moet er ruimte zijn voor lokale initiatieven (buurtbussen en vrijwilligersvervoer) en aansluiting hiervan op het provinciale vervoernetwerk. Wij denken ook dat de elektrische fiets een oplossing kan bieden en daarom moeten er overal goede en veilige fietspaden zijn en oplaadpunten. De provincie speelt hier een rol in. GroenLinks heeft destijds gezorgd voor het plan fiets in de versnelling dat zorgt voor veilige en snelle fietspaden.

50 plus

Bij het vaststellen van het beleid alvorens nieuwe concessies worden uitgegeven rekening hier mee houden. Zorgen voor klein-schalig personenvervoer op maat.


De Partij voor de Dieren wil dat mensen meer gebruik maken van milieuvriendelijker transportvormen. Het openbaar vervoer is in dat kader een goed alternatief voor de auto. Wij willen geen provinciaal belastinggeld meer spenderen aan

de aanleg van nog meer nieuwe wegen, maar fors investeren in uitbreiding en onderhoud van openbaar vervoer (en fietspaden, P+R-plekken en oplaadpunten voor elektrische auto’s), niet in de laatste plaats ten behoeve van de bereikbaarheid van de kleine kernen.


Openbaar Vervoer is een algemeen inzetbaar middel om deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Daarom zal het Platform Vrije Politiek zich inzetten voor een goede bereikbaarheid van alle dorpskernen. Wij willen dat wel slimmer organiseren met bijvoorbeeld taxi’s (zoals bij het bekende UBER systeem) die per persoon oproepbaar zijn. Dat is goedkoper, flexibeler en kwalitatief beter dan traditioneel OV.

baar vervoer nadrukkelijk op te nemen de kleine kernen te voorzien van openbaarvervoer. Eventueel kan dit op initiatief van de vervoerder ingevuld worden door middel van een buurtbus.


Wij willen enerzijds dat de provincie geen rol meer heeft in het openbaar vervoer, anderzijds willen wij het makkelijker maken voor private ondernemingen om vervoer te organiseren in het platteland. Nu ben je strafbaar als je zonder vergunning iemand vervoerd zonder betaling en is het openbaar vervoer gemonopoliseerd via de concessies. Daar willen wij vanaf.

ChristenUnieSGP

Stem nl

Wij denken dat de samenleving behoefte heeft aan een aantal basisvoorzieningen. Openbaar vervoer is daar een voorbeeld van. Wanneer we ons hierover hebben uitgesproken dan moet dit worden ingevuld. De vraag is dan nog slechts hoe dit het meest efficiënt kan geschieden.

Goed openbaar vervoer in het landelijk gebied kost geld. We willen extra geld voor busvervoer in het landelijk gebied. We willen dat de provincie gemeenten en buurtbusvrijwilligers de ruimte geeft om zelf een invulling te geven aan het bereikbaar houden van de regio. We willen een actieve ondersteuning en waardering voor de vrijwilligers van de buurtbus.

Lokaal Brabant

Jezus Leeft

Lokaal Brabant is van mening dat kleine kernen per openbaar vervoer bereikbaar moeten blijven. We maken ons sterk om in de aanbesteding van open-

Openbaar vervoer moet flexibeler en frequenter worden door het inzetten van kleinere bussen aangedreven op duurzame energie.

6


Hoe dient de provincie volgens uw partij een bijdrage te leveren aan de participatie van de bevolking?

VVD

Veel inwoners pakken zelf de verantwoordelijkheid en het initiatief om deel te nemen aan bijvoorbeeld het plaatselijke verenigingsleven. De overheid en dus ook de provincie moet hier niet met grote en dure steunprogramma’s deze initiatieven in de weg zitten. Als er een beroep gedaan wordt om aanvullingen en verbindingen te leggen ligt daar, naast anderen, een rol voor de provincie.

CDA

De IDOP’s waren een goed voorbeeld van participatie. Dat zetten we voort met de DOEbudgetten. Op die manier betrekken we mensen bij hun eigen dorp en omgeving. Ook ben ik trots op de verenigde ouderenbonden die met steun van de Provincie cliëntondersteuners opleiden voor de ‘keukentafelgesprekken’ in de gemeente. Een mooi voorbeeld van het samen werken en voor elkaar klaar staan.

PVV

Door initiatieven vanuit de bevolking (dus bottom-up) te stimuleren, bijvoorbeeld middels de doe-budgetten.

SP

De SP is van mening dat de provincie meer werk moet maken van directe inspraak via referenda, hoorzittingen en zogenaamde e-participatie (via internet)

PVDA

De PvdA gelooft erin dat Brabanders dingen zelf kunnen organiseren. Naast de al langer bestaande buurtbusorganisaties zijn de succesvolle duurzame energiecoöperaties die de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond zijn geschoten zijn daar een heel mooi voorbeeld van. De PvdA wil dat de provincie deze energiecoöperaties gaat ondersteunen en stimuleert dat er nog meer van ontstaan in Brabant. Hetzelfde geldt voor buurtbusorganisaties, zorgcoöperaties en isolatiecoöperaties. Maar ook investeren in een gemeenschapshuis dat door inwoners van een dorp gezamenlijk wordt gerund is mooi!

D66

D66 gaat uit van eigen kracht van mensen. De provincie moet hierin een open en ondersteunende houding hebben en ruimte bieden voor initiatieven. De samenleving is van de inwoners en het is de overheid die

zou moeten participeren.

GroenLinks

Wij zijn voor referenda over belangrijke beslissingen. Verder spant GroenLinks zich in om burgers te betrekken bij het vormgeven en toetsen van beleid door actief in te zetten op participatie via persoonlijk contact en moderne online platforms. Enkele weken geleden is onze inspiratiekaart wijzijnbrabant.nl online gegaan. Mensen kunnen hun initiatieven op deze kaart laten zien. Hiermee willen wij de beweging van onderop steunen. GroenLinks vindt ook dat de provincie een faciliterende houding moet hanteren voor haar kerntaken om zo de noodzakelijke transities op het gebied van landbouw, ruimtelijke ordening, milieu en economie te bevorderen.

50 plus

Mensen kun je niet dwingen. Goede voorlichting moet hen motiveren om te participeren. De provincie moet hierin samen optrekken met de regio en de gemeenten.


De Partij voor de Dieren vindt

dat de provincie burgers actief bij de politiek en besluitvorming moet betrekken. Onder meer door het helder en actief bekendmaken van besluiten zodat burgers hier eenvoudig kennis van kunnen nemen. Burgerinitiatieven zijn een uitstekende manier om politieke betrokkenheid te vergroten, en dienen gestimuleerd en eenvoudiger te worden. Ook moet de provincie een toegankelijk raadgevend referendum hebben.


Het Platform wil een nieuwe vorm van bestuur waar de inwoners direct inspraak hebben en burgerinitiatieven ondersteund worden. Een van onze kernwaarden is dat iedereen moet kunnen meedoen, met respect voor wie je bent en wat je kan.

Stem nl

Wij zien dit niet direct een taak van de Provincie maar van Gemeenten en Tweede Kamer.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant verstaat onder het woord participatie het meedoen aan sociale activiteiten in het onder andere verenigingsleven. We zijn voorstander

om verschillende initiatieven te ontplooien om verenigingen en gilden in de schijnwerper te zetten om zo ook cultuur en historie van de lokale gemeenschap te ondersteunen.


Wij vinden dat participatie vooral uit de mensen zelf moet komen, niet vanuit de overheid.

ChristenUnieSGP

De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat provinciale regels niet belemmerend zijn voor lokale initiatieven. Waar dat wel het geval is, moeten we die opruimen. We willen lokaal initiatief zoveel mogelijk ondersteunen.

Jezus Leeft

De provincie staat veel te ver van de bevolking en moet dus taken afstoten naar de gemeenten, die wat ons betreft kleiner in plaats van groter moeten worden. Door middel van dorpsraden kan de participatie van de bevolking beter worden. Op straat weet men betere oplossingen te bedenken dan die van de politiek.


7

Welk bedrag van de zogenaamde “Essent-gelden” wilt u ten goede laten komen aan het platteland en waarvoor? VVD

als het geld zoveel mogelijk besteed wordt aan nieuwe, schone en eindeloze (duurzame) energieopwekking en transport. Zodanig dat de investering op termijn terug betaald kan worden. Dit komt dan ten goede aan geheel Brabant. Voor alle overige bestedingen van Essentgelden moet er draagvlak bij de bevolking zijn.

In de afgelopen periode is er via het Breedbandfonds maar ook via bijvoorbeeld het Energiefonds, en Innovatiefonds geld vrijgemaakt om Brabant via de digitale snelweg mensen op het platteland beter met elkaar te verbinden, huizen te isoleren en ondernemers te laten innoveren. Het is onmogelijk daar een concreet bedrag te plakken op ‘het platteland’.

Stem nl

CDA

Het totale budget van de Provinciale Staten 2015 bedraagt 774 miljoen euro (313,50 euro per inwoner provincie). Een deel van de uitgaven wordt gefinancierd door rente of reserveringen uit Essent-gelden. Wij hebben op dit moment geen idee hoe de verdeling van de besteedbare gelden plaatsvindt maar voelen wel de behoefte om hierin duidelijkheid te krijgen. Tevens vinden wij dat ook de inwoners van Brabant (als sponsors) hierin een stem moeten krijgen. Dus ook in de toewijzing naar platteland en welke bestedingen. D66 heeft al aangegeven dat dit de volgende spaarpot is waar de regering een greep uit kan gaan doen. Dus met wat pech is er binnenkort niets meer te besteden.

Het CDA wil investeren in ons platteland, dat doen we en blijven we doen. Bijvoorbeeld door regelingen voor het herbestemmen van leegkomende agrarische bebouwing. Maar ook in veilige wegen en fietspaden. En het leefbaar houden van het platteland door het ondersteunen van verenigingen en te investeren in zorg thema’s. Als het nodig is zullen we hier Essentgelden voor inzetten, maar bij voorkeur betalen we dit uit de reguliere Provinciale gelden. Stad en platteland staan niet met de rug naar elkaar, maar hebben elkaar nodig. Elke investering in het platteland is er ook een in de stad - en omgekeerd.

PVV

De PVV wil de inzet van de Essentgelden grondig evalueren en heroverwegen. Nu wordt Essentgeld bijvoorbeeld gebruikt om het leef- en vestigingsklimaat van het platteland te verpesten met windmolenparken. De PVV wil in plaats daarvan een deel van de Essentmiddelen in ieder geval inzetten om de infrastructuur te verbeteren en daarmee ook de bereikbaarheid van het platteland. Daarnaast wil de PVV ook op historisch/ cultureel erfgoed inzetten. Als de Essentgelden worden besteed aan zaken als energiefonds en groenfonds, dan is het wat de PVV betreft beter het geld direct aan de burgers terug te geven. Dat betreft dus ook burgers uit kleine kernen.

SP

De SP is altijd al van mening geweest dat de Essentgelden ten goede moeten komen aan de inwoners van Brabant. Een vast bedrag is daarvoor niet aan te geven. Dat zou ook niet goed zijn, want elk initiatief moet afzonderlijk worden beoordeeld.

PVDA

De PvdA Brabant wil de laatste 250 miljoen euro die beschikbaar kwam na de verkoop van Essent investeren in de energietransitie, een gezonde leefomgeving en het welzijn van de

Lokaal Brabant De Essent-gelden willen we reserveren voor goede initiatieven om de leefbaarheid te verbeteren.

Libertarische Partij Brabanders. Een deel hiervan zal wat de PvdA betreft ook op het platteland landen. Concreet zou dat kunnen betekenen dat we extra investeren in de voorfinanciering van duurzame energieopwekking voor particulieren, zorgcoöperaties en het oplossen van de overlast van de veehouderij.

D66

D66 ziet geen harde grens tussen stad en platteland. D66 wil investeren in energieneutrale woningen, duurzame energie en duurzame innovaties in de landbouw. Dit kunnen projecten zijn in het meer landelijke en ook in het meer stedelijke gebied.

GroenLinks

Zie voorgaande vragen, leefbaarheid, mobiliteit (fiets, ov) , maar vooral duurzame energie. Uit ons verkiezingsprogramma: Incidenteel/besteding Essentgelden 1.De jaarlijkse 50 miljoen

euro gereserveerde middelen voor infrastructuur worden aangewend voor meerdere doelen dan alleen voor wegen. Deze worden vooral omgebogen naar slimme mobiliteit, OV en fietsverkeer. 2.De 750 miljoen euro voor infrastructuur voor met name. De Ruit rondom Eindhoven wordt geschrapt. Deze middelen worden ingezet om: a.De landbouw substantieel te verduurzamen en agrariërs uit te kopen, middels een saneringsfonds intensieve landbouw en een stimuleringsfonds biologische landbouw. b. De duurzame economische ontwikkeling van de Brabantse steden te bevorderen, middels een fonds ‘agenda stad’. c. Met een revolverend fonds de energietransitie te bevorderen. d. Schone mobiliteit te bevorderen (OV, fiets en elektrisch rijden.

50 plus

Dat is afhankelijk van concrete plannen. Niet bedragen moeten leidend zijn, maar beleid.


De Partij voor de Dieren wil alle Essent gelden direct ten goede laten komen aan de Brabantse burgers. De Partij voor de Dieren wil het platteland versterken door de natuurdoelstellingen te halen en meer natuurgronden aan te kopen. Verder steunt de Partij voor de Dieren de omschakeling naar biologische en grondgebonden landbouw. Ook wil de Partij voor de Dieren samen met gemeenten algemene voorzieningen zoals bibliotheken, zwembaden en buurthuizen energieneutraal maken met isolatie en zonnepanelen.


Het zou de provincie sieren

Wij willen de Essent-gelden in z’n geheel ten goede laten komen aan álle Brabanders, niet specifiek aan die Brabanders die op het platteland wonen. Wij willen het geld teruggeven aan bij wie het hoort; de Brabander zelf. Die gelden moeten niet gebruikt worden om allerlei instellingen mee te paaien maar direct gestort worden op de rekeningen van alle Brabanders.

ChristenUnieSGP

ChristenUnie-SGP wil een bedrag van 25 miljoen voor dorpsontwikkeling, 5 miljoen jaarlijks extra investeren in het openbaar vervoer in de regio en 5 miljoen voor ondersteuning vrijwilligers.

Jezus Leeft

Wat ons betreft alles. Inzetten voor duurzame energie bronnen voor nieuwbouw en bestaande huizen en bedrijven op het platteland. Verder voor verbetering van het openbaar vervoer.

8


Wat is het standpunt van uw partij ten aanzien van door onderzoekers van de “Atlas voor gemeenten” geopperde plannen om Brabant in 8 gemeentes te gaan verdelen?

VVD

De discussie moet niet gaan over structuur maar over de inhoudelijke opgave. Als dan blijkt dat het beter is om naar een andere structuur te gaan, juichen we dat toe. Het beste is als deze beweging van onder af opkomt

CDA

Het opdelen van Brabant in 8 gemeenten is een heel slecht idee. Het CDA vindt het juist belangrijk dat Brabanders hun eigen gemeenteraadsleden, burgemeester en ambtenaren kennen. Het kan toch niet waar zijn dat de burgemeester de 100-jarigen in zijn gemeente niet meer bezoekt! Een afweging van gemeenten om samen te werken moet kwalitatief zijn, en niet op basis van een willekeurig vastgesteld getal.

PVV

De PVV vindt dat een onzalig idee. Als er al sprake moet zijn van herindelingen dan vindt de PVV dat die gedragen moet worden door de bevolking. Via een referendum zou de bevolking daarover geraadpleegd moeten worden.

SP

Er kan alleen sprake zijn gemeentelijke herindelingen

wanneer een meerderheid van de bevolking van de afzonderlijk betrokken gemeenten hier, via een referendum, mee instemt. Er is ruimte voor experimenten met nieuwe bestuursvormen op lokaal en regionaal vlak, maar er mag wat de SP betreft nooit sprake zijn van van bovenaf opgelegde herindeling.

PVDA

Voor de PvdA is de dienstverlening van de gemeenten aan de Brabanders van belang. Als die goed is bij kleine gemeenten is er geen reden voor fusie. Als kleine gemeenten de dienstverlening niet op orde hebben dan kan samenwerking of samengaan een optie zijn. De PvdA is van mening dat hiervoor lokaal draagvlak bij de gemeenten moet zijn.

D66

D66 wil het plan van “Atlas voor gemeenten” niet invoeren. D66 wil dat de provincie gemeenten stimuleert om slagvaardig te zijn. Dat is nodig om goede dienstverlening aan de inwoners en bedrijven te bieden. De provincie ziet er vervolgens op toe dat de gekozen oplossingen democratisch zijn en goed zijn afgestemd met de gemeente-

raden. D66 wil dat de provincie ingrijpt als de gemeenten er zelf niet uitkomen.

GroenLinks

Wij vinden dat gemeenteraden hierover gaan. Wij zijn voorstander van de samenwerking van gemeenten op bijvoorbeeld het sociale domein en industrieparken etc. Wij zijn voorstander van versterking van de gemeentelijke bestuurskracht. Dus wel samenwerking tussen gemeenten bevorderen. Geen opgelegde herindeling.

50 plus

Herindelingen dienen niet zoals in het verleden van bovenaf te worden opgelegd. Er moet sprake zijn van een natuurlijke wens tot samengaan. Referenda kunnen een bijdrage leveren.


De Partij voor de Dieren vindt dat gemeenten, veel meer dan nu, moeten samenwerken op het gebied van juridische en inhoudelijke expertise. Het groter maken van de gehele gemeentelijke organisatie door een fusie van gemeentes leidt eerder tot meer bureaucratie dan tot een

kwalitatief goede overheidsorganisatie die dicht bij de burger staat. De Partij voor de Dieren is niet voor geforceerde herindelingen. Zij moeten ook niet worden opgelegd door het Rijk of de provincie. De Partij voor de Dieren pleit voor het houden van een referendum indien een fusie op handen is.


Het is goed onderzoek te doen naar mogelijkheden maar de uiteindelijke beslissing ligt bij de inwoners via een referendum.

Stem nl

Eerst een volledig overzicht van opties met bijbehorende consequenties. Dan een bindend referendum waarbij de inwoners zich kunnen uitspreken. (Let wel: bindend)

Lokaal Brabant

Herindeling is voor Lokaal Brabant alleen bespreekbaar als het initiatief genomen wordt door de betrokken gemeenten en de inwoners zich in meerderheid positief uitspreken voor deze ontwikkeling. Daarnaast geloven wij niet, dat opgelegde schaalvergroting automatisch

verbetering van daadkracht en efficiëntie bewerkstelligt.


Daar zijn wij faliekant tegen. Het is een van onze speerpunten dat wij verdere gemeentefusies willen voorkomen. Kleine gemeenten moeten gekoesterd worden. Eigenlijk zijn de gemeenten nu al veel te groot. Wij zien liever concurrentie tussen gemeenten zodat ze niet ongestraft wegkomen met slechte dienstverlening en hoge belastingen. De stap om naar een naburig dorp te verhuizen bij gemeentelijke wanprestaties is veel kleiner dan om naar de andere kant van de provincie te moeten gaan. Dat is een belangrijke stimulans voor de gemeenten om goed hun best te blijven doen. Met een onderverdeling in 8 gemeenten valt die stimulans weg.

ChristenUnieSGP

Dat vindt de ChristenUnie-SGP een slecht plan.

Jezus Leeft

Helemaal op tegen. Wij willen voor kleinere gemeenten met korte lijnen naar de burgers.


9

Wat ziet uw partij als belangrijkste item voor de komende jaren ten aanzien van de ontwikkeling van het platteland? VVD

Er is veel discussie geweest over de verhouding tussen de intensieve landbouw en de omgeving. De boer moet weer trots kunnen zijn op zijn bedrijf, economisch zijn bedrijf kunnen runnen en kunnen innoveren. Een goede dialoog met zijn omgeving en gemeente is een goede oplossing om zover te komen.

CDA

Het omgaan met de gevolgen van de krimp door vergrijzing en ontgroening. En het behouden en zelfs versterken van de leefbaarheid. Maar ook de herwaardering van de agrarische sector; zodat mensen weten waar het voedsel vandaan komt en streekproducten leren kennen. Want hoe groter de wereld hoe meer behoefte er is aan dichtbij en bekend.

PVV

Laat de boeren boer zijn, val ze niet lastig met verstikkende en bureaucratische Europese regelgeving en geef ze de mogelijkheden voor alternatieven om te ondernemen, waarbij de familie- en gezinsbedrijven centraal staan.

SP

Bereikbaarheid, een gezond leefklimaat, verminderen van de veestapel, gemengde be-

drijven stimuleren, ecologisch verantwoord werkende voedselcollectieven van burgers en boeren actief ondersteunen met benodigde adviezen zoals het bij elkaar brengen van geschikte partners, ruimte bieden in het verlenen van vergunningen voor ecologisch, economisch, ethisch en esthetisch verantwoorde agrarische activiteiten. Stimuleren van MKB en werkgelegenheid.

PVDA

Het verminderen van de overlast van de intensieve veehouderij. De miljoenen varkens en kippen maken het platteland steeds minder leefbaar. Geuroverlast, slechte luchtkwaliteit, slechte water- en bodemkwaliteit en het risico op de uitbraak van voor mensen gevaarlijke dierziekten zoals Q-koorts, het zijn allemaal voorbeelden van dat het niet goed gaat op het Brabantse platteland.

D66

D66 vindt drie dingen belangrijk voor de komende jaren: meer banen, beter onderwijs en lagere lasten voor burgers. Vertaald naar de kleine kernen is dit: behoud en versterken van werkgelegenheid in de kernen, toegankelijkheid van goed onderwijs en investeren in energieneutrale woningen, zodat de woonlasten omlaag gaan.

GroenLinks

De discussie rondom de intensieve veehouderij. Hoe versterken we het platteland, zodat de bodem, het water en de lucht schoon wordt, er voldoende activiteiten zijn en mensen er gezond buiten kunnen zijn.

50 plus

Voor de komende jaren is het van belang dat het beleid t.a.v. de zorgvuldige veehouderij wordt voortgezet. Risico voor mens en dier en overlast door fijnstof, stank e.d. dient te worden bestreden. De prille samenwerking tussen alle geledingen op het platteland moet verder worden uitgebouwd. De relatie tussen burger en boer zal nadrukkelijk moeten worden verbeterd. Het buitengebied is niet meer als vroeger vooral ‘eigendom’ van de agrariërs.


In Brabant is de enorme vee-industrie en daardoor de opkomst van mestverwerkers en mestvergisters een heet hangijzer. De Partij voor de Dieren ziet mestverwerking als symptoombestrijding op de doodlopende weg van de intensieve veehouderij. De Partij voor de Dieren wil naar een kleinschalige, duurzame landbouw met een gesloten

kringloop en met respect voor dieren. Bij deze vorm van landbouw is geen plaats en noodzaak voor mestverwerkers en zal dus ook geen overlast voor omwonenden zijn. Bovendien zullen de risico’s voor de volksgezondheid beduidend lager zijn. De Q-koorts-uitbraak van een aantal jaar geleden, waaraan 25 mensen zijn overleden, is een direct gevolg van het in grote aantallen bij elkaar houden van dieren. Ook daarom wil de Partij voor de Dieren een krimp van de veestapel, en een verbod op megastallen.


Het mogelijk omzetten van landbouwgrond naar natuurgebied, de schaliegaswinning op het platte land, het plaatsen van windmolens en de intensieve veehouderij en mestverwerking zijn onderwerpen waarvan wij vinden dat de inwoners via inspraak uiteindelijk bepalen of dit kan.

Stem nl

voorzieningen creëren we meer werkgelegenheid en zorgen we voor leefbare kernen.


Wij willen voorkomen dat er gigantische gemeenten ontstaan van vele dorpen en gemeenschappen in één gemeenten. Je zou niet een half uur onderweg hoeven gaan voor een simpele paspoortverlenging omdat het gemeentehuis twintig kilometer verder is. Wij zijn voor kleine gemeenten. Dat heeft nog een extra voordeel. Gemeenten moeten dan harder hun best doen met goede dienstverlening en lage belastingen zodat mensen niet naar een naburig dorp kunnen vluchten als de gemeente een wanprestatie levert. Die mogelijkheden zijn veel minder als er nog maar een paar gemeenten in Brabant zijn.

ChristenUnieSGP

Sorry. Nog geen idee. Maar wat vindt het platteland daar zelf van?

De ChristenUnie-SGP wil investeren in het openbaar vervoer op het platteland en het ondersteunen van zorgcoöperaties.

Lokaal Brabant

Jezus Leeft

We willen de leefbaarheid van het platteland verbeteren, hierdoor kunnen we verdere leegstroom voorkomen. Door betere

Huizenbouw en ondernemingen op het platteland stimuleren, door bouwgrond ter beschikking te stellen op pachtbasis.

10


Hoe zou volgens uw partij de provincie de leefbaarheid op het platteland en de dorpen het beste kunnen stimuleren?

VVD

Ook hier speelt de gemeente de eerste rol, zij staat het dichtst bij haar eigen inwoners. Inwoners nemen ook vaak zelf het initiatief en verantwoordelijkheid om samen een leefbaar platteland vorm te geven. De provincie kan daarbij eventueel een bescheiden en verbindende rol spelen.

CDA

Door het samenwerken met mensen in de dorpen en het schrappen van onnodige regels. Bereikbaarheid wordt een cruciale factor. Zeker ook digitale bereikbaarheid. 95% van Brabant moet over 4 jaar met breedband en glasvezel verbonden zijn. Daarnaast wil het CDA dat de buurtbus blijft en dat de mobiele dekking van telefoon en internet verbetert. Jongeren en jonge gezinnen noemen de aanwezigheid van een basisschool cruciaal voor leefbaarheid, daar gaan we ook op inzetten. Ook het combineren van functies in gebouwen werkt stimulerend voor de leefbaarheid, want alle voorzieningen in alle dorpen handhaven is niet haalbaar. Een mooi voorbeeld zijn de vijf kernen in Ravenstein (Demen, Dieden, Deursen, Dennenburg en Overlangel) die met een IDOP in het midden een dorpshuis annex sportcomplex hebben gerealiseerd. Samenwerken helpt, want samen konden ze dat wel doen!

PVV

Afschaffen van bureaucratische regeltjes, passende herbestemming voor leegkomende monumentale kerken, gemeenten stimuleren om basisscholen open te houden, stimuleren van toerisme (ook door bijvoorbeeld infrastructuur zoals goede fietspaden, en door mooie goed onderhouden wandelroutes) en behoud van Brabantse cultuur en erfgoed in de dorpen: gilden, carnaval, fanfares, verenigingsleven, bloemencorso’s, Sinterklaas en zwarte piet, etc.

SP

Door burgerinitiatieven een kans te geven. Niet van bovenaf regelen, maar luisteren naar de Brabantse bevolking via raadpleging enz. Actieve dorpsraden ondersteunen, waar nodig en mogelijk, ideeën faciliteren.

PVDA

Er is niet één simpele oplossing voor de leefbaarheid van het platteland. Er is een pakket aan maatregelen nodig om de leefbaarheid van het platteland te verbeteren. Goed openbaar vervoer, investeren in sociale samenhang (bv. in dorpshuizen etc.), het verminderen van de overlast en gezondheidsrisico’s van de veehouderij en het ondersteunen van zorgen energiecoöperaties.

D66

De mensen bepalen zelf de

leefbaarheid van hun woonomgeving. D66 wil meer ruimte voor initiatieven van inwoners. De provincie moet een open en ondersteunende houding hierin hebben. De samenleving is van de inwoners en het is de overheid die zou moeten participeren. De provincie kan het beste ondersteunen bij: het behouden en versterken van werkgelegenheid in de kernen, toegankelijkheid van goed onderwijs en realiseren van energieneutrale woningen, zodat de woonlasten omlaag gaan.

juist in het groen en de rust van het platteland willen wonen, ondervinden steeds vaker overlast van de toenemende stank, de grote grijze megastallen en het toenemende aantal verkeersbewegingen van tankwagens die de uitbreidende vee-industrie met zich meebrengt. De leefbaarheid op het platteland en in de dorpen is volgens de Partij voor de Dieren gebaat bij een uitbreidings- en een vestigingsstop voor de vee-industrie.

beschikbaar stellen van gelden hiervoor is de beste manier om de leefbaarheid te vergroten.


Bij de vorige vragen reeds genoemd. Daarnaast geen schaliegasboringen op het platteland.

Door zaken goed te monitoren en de signalen van de bevolking ter harte nemen, om zo in een dialoog tot een goede leefbaarheid te komen.

Het makkelijker maken van bebouwing op het platteland. Nu is er sprake van een wurggreep van de provincie op het platteland met regels, wetten en ingewikkelde vergunningprocedures. Wij willen dat het makkelijker wordt om een huis te bouwen of bedrijf te vestigen of uit te breiden op het platteland. Een vergunning moet automatisch worden afgegeven tenzij er sprake is van directe en objectieve overlast zoals geluid of stank. Daarnaast willen wij de wegenbelasting sterk verlagen.

50 plus

Stem nl

ChristenUnie-SGP

GroenLinks

Vooral optreden als stimulator, regisseur, informant en het ingezette beleid voortzetten.


De leefbaarheid in het landelijk gebied komt steeds verder onder druk te staan door uitbreidingen van veehouderijen. De industrialisatie van de veehouderij neemt steeds grotere proporties aan nu overal in Brabant mestverwerkers en mestvergisters worden neergezet om het immense mestoverschot van de vee-industrie te verwerken. Mensen die


Ik hoop dat de kleine kernen gemeenten dit zelf weten of gaan onderzoeken. Maar wanneer dit om financieringsondersteuning vraagt dan hebben we dit reeds bij vraag 1 gehad geloof ik.

Lokaal Brabant

De provincie moet actief blijven vragen van hoe de bewoners van dorpen en het platteland zelf denken over hoe zij de eigen leefbaarheid kunnen verbeteren en daar voor wil Lokaal Brabant middelen beschikbaar stellen om het een en ander uit te kunnen voeren. Het stimuleren van burgerparticipatie en het

Door gemeenten en dorpsraden de ruimte te geven om lokale initiatieven ook daadwerkelijk te realiseren. De ChristenUnieSGP wil dat de provincie waar nodig financieel bijspringt als het moet.

Jezus Leeft

Er moet in elk dorp voldoende woonruimte zijn. Ook voorzieningen zoals winkels e.d. Verder moet het openbaar vervoer frequenter zijn. Ook moet er werkgelegenheid worden gecreëerd o.a. door goedkope bouwgrond en voorzieningen voor bedrijven te realiseren.


11

Waaraan heeft u zich het meest geërgerd in de afgelopen statenperiode? VVD

Afgelopen periode werd soms via emotie en op basis van populistisch gedrag politiek bedreven in plaats van op inhoud. Dat is verkeerd. Politiek moet vanuit inhoud en feiten worden bedreven, daar hebben de inwoners van Brabant profijt van.

CDA

De discussies over de Natuurbeschermingswet vergunningen. Er zijn agrarisch ondernemers die langer dan 3 jaar moeten wachten op een vergunning. Dat moet niet kunnen.

PVV

serieus worden genomen.

D66

D66 wil dat Brabant een open visie houdt en iedereen in de samenleving respecteert en betrekt. Wij streven naar een harmonieuze samenleving. D66 wil bouwen aan een mooier Brabant met iedereen die wil meedoen. Voor ons maakt het niet uit waar je vandaan komt, waar of met wie je woont, welke religie je hebt, hoe oud je bent etc.. We hebben ons de afgelopen vier jaar ontzettend geërgerd aan Statenleden die groepen mensen wegzetten als minderwaardig.

feiten over windenergie, opwarming van de aarde etc. van deze partij. Daarnaast de opvattingen van het College over de Ruit rondom Eindhoven en het niet willen doorpakken op de duurzame energieagenda. En zoals onlangs is gebleken is de overdracht van de Jeugdzorg helemaal niet zo goed gegaan. Het Bureau Jeugdzorg waar de provincie verantwoordelijk voor was, heeft als enige in Nederland het keurmerk niet gehaald.

50 plus

Oeverloze discussies en herhaling van zetten hebben veel tijd

voor mens en dier, van nu en de toekomst, is te vaak het ondergeschoven kind geweest. Ik heb mij daar aan geërgerd, omdat de politiek, in mijn ogen, moet handelen in het algemene belang.


De besluiten die genomen worden over bijvoorbeeld de culturele hoofdstad of de ruit, zonder dat er draagvlak bij de inwoners is.

Stem nl

Daar kunnen wij nog niet over

Het verspillen van belastinggeld van de Brabantse burgers aan onzinprojecten zoals miljoenen kostende ecoducten, de aanleg van nepnatuur, Brabant Culturele Hoofdstad, elitaire kunstprojecten en de verbouwing van het provinciehuis voor 33 miljoen euro.

PVDA

Ik erger me niet zo snel. Wat ik als vervelend heb ervaren is dat omwonenden en milieuorganisaties door coalitiepartijen en Gedeputeerde Staten niet altijd

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant heeft zich verbaasd over de afstand tussen het provinciebestuur en de inwoners van onze gemeenten. Daarnaast hadden we graag gezien, dat er minder geld was gestoken in prestigeprojecten als Culturele Hoofdstad, maar dat deze gelden waren ingezet voor duurzame ontwikkeling op het gebied van cultuur en werkgelegenheid.


Dat alle partijen uiteindelijk hetzelfde willen; meer overheid. Alle partijen hebben grootste plannen die uiteindelijk aan alle Brabanders worden opgelegd. Wij willen als enige juist dat de Brabander weer zélf zijn eigen leven kan bepalen.

SP

Aan de bezuinigingen vanuit de landelijke overheid op zaken zoals de zorg, sociale werkvoorziening en aan het nog steeds voorkomende gegraai in bijvoorbeeld de gezondheidszorg, terwijl van thuiszorgmedewekers gevraagd wordt salaris in te leveren.

kelingsproces van het politieke stelsel zelf.

ChristenUnieSGP

GroenLinks

Het niet opklossen van de problematiek rondom de veehouderij (de stikstofuitstoot en de veel te grote hoeveelheid dieren in Brabant) en de glastuinbouw (het niet doorzetten van het concentratiebeleid). Daarnaast de opmerkingen en onwaarheden van de PVV over bijvoorbeeld arbeidsmigranten en asielzoekers, maar ook valse

gekost en veel bijeenkomsten waren daardoor niet effectief.


De provincie heeft de afgelopen statenperiode wederom veel te veel bestuurd in het korte termijn-belang van het bedrijfsleven. Het algemeen belang van een gezonde leefomgeving

meepraten. Wij hopen uw kiezers over 4 jaar te berichten. Wij gaan ervan uit dat wij kunnen gaan doen wat wij beloven te doen; de stem van de Brabanders vertegenwoordigen (niet bij woord maar bij daad middels het bindend referendum). Wij gaan er ook vanuit dat onze inspanningen niet altijd het gewenste effect genereren. Maar wij zien dit meer als een ontwik-

Dat wij op een paar stemmen na vier jaar geleden onze zetel verloren in de Staten. Aan u de kans om ons weer terug te laten keren in Provinciale Staten en het constructieve geluid van de ChristenUnie-SGP weer te laten klinken. Steunt u ons hierbij?

Jezus Leeft

Eindeloos gepraat over het milieu en de natuur zonder dat er iets gebeurt.

12


Wat is het meest geslaagde wapenfeit van de afgelopen statenperiode? VVD

Er is een goed economisch programma vastgesteld waardoor de Brabantse economie er beter voor staat dan in elke andere provincie. Dit wordt nationaal maar ook internationaal herkend en erkend.

sloten natuurgebieden samen met bedrijfsleven en natuurorganisaties om zo meer banen te maken, juist voor mensen met een wat lagere opleiding. Maar ook dat jongeren van 16 en 17 jaar voor de helft van de prijs met de bus konden.

CDA

PVDA

Het leefbaarheidsbeleid van onze gedeputeerde Brigite van Haaften, waar de kleine kernen heel veel baat bij hebben gehad. Met als goede voorbeelden: de IDOPS en de Brabantse Dorpenderby.

PVV

Openbaarmaking declaratieen subsidiegegevens (er is nu een openbaar raadpleegbaar subsidieregister) dankzij de PVV Noord-Brabant en de stok achter de deur voor belangrijke infrastructuur, zoals de N69.

SP

Er zijn meerdere geslaagde wapenfeiten te noemen. Het maken van de grote aaneenge-

De PvdA heeft ervoor gezorgd dat 16- en 17-jarige Brabanders voor een vast laag bedrag per maand met de bus kunnen reizen. Dit helpt veel jongeren op het platteland die in grotere gemeenten naar school gaan.

D66

Dankzij D66 heeft de provincie een integrale cultuurvisie. Deze zet in op eerlijke kansen voor alle kunstenaars en middelen voor verdere professionalisering van de cultuursector. D66 heeft gezondheid van mensen en dieren in het landbouwbeleid centraal gesteld. Dankzij D66 komt er een Brabants Energieakkoord, zodat we geen schaliegas nodig zullen hebben.

GroenLinks

Schaliegasvrij verklaren van Brabant, de Brabant Groenontwikkelingsfonds voor het afmaken van de Ecologische Hoofdstructuur en de afspraken hierover met de zogenaamde Manifest partners.

50 plus

Moeilijk te zeggen. Op diverse terreinen zijn goede resultaten geboekt. De Brabantse Zorgvuldige Veehouderij is een belangrijke stap in bepaalde gebieden van Brabant. Daarnaast is het veilig stellen van de Essent gelden een belangrijk feit. Ook het herinrichten van landschappen van allure was een groot project.


In juni 2013 is een amendement van de Partij voor de Dieren aangenomen waarmee de leges van een aanvraag van een Natuurbeschermingswet-

vergunning kostendekkend zijn geworden. Veehouders die willen uitbreiden hebben daarvoor een natuurbeschermingswetvergunning nodig, omdat een uitbreiding voor meer druk op de omliggende natuur zorgt. Voorheen kostte de aanvragen

van zulke vergunningen de provincie jaarlijks ongeveer twee miljoen euro, maar door het aannemen van het amendement is deze vorm van maatschappelijke kosten teruggebracht naar de vervuiler: de veehouderij.


Niet van toepassing. Wij zijn een nieuwe politiek met nieuwe onafhankelijke kandidaten.

Stem nl

Helaas kunnen wij dat ook nog niet melden. Behalve dan dat wij het initiatief hebben genomen om ons verkiesbaar te stellen om daarmee de kiezers de mogelijkheid te geven om het

kiesstelsel te veranderen.

Lokaal Brabant

Voor Lokaal Brabant is deze vraag eigenlijk niet van toepassing. Echter, ons belangrijkste wapenfeit is het bundelen van krachten van meer dan 40 lo-

kale partijen en komen met een sterke lijst van kandidaten. Veel van deze partijen zijn geworteld in kleine kernen.


Het niet doorgaan van miljoenenkostende prestigeproject Brabant Culturele Hoofdstad.

ChristenUnieSGP

Dat de ChristenUnie en SGP zich in veel gemeenten en dorpsraden voluit inzet voor de leefbaarheid in dorpen en kernen.

Jezus Leeft

Ik zou er geen weten?


13

Welk item zou volgens u in de komende statenperiode als eerste moeten worden aangepakt? VVD

Afgelopen periode is de basis gelegd om Brabant tot een economische top regio te laten uitgroeien. Die koers willen we doorzetten en op die manier nog meer mensen aan een baan helpen.

CDA

Meer werkgelegenheid. Dat is primair aan de ondernemers en onderwijs. Dat gaan we als Provincie zoveel mogelijk ondersteunen met betere bereikbaarheid, minder bureaucratie en meer steun voor jongeren die een baan of stage in de buurt zoeken.

PVV

Wegeninfrastructuur.

SP

Een van de grootste uitdagingen voor de komende bestuursperiode is voor de SP het behoud van werkgelegenheid en het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid. Daarnaast moet er in de komende periode echt werk gemaakt worden van een gezonder platteland met minder dieren in gebieden als De Peel en De Kempen. De eerste stappen zijn in deze periode gezet, maar er moet nog veel gebeuren.

PVDA

Er moet een definitief besluit worden genomen om de Ruit om Eindhoven niet aan te leggen. De PvdA wil de verkeersproblemen in Zuidoost Brabant echt oplossen en dat kan beter, sneller en veel goedkoper oplossen.

D66

Met D66 in de coalitie gaan we de investeren in innovatieve midden- en kleinbedrijven, omdat dit een belangrijke banenmotor is, in energieneutrale woningen, zodat de woonlasten omlaag gaan en in een innova-

tiefonds voor duurzame landbouw, zodat we weer allemaal trost worden op de Brabantse landbouw.

GroenLinks

De intensieve veehouderij, De krimp en vergrijzing en het bewoonbaar houden van het platteland.

50 plus

Niet meteen allerlei nieuwe zaken ter hand nemen. Eerst activiteiten die nu lopen goed afwerken. Alles eraan doen om de relatie tussen diverse belanghebbenden in diverse gebieden te verbeteren. Het aspect werkgelegenheid is de afgelopen tijd erg theoretisch benaderd. Er moeten projecten komen die meer concreet resultaat opleveren. Daarnaast moet de strijd met het Rijk worden aangegaan ivm de achterstelling van Brabant bij de algemene uitkering per inwoner.


Eén van de belangrijkste onderwerpen voor de Partij voor de Dieren is de vee-industrie. De negatieve effecten van de vee-industrie zijn breed en diep; korte, ellendige levens voor vele miljoenen dieren per jaar, zware schade aan de omliggende natuur, vervuiling van lucht, water en aarde, risico’s voor de volksgezondheid door dierziekten en onnodige verspilling van voedsel bij de omzet van plantaardige naar dierlijke eiwitten. De Partij voor de Dieren pleit daarom voor een afbouw van de veestapel middels een uitbreidings- en een vestigingsstop voor de vee-industrie.


Onafhankelijke kandidaat JP van der Meer: Een nieuw schoon eindeloos energie systeem.

Onafhankelijke kandidaat Leo Broers: Meer vrijheid voor ondernemen en werk voor iedereen. Onafhankelijke kandidaat Kees Rijnders: Een betere doordachte uitwerking van een visie op mobiliteit. Onafhankelijke kandidaat Ge Wonink: Behoud van de Brabantse cultuur en ondersteuning van de breedtesport én topsport in de Provincie. Onafhankelijke kandidaat Harry Teeven: Inzetten van netwerken voor het bepalen van de onderwerpen waar aan gewerkt wordt en meer verantwoordelijkheid en mogelijkheden voor de inwoners zelf om daar vorm aan te geven. Meer inspraak en meer burgerinitiatieven.

Stem nl

Zou een mooi eerste referendum zijn. Een top 5 is denk ik beter.

Lokaal Brabant

We willen de zelfstandigheid en leefbaarheid van de kernen waarborgen.


De regelgeving en ingewikkelde vergunningprocedures, gevolgd door de hoge uitgaven (zodat na een vermindering daarvan de belastingen sterk omlaag kunnen).

ChristenUnieSGP

Ondersteunen van vrijwilligers

Jezus Leeft

Platteland aantrekkelijker maken voor bewoning en ruimte maken voor bedrijven zodat er meer werkgelegenheid op het platteland komt.

14


Sluit uw partij een andere fractie uit bij de formatie van Gedeputeerde Staten? VVD

Nee, als democratische partij hoor je niemand uit te sluiten. Wij willen bij een formatie zoveel mogelijk punten uit het verkiezingsprogramma realiseren en een stabiel bestuur, want dat verdient Brabant.

CDA

Nee, het CDA sluit geen partijen uit. Er zijn wel partijen waarmee samenwerking, op grond van de inhoud, niet voor de hand ligt.

er op de inhoud uitkomen.

D66

Het zou onbeleefd zijn om niet met de PVV in gesprek te gaan, maar we gaan niet met ze in een college zitten. De verschillen zijn te groot en die zitten in heel fundamentele zaken.

GroenLinks Ja, de PVV

50 plus

PVV

Bij de formatie moet gekeken worden naar beleidsvoorstellen, niet naar partijen.

SP


Nee.

De SP werkt samen met elke partij die uitgaat van de gelijkwaardigheid van mensen en die stelling neemt tegen discriminatie of het uitsluiten van groepen.

PVDA

Nee, de PvdA vindt het ondemocratisch om andere partijen uit te sluiten. We zullen het van de inhoud laten afhangen met welke partijen we gaan samenwerken. Met GroenLinks, D66 en de SP hebben we de nodige inhoudelijke overeenkomsten. Met een partij als de PVV lijkt het me onwaarschijnlijk dat we

Bij voorbaat sluit de Partij voor de Dieren geen enkele partij uit. Wij hebben echter een duidelijk visie met sterke standpunten op vooral de onderwerpen veehouderij, natuur en dieren in het wild. In het kader daarvan zal ongetwijfeld blijken dat samenwerking met bepaalde partijen praktisch onhaalbaar is.


Platform Vrije Politiek wil een partij onafhankelijk bestuur.

Zonder partijen coalitie. Waar per onderwerp de samenwerking wordt gezocht. Zo doet iedereen mee. Ook voor alle inwoners dus.

Stem nl

StemNL staat voor het bindend referendum. Dit betekent dat wij met elke fractie kunnen samenwerken die toelaat dat onze agenda en besluiten berusten op het resultaat van een referendum. Sommige andere partijen geven in programma’s en statuten aan ook voor een referendum te zijn. Maar bij een directe vraag of dit bindend is geeft niemand thuis. Wij weten niet of andere fracties zullen instemmen met onze eis.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant sluit geen enkele partij op voorhand uit echter we zullen niet ten koste van alles het college in gaan. Wij hechten veel waarde aan de beloften gedaan aan onze kiezer.


Nee, wij zijn bereid met iedereen samen te werken die meer vrijheid voor de Brabander wil.

ChristenUnieSGP Nee

Jezus Leeft D66

Hoeveel zetels denkt u met uw partij te gaan scoren bij de Statenverkiezingen? VVD

We gaan ervoor om minimaal onze twaalf zetels te behouden. En als het even kan natuurlijk een of meer zetels te winnen!

CDA

Dat is aan de kiezer! Wij hebben er veel vertrouwen in.

PVV

Genoeg zetels om voor onze kiezers in de Staten de doorslaggevende stem te kunnen vormen.

SP

De SP hoopt natuurlijk dat de Brabantse bevolking in deze periode ons heeft leren kennen als een partij die bereid is verantwoordelijkheid te nemen in het bestuur van Brabant. Het zou mooi zijn als dat beloont zou worden met 10 zetels.

PVDA

We gaan onze 7 zetels in Provinciale Staten behouden.

D66

D66 gaat groeien. We hopen natuurlijk de grootste te wor-

den. De kiezers zijn aan zet.

GroenLinks

Wij hopen vier zetels te halen (nu 3).

50 plus

Dat is en blijft moeilijk voorspelbaar. Kleine partijen hebben minder mogelijkheden zich te profileren. Daar staat tegenover, dat het aantal ouderen in Brabant heel groot is. Als zij het belang inzien te stemmen op een partij die vooral hun belang wil dienen is het kiezerspotentieel groot. Meer dan een zetel moet derhalve haalbaar zijn.


Gezien de alsmaar stijgende lijn van aantallen stemmen op de Partij voor de Dieren, gaan we ervan uit dat we ons aantal zetels moeten kunnen verdubbelen naar twee. Daardoor zullen we nog meer resultaat kunnen boeken voor mens, dier, natuur en milieu.


Liefst alle 55 maar we hebben 5 onafhankelijke kandidaten. Dus 5 zou mooi zijn!

Stem nl

Wij hebben 10 kandidaat leden. Met voldoende belangstelling vanuit de media moet het lukken om deze kandidaten te plaatsen. Wij beseffen dat ons initiatief bijzonder anders is dan de kiezers tot nu toe gewend zijn wat vraagt om een groot vertrouwen in onze mensen en bedoelingen. Wij hopen echter door niet met losse beloften te komen dit vertrouwen te kunnen winnen. Wij wensen in ieder geval uw kiezers veel wijsheid toe bij deze komende verkiezingen.

Lokaal Brabant

Lokaal Brabant gaat voor 5 zetels, en u kunt een bijdrage daar aan leveren.

Libertarische Partij 1-2 zetels.

ChristenUnieSGP

Met uw steun kan de ChristenUnie-SGP weer terugkeren in Provinciale Staten. Het zou heel mooi zijn als we het werk met twee statenleden

mogen doen.

Jezus Leeft

Minimaal 1 maar we hopen dat burgers bewuster gaan kiezen en niet weer opnieuw die zelfde partij gaat kiezen waardoor alles weer bij hetzelfde blijft.


15

Jongste deelnemer aan de Statenverkiezingen

Joost Westland wil gaan voor Provinciale Staten Door Bertrand Verhelst

Met zijn zeventien jaar is Joost Westland uit Tilburg een erg jonge politicus op de verkiezingslijst van Provinciale Staten dit jaar. Als voorzitter van de “Jonge Socialisten Brabant”en nummer 23 op de PvdA-lijst hoopt hij met voorkeurstemmen gekozen te worden. Dan zullen naar schatting zo'n 4000 à 4500 jonge kiezers op hem moeten gaan stemmen. Volgens Joost is doelgroep geïnteresseerd in politiek, alleen noemen ze het niet altijd zo. “Politiek gaat over heel veel alleen realiseren we dat niet altijd. Van de stoeptegel bij je in de straat, de leeftijdsgrens van alcohol, het onderwijs wat je krijgt, de sluitingstijden van de lokale kroeg, het openbaar vervoer, noem het gekste wat je kunt bedenken en waarschijnlijk zullen er politici over gesproken hebben. Dit zorgt ervoor dat politiek heel toegankelijk is. Politiek gaat wat mij betreft niet over mensen, politiek gaat erover hoe je met mensen problemen oplost.” Hoe ben je in de politiek terecht gekomen? Vanaf mijn achtste keek ik vaak met mijn ouders en opa naar het journaal. Wanneer we dit keken werd vaak naar mijn mening gevraagd over de onderwerpen op het journaal door mijn ouders en opa. Niet alleen werd gevraagd wat ik van een onderwerp vond maar ook waarom ik iets vond. Hierdoor leerde ik al op jonge leeftijd kritisch na te denken over politieke onderwerpen. Tijdens mijn middelbareschooltijd werd dit extra gestimuleerd door het debatteren tijdens mijn schooltijd. Een interesse voor politiek was er dus al. Ik ben zelf gaan kijken welke partij mij het meeste aansprak en kwam uiteindelijk bij de PvdA uit. Ik koos voor de PvdA omdat deze partij dicht bij de mensen staat en durft sociaal beleid te realiseren door mee te doen aan coalities. Kun je met voorkeurstemmen in Provinciale Staten komen? Wanneer ik genoeg stemmen haal kom ik in de provinciale staten. Ik heb ongeveer tussen de 4000 en de 4500 stemmen nodig. Het halen van dit aantal stemmen is een mooie uitdaging en ik ga mijn uiterste best doen om een goed resultaat neer te zetten. Waarom ben je politiek actief? Ik wil een bijdrage leveren aan een betere samenleving. Een bijdrage leveren aan een betere samenleving kan alleen door vaak mee te doen

Denk je dat jongeren van jouw leeftijd geïnteresseerd zijn? Jongeren zijn geïnteresseerd in politiek alleen noemen ze het niet altijd zo. Politiek gaat over heel veel alleen realiseren we dat niet altijd. Van de stoeptegel bij je in de straat, de leeftijdsgrens van alcohol, het onderwijs wat je krijgt, de sluitingstijden van de lokale kroeg, het openbaar vervoer, noem het gekste wat je kunt bedenken en waarschijnlijk zullen er politici over gespro-

ken hebben. Dit zorgt ervoor dat politiek heel toegankelijk is. Politiek gaat wat mij betreft niet over mensen, politiek gaat erover hoe je met mensen problemen oplost. Praat je wel eens met leeftijdgenoten over politieke zaken. Welke onderwerpen daarbij aan bod? Met leeftijdsgenoten praat ik

vaak over politiek, het gaat vaak over het studievoorschot, leeftijdsgrens van alcohol, het legaliseren van wietteelt, werkgelegenheid. Veel jongeren maken zich zorgen over het vinden van een baan na hun opleiding. Gelukkig zien we dat de werkeloosheid aan het afnemen is en veel werkelozen de laatste maanden weer een baan hebben gevonden. Ik wil er graag aan bijdrage dat veel mensen weer aan het werk komen. We zijn op de goede weg maar er

Leeftijd:

17 jaar Geboren en getogen:

In Tilburg Studie:

Econometrie in Tilburg Interesses:

Politiek, geschiedenis, videogames. Hobby’s:

Schermen, debatteren bij de debatvereniging van de universiteit, Voorzitter bij de Jonge Socialisten Brabant, en actief bij PvdA Tilburg

moet nog veel gebeuren. Wat moet er volgens jou als eerste in de provincie moeten veranderen? Meer werk, er zitten nog veel te veel mensen werkeloos thuis. Werken zorgt ervoor dat mensen beter in hun vel zitten. Het gezin van de werkende meer te besteden heeft. De overheid meer inkomsten heeft omdat de overheid geen uitkering meer hoeft te betalen maar belasting inkomsten krijgt. Wat zou de provincie voor jongeren kunnen betekenen? Veel jongeren lopen op tegen de slechte busverbindingen met namen de jongeren buiten de grote steden. Door de meeste dorpen gaan 1 of 2 buslijnen. Dit is niet handig, zeker niet voor jongeren die in een ander dorp of stad naar school gaan, studeren of werken. Een uitgebreider busnet zou voor veel jongeren een oplossing zijn. Wil je in de politiek actief blijven ook als je niet wordt gekozen? Ja, ik vind het belangrijk om een bijdrage te leveren aan een betere samenleving. Of ik dit nu als provinciaal Statenlid doe of als vrijwilliger bij de PvdA dat maakt mij niet uit. Wat zou je jongeren – de keizer - nog mee willen geven? Kies voor een partij die dichtbij de mensen staat, het lef heeft om sociaal beleid te realiseren. Kies voor een jong iemand die weet wat er onder jongeren speelt.

16


De contente mens de wacht aangezegd

Kies voor kleine kernen Ingeborg Verschuuren Voorzitter vereniging kleine kernen Noord-Brabant

Enige tijd geleden sprak ik een actieve inwoner van een klein Brabants dorp. Hij is zo’n goeie mens die de problemen van zorgbehoevende dorpelingen oplost. Van dergelijke betrokken inwoners zijn er nooit genoeg. Soms heeft hij voldoende aan zijn kennis en ervaring, af en toe moet er een nieuw plannetje worden bedacht. Zij vragen daarvoor in dat dorp de goedkeuring van de wethouder. Waarom eigenlijk? Toen bleef het even stil. En na enige aarzeling was het antwoord: omdat het fijn is als de gemeente en de wethouder goedkeuring geven en omdat het soms ook nog geld oplevert. Wat heeft dit voorbeeld te maken met de provinciale verkiezingen? Meer dan u op het eerste oog zou denken. De provincie heeft een tijdje terug een rapport uitgebracht over veerkrachtig bestuur in Brabant. Daarin staan interessante plannen over hoe de provincie vindt dat burgers en bestuur met elkaar om moeten gaan. De belangrijkste boodschap: het moet anders. Burgemeesters en wethouders zijn daarom gevraagd aan te geven hoe zij samen met de inwoners problemen willen oplossen. En let op: als het even kan onder leiding van de inwoners. De wereld op zijn kop, dus! Om dat te leren, heeft de provincie potjes met geld. Er is vijf ton beschikbaar zodat gemeentebestuurders kunnen trainen en nadenken hoe het anders moet. Waar is al dat modernisme nou toch voor nodig, zult u misschien denken. Natuurlijk wordt er hier en daar wat gerommeld, zijn er te veel hennepplantages met alle vervelende overlast en bedreigingen, maar als we het doen zoals we het altijd doen, komt het wel. De provincie rekent af met die houding van de contente Brabantse mens die tevreden is met wat hij heeft en doet wat de burgemeester en de wethouder vertellen. De vraag moet zijn, voor iedereen en vooral voor de gemeentebestuurders, zo vindt de provincie: welke kansen missen we? Want als we niets doen staan in 2065 de helft van de Brabantse boerderijen, 30 procent van de winkels en 20 procent van de kantoren leeg. In dat dure, fraai uitgevoerde rapport zegt de provincie

de contente mens de wacht aan. De wethouders en burgemeesters, en misschien ook wel de raadsleden, worden opgeroepen uit de eigen gemeentehuizen te komen en de inwoners op te zoeken. Zij moeten beter en meer met elkaar en vooral ook met scholen, zorg en corporaties samenwerken. De gedachten zijn uitstekend, passen bij wat zo mooi de netwerksamenleving wordt genoemd maar de schoen wringt zoals altijd in de uitvoering. Kunnen de wethouders en burgemeesters zich echt in dienst van de problemen van de inwoners stellen? De commissaris van de Koning, Wim van den Donk, heeft het een tijdje terug in een Haagse lezing ook erkend: praten over improvisatie, veerkracht en interactie, wat daarvoor nodig is, is een ding, doen is een andere zaak. Dat verhaal “De centralisatie in openbaar besturen” van Van de Donk is voor iedereen die zich stoort aan regelzucht en controledrift uit Haagse ministeries, provinciehuizen en gemeentehuizen zeer de moeite waard. Maar komen de Brabantse bestuurders weg met het argument dat het allemaal bij hen wel meevalt en dat zij toch al doen wat hun burgers willen? Of gaat de provincie de Brabantse gemeentebestuurders aan de jas trekken wanneer die het allemaal op zijn beloop laten? Er wordt lef, moed, ambitie en doorzettingsvermogen gevraagd van de lokale bestuurders om zichzelf als een Baron van Munchhausen uit het eigen gemeentehuis te trekken. Er staan op 18 maart dus niet alleen de politieke zetels op het spel van tal van Statenleden en Gedeputeerden maar vooral ook de contente mens. Of is het zo dat het eigenlijk wel goed is wanneer de inwoners van de Brabantse dorpen (en steden) braaf op het gemeentehuis komen vragen of het zo wel mag? Henk Bouwmans Voorzitter De Collegetafel, kennis- en debatplatform over bestuurlijke kwesties en conflicten in het openbaar bestuur met een maatschappelijke betekenis, zie: www.decollegetafel.nl

Binnenkort kunt u weer voor de komende vier jaar een nieuw bestuur van de Provincie en de Waterschappen kiezen. Om te bekijken wat de verschillen zijn tussen de politieke partijen heeft de vereniging kleine kernen Noord-Brabant door een student een klein onderzoek laten doen op basis van de partijprogramma’s voor de statenverkiezingen. Hierbij zijn de partijen bekeken waarvan de programma’s ter beschikking waren. De vereniging kleine kernen is politiek neutraal en behartigt de belangen van de dorpsraden in Brabant. We zijn de verbindende partij naar de provincie en zorgen voor onderlinge kennisuitwisseling. Vanuit de aandachtspunten “bestuur”en “leefbaarheid” is gekeken naar de programma’s en daarbij zijn de volgende zinnen samenvattend overgenomen.

· VVD : Brabant wordt beter van een goede samenwerking tussen gemeenten. Belastingstelsel wijzigen zodanig dat belasting wordt gespreid over alle inwoners en niet alleen belasting op motorrijtuigen. De combinatie van wonen en zorg mogelijk maken. Nieuw gebruik van erfgoedcomplexen en leegstaande gebouwen. Voorrang aan vraaggestuurde bouwontwikkeling.

· CDA : Gemeente is een eigenstandig bestuursorgaan en geen uitvoeringsorgaan van lan-

delijk vastgesteld beleid. Wil een crowdfundingsplatform oprichten waarop Brabanders kunnen meedenken en meepraten over toekomst van de provincie. Brabant is een groene regio: steden en dorpen dooraderd met robuuste groene gebieden. Stad en platteland worden nadrukkelijk met elkaar verbonden en moeten vanuit een samenhangende visie worden ontwikkeld.

· SP : Het bestuur van Brabant moet als kernwaarden hebben integriteit, openheid

en bereikbaarheid. Ze gaat sober om met gemeenschapsgeld als het gaat om eigen voorzieningen. Belangrijke taak van de provincie wordt het opvangen van de gevolgen van vergrijzing, ontgroening en de krimpende economie. Provincie is verantwoordelijk voor bundeling van goede ideeën tussen gemeenten met doel leefbaar houden kleine kernen.

· PVV : Geen islamisering van Brabant.

Alleen gemeenschappelijke herindeling als dit van onderop wordt gesteund. Zet met prioriteit in op leefbaarheid in steden en dorpen. Met name de kleine kernen dienen daarbij aandacht te krijgen. Handhaven van ons Brabants cultureel erfgoed, leegkomende monumentale kerken passend herbestemmen.

· PvdA : Participatie van inwoners, instellingen, bedrijven bij alle projecten en activiteiten is

uitgangspunt. De provincie bouwt samen met de gemeenten de “doe-democratie” verder uit. Goed en betaalbaar wonen is een speerpunt. Iedereen moet kunnen wonen in een huur- of koopwoning die bij zijn of haar wensen en budget past. Brabanders meer invloed geven op hoe ze wonen. Provincie moet regie voeren over woningbouwprogramma’s , waar mogelijk omvormen bestaande voorraad.

· D’66 : Waar overheidslagen elkaar raken in de uitvoering van taken heldere afspraken maken over de vorm van samenwerking. De provincie verbetert haar werkwijze door burgers te betrekken en stimuleert dat gemeenten slagvaardig zijn. Sommige woonkernen hebben te maken met bevolkingskrimp. Toekomstbestendige oplossingen zijn nodig om ouderen zelfstandig te kunnen laten wonen. Provincie moet kwalitatieve woningopgaven tussen gemeenten afstemmen.

· Groen Links : Vanuit het provinciehuis kun je de samenleving niet regisseren. Het gaat om samenwerken en faciliteren uitgaande van de kracht van de samenleving. Niet altijd kiezen voor de gevestigde landbouwbelangen maar voor dialoog tussen belanghebbenden, natuurorganisaties en agrariërs. Mensen die zich inspannen voor de leefbaarheid van de omgeving moeten daarover zeggenschap krijgen en hebben het recht op buurtplanning en eigen initiatief.

· 50 plus : Inspraakrecht bij alle openbare bijeenkomsten van de provincie.

Verplicht raadgevend overleg met organisaties van ouderen. Het bevorderen van detailhandel in de kernen en het mogelijk maken van stad- land- en tuinbouw. Een maatregel die 50-plus zou willen inzetten is het gemakkelijker kunnen omzetten van koopwoningen, van jong en oud in huurwoningen. Deze maatregel kan gelden voor mensen die in financiële problemen komen.

Dit zijn in grote lijnen de verschillende invalshoeken van de partijen. Het is nu aan u om te kiezen voor uw dorp !


17

“Het platteland is een belangrijke basis in de provincie” Door Cees Jansen

Volgens Jeffrey van Agtmaal, uit het Brabantse kerkdorp Huijbergen gemeente Woensdrecht, zijn de functies als wethouder van de gemeente Woensdrecht en Statenlid voor de provincie Noord-Brabant te combineren. Hij hoopt dan ook dat heel de ZuidWesthoek op hem stemt. De twee op stapel staande verkiezingen op die dag zijn volgens hem geen ver van mijn bed show zoals weleens wordt gedacht. “Zowel bij het Waterschap als bij de Provincie worden belangrijke besluiten genomen.” Een gesprek over zijn ambities en taken van de provincie.

Verkiesbare plaats “Ik sta op plek twaalf. Dat is gezien de peilingen een verkiesbare plaats. Mocht ik ook daadwerkelijk gekozen worden dan is binnen het CDA de verlenging van de dubbelfunctie als wethouder en Statenlid mogelijk. Het CDA heeft de regels versoepeld gezien de goede ervaring met mijn ontheffing”, zegt de 29-jarige Huijbergenaar. Van Agtmaal, is sinds vorige jaar wethouder, zegt dat de dubbelfunctie goed te combineren is. “Over integriteit zijn duidelijke afspraken gemaakt. Verder is het goed om de wegen te kennen binnen het provinciehuis omdat de provincie voor gemeenten en inwoners steeds belangrijker wordt. De combinatie wordt als positief ervaren.” Heb je de politiek van huis uit mee gekregen? “Ja, helemaal mijn eigen vader was jaren lang raadslid in Huijbergen, maar ook nog in de nieuwe raad van Woensdrecht. Tante Jenny van de Stee, uit Langeweg heeft jaren in de staten gezeten.” Je hebt er vier jaar Staten opzitten, denk je nu nog terug te keren na 18 maart? “Ja, natuurlijk hier ga ik voor. Ik hoop dat heel West Brabant de voorkeur geeft op mijn stem, want het is en blijft belangrijk dat West-Brabant, vertegen-

Is het werk als staten lid te combineren met het wethouderschap want sinds vorig jaar ben je wethouder in de gemeente Woensdrecht? “Natuurlijk is dat te combineren er zijn afspraken over gemaakt en vooral talrijke andere zaken spelen een grote ruil.”

nodige aandacht? “We doen er alles aan om de Kleine Kernen te behouden. Onze partij is daar voortdurend mee bezig. Het platteland is een belangrijke basis in onze provincie. We strijden er voor dat alles op het platteland blijft bestaan. De voorzieningen en clubs zijn daar zeker belangrijk. Ik woon zelf in een kerkdorp maar we doen er alles aan om alles te behouden.”

Wat is je doelstelling de komende vier jaar in de Staten van Brabant. Mocht je gekozen worden?

In de staten had je twee portefeuilles Ecologie en Handhaving wilt je daar mee door gaan of denk je aan een

woordigd is in de Staten. Dit mag men niet uit het oog verliezen.”

de Parel van Brabant, want de natuur betreft wat we hier allemaal in de ZuidWesthoek hebben. Misschien zouden scholen daar ook iets meer aan kunnen doen.” Vind je dat de provincie de sport moet blijven steunen, en of dat ook de jeugd moet blijven sporten met extra gelden van de provincie waar nodig is? “Sport is voor onze provincie heel belangrijk. Veel bekende sporters komen uit onze provincie. We moeten daar gezamenlijk aan trekken dat de sport

CDA-kandidaat Jeffrey van Agtmaal (29) ziet geen probleem in combinatie wethouderschap en Statenlid “Ik denk aan werkgelegenheid, leef- en woonvestiging en het binnen halen van bedrijven. Je zit gewoon dicht bij het vuur. We hebben de laatste maanden wat klappen gehad met Philip Morris.” Ben je van plan veel te doen voor de Kleine Kernen in de provincie. In je eigen kerkdorp gaan ook veel voorziening weg wat denk je daar aan te doen zoals bijvoorbeeld het verzorgingshuis dat de deuren moet sluiten? Of het busvervoer, heeft dat de

andere portefeuille? “Nee, hier ga ik mee door. Het is een uitdaging met telkens nieuwe idee.”

voor jong en oud belangrijk is. Sport verbroedert en ook sportverenigingen zijn een kloppend hart.”

Grenspark De Zoom, is een dure hap maar je bent er voordat dit een schitterend natuurpark blijft. Is er weleens aan gedacht om dat beter toegankelijk te maken voor de toeristen? “Het park moet veel meer in de etalage komen. De meeste mensen weten niet hoe mooi het park is en fietsen en wandelen, horen daar zeker bij. Het is

Zelf ben je nog al sportief aangelegd. Je voetbalt bij de plaatselijke club en volgt ook het wielrenner in Brabant en ver daarbuiten heel goed. Huijbergen krijgt het Europees Kampioenschap veldrijden daar ben je trots op? “Als inwoner van Huijbergen ben ik er natuurlijk apetrots op, dat het eerste Europese Kampioenschap veldrijden voor

de eerste keer met elite in mijn woonplaats wordt gehouden. Zaterdag 7 November, staat al in de agenda dik aangekruist. Maar ook andere sportevenementen steun ik in Brabant, en daarbuiten.” Heb je nog contacten met de plaatselijke bevolking of kan die doorlopen of ben je bereid waar mogelijk is je steentje bij te dragen? “Sociale contacten met de bevolking er midden tussen staan dat is het belangrijke. We zijn met een groep Huijbergenaren naar Tabor WK veldrijden geweest. Zelf voetbal ik nog bij Vivoo. Ik ben natuurlijk een rasechte Huijbergenaar. Maar ook de dorpsplatforms vind ik belangrijk, om mee te denken en praten.” Twee verkiezingen op een dag is dat niet lastig voor de mensen? “Kan vervelend zijn, maar het is geen ver van mijn bed show zoals weleens wordt gedacht. Zowel bij het Waterschap als bij de Provincie worden belangrijke besluiten genomen.” Wat roep je de mensen op om op 18 maart te doen? Thuis blijven of gaan stemmen? “Stemmen is belangrijk voor iedereen en kiezen voor de juiste persoon is nog belangrijker. “

18


Ouderenzorg

Ouderenzorg is meer dan een heitje voor een karweitje De grootschalige bezuinigingen in de zorg leiden tot ‘nieuwe markten’ voor bijvoorbeeld betaald gezelschap of begeleiding van ouderen bij doktersbezoek. Deze nieuwe dienstverlening wordt ook wel ‘betaalde mantelzorg’ genoemd. Een ongelukkige naam want echte mantelzorg wordt niet in het kader van een hulpverlenend beroep gegeven aan een hulpbehoevende, maar onbetaald door mensen uit diens directe omgeving. Mantelzorg moet ook niet verward worden met vrijwilligerswerk. Vrijwilligers kiezen er zelf voor om te zorgen, bepalen zelf hoeveel uren ze zich voor een ander willen inzetten en kunnen ook zelf besluiten hun vrijwilligerswerk op enig moment weer te beëindigen. Zingeving Onze vereniging KBO-Brabant heeft 132.000 leden en naar schatting 10.000 van hen zijn als vrijwilliger actief met ziekenbezoek, chauffeursdiensten, klussendiensten, belastinghulp of ouderenadvisering. Allemaal mensen die zich met hart en ziel voor anderen inzetten en daar geen geld maar wel veel voldoening en zingeving uit halen. Structureel zware mantelzorg kies je niet, die overkomt mensen. Maar dat geeft de overheid nog niet het recht om daar misbruik van te maken. Er zijn mensen die 24/7 als mantelzorger door het leven gaan, terwijl ze in mijn ogen gewoon zorgverlener zijn en daar ook een behoorlijke vergoeding voor zouden moeten krijgen. Dan heb ik het dus niet over een jaarlijks mantelzorgcompliment van 200

euro. Het persoonsgebonden budget voorziet in de mogelijkheid om een vertrouwd iemand uit het eigen sociale netwerk in te huren voor het verlenen van zorg en begeleiding en dat is een groot goed voor zowel de hulpbehoevende als de hulpbiedende. Helaas is het kabinet voornemens om mensen die hulpbehoevend worden als gevolg van normale verouderingsprocessen uit te sluiten voor het persoonsgebonden budget. Tegelijkertijd wil datzelfde kabinet dat ouderen wel langer zelfstandig thuis blijven wonen. Schrijnende voorbeelden Laatst konden we bij Zembla enkele schrijnende voorbeelden zien van ouderen die voor ouderen zorgen. Zoals de mevrouw van 91 die structureel mantelzorg verleent aan haar dementerende vriendin. Niet omdat mevrouw dat zo graag wil, maar omdat ze de enige is op wie die vriendin nog een beroep kan doen. En een man van 84 die voortdurend in de weer is met zijn rolstoelafhankelijke, incontinente vrouw en met het huishouden. Op 4 november

jl. beklaagde de 81-jarige vader van Staatssecretaris Van Rijn zich publiekelijk over de bezuinigingen in de zorg die ertoe leiden dat hij als ‘oppasser’ moet fungeren in het verpleeghuis waar zijn demente echtgenote verblijft. Afgetobde en radeloze mantelzorgers op hoge leeftijd. Dat zou niet moeten kunnen in dit land, maar ik vrees dat we nog veel meer van dit soort misstanden zullen gaan meemaken in het beloofde land dat participatiemaatschappij heet. 1 euro levert 17 euro op Juist in deze tijden zou je verwachten dat verenigingen die lokaal veel vrijwilligerswerkzaamheden uitvoeren meer gezien en gewaardeerd worden door gemeenten. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat elke euro subsidie van een Brabantse gemeente aan de lokale seniorenverenigingen een gemiddeld maatschappelijk rendement van 17 euro oplevert. In het onderzochte jaar 2012 spanden de vrijwilligers van de Brabantse seniorenverenigingen zich maar liefst 1.357.800 uren in voor de samenleving. In geld uitgedrukt had deze vrijwillige

inzet een waarde van tenminste 48 miljoen euro en gemeenten bespaarden daardoor tenminste 20,7 miljoen euro op hun Wmo-uitgaven. Te vaak vinden deze vrijwilligers hun inzet vanzelfsprekend, nemen hun verenigingen genoegen met een afbouw of stopzetting van de gemeentelijke subsidie en moet een steeds groter deel van de contributie besteed worden aan stijgende accommodatie- en consumptieprijzen. We zien dat lokale KBO-Afdelingen die over een eigen clubhuis beschikken stuk voor stuk een grote aantrekkingskracht op vrijwilligers hebben, een gevarieerd activiteitenaanbod bieden, een groot aantal leden hebben en een stevige rol in het sociaal domein innemen. Faciliteren In deze tijden waarin de overheid zich vergaand terugtrekt en mensen meer op zichzelf en op eigen netwerken zijn aangewezen, zouden gemeenten het maatschappelijk middenveld juist moeten faciliteren. Lokale seniorenverenigingen vormen hun beste bondgenoot om de decentralisatie van ouderenzorg

Ouderenzorg

tot een succes te maken en te bewerkstelligen dat ouderen daadwerkelijk (blijven) participeren in de samenleving. Ook binnen KBO-Brabant zien we aanvullingen ontstaan op zorg, mantelzorg en vrijwilligerswerk. Zo worden in Nederland en met name in onze provincie tal van coöperaties opgericht, variërend van zorgcoöperaties tot coöperaties voor dienstverlening aan huis. Eerlijk gezegd loop ik daar meer warm voor dan voor allerlei zorgmakelaars die een nieuwe markt hebben ontdekt om te kunnen exploiteren of voor scholen die hun leerlingen aan ouderen aanbieden voor betaald gezelschap en het doen van klusjes. Het risico van teleurstelling en misbruik (aan beide kanten) ligt dan al snel op de loer. Bovendien kan het niet de bedoeling zijn dat het gat dat geslagen is door het gedwongen ontslag van ruim 50.000 professionals in de zorg op deze wijze wordt gedicht. Ouderenzorg is meer dan een heitje voor een karweitje. Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

Meer onderzoek naar leefwereld ouderen Er is meer onderzoek naar de leefwereld van ouderen nodig, om er achter te komen wat ouderen nu precies (niet) kunnen en willen, om daarmee op een verantwoorde en mensgerichte manier de zorg te verbeteren. Dat betoogt Katrien Luijkx, verbonden als bijzonder hoogleraar Ouderenzorg bij het instituut Tranzo van Tilburg University, in haar oratie op vrijdag 10 oktober. Luijkx laat zien hoe veranderingen kunnen worden gerealiseerd door goed naar ouderen te luisteren, hen te zien en door samen de zorg op te pakken. Uit reeds gedaan onderzoek blijkt dat professionele zorgverleners niet echt een goed beeld hebben over wat ouderen zelf belangrijk vinden in het dagelijks leven. Ouderen willen het liefst hun leven voortzetten zoals ze dat gewend waren, ook als zij met beperkingen te maken krijgen. Ze willen gehoord

en gezien worden door de mensen die hen verzorgen. Verder willen ouderen zo lang mogelijk onafhankelijk blijven, hun kinderen niet nodeloos belasten en eenzaamheid vermijden. Samen zorgen De bijzondere leerstoel Ouderenzorg wil bijdragen aan het realiseren van mensgerichte ouderenzorg: zorg waarin ouderen centraal staan, zij zelf een actieve rol hebben met voldoende ruimte en aandacht voor hun eigen identiteit, eigen regie en zelfredzaamheid, eventueel met hulp van naasten. Samen zorgen betekent dat ouderen een actieve rol hebben, naast mantelzorgers, vrijwilligers en beroepskrachten. Samen zorgen betekent het ontwikkelen van kennis en innovatie samen met onderzoekers, zorgverleners en ouderen. Samen zorgen betekent ook

kennis delen, zodat zoveel mogelijk mensen bij kunnen dragen aan de te ontwikkelen kennis en innovaties en deze ook kunnen gebruiken. Leefwereld van ouderen Centraal bij de leerstoel Ouderenzorg, en de daaraan verbonden Academische Werkplaats, staat de vraag: welke innovaties gericht op mensgerichte ouderenzorg kunnen ontwikkeld worden op basis van kennis over de leefwereld van ouderen? Bij het innoveren van de zorg is het belangrijk om te onderzoeken wat de voorgestelde veranderingen voor ouderen eigenlijk betekenen. Kennis over de leefwereld van ouderen is namelijk input voor innovaties gericht op ouderen. De leefwereld van ouderen omvat zowel hun voorkeuren en wensen als hun ervaringen en de betekenis daarvan.


19

Jan van Laarhoven van het Noordbrabants Museum heeft een alleraardigst boekje samengesteld met als thema het Brabants als taal voor de 21e eeuw. In het boekje “Dadde bedaankt zet, dè witte” staan mooie voorbeelden die het verschil tussen de landelijke breedvoerigheid en Brabantse efficiëntie illustreren. Lees en geniet!!

Riel in ansichtkaarten van vroeger naar nu De meeste Rielenaren zijn trots op hun dorp en dat willen ze weten ook. Toen hun kern in 1997 bruusk bij Goirle werd gevoegd vormden ze spontaan één front. Bij de eerste raadsverkiezingen kwamen ze massaal stemmen en werd hun dorpspartij met vijf zetels de grootste in de raad van Goirle. Dat leverde meteen twee invloedrijke wethoudersposten op; dat terwijl het aantal Rielse inwoners nog geen 10% van de gehele gemeentelijke populatie bedraagt. Nee, de Rielenaren (2100 in getal) laten zich niet zomaar onder sneeuwen. Bels lijntje Over dit zelfbewuste dorpje is zopas een uiterst aantrekkelijk boekje verschenen. “Groeten uit Riel” heet het en het is op de plaatselijke markt gebracht door de actieve boekhandelaar Buitelaar in Goirle. Het is samengesteld door twee kenners bij uitstek van de dorpsgeschiedenis: Ton van Gool en Jan van Eijck. Zij hebben ervoor gekozen om de meeste ansichtkaarten die de afgelopen eeuw van Riel zijn gemaakt op

te nemen en daarnaast een foto met toelichting te plaatsen van de situatie zoals die nu is. Dat levert indringend en oogstrelend vergelijkingsmateriaal op. Bij voorbeeld de foto van het station van Riel aan het illustere Bels lijntje naast een opname van het huidige toeristische fietspad met de zelfde naam. De fraaiste ansichten zijn ongetwijfeld die van de karakteristieke Rielse kruiskerk van de Heilige Antonius Abt. In het dorp zelf ziet de kerk er al heel aantrekkelijk uit maar ook in het landschap wijd en zijd rondom is het voor de wandelaars een lichtend richtpunt. Overigens is het kerkje niet uniek. Een iets kleiner uitgevoerde kopie, ook van de architect Petrus Jan van Genk, staat in de kern Hengstdijk vlak bij Hulst in Zeeuws Vlaanderen. De auteurs zijn er samen op de fiets naar toe geweest. Einde postkaart in zicht? Interessant in de inleiding is de beknopte geschiedenis van het Nederlandse postwezen. In 1850 wordt de postwet van kracht: de afzender moet voortaan van te voren porto betalen

voor zijn stukken. In 1852 komen de postzegels, gevolgd in 1871 door de briefkaart. 1892 luidt het begin van de latere ansichtkaart in. In Riel komen in 1902 de eerste ansichtkaarten. Janus de Roy van café Kerkzicht is de uitgever. Tot 1996 zijn er ansichtkaarten van Riel verkocht. Daarna zijn er geen kaarten van Riel meer gemaakt. En het heeft er alle schijn van dat dit ook nooit meer zal gebeuren. TNT Post meldde onlangs dat de verzending van poststukken per jaar met 10 tot 15% afneemt. Sms’en en whatsappen lijken definitief de overhand te hebben gekregen! Het einde van de ansichtkaart lijkt in zicht.Het boekje is een groot succes. 400 Exemplaren zijn er gedrukt en daarvan zijn er al 350 verkocht. Wie er nog voor naar de boekhandel gaat kan nog verrassende ontdekkingen doen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren alle kaarten al gauw op en konden er geen nieuwe gemaakt worden. Zo kwamen er fantasiekaarten met voorgedrukte plaats-stempel in de handel.

Hij het ‘r gin weet af. Ik geloof niet dat hij in deze materie beschouwd moet worden als een bij uitstek deskundige. Dè’s oe geraoje. Wij adviseren u daarmee terdege rekening te houden. ’t Zit lilluk in de frut. De gecompliceerdheid van dit probleem maakt dat wij het overzicht over de materie beginnen te verliezen. Hij’s zo gek as’ne jui. Ik vraag me af of deze mijnheer wel helemaal goed bij zijn verstand is. Jenst ‘m op zunne kop. Ik stel voor dat wij deze mijnheer eens terdege zeggen waar het op staat. ‘k Speul nie mir mee. In de gegeven situatie overweeg ik ernstig om surseance van betaling aan te vragen. Naaijt ‘m meej al ou genuk U moet nu eens ophouden met zo vanuit de hoogte op al onze inspanningen neer te zien. Gère! Met alle plezier! ’t Kumt eran U kunt spoedig een nader bericht van ons verwachten. ‘k Zuuk ’t nie mir. Ik voel er niets voor om nog langer aan de uitvoering van dit project te werken.

Mijlpaal

Bijzonder evenement

Boeren minder vaak single

Met de opening van Bakhuys De Heen in Steenbergen, bereikt Mijn Mooi Brabant volgens de provincie een mijlpaal. Het is het eerste initiatief dat officieel wordt opgeleverd. In totaal gaat het om 20 initiatieven die de ruimtelijke kwaliteit van Brabant versterken. Bakhuys De Heen staat in een regio die te maken heeft met vergrijzing en krimp. Om de ruimtelijke kwaliteit van het gebied een ‘boost’ te geven, nam de provincie de restauratie van het pand op binnen Mijn Mooi Brabant. “Bakhuys De Heen is een mooi voorbeeld van zelfwerkzaamheid”, aldus Yves de Boer, gedeputeerde van Ruimtelijke Ontwikkeling. “Met vereende krachten zorgde de gemeenschap er zelf voor dat het verpauperde bakhuis nieuw leven werd ingeblazen. Daarmee is dit een voorbeeldproject voor andere soortgelijke initiatieven in Brabant.”

Muziekvereniging ‘De Heerlijkheid’ Sterksel heeft de aftrap gegeven voor het jubileumjaar 2015 waarin de muziekvereniging 70 Jaar fanfare, 60 jaar slagwerk en 20 jaar jeugdfanfare viert. Onder het motto @SterkselCity zullen zij de in totaal 150 jubileumjaren niet zomaar aan zich voorbij laten gaan. Zo organiseert de Muziekvereniging twee jeugdmuziekdagen op 15 en 22 maart 2015, waarbij de jeugdige muzikanten in het zonnetje worden gezet. Op zaterdag 11 juli en zondag 12 juli zal een groots evenement gevierd worden onder de naam @SterkselCity. Een band uit de regio zal op zaterdagavond een spetterend optreden verzorgen. Op zondag 12 juli zal Sterksel gaan BRUISEN!! Het hele dorp komt tot leven. Overal waar je kijkt zal iets te beleven zijn,waarbij je kunt denken aan een grote Parade van gildes/fanfares/harmonieën, een solexrace, braderie, kinderplein, etc, etc. Het jaar wordt afgesloten met een Jubileumconcert op zaterdag 14 november Vele vrijwilligers zijn al gestart met de voorbereidingen en komende maanden zal met veel inzet, passie en enthousiasme gezorgd worden dat 2015 voor Sterksel een onvergetelijk jaar gaat worden. Wil je op de hoogte blijven kijk dan regelmatig op www.SterkselCity.nl of volg de ontwikkelingen op Twitter @SterkselCity en facebook/SterkselCity.

Op de dag dat televisiekaskraker ‘Boer Zoekt Vrouw’ weer van start ging,kwam het CBS met cijfers over de Nederlandse boeren. Die blijken veel minder vaak dan de ‘doorsnee werkzame Nederlander’ alleenstaand te zijn. In 2013 had 15 procent van de Nederlandse boeren geen partner, terwijl dat bij de overige werkzame personen meer dan 25 procent was. Van de boeren tussen de 20-65 jaar is 15% alleenstaand, voor de boerinnen staat dit getal op 9%. Bij de overige werkzame personen is het overeenkomstige cijfer 27% van de mannen en 25% van de vrouwen. Dit verschil doet zich voor in alle leeftijdsgroepen. ‘In de groep van 20 tot 35 jaar woont 35 procent van de boeren niet samen met een partner, tegenover 42 procent van de overige werkzame personen. Bij de groep vanaf 35 jaar woont 14 procent van de boeren niet samen tegenover 20 procent van de overige werkzame personen. In Lelystad, Rijssen-Holten en Maasdonk is minder dan 7% van de boeren vrijgezel. Kleinere boeren hebben minder vaak een partner. De grootste boeren wonen het vaakst samen met een partner, en hier maakt de leeftijdsgroep wel verschil uit. ‘Bij de jongeren met een klein bedrijf is 42 procent vrijgezel, tegenover 31 procent van de jongeren met een zeer groot bedrijf. Bij de oudere boeren is 19 procent met een klein bedrijf vrijgezel tegenover 8 procent bij de grote bedrijven.

Bakhuys De Heen mijlpaal voor Mijn Mooi Brabant

Samenwerking In Mijn Mooi Brabant werken de provincie en veel partners samen aan de 20 initiatieven. Doel is om mensen en bedrijven in Brabant te houden en naar Brabant te trekken. De variatie is groot: van de inrichting van een collectieve leer- en buurttuin op een braakliggend terrein, tot de ontwikkeling van een monumentale boerderij tot dorpshart, en de vernieuwing van het Biesbosch Museum

Jubileumjaar muziekvereniging Aftrap @SterkselCity

Vijftiende seizoen programma Boer zoekt (geen) vrouw

20


Genezen met en door lotgenoten

De stille kracht van zelfhulpgroepen

Zelfhulp noemen we het nu, maar vroeger was het heel gewoon en was het ook niet nodig om er een naam aan te geven! Al in 450 voor Christus constateert de legendarische Griekse chroniqueur Herodotus tijdens zijn bezoek aan Babylon dat mensen met hun zieken niet meteen naar een arts gaan maar ze eerst naar de markt brengen om ervaringen uit te wisselen met lotgenoten. Het is de eerste historisch gedocumenteerde verwijzing naar zelfhulp, een fenomeen dat nog steeds uitermate actueel is. Heeft de huisarts u nooit verteld dat hij of zij nu eens geen pillen geeft voor uw kwaaltje omdat ‘de beste genezer de zelfgenezer is’? Vooral in deze tijd, nu er een heleboel medische kennis via het wereldwijde web voor het grijpen ligt, is dit al lang geen utopische uitspraak meer. En krijgen we van onze medemens niet spontaan allerlei adviezen en middeltjes aangeboden om persoonlijk ongemak de baas te worden? Ik denk alleen maar aan mijn vrouwelijke imker bij wie ik vandaag nog honing haalde. “Met een lepel honing, houdt U de dokter uit uw woning” heeft ze bijna uitdagend en in grote letters op de muur van de vroegere stallen geverfd. Ook dat was vroeger zo gewoon dat het niet eens gezegd hoefde te worden maar nu is het een tekst waarbij de rigide bezuinigende staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid (en gezondheidsbevordering!) ongetwijfeld staat te watertanden! Zelf verantwoordelijkheid nemen voor je welzijn, je ervaringen delen met anderen, niet onverschillig staan tegenover mensen met een gelijksoortig probleem. Dat zijn in feite normale basiswaarden in een beschaafde samenleving. Maar toch lijken die waarden in het maatschappelijk verkeer wat te zijn ondergesneeuwd. Experts hebben zich die waarden toegeëigend en ondertussen lijken wij zoetjesaan vergeten te zijn dat de mens meer is dan een herstelbaar organisme alleen. Het zijn enkele maatschappelijke trends die het Platform Gezond en Welzijn Goirle (PGWG) ertoe gebracht hebben om de viering van zijn 20-jarig bestaan – afgelopen 31 oktober – in klooster Nieuwkerk op te luisteren met een mini – symposium over zelfhulp (groepen). Voor het Goirlese Platform ligt dit onderwerp dicht bij huis. Immers, zijn gloedvol opererende voorzitter Dr. Pieter van Harberden – die en passant ook de nieuwe website van zijn stichting lanceerde onder het motto ‘platform en aanjager van burgerinitiatieven’ - is in 1986 in Tilburg gepromoveerd op een onderzoek naar de oudste vorm van zelfhulp van de Anonieme Alcoholisten (AA). In zijn voorwoord op het nieuwe boek van Movisie

over zelfhulp schrijft Van Harberden dat er sinds de 80-er jaren “heel wat beweging” valt waar te nemen op dit gebied maar nog steeds “geen doorbraak. Zelfhulpgroepen

Zelfhulp geneest niet maar je wordt er wel beter van nemen in het professionele land van ‘welzijn en geluk’ een betrekkelijk marginale positie in. Er is weinig aandacht voor vanuit de reguliere hulpverlening.” Vreemd toch dat een fenomeen als zelfhulp nog steeds geen algemene erkenning heeft gekregen in een samenleving die steeds meer op zelfzorg afkoerst! De anonieme alcoholisten – groep Nederland werd in 1948 opgericht. Wekelijks zijn er landelijk ongeveer 260 groepsbijeenkomsten voor de ruim 4.000 leden. Uit onderzoek blijkt dat 40% van de mensen tijdens het eerste jaar uitvalt. Nederland telt 477 duizend mensen met een alcoholverslaving, meldt de instelling voor verslavingszorg, Jellinek. De stichting Jellinek heeft in Nederland een therapie die steunt op het twaalf – stappenplan van AA. Loslaten Iemand die deze verbazing deelt is Hans Flaman, een zelfhulp - ervaringsdeskundige bij uitstek. 35 Jaar geleden was hij hopeloos verslaafd aan alcohol en nadat hij van alles geprobeerd had om van de drank af te komen was de AA zijn laatste redmiddel, vertelde hij zijn geboeide gehoor. Loslaten en overgave zijn de kernbegrippen van het zelfhelende proces dat toen met horten en stoten op gang is gekomen: “Hier sta ik, ik heb alles geprobeerd, ik kan het niet meer alleen”. Het leven zoals het tot dan toe geleid is, moest – hoe moeilijk dat ook was – in de prullenbak. Daaraan gekoppeld is een volledige overgave aan het twaalf stappen – programma van

de zelfhulpgroep, een standaardprocedure die sinds 1935 in 170 landen haar waarde heeft bewezen. Het is de ultieme reddingboei. Het komt neer op het aanvaarden van je probleem, van hulp en vooral eerlijk zijn naar jezelf en hierover durven praten. Daarna moet je bereid zijn om het compleet anders te doen en een nieuw leven zonder alcohol op te bouwen. Eenzaamheid Bij iedere verslaving (drugs, alcohol, gokken enz.) is er sprake van grote eenzaamheid. “Maar juist zelfhulpgroepen geven je een nieuwe sociale omgeving. Je hoort weer ergens bij. Leden van zelfhulpgroepen zijn altijd dag en nacht telefonisch bereikbaar. Je maakt nieuwe vrienden en je kunt altijd verschillende groepen bezoeken. De AA Eindhoven heeft bijvoorbeeld ook in het weekend groepen. Want het weekeinde is voor veel mensen een moeilijke periode.” In combinatie met professionele verslavingszorg lijkt deze aanpak het meest succesvol. Echter, over die professionaliteit is Flaman niet onverdeeld enthousiast: “Mijn huisarts kijkt langer naar zijn beeldscherm dan naar mij en na een paar minuten sta ik weer buiten. Specialisten gebruiken steeds meer geavanceerde, onpersoonlijke apparatuur. Ziekenhuizen zijn steeds meer onpersoonlijke fabrieken met veel en vaak goede aandacht voor de zieke en steeds minder voor de mens. In de geestelijke gezondheidszorg is er steeds minder tijd. Het aantal behandelingen wordt gelimiteerd en therapeuten moeten op de klok werken.” Zelfhulpgroepen openen niet in een keer de poort tot het walhalla. “Natuurlijk zijn er soms ook problemen maar die zijn vaak binnen twee of drie weken opgelost. Als een groep niet functioneert, verdwijnt die omdat er geen financieel – economische belangen zijn om hem in stand te houden. Mensen gaan ook niet naar een groep die niet geeft wat ze er zoeken. Maar in grote lijnen is de balans positief. Daarom durf ik vol overtuiging te stellen dat zelfhulp niet geneest maar dat je er wel beter van wordt!” Door Dick van Niekerk

Zelfredzaamheid Zelfzorg en zelfredzaamheid zijn speerpunten binnen de zogenaamde “participatiesamenleving”. Je zou verwachten dat overheid, gezondheidszorg en zorgverzekeraars daarom vierkant achter alle zelfhulpgroepen gaan staan. Maar dat lijkt nog maar mondjesmaat het geval. In Eindhoven is een goede “match” gevonden tussen gemeente en zelfhulpgroepen, stelt Joke de Haas van het Zelfhulp Netwerk. “Daar hebben de zelfhulpgroepen de beschikking over een apart gebouw en zijn er alleen al in de sfeer van de geestelijke gezondheidszorg veertien groepen actief. Op het gebied van verslavingen acht: hard drugs, soft drugs, cocaïne en dergelijke. Het gebouw daar is iedere dag vol geroosterd met groepen, ook op zaterdag en zondag. We zijn nu bezig om zo’n huis in Deurne van de grond te krijgen.” Voor kleine kernen ziet Joke de Haas absoluut mogelijkheden. “Een zelfhulpgroep voor anonieme alcoholisten ligt in een kleine kern natuurlijk wat gevoelig. Maar ik zelf heb veel baat gehad bij een fobieëngroep en die zou in een kleine gemeenschap heel goed kunnen. Ook een rouwverwerkingsgroep is een reële optie.” Onhandigheid en verlegenheid houden mensen vaak tegen om initiatief te nemen tot het opzetten van een zelfhulpgroep. “Vaak weten mensen niet hoe ze met een zelfhulpgroep in contact moeten komen of hoe ze het geheel moeten opzetten,” signaleert Joke de Haas. “Dat zijn ook lastige zaken waarmee je heel prudent moet omgaan en waarvoor ook een zekere praktische expertise nodig is. In Tilburg bijvoorbeeld zijn alle pogingen om de zelfhulpgroepen centraal onder te brengen tot nu toe steeds gestrand. En dit ondanks de medewerking van de gemeente, die een ruimte beschikbaar stelde en een startbedrag van 5000 euro. Mensen kunnen het beste met mij bellen zodat zij hun voordeel kunnen doen met onze kennis van zaken en met onze ervaringen: Mobiel: 06 20041606.” Zie ook: www.pgwg.nl. Het boek “Gesteund door Zelfhulp” is gratis op te halen op de website van Movisie: www.movisie.nl . De gedrukte tekst is voor 15.- euro te bestellen via [email protected] of T (030) 789 20 00

Kleine Kernen Krant nr:2-2013

21

BRABANTS BONT Sjef Hoogendoorn uit Goirle

Een leven lang op de bres voor het Gools Door Dick van Niekerk

Ik

zèè grôot gewòrre meej liegapap èn lammetjespap van ’n èèzere geëmajêerd bördeke van Môolenaers Kèndermèèl waor ’n grôote zwarte blöster op zaat. ’t Was al pap wè vruuger de klòk sloeg, èn waor ik echt m’nen bèuk vôl van hà was de luijwèève pap op vrèdag om de gaotjes te vullen, zin’zer bijj! Die kôn ik misse as koouw pap. En wè dèènkte van griesmèèlpap, dieje smurrie noemde wij behangselplèk. Soms zaate d’r krènte in dan was ’t nèt behangselplèk meej dooj vliege! Deze pap-tekst uit d’n Gôolse Diksjenèèr van de Goirlese amateur – dialectoloog Sjef Hoogendoorn is opgenomen in deel 2 van de recent verschenen twee boekjes met columns van de Gôolse School. De toelichting hieronder is kenmerkend voor de nauwgezetheid en de perfectionistische werkwijze van de auteur. “Lammetjespap: pap gemaakt van rijstebloem of Molenaars Kindermeel; Ligapap: pap van kapot gekookte koeken van het merk Liga; blöster: afgeleid van het Middelnederlandse ‘bluts’. Bluts, blutse: stoot, slag. Door blutsen ontstaan: deuk of holle oneffenheid. Kan ik misse as kouw pap (uitdrukking): variant op: kan ik missen als kiespijn. Luijwèève pap: in melk kapot gekookte beschuiten. Smurrie: vuile weke substantie. Etymologie niet helemaal duidelijk. Het omvangrijke pap-assortiment bij ons thuis bestond uit: möllekepap, rèèstepap,

havermoeutsepap, bierpap, boekentpap (boekweitpap), gortepap, griesmeelpap, Ligapap, bambix, lammetjespap, majzeenapap, karnemèlksepap, beschèutepap, puddingpap en pap waorvan ge nie wiest wè ’t was!” De vier jaar geleden uitgekomen “Gôolse Diksjenèèr” is in Midden - Brabant met veel respect ontvangen. Uit dit naslagwerk blijkt niet alleen de enorme expertise van de Goirlese amateur – dialectoloog maar ook zijn ongebreidelde inzet (interviewen, luisteren, vragen en noteren) van meer dan dertig jaar om het Gôols op de kaart te krijgen. De waardering beperkt zich niet tot het eigen dorp. Bij de honderden Goirlese emigranten – waar ook ter wereld – heeft het boek duidelijk nostalgische gevoelens opgeroepen. Veel van hen hebben het boek gekocht. Zij spreken allemaal nog het ingeblikte dialect

van vroeger en dan geeft het lezen van dit boek blijkbaar een soort van thuisgevoel. Hoogendoorn is nu nog eens met een tweedelig supplement van ieder 50 columns gekomen die zeer waardevol zijn voor het taalkundige en culturele erfgoed van Goirle en Riel. Het aardige daarvan is dat een stel beeldende woorden hieruit (bij voorbeeld luijwèèvepap) zijn opgenomen in het tweede leesplankje van de Stichting Gôolse Taol, waarvan Hoogedoorn jarenlang de motor is geweest. Onderscheiding Op 22 januari 2015 is Sjef Hoogendoorn uitgebreid gehuldigd voor het monnikenwerk dat hij decennia lang avond aan avond in dienst van de Goirlese gemeenschap verricht heeft. Sjef Hoogendoorn heeft het nooit nodig gevonden om zijn werk door de gemeente financieel te

laten ondersteunen. Voor burgemeester Machteld Rijsdorp en vele anderen was dit een reden te meer om hem uitgebreid in het zonnetje te zetten. Sjef Hoogendoorn kreeg de versierselen opgespeld die horen bij het lidmaatschap van de Orde van Oranje Nassau.

22


Wonen in een dorp hot or not? Jongeren laten van zich horen! Jongeren trekken weg uit Brabantse dorpen De vergrijzing en het wegtrekken van jongeren uit kleine dorpen hebben grote gevolgen voor de bevolkingssamenstelling en daarmee voor de leefbaarheid in die dorpen. Zeker als de jongeren ook in een latere levensfase -bijvoorbeeld als zij kinderen krijgen- niet meer terugkeren naar het dorp. Om inzicht te krijgen in wat jongeren in de kleine kernen in Noord-Brabant beweegt, heeft de vereniging kleine kernen noord-brabant (vkknb) het PON gevraagd een onderzoek te doen naar de blijf- en verhuismotieven van jongeren in kleine kernen. De provincie Noord-Brabant heeft dit onderzoek gefaciliteerd. Het onderzoek Eind 2014 zijn de onderzoekers en 55 Brabantse jongeren met elkaar in gesprek gegaan in de research community ‘Licht op Jong!’. De communityleden zijn tussen de 18 en 35 jaar oud en wonen in een kleine kern (maximaal 5.000 inwoners) in Brabant of zijn er opgegroeid. Door de Licht op Jong! community is er meer inzicht in wat jongeren in de kleine kernen beweegt. Het onderzoek was verkennend van aard en probeerde niet de omvang van het vertrek uit kleine dorpen in beeld te brengen, maar juist de onderliggende beweegredenen van jongeren boven tafel te krijgen. Het merendeel van de communityleden heeft een sterke binding met het dorp. Daarom geven de resultaten van de Licht op Jong! community voornamelijk weer waarom jongeren in een kleine kern (willen) wonen en wat zij aangeven nodig te hebben. Op basis van het onderzoek zijn geen uitspraken mogelijk over jongeren in het algemeen.

Het PON, een onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau voor sociaal-culturele vraagstukken, heeft ruim 65 jaar ervaring met en kennis van de Brabantse samenleving. Het PON verzamelt, analyseert en verspreidt kennis op thema’s als leefbaarheid, zorg en burgerparticipatie en vertaalt deze kennis naar relevante en bruikbare informatie voor beleid en bestuur van overheden en andere instellingen. Kijk voor meer informatie op www.hetpon.nl.

Foto: Merlin Daleman Rijke opbrengst aan resultaten Na een gezamenlijke (online) kick off zijn gedurende ruim twee weken verschillende topics met jongeren besproken en hebben we vijf korte polls geplaatst. De jongeren spraken openhartig met elkaar en met de onderzoekers, wat zeer rijke onderzoeksresultaten opleverde. Groen, rust en ruimte zijn belangrijk Groen, rust en ruimte worden vaak als belangrijk punt in de (ideale) woonomgeving genoemd. Ook het ons kent ons gevoel vinden de jongeren belangrijk en prettig. Dat leidt tot verbondenheid, wat zorgt voor

een veilig gevoel in het dorp. Familie en vrienden in de buurt vinden communityleden eveneens belangrijk. Zo zijn er altijd mensen in de buurt waar je op kunt terugvallen, leuke dingen mee kunt ondernemen en het is fijn als je er voor familie en vrienden kunt zijn als zij hulp nodig hebben. Vrouw, 31 jaar, woonachtig in dorp: “Rust is voor mij ook belangrijk (vakantiegevoel als je thuis komt). Je merkt pas hoeveel geluid er in de stad is als je weer in een dorp gaat wonen. Je hoort vaak niets behalve vogeltjes en de wind door de bomen.”

Jongeren missen en vertrekken door gebrek aan betaalbare starters- of huurwoningen Communityleden (met name tussen de 25 en 30 jaar) missen vooral betaalbare (starters)woningen of huurwoningen in hun dorp en geven aan hierdoor vaak genoodzaakt te zijn om te verhuizen, terwijl zij eigenlijk liever in het dorp hadden willen blijven wonen. Het is de belangrijkste reden waarom jongeren uit het dorp (zouden) vertrekken. Communityleden tussen de 18 en 24 jaar vinden het openbaar vervoer een heikel punt: er is vaak wel openbaar vervoer, maar het kost zoveel tijd om in de stad te komen Research community Een research community is een afgesloten online platform waar een geselecteerde groep mensen op een intensieve en interactieve manier met elkaar in gesprek gaat. Via verschillende technieken (zoals polls, opdrachten of discussieplatform) geven communityleden in een korte en intensieve periode informatie over (in dit geval) het wonen in een kleine kern.


dat ze daardoor wel genoodzaakt zijn om op kamers te gaan wonen.

Vrouw, 25, jaar samenwonend zonder kinderen: “Een basisschool is een absolute must voor een dorp. Als deze weg is dan is alle toekomst voor het dorp weg.”

Vrouw, 29 jaar, samenwonend in een dorp: “Er staat op zich genoeg te koop, maar aan die woningen moet je ook vaak nog heel veel doen. En dan wordt een betaalbare woning ineens een behoorlijk dure woning”.

Werk niet altijd reden om te verhuizen Ongeveer de helft van de communityleden is van mening dat werk (van zichzelf en/of partner) een reden zou kunnen zijn om te gaan verhuizen op het moment dat de reistijd langer is dan één tot anderhalf uur. Dit geldt alleen bij een vaste baan. Sommige communityleden geven aan dat zij dan opnieuw voor een dorp in de buurt van het werk zouden kiezen. De andere helft van de communityleden geeft aan dat een fijne woonomgeving voor hen het belangrijkst is en dat zij eerder op zoek gaan naar een baan dichter bij huis dan dat zij overwegen te verhuizen.

Vrouw, 23 jaar, woonachtig bij ouders in een dorp: “We zijn nu allemaal op een moment in ons leven aangekomen dat we op onszelf zouden willen wonen. Bij gebrek aan starterswoningen in ons dorp ga je toch naar andere plaatsen kijken. Zonde, want het liefst zou ik hier heel mijn leven blijven.” Het eigen dorp is het leukste De communityleden hebben het gevoel dat er dorpen zijn waar je als buitenstaander minder makkelijk wordt opgenomen in de gemeenschap dan in andere dorpen, maar zijn ook van mening dat elk dorp waarschijnlijk met name aantrekkelijk wordt gevonden door de mensen die er vandaan komen en minder aantrekkelijk lijkt voor mensen van ‘buiten’. Ook geven de jongeren aan dat je als nieuwe inwoner ook vooral zelf moet investeren in contacten! Een dorp waar de deelnemers niet zouden willen wonen is een dorp dat dreigt dood te bloeden; een dorp waar nauwelijks meer jeugd woont, de voorzieningen en het verenigingsleven in hun voortbestaan worden bedreigd en waar de woningen en buurt een verpauperde indruk maken. Vrouw, 23 jaar, woonachtig bij ouders in een dorp: “Er zijn dorpen waar je als buitenstaander minder makkelijk wordt opgenomen in de gemeenschap dan andere dorpen. Mensen zijn daar zo hecht, dat nieuwe mensen nauwelijks worden opgenomen (dat heb ik natuurlijk wel van horen zeggen, dus dat is ook niet helemaal eerlijk). Misschien kan ik het beter zo omschrijven dat ik bij sommige dorpen een beter gevoel heb dan bij andere dorpen.”

23

Foto: Merlin Daleman Veel jongeren willen ook later in hun dorp (blijven) wonen Van de communityleden die nu in een kleine kern wonen (of tijdelijk op kamers wonen) zeggen de meesten te denken/hopen op hun 40-ste verjaardag weer of nog steeds in hun geboortedorp te wonen. Het vinden van een passende woning is hierbij wel een belangrijke voorwaarde. Zij hopen dat er dan nog voorzieningen zijn in het dorp, waarbij vooral de basisschool belangrijk gevonden wordt. Een aantal communityleden denkt in de toekomst te verhuizen naar een iets groter dorp, met wat meer voorzieningen. Van de communityleden die momenteel niet meer in een klein dorp wonen zegt de helft terug naar het geboortedorp te willen verhuizen. De andere helft denkt ‘waarschijnlijk’ in een middelgrote stad te wonen als zij 40 jaar zijn. Slechte vervoersmogelijkheden in een dorp wordt genoemd als reden om niet meer in een dorp te gaan wonen. Vrouw, 23 jaar, woonachtig bij ouders in een dorp: “Er zijn dorpen waar je als buitenstaander minder makkelijk

De jongeren van de Licht op Jong! community De communityleden wonen verspreid over Brabant. Twee derde is vrouw, een derde man. Ongeveer een derde woont nog bij de ouders thuis en bijna de helft is getrouwd of samenwonend, waarvan een aantal kinderen heeft. Een op de vijf deelnemers is student of scholier. Het merendeel is werkzaam in loondienst. Bijna driekwart heeft een hoge of wetenschappelijke opleiding afgerond of volgt deze nu.

wordt opgenomen in de gemeenschap dan andere dorpen. Mensen zijn daar zo hecht, dat nieuwe mensen nauwelijks worden opgenomen (dat heb ik natuurlijk wel van horen zeggen, dus dat is ook niet helemaal eerlijk). Misschien kan ik het beter zo omschrijven dat ik bij sommige dorpen een beter gevoel heb dan bij andere dorpen.” Basisschool is onmisbaar in een klein dorp Het merendeel van de communityleden vindt dat er een basisschool in een dorp hoort te zijn. Een basisschool in het dorp draagt bij aan de leefbaarheid: het zorgt niet alleen voor contact tussen kinderen uit het dorp, maar het verbindt ook de ouders met elkaar. Hierdoor neemt de sociale cohesie in het dorp toe. Communityleden vinden wel dat de kwaliteit van het basisonderwijs gewaarborgd moet worden. Combinatieklassen zijn in principe geen probleem, zolang er juiste begeleiding is en goed rekening gehouden wordt met verschillende leerniveaus.

Man, 20 jaar, woonachtig bij ouders in een dorp: “Op dit moment ben ik ongeveer een uur onderweg naar mijn werk en dit is voor mij geen probleem. Ik vind het belangrijker om in een fijne vertrouwde omgeving te wonen in plaats van dicht bij het werk.” De oplossing om jongeren in kleine kernen te houden? Jongeren droegen zelf oplossingen tegen de leegloop aan. De meest genoemde oplossing om jongeren te behouden in de kleine kern is het aanbod van starterswoningen. Daarnaast zijn communityleden van mening dat het verbeteren van het openbaar vervoer een oplossing zou zijn. Zij zien graag dat beleidsmakers met jongeren zelf in gesprek gaan om tot oplossingen te komen en geven aan hier voor open te staan. De wensen en behoeften van de jongeren zijn voor ieder persoon specifiek en dus uniek voor ieder dorp. Welke maatregelen nodig zijn om een dorp leefbaar te maken/houden voor jongeren, kunnen jongeren uit het betreffende dorp dus het beste zelf aangeven. Provincie start pilot in vier dorpen Naar aanleiding van de uitkomsten gaat de provincie (in nauwe samenwerking met VKK en het PON) een pilot starten in vier dorpen, die nog geselecteerd moeten worden. In deze pilot brengen jongeren met elkaar en in samenwerking met de gemeente en andere organisaties in het dorp de wensen en behoeften van jongeren in beeld. Samen zoeken zij naar oplossingen om de leefbaarheid te behouden en te verbeteren. De volledige publicatie van Licht op Jong! kunt u gratis downloaden op www.hetpon.nl/lichtopjong of scan onderstaande qr code om direct naar de website te gaan. Voor meer informatie stuur een mail naar: [email protected]

Door: Jolanda Luijten en Mariëlle Tuinder

17 vragen aan de Dorpsraad Boskant

Van de gemeente jaarlijks ± Euro 2300,-.

Sinds wanneer is de dorpsraad actief? De stichting is opgericht in september 2003.

Hoe communiceren jullie met de bevolking van Boskant? Via website (www.dorpsraadboskant.nl), blad Dorpsgemak in Boskant, De MooiRooi Krant.

Wat voor een rechtsvorm heeft het belangenorgaan? Stichting Dorpsraad Boskant.

Vindt er overleg plaats met andere leefbaarheidsgroepen? Ja, onder andere met de KBO Boskant en de overige dorps/wijkraden in SintOedenrode.

Hoeveel inwoners vertegenwoordigen jullie? Ongeveer 1500.

Zijn jullie lid van de Vereniging Kleine Kernen Noord-Brabant? Ja.

Krijgen jullie een financiële ondersteuning?

Wat vinden jullie de belangrijkste taak van deze vereniging?

Opkomen voor de belangen van de kleine kernen.

re instanties? Ja, onder andere met Welzijn de Meierij.

Hoe gaat het overleg met de gemeente? Prima.

Wat is jullie grootste succes tot nu toe? Realisering van SonnemansDriehoek, Renovatie schoolplein en de start van Herinrichting Ritaplein en omgeving.

Is de zorg in uw dorp goed geregeld? Gedeeltelijk via KBO Boskant. Voorziet u problemen door de wijzigingen op het gebied van de zorg? Ja. Hoe kijkt de lokale politiek tegen het belangenorgaan aan? In het begin afzijdig, begint beter te worden. Hebben jullie ook overleg met ande-

Wat is de grootste tegenvaller tot nu toe? De bureaucratie. Wat is op dit moment het grootste knelpunt in Boskant? Afhankelijkheid van gemeente. Hoe denken jullie dit probleem op te lossen? Blijven zoeken naar oplossingen.

Nieuws ?!

Ja,

ik neem een steunabonnement op de Kleine Kernen Krant, en betaal hiervoor slechts € 20,= per kalenderjaar

Zoals bekend wil de Kleine Kernen Krant een krant zijn en blijven voor en door de inwoners van kleine kernen. Om dat doel te kunnen bereiken beschikken we over medewerkers en fotografen door de gehele provincie die voor u op pad zijn. Uiteraard kunt ook u – als dorpsraad, inwoner van een kern of instantie leuk of minder leuk nieuws uit uw dorp aanleveren! Schroom daarom niet om berichten, tips, nieuwsbrieven en persberichten te sturen naar het volgende adres:

Naam: Adres: Postcode:

Plaats:

E-mail: Datum:

Handtekening:

dorpsnieuws@ kleinekernenkrant.nl. Nieuws melden kan ook via www. kleinekernenkrant.nl. Onze lezers en wij als redactie zijn u bij voorbaat al dankbaar voor de genomen moeite.

Stuur deze bon zonder postzegel naar: De Kleine Kernen Krant Antwoordnummer 15505 - 5089 ZT Haghorst U ontvangt na aanmelding van het steunabonnement een factuur.

COLOFON De Kleine Kernen Krant

Redactie-adres: St. Josephstraat 18 5089 NK Haghorst Telefoon 06 - 28 939 895 Mail: [email protected] Aan dit nummer van de krant werkten mee:

Nadine van den Berg, Corrie

Bekkers,Henk Bouwmans, Patricia Brunklaus, CBS, Merlin Daleman, Free Davids, Anneke Jacobs, Mariette Frijters-Klijnen, Ineke Griens, Cees Jansen, KBO-Brabant, Bert Kuijer, Dick van Niekerk, Noordbrabants Museum, Provincie Noord-Brabant, Eefje Rolsma, Provinciale Politieke Partijen, Frans Slangen, Sterksel City, Mariëlle Tuinder, VKKNB, Bertrand Verhelst, Ingeborg Verschuuren, Karen Wijnen.

Foto’s en illustraties:

Atlas voor Gemeenten, Jan Appels, Beeld Werkt, Erik van der Burgt, Mien Cleeren, Dorpsraad Boskant, Wim Hollemans, Melchert Meijer zu Schlochtem, Provincie Noord-Brabant, Olaf Smit, Shutterstock, Jeroen Verhelst. Eindredactie:

Bertrand Verhelst

Vormgeving:

Jeroen Verhelst

Kopij voor de krant?!

Heeft u een bijdrage voor het volgende nummer!? Mail kopij of foto's voor 30 april naar het redactie- of emailadres: [email protected] Abonnementen:

Jaarabonnement: 20 euro. Bel voor een abonnement: Tel: 06 - 50 288 170. ISSN: 1387-909X

Verkiezingen Provinciale Staten. Er valt wat te kiezen!

Recommend Documents