nr.
10
februari 2008 1
Archief
2
Kinderen 3 Snoeien 4 Tuinboon 5 AVVN
6
Boeken
7
Vergadering
8
Tot slot
Verhuizing van het archief
op de tuin. Eerst vindt een grove selectie plaats.
Een sfeertekening
Het is een genoeglijk samen zijn. Er wordt hevig gediscussieerd over wat nu wel en wat niet belangrijk is om te bewaren. Bert is het langste lid van de vereniging. Hij weet veel te vertellen over de geschiedenis. Hij weet ook allerlei vragen te beantwoorden over herkomst van stukken. Hij vindt veel zaken belangrijk. Harry is de man van het opruimen. Zijn argument luidt steevast: “Als het in een ander archief ligt hoeven wij het niet te bewaren”. Harry en Bert, die elkaar al kennen van de lagere school, liggen hierover geregeld “spijkerhard” met elkaar in de clinch. Fokke is de lezer in het gezelschap. Hij heeft zich ontfermd over de stukken rond de oprichting van de vereniging en de oorlogsperiode. Een hele klus om via “losse” stukken zicht te krijgen op de ontstaansgeschiedenis. Zelf heb ik de notulen van bestuurs- en ledenvergaderingen voor mijn rekening genomen, een overzichtelijk deel van het archief.
Op dinsdag 16 oktober begint een groepje van 4 personen aan een nieuwe missie. Zij hebben zich voorgenomen het archief van de tuinvereniging “Ons Genoegen” op te laten nemen in het archief van het Historisch Centrum Overijssel (HCO).
De start is in het Historisch Centrum Overijssel, waar wij als leken worden ingewijd in de wereld van het archiveren. Onze steun en toeverlaat bij dit alles is dhr. Sekles van het HCO. We krijgen een uiteenzetting over wat er zoal belangrijk is in een archief en hoe het een en ander beschreven moet worden. Verder ondergaat het aangeleverde materiaal een chemisch ontsmettingsprocedé en wordt het opgeslagen in zuurvrije papieren. Onze middag sluiten we af met een rondleiding door het HCO. Dhr. Sekles zal op de tuin nog instructie geven over het vouwen van dozen en zuurvrije papieren. We hebben nu de nodige informatie om mee aan de slag te gaan. Even voorstellen: Fokke van der Heide, Harry Visser, Bert Gerner en Ineke Schuttelaar zijn de vrijwilligers. Iedere dinsdagavond van 19.30 tot 22.00 uur duiken zij in de paperassen die aanwezig zijn
We lachen om de anekdotes en verbazen ons over situaties uit het verleden. Behalve de geschiedenis van de tuin die zich gaandeweg aftekent, kom je ook veel te weten van elkaar. Kortom, we hebben het goed met ons vieren! Bert heeft zich inmiddels teruggetrokken uit de bijeenkomsten op de dinsdagavond. Dit vanwege een ziekenhuisopname van zijn vrouw. Op de achtergrond kunnen we echter nog steeds een beroep op hem doen. Fokke had een heerlijke appeltaart gebakken om zijn waardering voor Bert’s aandeel te onderstrepen. Echt een heerlijke taart, geheel homemade!!! Wim Poolen heeft de plaats van Bert ingenomen. Het project vordert gestaag en we hopen ons deel over te kunnen dragen aan het HCO voor het tuinseizoen weer volop van start gaat. Wordt vervolgd, Ineke Schuttelaar, tuin 36
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Onze volkstuin en onze kinderen Toen Gerard en ik een huis zochten om samen in te gaan wonen, vonden we een mooi huis, met helaas een hele kleine tuin. “Dan wil ik graag een volkstuin” zei ik, en dat vond hij goed.
Ze kregen snel te horen dat ze niet op de plantjes mochten gaan staan en er was nu eenmaal weinig ruimte over. Tot in het voorjaar van 2007 opeens de tuin naast ons vrij kwam. Hier was meer ruimte, bovendien stonden er een huisje en een kasje op. Dit bood veel meer gelegenheid voor de kinderen om ook hun dingen te doen: verstoppen, rollen op het gras, in de appelboom klimmen en knutselen aan de tafel.
Zo kregen we onze eerste tuin, uiteindelijk zelfs nog eerder dan de sleutel van het huis. De tuin stond al gauw vol met allerlei groenten, fruit en bloemen. Ik vond het heerlijk om er heen te gaan en soms nam ik de, toen nog kleine, kinderen mee. Die vonden het wel even leuk en maakten enthousiast hun eigen tuintje; maar al gauw was hun enthousiasme geluwd. Ze wilden dan ook wel graag even bewegen en andere kinderdingen doen en daarvoor was geen ruimte.
Ze vonden het nu al veel leuker om mee te gaan naar de tuin. Om ze tegemoet te komen in hun wens tot bewegen, hebben we toen een trampoline voor ze gekocht. Een fantastisch apparaat om snel energie kwijt te raken en bovendien uitstekend voor de conditie. (Ik heb hem zelf ook wel eens geprobeerd en geconstateerd hoe snel je er buiten adem van bent.) Dat wilden ze heel graag en dat kon nooit, omdat hij niet in ons kleine stadstuintje past.
me heel blij. Uitgesprongen op de trampoline, kwamen de kinderen steeds vaker naar me toe omdat ze wilden helpen met bloemen plukken, appels rapen, zaadjes planten, aardappels rooien, en op een gegeven moment vroeg mijn dochter me zelfs of zij het pad onkruid vrij mocht maken, want dat vond ze zo leuk. Ook kwamen er steeds meer vragen over het groeien en bloeien van de plantjes. De tuin was nu een plek geworden waar we het allemaal fijn vonden om te vertoeven en steeds vaker nam ik broodjes, drinken en knutselspullen mee, om er langer te kunnen blijven. Helaas , sinds we de trampoline hebben moeten verwijderen, zijn de kinderen weer minder enthousiast om mee te gaan. Dorien van Lint, tuin 109 en 110
Wat ik toen merkte maakte
Volkstuin Het hebben van een volkstuin is de laatste jaren enorm in populariteit en aanzien gestegen. Dit is niet alleen te merken aan de wachtlijst van onze vereniging (zie verderop in dit nummer) maar ook in het aanbod tuinboeken, tijdschriften en televisieprogramma’s. Topkoks als Jonnie Boer verbouwen hun eigen groente en de menukaart is weer afgestemd op het seizoen. De functie van een volkstuin is in de loop der jaren ook sterk veranderd. Waren het vroeger voornamelijk productietuinen, tegenwoordig zien we de volkstuin als verlengstuk van ons dagelijks leven.
2
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Snoeien van fruitbomen Of fruitbomen voor de vruchten worden geteeld of om de combinatie van productiviteit en schoonheid, ze moeten altijd zorgvuldig worden gesnoeid voor een goede oogst en groei. Er zijn drie belangrijke redenen waarom er gesnoeid moet worden. 1 . Het beïnvloeden van de richting waarin scheuten groeien, zodat de boom een sterk gestel krijgt. 2 . Het direct weghalen van dood, ziek of beschadigd hout om dicht op elkaar groeiende of kruisende takken te voorkomen.
Gebruik voor voor dikkere takken en ouder hout een snoeizaag of scherpe takkenschaar. Een juiste snoeisnede maakt een flauwe hoek vlak boven een knop en loopt schuin van de knop weg waardoor het regenwater van het schuine snijvlak af kan lopen. Een te hoge snoeisnede boven een knop veroorzaakt een stompje dat de stengel kan infecteren waardoor de gekozen knop verloren gaat. Door de snoeischaar aan de andere kant van de knop te houden wordt de kans verkleind om deze te beschadigen.
3 . Het onderhouden van een goed evenwicht tussen opbrengst en groei. Het is noodzakelijk om onderscheid te kunnen maken tussen bladknop en bloemknop. Een bladknop is doorgaans een smalle, puntige knop waaruit zich een nieuwe scheut ontwikkeld. Een b l o e m k n o p is ronder en steviger dan een bladknop. Ze voelen vaak ook donzig aan. Hieruit groeit na de bloei de vrucht. Het tijdstip van de snoei hangt af van de fruitsoort en van de (lei)vorm waarin de boom groeit. Meestal worden pitvruchten (appel, peer) in de rustperiode in de winter gesnoeid om het oudere en minder productieve hout weg te halen. S t e e n v r u c h t e n (pruim, kers, perzik) worden in de zomer gesnoeid omdat ze bij wintersnoei kans lopen om ziek te worden. De heer Batenburg (tuin67) gaat in maart een snoeicursus fruitbomen geven voor onze leden. Houd het informatiebord bij het verenigingsgebouw in de gaten voor verdere informatie.
Jonge (lei)bomen kunnen in het voorjaar worden gesnoeid om zo de groei te beïnvloeden. Natuurlijk is het van belang om schoon en scherp gereedschap te gebruiken. Een snoeischaar voor de takken tot 2,5 cm.
3
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
De Tuinboon Een van de vroegste boonsoorten die nu al gezaaid kan worden is de tuinboon.
De tuinboon is een boon waar niet iedereen even gek op is. Maar de zelfgekweekte en dus verse boon smaakt vele malen beter dan die uit de winkel. Het is dus zeker het proberen waard om de tuinboon nog een kans te geven.
Zaaien Zaai in dubbele rijen in een geul die 25 cm breed en 4 cm diep is. U kunt de zaadjes ook één voor één zaaien met een pootstok. In beide gevallen is de zaaiafstand 25 cm en moeten de rijen 60 cm uit elkaar liggen. Hoge rassen moeten gesteund worden door touwtjes aan bamboestokken te binden die op regelmatige afstand aan beide zijden van de dubbele rijen worden neergezet. Verzorgen Als de planten in volle bloei staan, knijp dan de top op 8 cm af om een aanval van zwarte vlieg te voorkomen en om te zorgen dat de doppen dikker worden. Geef water in droge perioden, zeker tijdens de bloei. Oogsten Pluk de doppen als de bonen zijn gezwollen maar nog ietwat onrijp. Laat de boon niet te oud worden, dit gaat ten koste van de smaak.
Ongedierte en ziekten Het grootste probleem is de zwarte vlieg. Door de toppen van de plant te knijpen wordt de zwarte vlieg op afstand gehouden. De toppen kunnen overigens gekookt en gegeten worden. Bodem en standplaats Tuinbonen groeien op alle grondsoorten. De optimale PH is tussen de 7 en 8. Het is een gulzige plant; een flinke dosis compost of stalmest is gewenst. Het beste is het om dit al in de voorgaande herfst door de grond te spitten. Rassen Er zijn bruinkokende en blankblijvende rassen. De bruinkokende heeft wit met zwarte bloemen. De bonen hebben de typische wrange tuinbonensmaak. De blankblijvende rassen hebben zuiver witte bloemen en missen het wrange, ze hebben een mildere smaak.
Recept 2 kg tuinbonen 1 ui 1 tomaat 2 dl bouillon melk olie oregano laurierblad teentje knoflook peper zout
Dop de tuinbonen en doe ze tot gebruik direct in water met een scheutje melk om ze blank te houden. Snipper de ui en fruit deze met de knoflook in olie glazig. Was de tomaat en snij hem in parten. Doe de tomaat, oregano, laurierblad en de tuinbonen bij de ui. Giet de bouillon erbij. Kook de tuinbonen in ± 15 minuten gaar. Giet de groente af en verwijder het laurierblad. Breng de tuinbonen op smaak met peper en zout.
4
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Bericht van het AVVN Het AVVN, de landelijke organisatie voor hobbytuinders, heeft gemeld dat de Tweede Kamer heeft ingestemd met de oprichting van een stimuleringsfonds voor Volkstuinen. Dit is een regeling voor betere rechtsbescherming voor onze hobby waar het AVVN zich in politiek Den Haag hard voor heeft gemaakt. Het stimuleringsfonds Volkstuinen in Steden heeft 4 miljoen euro ter beschikking gekregen. Het AVVN ziet met de instelling van het stimuleringsfonds haar recente inspanningen voor een betere bescherming van volkstuinen voor een belangrijk deel beloond. Al sinds de opname van de volkstuinpassage in de Nota Ruimte ijvert het AVVN er bij de Nederlandse gemeenten voor om hieraan ook daadwerkelijk gehoor te geven en volkstuinen bij stadsuitbreiding te ontzien. Eind 2007 is hier een verdere impuls aan gegeven via de brochure Ruimte voor Volkstuinen. Het AVVN heeft zich sterk gemaakt voor een verdere en praktische steun vanuit het Rijk: dit keer niet alleen in woord en geschrift, maar concreet met een financiële injectie.
Deze lobby resulteerde spoedig in een amendement voor een stimuleringsfonds. Dat gebeurde tijdens de behandeling van de begroting Wonen, Wijken en Integratie van het ministerie van VROM. Het AVVN is verheugd dat al deze inspanningen achter de schermen hebben geleid tot een politieke erkenning van haar beleid en inzet. Volgens het amendement kent het Stimuleringsfonds Volkstuinen voor steden de volgende verdeelsleutel: 250.000,= voor zowel Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht en 100.000,= voor de volgende 27 grootste steden. De gemeenten moeten de bedragen gebruiken als bijdrage voor de aanleg van een nieuw volkstuinpark of voor de uitbreiding van een bestaand volkstuinpark. Het AVVN zal in overleg met het ministerie van VROM de Stimuleringsregeling uitwerken en inhoud geven. De insteek is daarbij dat uitbreiding van volkstuinen nagestreefd moet worden waar mogelijk en gewenst. In andere gevallen zal het AVVN ijveren voor modernisering van volkstuinparken om daarmee hun positie te versterken.
5
Kortom: het Stimuleringsfonds is een opsteker en erkenning voor de volkstuinders en het helpt het AVVN om voor ons in de bres te blijven springen en zo het probleemloze voortbestaan van de volkstuinen zeker te stellen. Een prachtig succes dat tot stand kon komen dankzij de steun val alle AVVN-leden. Onderlinge samenwerking heeft zijn nut en kracht wederom bewezen. Aldus Herman Vroklage, consultant AVVN 20 december 2007
Als lid van het AVVN ontvangt ieder tuinlid van Ons Genoegen vier keer per jaar het tijdschrift De Tuinliefhebber.
Meer informatie over het AVVN vindt u op de site www.avvn.nl
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Boeken Wilde venkel & rabarber
Thuis bij Jamie
Onlangs is er een bijzonder origineel boek uitgekomen over de culinaire genoegens van de moestuin.
Een ander boek dat precies in deze trend past is het nieuwe kookboek van Jamie Oliver. Thuis bij Jamie is meer dan een kookboek. Hij vertelt over zijn nieuwe passie: zelf groenten verbouwen. Hij gaat helemaal los in zijn eigen moestuin waar hij alle plantaardige ingrediënten uit zijn boek verbouwd. In elk hoofdstuk komt een fruitsoort of groente aan bod en legt hij uit hoe je dat zelf kunt verbouwen. Jamie Oliver heeft het weer voor elkaar gekregen om op tijd te signaleren waar het naar toe gaat in de keuken. Seizoensgebonden gerechten met groenten uit eigen tuin.
Het is geschreven door Caroline Zeevat en Ans Withagen, die beide een moestuin hebben. Caroline Zeevat, die ook de vormgeving van het boek verzorgde, heeft al 11 jaar een volkstuin in Rotterdam. Ans Withagen onderhoudt een moestuin in Utrecht. Beide kennen intussen het klappen van de zweep. Er gaat een wereld aan tips voor je open wanneer je dit boek leest. Het gaat over zaaien, planten en oogsten maar vooral ook over wat je met die oogst kan doen. Niet de meest voor de hand liggende recepten maar rode bietjesjam, courgettecake en vlierbessenchampagne. Het boek sluit af met een uitgebreide adressenlijst voor zaden, kwekerijen en tuincursussen.
Wilde venkel & rabarber ISBN 9789027444387 € 24,95 uitgeverij Het Spectrum Thuis bij Jamie ISBN 9789021520889 € 39,95 uitgeverij Kosmos
6
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Algemene ledenvergadering Donderdag 6 maart wordt er een ledenvergadering gehouden in De Bierton. Aanvang is om 20.00 uur en alle tuinleden zijn van harte welkom om hierbij aanwezig te zijn. Hieronder de agenda, deze is ook al rondgestuurd. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
7. 8. 9. 10.
Opening en mededelingen door het bestuur Verslag van de ledenvergadering van 15 februari 2007 Jaarverslagen - feiten, gebeurtenissen en financieel Verslag van de financiële commissie Pauze Werkplan 2008 - Het bestuur legt voor wat voor 2008 de plannen zijn wat betreft onderhoud aan het complex en gebouwen, excursies, cursussen, website en het Groene Blaadje, tuinopzicht, vergaderingen, overleg met buurtschappen, onkruidbestrijding, beveiliging van ons complex en vraagt toestemming voor de uitvoering hiervan. Begroting 2008 Bestuur - Samenstelling en functies, vacatures en termijnen. Benoeming leden financiële commissie Rondvraag.
Het laatste punt is alleen bedoeld voor informatieve vragen, mocht u een aandachtspunt missen en aangevuld willen hebben op de agenda dan kan u dit voor 3 maart doorgeven aan de secretaris. Dit kan per mail
[email protected] of schriftelijk Groenestraat 35, 8012 VK Zwolle. Vermeld ook waarom u het punt geagendeerd wilt hebben.
Oproep Mocht u belangstelling hebben voor een functie binnen het bestuur van Ons Genoegen dan kan u zich melden bij voorzitter Gerard Schoutsen. Momenteel is er een vacature voor de tuincommissie en er wordt een nieuwe penningmeester gezocht.
Binnen- en buitensloten
De gemeente Zwolle onderhoudt elk najaar de buitensloten van ons complex. Ook eind vorig jaar is dit weer gebeurd. De groei van riet en andere slootplanten is in de buitensloten veel groter dan in de binnensloten. Maar ook de binnensloten moeten onderhouden worden. Ieder lid behoort zijn eigen stukje binnensloot te onderhouden. De twee Jannen van de tuinvereniging (Jan Toerssen, tuin 18 en Jan Nijboer, tuin 19) namen deze najaarsklus jarenlang belangeloos op zich. Maar vanwege gezondheidsredenen ligt deze schone taak weer bij een ieder. De vereniging beschikt over lieslaarzen, zeis en gehoekte drietanden welke onmisbaar zijn bij deze klus. Let hierbij wel op het dierenleven, geef ze kans om terug te kruipen naar de sloot.
7
‘t Groene Blaadje
nr.
10 februari 2008
Afgelopen jaar hebben 15 leden hun tuin opgezegd. Deze tuinen zijn inmiddels allemaal weer verhuurd. Op de wachtlijst staan alweer 9 belangstellenden die graag een tuin op ons complex willen onderhouden. Het Groene Blaadje wenst alle nieuwkomers veel tuinplezier!
Poëtisch groen
Botanische bijzonderheden
Tuin
Barbaarse groente
Een tuin in januari ís geen tuin Het is een optelsom van barre tinten De bomen grijs, de dode blaren bruin Geen groen, geen rood, geen paarse hyacinten
Rabarber dankt haar naam aan de geopolitiek van het Romeinse Keizerrijk.
De borders leeg, de tegels nat en vuil Geen bloem kan aan de lente doen geloven Al wat ik ooit geplant heb, houdt zich schuil Al wat ik nooit meer zien wou, komt naar boven Een halve molshoop van een oude mol Die ijverig bleef werken aan z’n gangen Maar bij de uitbouw van z’n rovershol Waarschijnlijk door een niesbui werd bevangen De En En De
plastic stoelen kruipen bij elkaar dromen van de zon en van de hitte hopen dat er iemand nog dit jaar moed vertoont om buiten te gaan zitten
Een samenloop van sprokkelhout en puin Geen lustoord en geen zomerse enclave Een tuin in januari is een tuin Te somber om er iemand te begraven Ivo de Wijs
De Romeinen noemden het ‘Rha’ naar de rivier waarlangs ze de plant voor het eerst vonden (nu bekend als de Wolga in het westen van Rusland) en ‘barbarum’ omdat het gebied waar de rabarber groeide geen deel uitmaakte van het Romeinse Keizerrijk.
Colofon
Redactie: Hugo Boschman Richard Egberts Janny Beima
tuin 24 tuin 84 tuin 94
De redactieleden werken ook samen aan de website van de tuinvereniging www.tuinverenigingonsgenoegen.nl De redactie maakt geen deel uit van het bestuur van Ons Genoegen. Tuinvereniging Ons Genoegen Schellerbergweg 27 c 8017 BM Zwolle Kopij kan u inleveren bij het verenigingsgebouw of per email sturen naar:
[email protected]
8
