30-11-2015
De meerwaarde van databanken in de strijd tegen fiscale en sociale fraude
Design Charles & Ray Eames - Hang it all © Vitra
Jozef Pacolet en Frederic De Wispelaere HIVA – KU Leuven CPS-studiedag – 26 november 2015
Introductie Verhoogde aandacht strijd tegen fraude Beperkte controlemiddelen Deze middelen dan ook zo efficiënt mogelijk inzetten Grotere verantwoordingsplicht Meerwaarde van databanken • Risico-analyse: selectie van ondernemingen / individuen • Omvang en profiel bepalen • … 2
1
30-11-2015
Verhoogde aandacht voor het gebruik van databanken: data sharing, data matching en datamining “Voor de eerste keer is een inventaris gemaakt van de reeds aanwezige data in de authentieke gegevensbronnen en van de behoefte aan bijkomende informatie-uitwisseling” College voor de strijd tegen de fiscale en sociale fraude – Actieplan 2008-2009
“Er wordt verder ingezet op datamining en kruising van gegevens tussen de inspectiediensten, de sociale zekerheidsinstellingen, de fiscale administratie, de Kruispuntenbank van de Ondernemingen en derde instanties om dubbel gebruik van sociale uitkeringen of oneigenlijke cumuls van een uitkering met een loon te vermijden en om ontduiking van sociale bijdragen tegen te gaan.” Federaal Regeerakkoord 2014
3
Niet exhaustieve lijst van databanken • • • • • • • • •
Rijksregister Bedrijfseconomische informatie (balanscentrale, Graydon, …) Kruispuntbank Ondernemingen (KBO) Gegevensbanken Sociale Zekerheid Gegevensbanken FOD Financiën Gegevensbanken FOD Justitie Gegevensbanken Politie Gegevensbank CFI … DIMONA (RSZ); DMFA (RSZ); Werkgeversrepertorium (RSZ); Werven en onderaannemers (RSZ);
OASIS; GENESIS ‘kadaster van onderzoeken’; GOTOT-in (RSZ); LIMOSA (RSZ); Dolsis; … 4
2
30-11-2015
Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid
5
‘Good practices’ inzake risico-analyse • Graydon • FOD Financiën (BTW, BBI, …) • Sociale inspectiediensten – OASIS – GENESIS ‘kadaster van onderzoeken’ – Meldpunt voor een eerlijke concurrentie • RVA • RIZIV – Dienst voor administratieve controle (DAC) • …
6
3
30-11-2015
Mogelijke stappen • Informatiebehoeften: oplijsten, toegang tot / aansluiten bij de data-aanvragen, dataplatformen en risicoanalyses van andere inspectiediensten; • Mogelijkheden van samenwerking met andere (inspectie)diensten; • Ervaringen uitwisselen tussen (inspectie)diensten; • Van uitwisselen naar data matching naar datamining. • Valorisatie en publicatie van de resultaten van de onderzoeken;
7
Voorspeld resultaat t.o.v. werkelijk resultaat
Werkelijk resultaat
• • • •
POS NEG
Voorspeld resultaat POS NEG TP FN FP TN
Het totaal van de inspectiecontroles op basis van dit model betreft Tinsp. = TP + FP De nauwkeurigheid van deze voorspellingen wordt bepaald door: (TP + TN)/(TP+TN+FP+FN) Waarbij gestreefd moet worden naar het minimaliseren van FN en FP De efficiëntie heeft ook te maken met de succesratio om inbreuken vast te stellen op het terrein en werkelijk te innen
8
4
30-11-2015
Resultaten op het terrein: sociale inspectiediensten • RVA • RIZIV • Via OASIS
9
Resultaten op het terrein: RVA 120.000
Aantal onderzoeken
100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2004
2005
2006
2007
Klassieke onderzoeken
2008
2009
2010
2011
Controles kruising databanken
Bron: RVA, Jaarverslagen
10
5
30-11-2015
Resultaten op het terrein: RVA Onderzoeken cumul (a posteriori) Jaar
Aantal controles
Aantal inbreuken Voor loontrekkende
2010 2011 2012 2013 2014
33,035 25,156 20,451 12,155 11,766
2010 2011 2012 2013 2014
22,360 10,636 11,813 9,444 8,492
2010 2011 2012 2013 2014
3,970 14,223 9,455 22,661 14,858
3,526 8,706 7,133
2010 2011 2012 2013 2014
59,365 50,015 41,719 44,260 35116
23,042 16,276 13,611 14,953 13,468
% inbreuken
Terug te vorderen bedrag (in € miljoen) 12.4
5,903 3,353 3,225 Voor zelfstandige
29% 28% 27%
3 1.5 1.0 15.0
4,182 2,894 3,110
35% 31% 37%
13 7.7 7.3
Voor ziekte 2.7 37% 38% 48%
4 4.3 3.5
39% 33% 33% 34% 38%
33.6 18.4 19.3 13.5 11.9
Totaal
Bron: RVA, Jaarverslagen
11
Resultaten op het terrein: FOD Financiën Personenbelasting loontrekkenden Totaal onderzochte aangiften * Waarvan nazichten * Waarvan grondige controles Totaal van de inkomstenverhogingen (in 000 €) * Waarvan uit nazichten (in 000 €) Gemiddeld bedrag per nazicht (in €) * Waarvan uit grondige controles (in 000 €) Gemiddeld bedrag per controle (in €) Vennootschapsbelasting Totaal onderzochte aangiften * Waarvan nazichten * Waarvan grondige controles Totaal van de inkomstenverhogingen (in 000 €) * Waarvan uit nazichten (in 000 €) Gemiddeld bedrag per nazicht (in €) * Waarvan uit grondige controles (in 000 €) Gemiddeld bedrag per controle (in €) BTW-controles Totaal aantal verificaties * Waarvan nazichten * Waarvan grondige controles Bedrag nagevorderde BTW (in 000 €) * Waarvan uit nazichten (in 000 €) Gemiddeld bedrag per nazicht (in €) * Waarvan uit grondige controles (in 000 €) Gemiddeld bedrag per controle (in €)
% wijziging 2013 t.o.v. 2012
2011
2012
2013
3,224,449 2,903,896 320,558 2,540,407 862,687 297 1,677,720 5,234
2,577,204 2,479,551 97,653 2,508,800 2,067,621 834 441,179 4,518
2,072,040 2,042,503 29,537 2,901,884 2,863,442 1,402 38,442 1,301
-20% -18% -70% 16% 38% 68% -91% -71%
397,742 303,435 94,307 4,520,670 215,244 709 4,305,426 45,653
388,515 306,875 81,640 3,706,824 279,590 911 3,427,234 41,980
450,120 363,070 87,050 2,452,069 321,883 887 2,130,186 24,471
16% 18% 7% -34% 15% -3% -38% -42%
243,564 160,236 83,328 890,242 630,159 3,933 260,083 3,121
216,672 153,999 62,673 1,083,813 770,265 5,002 313,548 5,003
227,156 171,462 55,694 1,191,914 923,191 5,384 268,723 4,825
5% 11% -11% 10% 20% 8% -14% -4%
Bron: FOD Financiën, Jaarverslag 2014
12
6
30-11-2015
Maar wat met de controlecapaciteit? Evolutie van het aantal controleurs •
Jaarverslag FOD Financiën: “De vermindering van het aantal gecontroleerde aangiften wordt hoofdzakelijk verklaard door een daling van het aantal medewerkers in de taxatiediensten. … Iedere daling van de personeelsbezetting vertaalt zich derhalve in een daling van de controlecapaciteit”. (men spreekt bijvoorbeeld van een daling van 22% van de controlecapaciteit voor de personenbelastingen en van -16% voor de BTW-controles)
•
(Gedeeltelijk ) opgevangen door: – Gewijzigde controlestrategie gebaseerd op risicobeheer – Verdere automatisering
13
Performantie-indicatoren Doelmatigheid
Personeel
Werkterrein 'marktbereik'
Doeltreffendheid Resultaat: Controle- Controle- Controleopbrengst terrein breedte diepte Controles Vaststellingen en outcome
Inspectiedienst Benchmark: andere inspectiediensten
14
7
30-11-2015
Conclusies • • • • • • •
De vaststelling is dat België meer en meer uitgebouwd is met een performante informatisering van de administratie Men weet meer dan men denkt Nood aan een nauwkeurige registratie van het optreden en de vaststellingen in het verleden en de rapportage hierover Zeer brede toepassing: van uitwisseling naar kruising naar datamining Door de invoering van e-government en het uitvoeren van risicoanalyses neemt het controlepotentieel toe Evenwel volgt de controlecapaciteit niet in dezelfde mate Bekendmaken van de controlebreedte en de verhoogde pakkans kunnen een afschrikkend effect hebben
15
8
