VERENIGING VOOR GRENSARBEIDERS VZW
Mei 2002 2002 / 3
VVG-NIEUWS
driemaandelijkse uitgave afgiftekantoor: 3930 Hamont-Achel
Verantwoordelijk uitgever: Diederik Verweyen, Achel Statie 58, 3930 Hamont-Achel
in Nederland als in België sociale zekerheidsbijdragen moeten worden betaald. - De sociale zekerheid wordt geregeld door de Europese Verordening 1408/71 die bepaalt dat men slechts in één land sociaal verzekerd is, nl. het werkland (in dit geval Nederland). De belastingheffing is geregeld in het dubbelbelastingverdrag tussen België en Nederland van 19 oktober 1970: grensarbeiders betalen belastingen in het woonland (in dit geval België). Op basis van deze twee regelingen menen wij dat grensarbeiders in België onterecht bijdragen aan de sociale zekerheid via allerlei belastingen.
BESTE GRENSARBEIDER, - Op 20 maart 2002 heeft de Rechtbank van Eerste Aanleg te Hasselt uitspraak gedaan in één van de 120 juridische procedures die door grensarbeiders bij diverse rechtbanken zijn gestart. De juridische procedures zijn gericht tegen de aanvullende crisisbijdrage en tegen het niet fiscaal kunnen aftrekken van de premie voor de particuliere ziektekosten-verzekering. De rechtbank in Hasselt heeft het verzoek ongegrond verklaard, dus afgewezen. We zijn niet alleen ontgoocheld over dit vonnis maar vooral over het ‘amateuristisch’ karakter van deze rechtspraak. Hoe het vervolg is van deze procedure leggen we uit in hoofdstuk 1. - Nog steeds is het plan dat per 1 januari 2003 het nieuwe belastingverdrag tussen België en Nederland in werking treedt. De Commissie Grensarbeiders, die o.a. de gevolgen van het nieuwe belastingverdrag heeft onderzocht, heeft haar werkzaamheden bijna voltooid. De belangrijkste elementen die aan bod zijn geweest in deze commissie worden in hoofdstuk 2 opgesomd. In hoofdstuk 3 wordt uitleg gegeven over de belastingaangifte in België en in hoofdstuk 4 komen de (Europese) perikelen omtrent de Vlaamse zorgverzekering aan de orde. Tenslotte vermelden we dat we binnenkort weer informatiemeetings houden in de grensstreek (zie blz.3)
- In het najaar van 1996 is de Vereniging Voor Grensarbeiders opgericht met het doel een juridisch onderzoek te laten uitvoeren en een eventuele juridische procedure te starten om de hierboven geschetste situatie recht te trekken. - Het juridisch onderzoek werd uitgevoerd door de advocaten Mr. Van der Graesen en Mr. Robben van de advocatenassociatie Geyskens-Vandeurzen & Vennoten uit Beringen. - Als gevolg van dit onderzoek werd geadviseerd een bezwaarschrift in te dienen tegen de belastingaanslag. Het bezwaarschrift bestaat uit twee delen: * het eerste deel is gericht tegen de aanvullende crisisbijdrage (= tegen de alternatieve financiering van de sociale zekerheid. Het grootste gedeelte van de aanvullende crisisbijdrage is bestemd voor de financiering van de sociale zekerheid). * het tweede deel is bestemd voor grensarbeiders die zich particulier dienen te verzekeren tegen ziektekosten en waarvan het fiscaal aftrekken van de premie door de belastingdienst is geweigerd.
1. DE JURIDISCHE PROCEDURES 1.1.Een stukje historie - Een wijziging in het Nederlandse belastingstelsel op 1 januari 1994 had nadelige financiële gevolgen voor de in België wonende en in Nederland werkende grensarbeiders. De drastische verhoging van de premies volksverzekeringen werd (in tegenstelling tot de Nederlandse collega’s) niet gecompenseerd met lagere Nederlandse belastingen omdat deze grensarbeiders in België belastingen betalen. Grensarbeiders brachten ± 45.000 BEF (op jaarbasis) minder mee naar huis. - Terwijl in Nederland de premies voor de sociale zekerheid stelselmatig stegen, werden in België stelselmatig de belastingen verhoogd met het doel de sociale zekerheid te financieren (alternatieve financiering van de sociale zekerheid). Concreet betekent dit dat zowel 2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
1
1408/71 is geschonden: dit probleem voorleggen aan het Europees Hof van Justitie te Luxemburg. 2. Met betrekking tot de aanvullende crisisbijdrage zeggen de rechters: “Vermits tweede eiseres (grensarbeider) niet verplicht was zich in Nederland inzake ziekteverzekering te laten verzekeren had zij dit ook kunnen doen bij een door België goedgekeurd ziekenfonds en bevond zij zich in identiek dezelfde voorwaarden als elke andere Belgische belastingplichtige, zodat er van enige discriminatie geen sprake kan zijn.” Deze redenering is gewoonweg fout! Grensarbeiders kunnen zich niet aansluiten bij een door België goedgekeurd ziekenfonds. Het hof baseert haar uitspraak dus op foutieve feiten.
- Vanaf april 1997 hebben honderden grensarbeiders bezwaarschriften ingediend bij de gewestelijke directeur van de belastingen. - Omdat de gewestelijke directeur van de belastingen de bezwaarschriften ongegrond verklaard, dient men een juridische procedure te starten bij de fiscale rechtbanken. Tot 1 maart 1999 moest men een verzoekschrift indienen bij het Hof van Beroep. Door een wijziging in de wet op de fiscale procedures moet men sinds 1 maart 1999 naar de Rechtbank van Eerste Aanleg gaan. - Het eerste verzoekschrift werd in november 1997 ingediend bij het Hof van Beroep te Antwerpen. In totaal werden er bij verschillende rechtbanken 120 verzoekschriften ingediend. - In het verzoekschrift leggen de advocaten niet alleen uit waarom de belastingaanslag in strijd is met het Europees recht, maar vragen ze de rechter het probleem voor te leggen aan het Europees Hof van Justitie te Luxemburg d.m.v. 6 prejudiciële vragen. Het probleem moet niet op nationaal niveau maar op Europees niveau worden behandeld. Grensarbeid moet nu eenmaal vanuit een Europees perspectief worden bekeken.
- We zijn uiteraard ontgoocheld over de uitspraak. We hebben de indruk dat de rechters zich er “gemakkelijk” van af hebben gemaakt en zich niet de moeite hebben getroost om zich echt in de materie te verdiepen. - De volgende stap is in hoger beroep gaan bij het Hof van Beroep te Antwerpen. Deze rechtbank functioneert op een “hoger” niveau. We hoeven hiervoor geen nieuw verzoekschrift bij dit Hof in te dienen omdat er reeds 58 verzoekschriften liggen uit de periode van de oude wetgeving (voor 1 maart 1999).
1.2. Het vonnis van 20 maart 2002 van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Hasselt - Op 20 februari 2002 is er gepleit in één van de verzoekschriften die bij de Rechtbank van eerste Aanleg te Hasselt werden ingediend. - Op 20 maart 2002 hebben de drie rechters van deze rechtbank het vonnis uitgesproken: ze hebben het verzoekschrift ongegrond verklaard. Dit wil zeggen dat de Rechtbank niet is ingegaan op onze vraag om prejudiciële vragen voor te leggen aan het Europees Hof van Justitie te Luxemburg. De rechtbank heeft zich beperkt tot de Belgische wetgeving. We zijn dus met deze rechtspraak geen stap verder gekomen.
1.3. Gevolgen van dit vonnis voor de reeds ingediende verzoekschriften en eventuele nieuwe bezwaarschriften en verzoekschriften. - Voor de andere verzoekschriften die ingediend zijn bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Hasselt: Aan de advocaat van de Belgische Staat zal worden gevraagd deze verzoekschriften te laten liggen tot er een uitspraak is bij het Hof van Beroep te Antwerpen. Wanneer de advocaat van de Belgische Staat hiermee niet akkoord is dan zullen advocaten Van der Graesen en Robben reageren op de gebrekkige inhoud van het vonnis van 20 maart 2002.
- In twee punten van het vonnis kunnen we de rechters absoluut niet volgen: 1. Volgens de rechters is de aanvullende crisisbijdrage een belasting en is de verwijzing naar de Verordering 1408/71 niet relevant. De rechtbank baseert zich hiervoor op een uitspraak van het Arbitragehof van 17.04.1997. In het kort komt het hierop neer: ITT Promedia (uitgever van de Gouden Gids) aanvecht een bijdrage te moeten betalen die specifiek bestemd is voor het “Fonds voor de universele dienstverlening”. Het Arbitragehof zegt: “De bestreden bijdrage is een belasting in de zin van artikel 170 van de Grondwet. Aan die vaststelling wordt geen afbreuk gedaan door het gegeven dat de opbrengst van die bijdrage wordt aangewend voor het verwezenlijken van een welbepaalde doelstelling en hiertoe in een begrotingsfonds wordt gestort.” Hiermee willen de rechters aantonen dat de bestemming van de belastinggelden niet belangrijk is: belastingen zijn belastingen, ongeacht hun bestemming. De rechters geven echter geen antwoord op de vraag of de aanvullende crisisbijdrage (waarvan een belangrijk gedeelte naar de sociale zekerheid gaat) in strijd is met de EG-verordening 1408/71 (die bepaalt dat grensarbeiders sociaal verzekerd zijn in het werkland). Er is o.i. maar één manier om erachter te komen of de EG-verordening 2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
- Voor de verzoekschriften die zijn ingediend bij de andere rechtbanken: Deze verzoekschriften kunnen hier blijven liggen tot ze behandeld worden. Bij de eventuele behandeling kunnen de advocaten anticiperen op het vonnis van 20 maart 2002. - Voor eventuele nieuwe bezwaarschriften en verzoekschriften? Zolang er nog geen definitieve uitspraak is van het Hof van Beroep, kunnen nog steeds bezwaarschriften (bij de gewestelijke directeur van de belastingen) en verzoekschriften (bij de rechtbank van eerste aanleg) worden ingediend. We begrijpen echter heel goed dat het negatieve vonnis van 20 maart een psychologisch effect heeft en sommigen zich zullen afvragen of het indienen van een bezwaarschrift of een verzoekschrift nog wel zinvol is. 2
- Het is de bedoeling dat het nieuwe belastingverdrag per 1 januari 2003 effectief wordt toegepast, doch dan moet uiterlijk de goedkeuringsprocedure in beide landen voor 15 december 2002 afgerond zijn. Dit is allemaal nog perfect haalbaar, doch als men in de parlementen inhoudelijk in wil gaan op de ongewenste neveneffecten van het verdrag, dan is er geen tijd meer te verliezen. Wordt het tijdstip van 15 december 2002 niet gehaald, dan wordt het ingaan van het nieuwe verdrag ten vroegste 1 januari 2004. - De commissie grensarbeiders heeft zich niet alleen bezig gehouden met de effecten van het nieuwe dubbelbelastingverdrag, doch ook met knelpunten op het gebied van de sociale zekerheid. Het eindrapport nadert zijn definitieve versie en zal binnenkort worden overhandigd aan de opdrachtgevers nl. minister van financiën Reynders en minister van sociale zaken Vandenbroucke. - We geven de belangrijkste punten uit het nieuwe verdrag weer, bespreken de belangrijkste gevolgen van het verdrag en sommen de belangrijkste onderwerpen die in de commissie grensarbeiders aan de orde geweest zijn op:
Wat betreft het indienen van een bezwaarschrift tegen de aanvullende crisisbijdrage: voor velen zal dit niet zinvol meer zijn omdat de aanvullende crisisbijdrage wordt afgebouwd. Sommigen zullen zelfs geen aanvullende crisisbijdrage meer betalen. Wat betreft het indienen van een bezwaarschrift tegen het niet fiscaal kunnen aftrekken van de premie voor de particuliere ziektekostenverzekering: hiervoor verandert er niets.
MEETINGS Traditioneel houdt de VVG in de maanden mei en juni weer informatiebijeenkomsten in de grensstreek. 1. Donderdag 23 mei 2002 Zaal “de Volkswil” Merodelei 40 Aanvang 19.30
2300 Turnhout
2. Vrijdag 24 mei 2002 Parochiezaal “De Peel” Norbertinessenlaan 7 Tel. 011/646588 Aanvang 19.30
3910 Neerpelt
3. Vrijdag 31 mei 2002 Café “de Club” Cesenaticolaan 2 Tel. 09/3428150 Aanvang 20.00
9060 Zelzate
2.1. Het nieuwe dubbelbelastingverdrag tussen België en Nederland 1. Lonen en salarissen van de actieve grensarbeider: Worden belast in het werkland. 2. Pensioenen (zowel wettelijke als aanvullende) en uitkeringen voor ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid: Worden belast in het woonland.
4. Vrijdag 7 juni 2002 3621 Rekem Ontmoetingscentrum “Kleinveld” Populierenlaan 30 Aanvang 19.30
Doch hierop zijn uitzonderingen: 3.1e uitzondering:pensioenen: De bronstaat is medeheffingsbevoegd als 1) de premies voor de pensioenen in het verleden op het belastingstelsel van de bronstaat hebben gedrukt. 2) De pensioenen in de woonstaat worden belast aan een tarief dat lager is dan het algemeen tarief voor inkomsten uit arbeid (bv. vast tarief van 16,5%), of de pensioenen voor minder dan 90 % in de belastingheffing zijn betrokken. 3) 1) en 2) zijn alleen van toepassing als het totale pensioen dat onder 1) en 2) valt, op jaarbasis meer dan 25.000 euro bedraagt.
Tijdens de meetings zal er aandacht worden besteed aan - Het nieuwe dubbelbelastingverdrag: • Wat zijn de gevolgen voor de Belgische grensarbeiders? - De belastingaangifte in België - Stand van zaken m.b.t. de juridische procedures Het C-biljet in Nederland De Vlaamse Zorgevrzekering
4. 2e uitzondering: pensioenen: De bronstaat is bevoegd indien het pensioen vroegtijdig wordt afgekocht. 5. 3e uitzondering: sociale uitkeringen: Uitkeringen voor ziekte, gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en werkloosheid mogen maximaal 1 jaar in de werkstaat worden belast. Indien naast de uitkering nog daadwerkelijk arbeid in dienst worden verricht, blijven de uitkeringen belastbaar in het werkland.
2. HET NIEUWE BELASTINGVERDRAG EN DE COMMISSIE GRENSARBEIDERS - In de vorige uitgaven van het VVG-nieuws hebben we u reeds geïnformeerd over het nieuwe dubbelbelastingverdrag tussen België en Nederland en over de oprichting van de commissie grensarbeiders. 2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
3
6. Onroerende goederen: (Inkomsten uit) onroerende goederen worden belast in het land waar het onroerend goed gelegen is.
van toepassing voor gezinnen die in België kunnen genieten van een grote belastingvermindering vanwege kinderen ten laste. - Het standpunt van de VVG hierin is duidelijk:
7. Intresten: Worden belast in de woonstaat. De bronstaat mag echter een belasting heffen van maximaal 10% van het brutobedrag van de interesten.
Geen enkel grensarbeidersgezin mag financieel verlies lijden door het nieuwe belastingverdrag !
8. Alimentatie-uitkeringen: Worden belast in het land waar de ontvanger gevestigd is. 9. Wijze waarop in België dubbele belasting wordt vermeden: De inkomsten die in Nederland zijn belast, worden in België vrijgesteld van belastingen. Om de belastingen op het overige inkomen te berekenen, mag België het belastingtarief toepassen dat van toepassing zou zijn indien die inkomsten niet waren vrijgesteld.
- Voor de Nederlandse grensarbeiders die in België werkzaam zijn, heeft Nederland in het nieuwe dubbelbelastingverdrag laten verankeren dat deze grensarbeiders geen financieel verlies leiden. De Belgische onderhandelaars hebben zich tijdens de onderhandelingen blijkbaar niet bekommerd over de financiële gevolgen voor de Belgische grensarbeiders. In het verdrag is er dan ook geen financiële garantie voor de Belgische grensarbeiders opgenomen. - Hoeveel een gezin door het nieuwe verdrag er op vooruit of achteruit gaat is moeilijk in algemene termen weer te geven omdat elke gezinssituatie uniek is. Tijdens de meetings zullen we aan de hand van voorbeelden trachten duidelijk te maken hoe groot de verschillen kunnen zijn.
10.
Aanvullende gemeente- en agglomeratiebelastingen in België: Voor de bepaling van de aanvullende belastingen die door de Belgische gemeenten en agglomeraties worden vastgesteld, worden de beroepsinkomsten die zijn vrijgesteld, in aanmerking genomen. De aanvullende belastingen worden berekend op de belasting die in België verschuldigd zou zijn in het geval bedoelde inkomsten uit Belgische bronnen werden verkregen.
2.2.2. Dubbele belastingheffing in 2003 en in 2004 ? - Als het nieuwe belastingverdrag per 1 januari 2003 ingaat, dan kunnen de grensarbeiders geconfronteerd worden met een dubbele belasting. In Nederland wordt dan de belasting rechtstreeks van het loon afgehouden, in België betaalt men in 2003 belastingen over de inkomsten van 2001 en in 2004 de belastingen over de inkomsten van 2002. - Grensarbeiders die niet aan voorafbetalingen doen, of op geen enkele andere wijze geld hebben gereserveerd, kunnen in 2003 en 2004 worden geconfronteerd met zware fiscale lasten. - Voorafbetalingen moeten gebeuren voor 10 april, 10 juli, 10 oktober en 20 december en leveren de volgende bonificaties (belastingvermindering over het voorafbetaalde bedrag) op:
- De volledige tekst van het nieuwe dubbelbelastingverdrag is te vinden op de website van het Nederlandse ministerie van financiën: http://www.minfin.nl
2.2. Gevolgen van het nieuwe belastingverdrag 2.2.1. Financiële consequenties: - Reeds meerdere keren heeft de VVG tijdens de meetings aangetoond dat het voor de meeste grensarbeidersgezinnen financieel voordelig is om in Nederland belastingen te betalen. Dit komt door de lagere belastingtarieven (vooral in de onderste inkomenschijven) in Nederland: Belastingtarieven inkomsten 2002, (inkomsten uit woning en werk): 0 - € 15.331 2,95 % € 15.331 - € 27.847 8,45 % € 27.847 - € 47.745 42 % > € 47.745
in
box
1
Bonificaties op voorafbetalingen in 2002: - Voorafbetaald voor 10 april 6,00 % - Voorafbetaald voor 10 juli 5,00 % - Voorafbetaald voor 10 oktober 4,00 % - Voorafbetaald voor 20 december 3,00 %
52 %
Tegenover de volgende belastingtarieven en België: Belastingtarieven inkomsten 2002, aanslagjaar 2003: 0 - € 6.370 25 % € 6.370 - € 8.920 30 % € 8.920 - € 12.720 40 % € 12.720 - € 29.260 45 % € 29.260 - € 43.870 50 % > € 43.870 52 %
2.2.3. Keuzerecht om (in Nederland) behandeld te worden als binnenlands belastingplichtige. (zie ook VVG-nieuws 2002/1, punt 2.2) - Grensarbeiders worden in Nederland beschouwd als buitenlandse belastingplichtigen (omdat zij in het buitenland wonen). Zij worden voor het grootste gedeelte van de aftrekposten en de heffingskortingen hetzelfde behandeld als de binnenlandse belastingplichtigen (zij die in Nederland wonen).
- Er zijn echter gezinnen waarvoor het financieel nadelig is om in Nederland belastingen te betalen: Dit is vooral 2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
4
- Men kan echter kiezen om behandeld te worden als binnenlands belastingplichtige, dit kan financieel voordeel opleveren zoals: * het aftrekken van de betaalde hypotheekrente gedurende 30 jaar (in het jaar dat de hypotheeklening werd aangegaan kan men ook de kosten die verbonden zijn aan die hypotheeklening aftrekken) * de weinig of niets verdienende partner heeft recht op de verhoogde heffingskorting (momenteel -in het huidige verdrag- hoeft men hiervoor niet te kiezen!) * men heeft recht op het belastingdeel van de arbeidskorting. - Aan het keuzerecht om behandeld te worden als binnenlands belastingplichtige zitten ook een aantal nadelen: * Men dient alle gezinsinkomsten aan te geven in Nederland, ook de inkomsten van de partner, (fictieve) inkomsten uit onroerend goed, rente-inkomsten. * Men dient de spaartegoeden aan te geven aan de Nederlandse belastingdienst. * Indien men niet meer kiest voor behandeling als binnenlands belastingplichtige wordt men gesanctioneerd. Er is een herzieningstermijn van 8 jaar. * Nederland kan de inhaalregeling toepassen. - We vermelden (nogmaals) dat het keuzerecht om behandeld te worden als binnenlands belastingplichtige alleen geldt voor de belastingen en niet voor de premies volksverzekeringen!
2.3. De Commissie Grensarbeiders - In september 2001 is er in België een commissie grensarbeiders opgericht om de gevolgen van het nieuwe belastingverdrag tussen België en Nederland voor de Belgische grensarbeiders te onderzoeken en om adviezen uit te brengen ter oplossing van de knelpunten. - Het was de bedoeling dat deze commissie voor het einde van 2001 al een rapport zou uitbrengen, maar – zoals verwacht – de grensarbeidersproblematiek is veel groter en complexer dan algemeen wordt aangenomen. - Binnen de commissie is afgesproken dat er vertrouwelijk wordt omgegaan met hetgeen in de commissie aan de orde is geweest totdat het definitief rapport is aangeboden aan de opdrachtgevers. (We gaan ervan uit dat tzt. het rapport zal worden opgenomen op de website van het ministerie van financiën: http//minfin.fgov.be. We geven hier een opsomming van de belangrijkste onderwerpen die in de commissie besproken zijn. Tijdens de meetings gaan we inhoudelijk dieper in op deze onderwerpen: • De inhoud van het nieuwe verdrag: Het verdrag is op 5 juni 2001 ondertekend en de inhoud ervan staat niet ter discussie. Indien België of Nederland een wijziging in het verdrag wil, dan dient er over de gehele inhoud van het verdrag opnieuw te worden onderhandeld. • De financiële gevolgen van het nieuwe verdrag voor verschillende gezinssituaties. • De fiscale aftrekbaarheid van de premie voor de particuliere ziektekostenverzekering. • Het betalen van Belgische en Nederlandse inkomstenbelastingen in hetzelfde jaar. (Op aandringen van deze commissie heeft het ministerie van financiën einde maart 2002 een informatiefolder gestuurd naar alle grensarbeiders die in het aanslagjaar 2000 als grensarbeider bij de belastingdienst stonden geregistreerd.) • Informatiepunten voor grensarbeiders. • Aanvullende gemeentebelastingen. • De behandeling van de heffingskortingen door de Belgische belastingdienst. • Het progressievoorbehoud en de toepassing van de arresten die hierover zijn uitgesproken. • Pensioensparen. • Onduidelijkheden zoals inhaalregeling, • Toegankelijkheid van de particuliere ziektekostenverzekering in Nederland. • Gezondheidszorgen van de gezinsleden van (postactieve) grensarbeiders in het (vroegere) werkland • Opbouw van pensioenrechten door postactieven. • Bepaling van het voorrangsrecht bij samenloop van Belgische en Nederlandse kinderbijslag. • Samenloop van een Belgisch rustpensioen met een Nederlands AOW en de toepassing van het arrest Engelbrecht (Europees Hof van Justitie). • Rangorde kinderbijslag + 18-jarigen. • De Vlaamse zorgverzekering.
2.2.4. Het lot van het Compensatiefonds? - De vraag rijst wat het lot is van het compensatiefonds. Het compensatiefonds is in het leven geroepen vanwege de nadelige financiële situatie die er is ontstaan door het betalen van hoge sociale premies in Nederland en hoge belastingen in België. Voor de actieve grensarbeiders verandert deze situatie. Voor de post-actieven, die belastingplichtig in België blijven, verandert de situatie niet. - In de commissie grensarbeiders hebben we er de aandacht op gevestigd dat de tegemoetkoming uit het compensatiefonds een belangrijk inkomensbestanddeel is voor veel grensarbeiders en de tegemoetkoming uit het compensatiefonds moeten meegenomen worden in het bekijken naar de gevolgen van het nieuwe belastingverdrag. 2.2.5. Grensarbeiders moeten “professor” zijn. - Doordat grensarbeiders te maken hebben met twee belastingstelsels die niet op elkaar zijn afgestemd, moeten grensarbeiders kennis hebben van twee ingewikkelde belastingstelsels. - Het nieuwe verdrag is een verdrag van de “oude stempel”: vooral de problemen van de overheden zijn opgelost: voor Nederland de pensioenvlucht, voor België de aanvullende gemeente- en agglomeratie-belastingen. - Alhoewel het nieuwe verdrag een aantal problemen oplost worden er weer nieuwe problemen gecreëerd. Beide overheden hebben een kans laten liggen door geen initiatieven te nemen om de belastingstelsels op elkaar af te stemmen . - Grensarbeiders hebben er belang bij om zich blijven te informeren.
2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
5
3. DE BELASTINGAANGIFTE IN BELGIË 3.1
Specifieke informatie - Deze informatie betreft de belastingaangifte aanslagjaar 2002 (inkomsten 2001) en is specifiek voor fiscale grensarbeiders (belastingplichtig in België).
3.2.
Koers van de gulden voor de belastingaangifte: - Voor het aangeven van de buitenlandse inkomsten genieten de grensarbeiders een korting van 1 % op de gemiddelde wisselkoers van 2001. Alhoewel de wisselkoersen sinds het invoeren van de euro vastliggen, wordt deze korting gegeven als compensatie voor de aangerekende behandelingskosten door de banken.
1 gulden
= 18,12 BEF
- Indien men een lagere koers heeft ontvangen dan 18,12 BEF (bv. door hogere bankkosten) dan mag men dit lagere bedrag gebruiken bij de aangifte op voorwaarde dat men bewijst dat men een lagere koers heeft ontvangen. Opgelet: Indien de belastingaangifte in euro wordt ingevuld dan adviseren we eerst de inkomsten uit Nederland in Belgische franken te berekenen en dan om te rekenen in euro. 3.3.
Opmerkingen: 3.3.1. Vervangingsinkomen: - Het loon dat bij ziekte of zwangerschap is doorbetaald, wordt door de belastingadministratie gezien als vervangingsinkomen als het als zodanig is aangegeven (apart van het gewone loon). Dit leidt meestal tot een belastingvermindering. Indien men denkt voordeel te kunnen halen door deze inkomsten apart aan te geven, dan dient men hiervoor bij de werkgever een verklaring te vragen. Sommige bedrijven maken op de jaaropgaaf al een onderscheid voor grensarbeiders (zie punt 3.5.5.). - Let wel: van de inkomsten die als vervangingsinkomsten worden aangegeven kunnen noch de werkelijke beroepskosten, noch het wettelijk forfait worden afgetrokken. 3.3.2. Premie particuliere ziektekostenverzekering: - Ziekenfondsverzekeringspremies kunnen altijd worden afgetrokken. - De nominale premie die ziekenfondsverzekerden maandelijks moeten betalen kunnen ook worden afgetrokken. - Wij adviseren ook particulier verzekerden de betaalde premie voor de ziektekostenverzekering van het belastbaar inkomen af te trekken, ook al is dit in het verleden niet door de belastingadministratie aanvaard. (Indien bij de aanslag blijkt dat deze aftrek niet is gehonoreerd, dan adviseren wij een bezwaarschrift in te dienen. Dit bezwaarschrift is verkrijgbaar bij de VVG). Al jaren is de VVG (juridisch) aan het strijden om de aftrekbaarheid van de premie voor de particuliere ziektekostenverzekeringspremie wettelijk geregeld te krijgen. Zolang het Europees Hof van Justitie te Luxemburg geen uitspraak heeft gedaan over dit probleem, zullen wij – tegen de (discriminerende) Belgische wetgeving in – adviseren deze premie af te trekken. - De betaalde premie kan het best rechtstreeks van het inkomen worden afgetrokken (zoals de ziekenfondsverzekerden dat doen) (zie 3.5.1.). - De premie die betaald wordt voor gezinsleden die als niet beschermd persoon zijn aangesloten bij een Belgische mutualiteit is aftrekbaar (zie 3.5.3.).
3.4.
De Jaaropgaaf en heffingskortingen - Bij het berekenen van de premies volksverzekeringen houdt de werkgever rekening met twee heffingskortingen, nl. de algemene heffingskorting en de arbeidskorting (Indien men een uitkering ontvangt, dan houdt de uitkeringsinstantie enkel rekening met de algemene heffingskorting). - Onder de rubriek ingehouden loonbelasting/premie volksverzekeringen (op de jaaropgaaf) staan de betaalde premies volksverzekeringen vermeld die effectief in 2001 door de werkgever zijn ingehouden. Er is dus rekening gehouden met de algemene heffingskorting en de arbeidskorting. - Op de jaaropgaaf is de arbeidskorting louter als informatie opgenomen. - De verhoogde heffingskorting die door de weinig of niets verdienende partner in 2001 zijn ontvangen, zijn nietbelastbaar in België en dienen dus niet te worden aangegeven!
2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
6
3.5.
De aangifte (m.b.t. grensarbeid) - De Vaknummers komen overeen met de belastingbrief - Opgelet: 1. Op de meeste jaaropgaven zijn de bedragen in guldens en in euro vermeld. 2. Indien de belastingaangifte in euro wordt ingevuld dan adviseren we de inkomsten uit Nederland in guldens om te zetten in Belgische franken (x 18,12) en daarna om te rekenen in euro (: 40,3399). - Bij het onderstaande gaan we ervan uit dat de belastingbrief in euro wordt ingevuld 3.5.1. in Vak IV. - A, 1. Wedden en lonen: E (zie jaaropgaaf) A. Loon -/B. Ingehouden loonheffing (premie volksverzekeringen) -/C. Premie ziekenfonds (zowel werknemers- als werkgeversgedeelte) = D. D. x 18,12 : 40,3399 = E In dit vak dienen ook de inkomsten uit het compensatiefonds te worden aangegeven (De gegevens hiervan staan op de fiche die u heeft ontvangen) 3.5.2. in Vak IV. - A, 9. Terugbetaling woon-werkverkeer (zie jaaropgaaf): a) Totaal bedrag: G F. ( bedrag vermeld op de jaaropgaaf) x 18,12 : 40,3399 = G b) vrijstelling: H H = 150 € als men gebruikt maakt van het wettelijk beroepskostenforfait. H = 0 €, als men de werkelijke vervoerskosten inbrengt 3.5.3. in Vak IV, A, 11. Niet ingehouden persoonlijke sociale bijdragen: I I.= de (maandelijkse) nominale ziekenfondspremie Hiervoor kan eventueel een verklaring worden gevraagd bij het ziekenfonds. Voor 2001: I = + 135 €. (De premie is verschillend per ziekenfonds) De premie betaald bij een Belgische mutualiteit (voor de gezinsleden van particulier verzekerden) 3.5.4. in Vak IV, C, 1. Wettelijke uitkeringen bij ziekte of invaliditeit: M J. W.A.O-uitkering -/K. ingehouden premies = L L x 18,12 : 40,3399 = M 3.5.5. in Vak IV, D, 1. Aanvullende ziekte- of invaliditeitsuitkeringen: O Hier kan het loon dat de werkgever bij ziekte doorbetaalt worden aangegeven (zie opmerking nr. 4.3.1.) N.= zie 4.5.1. N x 18,12 : 40.3399 = O 3.5.6. in Vak IV,G,1. Bedrijfsvoorheffing In dit vak dienen de reeds ingehouden belastingen op de vergoedingen uit het compensatiefonds te worden aangegeven. (De gegevens hiervan staan op de fiche die u heeft ontvangen).
3.6.
Vermindering voor vervangingsinkomsten - De maximale belastingvermindering voor ziekte-uitkering is € 1.937,76 voor alleenstaanden en € 2.246,64 voor gehuwden. - De werkelijke belastingvermindering hangt echter af van de verhouding tussen het vervanginsinkomen en het totale gezinsinkomen (GI). - D.w.z. hoe hoger het totale gezinsinkomen, hoe lager de belastingvermindering: is GI > € 17.150, dan is de belastingvermindering maximaal 2/3 van het maximum. is GI > € 34.310, dan is de belastingvermindering nog maximaal 1/3 van het maximum.
2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
7
3.7.
Vermindering voor vrijgestelde buitenlandse inkomsten - Inkomsten waarover in het buitenland belastingen moeten worden betaald, moeten worden aangegeven aan de belastingen, doch geven recht op belastingvermindering. - Momenteel gaat het nog voornamelijk om de inkomsten van een echtgeno(o)t(e) van Nederlandse nationaliteit, die ook in Nederland werkt. In de toekomst (mogelijk vanaf 2003) is deze regeling van toepassing voor alle grensarbeiders. - Het is verstandig om bij de aangifte duidelijk te vermelden dat deze inkomsten zijn vrijgesteld. - Ook hier geldt dat de belastingvermindering afhangt van de verhouding tussen de vrijgestelde buitenlandse inkomsten en het totale gezinsinkomen. - De belastingplichtige heeft recht op de voor hem meest gunstige berekening van deze belastingvermindering (als gevolg van juridische uitspraken). - De belastingadministratie heeft in de commissie grensarbeiders toegezegd vanaf aanslagjaar 2001 automatisch de meest gunstige berekening toe te passen bij de bepaling van de belastingaanslag, zodat er geen bezwaarschriften meer hoeven te worden ingediend. We adviseren waakzaam te zijn en te controleren of in uw situatie de gunstigste berekening is toegepast.
3.8.
Enkele opmerkingen - Grensarbeiders moeten wel de aanvullende crisisbijdrage maar niet de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid betalen. - De aanvullende crisisbijdrage wordt in fases afgeschaft. Op de inkomsten van het jaar 2003 zal geen aanvullende crisisbijdrage meer worden geheven. - Tijdens de komende meetings zullen we aandacht besteden aan de belastingaangifte in België. ______________________________________________________________________
- Het is niet toevallig dat de Europese Commissie een onderzoek is gestart. Meerdere keren is door de Nederlandse Zorgverzekeraars aangegeven dat de Vlaamse zorgverzekering moeilijk in te passen is in de Europese regelgeving. - De VVG is steeds van mening geweest dat de Vlaamse zorgverzekering onder de sociale zekerheid valt en dus onder de invloedssfeer van verordening 1408/71. Ook in de commissie grensarbeiders in Brussel heeft professor Jorens (gespecialiseerd in internationaal sociaal recht) gezegd dat de inhoud van de Vlaamse zorgverzekering sociale zekerheid is. - We hebben inmiddels onze visie op de Vlaamse Zorgverzekering overgemaakt aan de Europese Commissaris van Sociale Zaken, mevrouw Anna Diamantopoulou. - Het verhaal over de Vlaamse Zorgverzekering is dus nog lang niet afgelopen.
SLUIT JE AAN !! Maak 17,35 € over op rekeningnummer 784-5898365-15 op naam van Vereniging Voor Grensarbeiders v.z.w. ------------SAMEN STAAN WE STERKER -----------Adviseer ook je collega’s aan te sluiten!
4. DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING - In de edities 2001/4 en 2002/1 van het VVG-nieuws hebben we u geïnformeerd over de Vlaamse zorgverzekering en de onduidelijke positie van de grensarbeiders in die Vlaamse zorgverzekering. - We stellen nogmaals dat de VVG niet tegen de zorgverzekering op zich is, maar dat we grote vraagtekens hebben bij de wijze waarop de Vlaamse zorgverzekering binnen de Europese context past. - Na enig aandringen bij de diensten van mevrouw Vogels, de bevoegde Vlaamse Minister van Welzijn, is ons het onderzoeksrapport “Het Vlaamse Zorgdecreet: de conformiteit met de Europese regelgeving.” toegezonden. We zijn dit complexe onderzoeksrapport volop aan het “doorworstelen”. Opvallend is dat er geen duidelijke conclusies, maar wel veel overwegingen in het rapport staan. Onduidelijk is of de Vlaamse zorgverzekering onder de sociale zekerheid en dus onder de Europese Verordening Vo1408/71 valt, of onder de aanvullende regelingen valt. 2002 / 3 VVG-nieuws mei 2002
- Voor informatie over de inhoud van de Vlaamse Zorgverzekering verwijzen we naar o.a. de vorige edities van het VVG-nieuws. Inlichtingen : Diederik Verweyen : tel. 011/641622 Luc Moris : tel. 011/621381 VVG, postbus 8, 3930 Hamont-Achel http://users.compaqnet.be/grensarbeid
8