VERENIGING MEDISCH SPECIALISTEN IN DIENSTVERBAND (VMSD)
INLEIDING Voor u ligt een brochure met informatie over de VMSD: de Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband. Deze brochure is een handreiking, gemaakt door de LAD en OMS, voor het oprichten en inrichten van een VMSD. We beschrijven de doelen, taken en bevoegdheden van deze vereniging.
De medisch specialistische zorg is sinds een aantal jaren sterk in beweging. Zo wordt de minder complexe zorg dichtbij patiënten aangeboden en complexe zorg juist geconcentreerd. Er zijn meer samenwerkingsverbanden zichtbaar en de zorgprofielen van zorgaanbieders veranderen. Bij deze veranderingen hebben de zorgverzekeraars een regiefunctie gekregen.
1
Het is essentieel dat medisch specialisten in dienstverband nauw betrokken zijn bij de formulering en uitvoering van de strategische koers van het ziekenhuis.
De veranderingen in de ziekenhuiswereld en de toenemende invloed van de zorgverzekeraars hebben voor medisch specialisten belangrijke consequenties. Dit geldt zowel voor medisch specialisten in vrij beroep als voor medisch specialisten in dienstverband. Het is daarom essentieel dat medisch specialisten in dienstverband nauw betrokken zijn bij de formulering en uitvoering van de strategische koers van het ziekenhuis. Van hen wordt een nog grotere betrokkenheid en medeverantwoordelijkheid gevraagd. Die betrokkenheid van medisch specialisten in dienstverband bij de ziekenhuisorganisatie is één van de pijlers van de nieuwe Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten (AMS), die op 1 januari 2015 in werking treedt. Door het oprichten van een Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD) worden medisch specialisten in dienstverband beter in staat gesteld om invulling te geven aan de medeverantwoordelijkheid voor de te leveren medisch specialistische zorg in het ziekenhuis. In sommige ziekenhuizen, zoals de revalidatiecentra, zijn alle medisch specialisten werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst. Wanneer alle medisch specialisten in dienst van het ziekenhuis zijn, zal het oprichten van een VMSD, naast een Vereniging Medische Staf, geen toegevoegde waarde hebben.
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
Een andere belangrijke ontwikkeling in de medisch specialistische zorg is de overgang naar de integrale tarieven vanaf 2015. Ziekenhuizen ontvangen nu nog een afzonderlijke vergoeding als honorarium voor de medisch specialisten. Tot 2015 hebben medisch specialisten in vrij beroep een zelfstandig declaratierecht. Vanaf 2015 wordt het budget voor de medisch specialisten volledig geïntegreerd in het totale ziekenhuisbudget. Ziekenhuizen en medisch specialisten zullen heldere afspraken moeten maken over de kwaliteit en kwantiteit van de te leveren zorg. En over de te leveren prestaties en de vergoeding hiervoor.
DE VMSD IN RELATIE TOT DE AMS
Statuut Integraal onderdeel van de nieuwe AMS is het Statuut voor medisch specialisten in dienstverband. Het Statuut regelt de afzonderlijke en de gezamenlijke verantwoordelijkheden van het bestuur en de medisch specialist in dienstverband bij het verlenen van medisch specialistische zorg. Belangrijk uitgangspunt in het Statuut is dat de betrokkenheid van medisch specialisten bij de ziekenhuisorganisatie altijd gelijkwaardig is, ongeacht de vorm waarin men werkzaam is.
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
De oprichting van een VMSD draagt eraan bij dat de gelijkwaardige vertegenwoordiging van de medisch specialisten binnen het ziekenhuis gewaarborgd is. Het Statuut regelt de verantwoordelijkheden van de medisch specialist en de raad van bestuur. De medisch specialist krijgt de medeverantwoordelijkheid voor productievolume, omzet en betrokkenheid bij gesprekken met zorgverzekeraars. De raad van bestuur geeft op zijn beurt inzicht in de omzet- en kostenontwikkeling van het ziekenhuis. In het Statuut is geregeld welke afspraken met de medische staf en welke afspraken met de VMSD dienen te worden gemaakt, dan wel wanneer een keuze tussen beide organen moet worden gemaakt. Bij onderwerpen die niet specifiek in het Statuut zijn benoemd als een verantwoordelijkheid van één van beide gremia, wordt op het niveau van het ziekenhuis de keuze gemaakt met welk vertegenwoordigend orgaan het bestuur afspraken maakt of regelingen overeenkomt. Deze keuze wordt vastgelegd in het reglement van de VMSD. Het reglement wordt opgenomen in een addendum bij het statuut. Medisch specialisten aanvaarden de afspraken die door de medische staf en de VMSD zijn gemaakt. Naast de nieuwe bevoegdheden voor de VMSD, krijgt ook de organisatorische eenheid meer taken, bijvoorbeeld met betrekking tot verdeling van het budget van de organisatorische eenheid. De organisatorische eenheid is de eenheid waarbinnen medisch specialisten van eenzelfde specialisme gezamenlijk zorg aan patiënten leveren, of het georganiseerd verband waarbinnen medisch specialisten met verschillende specialismen gezamenlijk zorg aan patiënten leveren. Met de nieuwe bevoegdheden wordt de medeverantwoordelijkheid en de betrokkenheid van de medisch specialist beter geregeld.
Reglement VMSD Op grond van het Statuut dient de VMSD in overleg met het bestuur een reglement vast te stellen, waarin onder meer wordt geregeld over welke onderwerpen overleg met het bestuur plaatsvindt. Het bestuur is verplicht om met de VMSD te overleggen over ten minste de onderwerpen, die in de AMS zijn vastgelegd. Daarnaast geeft de AMS de onderwerpen weer waarover op instellingsniveau de keuze kan worden gemaakt tussen overleg met de medische of met de VMSD. De medische staf dient afspraken en regelingen, die tussen bestuur en de VMSD tot stand zijn gekomen, te respecteren. Onderwerpen waarover met de VMSD moet of kan worden overlegd, komen hierna aan bod.
3
Het bestuur overlegt in elk geval met de VMSD over onderwerpen die in het reglement zijn vastgelegd. Als tussen het bestuur en de VMSD geen overeenstemming kan worden bereikt, kan het bestuur als eindverantwoordelijke voor de leiding en de continuïteit van het ziekenhuis, na overleg een regeling treffen die geldt totdat overeenstemming is bereikt. In het geval de VMSD zich niet in de vastgestelde regeling kan vinden, moeten de VMSD en het bestuur het ontstane geschil oplossen, zo nodig met behulp van een bemiddelaar. Als er geen overeenstemming wordt bereikt, zullen de geschillen worden beslecht door het Scheidsgerecht Gezondheidszorg.
Faciliteiten VMSD In het Statuut is verder bepaald dat het bestuur de VMSD faciliteert voor de uitvoering van haar taken. Het Statuut beschrijft niet concreet welke faciliteiten geboden dienen te worden, maar denk hierbij aan secretariële ondersteuning of faciliteiten in tijd, als de medisch specialist (bestuurs)taken binnen de VMSD vervult. Daarnaast kan worden gedacht aan een financiële tegemoetkoming in de oprichtings- en contributiekosten. Het is aan te raden om de afspraken over de faciliteiten eveneens vast te leggen in het reglement van de VMSD.
De raad van bestuur overlegt met de VMSD over onderwerpen die in het bestuursreglement zijn vastgelegd.
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
2
De VMSD vindt zijn grondslag in de vernieuwde AMS die op 1 januari 2015 in werking treedt. In de AMS is geregeld dat het ziekenhuis naast een Vereniging Medische Staf een Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD) heeft. De VMSD treedt op als vertegenwoordiger van deze medisch specialisten. Alle in het ziekenhuis werkzame medisch specialisten in dienstverband maken deel uit van de VMSD.
DOEL EN TAKEN VMSD
Medisch specialisten in dienstverband hebben zitting in de medische staf, maar binnen veel ziekenhuizen ontbreekt op dit moment een adequaat samenwerkingsverband van medisch specialisten in dienstverband, zoals die er bijvoorbeeld wel is voor medisch specialisten in vrij beroep. De vorming van een samenwerkingsverband is nodig om als medisch specialisten in dienstverband specifieke onderwerpen te kunnen bespreken in relatie tot onder meer de raad van bestuur, de raad van toezicht, de medische staf en het collectief van vrij beroepsbeoefenaren. Een dergelijk samenwerkingsverband kan zich richten op het zorgen voor een duidelijke gesprekspartner, informatie-uitwisseling, het samenbrengen van de achterban en voor zover nodig belangenbehartiging. De VMSD heeft de volgende hoofdtaken:
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
• • • •
Het vertegenwoordigen van medisch specialisten in dienstverband; Het geven van gevraagd en ongevraagd advies; Het informeren van de achterban; Het samenbrengen van de achterban, waardoor medisch specialisten in dienstverband meer inspraak hebben.
Het vertegenwoordigen van medisch specialisten in dienstverband Primaire taak van de VMSD is het vertegenwoordigen van de medisch specialisten in dienstverband in het ziekenhuis door namens hen de vertegenwoordiger te zijn richting de raad van bestuur. Dit overleg met de raad van bestuur kan gaan over een nadere lokale uitvoering van de AMS en het Statuut. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om onderwerpen als de vaststelling van de productie, de te volgen procedure bij structurele overschrijding van de arbeidsduur, nadere uitwerking van de toeslagen en budgetten, de (nadere) invulling bij waarneming, de nadere invulling van de werkzaamheden van de medisch specialisten, en de regels ter uitvoering van het functiereglement, het woongebied, enz. De gebondenheid van de medisch specialisten in dienstverband aan de VMSD, samen met de bevoegdheden vanuit de AMS en het Statuut, geeft de VMSD een onderhandelingspositie ten opzicht van de raad van bestuur. Daarnaast vertegenwoordigt de VMSD de medisch specialist in dienstverband, in de onderhandelingen met de zorgverzekeraar, middels een afvaardiging in de onderhandelingsdelegatie. Zo is de medisch specialist in dienstverband betrokken bij (productie) afspraken, die met de zorgverzekeraar worden gemaakt.
Het geven van gevraagd en ongevraagd advies Naast overleggen en onderhandelingen die de VMSD met het bestuur voert, kan de VMSD de raad van bestuur en de medische staf ook gevraagd en ongevraagd adviseren.
5
Het informeren van de achterban Het geven van voorlichting aan de achterban en het uitwisselen van informatie zijn belangrijke taken voor een VMSD. Op die manier raakt de achterban betrokken en is er meer kans op een (betere) wisselwerking tussen beide partijen. De wijze van informeren geschiedt bij voorkeur via een digitale nieuwsbrief (lage kosten en snelle verspreiding). Daarnaast kan de VMSD een lokale internetsite opzetten. Ook kan een VMSD lokale bijeenkomsten organiseren over relevante onderwerpen zoals arbeidsvoorwaarden (AMS), arbeidstijden, pensioen, sociale zekerheid enz. Het samenbrengen van de achterban Doordat de medisch specialisten binnen de VMSD als één groep optreden, kunnen zij voor de raad van bestuur een serieuze gesprekspartner zijn. Het voordeel bij de contacten met bijvoorbeeld raden van bestuur is dat een VMSD mede op grond van de AMS en het Statuut afspraken kan maken voor een hele groep medisch specialisten in dienstverband. Hierdoor zullen de medisch specialisten in dienstverband meer worden betrokken bij relevante keuzes in de zorginstelling. Een andere mogelijkheid is dat de medisch specialisten in dienstverband gezamenlijk kunnen optreden bij eventuele juridische conflicten. Maar ook samenwerking met andere gremia is makkelijker te realiseren, omdat de medisch specialisten in dienstverband meer als een entiteit optreden.
De VMSD geeft een onderhandelingspositie ten opzichte van de raad van bestuur.
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
4
De oprichting van een VMSD versterkt de positie van de medisch specialist in dienstverband. Samen sta je sterker. Door de juiste invulling te geven aan deze vorm van samenwerken kunnen medisch specialisten meer invloed verkrijgen op en inspraak in het (strategisch) ziekenhuisbeleid en de afspraken met zorgverzekeraars.
BEVOEGDHEDEN VMSD OP GROND VAN DE AMS Veilig en gezond werken
In de AMS zijn de onderwerpen vastgelegd waarover het bestuur in ieder geval met de VMSD dient te overleggen. Het betreft in elk geval de volgende onderwerpen:
Structurele overschrijding arbeidsduur Indien een structurele overschrijding plaatsvindt van de overeen- gekomen arbeidsduur, treft het bestuur zodanige maatregelen dat de arbeidsduur wordt teruggebracht naar de overeengekomen arbeidsduur. Dit doet het bestuur in overleg met de medisch specialist en/of de orga- nisatorische eenheid of de VMSD.
• De principes van gezond en veilig werken dienen te worden gehanteerd Op landelijk niveau monitoren AMS-partijen de afspraken over gezond en veilig werken. Op ziekenhuisniveau wordt dit gedaan door het bestuur en de VMSD samen.
Toeslagen en budgetten
•
Inconveniëntentoeslagen Op instellingsniveau kunnen de toeslagen in overleg met de VMSD nader worden uitgewerkt.
•
Budget functiegebonden kosten medisch specialist In overleg met de VMSD kunnen hierover nadere afspraken worden gemaakt. Bij toekenning van het budget kan rekening worden gehou- den met een overloop als gevolg van het individuele accreditatieen nascholingspatroon. Als in een jaar het toegekende budget niet volledig wordt gedeclareerd, kan het restant worden gereserveerd om in een volgend jaar de mogelijkheid te hebben hieraan een betere invul- ling te geven.
•
Budget voor de organisatorische eenheden Het bestuur en de VMSD leggen jaarlijks afspraken vast over de toekenning van het beschikbare budget onder de organisatorische een- heden. Er worden heldere afspraken gemaakt over de activiteiten die gerelateerd zijn aan de toe kenning van het budget.
•
Verdeling budget voor de organisatorische eenheid Binnen de organisatorische eenheid worden afspraken gemaakt over de verdeling van het budget. Indien de organisatorische eenheid het niet eens wordt over een onderlinge verdeling, kan een media- tor worden ingeschakeld. Leidt inzet van een mediator ook niet tot consensus, dan besluiten het bestuur en de VMSD over de verdeling van het budget. Het bestuur en de VMSD dienen de organisatorische eenheid vooraf te horen.
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
•
7
Strategisch ziekenhuisbeleid Het bestuur dient te streven naar consensus met de medische staf over het strategisch ziekenhuisbeleid. Als onderdelen met betrekking tot het strategisch ziekenhuisbeleid in overwegende mate betrekking hebben op medisch specialisten in dienstverband, wordt gestreefd naar consensus met de VMSD.
Onderhandeling met zorgverzekeraars Het bestuur en de medisch specialisten maken afspraken over het zorgaanbod, waaronder de soorten, aantallen en kwaliteit van de te leveren zorgprestaties. De medisch specialist maakt door een afvaardiging vanuit de VMSD deel uit van de onderhandelingsdelegatie van het ziekenhuis voor het overleg met de zorgverzekeraar(s) over jaarlijkse productie-, kwaliteits- en prijsafspraken.
Informatie en faciliteiten Het bestuur verschaft de organisatorische eenheid en de VMSD tenminste eens per drie maanden een actueel overzicht van de omzet- en kostenontwikkeling (inclusief onderhandenwerk) van de organisatorische eenheid en die van het ziekenhuis. De omzetontwikkeling wordt vergeleken met eventuele plafondafspraken zodat een dreigende over- of onderschrijding tijdig kan worden gesignaleerd. Deze informatie is noodzakelijk voor de vervulling van de verantwoordelijkheid van de medisch specialist. De medisch specialist is, binnen zijn beïnvloedingsfeer, verantwoordelijk voor productievolume, omzet, doelmatige inzet van middelen en capaciteit en een goede voorbereiding van onderhandelingen met zorgverzekeraars. Het bestuur draagt hiertoe zorg voor een voldoende adequaat management informatiesysteem. Het bestuur dient de VMSD
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
6
ONDERWERPEN WAAROVER MET DE VMSD MOET WORDEN OVERLEGD
Functioneren medisch specialisten
•
•
Vaststelling functionerings- en beoordelingsmethodiek In de AMS is geregeld dat het bestuur in overleg met de VMSD een functionerings- en beoordelingsmethodiek voor medisch specialisten dient vast te stellen. De functie van de medisch specialist wordt door het bestuur vastgesteld met inachtneming van het functiereglement, zoals opgenomen in de AMS. Het bestuur kan in overleg met de VMSD nadere regels stellen ter uitvoering van het functiereglement.
ONDERWERPEN WAAROVER MET DE VMSD OF MEDISCHE STAF MOET WORDEN OVERLEGD Op instellingsniveau moet ten aanzien van de hierna genoemde onderwerpen besloten worden met welk orgaan (medische staf of VMSD) het bestuur dient te overleggen. Met de medische staf en/of de VMSD dienen over de navolgende onderwerpen (nadere) regelingen overeengekomen worden. Continuïteit van zorg • • •
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
De kaders ten aanzien van de continuïteit van de zorg; De kaders ten aanzien van de waarneming; De overeenkomsten van medisch specialisten met andere hulpverleners die verband houden met de door de medisch specialist in het ziekenhuis uitgeoefende functie.
Financieel kader en procedurevaststelling van afdelingsbudgetten •
De medisch specialist maakt door een afvaardiging vanuit de VMSD deel uit van de onderhandelingsdelegatie van het ziekenhuis voor het overleg met de zorgverzekeraars.
9
Het bestuur stelt jaarlijks de uitgangspunten van het financieel en organisatorisch kader vast. Het financieel en organisatorisch kader kan, indien zich omstandigheden voordoen die daartoe aanleiding geven, tussentijds worden bijgesteld of gewijzigd. Het bestuur gaat hierover tijdig in overleg met de medische staf of VMSD.
•
Het bestuur stelt na overleg met de medische staf of VMSD in ieder geval (nadere) regelingen vast ten aanzien van de (procedure tot) vaststelling van de afdelingsbudgetten. Deze procedure bevat eveneens een procedure voor intern budgetoverleg en budgetbewaking.
Registratie en informatie De medische staf of VMSD is nauw betrokken bij de keuze van administratieve en organisatorische systemen door het bestuur. De medisch specialist maakt gebruik van de in het ziekenhuis geïmplementeerde administratieve en organisatorische systemen met inachtneming van de interne administratievoorschriften. Het bestuur en de medische staf of VMSD komen (nadere) regelingen overeen over: • een regeling over toepasselijkheid kaderregeling AO/IC; • het informatiebeheer in de zorgverlening; • een regeling gegevensaanlevering Minimale Data Set (MDS).
Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD)
8
faciliteiten te bieden die nodig zijn voor de uitvoering van haar taken. Hierbij kan worden gedacht aan secretariële ondersteuning of faciliteiten in tijd, indien de medisch specialist (bestuurs)taken binnen de VMSD vervult. Daarnaast kan worden gedacht aan een financiële tegemoetkoming in de oprichtings- en contributiekosten.
Meer informatie Voor meer informatie en documentatie kunt u terecht op de website www.amsvernieuwing.nl. U kunt ook contact opnemen met het bureau van de LAD via
[email protected] of bel 030-670 2702. Of neem contact op met de Infodesk van de Orde van Medisch Specialisten (OMS) via
[email protected] of bel 030-282 3666.