Breeduit
Verdriet en geluk van reizende vakmensen Ter zake
Een facebookgesprekje met grote gevolgen Vakkind
Sem (8) over de camping van opa en oma Vakmensen
nummer 2 | juni 2015
inhoud
05
06
12
15
Vaktaal
Ter zake
Bijzonder beeld
Vakvaders & moeders
Sil ten Brinke is Wajonger. Met
Was het ‘gewoon’ haperende
De Nederlandse waterbouw-
Deze keer Sem (8) die steevast
leuke baan. Omdat hij bij een
communicatie? Onwil? Hoe kan
kunde is er groot mee geworden:
vakantie viert op de camping van
baas werkt, waar hij altijd kan
het dat Stef tot twee keer toe
een sprookjesachtig waterbos
opa en oma. Geen haar op zijn
rekenen op zijn collega’s. Hoe
ontslagen werd én in het gelijk
waar ingenieurs met schaalmo-
hoofd die iets anders wil: “Ja, als
kwam hij daar?
gesteld? Dankzij de CNV-rechts-
dellen onderzochten wat de beste
ik me daar zou vervelen, maar
hulp van Trudy Emons.
waterwegen waren.
dat is echt nog nooit gebeurd.”
COLOFON Vak M is het ledenmagazine van CNV Vakmensen. Tiberdreef 4 / 3561 GG Utrecht | Postbus 2525 / 3500 GM Utrecht | T 030 75 11 007 | e-mail redactie
[email protected] | website www.cnvvakmensen.nl Eindredactie Mireille Struik | Redactie Miriam de Rooij / Stefan Valk / Kees de Vos / Anouk Zwager | Met medewerking van Milou Althof / Gijs Dupont / Elise Foppen / Karin de Goey / Marjolein Haak / Ellen Klumper / Caroline van Oosten de Boer / Wouter de Jong | Grafische vormgeving Robert-Paul van Hardeveld / Bernadine de Mooij | Beeldredactie Bernadine de Mooij | Grafische verzorging Senefelder Misset, Doetinchem | Advertentie-acquisitie PSH Media Sales / Martijn Penning:
[email protected] / 0314 355 831 ISSN 2212-9812 | © juni 2015
> fotografie voorpagina via Raymond Sam
18
26
Ook een vak
Vaak lang weg voor je werk
Zelden zie je varen, zelden kunnen
Wat betekenen vakantie en vrije tijd voor jou als je vaak lang weg
ze op de foto. Ook nu niet. Eigena-
bent voor je werk? En wat spreek je met je baas zoal af over de ba-
ren van grote, dure jachten lopen
lans tussen werk en privé? Zes unieke verhalen. “Een snipperdag
er ook weer niet zó graag mee te
zit er niet in als je kok op een booreiland bent.”
koop. Dan moet je maar jachtbouwer worden.
en verder... Vaktaal ......................................................................... 04 Bond in de buurt / CNV Mix ......................................... 10 Sectorzaken ................................................................ 16 Nieuwe bewegingen .................................................... 23 Signalen ...................................................................... 25 Puzzel .......................................................................... 33 Tot je dienst ................................................................. 34 Dat staat je goed ......................................................... 35
vaktaal hoe heb jij dat geregeld
Sil kan altijd rekenen op zijn collega’s
de voorzitter
Sil ten Brinke (25) uit Varsseveld heeft moeite met rekenen en taal. Toch heeft hij als Wajonger al jaren een vaste baan. De laatste vier jaar bij een gespecialiseerd aannemersbedrijf in de Achterhoek, waar hij voegt, hakt en sloopt. Als hij hulp nodig heeft, kan hij altijd op zijn collega’s rekenen.
Nieuw sanitair
Het is niet voor iedereen met een Wajong-uitkering weggelegd. Maar Sil ten Brinke
Dit voorjaar liepen de onderhandelingen over de
rieurbedrijf: “Ik maakte daar erg lange dagen en had het idee dat ik soms geen hulp
cao’s klein- en grootmetaal vast. Hierdoor drei-
kreeg.” En dat is nou net wel belangrijk voor Sil.
is al jaren actief op de arbeidsmarkt. Via het UWV kon hij eerst werken bij een inte-
gen bijna een half miljoen werknemers in deze sectoren zonder cao te komen. Zonder nieuwe cao geen loonstijging en geen vernieuwing van
Hier weet ik wat er van me gevraagd wordt.
arbeidsvoorwaarden. Alarmerend! Er is in deze sectoren grote behoefte aan meer zeggenschap over de indeling van de werkroos-
Via zijn broer vindt Sil een nieuwe baan in het Gelderse Zelhem. “Het UWV speelde
ters. Zodat deze werknemers, net als vele Ne-
weer een rol bij het regelen van dit werk. Bij aannemersbedrijf Takkenkamp ben ik
derlanders, ook in staat zijn werk en privé beter
eigenlijk manusje-van-alles. Ik voeg, ik hak en een dag later sorteer ik steigeronder-
te combineren. Daarnaast vindt CNV Vakmensen
delen. Ik leer door het allemaal te doen. “Hier weet ik wat er van me gevraagd wordt.
een individueel opleidingsbudget van belang voor
Als ik op het terrein van het bedrijf werk, kom ik met mijn eigen auto naar Zelhem.
iedereen in deze sectoren. Dat biedt mensen de
Het kan ook zijn dat ik elders aan een project werk. In dat geval word ik opgehaald
ruimte zelf hun loopbaan vorm te geven. Voeg
door één van mijn collega’s. Met hen heb ik ook afgesproken dat ik altijd hun hulp
daarbij een loonstijging die past bij de groei van
kan inschakelen bij bijvoorbeeld rekenen. Ik krijg de verantwoordelijkheid over allerlei zaken. Mijn collega’s zien mij als volwaardig. En mijn baas steunt me.” <
de economie. Logische verlangens en behoeften die ontstaan in een veranderende economie. Een economie die vraagt om wendbare werknemers. Een verandering die vraagt om verandering van de cao, misschien zelfs renovatie. Met nieuwe afspraken over toeslagen, arbeidstijden en vrije tijd. Dat biedt echte bewegingsruimte voor de wendbare werknemers. Denk aan de renovatie van de badkamer: dan gooi je toch ook het oude kiest in een stijl die past bij de wensen van dat moment? In deze editie van VAKM lees je weer inspirerende verhalen van wendbare en flexibele werknemers die soms ver gaan voor hun baas in het combineren van werk en privé. Arend van Wijngaarden
4
VAK M | juni 2015
> fotografie Foto Garretsen
sanitair niet weg, voordat je je nieuwe inrichting
de vrijwilliger
Samen lachen, samen huilen Interieurverzorgster Heidi Wagenaar (48) komt graag op voor haar collega’s. “Als ik ze kan helpen, dan doe ik dat. Bijvoorbeeld door werkvragen van mijn collega’s te beantwoorden. Ook kan ik mensen in contact brengen met een bestuurder van de vakbond.” Samen lachen, samen huilen is voor haar het motto. “Overleg is het toverwoord, zonder dat kom je nergens. Ik laat mensen niet graag in de kou staan. Dat kan soms niet zonder de bond. En dus help ik ze met de kennis die ik als vrijwilligster heb.” < Heidi besteedt zo’n vier uur per week aan haar vrijwilligerswerk.
Niets is zeker “Omdat het slecht ging met het bedrijf waar ik werkte, zat ik ruim een jaar werkloos thuis.” Dat Sandra Bakker (43) uit Bergschenhoek ontslagen werd, gaf haar leven een vervelende wending. “Gelukkig verdien ik sinds kort mijn geld als boek-
> fotografie Groen Fotografie
> fotografie Etienne Oldeman
net binnen
houdkundig medewerkster bij een transportbedrijf. Het plotseling ontslag heeft me laten inzien dat niets zeker is. Vandaar dat ik me graag aansluit bij CNV Vakmensen. Bij de vakbond kan ik advies inwinnen. En als het echt nodig is, word ik ook nog juridisch bijgestaan.” <
bestemming bereikt? Van suikerloods tot industrieel museum In de voormalige suikerloods van de eerste Coöperatieve Suikerfabriek opent En daarna fietsen langs industriële monumenten?
27 juni het Industrieel Museum Zeeland haar deuren. In de loods bij Sas van
VakM mag tien FIKS-kaarten Zuid weggeven; de knooppunten
Gent kun je via film, presentaties en opstellingen van verschillende appara-
op deze kaart voeren langs industriële sporen op Zeeuws
ten zien hoe de Zeeuwse industrie zich door de jaren heen heeft ontwikkeld én wat dit voor Zeeland heeft betekend. <
Vlaanderen. Belangstelling? Mail:
[email protected] Online je eigen route samenstellen kan ook: m.routes.vvvzeeland.nl/nl (knooppunt 90-79, Sas van Gent).
www.industrieelmuseumzeeland.nl << Kijk hiernaast voor een leuke VAKM-lezersaanbieding.
VAK M | juni 2015
5
ter zake
kwestie: facebook Bedreigde hij zijn werkgever op Facebook? Of was het allemaal één groot misverstand? Magazijnmedewerker Stef Manders*, bijgestaan door een jurist van CNV Vakmensen, overtuigt de rechter van het laatste. * De naam is om privacyredenen veranderd.
6
VAK M | juni 2015
Ontslag na bericht op Facebook
Ik wil iemand op zijn bek slaan “We waren die dag vrij en liepen nog in onze pyjama, het was een uur of half tien. Ging opeens de bel en stond de interim-manager voor de deur. Of hij even kon binnenkomen.” Magazijnmedewerker Stef Manders en zijn
tijdje overspannen. “Hij zocht waarschijn-
vriendin zijn net wakker, na een slechte
lijk een manier om van me af te komen.
nacht. De dag ervoor had hij een begrafe-
Toen ik die dag niet op werk kwam, is hij in
nis en kreeg zijn vriendin een negatieve
z’n auto gestapt om te kijken waar ik bleef.
uitslag van een onderzoek naar kanker.
Hij kwam me controleren! Hij wist niet dat
“We waren allebei behoorlijk overstuur.
ik gewoon vrij was.”
En daar zaten we dan, op de bank. Met een manager strak in het pak. We hadden geen
Hufter
idee wat hij kwam doen.”
Aan collega’s vertelt hij later over het merkwaardige bezoekje. “Wat een hufter,
Achteraf kan hij lachen om het bizarre
vonden ze. Een collega zei: ‘Als-ie dat bij
tafereel. Maar op dat moment was het
mij had gedaan, had ik hem de deur uitge-
nogal ongemakkelijk. “In de achttien jaar
trapt’. Zo’n gevoel had ik achteraf ook.” Een paar weken la-
dat ik daar werkte,
_______
ter wordt Stef ‘naar
Ik dacht: man, wat doe je hier? _______
naar de directieka-
was er nog nooit iemand van de directie bij mij thuis geweest. Hij vroeg hoe het met me was. Nou, niet goed natuurlijk. Ik vertelde over
boven’ geroepen, mer. “Naïef als ik was, dacht ik nog even dat de manager z’n excuus wilde aanbieden of
de begrafenis en over het onderzoek. Hij
wilde informeren naar mijn vriendin. Maar
schrok en begon mijn vriendin heel onfat-
nee. Hij zat daar, met een jurist. Ik werd
soenlijk allerlei directe vragen te stellen:
ervan beschuldigd dat ik hem bedreigd zou
dus jij hebt kanker, wat voor soort kanker,
hebben. Ik werd op staande voet ontslagen.
wat gaan ze eraan doen? Alsof hij het niet
Ik zeg nog: ‘waar heb je het over, wat heb
geloofde. Mijn vriendin trok het niet meer,
ik dan gedaan?’ Maar een antwoord kreeg
en liep de kamer uit. Zat ik daar. En ik
ik niet. Wel een ontslagbrief. Die heb ik
dacht: man, wat doe je hier?”
niet getekend. Toen moest ik vertrekken.
Daarna valt het kwartje. Stef is in het
Ze hebben me aan m’n schouder meege-
verleden regelmatig ziek geweest, ook een
nomen, het pand uit, alsof ik een crimineel Lees verder
>
VAK M | juni 2015
7
ADVERTENTIE
8
VAK M | juni 2015
ter zake >
>
door Kees de Vos > fotografie Foto de Leng, NFP Photography
was. Al mijn collega’s stonden te kijken. Ik
klaagt een vriend op Facebook over z’n
Emons overtuigt de rechtbank ervan dat
kreeg zelfs geen kans om m’n spullen te
werk. Stef reageert gefrustreerd: ‘Geef mij
het ‘dreigement’ helemaal niet voor de
pakken.”
maar werk pfff vijf weken zitten en slapen
manager was bedoeld. “In het Facebook-
grrr word ik gek van. Plus ik wil ook nog ie-
bericht heeft hij het over ‘vijf weken’. Als
Aangeslagen zit Stef thuis. “Wat een el-
mand op zijn bek slaan die ervoor gezorgd
je terug gaat rekenen, is dat precies het
lende was dat. Ik ontslagen, m’n vriendin
heeft dat ik thuiszit, hahaha.”
moment van het visongeluk. Daarnaast
kanker. Ik heb CNV Vakmensen ingescha-
wordt in het bericht helemaal geen naam
keld. We hebben uiteindelijk een regeling
Hij doelt hierbij grappend op hengelaars
genoemd. Het Openbaar Ministerie zag er
getroffen. Dat gaf rust.” De regeling houdt
van een visclub, die de bewuste visstek
in ieder geval geen strafbaar feit in.”
in dat Stef nog een aantal maanden op de
slecht onderhouden zouden hebben. Maar
loonlijst staat, zodat hij tijd heeft om een
het balorige bericht pakt totaal verkeerd
Praatjes
nieuwe baan te vinden. En hij krijgt 20.000
uit. Via-via krijgt zijn voormalige manager
De rechter maakt het ontslag ongedaan.
euro mee.
het onder ogen. Die voelt zich bedreigd en
Stef krijgt alsnog zijn achterstallige salaris
schakelt de politie in. Stef wordt opnieuw
(bruto ruim 5.000 euro) én de eerder
Onverwachte wending
op staande voet ontslagen – dat kan, want
afgesproken ontslagvergoeding van 20.000
Dan krijgt het verhaal een onverwachte
hij staat nog op de loonlijst. Wèg is de
euro. En een WW-uitkering, die hij anders –
wending. Bij het vissen, staande in de
vertrekregeling van 20.000 euro en de WW-
bij ontslag op staande voet – niet gekregen
modder, komt Stef vast te zitten en raakt
uitkering.
zou hebben. Hij is blij met de uitkomst.
ongelukkig ten val. Hij breekt op meerdere
“Ik raad iedereen aan lid te worden van
plekken zijn been en zit maandenlang
Ten einde raad schakelt Stef opnieuw de
een vakbond, zelf was me dit nooit gelukt.
thuis. Een week of vijf na het ongeluk
vakbond in. CNV-rechtshulpverlener Trudy
Maar wat me nog wel steeds dwarszit, is dat ik me achttien jaar heb ingezet voor het
Rechtshulpverlener Trudy Emons: “Het blijft toch oppassen met Facebook. Voor je het weet ontspoort het volledig.” <
bedrijf en uiteindelijk op zo’n manier aan de kant ben gezet. Er zijn praatjes over me verspreid, dat ik meerdere keren veroordeeld zou zijn voor agressief gedrag. Daar is niks van waar, ik heb geen strafblad, zelfs geen boetes. Maar tegen geruchten en valse beschuldigingen kun je je niet verweren. Mensen denken dan toch: waar rook is, is vuur. Het bedrijf is er uiteindelijk met een schijntje vanaf gekomen. Het staat niet in verhouding tot de shit waar wij inmiddels al anderhalf jaar in zitten. Dat blijft steken.”
Laatste nieuws & tips De werkgever heeft op het allerlaatste moment besloten om in hoger beroep te gaan. Het laatste nieuws hierover én tips voor het gebruik van Facebook vind je op www.vakm.nu/facebook.
VAK M | juni 2015
9
cnv mix
Bond in jouw buurt PLATFORM
ACTIVITEIT
WANNEER EN WAAR
AANMELDEN & INFORMATIE
District Oost (
[email protected]) T 055 52 64 250 Zuid-Gelderland
Familiedag
Za 11 juli Oude Ambachten & Speelgoed museum, Terschuur
06 23 37 65 06
IJsseldelta
aanwezig op de Kamper Ui-dagen
Don 23 juli en 13 augustus Kampen
06 27 49 56 58
Zuid-Gelderland
Binnenhalen wandelaars Vierdaagse Nijmegen
Din 21 tot en met vrij 24 juli Nijmegen
[email protected]
Twents Platform
Klootschieten
Don 3 september Vakantiepark Hellendoorn, restaurant tante Stoof
0548 51 52 82
Twents Platform
Infobijeenkomst Erfrecht in Ma 5 oktober samenwerking met een notaris Locatie later bekend
0548 51 52 82
Zuid-Gelderland
Infobijeenkomst Erfrecht
06 23 37 65 06
Din 6 oktober Locatie later bekend
Hete zomer?! De zomerse maanden komen eraan. De e kans dat temperaturen oplopen tijdens je werk dus ook. Op onze site vind je regels or en tips om tijdens warme dagen goed voor m jezelf te zorgen. Check daar ook je cao om te kijken of er in jouw sector afspraken gelden. n Gelukkig zijn er ook allerlei hulpmiddelen waarmee je jezelf beschermt. Zoals koel-pen.. vesten, -petten en beschermingskappen. en en Van Yupika mogen we twee koelvesten drie koelcaps weggeven. Vul ze met water en koel jezelf! Kans maken? Ga naar onze site ef www.vakm.nu/werkeninhitte en geef aan waarop jij kans wilt maken: de cap of het vest!
10
VAK M | juni 2015
Check je vakantiegeld Wil je weten of je vakantiegeld klopt? Dat kan eenvoudig, met de vakantiegeldcalculator van CNV Vakmensen. Het vakantiegeld is doorgaans 8 procent van het brutosalaris. In sommige sectoren geldt een afwijkend percentage: timmerindustrie (8,25 procent), open teelten (8,25 procent), glastuinbouw (8,33 procent). Het bruto-vakantiegeld hoort op de loonstrook te staan. Als dat bedrag afwijkt van de calculator, wordt het tijd om actie te ondernemen. Dat is dan vaak ook een signaal dat er meer mis is
Lees meer over...
met het loonstrookje. CNV Vakmensen ontvangt dagelijks jouw vragen over Je vindt de vakantiegeldcalculator van CNV Vakmensen
je arbeidssituatie en rechtspositie. Hieronder staan
op www.vakm.nu/vakantiegeld
enkele vragen en antwoorden over actuele thema’s. Veel meer lees je op www.vakm.nu/arbeidsinfo. Je kunt natuurlijk ook altijd bellen op 030 75 11 007. 1>> Vier weken geleden vroeg ik schriftelijk vakantie aan, nu belde mijn baas dat het in deze periode niet goed uitkomt. Je werkgever heeft na ontvangst van het verzoek twee weken om schriftelijk bezwaar te maken. Heeft hij dit niet gedaan, dan staat de vakantie vast. 2>> In de tweede week van mijn vakantie die drie weken zou duren, kreeg ik griep. De rest van de tijd lag ik ziek op bed. Ik had dit meteen gemeld. Later zag ik dat toch alle dagen waren afgeschre-
Mail jouw ervaring met de Wet Werk en Zekerheid
ven. Hoe kan dat? Als je met vakantie gaat en ziek wordt tijdens de vakantie, heeft je werkgever jouw toestemming nodig voor afschrijving van de vakantiedagen vanaf
Als op 1 juli de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) van kracht wordt, is het nog
de ziekmelding. Hij mag de resterende dagen niet
steeds mogelijk bij CNV je ervaringen met deze nieuwe wetgeving te melden
zomaar afschrijven. Je kunt het beste eerst in ge-
op www.cnvmeldpunt.nl
sprek gaan met je werkgever.
Bij het meldpunt kun je aangeven in welke situatie jij zit. Denk aan beëindiging van een tijdelijk contract, oproepcontract, uitzendovereenkomst, payrollover-
3>> In april werd ik 50 jaar, op hoeveel extra va-
eenkomst of iets anders. Vervolgens is er ruimte om je verhaal te mailen.
kantiedagen heb ik recht? (Cao kleinmetaal)
Het CNV opende het meldpunt in april voor werknemers die te maken krijgen
Er zijn 2 peildata in de cao: 30 juni en 31 december.
met misstanden door de nieuwe wet, zoals flexwerkers die in de aanloop naar
Per datum geldt 1,5 dag extra bij 50 jaar. Op beide
de nieuwe ontslagregels hun werk kwijtraken.
data bent u 50 jaar, u heeft dus recht op drie extra
Met de ervaringen van jou en vele anderen spreekt het CNV werkgevers aan op
vakantiedagen.
hun verantwoordelijkheid, zoals eerder bij bijvoorbeeld ING is gebeurd. www.vakm.nu/arbeidsinfo www.cnvmeldpunt.nl
VAK M | juni 2015
11
bijzonder beeld
Ode aan de Nederlandse waterloopkunde* Het pad van de ‘havenroute’ in het Waterloopbos (Noordoostpolder) slingert onder meer langs de haven van Beyrouth (Syrië), de Rotterdamse Willemshaven en de Libische oliehaven Brega. Bijna eerbiedig balanceren we over bakstenen dammetjes, overwoekerde sluisjes en springen we over ruisende watervalletjes. Een hoog groen bladerdak filtert het zonlicht. Vogeltjes spetteren in poeltjes. Hier bouwden ingenieurs van het Waterloopkundig Laboratorium in de jaren vijftig en zestig schaalmodellen van waterbouwkundige projecten. “Wat we deden was helemaal nieuw; hier is destijds de Nederlandse waterloopkunde groot geworden”, vertelt Abe Hoekstra (66). Hij heeft jarenlang met enorm veel plezier voor het laboratorium gewerkt. Eerst als openlucht-laboratoriumassistent en uiteindelijk als informatie-analist. Nog steeds komt hij minstens een keer per week in het bos. Zijn favoriete model (maar moeilijk vindbaar) is de splitsing bij Westervoort van de Rijn in de IJssel en de Neder-Rijn. Dit voorjaar tekenden Natuurmonumenten en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed plannen om de modellen in oude luister te herstellen. Terecht natuurlijk. Maar nu al is het Waterloopbos een wandeling waard.
MEER INFORMATIE Meer weten over het Waterloopbos? Benieuwd welk schaalmodel Abe Hoekstra het liefst als eerste zou willen herstellen? www.vakm.nu/waterloopbos
* Toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met het gedrag van stromende vloeistoffen, veelal met een vrij wateroppervlak zoals rivieren, meren, ka
12
VAK M | juni 2015
>
door Miriam de Rooij > fotografie Ton Borsboom
analen en zeeën. Andere woorden zijn hydraulica en fluïdomechanica.
VAK M | juni 2015
13
ADVERTENTIE
14
VAK M | juni 2015
> door Miriam de Rooij > fotografie Gerda Horneman
vakvaders & vakmoeders Sem Ng-a-Tham (8) zit in groep 4. Zijn moeder Jitske is fysio-
Verbaasd: “Hoezo? Als ik me daar zou vervelen misschien wel,
therapeute en helpt in vakantiemaanden op de camping van
maar dat is dus echt nog nooit gebeurd. Als mijn opa en oma,
haar ouders Kiky en Hans.
mijn moeder en mijn tantes druk zijn, ben ik aan het spelen. Er is zo veel! Het clubhuis met het spook waar ik bang voor was toen
“In de zomervakantie gaan we altijd naar mijn opa en oma’s
ik vier was, Willemijn die elk jaar terugkomt, de shetlander, mijn
camping. Mijn oma wijst de mensen op welk veldje ze mogen
neefjes...”
staan en regelt van alles op de computer. Eigenlijk weet ik niet
“Als je op een camping werkt, moet je het leuk vinden om op de
precies wat ze doet want ik doe dan spelletjes in het clubhuis of
computer te werken, veel te bellen en met mensen te praten. En
ben bij de dieren. Of we gaan brood bakken aan een stok die we
gave dingen te timmeren. Mijn opa heeft een hele mooie water-
eerst zelf hebben gezocht en geverfd. Of we spelen in de water-
speeltuin getimmerd met een pomp en buizen. Ik wil later break-
speeltuin. Ik heb er veel vriendjes.”
danceleraar worden. Dat vind ik nu cool om te doen.”
“Of ik wel eens ergens anders naartoe zou willen op vakantie?”
VAK M | juni 2015
15
sectorzaken Extra conducteurs op late treinen Na een serie incidenten op het spoor staat het onderwerp ‘agressie’ weer nadrukkelijk op de kaart. Vakbonden, ondernemingsraad en NS maakten concrete afspraken die de veiligheid voor werknemers en reizigers verbeteren. Zo krijgen, wanneer dat nog niet het geval is, late treinen dubbele bemensing. Ook zullen extra beveiligers vaker toegangscontroles uitvoeren op stations. Vervoer
De maatregelen zijn onderdeel van een pakket
afspraken met NS, overheid en ProRail. Denk aan versnelde sluiting van toegangspoortjes op alle stations, een permanente politievoorziening op twintig grote stations, aanpak van notoire overlastveroorzakers, versnelde invoering van het stationsverbod en extra camera’s op kleine stations. Evert Jan van de > fotografie Archief CNV Vakmensen
Mheen, bestuurder van CNV Vakmensen, is nauw betrokken bij het veiligheidsdossier op en rond het spoor: “Het NS-personeel kan natuurlijk alleen werken in een veilige werkomgeving en reizigers hebben recht op veilig vervoer. Dat kan als we onruststokers, geweldplegers en vandalen weren van stations en iedereen die over de schreef gaat hard aanpakken.”
www.vakm.nu/ns
Klopt je koffiegeld? Vrachtwagenchauffeurs hebben er een nieuw speeltje bij: een handige app, waarmee ze eenvoudig kunnen zien op welke onkostenvergoeding ze recht hebben volgens de cao. De app is ontwikkeld door CNV Vakmensen en kun je gratis downloaden in de App-store.
vanzelf de berekening. Door de uitkomst naast het loonstrookje te leggen, kun je snel nagaan of het salaris
Vervoer
Vrachtwagenchauffeurs krijgen een onkostenvergoe-
klopt. Zo niet, dan kun je twee
ding (‘koffiegeld’), afhankelijk van de duur van de rit. Hoe langer
dingen doen: zelf actie
je van huis bent, des te hoger de vergoeding. In de cao zijn hier
ondernemen of de bond vragen
ingewikkelde tabellen voor afgesproken. In de ‘Koffiegeld-app’
dat voor je te doen.
zijn al die tabellen verwerkt. Het enige wat je als chauffeur hoeft te doen, is het begin en einde van de rit invoeren. Daarna volgt
16
VAK M | juni 2015
www.vakm.nu/koffiegeld
Geregeld actuele berichten ontvangen uit jouw sector? Ga naar www.vakm.nu/nieuwsbrief.
Cao voor grondpersoneel KLM Vervoer
CNV Vakmensen bereikte half april een cao-akkoord
voor het grondpersoneel bij KLM. Belangrijke afspraak is dat er tot 2020 geen gedwongen ontslagen zullen zijn. Er verdwijnen wel banen, maar de luchtvaartmaatschappij vangt dit op met natuurlijk verloop en een vrijwillige vertrekregeling.
www.vakm.nu/klm
Statement: een cao is belangrijk Industrie
Soms wachten werknemers wel heel lang op een
Vereenvoudigen
nieuwe cao. Neem nou de tweeduizend werknemers in de
De werknemers krijgen een loonsverhoging van in totaal 3,25
kunststof- en rubbercao. Na ruim vijftien maanden bereikte
procent. “De komende periode gebruiken we voor de vernieu-
CNV-onderhandelaar Roel van Riezen een akkoord.
wingen”, zegt Van Riezen. “We nemen de huidige cao als uit-
“De cao hing aan een zijden draadje. De werkgevers leken er niet
gangspunt, maar gaan wel alles opnieuw bekijken, afwegen en
veel meer om te geven. Maar met dit resultaat hebben we met
vereenvoudigen. Aan het eind van dat proces bepalen onze leden
elkaar uiteindelijk een statement gemaakt: de cao is belangrijk
e cao. of ze instemmen met de vernieuwde cao.”
en heeft toekomst. We gaan hem niet afschaffen, maar juist vernieuwen.”
www.vakm.nu/rubber
Leden voorrang
Scholingsfonds voor schoonmakers Schoonmakers die graag eens heel ander werk willen doen, maar daarvoor niet de geschikte opleiding hebben, krijgen nu hun kans. “Wij gaan hen helpen hun droom waar te maken”, zegt Jan Kampherbeek, bestuurder van CNV Vakmensen. Industrie
“Met een eigen opleidingsfonds van 250.000 euro, speciaal voor schoonmakers, financieren we hun
opleiding.” Om hiervoor in aanmerking te komen, moeten schoonmakers lid zijn van CNV Vakmensen. Daarnaast naast nnen moeten ze een opleidingswens hebben die bij hen past én die perspectief biedt op ander werk. Om dit te kunnen aanbureau beoordelen, krijgen de schoonmakers vooraf een gesprek met een loopbaanadviseur van James, het loopbaanbureau van CNV Vakmensen.
www.vakm.nu/opleidingsfonds
VAK M | juni 2015
17
ook een vak
Alle ambachten bijeen in de jachtbouw
Kunstig maatwerk van scheepsarchitecten Voor Vo V o H Hans ans an sH Ho Hoekstra ekstra k t staat t att h het ett vas vast astt na rruim uim ui im d dert de dertig rti tig ig g jaar j r iin d de e sc sche scheepsbouw: heep he h epsb sb bou uw allround jachtbouwer is écht een prachtvak. “In dit werk denk je als een architect en verbeeld Lees verder je als een kunstenaar.” En dat is te zien.
18
VAK M | juni 2015
>
We maken elk onderdeel op maat en niets is te gek.
VAK M | juni 2015
19
ook een vak
>
In het bijna onopvallende, maar wel heel
geeft de tekenkamer een spantenlijst
maar ik wil iets om handen hebben.”
grote droogdok van Feadship De Vries in
waarmee je het schip kunt bouwen, uit-
Glimlachend: “In mijn vak komen alle tech-
Makkum liggen twee zestig meter lange
kruisen heet dat. Dat was handwerk maar
nieken samen. Metaalbewerking, houtbe-
jachten. In het water de twee allerlaatste
gaat nu met de computer. Het handwerk
werking, jachtschilders, alle disciplines
exemplaren, klaar voor oplevering aan hun
mis ik wel. Zelf de spanten op mallen zet-
zijn nodig. Onze klanten stellen hoge eisen
nieuwe eigenaren. Mensen die van heinde
ten bijvoorbeeld, gebeurt nu automatisch.
aan de jachten. Daarom is kwaliteit van
en verre afkomen op de bekwame zorg van
Jachtbouw is nu meer in elkaar zetten.”
het ambacht voor ons heel belangrijk. We
de jachtbouwers van De Vries. Vakman-
Niettemin kan scheepsbouw niet zonder
maken elk onderdeel op maat en niets is
schap en kwaliteit zijn de woorden die
het ouderwets handwerk en de toewijding
te gek. Als de klant een extra verdieping op
hier rondzingen. En dat heeft effect op de
van vakmensen vindt Hans, want: “Je
zijn jacht wil, doen wij dat. Klanten betalen
vakmensen van de Friese scheepsbouwer.
denkt als een architect en als een kunste-
een goede prijs en verwachten kwaliteit
Het werkplezier is goed merkbaar en als
naar vorm je je een beeld van het schip
die daarbij hoort; een afwerking tot in de
Hans praat, twinkelen zijn ogen: “Ik heb
dat je gaat maken. Een schip heeft weinig
puntjes. Je mag op een jacht geen enkele
alle vakgebieden van a tot z doorlopen en
rechte lijnen en veel ronde vormen. Die
lasnaad zien.” Zorg die verder gaat dan
zo word je natuurlijk allround. Als allround
moet je goed in je hoofd hebben.” Vooral
het schip zelf: de privacy van klanten gaat
jachtbouwer ga ik met het schip langs alle
voor het uitkruisen is dat belangrijk: “Het
boven alles, dus foto’s maken tijdens ons
afdelingen, van cascobouw tot en met de
is heel veel rekenen, we gebruiken vooral
bezoek zal niet gaan.
lakafdeling. Maar ik begon ooit als sectie-
de Stelling van Pythagoras. Met twee be-
bouwer: ik maakte het staalwerk wat nodig
kende maten, de andere hoek uitrekenen,
Als een spiegel
is voor verschillende stukken waaruit een
dat is leuk!
Als je over de verschillende afdelingen loopt, is de toewijding en het geduld van
schip bestaat. Door het staal te rekken, krijgen de platen de ronde vorm - dat luis-
Niet te stoppen
de medewerkers goed merkbaar. Bij de
tert heel nauw.”
“Nog één zomer en dan kan ik met pen-
houtbewerking ruikt het naar nieuw hout,
sioen,” zegt Hans. Maar hij is zichtbaar
waaruit de mooiste onderdelen ontstaan.
Pythagoras
teleurgesteld: “Ik overleg met de directie
Een collega laat met gepaste trots ‘zijn’
Ook was Hans een tijdje afschrijver: “Dan
om door te werken. Niet meer fulltime,
kast zien en vertelt over het complexe
20
VAK M | juni 2015
“Het is heel veel rekenen, dat is leuk!” >
slot erin. Op de schilderafdeling wasemt de geur van lak overal doorheen. Niet verwonderlijk dat medewerkers daar een mondkap dragen. Maar het resultaat is er naar: een van de schilders toont een zwarte bar die glimt als een spiegel. Sommige meubels blijken wel negentien lagen lak nodig te hebben!
Slim: zelf opleiden De Vries heeft een bedrijfsschool, uitgeroepen tot Leerbedrijf van het jaar 2014. Elke twee jaar starten dertig leerlingen aan deze tweejarige mbo-opleiding. Dit zijn zowel afgestudeerde jongeren als medewerkers van het bedrijf die een diploma willen halen. Gedurende 32 uur per week werken ze mee op de afdeling en ontvangen gewoon salaris. Vijf uur per week volgen zij les in het klaslokaal op de werf en op de werkvloer is een leermeester voor de begeleiding: “Eén van mijn collega’s is leermeester en af en toe vervang ik hem als hij ziek is”, vertelt Hans. “Of ik neem de leerlingen mee om hen aan de hand van mijn werk iets te leren. Het is goed dat het bedrijf hen deze kans biedt. Het is het slim om mensen zelf op te leiden tot medewerkers die hoge kwaliteit leveren.” Zoals Willem Age Hemstra (19). Hij studeert metaalbewerking en is
> door Milou Althof > fotografie Fotobureau Hoge Noorden
bijna klaar: “Ik begon als bakker maar die opleiding en stage vielen zo tegen dat ik iets anders wilde. Mijn vader wees me op het leertraject van De Vries. Hij is ook metaalbewerker dus ik denk dat het mij daarom het meest ligt, het zit in mijn bloed. Vroeger thuis hadden we een hok waar ik met mijn vader mocht lassen”, voegt hij er lachend aan toe. Willem Age hoopt door te stromen naar de mboopleiding niveau 3. “Ik wil hier blijven ja. Je krijgt goede ondersteuning bij de opleiding en waar nodig extra uitleg. Er zitten voor mij wat pittige vakken tussen zoals wiskunde en natuurkunde.” <
Leerlingenproject Something Cool Sinds kort ligt bij Feadship een jacht dat leerlingen gaan refitten. “Het jacht is vorig jaar aan ons geschonken door de familie Heineken”, legt Alma Stuut, hoofd P&O uit. “Dat is helemaal nieuw omdat we gewend zijn in opdracht van de klant te werken. Nu kunnen we zelf invulling geven aan deze klus. Het jacht heet Something Cool en vanaf september zullen de leerlingen van de nieuwe klas aan het jacht werken.” Meer lezen over de activiteiten in Makkum? Kijk op www.vakm.nu/scheepsbouw
VAK M | juni 2015
21
ADVERTENTIE
22
VAK M | juni 2015
puzzel 1
2
3
4
5
6
7
Van links naar rechts: 1 Grieks eiland – 5 Vrucht – 9 Opperwezen
8
– 10 Vriendenmaal – 12 Zitstok voor kippen – 14 Eenheid – 15 Sterren-
9
beeld – 17 Knudde – 18 Overtrek – 20 Gedorste halmen – 21 Verorde10
11
12
ning – 22 Wijnsoort – 24 Erop uit zijn – 27 Strafwerktuig – 28 Vragend
13
voornaamwoord – 30 Frans lidwoord – 31 Tropische plant – 33 Jaar14
15
16
17
getijde – 35 Samen – 36 Snelle paardengang – 37 Nauwe doorgang. 18
19
20
Van boven naar beneden: 1 Ineenstorting – 2 Vlakke – 21
22
3 Hoogte – 4 Bloedvat – 5 Zijkant – 6 Rivier (Spaans) – 7 Volge-
23
24
25
ling – 8 Leus – 11 Aardkundige – 13 Naar mens – 16 Bewijs dat
26
men elders was – 19 Tweetal – 20 Gebod – 22 Europese hoofdstad – 27
28
31
29
32
33
30
23 Oude munt – 25 Ons ben ... – 26 Plaats in Overijssel – 28 Jong dier – 29 Rivier in Duitsland – 32 Bloedzuigend insect – 34 Telwoord.
34
35
37 052015
36
Doe mee en win! Stuur het sleutelwoord vóór 1 september
13
33
10
36
28
34
23
1
21
6
2015 naar CNV Vakmensen, t.a.v. puzzelredactie, Postbus 2525, 3500 GM Utrecht. Of mail naar
[email protected]. Je maakt kans op één van de zes exemplaren De juiste oplossing uit VAKM 1 was: zilversmid. De prijswinnaars van het
van het spel Rummikub Turbo van Goliath
spel Woordzoeker Turbo zijn: A. Blind-van der Grift (IJsselstein), P.N. Re-
games. Meer op www.goliathgames.nl.
zelman (Amersfoort), J. Giethoorn (Hoogeveen), C. Bontekoe (Hattem), J. Naaktgeboren (Dordrecht) en C.J. Mussert (Hendrik-Ido-Ambacht).
SUDOKU ✲
SUDOKU ✲✲ VAK M | juni 2015
23
ADVERTENTIE
24
VAK M | juni 2015
signalen Jongeren: pensioen moet je doen Dat je ergens in je leven een pensioen nodig hebt, staat vast. Alleen hóe je spaart voor dat pensioen, en hoe je het daarna gebruikt, daarover bestaat discussie. Een discussie waaraan jongeren in het zogenoemde PensioenLab een bijdrage leveren. Geholpen door experts presenteerden zo’n zestig jongeren ‘met een mening over het pensioen’ dit voorjaar hun wensen en eisen in een top 5 van belangrijke pensioenthema’s. Jongeren willen onder meer herinrichting van het nabestaandenpensioen zodat dit beter aansluit op moderne relatievormen. Verder vinden ze dat Nederland meer mag durven veranderen. Het pensioenstelsel van Zweden is daarvoor hun inspiratiebron: dat land heeft voldoende aandacht voor keuzevrijheid, solidariteit en verplichtstelling. En nu? Michiel Hietkamp van initiatiefnemer CNV Jongeren: “Eerder hebben we het probleem van de doorsneesystematiek in de pensioenen op de kaart gezet. Nu wordt het
Industriële feesten
uitgebreid behandeld in het SER-advies over de toekomst van ons pensioenstelsel. Ik verwacht dat ook de adviezen van PensioenLab in beleid worden overgenomen”. Naast CNV
Met het Festival Industrie Cultuur geeft
Jongeren, steunen FNV Jong en VCP Young Professionals het PensioenLab.
Noord Holland de komende maanden volop invulling aan het Europees jaar
De vijf presentaties van jongeren zie je op www.vakm.nu/pensioenlab
van Industrieel en Technisch Erfgoed. Op www.industriecultuur.nl lees je de activiteiten per maand. Zoals de Nacht
Flexibel arbeidscontract? Vatbaarder voor stress
van de Industrie Cultuur, de Zaansafari’s of de stoomtreinrit over het Hoogovens-
gen is bevattelijker (16,6%) voor burn-
terrein.
outklachten dan oudere werknemers. En
In Amsterdam is in november het fes-
nog kwetsbaarder als ze ook een flexibel
tival Meesterlijk: een pop-up ministad
arbeidscontract hebben (19%).
vol ambachten, design en eten bij de voormalige Westergasfabriek.
Minister Asscher van Sociale Zaken en
Hier onder meer een actieve bijdrage
Werkgelegenheid: “Het is belangrijk dat
van ambacht-academies die in speciale
werkgevers én werknemers open met
werkplaatsen hun meesteropleidingen
elkaar kunnen praten over stress en de
tot onder meer coupeur, goudsmid of
drempel voor een gesprek laag blijft. De
houtbewerker presenteren. Meer op:
gevolgen van een burn-out zijn niet mis en
www.meesterlijk.nu
vaak nog jaren voelbaar.” In 2014 zijn er meer mensen met
Van 16 tot en met 19 november organiseert
Later dit jaar is in Amsterdam het Euro-
werkstress dan de jaren daarvoor, tonen
Asscher weer de Week van de Werkstress.
pees congres over industrieel erfgoed.
recente cijfers aan van het Centraal Bu-
www.vakm.nu/industriefestival
reau voor de Statistiek en het TNO.
Op www.vakm.nu/stress vind je
In 2014 had 14,6% van alle werknemers
onder meer de praktische stresstest
burn-out klachten. De groep 25-35 jari-
‘Herken de druppel’.
VAK M | juni 2015
25
k r e breeduit w e j r o o v g e w g n la
Pak jij je koffer maar Thuiskomen na een werkdag kan niet als je op een booreiland werkt. Of honderd keer per jaar per vliegtuig rondreist voor je baas. Wat betekent dat voor je privéleven als je vaak lang weg bent voor je werk? En wat betekent vakantie dan voor jou? Reizende vakmensen Focco, Raymond, Riekelt, Frank en Omar vertellen erover.
Ook de verdrietige momenten “Ik kom uit een echte schippersfamilie.
of Frankfurt voer, ging dat met ups, maar
Mijn ouders voeren vroeger het hele jaar
vooral met downs. Als je alleen maar water
en ik woonde in schippersinternaten. Zelf
ziet, schiet er van alles door je hoofd. Die
koos ik ook voor een leven op het water.
momenten heb ik nog steeds wel. Maar ik
Eerst in loondienst en sinds tien jaar als
wil niet verzuipen in mijn eigen verdriet en
ondernemer in de binnenscheepvaart. Sa-
probeer het positieve in het leven te blijven
men met mijn neven Rene en Richard. We
zien. Bij thuiskomst hebben mijn vrouw en
vervoeren vooral containers en ruwe olie.
ik altijd wat wen-tijd nodig als we elkaar weer in het ‘echt’ zien. Net als aan boord,
Omdat ik afhankelijk ben van de klussen
ga ik allerlei karweitjes doen. Wanneer
die we krijgen, werk ik soms weken ach-
ik dan vertrek, ga ik even voor de foto van
tereen. Gelukkig neem ik zo nu en dan een
Ferenc staan.”
“Het is soms wennen elkaar weer in het ‘echt’ te zien” week vrij. Dan gaan gaan we bijvoorbeeld met de familie naar Texel. Mijn vrouw Marina vaart graag, maar blijft altijd thuis. Daar, in Zwijndrecht, is ze er voor onze zonen Jesper en Romain. We hebben samen een moeilijke tijd doorgemaakt de afgelopen jaren. Ferenc, mijn andere zoon, is negen maanden geleden gestorven na een bijna tien jaar durende,
Frank Vermaas, binnenvaartschipper,
vreselijke ziekte. De twee weken thuistijd
getrouwd
die ik elke maand opnam, bracht ik toen
Thuis - weg 40% - 60%
bijna geheel door in het ziekenhuis. Als
Werkafspraken: zelf regelen
ik in die andere weken naar Antwerpen
26
VAK M | juni 2015
Honderd vluchten voor de mooiste stek st stekken tekken kke “Vorig jaar bracht ik 140 dagen in het
hil is dat niet altijd fysiek. Ook het tijdverschil
buitenland door. Meer dan honderd keer
n aan je speelt een rol, want als mensen
zat ik in een vliegtuig. Dat is veel. Vaak
denken, lig je te slapen.
combineerde ik bezoeken. Toen ik in Japan
e h het oud ou ud Voor vertrek breng ik het glas en
was, ging ik op de terugweg nog even
at mi mij ij het papier weg. Een vast ritueel, wat
langs Zuid-Korea. Of via Taiwan éven naar
gevoel geeft dat ik opgeruimd wegga.
Maleisië.
n Tijdens mijn reis schrijf ik voor mijn eigen
Van India tot Australië bezoek ik lokale
n een n dagplaats- en tijdsbesef vaak wat in
tuinders. Nederland is van oudsher een
directt een boekje. Bij thuiskomst neem ik dire
bloemenland en een bedrijf als Fides
emelk lk k broodje kaas met een glas karnemelk
“Broodje kaas met karnemelk bij thuiskomst” ontwikkelt bloemenrassen. Na selectie
en pas ik me vlot aan
worden jonge planten zoals chrysanten,
Nederland aan.
anjers en kerststerren gestekt en die ver-
In ons
kopen wij. Hiervan maken tuinders in China of Nieuw-Zeeland duizenden, bloeiende takken. Laatst reisde mijn vrouw Eveline mee naar Maleisië. Heel erg bijzonder, want nu weet zij waarover ik het heb. We hebben er nog een vakantie aan vastgeplakt. Dat is lekker, want ik kan niet vaak genieten van de schitterende omgeving op reis. Een kennis van me vroeg eens of ik nou ook recht op vakantiedagen heb. Daar heb ik wel even om gelachen. Door bijvoorbeeld Skype is er veel contact
land leven we gehaaster dan
mogelijk met Nederland. Toch gaan vrien-
die tuinder in Maleisië: die
den en familie er vanuit dat ik er nooit ben.
heeft alle tijd voor me.”
Ik heb ze laten weten dat ik er wel ben, al
Focco Prins, manager in de
Werkafspraken: salaris is een
bloemenhandel, getrouwd
‘budget’ waarmee Focco ook
Thuis-weg: 70% - 30%
alle kosten en vrije tijd betaalt
VAK M | juni 2015
27
k r e breeduit w e j r o o v g e w g n la Sfeerbepaler op het booreiland d ”Ik werkte altijd in restaurants, van de
niet naar een
vroege ochtend tot de late avond. Sinds
ander restaurant.
vier jaar ben ik chef-kok op een booreiland.
Het booreiland voelt
Werken op een booreiland op de Noordzee
aan als mijn tweede
is compleet anders. Ik slaap twee weken
huis. Ik heb al mijn
daar, de andere twee weken ben ik thuis.
spullen daar en neem
Dan kook ik lekker voor mijn familie en doe
alleen mijn telefoon en
ik het huishouden. Ik doe het werk dat mijn
n ga. ga. laptop mee als ik erheen
”Ik ga thuis niet op de bank zitten” vrouw doet als ik er niet ben. Ik zit niet stil
ttieverblijf, ook door Het voelt als een vakantieverblijf,
op de bank!
pelletjesruimte voorzieningen als een spelletjesruimte
En dan is het weer tijd. Ik stap in de
ol. Een dagje vrij en de kleine sportschool.
helikopter en ga naar mijn werk, ongeveer
en een helikopter nemen gaat niet. Ze laten
twintig minuten vliegen. Als chef-kok ben
or mij vliegen. Als natuurlijk niet alleen voor
ik ook verantwoordelijk voor de bestel-
te. je gezond bent tenminste.
lingen. Een nadeel? Je kan geen verse
laxter dan in een Het werk is een stuk relaxter
producten meenemen, ik werk veel met
et liefst zou ou ik mijn restaurant op de wal. Het
diepvriesvlees en vis.
n toe laten overkoove ovverkovrouw en kinderen af en
Als kok ben ik een sfeerbepaler. Ik kook
fantast h vinden, vind inden, men, zij zouden het ook fantastisch
immers niet voor restaurantgasten, maar
er mijn hier is best wat luxe. Ik poets hier
voor collega’s. Je kunt de mensen niet elke
t k tanden met spa blauw! Ik merk thuis dat ik
dag aardappelen voorschotelen, je hebt
oeding mis. m En dan an wel stukken van de opvoeding
creativiteit nodig. Als het eten niet goed is,
k ingrijpen ingrrijpen als de d vind ik het soms moeilijk
zeggen mijn ‘gasten’ dat. Dat zorgt voor
omd md dat ik kinderen ruzie hebben, omdat
extra druk op mijn schouders. Ik wil dat
wat eraan raan aa als reizende vader niet weet wat
zij het eten lekker vinden, want ze kunnen
is voorafgegaan.”
Raymond Sam, chef-kok op een booreiland, getrouwd Thuis - weg: 50% - 50% Werkafspraken: twee weken thuis, twee weken werken
28
VAK M | juni 2015
De vliegende dee inspectie iins e geniet g t ”Het laatste jaar zit ik veel in San Francisco.
zeesc schelp bijj me. Een Ee leuk schilderde zeeschelp ca cadeautje e van mijn m vrouw, die het h et ooit it in Indi India
Op de luchthaven daar is isch sche he vaak een tekort aan technische gewensensvliegtuiginspecteurs met de gewe geria, te certificering. Maar ook in Nige Nigeria, mbab bwe kan Zuid-Afrika, Brazilië en Zimbabwe p op mij doen. mijn werkgever een beroep ak k langer dan In die landen verblijf ik vaak
kocht.
ijn werk rk in de een maand. Ik geniet van m mijn
Thuiskom men Thuiskomen
ingen gen. bijzondere, nieuwe omgevingen.
is fijn, ond danks jetlegs. ondanks Ik lees altij jd eerst mijn altijd
Riekelt Weerstand,
klist st controleer con Aan de hand van een checklist
vismagazine e door. Ik ga
53 jaar, grondwerk-
vlie liegtuigen. tuige Dat ik de technische staat van vli vliegtuigen.
graag g aa vissen, n, in zee. Als ik
tuigkundige op lucht-
or vert ve ertrek. Ik doe ik na aankomst en voor vertrek.
zelf elf op vakanti vvakantie tie ga, kom om
havens, getrouwd
ok de e cockpit. c inspecteer motoren, maarr ook
ik dan ook niet ett ver vve erder dan verder
Thuis - weg:
ar valtt h heel eel el w wat Dat is het allerleukste, daar
de pier ier er va van W ijk k aan n Zee: Zee Wijk
30% - 70%
n werkgever err op o te controleren! Omdat mijn
h eerlijk een ee heng geltje uitheerlijk hengeltje
Werkafspraken:
ron ondwerktuig dwerktuigmijn afdeling maar tien grondwerktuig-
gooien en in eigen lan nd. Dat land.
kundigen in dienst heeft, zit ik vaak in het
is vakantie vva voor mij j.” mij.”
compensatiedagen voor overuren en de dagen in het
”Altijd eerst hett vismagazine vi zine e lezen lezen”
buitenland
begin ik mijn buitenland. In die periodess b d, maar het verwerkdag rond dezelfde tijd, schilt per dag wanneer ik klaar ben. a’s in het buitenMeestal ben ik met collega’s land. Mijn vrouw kan ook altijd voor een en, net hoe het langere periode overkomen, uitkomt. Een nadeel van mijn werk? Ik zie ok mijn vrouw, mijn familie, waaronder ook en vrienden onregelmatig.. Dat gaat hier en daar ten koste van het sociale leven. In liswaar nieuwe het buitenland bouw ik weliswaar n zijn die oppervriendschappen op, alleen mige andere concon vlakkiger dan thuis. Sommige aren verwa rwaterd. tacten zijn in de loop der jaren verwaterd. itt helemaal hel je Een hotelkamer wordt nooit thuis. Op reis heb ik altijd een handbe-
VAK M | juni 2015
29
k r e breeduit w e j r o o v g e w g n la
Leren van het spannende bergingswerk ”Ik ben al berger sinds
haast uit Nederland ben vertrokken. Ik ben
de jaren tachtig.
wel eens ‘s nachts uit mijn bed gebeld om
Begonnen als duiker
zo snel mogelijk met een team naar een
en sindsdien reis ik de
schip in nood te varen. Dat kan in Neder-
wereld over. Duiken is natuurlijk erg spannend,
land zijn, maar ook aan de andere kant van de wereld.
zeker als je een schip moet
Zo’n plotseling vertrek vind ik moeilijk,
bergen dat op veertig meter
maar hoort er nou eenmaal bij. Er gaan
diepte ligt. Tegenwoordig
vaak leuke dingen aan mijn neus voorbij,
ben ik uitvoerder.
zoals de verjaardag van mijn dochter. Ik
Er zijn veel factoren om re-
maak haar ontwikkeling dus maar ge-
kening mee te houden als we een schip bergen. Zoals schepen
deeltelijk mee. Het contact met familie en vrienden wordt door de jaren heen minder.
”Met mijn honden naar het strand”
30
VAK M | juni 2015
d die groter zijn dan onze bergings-
Aan de andere kant bouw ik zelf heel
sschepen! Dat is complex. Daar-
wat levenservaring op. Door mijn werk-
n naast onderhandel ik met lokale
privésituatie maak ik me denk ik niet druk
a autoriteiten. Ook kan een berging
om kleine problemen, terwijl veel andere
‘ ‘nat’ of ‘droog’ zijn. In dat laatste
mensen in Nederland dat wel doen. Als ik
g geval is een schip bijvoorbeeld
na een paar maanden weer thuiskom, loop
g gestrand op de rotsen of de kust.
ik langs het strand met mijn honden. Daar
De moeilijkheid van een klus
heb ik heel veel behoefte aan na zeven
b bepaalt hoe lang ik van huis ben.
dagen per week twaalf uur werken. Vrije
Dat kan zomaar een paar maan-
tijd? Die heb ik na mijn werk. Dan lees ik
d den zijn. En dat ik daarvoor in alle
boeken of luister ik muziek.”
Omar Doualla, uitvoerder bij een
Thuis - weg: 40% - 60%
scheepvaartbergingsbedrijf, ge-
Werkafspraken: overleg met werk-
trouwd
gever over langere uitzendtermijnen
> door Stefan Valk > fotografie Guillaume Groen
Veelgehoorde valkuil Voor reizende werknemers compenseert de vrije tijd thuis vaak alle moeite. Voor Focco, Raymond, Riekelt en Frank is het goed geregeld: in alle cao’s en in alle afspraken met de baas zijn de ‘thuisdagen’ georga-
Werklandbeginsel weet je wel...
niseerd: ze gaan nooit eerder aan het werk. Eén uitzondering: Omar kan ook in tijden van verlof opgepiept worden
Bij een baan die je grotendeeels in het buitenland uit-
voor een noodklus. Een veelgehoorde valkuil: onderschat het sociale
voert, komen wel wat regels kijken. In de Europese Unie
aspect niet! Ondanks technologische ontwikkelingen mist iedereen het
heb je dan te maken met het zogeheten werklandbegin-
thuisfront. Opvallend: contacten met vrienden verwateren en een select
sel. Dit beginsel is er voor werknemers die in het ene land wonen, maar in het andere land
gezelschap
werken. Ze regelen bijvoorbeeld dat je
blijft vaak over.
Nederlandse werknemer populair
binnen het sociale stelsel valt van het land waarin je werkt. Dat voorkomt dat
Werknemers uit Nederland zijn populair in het buitenland. Vooral
je dubbele premies betaalt of niet ver-
verzorgend personeel, technici en ingenieurs zijn in trek. Volgens het
zekerd bent voor sociale verzekeringen.
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) passen Nederlanders zich
Uiteraard zijn er uitzonderingen. Ben
gemakkelijk aan en spreken zij vaak een buitenlandse taal. Overigens
je benieuwd of overweeg je een reizend
willen veel van de geëmigreerde werknemers terug naar Nederland.
bestaand? Ga naar www.vakm.nu/buitenland
”Van de achterdeur van huis tot de ingang
doe, ben ik weg en is het bedrijf gesloten.
van mijn bedrijf is het vijftien meter lopen.
Als ik vrij neem, ga ik ook echt weg van
De grote loods van mijn bedrijf zit zelfs aan
huis. Anders zien klanten mijn auto staan
onze privégarage vast. Heerlijk om zo dicht
en weten ze me alsnog te vinden. Boven-
bij huis te werken. ’s Middags eet ik thuis
dien zie ik dan nog steeds de aanloop van
fotografie Marcel Kraan
Dit kan ook: altijd thuis
lekker mijn boterhammetje.
klanten, die voor een gesloten hek blijven
Natuurlijk zijn er nadelen. Ik vind het bij-
staan. Een vakantie hoeft niet per se in
voorbeeld wel eens lastig om aan te geven
het buitenland te zijn. Een weekje weg in
wanneer ik er wel of niet ben. Tegenwoor-
eigen land betekent voor mij óók écht een
dig gaat dat beter. Als ik het hek op slot
weekje vrij. “
Henk Mostert, 46 jaar, directeur bedrijf
Thuis - weg: 95% - 5%
in aanhangwagenverhuur en magazijn-
Werkafspraken: maandagmorgen
inrichting, getrouwd
gesloten
>
”Hek op slot, zaak gesloten”
...lekker thuis mijn boterhammetje...
VAK M | juni 2015
31
ADVERTENTIE
32
VAK M | juni 2015
nieuwe bewegingen
> door Milou Althof > fotografie Sjurlie Fotografie
H
et klinkt misschien onrealistisch, maar onderzoeken laten zien dat
robots, computers en machines een groot deel van ons werk overnemen. Zorgt deze robotisering er straks voor dat we allemaal zonder werk zitten? In de rubriek Nieuwe bewegingen kijken we naar wat deze veranderingen betekenen in het dagelijks leven van vakmensen.
De robot in de bodyshop zet de puntlas Rakesh Polonius (26) lost storingen op bij de afdeling maintenance
“Zij controleren het werk van de robots en voeren reparaties uit. In
bodyshop van VDL Nedcar in de autofabriek van Born. Deze body-
plaats van zelf onderdelen aan elkaar te lassen, legt een mede-
shop is bijna compleet vernieuwd en er is een duizendtal splin-
werker deze onderdelen klaar in een mal voor de robot.”
ternieuwe robots geïnstalleerd voor de productie van de nieuwe
Nemen robots je werk over? “Daar ben ik niet bang voor. In de
MINI. BMW produceert in deze fabriek de nieuwe Mini Hatch in één
toekomst zijn er meer robots in de fabriek, vooral voor complexere
dienst (shifts van 8 uur, sinds juli 2014), wat niet alleen mensen,
handelingen, zwaardere taken en natuurlijk voor de nauwkeu-
maar ook robots een nieuwe plaats geeft in het productieproces.
rige kwaliteitscontrole van auto’s. Mensen zijn onmisbaar bij het
“Op mijn afdeling kunnen robots onder meer puntlassen zetten,
programmeren en opvolgen van robots en voor al het mechanisch
kitten en auto’s uit de productielijn halen voor kwaliteitscontrole.
onderhoud. Een robot kan geen andere robot repareren en com-
Op andere afdelingen doen ze nog meer, bijvoorbeeld spuitwerk.”
plexere storingen kan een robot zelf niet oplossen.” <
Voor Rakesh zelf is de robot altijd onderdeel van het productieproces geweest. Lachend: “Heel vroeger ja, een jaar of vijftig geleden, ging dit allemaal met de hand. Tegenwoordig is het een select groepje operators dat machines bedient. De rest doen de robots
“Mens en robot hebben een nieuwe plek in het productieproces”
zelf. Mensen werken nu vooral op de afdeling kwaliteit.”
VAK M | juni 2015
33
tot je dienst Contact met ons | Makkelijk en persoonlijk
Contributie 2015 (per maand)
Heb je vragen over werk, inkomen of lidmaatschap, dan kun je bellen met CNV
Betalen per acceptgiro kost 1 euro per maand extra. Fulltime - je bent 23 jaar of ouder en werkt fulltime (meer dan 30 uur) - je bent 22 jaar en werkt fulltime - je bent 21 jaar en werkt fulltime - je bent 20 jaar en werkt fulltime - je bent 19 jaar en werkt fulltime - je bent 18 jaar en werkt fulltime - je bent 17 jaar en werkt fulltime - je bent 16 jaar en werkt fulltime Parttime - je werkt parttime (max 10 uur per week) - je werkt parttime (11 – 20 uur per week) - je werkt parttime (21 – 30 uur per week)
Info op werkdagen van 8.00 - 18.00 uur telefoonnummer 030 75 11 007. Veel informatie kan je ook vinden op onze website www.cnvvakmensen.nl. Hier is ook de mogelijkheid om jouw vraag aan een medewerker van CNV Info te stellen via een
€ € € € € € € €
17,36 15,32 13,62 11,92 10,22 8,70 6,98 5,12
Rechtshulp arbeid en inkomen Een geschil met je werkgever? CNV Vakmensen kan je hierin vertegenwoordigen. Meer informatie of een kwestie aanmelden? Bel met CNV Info 030 75 11 007.
CNV Gezinsrechtshulpverzekering Rechtsbijstand voor het hele gezin! Voor andere zaken dan arbeid en
€ 6,98 € 8,70 € 11,92
Uitkering of pensioen - je bent 16 - 22 jaar en werkt niet (uitkering Wajong/WW/WIA) € 1,00 - je bent 22 jaar of ouder en werkt niet (uitkering Wajong/WW/WIA) € 8,36 - je bent (vroeg)gepensioneerd en niet werkend € 8,66 Bijzondere situaties: - je bent in opleiding (BBL/BOL) - je zit in de bijstand (WWB) - je bent weduwe/weduwnaar van overleden lid - je bent al 60 jaar lid
chat. Door de week tot 22.00 uur. Mailen kan ook:
[email protected].
inkomen, als onderdeel van jouw lidmaatschap. Kijk voor meer informatie, zoals de voorwaarden, op www.vakm.nu/rechtshulp. Heb je een kwestie, bel dan met Stichting Achmea Rechtsbijstand 088 462 37 20.
Stichting ZZP Nederland Ga je als zzp’er aan de slag? CNV Vakmensen behartigt, samen met Stichting ZZP Nederland de belangen van zzp’ers. Zij kunnen rekenen op een breed pakket aan hulp en informatie. Lees meer op www.vakm.nu/zzpnederland.
Voordeel op je verzekering € 2,00 € 6,74 € 8,66 gratis
Korting op je verzekering (autoverzekering, woonverzekering en reisverzekering) via CNV Vakmensen bij Centraal Beheer. Voor meer informatie of afsluiten van een verzekering kijk je op op www.vakm.nu/centraalbeheer of bel met Centraal Beheer 055 579 8000. Dagelijks van 8.00 tot 21.00 uur en op zaterdag van 9.00 tot 16.30 uur.
Vertrouwenspersonen
Wil je iemand lid maken?
Samen naar een WIA-gesprek? Een CNV Vertrouwenspersoon kan je
Vul dan jullie naam en adresgege-
bijstaan. Meer weten? Bel CNV Info 030 75 11 007.
vens in op www.vakm.nu/lidwerftlid en ontvang leuke cadeaubonnen!
Korting op je zorgverzekering Jouw lidmaatschap geeft korting op je zorgverzekering via CZ. Ga hiervoor naar www.vakm.nu/cz.
Wil je lid worden? Wil jij ook profiteren van alle voordelen van een lidmaatschap? Bel dan 030 75 11 007 of klik op de ‘word lid-knop’ op
Contributieaanpassing Jouw contributie is gekoppeld aan je arbeidssituatie. Zijn er wijzigingen in jouw situatie, geef dit dan door via CNV Info 030 75 11 007 of op MijnCNV. www.vakm.nu/mijncnv
Belastingservice Samen je belastingaangifte invullen, bij jou in de buurt. Snel en deskundig.
www.vakm.nu/wordlid . Je ontvangt tijde-
CNV Belastingservice is het hele jaar bereikbaar voor vragen rondom toe-
lijk 50 procent korting.
slagen en belastingen. www.vakm.nu/belastingservice of 030 75 11 050.
34
VAK M | juni 2015
dat staat je goed
> door Stefan Valk > fotografie Guillaume Groen
Op de foto draagt Chris: witte jas met ingeweven naam en barcode. witte broek met zakken aan de binnenkant. werkschoenen, haarnetje, baardmasker, oordopjes en veiligheidsbril.
Doktersjas Niet één, maar acht complete sets werkkleding heeft de ijsmaker. Want je zal maar een haar in het ijs vinden! Dus zet Chris Hekker iedere werkdag eerst het netje op en doet pas daarna de nieuwe broek en werkjas aan. Fris gewassen op hoge temperatuur en opgevouwen in zijn locker gevonden. Met altijd één reserve-set, ‘voor het geval dat.’ Als technisch operator staat hij aan productielijn twee: onder zijn toeziend oog vullen de machines in een razend tempo bekers met halve liters ijs. Chocolade en karamel om precies te zijn. Dan nog niet bevroren. Per minuut meer dan tweehonderd, als alles op rolletjes loopt. Want soms moet Chris ingrijpen. Als er een korte storing is. Of om een gewichtscontrole te doen. Meten is immers weten en zijn het wel altijd halve liters? Hij geniet het meest als alles op rolletjes loopt! Bij de ijssmaakwissel is Chris de persoon die het apparaat brandschoon maakt. Zijn ‘doktersjas’ blijft in de meeste gevallen vlekkenvrij! Het liefst draagt hij spijkerbroek en T-shirt, maar hij voelt zich zeker net zo thuis in zijn werkkleding. Gelukkig niet meer in die onpraktische overalls van vroeger die toiletbezoek zo ingewikkeld maakten. < Veel info over werkomstandigheden in jouw sector vind je altijd op www.vakm.nu/cao
VAK M | juni 2015
35
Een geweldig gevoel Jouw belang behartigen, cao’s verbeteren, en nog veel meer. Samen met jou!
Bel 030 75 11 007
Vakmensen 36
VAK M | juni 2015
“Ik strijd tegen onrecht. En ja, dat doe ik met hart en ziel. Als een werkgever zichzelf verrijkt door werknemers onrechtvaardig te behandelen, mogen zij altijd bellen. Dan kom ik. In veel sectoren ontduiken werkgevers via schijnconstructies de cao. Of ze brengen werknemers door uitzend- of tijdelijke contracten in een afhankelijke positie waardoor ze niet voor hun eigen rechten kunnen opkomen.” “Het geeft een geweldig gevoel als recht wordt gedaan. Of het nu gaat om een grote groep productiemedewerkers die niet volgens de cao worden betaald of om die ene medewerker van een bollenteler die door zijn werkgever voor 3.500 euro is opgelicht. Onrechtvaardigheid waarvoor ik mij voor de volle honderd procent inzet.” Naam Henry Stroek, bestuurder CNV Vakmensen Doel strijden tegen onrecht Inspiratie Daens: “Film over de arbeidsomstandigheden voor WOII, maar benadert de schrijnende situatie in een aantal sectoren in ons land nu pijnlijk goed.”