VERDELING VAN DE ROLLEN IN HET INLEEFSPEL GUATEMALA VERSIE VOOR KLEINE GROEPEN (MINDER DAN 16) We brachten enkele wijzigingen aan in het scenario van het inleefatelier van Guatemala. Leerkrachten die reeds het inleefatelier bezochten, zullen een aantal veranderingen merken in de rol van de leerkracht en in enkele rollen van de kinderen. Neem je rol op voorhand goed door. Voor het inleefspel start, overloopt een medewerker met jou nog eens kort je rol in de maquila (= textielfabriek). Jij bent de opzichter van maquila KWANG LIM in Guatemala stad. Jouw naam is Doña Carmen of Don Roberto. Je hoeft geen naamkaartje te maken. De maquila is een textielfabriek in een vrijhandelszone, waar mensen in zeer slechte arbeidsomstandigheden kleren produceren, bestemd voor de Verenigde Staten of Europa. Deze fabrieken zijn altijd in handen van rijke ondernemers uit de VS of Korea. De fabrieken vestigen zich in een zone aan de rand van de stad waar ze heel weinig belasting moeten betalen. De arbeiders werken er in zeer slechte omstandigheden. Je rol bestaat uit 2 fases. Fase 1: het interview Enkele kinderen uit het mensenrechtenbureau komen een interview afnemen. Ze komen een aantal vragen stellen, omdat ze gemerkt hebben dat er een nieuwe fabriek in de stad is. Je laat de kinderen binnenkomen en staat het interview toe. Je stelt je fabriek positief voor, zodat het lijkt alsof in jouw fabriek de arbeiders in goede werkomstandigheden werken. Hieronder vind je de vragen die de kinderen je zullen stellen en de antwoorden die jij geeft. HET INTERVIEW MET DE FABRIEKSBAAS Goeiedag, Ik werk voor het mensenrechtenbureau en ik doe een onderzoek naar de omstandigheden in textielfabrieken. Om hier een goed zicht op te krijgen, neem ik interviews af met verschillende mensen die in de fabrieken werken, en met de bazen. Mag ik u een paar vragen stellen? Ja Hoe heet de nieuwe fabriek? Kwang Lim. Wij zijn een Koreaanse fabriek. Wat wordt hier gedaan? De arbeiders plooien hier t-shirts, en ander textiel. Hoeveel zullen de arbeiders per dag verdienen? De mensen zullen 50 quetzal per dag verdienen. Dat is een goed loon. Hoe zullen de werkomstandigheden in de fabriek zijn? Goed. Ik zal de mensen op een juiste manier behandelen. Ze zullen zeker op tijd een pauze krijgen. Ik vind het belangrijk om een goede sfeer te hebben in de fabriek. De mensen gaan hier graag werken.
1
Bedankt voor het interview.
Tussen de eerste en de tweede fase Je verlaat de fabriek tussen de eerste en de tweede fase, maar NIET in je rol van fabrieksbaas. Van het moment dat je uit de fabriek stapt, ben je gewoon de leerkracht. Je laat de kleren van Carmen/Roberto dus in de fabriek liggen. Enkel in de fabriek ben je de fabrieksbaas. Je krijgt een boodschappenlijstje en wat geld om inkopen te doen in de stad en in het dorp. Je hebt wat tijd om in het atelier rond te lopen en de kinderen in hun rol te observeren. Je kan eventueel foto’s nemen, maar stoor de kinderen niet bij het spelen van hun rol. Zorg dat je op tijd terug bent in de fabriek, om fase 2 aan te vangen. Fase 2: het werken in de fabriek (Rond 10u30 of 14u30) - Wacht op een teken van de stadsbegeleider om de fabriek te openen! - Als Doña Carmen/ Don Roberto sta je voor de deur van de fabriek en je luidt een bel. Je trekt hiermee de aandacht van de kinderen. Je roept ‘opening nieuwe fabriek!’ en ‘arbeiders gezocht!’’en ‘je verdient 50 quetzal per dag!’ - De stadsbegeleider maant alle kinderen van de stad aan om in de fabriek te gaan werken. - Je wacht tot alle kinderen zich aan de fabriek verzameld hebben, alvorens je begint te spreken. - Je vraagt de namen van alle kinderen die zich aanbieden en schrijft ze op. (gebruik hiervoor het plankje om op te schrijven) Neem hiervoor je tijd. Je kan hierbij enkele vragen stellen: ben jij een harde werker? Heb je al ervaring in een fabriek? - Je start pas met uitleg geven (zie hieronder) aan de kinderen wanneer alle namen zijn opgelijst. Indien de kinderen niet goed luisteren, of praten, maan je hen streng aan stil te zijn. - Wanneer alle kinderen binnen zijn, doe je de deur van de fabriek dicht. (Zo zijn de kinderen minder geneigd toch nog weg te gaan) - Na de uitleg gaan de kinderen samen aan de slag. Je duldt het niet dat er kinderen zijn die toch niet mee willen doen. Niemand mag na je uitleg nog opstappen! - Je start onderstaande uitleg. Je mag het lijstje overlopen. - Je bent vooral onvriendelijk en weinig sympathiek. - Je houdt de fabriek open tot minstens 10u45 of 15u45.
UITLEG FABRIEK - Ik ben Doña Carmen/Don Roberto. Ik ben de baas van deze fabriek. Jullie krijgen de kans om te werken in deze gloednieuwe fabriek hier in Guatemala stad. - Deze fabriek maakt geen kleren, de kleren worden eerst in Amerika gemaakt. Nadien komen de kleren naar deze fabriek en hier worden de kleren netjes opgevouwd. Zo kunnen ze gemakkelijk ingepakt worden. Dat inpakken gebeurt weer in een andere fabriek in een ander land.
2
- De kleren komen uiteindelijk terecht in de rekken van grote kledingwinkels in Europa. (Kennen jullie landen in Europa?) Wel, daar wordt de kledij dan uiteindelijk verkocht aan de klanten. - Het is belangrijk dat het werk goed gebeurt. En alles moet zo goedkoop mogelijk gebeuren. Dat wil zeggen dat er hier hard moet doorgewerkt worden. - Normaalgesproken verdienen jullie allemaal 50 quetzal per dag. - We gaan hier enkele duidelijke afspraken maken: - Ik wil dat er niemand praat tijdens het werk. Wanneer er toch iemand praat, gaat er van iedereen zijn loon 1 quetzal af. - Wie niet hard genoeg doorwerkt, moet ‘s avonds blijven overwerken. - We nemen geen pauzes, anders geraakt het werk niet af. - Als je ziek wordt, krijg je je loon sowieso niet uitbetaald. - Wat doen jullie hier concreet: (neem een T-shirt en toon wat ze moeten doen): plooi een T-shirt aan de hand van een stuk karton dat je ertussen steekt. Het stukje karton haal je er nadien uit en gebruik je opnieuw bij je volgende T-shirt. Het geplooide t shirt leg je op het rek.
De kinderen beginnen te werken. Er is zeer weinig plaats om het werk te doen. Je kan hier en daar een opmerking geven: ik zie dat jullie weinig handig zijn, kunnen jullie niet sneller werken, stiller, … Na een tijdje leg je het werk stil. Je neemt je tijd om te bekijken wat de kinderen gedaan hebben. Je zegt dat je absoluut niet tevreden bent. Je vindt dat ze te veel gebabbeld hebben, dat de t-shirts niet netjes liggen, dat er geen discipline was. Je kan zeggen dat de stapeltjes t-shirts op de rekken niet recht zijn, dat de t-shirts niet volgens kleur gesorteerd zijn. Je zegt dat je deze arbeiders echt niet goed vindt, en je ontslaat hen tegelijk. Het ontslag: (niet vroeger dan 10u45 of 15u45!) elke arbeider krijgt slechts 10 quetzal. Je stuurt de arbeiders de straat op. (daar worden ze opgevangen door de stadsbegeleider.) Je reageert niet op hun boosheid of wuift vragen weg. Wanneer alle kinderen buiten zijn, zit jouw rol er bijna op. Ontplooi de t-shirts en leg ze opnieuw open op de tafels. Leg de kartonnetjes erbij. Je sluit de fabriek en je laat de kledij van Carmen/Roberto in de fabriek liggen. Sluit de deur achter je (er hangt een bordje ‘fabriek gesloten’). Je neemt de rest van het geld mee. Het is belangrijk dat je opnieuw de leerkracht bent en niet meer de baas van de fabriek. Je neemt de bus en gaat naar het dorp via de schuifdeur. Daar sluit je aan bij de kinderen van het dorp. Ga dus niet binnen in het mensenrechtenbureau in de stad, want op dat moment uiten de kinderen daar net hun woede over de omstandigheden in de fabriek! In het dorp komen de kinderen terug van de koffieplantage. Ze vertellen hun ervaringen aan de dorpsbegeleider. Nadien starten de voorbereidingen voor het feest. Het is de bedoeling dat jij de kinderen die de ‘son’ zullen dansen, begeleidt. De dorpsbegeleider legt uit wat de basispasjes zijn van de ‘son’ en doet de pasjes voor.
3
Jij zorgt ervoor dat de kinderen op basis van deze basispasjes een kort dansje voorbereiden om te tonen tijdens het feest. Belangrijke tip bij het spelen van de rol in de fabriek Doe niet aan over-acting. Als je bijvoorbeeld overdreven begint te roepen en te schelden, wekt dit enkel hilariteit op bij de kinderen. Speel je rol dus rustig, maar streng, en neem eerder een onverschillige houding aan, dat verontwaardigt de kinderen al genoeg. De taken in de maquila worden je bij het begin van het inleefspel nog even uitgelegd door een educatieve begeleider.
1. Rollen van de leerlingen. In principe kan de groep maximum 32 en minimum 16 leerlingen tellen. Bij kleinere groepen is er veel minder dynamiek in het inleefspel. In uitzonderlijke gevallen kan je deze regeling toepassen: Bij 15 lln.: minimum 1 ll. voor rol 9 Bij 14 lln.: minimum 1 ll. voor rol 4 en rol 9 Bij 13 lln.: minimum 1 ll. voor rol 4, 8 en 9 Bij 12 lln.: minimum 1 ll. voor rol 4, 6, 8 en 9
- Als leerkracht beslis je wie welke naam krijgt. De kinderen weten vooraf NIET welke rol ze zullen spelen. Zo blijft er enerzijds de verrassing en anderzijds voorkomen we dat kinderen vooraf teveel zouden fantaseren over hun rol. Het enige wat de kinderen WEL moeten weten staat bij elke rol telkens IN HET VET aangegeven, nl : - hun naam - ladino of indiaan - stad of platteland De slaagkans van een rol kan voor een stuk afhankelijk zijn van de persoonlijkheid van het betrokken kind. De leerkracht kent de kinderen het best, daarom laten we de rolverdeling aan jou over. Bedenk even wie je met wie in een groepje zet. - BELANGRIJK: laat de kinderen hun eigen naamkaartje maken. In het leerlingenboekje op pg. 54 vinden ze een blanco naamkaartje van het juiste formaat. Laat de kinderen hun naam groot en duidelijk schrijven. Bij het onthaal krijgen ze van ons een plastiek badge om het naamkaartje in te steken.
4
ROL 1 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 4 lln Meisjesnaam Rosa Dulce Flor Anabel
Jongensnaam Fernando Pablo Franklin Alex
Ladino’s uit de stad. Deze kinderen nemen een belangrijke taak op zich in het mensenrechtenbureau. Pluspunten zijn: - zelfstandig kunnen werken - verbaal sterk zijn - een tekstje kunnen typen op de computer
ROL 2 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 4 lln Meisjesnaam Diana Karin Beatriz Melany
Jongensnaam Omar Carlos Andres Kendal
Ladino’s uit de stad. Deze kinderen werken in eerste instantie in de licuadobar. Handige kinderen in de keuken (fruit snijden, recept volgen…). Kies vrij rustige kinderen waar van je weet dat ze dit graag zullen doen.
ROL 3 Leerlingen: minimum 1 , maximum 3 lln Meisjesnaam Emily
Jongensnaam Julio
5
Sara Stefanie
Hector Cézar
Ladino’s uit de stad Straatventers, schoenpoetsers en bushulpjes uit de stad. Deze kinderen zullen straatventen, schoenen poetsen, bushaltes aankondigen, de bus onderhouden, …
ROL 4 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 3 lln Meisjesnaam Andrea Lidia Natali
Jongensnaam Victor Estuardo Rodrigo
Indianen in de stad Deze kinderen moeten op de markt werken en o.a. zelfstandig fruit en groenten schillen en snijden. Kies kinderen die een tijdje met eenzelfde opdracht kunnen bezig zijn.
ROL 5 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 3 lln Meisjesnaam Cecilia Estela Fabiana
Jongensnaam Marcos Ramiro Adolfo
Indianen uit het dorp Casaca. Deze kinderen gaan tortilla’s bakken voor de ganse klas.
ROL 6 Leerlingen: minimum 1 lln, maximum 5 lln Meisjesnaam Margarita Elena Carlota Claudia Frida
Jongensnaam Pascual Oscar Lucas Roberto Ricardo
6
Indianen uit het dorp Casaca. Deze kinderen werken als landbouwer op een maïsveld en komen nadien in de stad terecht. De kinderen gaan een klacht neerleggen in het mensenrechtenbureau. Kies kinderen waarvan je denkt dat ze de problematiek van het grootgrondbezit begrijpen en kunnen verwoorden. ROL 7 Leerlingen: minimum 1 lln, maximum 3 lln Meisjesnaam Dolores Evita Samanta
Jongensnaam Bruno Benedicto Virgílio
Indianen uit Casaca. Deze rol heeft een vrij moeilijke inhoud: het zijn Indianen uit het dorp die naar de stad trekken om in de ambassade van de Verenigde Staten een visum aan te vragen om te migreren. De kinderen worden geconfronteerd met discriminatie en corruptie. Kies een groepje kinderen dat goed met elkaar overweg kan.
ROL 8 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 3 lln
Meisjesnaam Catarina Florinda Marta
Jongensnaam Santiago Miguel Alfonso
Indianen uit Casaca Deze kinderen gaan pompoenen verkopen in de stad. Nadien komen ze in het dorp terecht en maken het sausje dat op het feest met de tortilla’s zal gegeten worden.
ROL 9 Leerlingen: minimum 2 lln, maximum 3 lln
Meisjesnaam Sonia Maria Maribel
Jongensnaam Rafael Tomás José
7
Indianen uit Casaca Deze kinderen hebben een taak in de dorpswinkel, ze trekken even naar de stad om hun rekening van de elektriciteit te betalen. Naast het werk in de winkel nemen ze ook huishoudelijke taken op zich: wassen, mais malen, ...
ROL 10 Leerling: minimum 1 lln, maximum 1 lln Meisjesnaam Maricela
Jongensnaam Diego
Indiaanse uit Casaca Deze leerling trekt alleen naar de stad om geld te verdienen in een nieuwe job als huishoudelijk hulpje in een rijk huis. Kies, indien het kan, een meisje voor deze rol, want diensthulpjes uit Guatemala zijn altijd meisjes. Dit kind behoort niet tot een groepje, en moet dus zelfstandig kunnen werken.
8