Verborgen leegstand onder Nederlandse basisscholen • Hoe groot is het probleem? • Waaraan kun je leegstand herkennen? • Wat kost het? • Wat valt eraan te doen? Samenvatting van de resultaten van kwantitatief afstudeeronderzoek
Wat zijn de belangrijkste conclusies? 1. Er is landelijk circa 7,87% leegstand in schoolgebouwen. 2. Wanneer er rekening wordt gehouden met frictieleegstand en verhuur aan derden valt dit percentage nog lager uit. 3. Gelet op alarmerende berichten in de media valt dit percentage mee. 4. Deze leegstand zit in heel Nederland (niet alleen krimpgebieden en dorpen). 5. De kosten van leegstand liggen tussen de 6,7 en 17,5 miljoen euro per jaar. 6. Er is een relatie tussen kwaliteitsaspecten, zoals de Cito-score, en leegstand. 7. Openbare scholen hebben meer leegstand. Er is een relatie tussen denominatie en leegstand. 8. Gebouwen uit de jaren 40-60 en nieuwe scholen (gebouwd op groei) hebben relatief vaker leegstand. 9. Slecht verlichte scholen hebben meer leegstand. 10. Scholen met een groot, slecht onderhouden schoolplein hebben meer leegstand. 11. Scholen met achterstallig onderhoud en slechte schoonmaak hebben meer leegstand.
Wat valt aan te bevelen voor gemeenten? 1. Meten is weten: zorg voor inzicht in de situatie. 2. Richt op de kern: excellent onderwijs. De onderwijskwaliteit is zeer belangrijk. 3. Handel vanuit kracht: stimuleer scholen om te investeren in de huisvesting. 4. Zoek het samenspel: werk hierin actief samen met de scholen.
Wilt u nadere uitleg of bent u benieuwd naar de betekenis van dit onderzoek voor uw situatie? Neem dan gerust contact op: drs. ir. D.M. (Daniël) Vos Adviseur Maatschappelijk Vastgoed Grontmij Nederland B.V. E:
[email protected] T: +31 6 309 77 4 22
drs. E. (Eke) Schins-Derksen Senior adviseur Maatschappelijk Vastgoed Grontmij Nederland B.V. E:
[email protected] T: +31 6 511 12 0 46
Hoeveel vloeroppervlak is er? Er wordt veel geschreven over dreigende leegstand onder basisscholen. Maar tot nu toe ontbraken de feiten.
Schattingen van de huidige voorraad liepen uiteen van 10 miljoen tot 15,8 miljoen m2. Onderzoek van de Technische Universiteit Delft en Grontmij geeft inzicht in de huidige omvang van het regulier basisonderwijs in 2013. Gemiddelde school:
Hoeveel is er nodig? De ruimtebehoefte van het basisonderwijs wordt in hoofdzaak bepaald door het aantal leerlingen. Dit aantal leerlingen neemt af.
Hoeveel verborgen leegstand is er landelijk?
Hoeveel kost overbodige leegstand? Een school kan grofweg twee dingen doen met leegstaande ruimte. Dat heeft effect op de jaarlijkse kosten per m2: 1. Accepteren en gebruiken De lege ruimte blijft in gebruik en kost de gebruikelijke kosten per m2 per jaar. € 47,- /m2 per jaar 2. Anticiperen en sluiten De lege ruimte wordt gesloten en nauwelijks onderhouden en kost daarom minder per m2 per jaar. € 18,- /m2 per jaar
Hoe is de landelijke verdeling?
!
Er is geen verband gevonden tussen Krimpregio’s en leegstand.
!
Er is geen verband gevonden tussen omvang van de gemeente en leegstand. Leegstand is een landelijk probleem wat zich voordoet in grote EN kleine gemeentes, Randstad EN krimpregio’s!
Waaraan is leegstand te herkennen? Over de oorzaken van leegstand was weinig bekend. Natuurlijk zijn demografische aspecten van belang. Maar in hoeverre spelen aspecten zoals onderwijskwaliteit en faciliteiten van de school een rol? Tijdens het onderzoek is middels statistische analyses gezocht naar correlaties tussen leegstand en tal van factoren. Correlatie moet niet verward worden met causaliteit. In het onderzoek zijn geen oorzaken vastgesteld, maar slechts het samengaan van leegstand met diverse factoren. De significante factoren worden hieronder benoemd. Aan de hand hiervan kunnen voorspellers van leegstand worden benoemd.
Ter illustratie twee stereotype scholen:
