Anouk brengt Centraal Beheer socialmediaprijs > 4
17
Nr.
Jaargang 35 25 oktober 2013
Regiogebonden hypotheekrente komt er niet > 6
Interview Om het imago van de contra-expert op te poetsen, werkt Troostwijkdirecteur Ad Westerhof aan een keurmerk op dat gebied: ”Het moet geen colportage worden natuurlijk!” 8
Verbond legt kritiek op nieuwe regresregels naast zich neer
Verzekeraars misbruiken term ‘maatwerk’ bij royeren polis, stelt tussenpersoon Rick Verzekeraars laat Guitjens 3 met bekendmaken PE-puntensysteem pakt voor kantoren nieuw avb-beleid duurder uit dan examensysteem van Dijsselbloem, zegt bureau D&O 5 “Er komt geen wijziging FFP vindt dat kosten financieel plan fiscaal aftrekbaar moeten worden 21 Bijna een op de drie complexe producten wordt al online gesloten 24
van de Bedrijfsregeling Brandregres 2014 en de invoering wordt ook niet uitgesteld.” Het Verbond van Verzekeraars is onvermurwbaar. “Dat er veel over de regeling wordt ‘gesproken’, klopt. Dat is van onze kant vooral uitleggen.” Adfiz heeft geen goed woord over voor de nieuwe regeling en geeft de strijd niet op. “Verzekeraars zullen alles op alles zetten om te bewijzen dat iemand onzorgvuldig heeft gehandeld.” Door Lia van Engelen
De afwikkeling van het faillissement van Cinjee Advies verloopt allesbehalve geruisloos. Er is een nieuwe curator, voor de familie Cinjee dreigt vervolging en de in een stichting verenigde gedupeerden werken aan rechtszaken tegen BLG Wonen en een notariskantoor. De boosheid is nog groot: “AFM en DNB hebben hun werk niet goed gedaan.” Lees meer op pag. 16 en 17.
De nieuwe regresregels per 1 januari 2014 betekenen volgend Bureau D&O dat brandverzekeraars weer gebruik gaan maken van hun wettelijk recht op het nemen van regres. “Dat beperkt zich tot die situaties waarin de schadeveroorzakende partij kan worden verweten door onzorgvuldig handelen de schade te hebben veroorzaakt. Voor het plegen van regres zullen verzekeraars dus een causaal verband moeten aantonen tussen de schade en het onzorgvuldig handelen.” Het zal echter niemand zijn
ontgaan dat de invoering van de Bedrijfsregeling Brandregres 2014 (BBr) per 1 januari op enorme weerstand stuit in de zakelijke schademarkt. Marc Bosma, manager General Liability & Group Accident bij Amlin, merkt het dagelijks: “De weerstand is zo groot, omdat het lastig is om te bepalen welk verzekerd bedrag op de avb-polis toereikend zal zijn. Men is bang om straks met schadeclaims wegens het onvoldoende nakomen van de zorgplicht te worden geconfronteerd, als blijkt dat het verzekerd bedrag toch nog te laag was en een klant gedeeltelijk zelf voor een schade moet opdraaien. Nog even afgezien van het prijsopdrijvende effect dat de gewijzigde regeling voor de klant zal hebben, natuurlijk.” Geen afdoende limiet Adriaan Meijer van Mandema & Partners vreest voor grote verwarring, onbegrip en een afbreukrisico voor de verzekeringsbranche. “Op dit moment hebben enkele provinciale verzekeraars zelfs nog niet eens hun beleid op het gebied van avb gecommuniceerd. Het beleid dat gecommuniceerd is, verschilt ook nog eens per verzekeraar en vaak is het niet eens mogelijk om een afdoende limiet in te kopen.” De eerste verzekeraar met een officiële marktbrief was Amlin Europe, dat liet weten vooralsnog geen algemene premieverhoging in de avb-
polissen door te voeren. “Amlin zal geen hoger verzekerd bedrag voor brand/explosie aanbieden dan het algemeen verzekerd bedrag. Voor lopende avb-contracten met een sublimiet voor brand/explosie is Amlin bereid om met een premieverhoging de sublimiet op te trekken naar het algemeen verzekerd bedrag. Voor bedrijven die een verhoogd risico vormen, kan het zijn dat Amlin niet meer wil aanbieden dan een sublimiet van € 2,5 mln of € 5 mln.” Lege dop Ook Delta Lloyd verhoogt per 1 januari op de avb gratis de sublimieten voor brand/explosie tot het verzekerde bedrag, met een maximum van € 2,5 mln per aanspraak. Een lege dop, volgens velen, omdat het schadebedrag bij branden vaak veel hoger uitvalt. Begin november zal Delta Lloyd intermediair en klanten individueel verder informeren over dit traject. Nationale-Nederlanden heeft nog geen concreet beleid en verschuilt zich vooralsnog achter het Verbond. “Wat ik wel wil benadrukken, is dat we als Nationale-Nederlanden rekening willen houden met signalen uit de markt”, aldus de woordvoerder. “Daarom zullen we met een oplossing komen waarmee adviseurs en klanten uit de voeten kunnen, zodat ze het nieuwe risicoprofiel als gevolg van de gewijzigde brandregresregeling goed
2
Theo van Vugt/
Nieuw!
17 25 okt 2013
it blad is ooit onder de vlag van Wolters Kluwer-dochter Samsom tot grote wasdom gekomen. Inmiddels in zijn 35e levensjaar (en AMplus zelfs in zijn 103e jaargang) worden we verkocht door Kluwer aan de kleinere vakbladuitgever B+B Vakmedianet. Dat is geen verrassing. Ik heb het anderhalf jaar geleden al meegemaakt met de Adformatie Groep die ook verkocht werd door Kluwer. Om het kort te houden: moeder Kluwer hield niet meer van ons. De focus ligt op juridische en fiscale ‘need to know’-informatie. Wij zitten in de categorie ‘nice to know’. De broertjes en zusjes van ons leken niet meer op ons, groeiden harder en moeder verwacht in ieder geval meer van hen dan van ons. Kluwer wil een softwarebedrijf zijn dat juristen, accountants en fiscalisten in hun werkproces ondersteunt. Wij met onze focus op financiële dienstverleners en adviseurs zijn dan geen core business meer. De aandacht gaat naar andere zaken uit. Zo lang je je goed gedraagt (lees: bijdraagt aan de winst) hoeft dat geen bezwaar te zijn, maar met de crisis en de opkomst van online, staat de bestaande business onder druk.
Rubrieken in dit nummer:
6
Vijf vragen
12
Marktvisie
13
AMusant
15
Kantoor in Beeld
18
Stuurlui
23
Column
26
Recht
27
StAMgast
28
Persoonlijk
30
Web
Dus worden we verkocht. En dat is niet erg. Nu komen we bij een uitgever die minder overhead heeft, maar wel meer aandacht heeft voor ons. We kunnen eindelijk naar een stabiel contentmanagementsysteem dat zich al bewezen heeft en gewoon werkt voor een nieuwsredactie. Kluwer had de neiging van de buitenwereld te eisen zich naar het eigen Kluwer-systeem in te richten. Bij een kleinere en wendbaardere uitgever is de buitenwereld gewoon belangrijker. Ik denk dat we eindelijk een deel van de last op onze schouders kunnen afwerpen en sneller en beter kunnen inspelen op de ontwikkelingen in de markt. Deze titel is nog altijd leidend en sterk. Maar er mag hier en daar wel een likje verf overheen en wellicht een verbouwing. Niet omdat we dat zelf zo leuk vinden, maar om te zorgen dat we die leidende rol kunnen blijven vervullen en de markt beter kunnen bedienen. Het is zoals de nieuwe eigenaar zegt: ‘De verzekeringsmarkt is erg in beweging en dan is de informatiebehoefte altijd heel groot’. Hoewel de volledige losmaking van Kluwer nog wel een paar maanden zal vergen, scheppen we nu de omstandigheden om u nog beter te bedienen dan voorheen.
Hoofdredacteur AM
[email protected] @theovanvugt
Nieuws
Verzekeraars willen met de regels brandveilig ondernemen stimuleren.
in kaart kunnen brengen en afdoende maatregelen kunnen nemen.” Onzorgvuldig handelen Het Verbond heeft intussen wel benadrukt dat sprake moet zijn van ‘onzorgvuldig handelen’ alvorens de brandverzekeraar over kan gaan tot het nemen van regres. “In de toelichting op de regeling staat dat de oude BBr op dit punt niet is gewijzigd. In de regeling zelf komt dit echter niet expliciet naar voren. Om deze onduidelijkheid weg te nemen, zal het begrip ‘onzorgvuldig handelen’ op zo kort mogelijke termijn aan de tekst van de regeling worden toegevoegd”, aldus het Verbond. Met onzorgvuldigheid wordt bedoeld het juridisch criterium schuld van artikel 6:162 BW. Bijltje Adfiz heeft geen goed woord over voor de nieuwe regeling en is niet van plan het bijltje erbij neer te gooien: “We gaan verder om het tij te keren door ook partijen erbij te betrekken die daadwerkelijk getroffen worden door deze maatregelen”, zegt woordvoerder Joerie
van Looij strijdbaar. Volgens Adfiz gaan bedrijven meer betalen voor het afdekken van minder risico. “Verder zullen verzekeraars alles op alles zetten om te bewijzen dat iemand onzorgvuldig heeft gehandeld. Hoge juridische kosten en langslepende juridische procedures zullen het gevolg zijn.” Ondoordacht Van Lanschot Chabot vindt de invoering van de aangepaste Bedrijfsregeling Brandregres (BBr) op 1 januari 2014 ondoordacht en de handhaving ervan onduidelijk. Directeur Lando te Mulder pleit voor een trapsgewijze invoering, door bijvoorbeeld een plafond van € 5 mln in te stellen. Paul Soeteman van Marsh is het eens met alle bezwaren “tegen deze eenzijdig besloten regeling, die niet alleen onduidelijk geformuleerd is, maar het bedrijfsleven en het intermediair ook voor grote problemen stelt”. Bovendien vindt hij dat de regeling slecht gemotiveerd is: “Preventie als doelstelling kan op veel effectievere en klantvriendelijker wijze worden gerealiseerd”.
Met de invoering van de BBr 2014 wordt de mogelijkheid van regres door brandverzekeraars op niet-particulieren bij ‘onzorgvuldig handelen’ verruimd, in de zin dat de bovengrens van € 500.000 en de ondergrens van € 2.500 zijn afgeschaft. Verzekeraars willen zo brandveilig ondernemen stimuleren en een ongelijkheid in de brandverzekeringsmarkt wegnemen: buitenlandse verzekeraars en niet-leden van het Verbond kunnen onder de huidige regeling regres plegen, waar leden van het Verbond dat nu niet kunnen.
Nieuws ‘Maatwerk’ struikelblok bij royeren polis ‘Verzekeraars passen ‘escape’ te gemakkelijk toe’ De ‘Gedragscode geïnformeerde verlenging en contractstermijnen zakelijke schade- en inkomensverzekeringen’ zou moeten bijdragen aan het herstel van vertrouwen. Maar verzekeraars blijken vaak iets als ‘maatwerk’ te betitelen, om zo aan de code te ontsnappen, stelt Rick Guitjens, directeur Guitjens Verzekeringen & Risicobeheer uit Heeze. “Het intermediair accepteert een afwijzing te gemakkelijk.” Door Alex Klein De ‘Gedragscode geïnformeerde verlenging en contractstermijnen zakelijke schade- en inkomensverzekeringen’ is door het Verbond in het leven geroepen om een verzekeringspolis na de looptijd niet stilzwijgend te verlengen. Bovendien is de duur van een verzekering gemaximeerd op drie jaar, tenzij de zakelijke verzekerde en de verzekeraar uitdrukkelijk iets anders afspreken. Na die (afgesproken) periode is de verzekering dagelijks opzegbaar met een opzegtermijn van een maand. Maatwerkdiscussie Volgens artikel twee van de gedragscode is dit niet van toepassing op maatwerkcontracten, waarbij door partijen specifiek onderhandeld is over premie en voorwaarden. Guitjens is een van de adviseurs die met enig regelmaat tegen de ‘maatwerkdiscussie’ met verzekeraars aanloopt. Ondanks dat de gedragscode voorziet in een extra toelichting op artikel twee, is de uitwerking van het begrip ‘maatwerk’ in de dagelijkse adviespraktijk niet voor iedereen even duidelijk. Guitjens: “Ik wil wel benadrukken dat bij de meeste verzekeraars geen sprake is van onwil. Het
is eerder een gebrek aan kennis over de uitwerking van de gedragscode dat verzekeraars de kwalificatie ‘maatwerk’ onterecht toepassen. Het intermediair legt zich vervolgens te snel neer bij het besluit van de verzekeraar. Daarmee wordt de klant alsnog ‘gedwongen’ zijn contract uit te dienen bij een door hem niet gewenste partij, tegen vaak slechtere condities als in het nieuwe verbeterde voorstel.” Guitjens vindt dat het begrip maatwerk te gemakkelijke als ‘escape’ wordt gebruikt. “Als je de mogelijkheden van de gedragscode echt goed begrijpt en toepast, blijkt deze zeer veel munitie te bevatten om alsnog een ‘klantcentrale houding af te dwingen’ bij de verzekeraar.” Uit de dossiers die AM inzag, blijkt dat in negen van de tien casussen waarbij de verzekeraar in eerste instantie tegengas geeft op het beëindigingsverzoek van Guitjens, het contract alsnog wordt beëindigd. Het belang van de klant blijkt hiervoor de belangrijkste graadmeter te zijn. Uitleg Die graadmeter is Guitjens door het Verbond zelf aangedragen. Om misverstanden in de toekomst te voorkomen vroeg Guitjens de koepel van verzekeraars deze zomer een extra toelichting te geven op de definitie maatwerk. De Sector Schade schreef hierop terug: “Er is in elk geval sprake van maatwerk, indien de verzekerde, tussenpersoon of makelaar met de verzekeraar om tafel zit om stap voor stap het gehele risico of de gehele onderneming door te nemen en daarvoor een verzekering te maken die precies ‘past’ op de onderneming. Dus met eigen, specifieke voorwaarden, uitsluitingen, premies, etc. Het samenstellen van een verzekering of verzekeringspakket dat bestaat uit een aantal bestaande modules valt dan weer niet onder het begrip maatwerk. Het gaat dan immers om het aan elkaar klikken van bestaande ‘dekkingsbouwblokken’. Het verlenen
van een standaardpremiekorting is ook niet voldoende om als maatwerk te kwalificeren.” Vervolgens geeft het Verbond ook aan dat het vanwege de complexiteit van producten, voorwaarden en contractsvormen in de praktijk niet mogelijk is om een exacte lijst op te stellen van producten die wel of niet onder de code vallen. “Daarom is de volgende stelregel altijd van belang: bij twijfel gedragscode toepassen. In het geval van meningsverschillen over het begrip maatwerk geeft het belang van de verzekerde al-
staan. De volmachtgever legt de casus vervolgens voor aan het Verbond. Die stelt echter niet de instantie te zijn om geschillen te beslechten. De volmachtgever moet het doen met de door haar aan Guitjens verstrekte toelichting op de definitie maatwerk. Hierop ontvangt Guitjens het bericht dat de verzekeraar op haar eerdere standpunt is teruggekomen en de polis alsnog wordt geroyeerd. Het klantbelang zegeviert. “Terecht”, zegt Guitjens. “Het kan bijna nooit in het belang van de klant zijn om het hui-
tijd de doorslag!” Deze mail stuurt Guitjens nu standaard mee met zijn verzoek tot royement van een verzekering.
dige contract tegen zijn wil voort te zetten.”
Praktijk Guitjens laat aan de hand van een voorbeeld zien waar zich de schoen wringt. De volmachtgever ontvangt van Guitjens het verzoek tot royement van een ziekteverzuimverzekering. Daarbij refereert hij aan de gedragscode. Guitjens ontvangt vervolgens een afwijzing. Er is sprake van een mantelcontract, dus maatwerk. Guitjens stelt dat een verlenging van 36 maanden tegen oude condities niet in het belang van zijn klant is. Daarnaast refereert hij aan de Verbondsuitleg waarin staat dat het klikken van bestaande ‘dekkingsbouwblokken’, zoals bij dit mantelcontract, niet onder maatwerk wordt ver-
Evaluatie in 2014 De gedragscode is ingegaan op 1 juli 2011. Op de vraag of de code bij de evaluatie in juli 2014 op dit punt wordt aangepast zegt het Verbond: “Uiteraard nemen we dit onderwerp mee, er blijken in de praktijk vragen over te bestaan. Een eventuele aanpassing (toelichting/verduidelijking) van de code is zeker een optie. Hierover moet echter eerst besluitvorming binnen het Verbond plaatshebben.” Blijft nog wel een ander knelpunt bestaan, namelijk het ontbreken van een laagdrempelig klachteninstantie, als het Kifid, voor de zakelijke markt. Geeft het belang van de verzekerde een keer niet de doorslag, dan is het aan de rechter om zich hier over uit te spreken.
17 25 okt 2013
3
Gedragscode Verzekeraars Opzegtermijn Maatwerk
Guitjens: “Het intermediair legt zich te snel neer bij het besluit van de verzekeraar.”
4
17 25 okt 2013
Verzekeraars Social media Onderzoek Prijs
Nieuws ‘Als merk zijn wij continu aanwezig’ Anouk-campagne bracht Centraal Beheer winst Centraal Beheer Achmea ontving op 10 oktober de Gouden Award van de Social Media Insurance Monitor van ITDS Business Consultants. Winnend marketingmanager Marteyn Roose legt uit waarom. “Het wordt pas krachtig wanneer je de kanalen goed op elkaar afstemt.“ Door Jannie Benedictus Centraal Beheer zette zich volgens de onderzoekers van ITDS het afgelopen jaar het
beschikbare kanalen. Social media, independer, SEO, commercials, bannering, wat voor invloed hebben al die afzonderlijke uitingen op het converteren van de klant?” Centraal Beheer schoof in de ITDS-monitor (zie kader) op van de twaalfde naar de eerste plaats. “We hadden een inhaalslag te maken”, zegt Roose. “We moesten verder professionaliseren. Gelukkig profiteren we ook online van onze bekende uitingen die over het algemeen veel sympathie opleveren. Belangrijk voor ons was om een goede samenwerking te bewerkstelligen op de verschillende platformen in de mediamix. In het begin doe je eens ‘iets’ op
denk goed wat je wilt bereiken met een bepaalde actie.” Hij memoreert de social-mediafail van Volkswagen uit 2012. “Ze vroegen hun volgers om ideeën in te sturen over wat zij als bedrijf moesten gaan bereiken. Dat leverde talloze reacties op. Vervolgens deden ze daar niets mee. Kennelijk waren ze er helemaal niet klaar voor. Wij proberen als verzekeraar op Facebook vooral nuttige content neer te zetten waar onze fans gebruik van kunnen maken. We plaatsen bijvoorbeeld de laatste vragen en antwoorden van ons webcareteam, waar overigens heel positief op gereageerd wordt. Maar het mag ook luchtiger zijn, een ‘sneak preview’ van een commercial bijvoorbeeld.” Roose ziet Facebook niet als een advertentieplatform. “Je kunt gericht doelgroepen selecteren en benaderen, zoals mensen die net een kind hebben gekregen. Maar ik vraag me af of gebruikers daar op zitten te wachten. We willen geen irritatie opwekken.”
Goud voor Centraal Beheer. V.l.n.r. Jorre Rienstra (Facebook), Marteyn Roose (Centraal Beheer) en Esther Lens (ITDS).
meest actief in op social media. De verzekeraar wist bijvoorbeeld het aantal volgers en likes op Facebook te vertienvoudigen naar bijna 60.000. Spraakmakend, stelde de jury, was de campagne rond Anouk tijdens het Eurovisie Songfestival. Op YouTube werd Anouks Wilde Party 3,3 miljoen keer bekeken. Kanalen “Die cijfers zijn aardig”, zegt marketingmanager Marteyn Roose nuchter. “Maar waar het ons om gaat, is wat die inspanningen opleveren in termen van klantenbinding, sales en merkkracht. Dat meten we voortdurend. De kunst is uiteindelijk om een goede besturing te krijgen over alle
Facebook en Youtube. Om te proberen. Dat hoort ook bij het leerproces, maar daarna moeten die activiteiten wel een volwassen onderdeel van je mix worden. Het wordt pas krachtig wanneer je de kanalen goed op elkaar afstemt. Met de campagne rondom Anouk bijvoorbeeld, hebben we de aanloop via social gedaan. Er circuleerden filmpjes van haar op internet en daar praatte men over op Twitter en Facebook. Daarna volgde de commercial en ook daar maakten we weer een doorvertaling van online. Dat heeft goed gewerkt.” Fail Gericht iets doen, dat is de succesfactor, zegt Roose. “Be-
Verschuiving De inzet van social media betekent geen afscheid van de meer traditionele media. “Het is niet alles vervangend. Wel is de tijd dat we twee of drie campagnes per jaar deden voorbij. Het gaat nu om continue aanwezigheid en om het continu optimaliseren en bijstellen van die aanwezig-
heid. Onze televisiespotjes zijn door social media ook aan het veranderen. Van pure merkcampagnes zijn we dichter op de diensten gaan zitten die we verkopen. In de huidige campagne zie je ongelukjes voorbijkomen die we later dan weer online oppakken. Printcampagnes doen we nog zelden, alleen voor onze zakelijke verzekeringen adverteren we nog in dagbladen en vakbladen.” Merkdiscussie Volgens Roose is Centraal Beheer als direct writer niet per se actiever op social media dan intermediaire verzekeraars. “Het distributievraagstuk is een merkdiscussie. Een partij als Nationale-Nederlanden gaat immers ook rechtstreeks. Elke verzekeraar zal voor zichzelf moeten bekijken wat hij kan bereiken op social media en of het wat toevoegt.” Voor zijn eigen team is de uitdaging duidelijk: de allerbeste marketingclub van Nederland worden. “Die ambitie gaan we ook uitstralen door op Twitter met ons CB-account meer te delen wat we aan het doen zijn.” Volgend jaar moet de titel verdedigd worden. “Ons zusje Interpolis is tweede geworden. We hebben elkaar van harte gefeliciteerd, maar uiteraard heerst er binnen het Achmea-concern een gezonde interne competitie. De wedstrijd is al begonnen.”
Monitor De Social Media Insurance Monitor is een initiatief van ITDS Business Consultants en meet de inzet van 69 verzekeraars op Facebook, Twitter, LinkedIn en YouTube. Centraal Beheer werd eerste, Interpolis tweede. Interpolis viel in het bijzonder op met het Platform ‘deoplossingvan.nl’ met een link naar Twitter en Facebook en extra aandacht voor webcare in de vorm van een interne ‘social hub’, zodat iedereen betrokken blijft. Bij Aegon, die derde werd, sprak het platform ‘speeljetoekomst.nu’ de jury bijzonder aan. Bij de zorgverzekeraars, een aparte categorie, werd Menzis de winnaar. Menzis is zeer actief op zijn website, Facebook en Twitter. “Het accent bij de acties ligt sterk op maatschappelijke betrokkenheid en natuurlijk op gezondheid”, aldus de jury.
Nieuws PE-puntensysteem kan adviseurs veel geld kosten Grotere investering in opleiding Het PE-puntensysteem waar de gezamenlijke brancheorganisaties zich hard voor maken, is voor kantoren veel duurder dan het gewraakte PEexamensysteem van Dijsselbloem. “Voor ons zijn kosten minder belangrijk dan continuïteit”, zegt Edwin Herdink van de Commissie Financiële Dienstverlening (CFD). Door Jannie Benedictus Jurjen Oosterbaan Martinius van Bureau D&O, dat vele opleidingen in de branche verzorgt, rekent de kosten met plezier even voor. “In het systeem dat de minister voorstelt, doet een adviseur elke drie jaar examen. Zo’n multiplechoice-examen zal, gelet op de huidige prijzen in de markt, zo’n € 75 kosten. De minister zegt niets over hoe je aan die kennis komt. Dat staat vrij. Je kunt die informatie dus zelf tot je nemen door vakbladen te lezen, of digitale
oefentoetsen doen. Ook dergelijke toetsen zijn niet duur. Uiteraard staat het adviseurs vrij om naar betaalde vakbijeenkomsten te gaan om kennis op te doen, maar dat is niet verplicht.” Alternatief Tegen het driejaarlijkse PEexamen van minister Dijsselbloem is door de hele branche zwaar geageerd. Grootste angel: het niet halen van het examen betekent dat de adviseur zijn beroep niet meer mag uitoefenen. Dit brengt de continuïteit van ondernemen in gevaar, vinden de brancheorganisaties. Tienduizend betrokkenen ondertekenden de petitie tegen de plannen. Inmiddels is het ministerie door de Kamer verzocht om voor de datum van 1 december met een soepeler alternatief te komen. Reden voor Adfiz, CFD, OvFD, NVF en NVGA om opnieuw bij het ministerie te bepleiten dat een PE-puntensysteem beter werkt dan een PE-examen. Hun voorstel houdt in dat adviseurs verplicht zijn binnen
een bepaalde periode geaccrediteerde opleidingsactiviteiten bij te wonen. In een openbaar PE-register worden de studiepunten vastgelegd. Is niet aan de PE voldaan, dan volgt doorhaling in het register. “Dit voorstel is voor adviseurs duurder”, zegt Oosterbaan. “Het gaat om onderwijs waarbij men aanwezig moet zijn. Dat gebeurt bij geaccrediteerde instituten. Die zullen eisen stellen aan het aantal deelnemers, je gaat immers niet met z’n honderden tegelijk. Dat maakt het duur. Stel: een adviseur moet per vakgebied drie bijeenkomsten per jaar bijwonen, dat lijkt me reëel. Laat dat eens € 125 per bijeenkomst kosten en dan schat ik het laag in. Dan kom je op € 375 per jaar uit, en dan heb ik het nog maar over één jaar en één vakgebied. Kijk, in het huidige stelsel heb je ook PE, maar dan heb je nog de keuze: of je gaat naar een examen of naar een opleiding. In het voorstel van de brancheorganisaties zijn de bijeenkomsten verplicht Bovendien geldt het nieuwe stelsel voor elke medewerker met klant-
contact, niet alleen meer voor de feitelijk leidinggevenden.” Oosterbaan wil best toegeven dat in Hoevelaken de vlag uitgaat als Adfiz en consorten gelijk krijgen van het ministerie. “Wij springen als opleider een gat in de lucht, maar ik begrijp niet goed waarom een belangenorganisatie dit voorstelt. Het is niet ideaal.”
17 25 okt 2013
5
PE-systeem Voorstel Kosten CFD
Continuïteit Edwin Herdink van de Commissie Financiële Dienstverlening moet toegeven dat het stelsel zoals zij dat voorstelt duurder kan uitpakken. “Een digitaal examen uit een centrale itembank zal niet zoveel kosten. In ons voorstel moet een adviseur een X-aantal uren per jaar per vakgebied gaan volgen, dat zal een grotere investering in opleiding vragen, zeker voor generalisten. Maar onze achterban heeft massaal nee gezegd tegen het PE-examen.” Heeft de achterban zich gerealiseerd dat ze daarmee ook nee zeggen tegen een goedkoop systeem? Herdink: “Ik ben zelf ook een adviseur. Ik betaal liever hogere kosten aan een goede opleiding dan dat de continuïteit van mijn bedrijf in gevaar komt door een PE-examen. Dat zal voor heel veel adviseurs gelden.”
Experts ramen schade Moderna op € 35 mln Een grote brand in de nacht van 9 op 10 oktober bij wasserij/stomerij Moderna Textielservice in Gramsbergen zal verzekeraars Amlin en Aegon waarschijnlijk zo’n € 35 mln gaan kosten. Dat is vooralsnog de raming van de experts. Door Lia van Engelen Ronald Kruithof van Von Reth doet de contra-expertise van deze schade en namens de verzekeraars coördineert Helmut Vissers (Lengkeek Expertises) de schaderegeling: “Moderna is een wasserij/stomerij met circa tweehonderd personeelsleden en de grootste werkgever in Gramsber-
gen. Ze zijn ook actief in de levering van bedrijfskleding en bestaan volgend jaar vijftig jaar”, vertelt Vissers. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. “Het onderzoek van Gorissen & Van de Zande loopt. Er zal geen politieonderzoek plaatsvinden”, aldus Vissers. “Of de oorzaak nog gevonden wordt, is echter de vraag, want het was een allesverwoestende brand. Kort na het blussen hebben wij een drone boven de puinhopen laten vliegen om een goed overzicht te krijgen en om onbereikbare plaatsen in toch in beeld te krijgen.” Moderna, dat was verzekerd via Vrieling Adviesgroep in Hardenberg, is met partner-
bedrijven in heel Nederland inmiddels druk bezig zijn klanten te blijven bedienen.
“Ook lopen de eerste acties al met betrekking tot de plannen voor de nieuwbouw.”
Lengkeek zette een drone in om de schade te inspecteren.
6
17 25 okt 2013
Hypotheken Rente Makelaars Vijf vragen
Nieuws Geldgevers ontkennen plan voor regiogebonden rente ING, ABN en Rabo: geen hoger risico in ‘krimpgebied’ Voor huizenkopers in gebieden waar de huizenmarkt (nog) vastzit, gaan Rabobank, ING en ABN Amro geen hogere hypotheekrente rekenen. Dat antwoorden zij in reactie op suggesties van makelaarsvereniging NVM. Door Rob van de Laar Voorzitter Ger Hukker van de NVM noemde het bij de presentatie van de kwartaalcijfers van zijn vereniging on-
vermijdelijk dat geldgevers in ‘moeilijke’ gebieden meer rente gaan rekenen. In die gebieden zit de woningmarkt nog op slot doordat verkopers bijvoorbeeld te lang aan een hoge prijs vasthouden. Vooral in de regio’s NoordoostGroningen, Oost-Friesland, Duiven Westervoort en Doetinchem zit de markt volgens de NVM vast. Geen reden ING en ABN Amro, twee van de grootste geldgevers, zien echter geen reden om een dergelijke regionale prijsdifferentiatie door te voeren. “Daar doen wij niet aan en dat gaan we niet doen ook”, laat ING
Vijf vragen Aan: Monique Sueters (40) Functie: directeur Operations & Call Bedrijf: Nationale-Nederlanden Bank Focus: Service en commercie voor particuliere bancaire, leven- en schadeproducten Medewerkers: 650 Plaats: Den Haag, Rotterdam, Ede en Amsterdam
1
Ga naar een congres of evenement in de branche en het aantal vrouwen is op één hand te tellen. Hoog tijd dus om de vrouwen uit de branche eens in de schijnwerpers te zetten. Vijf vragen aan een verzekeringsvrouw.
Je was directeur Distributie & Verkoop. Waarom ben je van functie veranderd? Eind 2012 werd bekend dat een deel van WestlandUtrecht Bank geïntegreerd zou worden binnen Nationale-Nederlanden om zo een nieuwe competitieve speler in het Nederlandse bankenlandschap te kunnen vormen: Nationale-Nederlanden Bank. Een financiële dienstverlener die de levensstijl en doelen van klanten als uitgangspunt neemt. Medewerkers in de ‘operatie’ en aan de telefoon vormen hierbij het hart van de organisatie om klanten zo goed mogelijk te ondersteunen. Ik ben gevraagd de integratie van de verschillende bloedgroepen vorm te geven. En om de transformatie naar een klantgerichtere en efficiënte operationele en callcenterorganisatie te realiseren.
2
Wat is de moeilijkste klus die je ooit in je werk gedaan hebt? Waar ben je trots op? Een van de grote uitdagingen in mijn vo-
weten. “Wij blijven voor alle gebieden dezelfde hypotheekrente hanteren”, stelt ABN Amro. Bij marktleider Rabobank mogen de lokale kantoren zelf hun rente bepalen, maar “we hebben geen plannen om de hypotheekrente te verhogen in regio’s waar het slecht gaat met de huizenprijzen”, zegt een woordvoerder. Maatwerk De NVM vindt verder dat geldgevers creatiever moeten worden en meer maatwerkproducten moeten gaan ontwikkelen voor mensen die een woning kopen buiten de stedelijke gebieden. “Nu kun je vaak óf helemaal geen hy-
potheek krijgen óf je krijgt de lening voor 100%. Er is geen alternatief. Voor zzp’ers zijn ook speciale hypotheken ontwikkeld.” Zo zou het lastig zijn om een lening te krijgen voor een pand dat leegstaat. Geen herkenning Zowel ING als ABN Amro ontkent het beeld dat de NVM schetst: “Aan maatwerk zitten ook grenzen, die worden voorgeschreven door de regelgeving. Leegstand heeft niets te maken met de hypotheekverstrekking. Wij herkennen niet dat het op het platteland moeilijker is om aan een hypotheek te komen dan in de grote steden.” ABN Amro laat eenzelfde geluid horen: “Wij zijn net als alle geldverstrekkers gebonden aan de CHF-gedragscode. Het blijft onduidelijk op welk maatwerk de NVM doelt.”
rige functie als directeur Distributie & Verkoop was de transformatie van Nationale-Nederlanden naar een multichannel-organisatie. Die transitie is bijna twee jaar geleden in gang gezet en inmiddels grotendeels afgerond. Een lastig traject dat veel uitleg in de markt vergde. Ik vind het dan ook bijzonder mooi om te zien dat onze productie bij het intermediair en de intermediaire tevredenheid zijn gestegen sinds we deze omslag hebben gemaakt. Daarmee is de winwinsituatie die we hoopten te creëren, ook werkelijkheid geworden.
3
Wat doe je als eerste als je maandag op het werk komt? Mijn werkdag begint in de auto waar ik telefonisch met mijn secretaresse de belangrijkste zaken voor de dag en week doorneem. Daarna spreek ik de managers uit mijn team om relevante zaken af te stemmen. Aangekomen op kantoor staat op maandagochtend de managementteammeeting van NN Bank op het programma. Hierdoor is iedereen voor het eind van de ochtend op de hoogte van de voortgang van de belangrijkste programma’s en activiteiten en zijn waar nodig knopen doorgehakt. Een goed begin van de week.
4
Hoe zorgen we ervoor dat er meer vrouwen op managementposities terechtkomen? Uit meerdere studies blijkt dat teams die divers van samenstelling zijn beter pres-
teren. Diversiteit betekent ook ruimte bieden voor en de kracht zien van diverse werkstijlen. Sturen en belonen op output en prestatie zouden belangrijker moeten zijn dan aanwezigheid en ‘ons kent ons’. Tegelijkertijd mogen vrouwen zich ook meer op de voorgrond plaatsen en actief laten weten dat ze geïnteresseerd zijn in een bepaalde positie.
5
Zie je een rol voor vrouwen om het vertrouwen in de branche terug te brengen? Dat is wat mij betreft een taak van elke medewerker in onze branche, ongeacht de plek in de organisatie, mannen én vrouwen. De klant centraal stellen is wat iedereen wil. Uiteindelijk telt niet wat je zegt, maar wat je daadwerkelijk doet en wat de klant ervan merkt.
Arbeidsongeschiktheidsspecialist Movir kiest voor een onafhankelijk en deskundig distributiekanaal. Want bij een impactvol product als AOV hoort wat ons betreft een goed advies…
Gezocht: topadviseurs! Wij zoeken onafhankelijk financieel adviseurs die Movir willen toevoegen aan hun portfolio. Adviseurs die in de nieuwe beloningsstructuur kansen zien. Die begrijpen dat een tevreden klant het advies pas écht leert waarderen zodra hij een beroep moet doen op een verzekering. Kortom; ambassadeurs van het adviesvak! U bent:
Wij bieden:
s een kwalitatief hoogwaardig onafhankelijk financieel adviseur s gericht op het adviseren van alleen de beste producten en diensten s erop gebrand uw kennis en adviesvaardigheden op het hoogste niveau te houden s altijd op zoek naar het beste financiële advies voor uw relaties
s een van de beste AOV’s in de markt met meer dan uitstekende voorwaarden s persoonlijke ondersteuning gedurende het gehele proces s hoogwaardige preventie en re-integratieservices s opleiding in-house voor nieuw aangesloten adviseurs s al jaren een zeer hoge intermediaire tevredenheid én klanttevredenheid Bovendien mogen wij ons sinds 2009 ‘Beste inkomensverzekeraar’ noemen volgens Adfiz.
U hebt: s relaties en prospects op hbo en academisch niveau s slechts één eis: altijd het beste advies voor de klant s het ondernemerschap om kansen in de markt te zien én te grijpen s de ambitie om te groeien
Onze ambitie: s iedere hbo’er en academicus vraagt naar Movir als het gaat om zijn AOV s iedere financieel adviseur neemt Movir mee in zijn AOV advies aan hoger opgeleiden
Bent ú de topadviseur waar we naar op zoek zijn? Ga dan snel naar Movir.nl/topadviseurs of bel voor meer informatie René van der Linden: 06 55 81 57 58
2012
DAK | NVA | NBVA
ADFIZ
ADFIZ
8
17 25 okt 2013
Interview
‘Contra-expertise is geen colportage’
‘Mij kun je best ‘s nachts wakker bellen voor een grote schade’
9
17 25 okt 2013
Er komt een onafhankelijk bureau dat uitsluitend voor verzekerden onderzoek gaat verrichten naar de oorzaak van brand- en inbraakschades. Het is een project van de expertisebureaus Troostwijk en Von Reth en het nieuwe bureau kan ingeschakeld worden door alle contra-expertisebureaus. Ook is er een keurmerk voor contra-expertise in de maak. Het zijn de initiatieven van Ad Westerhof die, hoewel al veertig jaar actief in de expertisebranche, nog niet van plan is het rustig aan te gaan doen. Door Lia van Engelen
roostwijk Expertises is met zo’n vijftien gespecialiseerde experts het grootste contra-expertisebureau in Nederland. Het maakt deel uit van de Troostwijk Groep, die naast expertises is gespecialiseerd in taxaties, risicoanalyses en vastgoedadvies. Aan het roer staat algemeen directeur Ad Westerhof, wiens bestuurlijke taken en beslommeringen in zijn Amsterdamse kantoor hem nooit hebben kunnen weerhouden zich ter plekke te bemoeien met het werk van zijn experts. “Als het even kan, ga ik mee naar de grote schades, omdat ik het raar vind als ik daar niet naartoe zou gaan. Wat is er nou belangrijker of interessanter dan daarbij te zijn? Dit is waar het om gaat. Ik weet ook wel dat als ik daar ben, ik de mensen soms vreselijk voor de voeten loop en me overal mee bemoei. Maar het is toevallig wel mijn vak. Dit is wat ik mooi vind. Mij kan je er ’s nachts voor wakker bellen!” Nivre De betrokkenheid van Westerhof bij het expertisevak leidde in 1991 mede tot de oprichting van beroepsorganisatie Nivre. “We hebben in de loop der jaren kans gezien om van een soort cowboybusiness een vak te maken. Niet iedere clown kan meer een bordje ‘registerexpert’ op zijn deur schroeven en meedoen. Doelstelling was en is nog steeds om kwaliteit te waarborgen en het vak te beschermen. Dat is gelukt en daar ben ik trots op.” Inmiddels maakt Westerhof geen deel meer uit van het Nivre-bestuur, maar hij is wel nauw betrokken bij de beroepsorganisatie. De volgende stap die het Nivre volgens hem zou moeten maken, is zorgen voor meer landelijke be-
kendheid. “Daar zijn ze ook mee bezig, weet ik. Vrijblijvend advies van mijn kant: kijk wat meer naar buiten en wat minder naar binnen. Men roept altijd: we krijgen heel weinig klachten. Dat klopt, zeg ik dan, want niemand kan het Nivre vinden… Een van de mogelijkheden om de bekendheid van het Nivre bij het publiek te vergroten, is de publicatie van de kwartaalcijfers over grote branden, die is overgenomen van het Verbond van Verzekeraars. Dat wordt steeds goed opgepakt door de landelijke pers.” Grote branden En het brandt onwaarschijnlijk op het moment in Nederland, blijkt uit diezelfde cijfers. “Vanaf mei hebben we al vier grote branden gehad met meer dan € 50 mln schade. Dat noem ik extreem. Vorig jaar was de grootste brandschade in Nederland bij een transportbedrijf in Zeewolde en dat was iets van €35 mln.” Westerhof heeft wel een verklaring waarom brandschades de laatste tijd groter zijn geworden en dat er ook meer branden zijn. “Het is niet omdat er om economische redenen meer zou worden aangestoken. Dat is een misverstand dat helaas ook in de verzekeringsindustrie heeft postgevat. Dan wordt al snel de moraliteit erbij gehaald. Dat is absoluut niet waar, want bedrijven die financieel onder water staan, hebben niets aan een brand. Het verzekeringsgeld verdwijnt direct naar de bank en de kans om het ooit terug te verdienen ben je ook kwijt, want die is samen met je bedrijf verdwenen. Dus daar komt het niet door. Ik zie de oorzaak vooral in bezuinigingen op preventie. Door mensen die minder geïnteresseerd zijn in hun bedrijfsvoering, omdat ze eigenlijk toch al ongeveer failliet zijn. Nalatigheid dus. Dat is waarom er meer branden zijn in crisistijd.” De schadeomvang van branden neemt toe, omdat het geïnvesteerde vermogen
per vierkante meter steeds groter is geworden, aldus Westerhof: “Vroeger was het gebouw het duurste van het verzekerde geheel. Daarbinnen had je wat machines en goederen staan en dat was het wel. Nu is het gebouw het omhulsel geworden van heel dure en kwetsbare machines en goederen. Een beetje water of rook is al fataal en dan kun je ze weggooien. Wij leven namelijk al jarenlang niet meer in een ‘reparatie-economie’. In dit land worden alleen fietsen nog gerepareerd en voor de rest wordt alles weggegooid. Fabrieken hebben ook geen reparatieafdelingen meer en kunnen dus niets repareren. Machines en goederen zijn dus snel total loss en om die reden lopen de schades op.” Keurmerk In de wereld van contra-expertise is volgens Westerhof nogal wat wildgroei aan de gang. “Daar hebben we allemaal last van. Ook wij hier bij Troostwijk. We moeten ons regelmatig verdedigen voor ‘collega’s’ die zich niet netjes gedragen. Het kan zomaar gebeuren dat er opAd Westerhof is geen doorsneeman en hij huist dan ook niet in een doorsnee-kantoor. De muren hangen vol ingelijste posters van Kuifje, Asterix en andere striphelden, er staat een manshoge Coco-Cola-koelkast en een enorme jukebox. “Het moet hier gezellig zijn”, vindt hij. “Mijn jukebox doet het ook echt. Ik heb een tijdje de gewoonte gehad om hier ’s morgens om half negen keihard te beginnen met ‘The Eye of the Tiger’. Met de deur open. De rest van het kantoor is daar helemaal gek van geworden! Ik heb hier ook nog even een flipperkast gehad, maar dat maakte echt te veel lawaai…”
10 17 25 okt 2013
Interview
eens dertien ‘experts’ op de stoep staan bij een gedupeerde. Die kan het verschil helemaal niet zien tussen die mensen. Het moet geen colportage worden, natuurlijk! Ik denk dat we dit mee kunnen oplossen door een keurmerk in de markt te zetten.” Westerhof is momenteel druk met het polsen van onafhankelijke bestuursle-
afhankelijk van het Nivre, wat Westerhof betreft: “Als je aan alle kwaliteitseisen voldoet van het Nivre, maar daar niet ingeschreven staat, moet je toch het keurmerk kunnen krijgen, vind ik. Dat is misschien raar voor iemand die het Nivre mede heeft opgericht. Maar zo denk ik er nu over. Het Nivre is primair bedoeld als beroepsregister en
Ad Westerhof (61) zit nu veertig jaar ‘in het vak’. Na een afgebroken studie Rechten en een heel korte militaire dienst, is hij in 1972 bij Troostwijk begonnen als taxateur. Na een jaar of vijf maakte hij binnen het bedrijf de overstap naar schade-expertise. In 1984 is hij bij SVS gaan werken, een van de voorlopers van wat nu Cunningham Lindsey is. “Na anderhalf jaar ben ik teruggekomen bij Troostwijk, met het idee dat het allemaal anders moest.” In 1991 stond Westerhof aan de wieg van brancheorganisatie Nivre en na de Bijlmerramp richtte hij de stichting Calamiteiten en Projecten op, om de werkzaamheden bij rampen en calamiteiten beter te laten verlopen. “Ik vind clubjes leuk.”
draaien in het kader van contra-expertise, dan bereik je meer ‘equality of arms’, is de gedachte. De politie, die de zaken vroeger tot op de bodem uitzocht, doet dat nu niet meer. Die rekenen erop dat de verzekeraars dat wel doen en betalen. Ik denk dat door ook een bureau voor verzekerden in te schakelen, zo’n gezamenlijk onderzoek neu-
‘Tactisch onderzoek kan voor verzekerden best confronterend zijn’ den, die zo’n keurmerk mee willen helpen vormgeven. De eisen die aan het voeren van een keurmerk voor contraexpertisebureaus worden gesteld, hoeven niet heel ingewikkeld te zijn, volgens Westerhof. “Bureaus moeten een beroepsaansprakelijkheidsverzekering hebben, duidelijk maken wat ze doen, klanten een opdrachtbevestiging sturen en geen mensen die geen kaas hebben gegeten van een bepaald soort schade daarop af sturen. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat aangesloten bureaus exclusief als contra-expert aan de kant van verzekerden moeten werken. Maar áls ze voor verzekerden werken, moeten ze dat op dezelfde manier doen als de bureaus die uitsluitend voor verzekerden werken.” Begin volgend jaar kan het keurmerk waarschijnlijk gelanceerd worden. On-
gaat vooral over de kwaliteit en kennis van de individuele experts en veel minder over kwaliteit en gedrag van de bureaus.” Onderzoeksbureau Een ander initiatief waar Westerhof druk mee is, is de lancering, samen met Von Reth, van een onderzoeksbureau dat kan worden ingeschakeld door contra-experts. Dat bureau moet voor verzekerden onderzoek gaan verrichten naar de oorzaak van brand- en inbraakschades. “Zo’n bureau is nodig, omdat er bij schades vaak in opdracht van verzekeraars technisch en tactisch onderzoek wordt verricht naar de toedracht. Dat duurt soms lang en zeker tactisch onderzoek kan voor de verzekerden best confronterend zijn”, aldus Westerhof. “Als je in dat proces mensen laat mee-
traler wordt ingezet. Tegenwoordig is er bijvoorbeeld bij brandschades veel discussie over het al dan niet voldoen aan de NEN1010-norm. Dan kan het nuttig zijn als iemand erop wijst dat dat in sommige gevallen helemaal niet ter zake doet. Of dat dan reden is om wel of niet te betalen, is weer een heel andere discussie. Maar dan weet je technisch wel waar het door komt.” Het concept bestond weliswaar al een beetje, voegt Westerhof er nog aan toe, want sommige onderzoeksbureaus werken ‘naar twee kanten’. “Maar wij willen 100% onafhankelijkheid. Mocht het niet in een behoefte voorzien, dan stoppen we ook weer. We zijn nu op zoek naar professionals die het bureau, dat geheel zelfstandig van Von Reth en Troostwijk Expertises zal opereren, gaan ‘bemensen’.”
De beste manier om het Woonpakket Plus te adviseren Even in de schoenen staan van uw klant
Goed verzekerd zijn begint met goed advies krijgen. Dus als een fervent klusser bij u aanklopt, dan gaat u als het ware even in zijn werkschoenen staan. U denkt mee. Zo wijst u hem op het nieuwe Woonpakket Plus. Deze omvat zeven verzekeringen rondom huis, gezin en reizen. Alleen al de opstalverzekering is zeer compleet. Uw klant heeft hiermee een all risk dekking, zijn glas is meeverzekerd en hij heeft standaard geen eigen risico. Zoiets hoort hij graag. Hij heeft namelijk wel wat anders aan zijn hoofd: plamuren, schuren, aflakken. In de zekerheid dat zijn verzekering, net als zijn verf, 100% dekkend is. Mooi! Unieke voordelen van onze opstalverzekering: uw klant is all risk verzekerd. hij heeft standaard geen eigen risico. hij is niet onderverzekerd, daar zorgen wij voor. zijn glas is gewoon meeverzekerd. Ga naar www.salesgarant.nl, vraag uw accountmanager of bel 088 299 36 62.
100% dochter ANWB
12
17 25 okt 2013
Marktvisie ‘Er is een wereld te winnen door het gebruik van realtime analyses voor preventie’
Preventie nieuwe winstbron verzekeraars In de rubriek Marktvisie werpt steeds een adviesorganisatie een blik op de verzekeringsbranche. Dit keer is de beurt aan Marien van Riessen van Capgemini, die stelt dat het voorkomen van schade of letsel veel belangrijker wordt voor verzekeraars dan het adequaat afhandelen van claims. Verzekeringen behoren nu tot de ’low interest’-producten: consumenten denken immers liever niet aan schade, ziektes of ander onheil dat met een verzekeringsproduct wordt afgedekt. Het fenomeen Big Data gaat hier verandering in brengen. Er is inmiddels veel aandacht voor het fenomeen Big Data, waarmee het analyseren van grote hoeveelheden data wordt bedoeld. Voor sommigen is Big Data het synoniem voor Big Brother (naar het beroemde boek van George Orwell), echter als individu zullen we in de nabije toekomst toch vooral de voordelen ervaren. Data binnen verzekeringsmaatschappijen zijn steeds meer digitaal beschikbaar. Maar veel belangrijker: er zijn steeds meer data gestructureerd en verwerkbaar beschikbaar. Een voorbeeld van data die wel digitaal beschikbaar zijn, maar niet altijd te verwerken, zijn de ingescande documenten (bijvoorbeeld de ingekomen post). Ook de data van documenten in Word- of Excelformaat zijn niet zomaar te gebruiken. Toch wordt iedereen zich er steeds meer van bewust hoe krachtig geavanceerde zoekmethoden zijn. Niet wetenschappelijk onderzoek in een laboratorium, maar geavanceerde zoekmethoden zorgen in de toekomst voor innovaties. Twee categorieën Waar liggen de kansen voor verzekeraars op het gebied van Big Data? De analyses van data kunnen grofweg in twee varianten worden opgedeeld: een reactieve en een proactieve variant. In de eerste, reactieve categorie worden grote hoeveelheden data met klant- en productgegevens verzameld, geanalyseerd en vooraf tot klantprofielen verwerkt. Pas na verwerking tot klantprofielen worden ze ingezet binnen het marketing-, acceptatie- of claimsproces. Nu worden premies nog bepaald met data die binnen de onderneming aanwezig zijn. Als naast interne klant- en productdata ook de data betrokken worden die extern over klanten beschikbaar zijn, dan kunnen de aantrekkelijke doelgroepen nog exacter worden vastgesteld. En nog belangrijker: ze kunnen dynamisch bijgehouden en aangepast worden. Consumenten zijn zich beperkt bewust van alle informatie die zij over hun leven achterlaten op social media, waarmee ze ook zelf bijdragen aan hun (risico)profiel. Met het gebruik van grote hoeveelheden interne en externe data ontstaat een scherp beeld van welke risico’s bepaalde doelgroepen met zich meebrengen en welke dus ook ‘ingeprijsd’ moeten worden. In de tweede, proactieve categorie liggen voor verzekeraars de echte kansen. In deze categorie wordt realtime en online een
analyse gemaakt van een klant. Deze vorm van analyse is van belang bij het proces van adviseren, accepteren en claimsafhandeling. Stel dat een klant online een aanvraag doet voor een autoverzekering. Met algoritmen wordt realtime bepaald of een klant wel of niet een aantrekkelijk risicoprofiel heeft en welke prijsstelling nodig is. Geen enkele klant krijgt meer dezelfde premie. Omdat dit proces realtime geschiedt, moet de analyse vooral snel worden uitgevoerd en die is daarmee minder diepgaand. Dat hier ook externe data (bijvoorbeeld social listening) voor worden gebruikt, maakt de realtime alleen maar krachtiger. Preventie Juist op het gebied van realtime analyses ontstaan enorme kansen voor verzekeraars. Het concept van de ‘connected car’, waarbij auto’s via telematica verbonden zijn met een verzekeraar, maakt nieuwe vormen van preventie mogelijk. Een verzekeraar krijgt doorlopend realtime informatie over mogelijk gevaarlijke wegsituaties en kan deze doorgeven aan klanten die in vergelijkbare situaties dreigen terecht te komen. De externe bronnen van de verzekeraars kunnen zeer divers zijn, van navigatiesystemen, lussen in de weg en drones tot data afkomstig uit social media. Een klant wordt voortijdig gewaarschuwd en krijgt daarmee een abonnement op preventie. Een ander voorbeeld is preventie van ziekten. Tegenwoordig weet Google eerder dat je ziek wordt dan jijzelf of je huisarts. Mensen met de eerste griepverschijnselen gaan namelijk zoeken op internet naar deze verschijnselen en een mogelijk remedie. Daarmee weet Google eerder dan jij dat je in de risicoklasse zit of in een risicogebied woont. En vervolgens verschijnt in je browser een persoonlijke advertentie van antigrippine om je griep te voorkomen. Belangrijke gebruiker Of de consument op deze toepassingen zit te wachten, lijkt nauwelijks relevant. De megatrend van Big Data is een feit en wordt alleen maar belangrijker. Analyses en diagnoses gebeuren buiten ons medeweten om en beïnvloeden ons leven zonder dat wij ons er bewust van zijn. Een verzekeraar die van oudsher een expert is op het gebied van risicoanalyses heeft een wereld te winnen door het gebruik van deze analyses en diagnoses voor preventie. Verzekeraars zullen niet de nieuwe Google worden, maar wel een belangrijke gebruiker van de uitkomsten van zoekmachines. Met preventie is een nieuwe winstbron gevonden. Marien van Riessen geeft leiding aan het onderdeel Banking & Insurance van Capgemini.
usant
13 17 25 okt 2013
Wij van WC-Eend adviseren... Verzekeruzelf.nl lanceerde onlangs met de nodige promotionele tamtam een eigen online autopolisvergelijker, onder het motto ‘Check niet alleen op prijs, maar ook op voorwaarden’. Consumenten kunnen bij deze internetaanbieder voortaan dus zelf online autoverzekeringen vergelijken en sluiten. “Door slechts enkele gegevens in te vullen, ontvangt de consument een overzicht van de drie beste verzekeringen. Er wordt niet alleen op prijs vergeleken, maar ook op de belangrijkste kenmerken en voorwaarden van de verschillende verzekeringen. De klant kiest zelf of hij voor de goedkoopste verzekering gaat, of voor de meest uitgebreide voorwaarden”, juichte het persbericht. Tjonge, dachten wij op de AM-redactie, daar zullen de Independers van deze wereld wel van schrikken. Of toch niet? Enigszins schoorvoetend moest Verzekeruzelf.nl toegeven dat in de nieuwe productvergelijker niet de gehele autoverzekeringsmarkt wordt meegenomen: “De focus ligt op de eigen autoverzekeringen.” Hoezo, de focus? De drie ‘beste verzekeringen’ blijken dus gewoon altijd de eigen producten van Verzekeruzelf.nl te zijn: AutoSure, TripleA en AutoDelight. Wij van de redactie kregen direct sterke associaties met een zekere reclameklassieker…
Vijfduizend kozijnsloten voor Opstelten Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie gaat vijfduizend stuks van Kozijn op Slot afnemen, meldt Interpolis. Kozijn op Slot is de merknaam voor inbraakwerende raam- en balkonbeugels. Voor het geval iemand hier vreemde gedachten bij zou krijgen: Opstelten schaft de kozijnsloten niet aan voor eigen gebruik of omdat zijn ministerie zo lek is als een mandje en inbrekers nu ongehinderd in en uit kunnen lopen. Hij wil ze cadeau gaan doen aan verschillende gemeenten.
Blijkbaar kunnen die nog wel wat extra beveiliging gebruiken… Kozijn op Slot, bedoeld voor naar buiten slaande klapramen en schuiframen, is bedacht door Patrick van Burgel die hiermee winnaar werd van de vakjuryprijs Wonen, die is verbonden aan de website ‘deoplossing.nl’ van Interpolis. Hij bedacht zijn oplossing nadat er bij hem was in gebroken. In april lanceerde hij zijn idee op de site. Vorige maand won Van Burgel de vakjuryprijs van € 5.000. Dit bedrag gebruikt hij om zijn oplossing in de markt te zetten. Van Burgel is op zijn site Kozijnopslot.nl overigens coulant voor inbrekers. Dat zijn ook mensen: “Iedere inbreker is verantwoordelijk voor zijn daden en verdient een heftige straf. Maar iedereen die is weggegleden verdient ook ondersteuning om bij zijn terugkeer in de maatschappij zijn leven tot een succes te maken.” Minister Opstelten neemt de eerste vijfduizend sloten af.
Stilstaan bij innovatie; dat is pas vooruitgang.
Ghilaine Mentink Sr. Communicatie Adviseur bij Generali
Iedere genomineerde heeft een innovatieve kijk op de verzekeringsbranche. Maar wie is KHWPHHVWLQQRYDWLHI"*DQDDUZZZJHQHUDOLDPLQQRYDWLHSULMVQOHQEHNLMNGHÜOPSMHVYDQ de genomineerden. Tijdens de Verzekeringsbranchedag op 19 november 2013 worden de winnaars bekendgemaakt. Staat u met uw innovatie in 2014 op het podium?
Uw Generali.
De pensioen- en inkomensverzekeraar.
Kantoor in Beeld
15
Wie: Landman Assurantiën Waar: Alkmaar Sinds: 1936 Medewerkers: 10 Relaties: zakelijk 560, particulier 4.000 Omzet: € 900.000 In 1936 startten Dick Landman en zijn zoon Jacob hun firma ‘D. Landman & Zn’ in Alkmaar. Dick Landman werkte als inspecteur bij een agrarische verzekeringsmaatschappij en zijn kennis leverde het bedrijf in de beginjaren een flink aantal klanten uit de agrarische sector op. Later nam ook de hoeveelheid particulieren en klanten uit het midden en kleinbedrijf toe. In 1968 ging de zoon van Jaap, Dick (junior), aan de slag bij het assurantiebedrijf in Alkmaar. Zijn schoonzoon René Schmidt kwam in 1987 het team versterken. In 2003 heeft Dick Landman afscheid genomen en heeft René Schmidt het roer overgenomen. Met welke verzekeraars doen jullie allemaal zaken? Hebben jullie volmachten? Wij werken met Nationale-Nederlanden, Nh1816, Delta Lloyd, Avéro Achmea, ASR, Aegon en DAS. We hebben geen volmachten. Lid van Adfiz of een andere organisatie binnen het intermediair? Wij zijn al heel lang lid van Adfiz. In het verleden waren we niet actief, maar door alle veranderingen zoals het provisieverbod, het educatiehuis, zijn wij de afgelopen jaren de door Adfiz georganiseerde regionale bijeenkomsten frequenter gaan bezoeken. Buiten alle nieuwsbrieven is het prettig om tijdens dergelijke bijeenkomsten over dit soort zaken te worden geïnformeerd Wat zijn de adviesterreinen? Schadeverzekeringen, Inkomen en Leven; dat zijn onze adviesterreinen. Hypotheken doen we in samenwerking met een hypotheekadvieskantoor. Per 1 januari 2012 hebben wij besloten geen pensioenvergunning aan te vragen maar deze advisering uit handen te geven aan P5 pensioen, een pensioenadvieskantoor met adviseurs/eigenaren in verschillende delen van het land, waaronder Alkmaar. Dat de pensioenadviseur mijn broer, is maakte deze beslissing ook wat makkelijker. Wat is het voornaamste marktgebied en de doelgroep? Wij zijn regionaal werkzaam in het gebied Alkmaar, Heerhugowaard Langedijk, zeg maar Noord-Kennemerland.
Landman Assurantiën bedient een groot aantal bedrijven die al decennia tot de vaste klanten behoren. Familiebedrijven bijvoorbeeld, maar ook particulieren en kleinere ondernemers. In veel gevallen deden de ouders of grootouders al zaken met Landman. Omdat we zowel de persoonlijke als de zakelijke geschiedenis van onze klanten kennen, zijn we een vertrouwde partner. Zijn er plannen om de dienstverlening uit te breiden? Nee, wij houden ons bij assurantieadvies en -bemiddeling in de breedste zin van het woord. Grootste ergernis in de branche of tijdens het werk? De enorme administratieve belasting
dat de excessen tot het verleden behoren. Maar dat had wellicht ook op een andere, consumentvriendelijke manier gekund. Moet er volgens jullie ook een provisieverbod komen voor schadeverzekeringen? Wat ons betreft niet. Er zijn voor zover ik weet geen misstanden. Het zou wel prettig zijn als er duidelijkheid komt op dit vlak. Mocht er een provisieverbod komen, dan zijn wij hier overigens wel klaar voor. Wat is het meest opvallende nieuws tijdens de afgelopen maanden? De onbegrijpelijke commotie rond PE. Kennis is macht. Permanante educatie
‘Daag de politiek niet uit de markt op slot te gooien’ waar sommige verzekeraars ons nog steeds mee vermoeien. Verandering en innovatie gaan op dit vlak nog erg traag. Hanteren jullie een abonnementensysteem en/of fee of factureren jullie uren? Wij hanteren in voorkomende gevallen een abonnementensysteem. Zijn jullie blij met het provisieverbod voor complexe producten? Blij is een groot woord. We zijn wel blij
is een must. Maar als je het dan doet doe het dan op weloverwogen manier. Het zou zeer plezierig zijn als we als beroepsgroep weten waar we precies aan toe zijn Wie of wat moet er nu aangepakt worden in de verzekeringsbedrijfstak? Ieder initiatief om op producten met een provisieverbod toch weer geldstromen van verzekeraars (wel of niet via via) naar de adviseur op gang te brengen.
René Schmidt voor het pand in Alkmaar.
16
17 25 okt 2013
Intermediair BLG en notaris wachten civiele Butin Bik geen curator Cinjee Advies meer Wie daadwerkelijk dacht dat na de gelijknamige AMworkshop het dossier Cinjee passé zou zijn, kan zich alsnog opmaken voor een onbekend aantal nieuwe hoofdstukken. De stichting Slachtoffers Cinjee Advies bereidt civiele procedures voor tegen BLG Wonen en het Sliedrechtse notariskantoor Koppelaar. Het geruchtmakende faillissement van Cinjee Advies is inmiddels toegewezen aan een curator van een ander advocatenkantoor. Door Robert Paling Centraal in beide civiele zaken staat het verhaal van het bejaarde echtpaar Teun en Truus de Jong uit Sliedrecht. Begin 2011 nam het echtpaar (beiden inmiddels in de tachtig) op aandringen van Peter Cinjee een hypotheek van € 193.000 met een looptijd van 30 jaar op hun koopwoning. Met een deel van de lening werd een lijfrente gekocht, het leeuwendeel - € 110.000 - werd echter doorge-
Otte StroukenBusink (l.) en Mike Pieterson van de stichting Slachtoffers Cinjee Advies laten het er niet bij zitten.
leend aan Cinjee Advies dat op dat moment al in ernstige financiële problemen verkeerde. Over de aflossing van de hypotheek hoefde het echtpaar zich geen zorgen te maken. De lening aan Cinjee zou zeker worden terugbetaald, tegen 12% rente nog wel. Mees Cinjee sr. was immers een familievriend en ze deelden net als veel andere latere Cinjee-slachtoffers een plekje in dezelfde Hersteld Hervormde Gemeente. Hoe het met Cinjee Advies en hun imperium aan verpande assurantieportefeuilles afliep, is genoegzaam bekend. Na het faillissement van het nieuw zakelijke avontuur OOA Consulting in augustus 2012 is de schuldenberg van de familie Cinjee en hun gewezen financiele topman Eelco Kooistra opgelopen tot € 62 miljoen. Dit jaar werd een beroep op Wet schuldsanering natuurlijke personen voor alle oud-bestuurders van Cinjee Advies afgewezen. Volgens mediator Otte Strouken-Busink, voorzitter van de stichting Slachtoffers Cinjee Advies (SCA), heeft dat de deur geopend voor een civiele procedure tegen de Cinjees en Kooistra, nadat eerder curator Eddy Butin Bik al had aangegeven dat er op achttien punten sprake is van be-
stuursaansprakelijkheid. “Om zo’n zaak te kunnen aanspannen moet er sprake zijn van opeisbare vorderingen”, aldus Strouken. “Die lagen er al in de vorm van een vordering van een oud-werknemer van OOA Consulting. Maar deze liet de vordering vallen, omdat hij op een gegeven moment werd doorbetaald door het UWV. Nu moeten we een nieuwe opeisbare vorderingen zoeken; dat kan bij wijze van spreken om een huurschuld of niet-betaalde leaseauto gaan.” Psychische schade Al een stuk verder is SCA met de civiele zaken die het voorbereidt tegen BLG Wonen, dat de zogeheten Pensioen Optimaal Hypotheek verstrekte aan het echtpaar De Jong, en het Sliedrechtse notariskantoor Koppelaar dat de hypotheekakte liet passeren. Beide partijen zullen aansprakelijk worden gesteld voor de financiële schade die het echtpaar liep door de hypotheekconstructie. “Het huis van mijn moeder en stiefvader staat nu al een jaar te koop”, vertelt Leo van Heiningen die binnen SCA de juridische commissie aanvoert. “Ze zouden het nu hooguit voor € 130.000 tot € 150.000 kunnen verkopen, een verlies dat niet in
zaak in Cinjee-dossier verhouding staat tot de psychische schade waar ze dagelijks last van hebben.” Licht dementerend Van Heiningen verwijt BLG Hypotheken lichtzinnigheid bij het verstrekken van de hypotheek met 30-jarige looptijd aan zijn stiefvader, die toen al 78 was en bovendien licht dementerend. “BLG heeft haar zorgplicht geschonden. BLG heeft zich altijd op het standpunt gesteld dat zij alleen maar het product aanbood en niet adviseerde. Het afschuiven van de verantwoordelijkheid naar Cinjee Advies houdt geen stand, omdat het om een complex financieel product ging. Klanten moeten in zo’n geval weliswaar zelf om een financiële bijsluiter vragen, maar in de Wft staat ook dat zo’n bijsluiter te vinden moet zijn. Dat was zeker in het geval van mijn stiefvader niet zo.” Ook notariskantoor Koppelaar dat de hypotheekakte liet passeren, heeft zich volgens Strouken niet gehouden aan de zorgplicht en wacht daarom ook een civiele procedure. “Het is de taak van een notaris om in de precontractuele situatie te toetsen of de gekozen constructie in de haak is. Gelet op de leeftijd van het echtpaar en het doorstorten van de bulk van het geld aan Cinjee, was dat evident niet zo. Een ander notariskantoor had de klus eerder al afgewezen.” Oplichting De Cinjees en Kooistra wacht daarnaast mogelijk ook nog een strafzaak wegens oplichting. Daags na het faillissement van Cinjee Advies wees het Openbaar Ministerie in Dordrecht een onderzoek hiernaar af. Volgens Strouken vooral vanwege “capaciteitsgebrek” en “een onjuiste weging van de toenmalige en bewijslast”. Nadat nog 28 andere bedrijven en particulieren aangifte van oplichting door Cinjee hadden gedaan, droeg SCA in oktober 2012 de zaak over aan opsporingsdienst Fiod-ECD. Deze heeft de zaak in april van dit jaar overgedragen aan het Landelijk Parket in Amsterdam. “We zouden voor de zomer te horen krijgen of er tot vervolging wordt overgegaan, maar ze hebben er niet bijgezegd welke zomer”, stelt Mike Pieterson op cynische toon. De oud-tussenpersoon uit Heerenveen verkocht zijn assurantieportefeuille op basis van verpanding en een winstrechtconstructie. Hij heeft nog altijd € 200.000 van de Cinjees tegoed. Klassiek piramidespel Zelfs met de suggestie dat voor oplichting mogelijk te weinig bewijs is, is hij het zichtbaar niet eens. “Niet alleen ik,
maar ook heel veel oudere tussenpersonen die hun bedrijf als appeltje voor de dorst zagen, hebben hun pensioen in rook op zien gaan. Met leningen van investeerders zouden portefeuilles aangekocht worden, maar de Cinjees gebruikten dit geld om gaten in de begroting te dichten. Een klassiek piramidespel. Misschien niet zo’n grote zaak als Madoff, maar een totale schuld van € 62 miljoen vind ik geen klein bier.”
‘Ook de toezichthouders AFM en DNB hebben hun werk niet goed gedaan’ De vertraging is het juridische traject is volgens Strouken tekenend voor het gebrek aan consumentenbescherming in zaken als deze. “Er zitten gaten in de Wft en de gedragscodes voor de betrokken beroepsgroepen. Ook de toezichthouders AFM en DNB hebben hun werk niet goed gedaan. Daarom hebben wij ook een brandbrief geschreven aan de Tweede Kamer. Als de wetgeving niet helder genoeg is, moet er nieuwe of aanvullende wetgeving komen.” Met vertegenwoordigers van de ChristenUnie werden al gesprekken gevoerd. Pandrecht Het slepende vraagstuk of de aandelenportefeuilles die Cinjee aankocht überhaupt verpand konden worden heeft een voorspoedige afwikkeling van het faillissement wellicht nog het meest vertraagd. Deze zaak ligt na de afwijzing door de Hoge Raad van een prejudiciële beslissing opnieuw bij de rechtbank. Mocht het pandrecht alsnog erkend worden, dan is dat volgens SCA te laat om op basis daarvan de tussenpersonen die hun portefeuille verkochten aan Cinjee volledig te vergoeden. De boedel van het failliete bedrijf is volgens Strouken al goeddeels leeggegeten. “Als curator Butin Bik zich van begin af aan op het standpunt had gesteld dat pandrecht bestaat, had hij de zaak ook sneller af kunnen ronden. Zijn declaraties in deze zaak, tot en met het meest recente faillissementsverslag, zijn al opgelopen tot meer dan € 300.000. De rechter-commissaris toetst de declaraties en specificaties slechts marginaal, voor ons reden
om inzage te vragen in de afschriften.” Eddy Butin Bik is inmiddels niet meer werkzaam bij Veldhuijzen & Nuiten advocaten in Dordrecht en heeft nu een eigen rechtspraktijk in Breda. De Cinjeezaak is overgedragen aan een kantoor in Rotterdam. Over zijn vertrek en de overdracht van de zaak stelt Butin Bik in een mailwisseling met Strouken: “Ik denk dat het een logische stap is om na het werken in loondienst, ooit eens een praktijk voor eigen rekening te voeren (…). Die kans kreeg ik begin van de zomer min of meer toevallig in Breda. Het feit dat ik niet door een kantoorgenoot wordt opgevolgd, is vooral voor Veldhuijzen & Nuiten spijtig, maar er is bij het kantoor niemand beschikbaar, die dit kan doen, zo vindt ook de rechtbank kennelijk.” De suggestie van Strouken dat hij volgens de schuldeisers mogelijk nodeloos veel uren heeft geschreven, wijst Butin Bik op voorhand van de hand. “Bij het omzetaspect van dit faillissement heb ik geen persoonlijk belang: ik was gewoon in loondienst. (…) er is in verhouding tot de zeer grote hoeveelheid werk, zeer prudent en voorzichtig tijd geschreven en als u daaraan twijfelt, dan moet u de rechtbank maar eens vragen of u zelf de specificaties mag doorspitten.” Reacties In een reactie op de aangekondigde civiele procedures laat notaris Koppelaar via advocaat Jeroen Mencke (Houthoff Buruma) weten dat de notaris “uitdrukkelijk betwist dat hij niet aan de zorgplicht jegens het echtpaar De Jong zou hebben voldaan”. Voor het overige “onthoudt hij zich van commentaar”. BLG Wonen betreurt de “ontstane informatie”. Woordvoerder Hilbert Bredemeijer: “Een overwaardehypotheek, zoals de Pensioen Optimaal Hypotheek (POH) van BLG Wonen, is een financieel product voor senioren die graag in hun huidige woning willen blijven wonen, en tevens wat ruimer in de financiële middelen willen zitten. BLG Wonen vindt het dan ook bijzonder wrang om te zien, dat door het handelen van de adviseur, de klant daar nu niet toe in staat is gesteld. Wel hechten we eraan te vermelden de POH vanuit het oogpunt van wet- en regelgeving geen complex product is. Voor de POH mag, vanuit de AFM, dan ook geen financiële bijsluiter worden opgesteld. Uiteraard voelt BLG Wonen zich wel verantwoordelijk voor het correct en transparant informeren van haar klanten. Ook over de POH heeft BLG Wonen destijds uitgebreide informatie beschikbaar gesteld en klanten actief geïnformeerd in de offerte en andere begeleidende informatie.”
17 25 okt 2013
17
Cinjee Rechtszaak Curator BLG
18
Stuurlui aan wal
17 25 okt 2013
Hoe kijken succesvolle marketeers van buiten de financiële dienstverlening tegen de bedrijfstak aan? Wat zouden zij doen? En wat niet? En hoe zijn zij verzekerd? Zouden ze voor een verzekeraar willen werken? Buitenstaanders over de branche. In dit nummer de tiende relatieve buitenstaander, Stephan Fellinger, oprichter van de Spin Awards en internetevangelist.
1
5
Mijn naam is Stephan Fellinger en ik ben sinds 1995 gefascineerd door het internet en de invloed die het heeft op ons gedrag. Daarnaast is de internetbranche een hele positieve bedrijfstak waar mensen altijd kansen zien. Dat heeft me altijd enorm aangesproken.
In een wereld van overvloed draait het om zaken die in mijn ogen schaars zijn en steeds schaarser worden: aandacht, vertrouwen en tijd. Wie op die gebieden wat kan betekenen voor zijn klanten, die heeft de toekomst.
Wie ben je? En waarom zouden we naar je moeten luisteren?
2
Hoe ben je verzekerd? Tussenpersoon? Direct? Heb je een map met alle verzekeringen of is het de schoenendoos?
In de 25 jaar dat ik op mezelf woon en de 12 jaar dat ik ondernemer ben, heb ik regelmatig met tussenpersonen te maken gehad. Waar ik me altijd over verwonder: nog nooit heeft één van die tussenpersonen mij persoonlijk aangesproken over een veranderende situatie in privé of zakelijke sfeer. Voor de rest heb ik ook een aantal verzekeringen lopen via de verzekeringsmaatschappijen zelf.
3
De verzekeringswereld kampt met een groot gebrek aan consumentenvertrouwen. Waar moeten we beginnen om dat te herstellen?
We hebben misschien wel te maken met een van de grootste vertrouwenscrisissen uit de mensheid. Het belangrijkste medicijn om vertrouwen te herstellen, is je beloftes nakomen. Denk dus beter na over de balans tussen ‘wat is mijn belofte’ en ‘wat maak ik waar?’ Daar begint vertrouwen, met je beloftes nakomen. Zo werkt het al duizenden jaren.
4
De ruimte voor marketing is beperkt in verzekeringsland: de AFM zit er bovenop. Hoe ga je daarmee om?
Marketing ging ooit over mensen een goed en vertrouwd gevoel geven. Dat is bij verzekeringen toch niet anders? Ergens onderweg zijn we dat kwijt geraakt. Maar dat vertrouwde, goede gevoel, dat kan de AFM toch niet verbieden?
Wat is je advies aan verzekeraars? Hoe komen ze nu echt dicht bij die klant?
‘Dat vertrouwde, goede gevoel kan de AFM toch niet verbieden?’
6
Is er nog een rol voor tussenpersonen in dit werkveld?
Tussenpersonen die op het gebied van aandacht, vertrouwen en tijd wat kunnen betekenen, die leveren toegevoegde waarde. Maar mensen die op die drie vlakken toegevoegde waarde leveren zijn schaars...
7
Zou je zelf eigenlijk in de verzekeringswereld willen werken?
“Ooit ging het erom dat je mensen een goed en vertrouwd gevoel gaf. Toen verzekeraars vanuit de coöperatieve gedachte begonnen, ging het daarom. In Bhutan heb je bruto nationaal geluk als graadmeter voor het land. Partime voor een verzekeraar werken als Chef Geluk dat lijkt me wel wat. En gaat het bij het afdekken van risico of pensioenen daar niet uiteindelijk om? We zijn veel te veel met de kortetermijnwinstmaximalisatie bezig. Wanneer je goed doet, wordt er ook goed over je gepraat. Wel zo belangrijk in onze transparante, internetmaatschappij. Uiteindelijk wordt het voor organisaties die hun beloftes niet nakomen, niet meer mogelijk te overleven. Dat hebben we aan het internet te danken, gelukkig maar.
24
Carla Leeuwerink en Hans Nibbering van Ostrica Vermogensoplossingen hebben als onafhankelijke experts, in opdracht van Kluwer deel 24 in de serie van Kluwers Wegwijzers
BANKSPAREN: SPAREN OF BELEGGEN?
Financieel advies geschreven. Banksparen: sparen of beleggen gaat over concrete oplossingen, waarmee op een gestructureerde manier vermogen kan worden opgebouwd in nieuwe productvormen. Te koop in de webshop bij Kluwer. En bij
Perlas met 10% korting via www.perlasplan.nl/sparenofbeleggen.aspx. Voor meer informatie neem contact op met Perlas: 020 540 83 03.
www.perlasplan.nl/sparenofbeleggen.aspx
Financiële Planning FFP: ‘Fiscale achterstelling van financieel planner onbegrijpelijk’ FFP-voorzitter doet oproep aan overheid De fiscale aftrekbaarheid van een financieel plan draagt bij aan de toegankelijkheid van advies en daarmee de financiële bewustwording van de consument, aldus voorzitter Marc van Poeteren. Hij riep op het FFP-congres omwille van die toegankelijkheid de leden zelfs op om gratis diensten te verlenen. Door Rob van de Laar Het vak van de financieel planner zit in de lift, afgaande op de grote belangstelling voor het FFP-congres. Het was de derde keer dat de vereniging een eigen congres organiseerde en in vergelijking met twee jaar terug is het bezoekersaantal ruim verdrievoudigd: zevenhonderd bezoekers toogden naar Nieuwegein om daar onder meer voorzitter Marc van Poeteren te horen spreken. Die zette in zijn welkomsttoespraak meteen de toon: de financieel planner moet helpen om het financiële zelfbewustzijn van de klant te vergroten, maar de overheid moet zijn bijdrage leveren om de hoge drempel voor de deur van de financieel planner te verlagen. “Uw financieel advies zou tot het basisrecht van elke burger moeten behoren”, zo hield hij zijn gehoor voor. Het is daarom jammer dat de Belastingdienst ook in de meest recente publicaties het standpunt blijft huldigen dat advies en product strikt gescheiden moeten zijn, terwijl financieel advies gekoppeld aan de aanschaf van een product fiscaal wordt bevoordeeld ten opzichte van financieel advies dat losstaat van het product, vindt Van Poeteren. “Dat is toch volslagen onbegrijpelijk!” Door alle kosten van financieel advies aftrekbaar te maken en vrij te stellen van btw, is de consument meer in staat zelfredzaam te worden, aldus de FFP-voorzitter. “Of dit advies nu wel of niet tot aanschaf van financiële producten leidt, zou hierin geen rol mogen spelen.” Integriteitsregister De financieel planner zou moeten worden opgewaardeerd tot ‘financieel huisarts’ die doorlopend de vinger aan de pols houdt. In het verlengde van zijn medische beeldspraak ziet Van Poeteren ook wel iets in een centrale registratie van de integriteit van financieel adviseurs. “De huidige bankierseed, en de voorgenomen uitbreiding ervan naar la-
gere echelons dan de bestuurders, is een stap in de goede richting. Maar een gedragscode zonder afdoend toezicht op de naleving ervan, dreigt in de optiek van de FFP tot een lege huls te worden.” Aan tafel met daklozen ‘Klanten (ver)dien je’, was het thema van het congres. Roger Peverelli, partner bij adviesbedrijf VODW, gaf in dat kader een aantal voorbeelden van de manier waarop bedrijven met klantvriendelijkheid omgaan. Zo zet hypotheekbank Wells Fargo medewerkers aan tafel met klanten die hun huis zijn kwijtgeraakt. In Singapore boekt de bank OCBC successen met het op jongeren gerichte concept Frank, waarbij ze een gepersonaliseerde creditcard kunnen uitkiezen. “Daar wordt door de klant gemiddeld 2,5 uur aan besteed.” Peverelli ondervond aan den lijve dat het helpt als je de klant in de keuken laat kijken. Hij bezocht ooit in Barcelona het beroemde restaurant El Bulli. “Daar werden we als gasten eerst door de keuken geleid voordat we aan tafel gingen. Ik zag wat de koks aan het doen waren en met welke producten ze bezig waren. En dat hielp toen ik de rekening kreeg.” Sociale normen Anita Vegter, bestuurder bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM), gaf de aan-
wezigen een aantal inzichten mee op het gebied van consumentengedrag. “Sociale normen zijn een belangrijke drijfveer voor menselijk gedrag.” Zij gaf daarbij als voorbeeld de Britse overheid, die in brieven van de belastingdienst de zin liet opnemen ‘uit onderzoek is gebleken dat negen van de tien mensen uit uw gemeente hun belasting op tijd betalen’. “Dat leverde de schatkist vele miljoenen ponden op.” Geen opt-out De ACM heeft in de reisbranche maatregelen getroffen om consumenten te beschermen. “Zo zie je bijvoorbeeld dat veel reis- en annuleringsverzekeringen bij vakantieproducten op internet als opt-out worden aangeboden. Consumenten moeten zelf de verzekering uitvinken als ze die niet willen. De kans dat consumenten daadwerkelijk een verzekering afsluiten, is dan veel groter, ongeacht de vraag of die polis ook echt een toegevoegde waarde biedt.” De ACM heeft inmiddels van de reisbranche geëist dat extra diensten niet meer als opt-out worden aangeboden. “Informeren alleen is niet voldoende. De consument motiveren om tot actie over te gaan, is cruciaal”, was een andere les van Vegter. Ze verwees naar de energiemarkt: drie van de vier klanten zegt binnen twee jaar te veranderen van leverancier, maar doet dat uiteindelijk niet.
Tweede titel voor Vernooij Greet Vernooij (Smit Vernooij c.s.) is verkozen tot de eerste FFP-planner van het jaar. Zij versloeg op het FFP-congres in de finale Monique Bergerhof en Robin Klokgieters, werkzaam bij de Rabobank-vestigingen in respectievelijk Horst-Venray en Noord-Twente. Greet Vernooij won begin dit jaar op het PFP Forum ook al de titel ‘financieel planner van het jaar’. In haar dankwoord sprak zij de wens uit dat er omwille van de duidelijkheid één verkiezing voor financieel planners komt. Beide organisaties schijnen zo’n samenvoeging van verkiezingen wel te zien zitten.
Winnaar Greet Vernooij kreeg uit handen van FFP-voorzitter Marc van Poeteren een oorkonde en een persoonlijke vaardigheids- en ondernemerstraining door een topcoach.
17 25 okt 2013
21
Financiële Planning FFP-congres Financieel plan Advies Verkiezing
22
17 25 okt 2013
Social Media Veel vragen en onzekerheid op social media over pensioen Samen met Coosto presenteert AM inzichten in wat er op de sociale media leeft rond verzekeringsonderwerpen. Wat wordt er gezegd over pensioenen? Wie voert de discussie aan? En hoe zit het met de politiek? Wie zet daar de toon? Door Theo van Vugt Normaal trekt het pensioendossier niet zo veel aandacht en is het vooral een ver-van-mijn-bed-show. Maar met de reden van het vertrek van Henk Krol, Prinsjesdag en de Pensioen3daagse, zou je mogen verwachten dat het onderwerp nu wel de gemoederen bezighoudt. En dat is ook zo. Er werd niet eerder op de social media zo vaak over pensioenen gesproken dan op Prinsjesdag 2013. Ook de Pensioen3daagse maakte veel los in de sociale media. Een overzicht. Sentiment Het is niet verbazingwekkend dat er over pensioenen wordt gesproken op social media, wanneer het nieuws er voortdurend over bericht. Goede voorbeelden zijn dus Prinsjesdag en de dag van het vertrek van Henk Krol. Als je deze nieuwsmomenten uitsluit, zie je online veel vragen over het eigen pensioen voorbijkomen van mensen die in onzekerheid verkeren. Een goed voorbeeld is het Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Delta Lloyd speelt hier slim op in door online spreekuren te houden en vragen over het UPO te beantwoorden. Een slimme zet: pensioenen zullen voor mensen nooit helemaal begrijpelijk worden, maar op deze manier voelt het vertrouwd. Op hun website worden tevens de vijf meest gestelde vragen over het UPO beantwoord met video’s.
zo’n 1.500 berichten per dag verschijnen over pensioenen. Vooral op 1 oktober werd er veel over pensioenen gepraat. Dit is normaal gedrag bij meerdaagse evenementen: de eerste dag levert veel meer ‘buzz’ op dan de andere dagen. De grootste ‘hit’ van de Pensioen3daagse was de checklist van Wijzer In Geldzaken. Verder werd er voornamelijk gepraat over evenementen die werden gehouden rondom de driedaagse. Prinsjesdag en Krol Als je kijkt naar de online berichten over ‘pensioen’ in de afgelopen periode, zie je dat er op Prinsjesdag enorm veel over pensioenen werd gesproken. Opvallend is het negatieve sentiment. Dit heeft alles te maken met de kabinetsplannen om de pensioenleeftijd uit te stellen. Naast de piek op 1 oktober (Pensioen3 daagse) zien we dat er ook op 4 oktober enorm veel over pensioenen werd gesproken in de sociale media: dit was de dag van het Volkskrant-artikel over Henk Krol en zijn aftreden.
Politiek Den Haag Op Prinsjesdag werd dus veel over pensioenen gesproken, maar Politiek Den Haag gaf niet thuis. Met name de Kamerleden van PvdA en VVD lieten niets van zich horen. Het laatste akkoord van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP leidde ook niet tot een berichtenstroom over pensioenen. De grootste pensioenpraters van de afgelopen maanden op Twitter onder de Kamerleden zijn: Paul Ulenbelt (SP), Steven van Weyenberg (D66), Pieter Omtzigt (CDA) en -hoe ironisch- Henk Krol (50+). Het zal geen verrassing zijn dat laatstgenoemde na zijn ontslag niets meer heeft getwitterd.
Twitterende Kamerleden Afgelopen periode zagen we ook dat de website mijnpensioenoverzicht.nl onder vuur lag. Half juli verscheen een bericht dat de website soms onvolledig is. De AFM had een onderzoek verricht en op AMweb verscheen een bericht hierover. Soms ontbreken de gegevens van ‘kwetsbare groepen’. “De gegevensverwerking van deeltijdgepensioneerden of van arbeidsongeschikten loopt niet altijd automatisch mee in de administratieve processen van pensioenuitvoerders”, concludeert de AFM. In de sociale media is te zien dat hier veel over gepraat wordt, maar dat weinig mensen inhoudelijk echt op de zaak ingaan. Kortom, zo’n nieuwsbericht zorgt voor een flinke deuk in het vertrouwen van mijnpensioenoverzicht.nl. En het blijkt lastig om dat te herstellen of te corrigeren. Pensioen3daagse Tijdens de Pensioen3daagse (op 1, 2 en 3 oktober) werd in de social media flink meer gesproken over pensioen dan op andere dagen: zo’n 7.000 berichten in drie dagen, waar normaal
@paululenbelt @svanweyenberg @PieterOmtzigt @HenkKrol @martijnvdam
Aantal pensioentweets 45 37 29 19 7
Alle data is gemeten op het Nederlandse sociale web met Coosto; een socialmediamonitoring- en webcaretool. De tool indexeert sociale netwerksites, nieuwssites, blogs en fora en gebruikt daarvoor een speciaal ontwikkeld webarchief dat dagelijks wordt aangevuld met miljoenen berichten vanuit meer dan 400.000 bronnen. Meer informatie: www.coosto.nl.
Column
17 25 okt 2013
Begraven 3.0
23
“Wat zeg je nou? De kist hérgebruiken?” De accountmanager knikt. “Waarom zou je zo’n dure kist de oven insturen?” Tja. Hij heeft een punt. Maar toch. Het idee. Zo’n kist waar al een ander in gelegen heeft. Een dooie nog wel! Een andere mogelijkheid om op de uitvaart te bezuinigen: de budgetkist. Van een soort karton. Helaas inmiddels in Nederland alweer verboden, want hij vloog al in brand als je een peuk opstak. Tja, dat kan niet natuurlijk niet. Roken op een begrafenis. Gelukkig zijn er inmiddels alternatieven. Goedkope kisten die wél veilig zijn. Je kunt ze online bestellen, helemaal 3.0. “En de goedkoopste uitvaart is géén uitvaart”, zegt de accountmanager.“Schenk je lichaam aan de wetenschap en je maakt bijna geen kosten.” Maar dáár is hij, als vertegenwoordiger van een grote uitvaartverzekeraar, natuurlijk geen voorstander van. Sommige mensen bezuinigen op boodschappen, anderen op hun begrafenis. Het leven draait om keuzes maken. De dood ook. En de dood hoeft niet duur te zijn. Toch kiezen de meeste mensen niet bewust voor een goedkope uitvaart. Zo’n keus is meestal het gevolg van een te laag budget. Geen verzekering of een te laag verzekerd bedrag. En zoiets kan – vooral voor de nabestaanden – heel onprettig zijn. Je neemt tenslotte definitief afscheid van een ouder/geliefde/partner en je wil een waardig afscheid. En dus vormt het product ‘uitvaartverzekering’ nog altijd een belangrijk onderdeel van ons adviesgesprek.
Ik geef de accountmanager een kopje koffie (zonder cake) en we praten nog wat verder. Ik ben oprecht verbaasd over de veranderingen die er in de uitvaartmarkt gaande zijn. Budgetbegraven aan de ene kant (’s ochtends cremeren is goedkoper, de as niet meenemen scheelt ook), aangeklede borrels, cateringverzoeken en ‘diensten op locatie’ aan de andere kant. Misschien moet ik toch maar weer eens een paar klant gaan bellen. Als de accountmanager is vertrokken, kijk ik nog eens goed naar de nieuwe uitvaartwaardemeter. Begraven is duurder dan cremeren. En wil je een grafmonument dan nemen de kosten exponentieel toe. Ik draai meteen maar even een lijst uit van alle klanten die een losse uitvaartpolis hebben lopen. En als ik dan toch bezig ben, dan neem ik mijn eigen verzekering ook maar meteen even mee. Want die borrel, daar wil ik dan nog wel op bezuinigen (die nemen ze dan maar thuis), maar om nou in de kist van een ander te gaan liggen? Om de dooie dood niet! Esther Vuijsters
[email protected]
Esther Vuijsters, freelance schrijfster en adviseur bij Vuijsters Financiële diensten, schrijft maandelijks een column in AM over de dagelijkse adviespraktijk.
[ A D V E R T E N T I E ]
IN DE WOLKEN MET DE LAAGSTE PRIJS PER AANGIFTE
v.a. €0,9 9 per aangif te!
U zit toch niet te wachten op naheffingen en verborgen kosten?
KBP Aangiftesoftware is de goedkoopste en blijft de goedkoopste: v.a. € 0,99 per aangifte. Bovendien: vanaf 2014 ook ‘in the cloud’ beschikbaar. Een beter aanbod is er niet. Nu bent u toch helemaal in de wolken? H t alle alle l s-i s-in-é n-één n-é én aan aangif gi tep gif tepakk akket akk et • Hé clu usieff VA VA en en Toes Toeslag lagen en • InI clusie n € 0,9 naf 0,99 9 per per aan aa gif iftee • VaVanaf Geen en ver ve bor bo gen ko koste sten, ste n, gee g n nahe aheffi ffinge gen • Ge sca cale ach a ter tergro g ndi gro ndinfo n rma nfo rmatie tie me mett Kluw Kluwer uwer Fis Fiscaa caa aal+ l+ + • FiF scale Eenvo nvo nv oudi udige ge con conver versie ver sie i va anui nuitt Else Else sevie sevie vi r of of SDU SDU • Ee 2014 14 4 ook ‘iin thee cloud’ clo loud d’ be besch sch schikb ch hikb ikbaar aarr • In 20 B ste he helpd lpdesk esk in aa aangi ngifte ftelan lan nd! d! • Be
Bestel B t l nu off maak een afspraak met onze accountmanager via www.kbpaangiftesoftware.nl KBP Aangiftesoftware Werkt in uw voordeel
24
17 25 okt 2013
Online
ICT
Consument kiest voor online ‘Intermediair heeft voorsprong op verzekeraars’
Intermediair Vergelijken Meerwaarde
Online sluiten is in de afgelopen jaren flink gegroeid. Zo wordt 80% van de zorgpolissen al online gesloten. Schadeverzekeringen wordt door 40% online gesloten. Van de complexe producten wordt inmiddels al 30% via internet gesloten. Daarnaast zal het online beheer een zo mogelijk nog hogere vlucht nemen. Online zelfbedieningsconcepten zijn hierbij ‘een must’. Dat stellen Eric Landwaart, managing consultant bij onderzoeksbureau Gfk en Hans van Oosterom, productmanager Frontoffice bij softwarebedrijf CCS. Door Manon Vonk
Eric Landwaart: “Je ziet dat er ook een sterke behoefte is om zakelijke verzekeringen te vergelijken. Dat kan nu nog niet.”
In Engeland wordt 70% van de autoverzekeringen online gesloten, waarvan driekwart via vergelijkingssites. Die ontwikkeling zet ook door in Nederland. Volgens Eric Landwaart, managing consultant bij onderzoeksbureau Gfk, heeft de klant momenteel behoefte aan drie
dingen. In de eerste plaats is dat de mogelijkheid om online een verzekering te kunnen vergelijken. Daarna moeten de verzekeringen ook online gesloten kunnen worden. Maar zo mogelijk nog belangrijker voor de klant is de mogelijkheid om polissen in te kunnen zien, mutaties door te geven en online een schade te kunnen melden. “Als je als intermediair die propositie neer kunt leggen, dus van beheer, vergelijken en sluiten, dan bied je toegevoegde waarde”, zegt Landwaart. “Dat is het enorme voordeel dat je als intermediair hebt ten opzichte van internetverzekeraars en direct writers.” Mix Hans van Oosterom, productmanager Frontoffice bij softwarebedrijf CCS, vindt dat het verder moet gaan dan vergelijken, sluiten en de ‘reality-check’. “Het gaat om de volledige filosofie om het serviceniveau naar een hoger plan te tillen. Het gaat om multi-channel en daar bied je als volmachtbedrijf toegevoegde waarde voor de consument. De gevolmachtigde kan onafhankelijk voor de klant de juiste producten samenstellen die echt inspelen op zijn behoefte. Juist door de mix van online en offline creëer je voor de klant meer toegevoegde waarde.” Sterk concept Ook volgens Landwaart is alleen het online zetten van “fantastische modules” niet dé oplossing. “Als er niemand komt, heb je daar niets aan. Je maakt het makkelijker voor je bestaande klanten, maar nieuwe klanten zul je er niet snel door krijgen. Een nieuwe klant denkt name-
Volgens Van Oosterom is het verhogen van het serviceniveau in de verzekeringsmarkt uiterst belangrijk: “Kijk bijvoorbeeld naar Zalando. Vroeger ging je naar de winkel, want je moest schoenen passen. Nu bestellen mensen gewoon twee paar schoenen. Wat niet past, kan zonder kosten geretourneerd worden. Zij zetten een nieuwe standaard neer als het gaat om het serviceniveau. Andere bedrijven zullen zich hier aan moeten gaan conformeren willen ze mee kunnen komen.” Landwaart deelt de mening van Van Oosterom. “De klant is inderdaad gewend geraakt aan dit ‘nieuwe’ serviceniveau en zit daarnaast graag zelf aan het stuur. Het vertrouwen is niet groot in de verzekeringsbranche, dus de consument heeft graag zelf de touwtjes in handen.” Van Oosterom vult aan: “De klant wil zelf kunnen bepalen wanneer en via welk kanaal hij de interactie kan aangaan met het intermediair. Het is dus de taak van het intermediair om hier op in te spelen door met een goed zelfbedieningsconcept te komen, waarbij een juiste mix wordt gecreëerd tussen online en offline kanalen.” Provisieverbod “Uit het door GfK uitgevoerd onderzoek naar de effecten van het provisieverbod blijkt dat de helft van de consumenten het liefst alles zelf doet, zodra ze horen dat ze moeten betalen voor advies over complexe producten. De andere helft kiest voor het hybride model, waarbij ze een deel zelf doen met daarnaast de mogelijkheid om terug te vallen op advies. Voor eenvoudige producten neigt men
‘Twijfelaars kunnen over de streep getrokken worden met een hybride model’ lijk niet aan een intermediair als hij wil vergelijken en online sluiten. De reden dat men kiest voor een intermediair, is niet omdat deze online is, blijkt uit onderzoek”, aldus Landwaart. “Wat je moet aanbieden, is de combinatie: vergelijken en sluiten, maar wel de ‘reality-check’ . Dus de adviseur die nog checkt of jouw keuze de goede is of dat je het toch beter anders kunt doen. Die combinatie is uniek en als intermediair ben je de enige die dat kan aanbieden. Dat is een sterk concept.”
nog meer naar zelfbediening, maar kunnen ‘online twijfelaars’ over de streep getrokken worden met een hybride model”, zegt Landwaart. “Ongetwijfeld zal het provisieverbod meespelen in de overweging van de klant om meer zelf te doen, maar dat is niet doorslaggevend”, meent Van Oosterom. “De klant weet dat hij moet betalen voor advies, ook online.” Zakelijke markt Landwaart constateer dat er ook in de zakelijke markt steeds meer behoefte is
zelfbedieningsconcepten om online te sluiten. “We gaan het dit jaar opnieuw onderzoeken en ik verwacht daar een sterke stijging. Het was al 20%, maar dat zal nu zeker meer zijn. Daarnaast zie je dat er ook een sterke behoefte is om zakelijke verzekeringen te kunnen vergelijken. Die mogelijkheid is er nu helemaal niet en dat
17 25 okt 2013
25
reedschap om met de klant bezig te zijn en in te spelen op zijn behoefte. En doordat het nu ook buiten kantoortijd mogelijk is, verhoog je het serviceniveau aanzienlijk. Maar de combinatie van online en offline blijft een ‘must’. Als gevolmachtigde/intermediair heb je absoluut een voorsprong op
‘Een nieuwe klant denkt niet aan het intermediair als hij wil vergelijken en online sluiten’ is absoluut een interessante propositie”, aldus Landwaart. Kansen Selfservice gaat bijdragen aan meer interactie met de klant en dat biedt dus ook kansen, stelt Van Oosterom. “Het intermediair beschikt nu over meer ge-
verzekeraars en direct writers”, zegt Van Oosterom beslist. “Je bent in staat om producten van meerdere aanbieders te selecteren die echt aansluiten op de behoefte van de klant. De producten worden dus ook steeds meer toegespitst op de behoefte van de klant: persoonlijk en direct van toepassing.”
Hans van Oosterom. “De klant weet dat hij moet betalen voor advies, ook online.”
[ A D V E R T E N T I E ]
Proef de eenvoud van Kluwer Pensioen Online
Aan de slag met zorg
GA VOOR EEN GRATIS PROEFABONNEMENT NAAR
Zorgverzekeringen zorgen voor extra inkomsten, klantenbinding en vereisen weinig beheer. Nedasco maakt het u makkelijk:
KluwerPensioenOnline.nl
Online vergelijken en aanvragen Tot 10% premiekorting Compleet verzorgde eindklantcampagne Gratis vergelijkingsmodule voor op uw website Uw klant regelt alles online in de klantmap
Zo werkt Nedasco. www.nedasco.nl Serviceprovider in schade, zorg en inkomen.
26 17 25 okt 2013
Recht E-register
De uitwerking van actuele verzekeringsjurisprudentie in deze rubriek wordt verzorgd door mr. C. Banis, mr. M. Keijzerde Korver, mr. P.C. Knijp en mr. J.T. Suijdendorp van advocatenkantoor Stadermann Luiten in Rotterdam.
Aansprakelijkheid notaris Hoge Raad 14 juni 2013, Nederlandse Jurisprudentie 2013 nr. 340 A heeft een recht van eerste hypotheek bedongen op een perceel gelegen op Curaçao. De daartoe strekkende akte is verleden bij notaris B. Een medewerker van notaris B had voorafgaand aan het verlijden van de akte het Kadaster geraadpleegd. In plaats van alle beschikbare registers A t/m F te raadplegen, had deze medewerker volstaan met het raadplegen van het E-register. Daaruit bleek dat een eerder hypotheekrecht op het perceel was doorgehaald. Uit andere registers van het Kadaster bleek echter dat dit niet het geval was en dat het hypotheekrecht nog steeds op het perceel rustte. Dit had tot gevolg dat A niet het gewenste eerste hypotheekrecht, maar slechts een tweede hypotheekrecht op het perceel verkreeg. Daarvoor (en met name voor de schade die A daardoor zou lijden) heeft A notaris B aangesproken.
Meer actuele uitspraken? Kijk onder Archief en Jurisprudentie op:
Zowel de rechtbank als het hof op Curaçao hebben de vordering van A toegewezen. Het hof oordeelde dat de notaris in het kader van de rechercheplicht bij de levering van registergoederen onderzoek dient te doen naar de rechtstoestand van het registergoed in alle openbare registers en dat de notaris niet ermee kan volstaan bij de eerste inzage slechts het E-register te raadplegen. De Hoge Raad laat het arrest van het hof in stand. Het hof heeft terecht geoordeeld dat de notaris alle registers
had moeten raadplegen, nu op de notaris, uit hoofde van zijn taak bij het verlijden van een akte, een zwaarwegende zorgplicht rust ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen die zijn beoogd met de in die akte opgenomen rechtshandelingen. Het feit dat ten tijde van het verlijden van de onderhavige akte op Curaçao onder notarissen het gebruik bestond dat in een geval als het onderhavige bij de eerste inzage werd volstaan met raadpleging van het E-register, maakt één en ander volgens de Hoge Raad niet anders. Nu de notaris door slechts het Eregister te raadplegen een zeker risico neemt met betrekking tot de juistheid van de verkregen gegevens, betekent dit dat de gevolgde gedragslijn (hoe gebruikelijk ook) niet geacht moet worden overeen te stemmen met de hoge mate van zorgvuldigheid die een notaris in dezen dient te betrachten. (CB) Vergoeding van verkoopwaarde, sloopwaarde of herbouwwaarde na brand Hoge Raad 12 juli 2003, Rechtspraak van de Week 2013 nr. 947 A is eigenaar van een pand dat in het verleden werd gebruikt als café en bibliotheek en daarna antikraak wordt bewoond. Het is de bedoeling van A om, na het verkrijgen van de daarvoor vereiste vergunningen, het pand te slopen en op dezelfde plek een nieuw pand
(met een andere bestemming) te bouwen. In de voor het pand afgesloten brandverzekering wordt vermeld dat de verzekerde de herbouwwaarde krijgt, indien hij binnen 12 maanden na een schade-evenement laat weten tot herbouw over te gaan en de herbouw ook daadwerkelijk binnen 24 maanden is afgerond. De verkoopwaarde wordt uitgekeerd indien het pand voor het schade-evenement te koop stond of langer dan zes maanden leegstond of buiten gebruik was. De sloopwaarde wordt uitgekeerd indien de verzekerde voor de schadegebeurtenis al het voornemen had om het gebouw te slopen. Op enig moment gaat het pand door brand teniet. De herbouwwaarde wordt door experts vastgesteld op € 4.500.000 de verkoopwaarde op ruim € 1.500.000 en de sloopwaarde op € 50.000 De verzekeraar keert de sloopwaarde uit. De verzekerde gaat daarmee niet akkoord en vordert in rechte vergoeding van de herbouwwaarde. De rechtbank wijst de vordering van A toe, onder de opschortende voorwaarde dat binnen twee jaar de herbouw overeenkomstig de verzekeringsvoorwaarden is gerealiseerd. De verzekeraar gaat in hoger beroep. Volgens het hof kan de verzekeraar niet volstaan met het uitkeren van de sloopwaarde. Voorafgaand aan de brand was A, bij gebreke van de vereiste vergunningen, namelijk nog niet voornemens om het pand te slopen. Ook kan volgens het hof geen sprake zijn van een vergoeding van de herbouwwaarde, nu A aan de verzekeraar nimmer heeft laten weten tot herbouw te zullen overgaan, laat staan tot herbouw van een gebouw met dezelfde functie. Het voornemen van A was om, mocht hij de vereiste vergunningen niet verkrijgen, het pand te verkopen. Dit brengt het hof ertoe dat de verzekeraar de verkoopwaarde aan A moet uitkeren. Zowel A als de verzekeraar gaan van dit arrest in cassatie. De Hoge Raad laat zich niet inhoudelijk uit over de zaak en doet deze af op art. 81 RO. (CB)
St
gast
27
17 25 okt 2013
algemene muzikale vorming. Kijk met bewondering naar mensen die vol passie een instrument bespelen. Genieten! Facebook, LinkedIn, Twitter? LinkedIn: ideaal voor nieuwe contacten en het onderhouden van je netwerk. Ook handig om mensen uit verleden terug te vinden en weer contact te leggen. Favoriete vervoermiddel? Gezien de afstanden die ik rijd, is dat zeker de auto. Een moment waarin je dingen kunt overdenken, bellen of gewoon naar de radio luisteren. In het weekend en bij goed weer is de fiets favoriet. Heerlijk door de Brabantse natuur en genieten op een zonnig terras.
Paul Staps is bij Florius als manager Intermediaire Verkoop verantwoordelijk voor de contacten en de samenwerking met het intermediair. Ook geeft hij leiding aan distributieconsultants en hij maakt deel uit van het managementteam van Florius. En deze Brabander heeft ook nog een actieve functie met carnaval.
Wat is je achtergrond? Geboren in 1959 en getogen in Tilburg. Mijn vader en moeder zijn beiden werkzaam geweest in de textielindustrie. Ondanks de toen al teruglopende bedrijvigheid hebben mijn zus en ik een onbezorgde jeugd gehad. In alle jaren daarna trouw gebleven aan het Brabantse land. Momenteel woon ik met mijn vrouw Karina met veel plezier in Zundert, zonder kinderen. Voor welk beroep was je voorbestemd? Stoere jongensdromen zijn niet uitgekomen. Ik ben uiteindelijk mijn carrière begonnen bij de toenmalige Amro Bank en verder doorgegroeid in de financiële bedrijfstak. Met deze functie bij een onderdeel van ABN Amro Hypotheken is het eigenlijk weer een klein beetje thuiskomen. Met welk dier voel je je het meest verbonden en waarom? Onze kat. Heerlijk eigenwijs, eigen plan trekken, maar toch ook warmte en aandacht opzoeken. Actief, maar ook de kunst van rust en genieten spreekt me erg aan. Bespeel je een instrument? Het is helaas gebleven bij een opleiding
Waarvan heb je de laatst keer kippenvel gekregen? Bij de positieve uitslag na de eerste reeks chemokuren van mijn moeder. Alle ellende was niet voor niets. Hoop dat ze het volhoudt! Wat is je laatst bijgewoonde massaevenement? Groots met een zachte G. Wat is je leukste of meest bijzondere hobby? Bij voldoende inspiratie pak ik de kwast en schilder ik. Deze creatieve uitspattingen leveren soms best een aardig resultaat op volgens anderen. Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken? Als familie of vrienden hulp nodig hebben, kunnen ze altijd een beroep op me doen. Ook ‘s nachts. Ik lees bij collega’s in deze rubriek nog wel eens over culinaire uitspattingen, maar die heb ik toch liever overdag! Wat doe je op zaterdagmiddag? Is erg afhankelijk van het weer. Fietsen, terras, tuin, winkelen of gezellig koken om ‘s avonds met vrienden te genieten. En op zondag? Vooral geen vaste planning, Wel lekker uitgebreid ontbijten, krantje en de dingen afwerken die in de week zijn blijven liggen. Weleens actief in sportschool? Heb ik eerlijk gezegd niet de discipline voor. Soms thuis op de hometrainer en regelmatig een partijtje tennis. Beste popsong aller tijden? Child in Time van Deep Purple. Prachtige opbouw
Volgende vakantiebestemming? Italië. Welk land kies je bij gedwongen emigratie? Duitsland. Mijn vrouw is daar geboren en getogen. In het Schwarzwald en aan de Bodensee woont mijn schoonfamilie. Prachtig. Wat vond je het mooiste sportmoment aller tijden? Toen mijn kleine nichtje in haar eerste echte hockeywedstrijd scoorde. Zo blij en zo trots. Jouw beste sportprestatie ooit? Ik was in mijn jeugd best wel succesvol in atletiek. Is helaas daarbij gebleven. Tegenwoordig kan ik erg genieten van een mooie backhand-pass bij tennis. Helaas te sporadisch. Wat was jouw slechtste beslissing/grootste blunder ooit? Niets wat echt is blijven hangen, dus het zal allemaal wel meegevallen zijn. Althans voor mij! Je hebt onverwacht een dag vrij. Wat ga je doen? Heerlijk uitwaaien aan zee samen met Karina. Wat is je favoriete drank(je)? Wijn en bij gelegenheid een heerlijk koud biertje. Waar heb je een uitgesproken hekel aan? Ja zeggen en nee doen. Dubbele of verborgen agenda’s vind ik echt verschrikkelijk. Wat in de branche had je liever willen missen? Belangrijk nu is dat we vooruitkijken en dat we geleerd hebben van het verleden. Soms lijkt het of we niets geleerd hebben. Juist daarmee winnen we het vertrouwen niet terug. Doe je iets op het terrein van vrijwilligerswerk? Voorzitter van de Carnavalsstichting Tilburg. De grootste vrijwilligersorganisatie van Tilburg. Samen met zo’n 160 vrijwilligers verantwoordelijk voor 25 evenementen in Kruikenstad (zo heet Tilburg met carnaval). Wat moet je koste wat het kost ooit nog eens doen? Koste wat het kost eigenlijk helemaal niets. Geluk zit al in het genieten van de kleine dingen en die kosten vaak niets.
28
17 25 okt 2013
Deze rubriek bevat actuele benoemingen en functiewisselingen in de bedrijfstak. Berichten en digitale kleurenfoto’s (minimaal 300 dpi en 50 mm breed, liefst JPG-formaat) kunnen gestuurd worden naar
[email protected].
Bruno Oudega (42) is de nieuwe directeur Operations & IT van Quion. Hij is afkomstig van ABN Amro Hypotheken, waar hij sinds 2008 directeur Operations was. Daarvoor werkte hij in diverse managementfuncties bij onder andere Bouwfonds Hypotheken. Hij zal per 1 januari 2014 Pieter van der Wal opvolgen die tot voor kort deze functie vervulde.
Floris van der Kolk (41) is onlangs aangesteld als salesdirector bij LeanApps, leverancier van standaardsoftware voor de polisadministratie van levens,- uitvaart- en pensioenverzekeraars. Van der Kolk was sinds 2011 werkzaam bij het bedrijf als manager Projects and Delivery. In zijn nieuwe functie is hij verantwoordelijk voor alle commerciele activiteiten in de Benelux. Tevens maakt hij deel uit van het managementteam.
Rob Revet (42) is begin vorige maand benoemd tot brandmanager bij Delta Lloyd. Hij gaat zich onder andere richten op het coördineren van de merkcampagnes, het integreren van de interne en externe merkcommunicatie, internal branding en content marketing. Revet was de afgelopen zeven jaar interim marketingprofessional en voerde opdrachten uit voor onder andere ASR, Dela, Aegon en WestlandUtrecht.
Per 1 oktober is Peter Engels (51) directeur geworden van business-consultancy Novisource. Engels heeft 25 jaar ervaring in de pensioen- en verzekeringsbranche en was hiervoor werkzaam bij RGP, een dienstverlener op het gebied van interim-management.
Bij Delta Lloyd Bank is Steven Jonkman medio oktober benoemd tot directeur Operations. Jonkman werkt sinds 2002 bij Delta Lloyd, de afgelopen drie jaar als directeur Infrastructuur en Facility Services. In deze functie wordt hij opgevolgd door Berrie Vlietstra die sinds 2009 manager van het Datacenter is.
Univé heeft deze maand Martijn Lekx (37) benoemd als manager Marketing. Hij vervangt hiermee Ton Timmermans die deze functie op interim-basis vervulde. Lekx heeft sinds 2005 diverse managementfuncties bekleed binnen Zwitserleven.
Hoogleraar Jaap Koelewijn, verbonden aan het Nyenrode Center of Finance, bekleedt sinds deze maand de leerstoel Governance Trustsector . Door onderzoek en onderwijs gaat hij het vakgebied Governance binnen de trustsector op wetenschappelijke basis verder ontwikkelen. Holland Quaestor, de beroeps- en belangenorganisatie voor trustkantoren, verbindt zich voor een periode van vier jaar aan Nyenrode Business Universiteit met deze leerstoel.
Lars van der Veen is als accountmanager begonnen bij Kooijmans software/Rolls. In deze functie zal hij de verkoop in de buitendienst en het accountbeheer voor zijn rekening nemen. Van der Veen was eerder werkzaam bij VGZ en als adviseur zorg- en inkomensverzekeringen bij Care & Insurance/Mandema & Partners.
Begin deze maand is Marc Leemberg als manager Sales & Marketing in dienst getreden bij serviceprovider Nedasco. Hij komt van ABN Amro, waar hij commercieel manager Intermediaire Verkoop was.
Een jaar na haar aantreden als commercieel directeur is Marjantine Jakobs alweer vertrokken bij Unigarant. Jakobs was als commercieel directeur verantwoordelijk voor sales, marketing, communicatie en klantencontacten. Haar taken worden waargenomen door algemeen directeur Lidwien Suur. Unigarant zegt dat na evaluatie gezamenlijk besloten is de samenwerking niet voort te zetten.
Foutje Karin Bos (44) is half oktober benoemd tot directeur Proces- & Verandermanagement bij de divisie Schade & Inkomen van Achmea. Bos werkt al enkele jaren bij Achmea als directeur Financiën en Risk bij de stafdienst Informatiemanagement & -technologie. Ze wordt opgevolgd door Berlinda van den Hoeven (42) die sinds 2010 bij Achmea werkt en nu nog manager Planning en Control bij de stafdienst Financiën is.
In AM 15 (pag. 3) wordt in het artikel over het vakbekwaamheidsstelsel een motie besproken van Kamerleden Aukje de Vries en Wouter Koolmees. Daarbij is De Vries abusievelijk met het CDA in verband gebracht; zij is echter Tweede Kamerlid voor de VVD.
Afspraken zoeken adviseur m/v
Dankzij een sterk en degelijk merk dat staat voor onafhankelijk en breed financieel advies weet de consument Van Bruggen Adviesgroep te vinden, ook in een turbulente markt. Onze unieke marketingmix genereert ook in beschikbare rayons - waaronder
Groningen, Gorinchem, Alphen aan den Rijn, Utrecht/ Nieuwegein, Twente en Maastricht - nieuwe afspraken. Kijk op www.vliegendestartingeldzaken.nl voor overige, vrije rayons. We geven u vast 8 goede redenen voor een kennismakingsgesprek: 1. Financieel gezonde organisatie 2. Resultaten boven marktniveau 3. Kant-en-klare afspraken voor de aangesloten adviseurs 4. Goed verdienmodel van 85/15 5. Bekend van TV Makelaar, radio, internet en de Nationale Hypotheken Krant 6. Open, betrokken en prettige onderlinge samenwerking 7. Adequate ondersteuning en faciliteiten. We doen het samen 8. Betrokken centrale organisatie met visie en slagkracht Bel nu Frank van den Elzen via (055) 580 55 55 of mail naar
[email protected] Ook adviseur van
Centrale organisatie: Kerklaan 6, 7311 AG Apeldoorn
www.vanbruggen.nl
Social Media Event
MET PE-PUNTEN/ UREN
Hoe haalt u als financiële professional écht meer omzet uit social media? VRIJDAG 13 DECEMBER 2013 | POSTILLION HOTEL UTRECHT-BUNNIK
MELD U VANDAAG NOG AAN VIA: KLUWER.NL/SOCIALMEDIA VRIJDAG 13 DECEMBER 2013 POSTILLION HOTEL UTRECHT-BUNNIK
Meer informatie en aanmelden: www.kluwer.nl/socialmedia
29
17 25 okt 2013
30 17 25 okt 2013
Expirerende lijfrentes: wie gaat dat betalen? De AFM heeft het advies rond expirerende lijfrentes onder een vergrootglas gelegd. Verzekeraars krijgen een forse tik op de vingers, maar het zijn de onderzochte adviezen die de toezichthouder pas echt kopzorgen geven. Bij drie van de vijf partijen bevatte de meerderheid van de adviesdossiers niet alle klantinformatie die noodzakelijk is om passend te kunnen adviseren. De AFM vraagt zich af of haar eerdere aanbevelingen op complexe producten wel worden toegepast bij expirerende lijfrentes. Uit de reacties op AMweb valt op te maken dat de oorzaak hiervan lang niet altijd bij de adviserende partij hoeft te liggen. De klant zelf speelt daarin ook een belangrijke rol. Struikelblok “Hoewel ik voorstander ben van het provisieverbod, zijn dit soort producten een uitzondering. Klanten willen niet voor advies betalen, sterker nog ze zijn vaak niet eens bereid om € 200 te betalen voor uitsluitend bemiddeling. De AFM kan niet verwachten dat een adviseur een uitgebreid advies uitbrengt als de klant niet wenst te betalen.” Het betalen voor advies blijkt ook voor andere adviseurs een struikelblok te zijn. “De adviesnota bij een expiratie van € 10.000 ligt de klant zwaar op de maag. Wil je alles doen zoals de AFM dat wil, dan moet je een nota van mini-
AM is een onafhankelijk tijdschrift voor de verzekeringswereld. Hoofdredactie: Theo van Vugt Eindredactie: Jeannette Beentjes Redactie: Jannie Benedictus, Lia van Engelen, Alex Klein, Yvonne Neppelenbroek, Rob van de Laar en Marjon Haan (redactieassistent). Medewerkers: Robert Paling, Manon Vonk Secretariaat: tel. 0172-466 616 Postbus 4, 2400 MA, Alphen a/d Rijn Internet: www.amweb.nl e-mail:
[email protected] Abonnementen: 0900-500 50 60 Uitgever: Nicole Gorseling, 0570-647 102 Marketing: Joris Krabbenborg, 0570-648 910
maal € 1.000 maken, dat kan natuurlijk niet. Dan maar ‘execution only’ voor € 200, met alle gevolgen van dien.” Maar zelfs dat bedrag is voor sommige klanten nog te hoog, is de ervaring van een ander. “Kreeg laatst ook een expira-
tiebericht. Klant gebeld , afspraak gemaakt, geïnventariseerd maar werd voordat ik er op kantoor mee aan het werk wilde gaan al gebeld. De € 200 die ik ervoor vroeg was veel te veel, de accountant zou dat wel even voor hem regelen.”
De nieuwe Bedrijfsregeling Brandregres die op 1 januari van kracht wordt... is een verkapte poging van verzekeraars hun avb-premieopbrengsten te verhogen 6 % is alleen fair als de brandpremies tegelijkertijd worden verlaagd 25 % zal ervoor zorgen dat verzekerden beter opletten en dus preventief werken 19 % werkt meer juridische procedures in de hand om onzorgvuldigheid te bewijzen
50 % 0
10
20
30
40
50
60
70
400
Social media
Het thema van de Verzekeringsbranchedag 2013 is ‘Samen’. Download nu de VBDAG-app in de Apple Appstore en in de Google Play Store, of volg het laatste nieuws op VBdag.nl, @vbdag op Twitter, de groep Verzekeringsbranchedag op LinkedIn of het Facebook-account ‘verzekeringsbranchedag’.
Volg ons ook op www.twitter.nl/amweb_nl of discussieer mee op de LinkedIngroep van AssurantieMagazine.
Fotografie: Fotobureau Roel Dijkstra, Vlaardingen
via
[email protected] of via 0900- 500 50 60.
Vormgeving/prepress:
Betaald abonnement Voor personen buiten de doelgroep kost het jaarabonnement € 125 (incl. btw). Abonnementen kunnen schriftelijk of per e-mail tot uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Kluwer legt gegevens van abonnees vast voor uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact opnemen met Kluwer Klantenservice: tel. 0570-673 555. Of e-mail naar:
[email protected].
colorscan Voorhout - www.colorscan.nl Basisontwerp: Staal&Duiker, Haren Druk: Senefelder Misset, Doetinchem Advertentieafdeling: Postbus 23, 7400 GA, Deventer Staverenstraat 32015, 7418 CJ Deventer Emilie Kars en Gerdien Ruitenbeek, tel. 0570-648 913, e-mail:
[email protected] Media Order Services: Anja Wanink tel. 0570- 648 604 e-mail:
[email protected] Gratis abonnement Personen met een functie in de verzekeringsbranche komen in aanmerking voor een gratis abonnement. Een aanvraagformulier staat op AMweb.nl. U kunt contact met ons opnemen
Auteursrecht Alle rechten in deze uitgave zijn voorbehouden aan Kluwer. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van art. 16h t/m 16m Auteurswet jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB). Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan.
ISSN 0167-3882
A S S U RA NT I EMAG A Z I NE
AM Masterclass: studiemiddagen over actuele onderwerpen in de verzekeringsbranche, georganiseerd door AssurantieMagazine
Wegens succes herhaald!
AMmasterclass
ELEKTRONISCH VERZEKEREN: JURIDISCHE VALKUILEN IN DE PRAKTIJK Donderdag 21 november 2013 NH Jan Tabak, Bussum
Sprekers Dhr. Prof. mr. J.G.J. Rinkes Dhr. Mr. F. Stadermann Dhr. Prof. mr. drs. M.L. Hendrikse
Online verzekeren dagelijkse praktijk? Zorg dat u op de hoogte bent van alle juridische aspecten Inclusief boek ‘Juridische aspecten van het elektronisch verzekeren’
Meer informatie en inschrijven? www.amweb.nl/opleidingen
Samen werken aan een goed product?
Klaverblad Verzekeringen biedt gewoon goede verzekeringen aan voor particulieren en het MKB. We werken hiervoor graag samen met professionele en onafhankelijke assurantieadviseurs. U adviseert de klant, wij leveren gewoon goede verzekeringen. Samen hebben we een goed product. Wilt u ook samen werken aan een goed product? Neem dan contact op met onze groep Relatiebeheer (079 - 3 204 620 of
[email protected]). Wij brengen u dan in contact met de rayonmanager in uw regio.
www.klaverblad.nl