Ver van huis?
26 maart 2015 Pieter Schut Notaris vastgoed
Ver van huis Parlementaire enquête Woningcorporaties Commissie van Vliet: "Het was een giftige cocktail van overambitieuze directeuren, falend toezicht, gebrek aan duidelijke grenzen en doorgeslagen zelfregulering. Dat heeft veel maatschappelijk vermogen doen verdampen. Iedereen, of dit nu de politiek, brancheorganisaties of banken waren, zij stonden erbij en keken ernaar. Ondanks de vele signalen dat dit stelsel uit de bocht vloog."
2
Parlementaire enquête Woningcorporaties 1. 2. 3. 4.
Wat ging er mis? Hoe kon dat gebeuren? Wie zijn daarvoor verantwoordelijk? Hoe kan het beter?
3
1. Wat ging er mis? • • • •
Falende corporatiebestuurders Falend toezicht Falende politiek Fundamentele problemen in het stelsel
4
2. Hoe kon dat gebeuren? • • • •
Menselijk gedrag Gebruik aan duidelijke grenzen Gebrekkige governance Veel geld en weinig risicobesef
5
3. Wie of wat is daarvoor verantwoordelijk? • • • •
De (falende) bestuurders en het ontbreken van tegenkracht Tekortschietende zelfregulering door de sector Onvolwaardig publiek toezicht Politiek onvermogen
6
4. Hoe kan het beter? • • •
Alternatieven Naar verbeteringen in het huidige hybride stelsel 1. Cultuuromslag bewerkstelligen Aanbevelingen: I Grenzen stellen 2. Terug naar de kerntaak: begrenzen van (neven)activiteiten 3. Begrenzen van werkgebied 4. Begrenzen van schaalgrootte IIa Externe governance versterken 5. Centrale kaderstelling, lokaal bindende afspraken 6. Gemeenten meer invloed: vergroten democratische legitimiteit 7. Versterking positie huurders: vergroten maatschappelijke legitimiteit 8. Onafhankelijk en geïntegreerd extern overheidstoezicht door Woonautoriteit
7
4. Hoe kan het beter (2) IIb Interne governance versterken 9. Versterking en professionalisering intern toezicht 10. Evenwichtiger corporatiebestuur 11. Versterking taakinvulling accountant 12. Vergroting controleerbaarheid en transparantie III Geld beteugelen 13. Meer prikkels in het borgingsstelsel 14. Financieringsmogelijkheden en zorgplicht vergroten 15. Herinrichting borgingsstelsel 16. WSW als hoeder van de borg IV Gedrag verbeteren 17. Integriteit: fraude en zelfverrijking hard aanpakken 18. Experimenteren met alternatieven voor woningcorporaties
8
Herziening Woningwet
Cliëntendag 26 maart 2015 Ingrid Warfman Advocaat Huurrecht
Programma • • • • • • •
Voorgeschiedenis Kerntaak Overige taken Prestatieafspraken met gemeente en bewonersorganisaties Scheiden of splitsen DAEB en niet-DAEB activiteiten Governance Extern toezicht en Sanering
10
Voorgeschiedenis (1) ‐ Woningwet 1901 ‐ Woningcorporaties in de jaren negentig financieel zelfstandig ‐ Europese Commissie: staatssteun alleen voor ‘diensten van algemeen economisch belang’ (DAEB) ‐ Misstanden in de corporatiesector
11
Voorgeschiedenis (2) ‐ Wetsvoorstel Woningwet al enige tijd in voorbereiding (20102011) ‐ Aanscherping via Novelle ‐ Nieuwe Woningwet op 11 december 2014 door de Tweede Kamer aangenomen ‐ Wetsvoorstel in de Eerste Kamer op 17 maart 2015 unaniem aanvaard ‐ Inwerkingtreding 1 juli 2015
12
1. Kerntaak (1) Woningcorporaties moeten terugkeren naar hun kerntaak: het bouwen, verhuren en beheren van sociale huurwoningen aan mensen met een lager inkomen of aan mensen die om andere redenen moeilijk passende huisvesting kunnen vinden. Daarnaast mogen woningcorporaties alleen specifiek omschreven maatschappelijk vastgoed en bepaalde diensten voor leefbaarheid als ‘diensten van algemeen economisch belang’ (DAEB) ontwikkelen en exploiteren.
13
1. Kerntaak (2) a) Passend toewijzen ‐ Inkomen ‐ Fysieke of psychische beperkingen b) Maatschappelijk vastgoed zoals bijvoorbeeld: ‐ Gemeenschapscentrum ‐ Dorps- of wijkbibliotheek ‐ Basisschool ‐ Centra voor jeugd en gezin Voorwaarde: alleen in gebieden waar de woningcorporatie woningen in bezit heeft.
14
1. Kerntaak (3) c) Leefbaarheid ‐ Investering in de omgeving van de woningen ‐ Initiatieven van huurders ondersteunen ‐ Afspraken met gemeente en bewonersorganisaties binnen de grenzen van de wet d) Duurzaamheid ‐ Voorzieningen aanbrengen die bijdragen aan duurzaam energiegebruik e) Diensten aan bewoners ‐ Alleen aan huurders
15
2. Overige taken ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐
Niet DAEB-activiteiten Voorbeeld herstructureringswijk Geen andere marktpartij die interesse heeft Markttoets gemeente Oordeel Autoriteit Woningcorporatie Oordeel Waarborgfonds Sociale Woningbouw
16
3. Prestatieafspraken met gemeente en bewonersorganisaties (1) Woningcorporaties dragen bij aan het gemeentelijke volkshuisvestingsbeleid Bijdrage wordt vastgelegd in prestatieafspraken tussen gemeente, bewonersorganisatie en corporatie Minister Gemeente Woonvisie of volkshuisvestingsbeleid
17
3. Prestatieafspraken met gemeente en bewonersorganisaties (2) Huurders ‐ Woningcorporatie stuurt de huurdersorganisatie jaarlijks de jaarrekening, het jaarverslag en het volkshuisvestingsverslag ‐ Woningcorporatie stuurt jaarlijks overzicht van voorgenomen werkzaamheden ‐ Huurdersorganisatie heeft het recht commissarissen voor te dragen voor de Raad van Toezicht. De voordracht is bindend
18
4. Scheiden of splitsen DAEB en nietDAEB activiteiten Administratieve scheiding of juridische afsplitsing in een woonvennootschap Voor 1 januari 2017 ‐ Administratieve scheiding ‐ Juridische splitsing ‐ Vrijstelling kleine woningcorporaties (jaaromzet van minder dan € 30 miljoen en waarvan de niet-DAEB activiteiten maximaal 5% bedragen van de jaaromzet en de niet-DAEB investeringen per boekjaar maximaal 10% bedragen van de totale jaarinvesteringen).
19
5. Governance Herziening Woningwet stelt regels aan de kwaliteiten van bestuurders en voor het interne toezicht van Woningcorporaties.
20
6. Extern toezicht en Sanering Autoriteit Woningcorporaties ‐ beoordeelt het financiële en volkshuisvestelijke beleid, het beheer en de financiële situatie van de woningcorporatie en van haar dochtermaatschappijen ‐ aan de hand van voor 1 juli toegestuurde stukken en bezoeken WSW ‐ borgt de leningen van de woningcorporaties ‐ komt onder toezicht van de Minister ‐ gaat sanering van woningcorporaties voor haar rekening nemen
21
WNT
26 maart 2015 Norbert Laane advocaat arbeidsrecht
WNT
Kan maximum ontslagvergoeding € 75.000,- worden omzeild? • Bestuurder blijft in dienst, maar treedt terug als bestuurder • WNT niet van toepassing op gewezen topfunctionaris • Ontslagvergoeding mag hoger zijn dan € 75.000,– Plicht openbaarmaking – Motiveringsplicht vergoeding hoger dan € 75.000,– Meldingsplicht accountant 23
WNT
Componenten bezoldiging communicerende vaten • • • •
Salaris Onkostenvergoeding Pensioenpremie Ook als je onder overgangsrecht valt
24
25
26
27
HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT EN GRAAG TOT ZIENS!
28