Veluwse Poort in beeld Een onderzoek naar de bekendheid en beeldvorming van Veluwse Poort
INHOUDSOPGAVE 1.
Inleiding ....................................................................... 2 1.1. Aanleiding .................................................................................................... 2 1.2. Doel van het onderzoek ............................................................................... 2 1.3. Probleemstelling ........................................................................................... 2 1.4. Onderzoeksvragen ....................................................................................... 2 1.5. Methode ....................................................................................................... 2
2.
Bekendheid Veluw se Poort ............................................ 3 2.1. Bekendheid verschillende locaties ............................................................... 3 2.2. Hoe bekend? ................................................................................................ 3
3.
Beeld Veluw se Poort ..................................................... 4 3.1. Waardering locaties ..................................................................................... 4 3.2. Rapportcijfer ................................................................................................. 4 3.3. Associaties ................................................................................................... 4 3.4. kenmerken van toepassing .......................................................................... 6
4.
W onen in de Veluw se Poort ........................................... 7 4.1. Verhuizen naar de Veluwse Poort?.............................................................. 7 4.2. Waarom? ...................................................................................................... 7 4.3. Waarom niet naar de Veluwse Poort verhuizen? ......................................... 8 4.4. Woonwensen ............................................................................................... 9
5.
Belangrijkste resultaten .............................................. 11
1
1. INLEIDING
1.1. AANLEIDING Woon je straks op Veluwse Poort of op Maurits-Noord? En hoeveel mensen kennen de naam Veluwse Poort überhaupt eigenlijk al? Tot nu toe is onduidelijk in welke mate en in welke hoedanigheid Veluwse Poort bekend is onder de inwoners van Ede, en welk beeld Edenaren hebben van de nieuw te bouwen wijk. Daarnaast is onduidelijk in welke mate en hoe mensen buiten Ede Veluwse Poort kennen en tegen de nieuwe wijk aankijken. Om de marketing van dit nieuwbouwproject goed aan te laten sluiten bij de beleving is een analyse van de (naams)bekendheid en de beeldvorming uitgevoerd. Aangezien Veluwse Poort wel degelijk de ambitie heeft om ook niet-Edenaren aan te trekken, is ook inzicht in de ervaringen van niet-Edenaren essentieel.
1.2. DOEL VAN HET ONDERZOEK Doel van het onderzoek is inzicht te verkrijgen in de (naams)bekendheid en beeldvorming van Veluwse Poort onder Edenaren en niet-Edenaren.
1.3. PROBLEEMSTELLING In hoeverre is Veluwse Poort bekend onder Edenaren en niet Edenaren? En welk beeld hebben Edenaren en niet-Edenaren van Veluwse Poort?
1.4. ONDERZOEKSVRAGEN − − − − − −
In welke mate kennen de inwoners van Ede Veluwse Poort? Op welke wijze kennen de inwoners van Ede Veluwse Poort? Hoe kijken inwoners tegen Veluwse Poort aan? In welke mate kennen mensen woonachtig buiten Ede Veluwse Poort? Op welke wijze kennen mensen woonachtig buiten Ede Veluwse Poort? Hoe kijken mensen woonachtig buiten Ede tegen Veluwse Poort aan?
1.5. METHODE Enquête onder Inwonerspanel Om de bekendheid en beeldvorming van Edenaren te meten is een enquête gehouden 1 onder het Inwonerspanel. Hoewel dit panel niet representatief is voor de Edese bevolking , leent het zich goed om een indicatie te krijgen van hoe inwoners aankijken tegen Veluwse Poort. De circa 1700 panelleden hebben allen een uitnodiging om een korte vragenlijst via internet in te vullen. De vragenlijst stond circa twee weken open. Na een week ontvingen de panelleden een herinnering. 647 panelleden hebben daadwerkelijk de vragenlijst ingevuld. Enquête onder landelijk consumentenpanel Niet-Edenaren zijn online benaderd via een landelijk consumentenpanel. Gekozen is voor respondenten woonachtig in de driehoek Utrecht – Zwolle – Nijmegen: in de steden Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem, Barneveld, Utrecht, Nijmegen, Wageningen en Veenendaal. In totaal hebben 314 panelleden de enquête ingevuld.
1
In het Inwonerspanel zijn bepaalde groepen (bijv. hoogopgeleiden) iets oververtegenwoordigd, andere groepen (bijv. allochtonen, inwoners kleinere dorpen) iets ondervertegenwoordigd. 2
2. BEKENDHEID VELUWSE POORT
Hoe bekend is de naam Veluwse Poort onder Edenaren? En op welke wijze kennen de inwoners Veluwse Poort? Deze vragen worden in dit hoofdstuk beantwoord. Naast de lokale bekendheid en beeldvorming is het interessant om te weten hoe de bovenlokale en bovenregionale ervaringen zijn. In hoeverre is de naam Veluwse Poort (al) bekend buiten Ede?
2.1. BEKENDHEID VERSCHILLENDE LOCATIES • • •
Het Enka-terrein is het meest bekend onder de Edenaren. Nagenoeg alle ondervraagde Edenaren hebben wel eens gehoord van het Enka-terrein. Ook bijna alle ondervraagde Edenaren zijn bekend met de Kazerneterreinen. De Veluwse Poort kent de kleinste naamsbekendheid binnen Ede; 57% heeft hier weleens van gehoord.
Tabel 2-1 Percentage (niet-)Edenaren dat gehoord heeft van de verschillende locaties Edenaren
niet-Edenaren
Veluwse Poort
57%
38%
Enka-terrein
98%
48%
Kazerneterreinen
96%
48%
Bron: Inwonerspanel gemeente Ede en Panelclix 2013
• • •
Ook buiten Ede is het Enka-terrein de locatie die het meest bekend is. Bijna de helft van de ondervraagde niet-Edenaren heeft weleens gehoord van het Enka-terrein. Toch heeft ook bijna de helft weleens gehoord van de Kazerneterreinen. De Veluwse Poort is het minst bekend: bijna 40% heeft weleens gehoord van de Veluwse Poort.
2.2. HOE BEKEND? • • • • •
De Veluwse Poort is onder de Edenaren vooral bekend als woongebied; en in mindere mate als recreatie- of werkgebied. Niet-Edenaren kennen de Veluwse Poort vooral als woongebied en recreatiegebied; en in mindere mate als werkgebied. Het Enka-terein is binnen Ede vooral bekend als werk- en woongebied. De niet-Edenaren kennen het Enka-terein vooral als werkgebied en in iets mindere mate als woongebied. De Kazerneterreinen worden zowel binnen als buiten Ede vooral als werkgebied gezien; en iets mindere mate als woongebied.
Tabel 2-2 Hoedanigheid waarin (niet-)Edenaren de locaties kennen (in %) Als woonlocatie Edenaren
nietEdenaren
Als werklocatie Edenaren
nietEdenaren
Als recreatielocatie Edenaren
nietEdenaren
Veluwse Poort
56%
46%
19%
13%
24%
43%
Enka-terrein
47%
34%
49%
56%
11%
11%
Kazerneterreinen
30%
30%
59%
57%
19%
11%
Bron: Inwonerspanel gemeente Ede en Panelclix 2013
3
3. BEELD VELUWSE POORT Hoe kijken Edenaren tegen Veluwse Poort aan? Welke associaties hebben ze met de verschillende locaties en hoe worden de locaties gewaardeerd? En welk beeld hebben mensen buiten Ede?
3.1. WAARDERING LOCATIES • • • • • •
De Kazerneterreinen is de locatie waar de Edenaren het positiefst over zijn. Ruim 60% heeft een (zeer) positief beeld van de Kazerneterreinen. Enka wordt door ruim 40% als positief gezien. Ook bijna 40% oordeelt niet positief/niet negatief. Over de Veluwse Poort heeft een groot deel van de Edenaren een neutraal beeld of geen mening. Een kwart oordeelt positief. De niet-Edenaren zijn juist het positiefst over de Veluwse Poort: ruim 60% is hier positief over. Over de Kazerneterreinen is bijna de helft positief. Iets meer dan 40% is neutraal. Ruim 40% is positief over het Enka-terrein. Bijna 40% is neutraal.
3.2. RAPPORTCIJFER • •
De Veluwse Poort krijgt een 6,9 als gemiddeld rapportcijfer van de Edenaren. Ede in zijn geheel wordt met een 7,1 gemiddeld gewaardeerd. Niet-Edenaren waarderen de Veluwse Poort met een 7,3 als gemiddeld rapportcijfer; en Ede in zijn geheel met een 6,9 gemiddeld.
3.3. ASSOCIATIES • •
•
Edenaren associëren de Veluwse Poort vooral met groen en natuur. Ook de Veluwe, ruimte, bos, Ede, nieuwbouw, bereikbaar en mooi komen regelmatig voor als associatie. Het Enka-terrein associëren Edenaren in de eerste plaats met een fabriek/fabrieksterrein. Daarnaast worden historie, nieuwbouw, industrie, nostalgie, vervuiling, bos en station frequent genoemd. Bij de Kazerneterreinen denken Edenaren met name aan bos. Verder zijn militairen/soldaten, defensie, historie, kazerne, natuur en groen veel voorkomende associaties.
4
Figuur 3-1 Associaties Edenaren met Veluwse Poort
• • •
Ook niet-Edenaren associëren de Veluwse Poort vooral met groen en natuur. Daarnaast valt op dat mooi vaak wordt genoemd. Bij Enka denken niet-Edenaren vaak aan een fabriek, gevolgd door oud en industrie. Kazerne, leger, militairen en bos zijn frequent voorkomende associaties bij de Kazerneterreinen.
Figuur 3-2 Associaties niet-Edenaren met Veluwse Poort
5
3.4. KENMERKEN VAN TOEPASSING Ook is gevraagd in hoeverre een aantal kenmerken van toepassing is op de verschillende locaties. Veel groen in de woonomgeving scoort voor zowel Veluwse Poort als de Kazerneterreinen het hoogst onder de Edenaren; gevolgd door De Veluwe als achtertuin. Bij Enka denken de Edenaren vooral aan Goed bereikbaar en Monumentale geschiedenis. Voor alle locaties geldt dat Vlakbij het centrum het kenmerk is dat het laagst scoort.
•
• •
Tabel 3-3 Top 6 kenmerken van toepassing op de locaties - Edenaren 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Veluwse Poort
Enka
Kazerneterreinen
Veel groen in de omgeving (72%) De Veluwe als achtertuin (70%)
Goed bereikbaar (87%)
Veel groen in de omgeving (95%) De Veluwe als achtertuin (89%) Monumentale geschiedenis (87%) Bijzonder mooie woonomgeving (85%) Goed bereikbaar (79%)
Bijzonder mooie woonomgeving (63%) Monumentale geschiedenis (47%)
Monumentale geschiedenis (85%) Veel groen in de omgeving (81%) De Veluwe als achtertuin (75%) Bijzonder mooie woonomgeving (62%)
Vlakbij het centrum (44%)
Vlakbij het centrum (41%)
Goed bereikbaar (66%)
Vlakbij het centrum (67%)
Bron: Inwonerspanel gemeente Ede 2013
De scores onder de niet-Edenaren zijn grotendeels vergelijkbaar. Ook de niet-Edenaren vinden de kenmerken Veel groen in de woonomgeving en De Veluwe als achtertuin het meest van toepassing op de Veluwse Poort en de Kazerneterreinen. De niet-Edenaren geven het kenmerk Vlakbij het centrum bij Enka wel een relatief hogere score.
• •
•
Tabel 3-4 Top 6 kenmerken van toepassing op de locaties – niet-Edenaren Veluwse Poort
Enka
Kazerneterreinen
De Veluwe als achtertuin (72%) Veel groen in de omgeving (71%) Bijzonder mooie woonomgeving (70%)
Goed bereikbaar (72%) De Veluwe als achtertuin (66%) Monumentale geschiedenis (65%)
Veel groen in de omgeving (68%) De Veluwe als achtertuin (63%) Bijzonder mooie woonomgeving (60%)
4.
Goed bereikbaar (62%)
Vlakbij het centrum (58%)
Goed bereikbaar (58%)
5.
Monumentale geschiedenis (46%)
Monumentale geschiedenis (55%)
6.
Vlakbij het centrum (46%)
Veel groen in de omgeving (58%) Bijzonder mooie woonomgeving (58%)
1. 2. 3.
Bron: Panelclix 2013
6
Vlakbij het centrum (53%)
4. WONEN IN DE VELUWSE POORT Tot slot zijn enkele vragen voorgelegd over het wonen in de Veluwse Poort. In hoeverre willen Edenaren en niet-Edenaren wonen in de Veluwse Poort? Waarom wel en waarom niet? En welke woonwensen hebben deze potentiële bewoners van de Veluwse Poort?
4.1. VERHUIZEN NAAR DE VELUWSE POORT? • • • •
Bijna een kwart van de ondervraagde Edenaren zou willen wonen in de Veluwse Poort, als ze verhuisplannen zouden hebben; en eveneens bijna een kwart misschien. Ruim de helft van zou niet willen wonen in de Veluwse Poort. Ruim een vijfde van de ondervraagde niet-Edenaren ziet Veluwse Poort als potentiële woonlocatie bij verhuisplannen; en ook ruim een vijfde misschien. Bijna 60% van de niet-Edenaren zou er niet willen wonen
4.2. WAAROM? •
De mooie omgeving, dichtbij groen en natuur worden vooral genoemd als motief door Edenaren om (misschien) naar Veluwse Poort te willen verhuizen. Ook de bereikbaarheid en ligging nabij het centrum zijn veelgenoemde motieven.
Figuur 4-3 Redenen van Edenaren om (misschien) naar Veluwse Poort te willen verhuizen
•
Enkele Edenaren noemden als reden: o ‘een van de mooiste gebieden van Nederland’ o ‘een woning op het Kazerneterrein staat boven aan ons verlanglijstje’ o ‘Ede is gewoon mooi om te wonen, ook zonder Veluwse poort’
•
Ook bij niet-Edenaren is de mooie omgeving het meest genoemde motief, gevolgd door groen/natuur.
Figuur 4-4 Reden van niet-Edenaren om (misschien) naar Veluwse Poort te willen verhuizen
•
Andere door niet-Edenaren genoemde redenen om naar Veluwse Poort te willen verhuizen luiden bijvoorbeeld: o o o
‘Het klinkt vrij landelijk’ Het is er rustiger dan in de Randstad’ ‘Goed bereikbaar’
4.3. WAAROM NIET NAAR DE VELUWSE POORT VERHUIZEN? •
Redenen van Edenaren om niet naar Veluwse Poort te willen verhuizen lopen zeer uiteen: o ‘Te duur’ o ‘Ik hou er niet van om op een kluitje te wonen’ o ‘Te druk’ o ‘Te dicht bij het spoor’ o ‘Te ver van het centrum’ o Geen voorstander van een nieuwbouwwijk
•
Vaak wil men niet naar Veluwse Poort verhuizen omdat men graag in het gebied/dorp wil wonen waar men nu woont. o ‘Bennekom bevalt goed’ o ‘Ik blijf liever in een dorp’ o ‘Ik wil niet naar Ede’ o ‘Ik woon liever in het centrum’
•
Ook niet-Edenaren willen vaak niet naar Veluwse Poort verhuizen vanwege de huidige woonlocatie: o ‘Barneveld bevalt goed’ 8
o o o
‘Ik ga Arnhem niet uit’ ‘Ik blijf in Utrecht’ ‘Ik ben verknocht aan Apeldoorn’
•
Daarnaast willen niet-Edenaren ook vaak niet naar Veluwse Poort verhuizen omdat men niet naar Ede wil verhuizen: o ‘Ede trekt me niet’ o ‘Het ligt te ver van de Randstad’ o ‘Ik prefereer de stad’
•
Redenen die specifiek met de Veluwse Poort te maken hebben komen nauwelijks voor: o ‘Trekt me niet’ o ‘Ik hou niet van een nieuwbouwwijk’ o ‘Ziet eruit als een kantoorgebouw’
4.4. WOONWENSEN Type woning • • • • • •
Edenaren die in Veluwse Poort willen wonen hebben vooral voorkeur voor een tweeonder-een-kap- (33%), vrijstaande- (29%) of tussenwoning (27%). Toch is er ook behoefte aan seniorenwoningen (27%) en appartementen (22%). De vraag naar vrije kavels is beperkt onder de ondervraagde Edenaren (8%). Onder de niet-Edenaren zijn tussenwoningen en appartementen het geliefdst (38%); gevolgd door twee-onder-een-kap- (32%) en vrijstaande woningen (24%). De behoefte aan seniorenwoningen is relatief beperkt onder niet-Edenaren (7%). Ook onder de niet-Edenaren is de vraag naar vrije kavels beperkt (6%).
Eigendomsverhouding •
•
Koopwoningen zijn het meest in trek onder de Edenaren die in Veluwse Poort willen wonen (69%); en huurwoningen veel minder (19%). 6% heeft geen voorkeur en 7% weet het (nog) niet. Ongeveer de helft van de niet-Edenaren wenst een koopwoning in Veluwse Poort; 36% een huurwoning; 9% heeft geen voorkeur en 6% weet het (nog) niet
Bouwperiode •
•
Bijna de helft (46%) van de ondervraagde Edenaren wenst een nieuw te bouwen woning in Veluwse Poort; en in mindere mate een woning in een monumentaal kazernegebouw (19%). Een deel heeft geen voorkeur (20%) of weet het (nog) niet (15%). Ook onder de niet-Edenaren gaat de voorkeur vooral uit naar nieuwbouwwoningen (44%); en zijn monumentale woningen iets minder populair ( 20%); 27% heeft geen voorkeur en 10% weet het (nog) niet.
Belangrijke kenmerken • • • •
De aanwezigheid van groen in Veluwse Poort wordt het belangrijkst gevonden door zowel de Edenaren als de niet-Edenaren. Ook ruimte, veiligheid en bereikbaarheid per fiets staan bij beide groepen bovenaan de verlanglijst. Qua voorzieningen scoren onder zowel Edenaren als niet-Edenaren winkels voor dagelijkse boodschappen het hoogst. Cafés/restaurants en culturele voorzieningen zien beide groepen als de minst belangrijke voorzieningen. 40% of minder vindt de aanwezigheid hiervan van belang.
9
Tabel 4-5 Top 10 kenmerken dat (zeer) belangrijk wordt gevonden in Veluwse Poort Edenaren (inwonerspanel)
Niet-Edenaren (extern panel)
1.
Aanwezigheid groen (96%)
Aanwezigheid groen (91%)
2.
Ruimte (95%
Veiligheid (87%)
3.
Veiligheid (92%)
Sfeer/gezelligheid (87%)
4.
Bereikbaarheid per fiets (92%)
Ruimte (96%)
5.
Rust (91%)
Bereikbaarheid per fiets (85%)
6.
Parkeergelegenheid (90%)
Bereikbaarheid per auto (83%)
7.
Bereikbaarheid per auto (88%)
Parkeergelegenheid (80%)
8.
Sfeer/gezelligheid (88%)
Rust (76%)
9.
Winkels voor dagelijkse boodschappen (63%)
Winkels voor dagelijkse boodschappen (76%)
10. Bereikbaarheid per bus (62%)
Bereikbaarheid per trein (62%)
Bron: Inwonerspanel gemeente Ede en Panelclix 2013
1 0
5. BELANGRIJKSTE RESULTATEN
Uit de resultaten van de enquête onder het inwonerspanel en het externe panel komen de volgende resultaten en conclusies naar voren:
Bekendheid Veluwse Poort, Enka en Kazerneterrein • • • • • •
Het Enka-terrein is het meest bekend onder Edenaren. Nagenoeg alle Edenaren hebben weleens gehoord van het Enka-terein. Buiten Ede is het Enka-terrein en het Kazerneterrein ongeveer even bekend. De Veluwse Poort kent de minste bekendheid onder zowel Edenaren als niet-Edenaren. De Veluwse Poort is binnen en buiten Ede vooral bekend als woongebied. NietEdenaren kennen het daarnaast ook vaak als recreatiegebied. Het Enka-terrein wordt vooral als werk- en woongebied gezien; en het Kazerneterrein als werkgebied.
Beeld § § § •
De Veluwse Poort wordt vooral met groen en natuur geassocieerd. Niet-Edenaren denken daarnaast ook vaak aan het woord mooi. Enka roept met name de associatie fabriek op. Bij het Kazerneterrein denken zowel Edenaren als niet-Edenaren aan bos en elementen van de kazernes (defensie, militairen, leger etc.). Zowel binnen als buiten Ede worden de kenmerken Veel groen in de woonomgeving en De Veluwe als achtertuin het meest van toepassing gevonden op de Veluwse Poort en de Kazerneterreinen. Beide groepen vinden Goed bereikbaar het beste passen bij het Enka-terein.
Waardering § § §
Edenaren zijn het positiefst over de Kazerneterreinen. Niet-Edenaren zijn juist het positiefst over de Veluwse Poort. Niet-Edenaren waarderen de Veluwse Poort dan ook met een hoger rapportcijfer (7,3) dan Edenaren (6,9).
Wonen in Veluwse Poort? • • •
Bijna de helft van de Edenaren zou (misschien) willen wonen in de Veluwse Poort, als ze verhuisplannen zouden hebben; en ruim 4 op de 10 niet-Edenaren. Motieven voor het willen wonen in Veluwse Poort zijn vooral de mooie omgeving en nabijheid van groen en natuur. Redenen om juist niet naar de Veluwse Poort te willen verhuizen zijn zeer divers. Edenaren willen vaak in hun eigen gebied of dorp blijven wonen. En ook voor nietEdenaren is de tevredenheid met de huidige woonlocatie vaak de reden om niet naar Veluwse Poort te willen verhuizen. Niet-Edenaren noemen nauwelijks redenen die specifiek met de Veluwse Poort te maken hebben.
Woonwensen • • • •
Edenaren wensen vooral een twee-onder-een-kapwoning, vrijstaande of tussenwoning in Veluwse Poort. Buiten Ede is daarnaast ook behoefte aan appartementen. Nieuwbouwkoopwoningen zijn het meest in trek. De vraag naar vrije kavels is beperkt. De aanwezigheid van groen staat bovenaan de verlanglijst voor het wonen in Veluwse Poort. Maar ook ruimte, veiligheid en bereikbaarheid per fiets ziet men als belangrijke kenmerken voor de woonomgeving.
1 1
Colofon Uitgave Juli 2013 Gemeente Ede, afdeling Strategie & Onderzoek Opdrachtgever Gemeente Ede, bureau Veluwse Poort Samenstelling en redactie Saskia Heins
1 2