het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN
blaadje
O’NEEL der REDACTIE
Ge zijt toch niet vergeten om u in te schrijven zeker ?
We hadden het er al enkele malen over in dit rubriekje, en uitgerekend tijdens onze jaarlijkse reis bereikte dit droeve nieuws ons dan toch. Ook Marleen heeft die gevreesde en vooral ongelijke strijd verloren. We zaten nog naast elkaar tijdens de afscheidsviering voor Gerard FILTJENS. Slechts één blik liet begrijpen, en een half woord deed al verstaan. Ze wist het toen al, maar wilde nog vechten tot het laatst, ze dacht er zelfs niet aan om op te geven.
zaterdag 22 oktober
1
VELTFEEST in het Heempark, Hoogzij nummerke 7 te GENK.
BREUGELIAANS EETFESTIJN Voor de mensen die niet meer zo goed horen geven we hieronder nog even de mogelijke maaltijdsamenstelling weer :
De warme gerechten : erwtensoep met spek, wortelenstomp, stomp met groene en rode kool, spek, braadworst, gebraden ribben, bloedworst met gebakken appeltjes. Voor de koude knabbelaars : kipkap, preskop, hanenboutjes, frikadellekes, witte pens, zwart brood, rode ajuintjes en alle soorten groenten. Voor de vegetariërs is er erwtensoep zonder spek (ge hoeft ons maar teken te doen, we komen ze persoonlijk uit uwen teloor vissen !), zalm, puree, tomaat garnaal, gerookte vis en allerlei groenten en fruit zonder vlees. Als nagerecht zijn er pannenkoekjes en rijstpap. Kostprijs 20 € per persoon, alle drank inbegrepen Dringend inschrijven aub via een telefoontje naar onze Rolls Royce (Regelaar Robert) op het nummer 089/ 240 190. Als ge te laat zijt voor de betaling is er nog geen probleem : - bel hem even door hoeveel en welk voedsel u wenst - hij schiet het geld dan wel voor, hij heeft er toch genoeg - u regelt dat met hem op de avond zelf.
Dag moedige Marleen. Doe daarboven de groeten aan Gerard. Tot ziens.
In ons vorig boekje leek een foutje geslopen, maar dat was enkel bedoeld om u te testen, om eens te kijken wie dat allemaal eigenlijk wel leest. Niet teveel precies, slechts één reactie gehad… Het aanvangsuur van dit grote gebeuren is wel degelijk 19.00 uur, zoals de vaste klanten natuurlijk wel weten. Tot zaterdag !!!
INHOUD van dit nummer :
Overzichtje van de eerstvolgende activiteiten :
blz.2 bestuursvergadering 4 oktober blz.4 afscheid van Marleen tussenblad : VELT-kalender november blz.5 verslag Veltreis 17 september blz.8 de gandelwangen
zaterdag 22/10 dinsdag 22/11 dinsdag 20/12 oktober 2005
Veltfeest in het Heempark, 19 u Florent VALKENEERS : de man die zijn volk brood leerde bakken bloemschikken feesttafel
.
blaadje
2
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN .
verslag Bestuursvergadering dinsdag 4 oktober
Behalve dan de nog steeds zieke Gerard JANSSEN was dit weer een voltallige bestuursvergadering, zelfs méér dan dat. Julien was er namelijk in geslaagd zijn compagnon te overtuigen om mee aan de bestuurstafel te komen zitten. Luc VANDECAN is ’s mans welluidende naam, en we zouden u er ook een foto willen bijdoen, maar hij pakt nog niet zo goed op papier ! We moeten hem eerst nog dopen, inwijden in de rituelen en gebruiken van ons bestuur, zodat hij volwaardig en met volle verstand aan onze maandelijkse vergadering deel kan nemen. Als er iemand tips heeft om het inwijdingsritueel kracht bij te zetten, ge kent ons motto : “Hoe vettiger, hoe prettiger”, dus laat maar komen. Om te beginnen overliepen we de voorbije activiteit, de reis, waarover we hierna uitgebreid het verslag laten geworden. De reacties waren zeer positief, jammer van het droeve nieuws dat ons tijdens de uiteenzetting op de fruitveiling bereikte.
Zo worden alle hagen verwijderd en vervangen door nieuwe (en vooral smallere struiken), en komt er een nieuwe bijenhal, meer geschikt om klassen op een veilige manier te ontvangen. Er komt een groot overzichtbord én bordjes aan alle plantenbedden, er wordt zelfs nagedacht over een camera om op de oneerlijke vingers te kunnen tikken. Ze moeten nog even broeden op de wet betreffende de privacy, hoewel we persoonlijk vinden dat ge u daar bij dieven niet teveel moet van aantrekken ! En de mensen die gewoon in het Heempark komen wandelen zullen er wel geen probleem mee hebben. Eens benieuwd wat er uit de bus gaat komen. Intussen hebben oneerlijke bezoekers weer 4 rijen salade uitgedaan zonder te vragen !
Er worden kandidaten gezocht, én gevonden (René, Luc, Julien en Robert), die een grote composthoop zullen opzetten in het Heempark. Er wordt gratis paardenmest afgehaald in Kattevenia, dit is vers en bevat veel stro, ideaal dus. En als ge ’s morgens tussen 8 en 9 ter plaatse zijt met uw remorkske dan kappen ze dat met hun mechanische kruiwagen onmiddellijk vol. Dus als ge eens paardenmest nodig hebt, ge weet waar ge naartoe kunt.
Het Veltfeest dan. Eten in orde, wijn geregeld, tafels en versiering, tombola, panelen voor de ruiten enz. Alleen een beamer (zo een machine om computerbeelden mee te projecteren) lenen bij het Heempark ging niet, die mag hier enkel Op zondag 2 oktober was er open-deur in ongebruikt in de kast blijven staan ! het Heempark, met een grote volkstoeGelukkig is Mories terug uit vakantie, en loop en een 5-tal geïnteresseerden die die wist ons te melden dat de graag lid van onze vereniging wilden uitleendienst van de Provincie hier wél worden. Aansluitend werd ook het voor kon zorgen. Gratis voor socionieuwe beleid van het Heempark uit de economische verenigingen nog wel. doeken gedaan. De meesten van ons zagen mekaar dan ook snel terug, tijdens de begrafenis. Het was een sfeervolle viering, heel persoonlijk, de kerk weer lekker vol, fijne muziek en mooie teksten. Een waardig afscheid.
oktober 2005
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN
blaadje
We gaan u dus de digitale foto’s die gemaakt zijn door enkele leden, Li Z en onszelf tijdens de maaltijd op u loslaten. Li Z maakt de presentatie, dus ge moogt u aan téén en tander verwachten…
3
.
wat beperkt. We houden u op de hoogte. Iets te laat maar daarom niet minder welgekomen komt Valerio nog binnengewaaid, in aanwezigheid van weer iets nieuws : zwarte tomaten. Geen rotte gelijk bij ons thuis (en bij u ook, geef het maar toe), maar echt bruinzwarte vruchten, heel speciaal. Allemaal proeven ging niet, maar we geloven hem op zijn woord dat ze heel lekker zijn. Er worden natuurlijk zaden van genomen, volgend seizoen hebben we er allemaal.
De eerste schikkingen worden ook getroffen om de vergadering van Florent op 22 november in goede banen te leiden. Hij bakt op voorhand thuis al wat brood, zodat we die avond zelf ook kunnen proeven wat hij allemaal vertelt. Het zal tevens gaan over lekkere toespijs en de bereiding ervan, vergeet dus vooral Dat kunnen we van zijn huldigingsplaten te eten voor ge naar het Heempark komt. van de provincie niet zeggen ! Maar ja, In december zal het tenslotte gaan over wij zijn dan ook niet 55 jaar lid van de bloemschikken, tafelversiering en meer Konijnenbond, en zeker geen 30 jaar van dat fraais. René regelt dit allemaal voorzitter hiervan. Proficiat Valerio, we met mevrouw CASTERS, dat komt zijn fier om u in het bestuur te hebben. schitterend in de sjakosj. Aangezien ons Pralien moest trakteren Hetzelfde met de volkstuintjes in Sledderlo : Robert is er geweest en dat was daar fijn in orde. Ook in Zwartberg zijn ze goed op weg, mede dank zij de hulp van 1 CC (Claudio CAVALIERE voor wie hem niet moest kennen. Als ge er zo 10 bij mekaar hebt krijgt ge ne popgroep, redelijk straf spul. En 20 is een pintje, ook niet te versmaden).
viel er weer heel wat te knabbelen en te sippen, en tussendoor konden we voor u nog het volgende noteren.
Ook voor Robert : navragen bij broeder Nico (onze reis van vorige jaar, weet ge nog ? Lees er anders boekje 9 nog maar eens op na) hoe dat nu zit met die Dimelin. Er is toch nood aan een veilig product dat de hoeveelheid fruitverlies
lekker. Er was ook nog een hele uitleg over zongedroogde tomaten, waarvan we enkel onthouden hebben dat er ons te weinig zon schijnt om dit effect met natuurlijke middelen te kunnen bereiken.
Willy pleit voor een grotere plantafstand voor onze groenten, meer ruimte alstublieft ! Zet de rijen wat verder uiteen, dan kunnen de plantjes beter opdrogen, en hebben ze ook meer plaats om hun ding te doen. Aardappelen, Aangezien Marleen onze afgevaardigde porei, selder, het geldt in feite voor alle was voor de Milieuraad moeten we planten. Minder planten voor meer hiervoor een nieuwe Chinese vrijwilliger opbrengst is zijn devies. aanduiden. Robert is weeral de klos. Robert tenslotte kwam aandragen met Gelukkig denken ze allemaal dat boekjes “eeuwig moes” en “oerprei”, en ook met maken veel werk is, anders was het een gele pompoen met wratten, zo groot zeker onzen toer geweest… Dank u RR. gelijk een olifantenbil maar wél heel
Volgende maand meer van dit fraais.
oktober 2005
blaadje
4
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN .
Sterven doe je niet ineens, maar af en toe een beetje. 12.06.1951 – 17.09.2005 En alle beetjes die je sterft, ’t is vreemd, Hierna geven we u de samenvatting mee van de maar die vergeet je. tekst die onze voorzitter zo mooi in mekaar heeft Het is je dikwijls zelf ontgaan en je zegt, gefrommeld, én voorgelezen tijdens de afscheidsik ben wat moe. viering op 23 september laatstleden. Maar op een keer dan ben je aan je Hij bedankte haar voor al het goede wat laatste beetje toe. zij onze vereniging heeft bijgebracht. Ze was vele jaren bij ons actief, en door iedereen aanzien als een vriendelijke en lieve vrouw.
Marleen MARDAGA
Haar tuin, waar ze alles voor deed, mocht gezien worden : het was een plezier om er te verblijven, en iedereen was er altijd welkom. Ze was ook goed op de hoogte van het gebruik van allerlei kruiden : velen die last hadden van kwaaltjes en ongemakken heeft ze verder kunnen helpen. We konden altijd beroep op haar doen, nooit was er iets te veel. Ze werkte enthousiast mee aan de jaarlijkse reizen, de bestuursvergaderingen en de vele activiteiten die elke maand plaats vonden. Maar ook voor Marleen sloeg het noodlot toe, zoals zovelen ontsnapte ook zij niet aan die vreselijke ziekte. De vele ritten naar Leuven konden beginnen, samen met de chemo, de pijn, de angst… Aan Inge en Serge zouden we willen Tijdens één van de laatste vergaderingen zeggen : jullie moeder is jullie dankbaar was ze nog zo enthousiast, allen die er voor al de tijd die je haar hebt bijgestaan. waren kwamen onder de indruk van haar We zijn er zeker van, ze zal van levensmoed en optimisme. Haar reis hierboven over jullie beiden waken, en de naar Griekenland ging ze met volle mooie herinneringen aan haar zullen u blijheid tegemoet, ze liet het schijnbaar beiden er bovenop helpen. niet aan haar hart komen. Aan Marleen zouden we willen zeggen : Binnenin woedde echter een vreselijk het lichaam zal er niet meer zijn, maar de gevecht, de strijd om te leven. En het is geest zal altijd bij ons blijven. zoals Toon HERMANS het schrijft : We zullen u nooit vergeten. oktober 2005
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN
blaadje
5
.
Heel de boel verdwijnt in reusachtige frigo’s, waar het 1° is, die dan hermetisch zaterdag 17 september worden afgesloten en waar de zuurstof We waren onterecht vooraf wat ongerust: en de stikstof uit worden verwijderd. 40 enthousiaste aanwezigen en een Leven is er niet mogelijk, rotten ook niet. schitterend nazomerweerke zouden “ULO” bewaring heet dat, Ultra Low immers zorgen voor een hele fijne reis. Oxygen als ge’t wilt weten.
verslag VELTREIS
Onze eerste halte was de Belgische Fruitveiling, BFV voor de vrienden. We werden er goed onthaald, de koffie en de thee waren lekker, er was zelfs een taske warm water voor die madam die haar velleke goed wilde verzorgen. Ja lach er maar mee, we dachten écht dat dit vader en dochter was, maar ze waren verdorie al 63 jaar getrouwd. Dus het werkt écht wel, dat warme water ! Meer uitleg in de les die mevrouw VERLINDEN ons gaat geven tijdens het Veltfeest. Zie dat ge bij ons aan de tafel zit, het gaat plezant zijn…
We kregen van de plaatselijke gids een hele uitleg over de geschiedenis van de veiling, die we wél hebben opgeschreven maar die bij nalezing toch niet zo interessant was, dus we laten die maar stillekes achterwege.
We kregen een indrukwekkende video te zien (maar wel pas na een interventie van onze zelf meegebrachte beeldschermspecialist, want onze gidsje kon niet aan de juiste knoppen), een boeiende voorstelling dus over de aanvoer, het wassen, het selecteren en het verpakken van het fruit. Wist ge bijvoorbeeld dat er van elke appel die hier passeert 70 foto’s gemaakt worden, en dat men van elk stuk fruit weet waar het geplukt is, bij welke teler, wanneer (dag én uur), in welke rij de boom stond, de leeftijd van de plukker, zijn bloedgroep, de kleur van sokken die deze mens aan had enz. We mochten ook voor waarheid aanhoren dat alle bespuitingen voor 100% veilig zijn : - tijdens de winter, de lente, de zomer en de herfst - voor, tijdens en na de bloei - voor en tegen allerlei soorten insecten en schimmels - tegen de junival - voor het goed rijpen van het fruit - vlak voor de oogst - voor de kleur en de glans - voor het transport - voor de bewaring en alle keren die we nog vergeten zijn. Er wordt trouwens ook al veel minder gespoten dan vroeger, want de flessen waarin de producten zitten zijn kleiner…
Wél boeiend is de manier van bewaren van het fruit. Om te beginnen zijn de appels die ge koopt minstens een jaar oud, er komt zo goed als niks nog vers op de markt ! Spreiding van de aanvoer om de prijzen om niveau te houden, alles Niet allemaal giftig nieuws hoor, want bij voor economische rendabiliteit ! de perenkweek bijvoorbeeld wordt al oktober 2005
blaadje
6
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN .
driftig gebruik gemaakt van roofmijten en zo. De beroepskwekers beginnen zichzelf al tegen te komen… Dat bleek ook duidelijk toen we even later met de gids een rondrit door de streek maakten. Roofwantsen, oorwormen, lieveheersbeestjes, nestkastjes voor mezen, vogelstangen in laagstam als landingsplaats voor de roofvogels, gras maaien tussen de bomen in plaats van dit kapot te spuiten, het afgevallen fruit direct oprapen… allemaal zaken die meer en meer worden toegepast, en waarmee men toch in evenwicht wil geraken met de natuur. Een lange weg, het duurt ongeveer 3 jaar voor een traditionele kweker zich tot de club van erkende telers mag rekenen, en zijn product met het label van de veiling mag tooien. Na het middagmaal bezochten we een tingieterij, waar we de uitleg kregen van de patron en zijn madam. Het werd ons duidelijk in welk zand de vormen gemaakt worden, welke de samenstelling van tin is, en hoe de productie evolueerde van het vroegere gebruik van het giftige lood tot de huidige viermaandelijkse bloedcontrole van alle werknemers in het bedrijf ! Ferm gemoderniseerd tegen vroeger, en maar goed ook. De nacht tevoren weer wild te keer gegaan zeker ?
Heel veel geschiedenis en cultuur daar in de fruitstreek, nooit geweten dat er zoveel kasteelkes stonden : Nieuwenhoven, Mariagaarden, Rullingen, Rijkel, Hex, Hulsberg enz. En voor de barbaren reden we natuurlijk ook langs de “sjossée dammoer”, maar gelukkig was het nog vroeg en waren de betreffende dames nog niet in werkplunje…
Tinnen vormen maken is hard werk : in een precies getimed tempo worden er 80 stuks per dag gemaakt. De temperatuur mag niet te hoog of te laag zijn, verwarmen mag niet te lang en niet te kort gebeuren, afkoelen ook niet natuurlijk, de vorm moet hard genoeg aangedrukt worden, er komt heel wat vakmanschap en ervaring aan te pas om zo een schotelke klaar te krijgen… We waren er werkelijk van onder de indruk !
oktober 2005
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN
blaadje
En dan moet het nog worden afgewerkt : stukken eraan solderen, polijsten, patina geven enz. Voor de geïnteresseerden : grafietpoeder mengen met vloeibare boenwas en wasbenzine geeft hetzelfde effect als negerita kachelpoets. En blijf alstublieft met porei en andere vuiligheid van uwen tin af ! Oppoetsen met staalwol nummer 000 geeft geen krassen ! We mochten ook een kijkje nemen én een koopje doen in de plaatselijke shop, waar de prachtigste spullen te koop stonden aan kostprijs. In de winkel moet ge dat maal 3,5 doen… Dan ging het buswaarts richting Kerkom, alwaar we de kleinste brouwerij van Limburg mochten bezoeken.
7
.
In 1913 was deze brouwerij nog groter dan die van Alken. Ze reden met 15 bierkarren om alles geleverd te krijgen, er waren zelfs 50 paarden in dienst. Maar toen in de jaren ’20 de pils kwam overgewaaid vanuit Tsjechië zijn ze hier niet op dit nieuwe product gesprongen ! De geschiedenis vertelt de rest : van de 3800 brouwerijen die er in 1878 in België nog waren (eigenlijk in élk dorp minstens één) zijn er nu nog maar enkele handenvol over. Ook deze moest in 1968 sluiten, maar bier stroomt, gelijk bloed, waar het niet gaan kan, en in 1988 werd terug opnieuw opgestart. Het volledige brouwproces zullen we u besparen, maar intussen fabriceren ze hier 7 soorten bier, waarvan we er enkele hebben mogen proeven. En dat viel reuze goed mee !
De baas zelf leverde de uitleg over zijn Ze waren allemaal even lekker, want bedrijf op een boeiende en grappige iedereen reageerde enthousiast. Nu nog manier. We vatten even voor u samen. zoeken waar ze hem verkopen en we kunnen nog vaker genieten van een glas vakmanschap, met liefde en veel gevoel aan onze achterdeur gebrouwen. We konden echter niet in het zonnetje blijven zitten, dus werd er weer verzameld en busgewijs terug naar de veiling gebold voor de broodmaaltijd. Ook hier weer hetzelfde liedje van altijd : er was te weinig tijd om al de nood-
oktober 2005
blaadje
8
het boekje van de VELT – GENK en OMSTREKEN .
zakelijke babbels nog te kunnen doen, en al snel was het verzamelen geblazen voor de groepsfoto, én de reis terug naar Genk. Uiteindelijk was het toch al bekans donker voor we terug thuis waren !
Zoals ge ziet, allemaal lachende gezichten op de foto, het was dan ook werkelijk een plezier om met u op reis te mogen. Tot de volgende keer.
de GANDELWANGEN
TE GEEF Er zijn nog altijd kastanjebomen af te halen, dezelfde nog van vorig jaar maar intussen een maatje groter. Laatste kans, anders sneuvelen ze bij het aanmaakhout. Een boomreddend telefoontje naar Willy op 089/ 35.83.36
- onze stille Willy is vorige maand een les gaan geven bij de collega’s van Opglabbeek, en naar we vernomen hebben heeft hij dat weer fijn gelapt. Hij had het er over kleinvee. Geiten natuurlijk, want daar weet hij werkelijk alles van, maar ook over kippen, kalkoenen en konijnen. - dus zeg nooit “stoute kapoen”, want dat kan eigenlijk niet. Voor meer uitleg, wend u tot de Willy. Ge hoeft er gene te zijn om te weten wat het is. - er is tenslotte op die voordracht ook zekerheid ontstaan over de vraag of konijnen hoofdpijn kunnen hebben. Ja dus, want er was ne meneer wiens vrouwelijk konijn absoluut geen zin had in de dekking. En volgens Willy (want hij is al vele jaren gelukkig getrouwd) kan dit alleen veroorzaakt worden door geweldige koppijn. Een aspro en het feest kon weer doorgaan
GEVRAAGD Waterkefir. Om in water te doen natuurlijk, niks te maken met de melkvariant. Als ge madam VERLINDEN hiermee kunt voorthelpen zal ze voor ons allemaal een portie kweken, en ook hier een les over geven : klaarmaken, consumeren, voordelen voor de gezondheid enz. Help die mevrouw op 089/ 35.63.69 Zwarte grond. Als ge weet waar we een paar camionnekes zouden kunnen bekomen zoude ons groot plezier doen. We gaan uiteindelijk toch aan de moestuin beginnen, maar hier op onze kiezel zal daar niet teveel van komen. Een seintje graag op 089/ 35.19.12.
oktober 2005
