VEILIGHEIDSHUIS DRENTHE JAARPLAN 2015 – 2016
Geachte heer, mevrouw,
Voor u ligt het jaarplan van Veiligheidshuis Drenthe 2015 - 2016. Hierin worden de aandachtspunten voor 2015 benoemd en wordt een doorkijkje naar 2016 geboden. Dit strategische jaarplan op hoofdlijnen wordt nader uitgewerkt in een werkplan met concrete doelstellingen en een planning met activiteiten.
Met vriendelijke groet,
Karin Ernst Ketenmanager Veiligheidshuis Drenthe
VEILIGHEIDSHUIS DRENTHE JAARPLAN 2015 - 2016
1. Functie en doelstelling van Veiligheidshuis Drenthe Veiligheidshuis Drenthe is een samenwerkingsverband tussen partners uit de strafrechtketen, zorgpartners en gemeenten. Het Veiligheidshuis fungeert als informatie- en coördinatiepunt tussen justitiepartners die op de schaal van Noord-Nederland opereren en lokaal/regionaal georganiseerde Drentse partners zoals gemeenten en zorginstellingen. De netwerkpartners komen onder eenduidige regie tot een ketenoverstijgende aanpak van complexe problematiek om ernstige overlast en criminaliteit te bestrijden. Wanneer reguliere inzet van partners binnen de eigen keten niet (meer) werkt, kan een beroep worden gedaan op de samenwerking binnen het bredere netwerk van Veiligheidshuis Drenthe. De Drentse gemeenten voeren de regie over het Veiligheidshuis. Veiligheidsproblemen of overlast doen zich immers lokaal (in de wijken, dorpen en steden) voor en worden ook dáár aangepakt. Gemeenten lossen veel problemen met burgers zelf op, in goede (bilaterale) samenwerking met hun ketenpartners. Uitgangspunt is om daar waar het kan, zaken lokaal op te pakken, en waar nodig – bij geweld, criminaliteit en (ernstige) overlast - expertise vanuit het Veiligheidshuis bij te schakelen. Het Veiligheidshuis fungeert als hulpmiddel en biedt de infrastructuur waarlangs gemeenten en zorginstanties snel kunnen schakelen met politie, Openbaar Ministerie en andere strafpartners. De doelstelling van de samenwerking binnen Veiligheidshuis Drenthe is het bijdragen aan veiligheid(sbeleving) als onderdeel van het integrale veiligheidsbeleid: het voorkomen en verminderen van recidive, (ernstige) overlast, criminaliteit en maatschappelijke uitval bij complexe problemen. De partners die binnen Veiligheidshuis Drenthe samenwerken, bepalen in onderlinge samenhang welke interventies nodig zijn in een combinatie van repressie, bestuurlijke interventies en zorg om deze veiligheidsproblemen aan te pakken, op te lossen en beheersbaar te krijgen. 2. Wie zijn we: partners die samenwerken Binnen Veiligheidshuis Drenthe werken we met veel instanties en organisatieonderdelen samen. Met een groot aantal partners is een convenant gesloten. Zij vormen de kernpartners van het netwerk. Dit zijn: de 12 Drentse gemeenten: met medewerkers AOV, sociale teams, afdelingen Sociale zaken/welzijn/jeugd, schulddienstverlening, maatschappelijk werk en andere geledingen; Politie: met politiekundigen vanuit de drie basisteams in Drenthe. De basisteams leveren tevens een bijdrage in ondersteuning van de informatievoorziening. Vanuit de staf wordt een politieregisseur ingezet in het Veiligheidshuis. In 2015 zal verder een recherchekundige aanhaken en worden de teamchefs van de basisteams nauwer betrokken bij het Veiligheidshuis;
2
-
-
Openbaar Ministerie: met een vaste coördinerend Officier van Justitie en inzet van parketsecretarissen, afstemming over beoordelingen BOPZ, afstemming met Stelsel Bewaken en Beveiligen, afstemming op gebied van mensenhandel en arbeidsuitbuiting, afstemming over Leerplicht; Raad voor de Kinderbescherming; Reclasseringsorganisaties: met Reclassering Nederland, Verslavingszorg Noord Nederland en Leger des Heils; Dienst Justitiële Inrichtingen: met het Gevangeniswezen (onder meer de PI in Veenhuizen) en met Justitiële Jeugdinrichtingen; HALT Noord Nederland; 1 GGD Drenthe: met Veilig Thuis Drenthe en de OGGz-netwerken. 2 Jeugdbescherming Noord: met jeugdreclassering en jeugdbescherming ; GGZ Drenthe: (vooral) met de Forensische Psychiatrische Kliniek en de Ambulante 3 Forensische Psychiatrie Noord. Vanuit de AFPN zijn Forensische ACT teams actief in Drenthe.
Dit netwerk behoeft voortdurend onderhoud. Door reorganisaties, fusies en maatschappelijke veranderingen ondervinden we hoe belangrijk het is om de verbindingen open te houden en goede werkafspraken te maken. Zodat we elkaar daar waar nodig snel kunnen vinden en efficiënt kunnen optreden. Zo is Veiligheidshuis Drenthe verbonden met de ZSM locatie in Groningen. Hier werken justitiepartners samen om zaken met veelvoorkomende criminaliteit snel en betekenisvol af te doen. Hierbij is wederzijdse informatie-uitwisseling tussen ZSM en Veiligheidshuis belangrijk en dit gebeurt ook. In 2015 denken we verder na over hoe we dit nog beter vorm kunnen geven. Veiligheidshuis Drenthe is nauw verbonden met het lokale en regionale veld. Vanuit drie werklocaties in Zuidwest-, Zuidoost- en Noord-Drenthe werken we samen aan een persoonsgerichte integrale aanpak van complexe problemen. De aansluiting op sociale teams is hierbij een belangrijk aandachtspunt (dit wordt nader toegelicht onder punt 4 van dit jaarplan). Veiligheidshuis Drenthe trekt waar nodig en mogelijk samen op met de veiligheidshuizen in Friesland en Groningen bij thema’s die ons allen raken. Een voorbeeld hiervan is het Noordelijk Afstemmingsoverleg Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Hier vindt afstemming plaats inzet van de meest efficiënte combinatie van straf- en zorginterventies tussen de drie veiligheidshuizen, gemeenten, Veilig Thuis organisaties, OM en politie. Het thema huiselijk geweld/kindermishandeling wordt in 2015 specifiek in Drenthe vormgegeven door het Veiligheidshuis en Veilig Thuis Drenthe. We maken werkafspraken over het uitwisselen van informatie en het opschalen van complexe huiselijk geweld-casuïstiek. In 2014 is een start gemaakt met uitwisselen van kennis en ervaring tussen de medewerkers van de drie veiligheidshuizen. In 2015 geven we hier een vervolg op. Bij signalen van mensenhandel of arbeidsuitbuiting wordt vanuit het Veiligheidshuis geschakeld met instanties zoals de Belastingdienst, Inspectie SZW en IND. Deze instanties zijn geen convenantpartner van het Veiligheidshuis maar werken onder het convenant van het RIEC. Ook dit onderwerp wordt nader toegelicht onder punt 4. van het jaarplan. 1
Per 1-1-2015 zijn het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en het Steunpunt Huiselijk Geweld samengevoegd tot Veilig Thuis Drenthe. Dit is een onderdeel van GGD Drenthe. 2 Jeugdbescherming Noord is een fusie tussen Bureaus Jeugdzorg Groningen en Drenthe. Deze fusie is per 1-1-2015 tot stand gekomen. 3 Het Forensische ACT team biedt intensieve psychiatrische behandeling bij de patiënt thuis. ACT betekent assertive community treatment.
3
In het netwerk van Veiligheidshuis Drenthe participeren indien nodig ook andere instanties zoals woningcorporaties, UWV, Accare, instanties voor maatschappelijke opvang en zorginstellingen. Een klein kernteam van ketenmanager, informatiemakelaar, administratief ondersteuner, politieregisseur en drie coördinatoren/procesregisseurs faciliteert de samenwerking binnen het Veiligheidshuis. Voor de uitwisseling over actuele onderwerpen of kennisdeling doet Veiligheidshuis Drenthe regelmatig een beroep op collega’s van andere veiligheidshuizen en op de Landelijke Vereniging van managers van Veiligheidshuizen.
3. Kern van het werk De focus van de samenwerking binnen Veiligheidshuis Drenthe ligt op de aanpak van personen die overlast en criminaliteit veroorzaken en daardoor de veiligheid in de samenleving bedreigen of schaden. Het Veiligheidshuis levert vier soorten inzet: 1. Informatieknooppunt: ons samenwerkingsconvenant vormt de basis waarop we relevante informatie uitwisselen met gemeentelijke instellingen, zorgpartners en partners in de strafrechtketen. 2.
Advies en expertise: we beantwoorden vragen van ketenpartners, helpen ze op weg, brengen hen met elkaar in contact. We sparren, denken mee over mogelijke vervolgstappen in de aanpak en delen best practices en kennis (bijvoorbeeld over de aanpak van jeugdgroepen).
3.
Procesregie: Als uit de screening blijkt dat het nodig is om een casus binnen het Veiligheidshuis op te pakken, organiseren we een maatwerkoverleg. Dit kan een eenmalig casusoverleg zijn of een focusoverleg waarbij een cliënt of situatie langere tijd gevolgd wordt.
4
Methodisch werken we hierbij als volgt: de procesregisseur van het Veiligheidshuis organiseert een overlegtafel waarbij de bij een casus betrokken instanties aanschuiven; met een brede blik kijken we naar een persoon en/of het probleem. Brede blik betekent: keten- en domeinoverstijgend; we verzamelen en verrijken relevante informatie zodat een compleet beeld van de situatie ontstaat; op grond hiervan formuleren de partners aan de overlegtafel een gezamenlijke probleemanalyse; van hieruit stellen we een persoons- en systeemgericht plan van aanpak op. Dit plan wordt waar nodig aangevuld met groepsgerichte of gebiedsgerichte elementen (bijvoorbeeld een gebiedsverbod); in het plan staan concrete afspraken over op elkaar afgestemde interventies van de betrokken partners. Vaak is het nodig om meerdere scenario’s met elkaar op te stellen;
4
Partners kunnen casuïstiek aanmelden bij het Veiligheidshuis. In de screening beoordelen we de zaak op complexiteit en betrokkenheid van partners uit zorg/straf/gemeente.
4
4.
de uitvoering van het plan van aanpak wordt door de partners ter hand genomen; de procesregisseur van het Veiligheidshuis monitort of de afspraken goed worden nagekomen en roept indien nodig de partners vaker bij elkaar; het plan van aanpak en scenario’s worden waar nodig bijgesteld; waar mogelijk wordt de inzet afgeschaald en de zaak bij één partner belegd. Signaleringsfunctie: we signaleren knelpunten en trends, bijvoorbeeld de recente aandacht (ook landelijk) voor de aanpak van jihadisme en toenemende overlast van verwarde personen in gemeenten.
Bijzondere aandacht in 2015 en 2016 Naast de hoofdtaak om complexe, ketenoverstijgende problematiek aan te pakken, besteden we in het Veiligheidshuis in 2015 ook aandacht aan andere zaken. Er is bijzondere aandacht voor de besluitvorming rond cofinanciering van het Veiligheidshuis. Doel is om in 2015 afspraken te maken met de Drentse gemeenten over het gezamenlijk dragen van een (deel van) de kosten van Veiligheidshuis Drenthe vanaf 2016. Hiermee hangt samen het opstellen van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst van Veiligheidshuis Drenthe. Met afspraken over aanpak en resultaten, casusoverleggen, inzet en integriteit van partners, zorgvuldig omgaan met privacy, verdeelmodel cofinanciering, etc. Hier hoort een geactualiseerd privacyconvenant bij, waarin het zorgvuldig verwerken van persoonsgegevens wordt geborgd. Samen met veiligheidshuizen Friesland en Groningen werken we aan een zoveel mogelijk uniform en geactualiseerd privacyconvenant voor de drie 5 veiligheidshuizen waarin ruimte is voor de eigen kleur. We trekken als veiligheidshuizen ook samen op bij de ontwikkeling van één uniforme persoonsgerichte aanpak van veiligheidsproblemen. Bedoeling is om met politie en OM één methode te ontwikkelen voor een efficiënte aanpak van personen die lokaal voor veel overlast zorgen. Gezamenlijke prioritering door justitiepartners én gemeenten van de juiste personen is een belangrijk element in deze methode. Naast veelplegers of woninginbrekers kunnen dit ook plegers van ernstig huiselijk geweld, jeugdige overlastgevers of andere geweldsplegers zijn. Vanuit de politie is een projectleider aangesteld die deze aanpak in 2015 in het Noorden vorm geeft. Nu zijn er in Veiligheidshuis Drenthe nog verschillende casusoverleggen voor veelplegers en 6 plegers van High Impact Crime’s . In 2015 implementeren we de uniforme PGA-methode waardoor we vanuit een heldere prioritering die verbonden is met prioriteiten op gebied van veiligheid nog betere slagen in de aanpak kunnen maken. Een ander belangrijk aandachtspunt is de aansluiting tussen het Veiligheidshuis en sociale wijkof buurtteams. Vanaf 1 januari 2015 zijn de decentralisaties op gebied van jeugdhulp, werk en 7 inkomen en zorg aan langdurige zieken en ouderen een feit . Sociale teams zijn actief in veel Drentse gemeenten en bieden hulp en ondersteuning dichtbij. Bij complexe problemen op meerdere leefgebieden – in combinatie met risico op crimineel gedrag – wordt het Veiligheidshuis om advies gevraagd. Deze beoogde verbinding tussen 5
Veiligheidshuizen Groningen en Fryslan beschikken reeds over een actuele samenwerkingsovereenkomst. Het deel dat de privacy regelt, dient in alle drie de veiligheidshuizen geactualiseerd te worden. 6 In Drenthe is dit de pilot PGA/HIC die vanaf september 2013 loopt. De bevindingen in de pilot worden gebruikt om de bredere PGA in Noord-Nederland te implementeren. 7 Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de jeugdzorg, voor AWBZ in de Wmo, en voor uitvoering van de Participatiewet.
5
sociale teams en Veiligheidshuis is echter nog niet vanzelfsprekend. In 2015 en 2016 onderzoeken we de opties, geven we voorlichting aan sociale teams over de werkwijze en het bereik van het Veiligheidshuis en maken we afspraken over snel op- en afschalen van casuïstiek. Hierbij stemmen we ook af met andere (provinciale) netwerken zoals de OGGz-netwerken en Veilig Thuis Drenthe. We bezien hierbij ook of de doorontwikkeling naar een Zorg- en Veiligheidshuis in Drenthe gewenst is. Het is niet alleen nodig om sociale teams voor te lichten. Ook binnen de aangesloten partnerorganisaties is het belangrijk dat medewerkers weten wanneer ze een beroep kunnen doen op het Veiligheidshuis. In 2014 is een Kennismiddag voor (uitvoerende) medewerkers georganiseerd. Voor 2015 wordt een vervolg beoogd; mogelijk in samenhang met voorlichtingssessies binnen een aantal partnerorgansisaties. En we willen onze kennis en expertise delen om het netwerk te versterken. Te denken valt aan een themabijeenkomst over een actueel onderwerp zoals radicalisering/jihadisme of de toenemende overlast van mensen met psychische problemen. De uitvoering van de aanpak van Mensenhandel en Arbeidsuitbuiting in Drenthe is vanaf januari 2014 ter hand genomen vanuit Veiligheidshuis Drenthe. Doel in 2015 is om te komen tot één uniforme aanpak Mensenhandel/arbeidsuitbuiting in Noord-Nederland. De drie veiligheidshuizen geven dit samen met politie, OM, gemeenten, RIEC Noord-Nederland en zorgpartners vorm. Voor Veiligheidshuis Drenthe is randvoorwaardelijk voor het goed 8 functioneren van de ketenregisseur mensenhandel dat de zorgcoördinatie goed is geregeld in Drenthe. 4. Overige zaken die aandacht vragen Tot slot is er een restcategorie van zaken die in 2015 tijd en aandacht vragen. Zoals het uitbrengen van twee nieuwsbrieven in 2015 en een noodzakelijke uitbreiding van het registratiesysteem VIS2. Dit laatste is in 2014 in gang gezet, maar wordt in het voorjaar van 2015 geïmplementeerd. Doel van de uitbreiding is de registratie van plannen, acties en follow up te verbeteren en te vergemakkelijken. Het kernteam van Veiligheidshuis Drenthe dient structureel versterkt te worden met administratieve ondersteuning. Dit blijft na het vertrek van de vorige ondersteuner per 1 maart 2015 een punt van aandacht. Ook is het zaak om in 2015 een ijkmoment in te lassen om functies en rollen van de andere kernteamleden onder de loep te nemen. In samenhang met aansluiting op sociale teams en implementatie van de PGA methode moet worden bezien of de huidige invulling en capaciteit volstaan. Hieraan kan de vraag worden gekoppeld in hoeverre de huidige constructie met stuurgroep, werkgroep en kernteam voldoet.
5. Concrete resultaten Het jaarplan wordt uitgewerkt in een werkplan met mijlpalen en concrete doelstellingen. Dit zijn onder meer een samenwerkingsovereenkomst (met privacyparagraaf), een lijst met xaantal geprioriteerde Drentse personen die in aanmerking komen voor een persoonsgerichte aanpak van (brede) veiligheidsproblemen en een informatiekaart voor medewerkers van sociale teams over het op- en afschalen van casuïstiek met het Veiligheidshuis.
8
Zorgcoördinatie is nodig van de eerste hulp en opvang aan vermoedelijke slachtoffers van mensenhandel of arbeidsuitbuiting.
6
6. Financieel De bekostiging van Veiligheidshuis Drenthe loopt in 2015 langs twee sporen. Het operationele werk in het Veiligheidshuis wordt met gesloten beurzen bekostigd door de ketenpartners. De personeelskosten voor ketenmanager en informatiemakelaar worden gedekt uit de jaarlijkse rijksbijdrage van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Dit geldt ook voor gezamenlijke kosten voor ICT, website, deskundigheidsbevordering en (regionale) bijeenkomsten. Het bedrag dat na aftrek van deze kosten overblijft, wordt ter gedeeltelijke dekking van personeels- en exploitatiekosten verdeeld over de drie werklocaties van het Veiligheidshuis in Emmen, Assen en Hoogeveen.
7
