Raadsvoorstel gemeente Hoorn Raadsvoorstel nr.: Raad d.d.: Corsa registratienr. : 08.19818
Onderwerp
Financiële dekking Besluit
Portefeuillehouder: Wethouder de heer J.A. de Boer Budgethouder: W. Krijgsman Budgethouder: D. Gelinck
Inburgering in Hoorn in 2007 Wijziging doelgroep aanbod inburgeringsvoorziening Begroting 2008 1.10.01 Vaststellen begroting 2008 + reserve inburgering Vaststellen voorstel wijziging doelgroep aanbod inburgeringsvoorziening
Eerdere besluitvorming • •
Vaststelling van de Verordening Wet Inburgering gemeente Hoorn Samenvoegen van Winvoorziening en voorziening oudkomers tot een reserve inburgering
Probleem en doelstelling Deltaplan Inburgering De Wet Inburgering (WI) schrijft voor dat asielmigranten en geestelijk bedienaren een inburgeringsvoorziening moeten krijgen van de gemeente. Daarnaast mogen gemeenten aan uitkeringsgerechtigden, niet werkenden niet uitkeringsgerechtigden en inburgeringsbehoeftigen een voorziening aanbieden. Door de komst van het Deltaplan Inburgering mogen gemeenten nu aan alle inburgeringsplichtigen en inburgeringsbehoeftigen een gemeentelijk aanbod doen. Inburgeringsplichtigen krijgen 3,5 of 5 jaar de tijd om in te burgeren en mogen er voor kiezen om hun eigen inburgering te organiseren. Zij zijn niet verplicht om een gemeentelijk aanbod te accepteren. Dit gaat veranderen. De ministerraad heeft ingestemd met een voorstel van minister Vogelaar met een daartoe strekkende wijziging van de wet. Inburgeringsplichtigen die een inburgeringsvoorziening aangeboden krijgen zijn, na wijziging van de wet, dus verplicht om te starten met hun inburgeringstraject. Bij de invoering van de WI heeft de gemeente Hoorn er voor gekozen om, naast de groepen inburgeraars aan wie zij een aanbod mag doen, ook aan nieuwkomers met beperkte financiële draagkracht1 een inburgeringsaanbod te doen. Dit om de drempel om te starten met inburgeren voor met name de gezinsvormers en gezinsherenigers met een laag inkomen te verlagen. Bij inburgeringsbehoeftigen wordt per individu bekeken wat de mogelijkheden zijn. Financiering Omdat de gemeente niet voor alle groepen inburgeraars een rijksvergoeding ontvangt, zijn de winvoorziening en de voorziening oudkomers samengevoegd tot een reserve inburgering om de ambitie van de gemeente Hoorn te kunnen realiseren en de extra kosten op te kunnen vangen. Afgesproken is om de reserve inburgering aan te spreken voor uitgaven die noodzakelijk zijn voor het faciliteren van inburgering. Dit betekent dat de reserve wordt aangewend voor de kosten van kinderopvang, trajecten maatschappelijke
1
Inkomen tot 160% van het wettelijk minimumloon 1/5
begeleiding en voor de kosten van inburgeringstrajecten van inburgeraars waarvoor geen rijksvergoeding wordt ontvangen. De gemeente kan nu een nog grotere groep inburgeraars een inburgeringsvoorziening aanbieden. Dit betekent dat er meer aanspraak zal worden gemaakt op de reserve inburgering. Wanneer het gaat om de vrijwillige inburgeraars, de inburgeringsbehoeftigen, is maatwerk uiteraard van belang. Kinderopvang Het is lastig gebleken om kinderopvang te regelen voor inburgeraars. Dit komt omdat: • de inburgeraar vaak een te klein sociaal netwerk heeft om zelf opvang te regelen; • de reguliere kinderopvang vol zit en het lastig is gebleken om reguliere plekken te creëren voor inburgeraars (meerdere kinderen per inburgeraars, reguliere kinderopvang hebben wachtlijsten en kunnen niet op korte termijn opvang regelen); • het niet altijd mogelijk is om opvang te regelen bij de leslocatie. Hierdoor missen mensen delen van de lessen of moeten zij lang wachten voordat zij kunnen starten; • het vervoer in sommige gevallen een probleem is. De gemeente heeft er voor gekozen om de kosten die niet vanuit de Wet op de Kinderopvang kunnen worden te betalen vanuit de reserve inburgering. De komende tijd zal volop worden ingezet op kinderopvang en zal er extra geld nodig zijn om dit te kunnen regelen. Voorstel Voorgesteld wordt om: • de doelgroep aan wie de gemeente een inburgeringsvoorziening kan aanbieden uit te breiden en met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2007 aan alle inburgeringsplichtigen een inburgeringsvoorziening aan te bieden; • te zorgen voor een ruime reserve inburgering; • bijgaande begrotingswijziging vast te stellen. Alternatieven met overwegingen Om zoveel mogelijk inburgeraars in Hoorn de kans te geven om deel te nemen aan de Hoornse samenleving, is het aanbieden van een inburgeringsvoorziening belangrijk. Dat bepaalde groepen inburgeringsplichtigen het starten met hun inburgering uitstellen, kan worden voorkomen wanneer aan alle inburgeringsplichtigen een inburgeringsvoorziening kan worden aangeboden. Nu krijgen in Hoorn de inburgeringsplichtige asielmigranten, geestelijk bedienaren, generaal pardonners (zonder persoonvolgend budget) en nieuwkomers met een inkomen tot 160% van het wettelijk minimumloon een gemeentelijk aanbod. Inburgeringsplichtige nieuwkomers met een hoger inkomen krijgen geen gemeentelijk aanbod. Wanneer de gemeente deze groep ook een inburgeringsvoorziening wil aanbieden, is het wenselijk om dit, met het oog op gelijke behandeling, met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2007 (ingangsdatum WI) aan te bieden. De gemeente kan voor diegenen die al gestart zijn met hun inburgering en hiervoor een lening hebben afgesloten bij de Informatie Beheer Groep, de financiering overnemen. Zij kan de lening overnemen en deze inburgeringsplichtigen alsnog een gemeentelijk aanbod doen.
Het kunnen aanbieden van een voorziening heeft uiteraard gevolgen voor de reserve inburgering. Wanneer de gemeente Hoorn haar huidige inburgeringsbeleid handhaaft, wordt aan bepaalde nieuwkomers2 geen inburgeringsvoorziening aangeboden. Vanuit de gemeente wordt dus niet de kans gegeven om direct deel te kunnen nemen aan de Hoornse samenleving. Deze groep nieuwkomers kan een lening aangaan voor het inburgeringstraject maar niet voor de bijkomende kosten als bijvoorbeeld kinderopvang. Daarnaast betekent geen gemeentelijk aanbod, na wijziging van de wet, ook geen verplichte acceptatie en dus ook geen verplichting om direct te starten met een inburgeringstraject.
Keuze en overwegingen met betrekking tot het voorstel Door akkoord te gaan met het voorstel om alle inburgeringsplichtigen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2007 een inburgeringsvoorziening aan te kunnen bieden, zorgt de gemeente voor gelijke behandeling en zorgt zij er voor dat deze groep eerder kan deelnemen aan de Hoornse samenleving. Daarnaast is het belangrijk ook voorzieningen te kunnen aan blijven bieden aan inburgeringsbehoeftigen. Daarom is een ruime reserve inburgering nodig: voor de extra kosten die het voorstel met zich meebrengt, zal een beroep worden gedaan op de reserve inburgering. Financiële aspecten Het voorstel heeft financiële consequenties omdat aan meer inburgeraars een gemeentelijk aanbod wordt gedaan en de gemeente niet voor alle inburgeraars een rijksvergoeding ontvangt. De Rijksvergoeding voor inburgeringsplichtige en inburgeringsbehoeftige uitkeringsgerechtigden is € 4.005,00 per persoon Voor inburgeringsplichtigen en inburgeringsbehoeftigen zonder werk/uitkering bedraagt deze vergoeding van € 5.950,00 per persoon De kosten van een inburgeringstraject kunnen in principe worden betaald vanuit de rijksvergoeding. Een totaal inburgeringstraject bij Sagenn kost € 6.950,00 (inclusief btw) maar niet iedereen heeft een totaal traject nodig. Voor werkende inburgeringsplichtigen en voor inburgeringsbehoeftigen met werk ontvangt de gemeente geen rijksvergoeding. Wanneer aan een werkende inburgeraar een gemeentelijk aanbod wordt gedaan, kan worden bekeken in hoeverre werkende inburgeraars en hun werkgevers bereid zijn bij te dragen aan de financiering en of bepaalde kosten vanuit WEB- gelden kunnen worden betaald. Wanneer dit niet mogelijk is, kan een beroep worden gedaan op de reserve inburgering. Om iedereen een aanbod te kunnen doen is een ruime reserve inburgering nodig. Het bestand potentieel inburgeringsplichtigen (BPI) telde in januari 2008 ruim 700 mensen. Geschat wordt dat van dit aantal ongeveer 500 mensen gebruik zullen maken van een gemeentelijk inburgeringsaanbod. Hoeveel inburgeringsplichtige nieuwkomers en inburgeringsbehoeftigen daarnaast gebruik zullen maken van een gemeentelijk aanbod is niet bekend.
2
Nieuwkomers met een inkomen > 160% van het wettelijk minimumloon
Financieel overzicht 2007 Winvoorziening De stand van de Winvoorziening bedroeg op 01 januari 2007 € 488.439,85. De Winmiddelen zijn met de invoering van de WI vrij besteedbaar geworden. Met het voorstel Plan van aanpak inburgering 2007 zijn de resterende Winmiddelen gelabeld. Onder aftrek van de afrekening van 2005, is een deel van de nog resterende middelen overgeheveld naar de reserve Inburgering. Het andere deel is vrijgevallen ten gunste van het resultaat 2007. Stand per 01 mei 2007 € Bestemming: Horizoncollege3 € Maatschappelijke begeleiding € Afrekening 20054 Reserve Inburgering Resultaat Totaal
Oorspronkelijk begroot 488.000,00 € 300.000,00 25.000,00
€
163.000,00
€
488.000,00
€ € € € € € €
Werkelijk 488.439,85 145.640,53 12.692,50 32.801,00 28.537,00 163.000,00 105.768,825 488.439,85
Voorziening inburgering oudkomers Met het voorstel Plan van aanpak Inburgering 2007 is de voorziening inburgering oudkomers opgeheven. Naar reserve inburgering Resultaat Totaal
Begroot € 513.950,00 €
513.950,00
Werkelijk € 513.950,00 € 95.296,39 € 609.246,39
Reserve inburgering Werkelijk in 2007 naar reserve inburgering
€ € €
163.000,00 513.950,00 676.950,00
Totaal ontvangen aan eigen bijdrage WI Ontvangen rijksbijdrage 20076 (voorschot) Totaal
€ € €
31.575,55 591.387,00 622.962,55
Kosten inburgeringstrajecten 20077 Sagenn Fiolet Kinderopvang Gilde SamenSpraak Overige kosten
€ € € € €
66.716,16 45.872,50 6.957,44 13.000,00 18.202,23
Totaal naar reserve inburgering
Ontvangsten en uitgaven 2007
3
Voor de invoering van de WI zijn trajecten gestart die uit WEB gelden werden betaald. Na de invoering van de WI konden deze niet meer worden betaald vanuit de WEB. Genoemde kosten zijn gemaakt om de gestarte trajecten te kunnen afronden. 4 In de jaarrekening 2005 is een bedrag opgenomen als nog te ontvangen. De rijksbijdrage inclusief het nog te ontvangen bedrag is in de voorziening gestort. Nu de definitieve afrekening is binnengekomen blijkt dat we moeten terugbetalen. Dit bedrag is betaald en ook het nog te ontvangen bedrag is afgeboekt. 5 Voor de reserve inburgering was een bedrag van € 163.000,- begroot. In werkelijkheid bleek een bedrag van € 268.768,82 te kunnen worden toegevoegd aan de reserve inburgering. In werkelijkheid is €163.000,- toegevoegd aan de reserve en is het resterende bedrag van € 268.768,82 - €163.000,- = € 105.768,82 toegevoegd aan de algemene middelen. 6 Voor uitkeringsgerechtigde ib-plichtigen + ib-behoeftigen ontvangt de gemeente € 4.005,- p.p. en voor ib-plichtigen + ib-behoeftigen zonder uitkering/werk ontvangt de gemeente € 5.950,- p.p. Eenmalig invoeringsbudget ad € 198.000,- overgeheveld naar de algemene middelen. 7 Inburgeringstrajecten worden in gedeelten betaald.
Totaal
€
150.748,33
Stand voorziening op 01 januari 2008
€
472.214,22
Begroting 2008 Vanuit de voorziening inburgering worden de kosten van inburgering die gefinancierd kunnen worden vanuit rijksmiddelen betaald. Vanuit de reserve inburgering worden de overige kosten betaald. Voorziening inburgering Stand per 1 januari 2008 voorschot vanuit het rijk (07.51148) Ontvangsten vanuit de eigen bijdrage WI Kosten inburgeringstrajecten8 (100X € 6.950) Terug te betalen subsidie9 Totaal
€ € € € € €
472.214,22 591.817,26 20.000,00 695.000,00 71.305,00 317.726,40
€ € € € € € €
676.950,00 100.000,00 13.000,00 40.000,00 139.000,00 20.000,00 374.950,00
+ + -
Reserve inburgering Stand per 1 januari 2008 Kosten kinderopvang Kosten Gilde SamenSpraak Kosten maatschappelijke begeleiding10 Kosten inburgeringstrajecten van inburgeraars met lening11 Kosten onvoorzien12 Totaal
Doorkijk vanaf 2009 Het is niet in te schatten hoeveel nieuwkomers zich per jaar in Hoorn zullen vestigen en het is niet in te schatten hoeveel inburgeringsbehoeftigen zich gaan melden en in aanmerking gaan komen voor een gemeentelijk aanbod. Om er voor te zorgen dat de gemeente Hoorn aan iedere inburgeraar een aanbod kan doen en kan blijven doen en ook de bijkomende kosten van kinderopvang kan financieren, is een ruime reserve inburgering nodig. Verdere procedure In het derde kwartaal 2008 wordt bekeken of het aantal beoogde inburgeringstrajecten voor 2008 omhoog kan worden bijgesteld. Hoorn, Het college van burgemeester en wethouders, De secretaris,
8
De burgemeester
Afspraak is om in 2008 100 inburgeringstrajecten te realiseren. In de loop van het jaar wordt bekeken of dit aantal verhoogd kan worden. 9 In 2006 is € 71.305,- aan PAVEM subsidie ontvangen en toegevoegd aan de voorziening inburgering. Dit bedrag moet worden terugbetaald. 10 de gemeente is verplicht om asielgerechtigde inburgeraars maatschappelijke begeleiding te bieden. 11 In het kader van het Deltaplan neemt de gemeente de leningen van deze inburgeraars over. De leningen worden omgezet in een gemeentelijk aanbod. 12 Hieronder vallen onder andere de examenkosten en extra kosten voor inburgeringstrajecten voor inburgeringsbehoeftigen
