Vasten. Voedsel voor de ziel

Vasten Voedsel voor de ziel

Vasten: voedsel voor de ziel

Inhoudsopgave: Zij vasten voor God . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De Christen en zijn..... voeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het vasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Het normale vasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Het volkomen vasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Gedeeltelijk vasten (= soberheidsvasten) . . . . . . . d. Regelmatig, algemeen vasten . . . . . . . . . . . . . . . M otivatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wanneer vasten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Redenen om te vasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vasten voor God . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Persoonlijke heiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Versterking van gebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. God tot andere gedachten brengen . . . . . . . . . . . e. Gevangenen bevrijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Openbaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Genezing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vasten en de gevolgen voor het lichaam . . . . . . . . . . . . . . . Hoe te beginnen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Beëindigen van het vasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Enkele praktische tips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 van 22

3 4 5 6 6 7 8 9 10 11 12 12 13 14 15 16 17 18 19 19 20 21


ZIJ VAS TTEN VOOR GOD Een man op de Sinaï, trad met stralend gezicht, tussenbeide voor Israël in 't naderend gericht; voor Gods aangezicht bepleitte hij hun lot en vastte voor God. Heel jong reeds ontmoette hij tegenstand, werd in 't water gelegd in een biezen mand; als koningszoon weigerde hij eer en genot maar vastte voor God. Een profetes in Israëls tempel zag een Kind, dat in Maria's armen lag. Om Hem te mogen zien - o zalig lot vastte zij jarenlang voor God. De Verlosser kwam om ons te bevrijden, maar voor Hij optrad en voor ons zou lijden, ontmoette Hem satan. Hij boog Zich voor 't goddelijk gebod en de Zoon vastte voor God. "Zonder ze Mij af", zei de Heilige Geest, kort na het eerste Pinksterfeest; en stromen van zegen daalden neer door mannen die vastten voor hun Heer. "Zij zullen vasten als Ik zal zijn heengegaan", en dat hebben velen met zegen gedaan. Vraag het maar aan hen die voldeden aan dit gebod en vastten voor God. Als wij straks - in de grote Dag - voor Hem staan, zal Hij vragen: "Wat heb jij met deze opdracht gedaan?" Zalig wie dan kan zeggen: "Hier sta ik nu, ook ik heb gevast voor U!"

3 van 22


Inleiding. In deze studie zullen we uit gaan zoeken wat vasten is. Niet alleen de geestelijke betekenis, maar ook de lichamelijke en psychische gevolgen komen aan de orde. Vasten (op de juiste manier) is belangrijk. Toch behoort het niet tot de grote Bijbelse leerstellingen. Het is ook geen fundament voor ons geloof. Niettemin kan vasten, als het toegepast wordt met een eerlijk hart en zuivere motieven, ons de sleutel geven om deuren te openen, waar andere sleutels niet gewerkt hebben. Het kan een geestelijk wapen zijn, dat God geeft, tegen boze machten. Door de geschiedenis heen zien we dat er vele bekende christenen zijn die hun werk voor de Heer gepaard lieten gaan met vasten. We kunnen hierbij denken aan Luther, Calvijn, Knox, Jonathan Edwards, John Wesley, Charles Finney en Ds. Blumhardt. Ook kunnen we denken aan meer recente grote opwekkingpredikers, zoals Oral Roberts en T.L. Osborn. Volgens Dr. Bill Bright is er alleen een opwekking mogelijk als het volk van God 40 dagen vast (vgl. 2Kron.7:14). 2Kron. 7:14:

en mijn v olk waarov er mijn naam is uitgeroepen, v erootmoedigt zich en zij bidden en zoeken mijn aangezicht en bekeren zich v an hun boze wegen, dan zal Ik uit de hemel horen, en hun zonde v ergev en en hun land herstellen.

Bill Bright is de oprichter van Campus Crusade for Christ. John Wesley heeft ooit een uitspraak gedaan over extreme misbruiken bij vasten: “Sommigen hebben religieus vasten ver boven de hele Bijbel geplaatst en boven het gezonde verstand, en anderen verwaarlozen het totaal.” Omdat de meningen over dit onderwerp zo verdeeld zijn, is het juist goed om na te gaan wat de Bijbel er over zegt. Dat deze studie ertoe mag bijdragen dat we met meer geestelijke mogelijkheden een beter contact met God mogen krijgen.

4 van 22


De christen en zijn..... voeding. Er wordt wel eens gezegd dat de liefde van de man door de maag gaat. Dit geldt in principe ook voor de vrouw (Gen. 3:6). Zelfs Noach, die wandelde met God, liet zich door de drank verleiden (Gen. 9:20-21). Esau werd door Izaäk voorgetrokken vanwege het eten waar hij voor zorgde (Gen. 27:3-4). Esau verkocht zijn eerstgeboorte recht voor een kom soep (Heb r. 12:16-17). Voedsel was de aanleiding voor het volk Israël, in de woestijn, om te mopperen (Ex. 16:3; Num. 11:4-5; 21:5). Hoe God hier tegenover stond staat beschreven in de Psalmen (Ps. 78:2931; 106:13-15). Zelfs Elia, de hogepriester liet zich door het voedsel verleiden (1Sam. 2:29). Ook de moderne mens laat zich door het voedsel knechten, hoewel dit niet nodig. 1Cor. 6:12:

Alles is mij geoorloof d, maar niet alles is nuttig. Alles is mij geoorloof d maar ik zal mij door niets laten knechten. Het v oedsel is v oor de maag en de maag v oor het v oedsel, en God zal zowel het een als het ander teniet doen. Maar het lichaam is niet v oor de hoererij, doch v oor de Here, en de Here v oor het lichaam.

2Petr. 2:19:

Vrijheid spiegelen zij hun v oor, hoewel zij zelf slav en des v erderf s zijn; immers, door wie men ov ermeesterd is, diens slaaf is men.

Paulus moest hiervoor de gelovigen in Corinthe waarschuwen (1Cor. 11:20-22; 10:1-7). Christus overwon deze zonde bij de verzoeking in de woestijn, na veertig dagen vasten (M ath. 4:1-11). God waarschuwt ons opdat we bij de wederkomst niet onvoorbereid zouden zijn door drank, roes en zorgen (M ath. 24:37-38; Luc. 12:45-46; 21:34). We moeten ons lichaam tuchtigen. 1Cor. 9:25-27:

En al wie aan een wedstrijd deelneemt, beheerst zich in alles; zij om een v ergankelijke erekrans te v erkrijgen, wij om een onv ergankelijke. Ik loop dan ook niet maar in den blinde en ik ben geen v uistv echter, die zo maar in de lucht slaat. Neen, ik tuchtig mijn lichaam en houd het in bedwang, om niet, na anderen gepredikt te hebben, wellicht zelf af gewezen te worden.

Het is van God, blijf dus waakzaam (1Cor. 6:12-13). De Bijbel geeft duidelijk aan dat gastronomie slecht is (Jer. 5:7; Deut. 32:15-16; Rom. 13:14; 1Cor. 7:5 i.v.m. gebrek aan zelfbeheersing, en dat heeft in zekere zin met bidden en vasten te maken). We moeten met Jezus kunnen zeggen dat het onze spijze is de wil van God te doen (Joh. 4:34). Joh. 4:34:

Jezus zeide tot hen: Mijn spijze is de wil te doen desgenen, die Mij gezonden heef t, en zijn werk te v olbrengen.

Daarom moeten we medegekruisigd zijn (Rom. 6:6) en de zonden nalaten (2Tim. 2:22; Tit. 2:11-12; 1Petr. 2:11; 1Cor. 5:6-7). We moeten ons verootmoedigen bij het vasten (Lev. 23:27; Jes. 58; Ps. 35:13). Wel moet er opgepast worden voor fanatisme, omdat dit snel ontaard in ascetisme (Col. 2:20-23). (Ascetisme is een strenge levenswijze, gericht op de beheersing van het lichaam en de zintuigen. Dit kan gepaard gaan met vasten, meditatie, afzien van bezittingen en leven in eenzaamheid ). Col. 2:20-23:

Indien gij met Christus af gestorv en zijt aan de wereldgeesten, waartoe laat gij u, alsof gij in de wereld leef det, geboden opleggen: raak niet, smaak niet, roer niet aan; dat alles zijn dingen, die door het gebruik teloorgaan, zoals het gaat met v oorschrif ten en leringen v an mensen. Dit toch is, al staat het in een roep v an wijsheid met zijn eigendunkelijke godsdienst, zijn nederigheid en zijn kastijding v an het lichaam, zonder enige waarde en dient slechts tot bev rediging v an het v lees.

5 van 22


Het vasten. Veel christenen denken bij het vasten aan het zich onthouden van allerlei dingen, die het contact met God in de weg staan. Op die manier is het vasten synoniem geworden met zelfverloochening. Toch bedoelt de Bijbel dit niet. Het Griekse woord <0FJ,bT (nesteuo: "ne" = ontkennend voorvoegsel; "esthio": = eten) betekent "niet eten". Vasten is daarom een bewuste onthouding van voedsel. Er dient wel even vermeld te worden dat het verloochenen van jezelf ten aanzien van God een heel goede zaak is, die zeker navolging verdient. Er zijn ook mensen die bezwaar maken tegen de praktische gevolgen. Volgens hen is verhongeren een synoniem voor vasten (vgl. Ef. 5:29). want niemand haat ooit zijn eigen v lees, maar hij v oedt het en koestert het zoals Christus de gemeente,

Ef. 5:29:

In de na-apostolische tijd werd het vasten langzamerhand in extreme vorm (ascetisme) toegepast (vgl. 2Tim. 3:5). Dit had tot gevolg dat de moderne christen het vasten nauwelijks nog kent. De meesten weten zelfs niet hoe je het dient toe te passen. We weten vanuit de Bijbel dat er 4 vormen van vasten bekend zijn, namelijk: a. Het normale vasten b. Het volkomen vasten c. Gedeeltelijk vasten (= soberheidsvasten) d. Regelmatig, algemeen vasten. Bij elke vorm van vasten is er sprake van een absolute onthouding. a. Het normale vasten. In het Nieuwe Testament komen we een duidelijk voorbeeld tegen van normaal vasten (Math. 4:1-2; Luc. 4:2). Math. 4:1-2:

Toen werd Jezus door de Geest naar de woestijn geleid om v erzocht te worden door de duiv el. En nadat Hij v eertig dagen en v eertig nachten gev ast had, kreeg Hij ten laatste honger.

Luk. 4:2:

waar Hij v eertig dagen v erzocht werd door de duiv el. En Hij at niets in die dagen en toen zij v oorbij waren, kreeg Hij honger.

Jezus is niet Iemand die passief wacht op wat komen gaat. Hij bereidt Zich voor op Zijn komende taak. Hij weet dat Hij getest zal worden en de proef zal doorstaan. Daarom is Hij vastbesloten: Hij is in de aanval. Jezus VAST. Er wordt ons verteld dat Hij niets at, maar niet dat Hij niets dronk. Daarna staat er dat Hij honger kreeg, niet dat Hij dorst had. Dit alles wijst op onthouding van voedsel, niet van drinken. Bovendien kan een menselijk lichaam alleen op bovennatuurlijke wijze tegen het niet gebruiken van water, gedurende veertig dagen. Het normale vasten houdt ook geen onthouding van slaap in. Paulus houdt het vasten en de onthouding van slaap duidelijk gescheiden (2Cor. 6:5; 11:27). Onthouding van slaap is, evenals onthouding van drinken, alleen op bovennatuurlijke wijze vol te houden. Vasten is als het ware je afzonderen voor God. Uit 1Cor. 7:3-5 kun je concluderen dat het vasten voor gehuwden ook de onthouding van gemeenschap inhoudt, als dit onderling is overeengekomen, met wederzijds goedvinden. Een voorbeeld is Daniël (Dan. 9:3). conclusie: Normaal vasten is de onthouding van elke vorm van voedsel, niet van slaap en drinken.

6 van 22


b. Het volkomen vasten. Absoluut of volkomen vasten is een volkomen onthouding van voedsel en drinken. Gewoonlijk duurt dit nooit langer dan drie dagen. Langere tijd zou schadelijk kunnen zijn voor het lichaam, omdat het slechts een zeer korte tijd zonder drinken kan. voorbeelden: • Ezra vastte vanwege zijn rouw over de trouwbreuk van de ballingen (vgl. Ezra 9:3). Ezra 10:6:

•

Esther en de Joden, voordat ze naar de koning ging, vanwege de crisis die het Joodse volk bedreigde. Esth. 4:16:

•

Ga heen, v ergader al de Joden die zich in Susan bev inden, en v ast om mijnentwil: eet noch drinkt drie dagen, zo min des nachts als des daags. Ook ik en mijn dienaressen zullen op dezelf de wijze v asten en dan zal ik tot de koning gaan ondanks het v erbod; kom ik om, dan kom ik om.

Saulus van Tarsus na zijn ontmoeting met Jezus (Hand. 9:9). Hand. 9:9:

•

Hierna stond Ezra op v an v oor het huis Gods en ging naar het v ertrek v an Jochanan, de zoon v an Eljasib, waar hij de nacht doorbracht; brood at hij niet en water dronk hij niet, want hij bedreef rouw ov er de trouwbreuk v an de ballingen.

En hij kon drie dagen lang niet zien, en hij at of dronk niet.

Zelfs de dieren moesten meedoen met het volledige vasten in Nineve Jona 3:5-10:

En de mannen v an Ninev e geloof den God en riepen een v asten uit en bekleedden zich, v an groot tot klein, met rouwgewaden. Toen het woord de koning v an Ninev e bereikte, stond hij op v an zijn troon, legde zijn opperkleed af , trok een rouwgewaad aan en zette zich neder in de as. En men riep uit en zeide in Ninev e op bev el v an de koning en v an zijn groten: Mens en dier, runderen en schapen mogen niets nuttigen, niet grazen en geen water drinken. Zij moeten gehuld zijn in rouwgewaden, mens en dier, en met kracht tot God roepen en zich bekeren, een ieder v an zijn boze weg, en v an het onrecht dat aan hun handen kleef t. Wie weet, God mocht Zich omkeren en berouw krijgen en zijn brandende toorn laten v aren, zodat wij niet te gronde gaan. Toen God zag wat zij deden, hoe zij zich bekeerden v an hun boze weg, berouwde het God ov er het kwaad dat Hij gedreigd had hun te zullen aandoen, en Hij deed het niet.

voorbeelden van bovennatuurlijke vormen: - M ozes (40 dagen), bij het ontvangen van de wet (Ex. 34:28; Deut. 9:9). - M ozes (40 dagen), na het gouden kalf (Deut. 9:15-18). Deze voorbeelden kunnen als de langste vastentijd worden beschouwd (tachtig dagen met een korte onderbreking). Zoiets kan alleen door Goddelijke bijstand en is menselijkerwijs gesproken onmogelijk. Een ander voorbeeld van bovennatuurlijk vasten: - Elia op weg naar de berg Horeb, toe hij vluchtte voor Izebel (1Kon. 19:5-8). N.B.

Mozes was wetgever en Elia stelde de wet weer in ere (Mal. 4:4-6; Marc. 9:12). Beiden hebben op bovennatuurlijke wijze: gevast, hun loopbaan beëindigd; met Christus verschenen bij de verheerlijking 7 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel op de berg.

conclusie: Volkomen of absoluut vasten is een buitengewone maatregel voor buitengewone omstandigheden. M eestal wordt het slechts toegepast bij echte geestelijke noodgevallen, onder directe leiding van de Heilige Geest. c. Gedeeltelijk vasten (= soberheidsvasten). Bij gedeeltelijk vasten is er sprake van beperkt voedselgebruik. Je zou het een versobering kunnen noemen. Bij deze vorm van vasten kun je zowel een bepaalde voedselsoort als een bepaalde maaltijd overslaan. Je moet er dan wel op letten dat je de gemiste voeding niet gaat compenseren met andere voeding. (Wanneer je bijvoorbeeld vast met gebruik van vruchtensap en jezelf dan ook helemaal verzadigd met vruchtensap, dan ben je verkeerd bezig. Je kunt dit vergelijken met het zogenaamde "milkshake-vasten".) Deze vorm van vasten wordt nogal eens toegepast wanneer normaal vasten niet of nauwelijks mogelijk is. Ook hier geldt echter dat we goed na moeten denken over de dingen waar we mee bezig zijn. Bij de meeste vormen van werk kun je rustig normaal vasten. De enige uitzonderingen hierop zijn lichamelijk zeer zwaar werk en werk dat gepaard gaat met een grote psychische belasting. voorbeelden: Daniël en zijn drie vrienden aan het hof van Babel. • Dan. 1:8, 12-15:

Daniël nu nam zich v oor, zich niet te v erontreinigen met de koninklijke spijze of met de wijn die de koning placht te drinken; en hij v erzocht de ov erste der hov elingen, dat hij zich niet zou behoev en te v erontreinigen... Neem toch met uw dienaren gedurende tien dagen de proef : men gev e ons groenten te eten en water te drinken; laat dan ons uiterlijk met dat v an de knapen die de koninklijke spijze eten, door u v ergeleken worden, en doe dan met uw dienaren naar uw bev inding. Hij gaf hun hierin gehoor en nam met hen gedurende tien dagen de proef , en na v erloop v an tien dagen bleek hun uiterlijk schoner en zagen zij er welv arender uit dan al de knapen die v an de koninklijke spijze gegeten hadden.

•

Daniël in rouw (Dan. 10:2-3).

•

Elia bij zijn geestelijke toerusting: training in zelfverloochening, terwijl het land in hongersnood is. 1Kon. 17:6, 10-16:

De rav en brachten hem des morgens brood en v lees, en des av onds brood en v lees, en hij dronk uit de beek.... Daarop maakte hij zich gereed en ging naar Saref at. Toen hij bij de stadspoort kwam, zie, daar was een weduwe bezig hout te sprokkelen. Hij riep haar toe en zeide: Haal mij toch in een kruik een weinig water, opdat ik drinke. Toen zij het ging halen, riep hij haar na en zeide: Breng mij ook een bete broods mee. Daarop zeide zij: Zo waar de Here, uw God, leef t, ik heb geen broodkoek, maar enkel een handv ol meel in de pot en een weinig olie in de kruik. En zie, ik ben bezig een paar stukken hout te sprokkelen. Dan wil ik het thuis v oor mij en mijn zoon gaan bereiden, en als wij het gegeten hebben, moeten wij maar sterv en. Doch Elia zeide tot haar: Vrees niet, ga het thuis bereiden, zoals gij gezegd hebt, doch bereid mij daarv an eerst een kleine koek en breng mij die hier; v oor u en uw zoon kunt gij het later bereiden. Want zo zegt de Here, de God v an Israël: Het meel in de pot zal niet opraken, en de olie in de kruik zal niet ontbreken tot op de dag, waarop de Here regen op de aardbodem gev en zal. Daarop ging zij heen en deed, zoals Elia gezegd had, en een tijdlang at zij ev enals 8 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel hij, en haar huis. Het meel in de pot raakte niet op, en de olie in de kruik ontbrak niet, naar het woord des Heren, dat Hij door de dienst v an Elia gesproken had.

•

Johannes de Doper. Marc. 1:6:

En Johannes was gekleed met kameelhaar en met een lederen gordel om zijn lendenen, en hij at sprinkhanen en wilde honing.

d. Regelmatig, algemeen vasten. Joël 2:15:

Blaast de bazuin op Sion, heiligt een v asten, roept een plechtige samenkomst bijeen.

Vasten wordt over het algemeen toegepast in noodsituaties. Een uitzondering hierop vormt het regelmatig en gezamenlijk vasten. Het regelmatig vasten wordt beschreven in Lev. 23:27, (vgl Ps. 35:13; Jes. 58:5). Door de Joden in het Nieuwe Testament werd dit vasten nog steeds toegepast (Hand. 27:9). In Joël 1:14 en 2:15 lezen we hoe er bij de oproep tot bekering ook een oproep tot vasten wordt gedaan. Opvallend is dat de belofte in Joël 2:28 voorafgegaan wordt door de oproepen tot vasten. Het zijn in beide gevallen oproepen tot een vasten voor het gehele volk. In Hoofdstuk 1 worden zelfs de oudsten apart opgeroepen. Dat is ook wel logisch want zij hebben een voorbeeldfunctie. Bij de oproep van hoofdstuk 2 wordt nog even speciaal vermelding gemaakt van de voorbede die priesters en de dienaren van de Here moeten doen (Joël 2:17). Een praktische uitwerking vinden we in Hand 13:2. Als we verwachten dat de belofte van de Heilige Geest ook voor onze tijd geldt, dan moeten we er rekening mee houden dat de context van die belofte ook voor deze tijd is: we worden opgeroepen om ons toe te wijden door vasten en bidden, zodat God ten volle Zijn Geest zal uitstorten en de opwekking, die wij al zolang verwachten, plaats kan vinden. Behalve het vasten waar Jeremia over schrijft (Jer. 36:6), zijn er vier regelmatige vastgelegde vastenperioden, die allemaal verband houden met de verwoesting van Jeruzalem (Zach 8:19): 1. in de tiende maand, begin van het beleg (2Kon. 25:1) 2. in de vierde maand, val van de stad (Jer. 39:2) 3. in de vijfde maand, verwoesting van stad en tempel (2Kon. 25:8-9) 4. in de zevende maand, moord op Gedalja (2Kon. 25:25). Ook het regelmatige vasten kan veranderen in een wettische gebondenheid, zodat de werkelijke zin verloren gaat (Luc. 18:11-12). De Farizeeën maakten er een gewoonte van om twee dagen in de week te vasten (volgens de traditie ging het om woensdag en vrijdag). Het zal we duidelijk zijn dat we onszelf de steeds de vraag moeten stellen waarom we vasten. Zach. 7:5:

Zeg tot al het v olk des lands en tot de priesters: wanneer gij in de v ijf de en zev ende maand hebt gev ast en geklaagd nu al zev entig jaren lang, hebt gij dan inderdaad v oor Mij gev ast?

Als er in een gemeente problemen ontstaan, zoals partijschappen, scheuring, lauwheid of iets dergelijks, dan is het wijs om de hele gemeente te laten vasten. Het blijkt in de praktijk dat deze manier van vasten vaak zinvol en effectief is. Houdt daarbij in gedachten dat God Zijn beloften waarmaakt (bijvoorbeeld die van 2Kron. 7:14). 2Kron. 7:14:

en mijn v olk waarov er mijn naam is uitgeroepen, v erootmoedigt zich en zij bidden en zoeken mijn aangezicht en bekeren zich v an hun boze wegen, dan zal Ik uit de hemel horen, en hun zonde v ergev en en hun land herstellen.

Enkele voorbeelden van dit vasten: 9 van 22


•

David en het volk vastten om het verlies van Saul en Jonathan 2Sam. 1:12:

•

Josafat, bij de invasie van Juda. 2Kron. 20:1-4:

•

Daarna geschiedde het, dat de Moabieten, de Ammonieten en met hen een deel v an de Meunieten tegen Josaf at ten strijde trokken. Men kwam Josaf at melden: Een grote menigte is tegen u opgetrokken v an de ov erkant der zee, uit Aram; zie, zij zijn in Chaseson-tamar (dat is Engedi). Toen werd Josaf at bev reesd en besloot de Here te raadplegen; hij riep v oor geheel Juda een v asten uit, en Juda kwam bijeen om hulp te zoeken bij de Here; ja, men kwam uit al de steden v an Juda om de Here te zoeken.

Ezra, voor de reis met de tempelschatten. Ezra 8:21-23:

•

En zij weeklaagden, weenden en v astten tot de av ond ov er Saul, ov er zijn zoon Jonathan, ov er het v olk des Heren en ov er het huis Israëls, omdat zij door het zwaard gev allen waren.

Toen riep ik daar, bij de riv ier Ahawa, een v asten uit om ons te v erootmoedigen v oor onze God, en v an Hem een v oorspoedige tocht af te smeken v oor ons, onze kinderen en al onze hav e. Want ik had mij geschaamd v an de koning een leger en ruiters te v ragen om ons te beschermen tegen v ijanden onderweg; wij hadden namelijk tot de koning gezegd: De hand v an onze God is ten goede ov er allen die Hem zoeken, maar zijn macht en zijn toorn zijn tegen allen die Hem v erlaten. Dus v astten wij en smeekten onze God hierov er, en Hij liet Zich door ons v erbidden.

Bij Jona, na de waarschuwing voor Nineve. Jona 3:5:

En de mannen v an Ninev e geloof den God en riepen een v asten uit en bekleedden zich, v an groot tot klein, met rouwgewaden.

Voorbeelden van onvrijwillig vasten: •

Dan. 6:19 :

• •

M ath. 15:32: 2Cor. 6:5, 11:27:

er is geen behoefte aan voedsel vanwege bezorgdheid, verdriet of een andere emotie. als er geen voedsel voor handen is. dagen zonder eten kan aangemerkt worden als vasten (vgl SV).

Motivatie Het gaat er in de Bijbel niet zozeer om dàt je iets doet, maar hoe je het doet. De meest waardevolle dingen worden waardeloos als je er niet met je hele hart bij betrokken bent. Ons hart wordt gauw misleid door religieuze trots. Dit geldt ook voor de vier geestelijke opdrachten, die bepalend zijn voor een geestelijke leven: • • • •

M aakt de volken tot Zijn discipelen en leert hen onderhouden wat Hij bevolen heeft (M ath. 28:19-20) Geef in het verborgene (M ath. 6:2) Bidt in het verborgene (M ath. 6:5) Vast, zonder op te vallen (M ath. 6:16-18)

We hebben vaak dezelfde instelling als de Farizeeër (Luc. 18:11-12). Je hoort van alleen eigen gerechtigheid. M aar eigenlijk horen we te zijn als de tollenaar (Luc. 18:13-14). Hij kan alleen nog maar rekenen op de genade van God. Luc. 18:13-14:

De tollenaar stond v an v erre en wilde zelf s zijn ogen niet ophef f en naar de hemel, maar hij sloeg zich op de borst en zeide: O God, wees mij, zondaar, 10 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel genadig! Ik zeg u: Deze keerde, in tegenstelling met de ander, gerechtv aardigd naar huis terug. Want een ieder, die zichzelf v erhoogt, zal v ernederd worden, doch wie zichzelf v ernedert, zal v erhoogd worden.

Wanneer Jezus de mensen toespreekt, waarschuwt Hij ons dat het zinloos is om je vroomheid onder de mensen ten toon te stellen. Math. 6:1-18:

Ziet toe, dat gij uw gerechtigheid niet doet v oor de mensen, om door hen opgemerkt te worden; want dan hebt gij geen loon bij uw Vader, die in de hemelen is. Wanneer gij dan aalmoezen geef t, laat het niet v oor u uitbazuinen, zoals de huichelaars doen in de sy nagogen en op de straten, om door de mensen geroemd te worden. Voorwaar, Ik zeg u, zij hebben hun loon reeds. Maar laat, als gij aalmoezen geef t, uw linkerhand niet weten wat uw rechter doet, opdat uw aalmoes in het v erborgene zij, en uw Vader, die in het v erborgene ziet, zal het u v ergelden. En wanneer gij bidt, zult gij niet zijn als de huichelaars, want zij staan gaarne in de sy nagogen en op de hoeken der pleinen te bidden, om zich aan de mensen te v ertonen. Voorwaar, Ik zeg u, zij hebben hun loon reeds. Maar gij, wanneer gij bidt, ga in uw binnenkamer, sluit uw deur en bid tot uw Vader in het v erborgene; en uw Vader, die in het v erborgene ziet, zal het u v ergelden. En gebruikt bij uw bidden geen omhaal v an woorden, zoals de heidenen; want zij menen door hun v eelheid v an woorden v erhoord te zullen worden. Wordt hun dan niet gelijk, want God uw Vader weet, wat gij v an node hebt, eer gij Hem bidt. Bidt gij dan aldus: Onze Vader die in de hemelen zijt, uw naam worde geheiligd; uw Koninkrijk kome; uw wil geschiede, gelijk in de hemel alzo ook op de aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood; en v ergeef ons onze schulden, gelijk ook wij v ergev en onze schuldenaren; en leid ons niet in v erzoeking, maar v erlos ons v an de boze. Want Uwer is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in der eeuwigheid. Amen. Want indien gij de mensen hun ov ertredingen v ergeef t, zal uw hemelse Vader ook u v ergev en; maar indien gij de mensen niet v ergeef t, zal ook uw Vader uw ov ertredingen niet v ergev en. En wanneer gij v ast, toont dan niet, zoals de huichelaars, een somber gelaat; want zij maken hun aangezicht ontoonbaar, om zich aan de mensen te v ertonen, wanneer zij v asten. Voorwaar, Ik zeg u, zij hebben hun loon reeds. Maar gij, zalf uw hoof d, als gij v ast, en was uw gelaat, om u niet bij uw v asten aan de mensen te v ertonen, maar aan uw Vader, die in het v erborgene is; en uw Vader, die in het v erborgene ziet, zal het u v ergelden.

Hij zegt niet: "Indien gij...", maar: "Wanneer gij...". Het was voor Hem een zekerheid dat de volgende generaties van volgelingen de noodzaak van geven, bidden en vasten zouden zien. 1Tim. 6:3-4a:

Indien iemand een andere leer v erkondigt en zich niet v oegt naar de gezonde woorden v an onze Here Jezus Christus en de leer der godsv rucht, dan is hij opgeblazen, hoewel hij niets weet, en heef t hij een zwak v oor geschillen en haarklov erijen,

Dat de discipelen dit geleerd hadden en toepasten kunnen we zien in Hand.14:23. De Heer maakt een onderscheid tussen bidden en vasten. Hoewel bidden en vasten vaak samengaan in de Bijbel, is dit blijkbaar niet vanzelf sprekend. Het vasten heeft zijn eigen bestaansgrond en kan soms ook wel zonder meer een geestelijke functie vervullen. Bij Esther (Esther 4:16) wordt niet vermeld of het vasten met gebed gepaard ging. Toen de profeten en leraren in Antiochië vastten, was er eerder sprake van aanbidding dan van voorbede (Hand. 13:2). Wanneer vasten? In Math. 9:14-17 doet Jezus weer een belangrijke uitspraak over het vasten. Hij zegt dat Zijn volgelingen vasten zullen als de Bruidegom is weggenomen. Aan deze opdracht werd voor het eerst gehoor gegeven na de hemelvaart (Hand. 13:2-3). Dit vasten zal pas ten einde komen als de Bruidegom terug keert en de Gemeente Hem ontvangt (M ath. 25:6 vgl Openb. 22:17,20). Math. 9:14-17:

Toen kwamen de discipelen v an Johannes tot Hem en v roegen: Waarom v asten wij en de Farizeeën wel, maar uw discipelen niet? Jezus zeide tot hen: Kunnen 11 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel soms bruilof tsgasten treuren, zolang de bruidegom bij hen is? Er zullen echter dagen komen, dat de bruidegom v an hen weggenomen is, en dan zullen zij v asten. En niemand zet een niet-gekrompen lap op een oud kledingstuk; want de ingezette lap scheurt iets af v an het kledingstuk en de scheur wordt erger. Ook doet men jonge wijn niet in oude zakken; anders barsten de zakken en de wijn loopt weg en de zakken gaan v erloren; maar men doet jonge wijn in nieuwe zakken en beide blijv en samen behouden.

12 van 22


Redenen om te vasten Er zijn verschillende redenen waarom we kunnen vasten: a. Vasten voor God b. Persoonlijke heiliging c. Versterking van gebed d. God tot andere gedachten brengen e. Gevangenen bevrijden f. Openbaring h. Genezing a. Vasten voor God Er is niets zo belangrijk als het motief waarom we vasten (Math. 6:16-18, vgl Jes. 58:3-6; Luc. 18:11-12). Math. 6:16-18:

En wanneer gij v ast, toont dan niet, zoals de huichelaars, een somber gelaat; want zij maken hun aangezicht ontoonbaar, om zich aan de mensen te v ertonen, wanneer zij v asten. Voorwaar, Ik zeg u, zij hebben hun loon reeds. Maar gij, zalf uw hoof d, als gij v ast, en was uw gelaat, om u niet bij uw v asten aan de mensen te v ertonen, maar aan uw Vader, die in het v erborgene is; en uw Vader, die in het v erborgene ziet, zal het u v ergelden.

Jes. 58:3-6:

Waarom v asten wij, als Gij er toch niet op let: v erootmoedigen wij ons, als Gij er toch geen acht op slaat? Zie, op uw v astendag doet gij zaken en drijf t gij al uw arbeiders aan. Zie, tot twist en tot strijd v ast gij en om te slaan met snode v uist; gij v ast heden niet om uw stem in den hoge te doen horen. Zou dit het v asten zijn, dat Ik v erkies, een dag, waarop de mens zichzelf v erootmoedigt: dat hij zijn hoof d laat hangen als een bieze en zich rouwgewaad en as tot een leger spreidt? Noemt gij dat een v asten, dat een dag die de Here welgev allig is? Is dit niet het v asten dat Ik v erkies: de boeien der goddeloosheid los te maken, de banden v an het juk te ontbinden, v erdrukten v rij te laten en elk juk te v erbreken?

De vraag in Zach. 7:5 is dan ook volkomen terecht. Zach. 7:5:

Zeg tot al het v olk des lands en tot de priesters: wanneer gij in de v ijf de en zev ende maand hebt gev ast en geklaagd nu al zev entig jaren lang, hebt gij dan inderdaad v oor Mij gev ast?

Het vasten is iets tussen jou en God. Je doet het voor Hem. Het is een zaak van de binnenkamer. God kijkt naar je hart. Hebr. 11:6:

maar zonder geloof is het onmogelijk Hem welgev allig te zijn. Want wie tot God komt, moet gelov en, dat Hij bestaat en een beloner is v oor wie Hem ernstig zoeken.

Daarom moet een vastendag een feestdag zijn. Een dag die apart staat voor God. Joël 2:15:

Blaast de bazuin op Sion, heiligt een v asten, roept een plechtige samenkomst bijeen.

Ook dan mag olie niet ontbreken op je hoofd. Pred. 9:8:

Laten uw klederen te allen tijde wit zijn en olie ontbreke niet op uw hoof d.

Olie is een teken van frisheid en vreugde (Ps. 92:11; 104:15). Het staat voor gezondheid, schoonheid en hygiëne. In het oosten was het een dagelijks verfrissingsmiddel (Spr. 11:5; 13:4). Het moet dus niet zichtbaar zijn dat we vasten (M ath. 6:16). Overigens moeten we er ook aan denken dat olie een beeld is van de Heilige Geest. We staan tijdens het vasten voortdurend onder Zijn leiding. 13 van 22

Gal. 5:13-18:

Vasten: voedsel voor de ziel Want gij zijt geroepen, broeders, om v rij te zijn; gebruikt echter die v rijheid niet als een aanleiding v oor het v lees, maar dient elkander door de lief de. Want de gehele wet is in een woord v erv uld, in dit: gij zult uw naaste lief hebben als uzelf . Indien gij echter elkander bijt en v ereet, ziet dan toe, dat gij niet door elkander v erslonden wordt. Dit bedoel ik: wandelt door de Geest en v oldoet niet aan het begeren v an het v lees. Want het begeren v an het v lees gaat in tegen de Geest en dat v an de Geest tegen het v lees (want deze staan tegenov er elkander) zodat gij niet doet wat gij maar wenst. Indien gij u echter door de Geest laat leiden, dan zijt gij niet onder de wet.

Jes. 58 geeft een klassiek voorbeeld voor het vasten. Jaap Dieleman wist uit dit hoofdstuk 19 beloften te halen voor hen die vasten! We moeten, net als Anna de profetes, komen tot een vasten bij het dienen van God (Luc. 2:37). Bij alle vasten moeten we de juistheid en de noodzaak (Hand. 13:2) inzien, en dan onder zelfdiscipline en diep verlangen hebben om bij de Heer te zijn. conclusie: Het vasten dat God verkiest is een vasten waartoe Hij ons leidt. Dit vasten dient ervoor om God te verheerlijken en Zijn wil uit te voeren. b. Persoonlijke heiliging Overdaad en welvaart vormen een bedreiging voor ons geestelijk leven. Zelfs de eerste zonde had betrekking op eten. Gen. 3:16:

Tot de v rouw zeide Hij: Ik zal zeer v ermeerderen de moeite uwer zwangerschap; met smart zult gij kinderen baren en naar uw man zal uw begeerte uitgaan, en hij zal ov er u heersen.

Er zijn ook andere voorbeelden te noemen waarbij voedsel een belangrijke rol speelt in relatie tot zonde (Gen. 27:7-10; Hebr. 12:16-17; Num. 11:4-5; Num. 21:5). In als deze voorbeelden blijkt dat men verkeerde verlangens had en dat men daardoor zelfs afgoden ging dienen. 1Cor. 10:6-7:

Deze gebeurtenissen zijn ons ten v oorbeeld geschied, opdat wij geen lust tot het kwade zouden hebben, zoals zij die hadden. Wordt ook geen af godendienaars zoals sommigen v an hen, gelijk geschrev en staat: Het v olk zette zich neder om te eten en te drinken, en zij stonden op om te dansen.

De eerste zonde van de Sodomieten was niet hun buitensporige sex, maar hun trots, overdaad en zorgeloze rust. Ezech. 16:49:

Zie, dit was de ongerechtigheid v an uw zuster Sodom: in trots, ov erdaad en zorgeloze rust leef de zij met haar dochters zonder de ellendige en de arme te ondersteunen.

We worden gauw zelfgenoegzaam, maar we moeten niet vergeten dat we volkomen afhankelijk zijn van God (Deut. 8:2-3). Deut. 8:11-14:

Neem u erv oor in acht, dat gij de Here, uw God, niet v ergeet door zijn geboden, zijn v erordeningen en zijn inzettingen, die ik u heden opleg, te v erwaarlozen, opdat, wanneer gij eet en v erzadigd wordt, goede huizen bouwt en die bewoont, uw runderen en kleinv ee zich v ermenigv uldigen en uw zilv er en goud zich v ermeerderen, ja, al wat gij hebt, zich v ermeerdert, uw hart zich niet v erhef f e, en gij de Here, uw God, v ergeet, die u uit het land Egy pte, uit het diensthuis, geleid heef t,

Hos. 13:6:

Toen zij weidden, werden zij v erzadigd; toen zij v erzadigd waren, v erhief zich hun hart; daarom v ergaten zij Mij.

Een typisch voorbeeld van hoe het niet moet vinden we in Deut. 32:15. Vasten is er voor persoonlijke heiliging of verootmoediging (Ezra 8:21-23, vgl. Jes. 58:3; 1Sam. 7:6; Luk. 2:3637). 14 van 22

Ezra 8:21-23:

Vasten: voedsel voor de ziel Toen riep ik daar, bij de riv ier Ahawa, een v asten uit om ons te v erootmoedigen v oor onze God, en v an Hem een v oorspoedige tocht af te smeken v oor ons, onze kinderen en al onze hav e. Want ik had mij geschaamd v an de koning een leger en ruiters te v ragen om ons te beschermen tegen v ijanden onderweg; wij hadden namelijk tot de koning gezegd: De hand v an onze God is ten goede ov er allen die Hem zoeken, maar zijn macht en zijn toorn zijn tegen allen die Hem v erlaten. Dus v astten wij en smeekten onze God hierov er, en Hij liet Zich door ons v erbidden.

In het Oude Testament werd het vasten ook toegepast bij rouw (1Sam. 31:13; 1Kron. 10:12). Het houdt verband met het scheuren van het opperkleed (Ezra 9:5). Jezus gebruikt treuren en vasten als verwisselbare termen (Math. 9:15, vgl. Ps. 69:10-11; M ath. 5:4). Math. 9:15:

Jezus zeide tot hen: Kunnen soms bruilof tsgasten treuren, zolang de bruidegom bij hen is? Er zullen echter dagen komen, dat de bruidegom v an hen weggenomen is, en dan zullen zij v asten.

In Ps. 69 wordt de ijver voor God verbonden met het vasten. Bij heiliging vindt er steeds berouw van zonden plaats (1Sam. 7:6; Neh. 9:1-2, vgl. Neh. 9:46). 1Sam. 7:6:

Te Mispa bijeengekomen, putten zij water en goten het uit v oor het aangezicht des Heren. Ook v astten zij op die dag en zeiden daar: Wij hebben tegen de Here gezondigd. En Samuel richtte de Israelieten te Mispa.

De toewijding aan God, zien we ook bij de veertig dagen vasten van Jezus en het apart zetten van Paulus en Barnabas. Hand. 13:3:

Toen v astten en baden zij, en legden hun de handen op en lieten hen gaan.

Ook het opdragen van oudsten gaat gepaard met vasten en bidden. Hand. 14:23:

En nadat zij v oor hen in elke gemeente oudsten hadden aangewezen, droegen zij hen onder bidden en v asten de Here op, in wie zij geloof d hadden.

Samenvattend: Vasten is een Goddelijk middel om de trots van het menselijke hart te corrigeren. Je brengt je lichaam onder discipline met de bedoeling je ziel nederigheid te leren. Je zult in het "stil-zijn-voor-de-Heer" een wezenlijke verdieping gaan merken in je aanbidding en verootmoediging. c. Versterking van gebed M et behulp van vasten kun je in je gebed kracht bijzetten. Je laat dan zien dat het je ernst is. In Jes. 1:10-15 wordt het vasten niet gewaardeerd, omdat de motieven verkeerd waren. Jes 58:4-9:

Zie, tot twist en tot strijd v ast gij en om te slaan met snode v uist; gij v ast heden niet om uw stem in den hoge te doen horen. Zou dit het v asten zijn, dat Ik v erkies, een dag, waarop de mens zichzelf v erootmoedigt: dat hij zijn hoof d laat hangen als een bieze en zich rouwgewaad en as tot een leger spreidt? Noemt gij dat een v asten, dat een dag die de Here welgev allig is? Is dit niet het v asten dat Ik v erkies: de boeien der goddeloosheid los te maken, de banden v an het juk te ontbinden, v erdrukten v rij te laten en elk juk te v erbreken? Is het niet, dat gij v oor de hongerige uw brood breekt en arme zwerv elingen in uw huis brengt, ja, als gij een naakte ziet, dat gij hem bekleedt en u niet onttrekt aan uw eigen v lees en bloed? Dan zal uw licht doorbreken als de dageraad en uw wond zich spoedig sluiten uw heil zal v oor u uit gaan, de heerlijkheid des Heren zal uw achterhoede zijn. Als gij dan roept, zal de Here antwoorden; als gij om hulp roept, zal Hij zeggen: Hier ben Ik. Wanneer gij uit uw midden het juk wegdoet, het wijzen met de v inger en het spreken v an boosheid nalaat 15 van 22


Het vasten moet wel een zoeken naar God zijn. Het gaat om de houding, de gesteldheid, van je hart. Jer. 29:12-14:

Dan zult gij Mij aanroepen en heengaan en tot Mij bidden, en Ik zal naar u horen; dan zult gij Mij zoeken en v inden, wanneer gij naar Mij v raagt met uw ganse hart. Dan zal Ik Mij door u laten v inden, luidt het woord des Heren, en in uw lot een keer brengen; dan zal Ik u v erzamelen uit alle v olkeren en v an alle plaatsen waarheen Ik u v erstoten heb, luidt het woord des Heren, en u terugbrengen naar de plaats v anwaar Ik u in ballingschap heb doen wegv oeren.

Het moet een ernstig verlangen naar God zijn. Joël 2:12:

Maar ook nu nog luidt het woord des Heren: Bekeert u tot Mij met uw ganse hart, en met v asten en met geween en met rouwklacht.

Gebed en vasten is worstelen en strijden. God wil zich hierdoor wel laten "verbidden" (Ezra 8:23). Dat wil niet zeggen dat vasten een soort hongerstaking is. Zo'n strijd wordt beschreven in Luc. 18:1-8. Als we God vragen om recht te doen of om leiding vragen, is de tegenstander ook aanwezig (Job 1:6; Zach. 3:1-10; Openb. 12:10). Zach. 3:1-10:

Verv olgens deed Hij mij de hogepriester Jozua zien, staande v oor de Engel des Heren, terwijl de satan aan zijn rechterhand stond om hem aan te klagen. De Here echter zeide tot de satan: De Here bestraf f e u, satan, ja de Here, die Jeruzalem v erkiest, bestraf f e u; is deze niet een brandhout uit het v uur gerukt? Jozua nu was met v uile klederen bekleed, terwijl hij v oor de Engel stond. Toen nam deze het woord en zeide tot hen die v oor Hem stonden: Doet hem de v uile klederen uit. Hij zeide tot hem: Zie, Ik neem uw ongerechtigheid v an u weg, Ik trek u f eestklederen aan. Ik nu zeide: Laat ze een reine tulband op zijn hoof d zetten. Toen zetten zij een reine tulband op zijn hoof d en trokken hem een staatsiegewaad aan, terwijl de Engel des Heren erbij stond. Hierop v ermaande de Engel des Heren Jozua: Zo zegt de Here der heerscharen: Indien gij in mijn wegen wandelt en de door Mij opgedragen taak waarneemt, dan zult gij zowel mijn huis richten als mijn v oorhov en bewaken, en Ik zal u doen v erkeren onder hen die hier staan. Hoor toch, gij hogepriester Jozua, gij en uw gezellen die v oor u zitten (zij zijn immers mannen die ten wonderteken dienen) v oorwaar, zie, Ik zal mijn knecht, de Spruit, doen komen; v oorwaar zie, v an de steen die Ik v oor Jozua neerleg (op die ene steen zijn zev en ogen) zal Ik zelf het grav eersel grav eren, luidt het woord v an de Here der heerscharen, en Ik zal op een dag de ongerechtigheid v an dit land wegdoen. Te dien dage, luidt het woord v an de Here der heerscharen, zult gij elkander nodigen onder de wijnstok en onder de v ijgeboom.

De Rechter kan wel bereid zijn, maar de tegenstander moet ook overwonnen worden (vgl. Richt. 20:24-28; Ezra 8:21,23,31; Jer. 29:10-13 en Dan. 9). Ook Paulus was voorbereid op het eenvoudig accepteren van de mededeling van Ananias (Hand. 9:10-18). d. God tot andere gedachten brengen God kan in principe nooit op andere gedachten gebracht worden. Zijn wil is wet. Mal. 3:6:

Voorwaar, Ik, de Here, ben niet v eranderd, en gij kinderen v an Jakob, zijt niet v erteerd.

Bij Hem staat tegenover de zonde altijd het oordeel en tegenover bekering altijd behoudenis. In het geval van Jona zien we hetzelfde. Jona 3:5,10:

En de mannen v an Ninev e geloof den God en riepen een v asten uit en bekleedden zich, v an groot tot klein, met rouwgewaden.... Toen God zag wat zij deden, hoe zij zich bekeerden v an hun boze weg, berouwde het God ov er het kwaad dat Hij gedreigd had hun te zullen aandoen, en Hij deed het niet.

God zegt Nineve het oordeel aan vanwege hun zonden. De mannen van Nineve bekeren zich 16 van 22


en vasten. God laat Zich "verbidden" en het volk is behouden. Toch weet God wel wat Hij doet (al lijkt Zijn handelwijze veranderd in het verhaal). Num. 23:19:

God is geen man, dat Hij liegen zou; of een mensenkind, dat Hij berouw zou hebben. Zou Hij zeggen en niet doen, of spreken en niet v olbrengen?

Gods aard is duidelijk beschreven in Jer. 18:7-10: Het ene ogenblik doe Ik ov er een v olk en een koninkrijk de uitspraak, dat Ik het zal uitrukken, af breken en v erdelgen; maar bekeert zich dit v olk waarov er Ik een uitspraak deed, v an zijn boosheid, dan zal Ik berouw hebben ov er het kwaad dat Ik hun dacht aan te doen. Het andere ogenblik doe Ik ov er een v olk en een koninkrijk de uitspraak, dat Ik het zal bouwen en planten; maar, doet het wat kwaad is in mijn ogen door niet naar mijn stem te horen, dan zal Ik berouw hebben ov er het goede waarmede Ik had gezegd hun te zullen weldoen.

Ook het verhaal van Achab laat zien dat de Heer Zich aan Zijn Woord houdt, als de mens berouw toont (1Kon. 21:19-29). David was volledig op de hoogte van de invloed die het vasten kan hebben (2Sam. 12:16,22). God kan dus alleen tot andere gedachten gebracht worden wanneer de mens verandert (Dus: niet God verandert, maar de mens!!!). God wordt op andere gedachten gebracht wanneer de mens zich bewust bekeert. Joël 2:12-14:

Maar ook nu nog luidt het woord des Heren: Bekeert u tot Mij met uw ganse hart, en met v asten en met geween en met rouwklacht. Scheurt uw hart en niet uw klederen en bekeert u tot de Here, uw God. Want genadig en barmhartig is Hij, lankmoedig en groot v an goedertierenheid, berouw hebbende ov er het onheil. Wie weet, of Hij Zich niet wendt en berouw heef t en een zegen achter Zich laat ov erblijv en, tot een spijsof f er en een plengof f er v oor de Here, uw God

Het is duidelijk vanuit de profetische geschriften, dat een oordeel veroorzaakt wordt door hen die Christus verwerpen. M aar als er iemand gevonden wordt die in de bres gaat staan, zelfs op het allerlaatste moment, en zichzelf vernedert in bidden en vasten, dan zal God horen. Volgens het verzoek van Abraham zijn tien rechtvaardigen genoeg om een hele stad te redden (Gen. 18:16-33). e. Gevangenen bevrijden Gevangen zijn in de Bijbel houdt ook in dat men door opgelegde lasten gevangen kan zijn. Math. 23:4:

Zij binden zware lasten bijeen en leggen die op de schouders der mensen, maar zelf willen zij ze met hun v inger niet v erroeren.

Vasten kan ook dienen voor bevrijding van die lasten (zoals occulte bindingen). Jes. 58:6:

Is dit niet het v asten dat Ik v erkies: de boeien der goddeloosheid los te maken, de banden v an het juk te ontbinden, v erdrukten v rij te laten en elk juk te v erbreken?

Alles wat wetteloos is kan als last worden beschouwd. Hand. 8:9-24 geeft een duidelijk voorbeeld van hoe occultisme door kan werken. Simon was, ondanks zijn bekering (vgl. Hand. 2:41-42), nog gebonden aan occulte machten. Hierdoor kon Petrus de uitspraak tegen hem doen: "Gij hebt noch part noch deel aan deze zaak." Simon was zo gebonden, doordat hij voor zijn bekering aan grootheidswaan leed en een verbond had gesloten met duistere machten. Vergeving is slechts één facet ven het christelijk geloof; bevrijding is een ander facet. Jezus kwam om te bevrijden. Luc. 4:18-19:

De Geest des Heren is op Mij, daarom, dat Hij Mij gezalf d heef t, om aan armen het ev angelie te brengen; en Hij heef t Mij gezonden om aan gev angenen loslating te v erkondigen en aan blinden het gezicht, om v erbrokenen heen te 17 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel zenden in v rijheid, om te v erkondigen het aan-gename jaar des Heren. Hand. 10:38:

v an Jezus v an Nazaret, hoe God Hem met de Heilige Geest en met kracht heef t gezalf d. Hij is rondgegaan, weldoende en genezende allen, die door de duiv el ov erweldigd waren; want God was met Hem.

Hij droeg Zijn discipelen op om te genezen en te bevrijden. Luk. 9:1-2:

Toen riep Hij de twaalv en samen en gaf hun macht en gezag ov er alle boze geesten en om ziekten te genezen. En Hij zond hen uit om het Koninkrijk Gods te v erkondigen en genezingen te doen,

Luk. 10:17:

En de tweeën zev entig zijn teruggekeerd met blijdschap en zeiden: Here, ook de boze geesten onderwerpen zich aan ons in uw naam.

Marc. 16:16-18:

Wie geloof t en zich laat dopen, zal behouden worden, maar wie niet geloof t, zal v eroordeeld worden. Als tekenen zullen deze dingen de gelov igen v olgen: in mijn naam zullen zij boze geesten uitdrijv en, in nieuw tongen zullen zij spreken, slangen zullen zij opnemen, en zelf s indien zij iets dodelijks drinken, zal het hun geen schade doen; op zieken zullen zij de handen leggen en zij zullen genezen worden.

Een toepassing vinden we bijvoorbeeld in M ath. 17:14-21. In dat verhaal blijkt dat bidden en vasten noodzakelijk zijn bij de bediening. Het is daarom ook onze opdracht om te vasten voor iemands bevrijding (M arc. 16:17; Jes. 58:6; Jes. 49:24-25). f. Openbaring In tijden van opwekking heeft de kerk in de uitstorting van de Heilige Geest een vervulling beleefd. Hand. 2:17:

En het zal zijn in de laatste dagen, zegt God, dat Ik zal uitstorten v an mijn Geest op alle v lees; en uw zonen en uw dochters zullen prof eteren, en uw jongelingen zullen gezichten zien, en uw ouderen zullen dromen dromen:

Joel 2:28:

Daarna zal het geschieden, dat Ik mijn Geest zal uitstorten op al wat leef t en uw zonen en uw dochters zullen prof eteren; uw ouden zullen dromen dromen; uw jongelingen zullen gezichten zien.

Toch was er hier het gevaar van namaak, fanatisme etc. In feite is dat gevaar er altijd al geweest. Jer. 14:14:

Maar de Here zeide tot mij: Leugenachtig prof eteren de prof eten in mijn naam, Ik heb hen niet gezonden, hun geen opdracht gegev en, en niet tot hen gesproken; een leugengezicht, ijdele waarzeggerij en bedriegerij v an hun eigen hart prof eteren zij u.

Ezech. 13:6-7:

Bedrieglijke dingen en leugenachtige waarzeggerij hebben zij geschouwd, die zeggen: zo luidt het woord des Heren, terwijl de Here hen niet gezonden heef t; en dan wachten zij nog op de v erv ulling v an het woord! Hebt gij dan geen bedrieglijk gezicht geschouwd en leugenachtige waarzeggerij gesproken, toen gij zeidet: zo luidt het woord des Heren, terwijl Ik niet gesproken had?

M aar God heeft voor iedere valse profeet iemand die de strijd aanbindt. Hij heeft voor iedere Zedekia Zijn M icha (1Kon. 22:11,24-26); voor iedere Hananja Zijn Jeremia (Jer. 28). OPMERKING: JOHN WESLEY zei: "Schrijf niet toe aan God wat niet van God komt. Veronderstel niet te gemakkelijk dat dromen, stemmen, indrukken, visioenen openbaringen van God zijn, als u daar geen duidelijke grond voor hebt. Ze kunnen louter natuurlijk zijn; zij kunnen ook louter duivels zijn. Denk daarom aan de aposto lische waarschuwing: "Geliefden, vertrouwt niet iedere geest, maar be proeft de geesten of zij uit God zijn". Toets alles aan het Geschreven Woord en laat alles daarvoor buigen." Zoek zelf ook op: Dan. 1:12,17; 9:2-3; 10:1-3; 2Cor. 11:27 (Grieks: vasten); Hand. 27:21-24.

18 van 22


Ook Paulus spreekt over deze dwaalgeesten. 1Tim. 4:1-3:

Maar de Geest zegt nadrukkelijk, dat in latere tijden sommigen zullen af v allen v an het geloof , doordat zij dwaalgeesten en leringen v an boze geesten v olgen, door de huichelarij v an leugensprekers, die in hun eigen geweten gebrandmerkt zijn, het huwelijk v erbieden en het genot v an spijzen, welke God toch geschapen heef t om met dankzegging te worden gebruikt door de gelov igen, die tot erkentenis der waarheid gekomen zijn.

Het gevolg van het "dieet" van Daniël en zijn vrienden was een uitermate grote kennis, verstand en inzicht (Dan. 1:12,17). Daniël werd door discipline (hier hoort ook het vasten bij Dan. 9:2-3; 10:1-3) één van de grootsten van het Oude Testament waar het visioenen en dromen betrof. Dan. 9:2-3:

in het eerste jaar v an zijn koningschap lette ik, Daniël, in de boeken op het getal v an de jaren, waarov er het woord des Heren tot de prof eet Jeremia gekomen was, dat Hij ov er de puinhopen v an Jeruzalem zev entig jaar zou doen v erlopen. En ik richtte mijn aangezicht tot de Here God om te bidden en te smeken, in v asten en in zak en as.

Dan. 10:1-3:

In het derde jaar v an Kores, de koning der Perzen, werd aan Daniël, die Beltesassar genoemd werd, een woord geopenbaard; dat woord was waarheid en sprak v an grote nood. En hij gaf acht op dat woord en had aandacht v oor het gezicht. In die dagen bracht ik, Daniël, drie v olle weken door met rouw bedrijv en; smakelijke spijze at ik niet, v lees noch wijn kwamen in mijn mond en ik zalf de mij in het geheel niet, tot er drie v olle weken v erlopen waren.

Ook in het Nieuwe Testament vinden we visioenen die een gevolg zijn van vasten (Hand. 10:10; 2Cor. 11:27; 2Cor. 12:1-10; Hand. 27:21-24). Daniël kreeg de visioenen door God te zoeken met vasten en bidden (Dan. 9:22-23). Een antwoord krijgen door middel van een openbaring is niet de normale gang van zaken. In de eerste plaats zullen we toch Gods Woord moeten raadplegen, als we Hem zoeken. Indien we een visioen ontvangen, zal deze getoetst moeten worden aan de Schrift. Boven alles moeten we Gods leiding zoeken. Jes 58:10-11:

wanneer gij de hongerige schenkt wat gij zelf begeert en de v erdrukten v erzadigt, dan zal in de duisternis uw licht opgaan en uw donkerheid zal zijn als de middag. En de Here zal u v oortdurend leiden, u in dorre streken v erzadigen en uw gebeente krachtig maken; dan zult gij zijn als een besproeide hof en als een bron, waarv an het water niet teleurstelt.

g. Genezing Nadat de Heer enkele correcties in het geestelijke leven van Zijn volk had aangebracht, gaf Hij de belofte van genezing (Jes. 58:8-9, vgl met Statenvertaling en met 3Joh. 2). Jes. 58:8-9:

Dan zal uw licht doorbreken als de dageraad en uw wond zich spoedig sluiten uw heil zal v oor u uit gaan, de heerlijkheid des Heren zal uw achterhoede zijn. Als gij dan roept, zal de Here antwoorden; als gij om hulp roept, zal Hij zeggen: Hier ben Ik. Wanneer gij uit uw midden het juk wegdoet, het wijzen met de v inger en het spreken v an boosheid nalaat,

Deze genezing kan zowel natuurlijk als bovennatuurlijk zijn. Vasten bouwt ons geloof op doordat we volkomen gericht zijn op God (Hebr. 11:1). De Bijbel vertelt van zulke gelovigen en ook van de wonderen, die met zo'n geloof gepaard gaan (Hebr. 11:33-35). Hebr. 11:33-35:

die door het geloof koninkrijken onderworpen, gerechtigheid geoef end, de v erv ulling der belof te v erkregen hebben, muilen v an leeuwen dichtgesnoerd, de kracht v an het v uur gedoof d hebben. Zij zijn aan scherpe zwaarden ontkomen, in zwakheid hebben zij kracht ontv angen, zij zijn in 19 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel de oorlog sterk geworden en hebben v ijandige legers doen af deinzen. Vrouwen hebben haar doden uit de opstanding terugontv angen, anderen hebben zich laten f olteren en v an geen bev rijding willen weten, opdat zij aan een betere opstanding deel mochten hebben.

De Egyptenaar, die door David gevonden werd, lijkt na drie dagen vasten te zijn genezen (1Sam. 30:11-15). Het vasten zorgt niet alleen voor een lichamelijke reiniging, maar ook voor een geestelijke. Zelfs David vond het vasten moeilijk te verteren (Ps. 35:13, vgl. Statenvertaling). Het is als een medicijn dat je voorgeschreven krijgt: niet lekker maar wel goed voor je. OP MERKING: Edwin Smith ontdekte een perkamenten handschrift, dat 3700 jaar oud geschat werd. Daarin werd een oude Egyptische geneesheer geciteerd. Deze zou gezegd hebben: "De mens eet teveel. Hij leeft op een vierde gedeelte van wat hij consumeert. De geneesheren echter, leven van de overige driekwart."

Vasten en de gevolgen voor het lichaam. 1Cor. 6:13-20:

Het v oedsel is v oor de maag en de maag v oor het v oedsel, en God zal zowel het een als het ander teniet doen. Maar het lichaam is niet v oor de hoererij, doch v oor de Here, en de Here v oor het lichaam. God heef t niet alleen de Here opgewekt, maar zal ook ons opwekken door zijn kracht. Weet gij niet, dat uw lichamen leden v an Christus zijn? Zal ik dan leden v an Christus wegnemen om er leden ener hoer v an te maken? Volstrekt niet! Of weet gij niet, dat wie zich aan een hoer hecht, een lichaam met haar is? Want, zegt Hij, die twee zullen tot een v lees zijn. Maar die zich aan de Here hecht, is een geest met Hem. Vliedt de hoererij. Elke andere zonde, die een mens doet, gaat buiten zijn eigen lichaam om. Maar door hoererij bezondigt men zich aan zijn eigen lichaam. Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is v an de Heilige Geest, die in u woont, die gij v an God ontv angen hebt, en dat gij niet v an uzelf zijt? Want gij zijt gekocht en betaald. Verheerlijkt dan God met uw lichaam.

De eerste tegenstand, bij langdurig vasten, is de kritiek van anderen. M en denkt vaak dat vasten hetzelfde is als verhongeren. Het lichaam kan langere tijd zonder voedsel, maar slechts een korte tijd zonder lucht, water of slaap. Tijdens langdurig vasten kan het lichaam teren op de opgebouwde vetreserves, bovendien wordt al het onnodige en afstervende weefsel verbruikt. Als dit voltooid is, begint het lichaam gezonde cellen te verteren. Het gevolg hiervan is verhongering. We kunnen met betrekking tot de gevolgen voor het lichaam, het vasten indelen in drie fasen: 1. 2.

3.

Verlangen naar voedsel. Later geen echt verlangen of sterke verleiding naar voedsel. Deze fase duurt een paar dagen of langer. Gevoel van slapheid en zwakte. Voor elke beweging van het lichaam lijkt er een extra wilsinspanning nodig te zijn. Sommigen hebben meer behoefte aan rust. Het geleidelijk verdwijnen van deze gevoelens is het teken dat het lichaam zijn meeste afval en gifstoffen kwijt is. Deze fase duurt 2 à 3 dagen of langer. De makkelijkste fase: toenemende kracht, je geeft weinig of niets meer om voedsel. Je hebt het gevoel dat je eeuwig door kunt gaan met vasten. Het einde van deze fase is het begin van de echte honger. Dit kan variëren van de 21e tot de 40e dag, of nog langer (vgl. M ath. 4:2).

Hoe te beginnen? Wanneer je nog nooit gevast hebt, kun je het beste beginnen met gedeeltelijk vasten, of een korte vastentijd. Wanneer je een dag kunt vasten, zonder honger te krijgen, ben je rijp om voor een langere tijd te vasten. Je moet niet slaafs anderen na gaan doen, maar je helemaal laten leiden door de Heilige Geest. Zorg ervoor dat er ook voor en na de vastentijd niet overdadig wordt gegeten, beheers jezelf. Enkele dagen voor het vasten kun je beter stoppen met het drinken van koffie en thee. De 20 van 22


tekenen van gewenning aan cafeïne zijn dan, op het moment dat daadwerkelijk het vasten begint, volledig verdwenen. Ook is het goed om de hoeveelheid die je eet geleidelijk aan minder te maken. De laatste twee dagen voor het vasten neem je alleen fruit. Fruit is een natuurlijke reiniger die gemakkelijk verteerbaar is. Bereid je geestelijk goed voor, stel jezelf de volgende vragen: • • • • • •

Is het Gods wil? Welke vorm van vasten moet ik toepassen? Zijn de motieven juist/Is het doel juist? Kun je het vasten volbrengen? Zijn er geen valse verwachtingen bij? Wil je in de eerste plaats hiermee God dienen?

Pas op dat je niet ontmoedigd raakt; lees bijvoorbeeld Ef. 6. Beëindigen van het vasten. In ons land kun je het vasten het beste beëindigen door het drinken van vruchtensap, die niet zuur is. Na enkele dagen kun je hierbij gewoon vruchtensap en groenten-bouillon voegen. Na ongeveer een week kun je beginnen met niet te zware soep en de wat zwaardere groentensappen. Daarna volgen vruchten en groenten. Wanneer je het vasten te snel afbreekt ontstaat er een groot gevaar op zeer ernstige darmklachten. Wanneer je weer begint te eten let dan goed op de soort voedsel (geen witbrood etc.). Let daarbij ook op de hoeveelheid. Eet langzaam en kauw goed. Begin langzaam en probeer niet teveel ineens (vgl 1Sam. 30:11-12); let dus op zelfdiscipline! Let erop dat vasten niet toegepast moet worden om iets te ontvangen, maar om bij God te zijn in gebed en voorbede. Vasten is iets van de binnenkamer, praat er daarom met niemand over. Hiermee wordt bedoeld dat we er niet over moeten opscheppen, maar ook dat we niet bang moeten zijn om iemand te vertellen dat je niet eet, voordat je bij hun op visite gaat. Stop op het moment dat God dat wil (vgl. 1Kon 13:1-24), dan geldt de belofte uit Joh. 14:1213. 1Kon. 13:1-24: Zie, daar kwam een man Gods door het woord des Heren uit Juda te Betel, terwijl Jerobeam op het altaar stond om het of f er te ontsteken. Deze nu predikte tegen het altaar door het woord des Heren, en zeide: Altaar, altaar, zo zegt de Here: zie, een zoon zal aan Dav ids huis geboren worden met name Josia; en hij zal op u de priesters der hoogten slachten, die of f ers op u ontsteken, en mensenbeenderen zal men op u v erbranden.Ook kondigde hij op die dag een wonderteken aan en zeide: Dit is het wonderteken ten bewijze, dat de Here gesproken heef t: zie, het altaar zal scheuren, zodat de as die erop ligt, uitgestort wordt. Zodra de koning het woord hoorde, dat de man Gods tegen het altaar te Betel gepredikt had, strekte Jerobeam v an het altaar af zijn hand uit en zeide: Grijpt hem. Maar de hand die hij tegen hem uitgestrekt had, v erstijf de, zodat hij haar niet weer tot zich kon trekken. Ook scheurde het altaar, zodat de as werd af gestort v an het altaar, als het wonderteken dat de man Gods door het woord des Heren aangekondigd had.Toen nam de koning het woord en zeide tot de man Gods: Zoek toch de gunst v an de Here, uw God, en bid v oor mij, opdat mijn hand weer teruggetrokken kan worden. En de man Gods zocht de gunst des Heren, en de hand des konings kon weer teruggetrokken worden, en werd gelijk tev oren.Toen sprak de koning tot de man Gods: Kom toch met mij naar huis en v erkwik u, dan wil ik u een geschenk gev en. Doch de man Gods zeide tot de koning: Al gaaf t gij mij de helf t v an uw huis, ik zou niet met u binnengaan, noch brood eten, noch water drinken aan deze plaats, want zo is mij geboden door het woord des Heren: Eet er geen brood, en drink er geen water, en keer niet terug langs de weg die gij gekomen zijt. Toen sloeg hij een andere weg in, en keerde niet terug langs de weg, waarlangs hij te Betel gekomen was. Nu woonde er te Betel een oude prof eet, wiens zonen hem de gehele handeling kwamen v ertellen, welke de man Gods die dag te Betel v erricht had. Ook de woorden die hij tot de koning gesproken had, v ertelden zij hun v ader. Toen sprak hun v ader tot hen: Welke weg is hij gegaan? Daarop duidden zijn zonen hem de weg uit, die de man Gods toen hij uit Juda kwam, gegaan was. Toen zeide hij tot zijn zonen: Zadelt mij de ezel. Zij zadelden hem de ezel hij besteeg 21 van 22

Vasten: voedsel voor de ziel die, ging de man Gods achterna, en trof hem aan, zittende onder een terebint, en hij v roeg hem: Zijt gij de man Gods, die uit Juda gekomen is? En hij antwoordde: Ja. Voorts zeide hij tot hem: Ga met mij naar huis en eet brood. Doch hij zeide: Ik mag niet met u terugkeren noch met u binnengaan, en ik zal met u geen brood eten en geen water drinken aan deze plaats, want ik heb door het woord des Heren deze opdracht: eet geen brood en drink er geen water; en ga niet terug langs de weg, waarlangs gij gekomen zijt. Toen zeide hij tot hem: Ook ik ben een prof eet ev enals gij, en een engel heef t tot mij gesproken door het woord des Heren: laat hem met u terugkeren naar uw huis, om brood te eten en water te drinken. Hij loog hem dat v oor. Daarop keerde deze met hem terug, en at brood in zijn huis en dronk water. Maar terwijl zij aan taf el zaten, kwam het woord des Heren tot de prof eet die hem had doen terugkeren, en hij riep tot de man Gods, die uit Juda gekomen was: Zo zegt de Here: omdat gij weerspannig geweest zijt tegen het bev el des Heren, en het gebod dat de Here, uw God, u geboden heef t, niet hebt gehouden, maar teruggekeerd zijt en brood hebt gegeten en water gedronken ter plaatse waarv an Hij tot u gesproken had: gij moogt er geen brood eten en geen water drinken, daarom zal uw lijk niet komen in het graf uwer v aderen. Nadat hij brood gegeten had en gedronken, zadelde hij de ezel v oor de prof eet die hij had doen terugkeren. Maar, toen deze heengegaan was, trof hem een leeuw aan op de weg en doodde hem. En zijn lijk lag neergeworpen op de weg, terwijl de ezel ernaast stond en de leeuw ook naast het lijk stond. Joh. 14:12-14: Voorwaar, v oorwaar, Ik zeg u, wie in Mij geloof t, de werken, die Ik doe, zal hij ook doen, en grotere nog dan deze, want Ik ga tot de Vader; en wat gij ook v raagt in mijn naam, Ik zal het doen, opdat de Vader in de Zoon v erheerlijkt worde. Indien gij Mij iets v raagt in mijn naam, Ik zal het doen.

Enkele praktische tips. •

Bij ziekte, ondervoeding of geestelijke vermoeidheid is vasten ten sterkste af te raden. Dat geldt ook voor diabetes (vooral bij insulinegebruik) en zwangeren. Als je niet zeker weet of je wel mag vasten is het raadzaam om een medisch onderzoek te ondergaan.

•

Vasten en dan gewoon je werk doen, is heel goed uitvoerbaar. Het is echter ideaal om gedurende de vastenperiode zoveel mogelijk vrij te zijn en om de nodige rust te zoeken. Zij die zwaar werk doen of onder een grote geestelijke druk staan tijdens het werk zullen waarschijnlijk wat meer problemen kunnen verwachten, tijdens het vasten.

•

M ensen, die te licht wegen, krijgen na het vasten het normale gewicht. Het gewichtsverlies dat tijdens langer vasten optreedt, is meestal ongevaarlijk.

•

's Winters moet je wel warm aangekleed zijn als je vasten wilt.

•

Een onaangename smaak in de mond, een aangeslagen tong en een slechte adem zijn normale dingen die je tegenkomt als je vast. Het duidt op de reinigende werking in je lichaam. De volgende klachten kunnen bij langer vasten ontstaan: Hoofdpijn (vaak ten gevolge van ontwennen van koffie en/of thee), slapeloosheid, maagklachten, misselijkheid, duizeligheid en een gevoel van slapte (algehele malaise).

•

Na langer vasten ontstaat er een heldere oogopslag, zuivere adem, gave huid en een gevoel van fitheid. •

Dagelijks een lauwe douche en niet te zware lichaamsbeweging is heel goed tijdens langdurig vasten.

22 van 22

Vasten. Voedsel voor de ziel

Recommend Documents