Varen zonder emissies 200 jaar W illiam Froude
Procesbeheersing in de scheepsbouw
Ontwikkelingen in kadeconstructi
Wil jij werken voor de wereldwijde marktleider in custom-built luxe motorjachten?
D e V o o g t Naval A rc h ite rts is
Dosign Engineering zo e k t voor De V oo gt N^val Architects:
een in te rn a tio n a a l a rc h ite c te n b u re a u , gespecialiseerd
PROJECT ENGINEER SC H EEPSBO UW & PROJECTLEIDER
in h e t o n tw e rp e n van luke m Btprjacfriten to t e e n le n g te
A a n tr e k k e lijk e e n g o e d g e h o n o re e rd e fu n cties b in n e n e e n dynam isch w e rk
van m e e r d a n 1QD m e te r en
k lim a a t V a a r b e id e fu n cties g e ld e n d e v o lg e n d e k w a lific a tie s:
v o o rn a m e lijk g e ric h t o p de
■ HTS/TU SCH ó f W TB m e i biji&chaling o p N a v al A rc h ite c tu re ;
e x p o rtm a rk t. H et k a n to o r
■ M e e rd e re ja re n e rv a rin g in d e scheepsbouw ;
van D e V o o g t is g e ve s tig d in
® Co m m u n ic a tie f e n e x tra v e rt.
H a a rle m . De u itg eb e e ld e p ro fie le n v an beicie vacatu ren s la an op w w w .d o s ig n .n l D e w e re ld w ijd e fe p u ts tie van
Project in g in e e r-ref.G T S Q e n P roject le id e r-rp f,87® i.
D e V o o g t N a v al A rehitects u ra a g t o m een re p re s e n ta
GEÏNTERESSEERD?
tie v e e x te rn e o n d e rs te u n in g ,
R eageer d a n d ire c t via d e w e b s ite o f n e e m c o n ta c t o p m e t lo o s t K n agten.
o n d e r a n d e re b ij fre t v in d e n
$r, A d vise u r S c h e e p s b o u w k u n d e : jo o s t,k ra g te n $ d o s ig n ,n l o f 0 2 0 -5 7 S 31 24.
v a n h o o g g e k w a lific e e rd
V erm eed o o k h et r e fe r e n t ienwm m et. D a t is b e la n g rijk v o o r o p n a m e in d e
p ersoneel H e t is Dosign
s o llic ita tie .
E n g in ee rin g die h ie rin op basis v an h ech te s a m e n w e rk in g al
De V o o g t N a v al A rch itects h e e ft d e s o llic ita tie p ro c e d u re v o o r b e id e functies
m eer d a n tie n ja a r v o o rz ie t.
uit b esleed aan D osign E n g in e e rin g . R echtstreekse acq u isitie o p d e fu n cties is n ie t g e w e n s t.
D O S IG N ENGINEERING | HÉT tfE RSlNÏJE ND EtEME NT I N DÉ TÉ £ HM: EK
IW .W POSIQW NL
Inhoudsopgave
Bezoek ook onze website: www.swzonline. nl
18
Heeft de brandstofcel de toekomst? In A m s te rd a m v a a rt sinds eind v orig ja a r een
Clean Seas Maritime Technology Network
opm erk elijk e ro n d va a rtb o o t, de N em o H2 van
Z o w e l bedrijven als k e n nisin s tellin g e n in
s chip o p m e rk e lijk maakt, m a a r de o p w e k k in g
rederij Lovers. Het is niet het uiterlijk w a t dit de m aritiem e s e c to r w e rk e n de laatste
van de energie d o o r de c h e m is c h e reactie
jaren hard aan het 'v e rg ro e n e n ' van
tu s s en w a te r s t o f en z u u rs to f in een b ra n d s to f
s c h e e p v a a rt- en o ffs h o re -a c tiv ite ite n . Om
cel. Deze rea ctie le v e rt e le k tris ch e energie op
deze in itia tie ven te bundele n is d o o r het
met w a te r als enige a fv a lp ro d u ct. In dit
M a ritie m Kennis Centrum het Clean Sea
n u m m e r een be s ch rijv in g van de w e rk in g van
Shippin g pro g ra m m a o n tw ik k e ld (bij
de b ra n d sto fc e l en de ov erige s ch e e ps d e tails .
so m m ige n b e te r bekend als de M a ritie m e
Dat er zeer zorgvuld ig met zo'n systeem moet
M ilieu b a lan s). Om dit p ro gra m m a to t u itvoerin g te laten komen is met
w o rd e n om g e ga a n , blijkt w e l uit een brand
fin a n c ie rin g uit het M a ritie m Innovatie P rogram m a (M IP ) een th e m a tis c h
aan boord van het Duitse p a s sa g ie rs sc h ip
n e tw e r k in het leven g e ro e p en m et de tite l ‘ Clean Seas M a ritim e T e chnology
FSC A ls te rw a s s e r. Zie het p e r s b e r ic h t in de
N e tw o r k ’ .
rub rie k N ie u w s . Het jaa rve rs la g 2009 v an S c h e e p s b o u w
22
N e d e rla n d laat, h o e w e l m in d e r dan 2008, een
Varen zonder emissies
o pvallen d goed ja a r zien. In het alg e m e en blijven o rd e rs achter, m aar men is enigszins
A m ste rd a m is een a ttra ctie en w e r e ld p r im e u r rijker:
o p tim is tis c h o m d a t N e d e rla n d a c tie f is in het
de Fuel Cell Boat. De n ie u w ste ro n d v a a rtb o o t van
h o o g te c h n o lo g is c h e m a rk ts eg m en t. J u is t
Lovers g e b ru ik t geen c o n v e n tio n e le b ran d sto ffe n,
d aarin is er w e e r een stijging te zien. Een
m aar w e k t de be n o dig d e energie op d o o r een
versla g eld ers in dit nummer.
beh ee rste re actie tu s s e n w a te r s t o f en zuurstof. Dit
De aanle g van de tw e e d e M a a s vla kte v e rlo o p t
fu tu ris tis c h e schip, de Nem o H2, w e rd op w o e n s d a g 9
v o o rs po e dig. V oo r de n ie u w e Contain er
d e c e m b e r f e e s t e lijk g e d o o p t d o o r de A m s te rd a m s e
te rm in a ls, die s ch e p en van 13.000 teu of m eer
m ilie u w e th o u d e r M a rijk e Vos en g e p re s e n te e rd aan pers en publiek. Het g e b ru ik
m oeten kunnen o n tva n g en , w o rd e n n ie uw e
van w a te r s t o f als e n e rg ie d ra g e r als zodanig is v o o r de h o o fdstad niet nieuw,
k a d e c o n s tru c tie s o n tw o rp e n . Een o v e rz ic ht
w a n t sinds 2004 reden er al (proe f)b u sse n m et b ra n d sto fc elle n .
van die o n tw ik k e lin g e n v in d t u in dit nummer. V erd e r a a n d a c h t v o o r het p ro je c t Integraal
30
S a m e n w e rk e n , met de vo o rtg a n g in d e e lp r o
Slamming en whipping
je c t 5, P ro c e sb e h e e rs in g in de s c h e e p s b o u w . Een a n d e r in n o v a tie p ro je c t o n d e r de vlag van
W h ip p in g s re s p o n s ie d o o r s la m m in g s b e la s tin g kan het
het M a ritie m Kennis Centrum is het Clean
buig end m o m e n t en de v e rm o e iin g s s c h a d e aan zie nlijk
Seas M a ritim e T e chn o lo gy N e tw o rk , dat zich
v e rg ro ten . B innen een p ro m o tieo n d e rz o e k aan de TU
rich t op d u u rza a m he id in de
D elft is een methode o n tw ik k e ld om de extra belasting
sector. Een artikel o ve r de stand
van de s c h e e p s c o n s tr u c tie d o o r s lam m in g en
van zaken en to e k o m s tig beleid
w h ip p in g te bepalen.
te ft u in dit nummer. De w e te n s c h a p is in dit n u m m e r ruim v e rt e g e n w o o rd ig d m et een artikel
Verder in dit nummer
ove r de invloed van s la m m in g op de s c h e e p s c o n s tr u c tie en
2 4 6 12 21 28 34
N ieuw s M aritiem e m arkt M aand m aritiem A P ractical A p plication of Risk Based Design 200 jaar W illia m Froude Jaarversla g S c h e e p sb o u w N e derland 2009 O ntw ikkelingen in kade con stru ctie s
38 41 43
Procesbeheersing in de Nederlandse s c h e e p s bou w MARS Report Veren igingsnieuw s
een artikel ove r Risk Based Design, zoals t o e g e p a s t bij de o n tw ik k e lin g van de zogen aam d e S ch eldehuid. De re d a ctie w e n s t u een goede v a ka ntie; het vo lg e n d e num m er van S W Z M a r itim e v e rs c h ijn t
Omslag: de brand stofcelboo t van re d e rij Lovers,
eind augustus.
de Nem o H2
Ir. K ee s D irkse, h o o fd re d a c te u r
Fire Onboard FCS A ls terw ass er On 28 A pril 2010, d urin g a te s t run a fte r m a in
ris k the fu e l cells or h y drogen storag e tanks
te n a n c e , the w o rld 's f irs t fu e l-c e ll p a s se ng e r
w o u ld c a tc h fire as w e ll. The fire w a s
ship, the FCS A ls te rw a s s e r, s uffe red fire a fte r
c o m p a rab le to a c o n v e n tio n a l cable fire.
the onb o ard le a d -a cid b a tterie s ove rhe a te d.
T here w a s n ever d a n g e r to cap ta in or crew .
room w a s a c tiv a te d f o r f i r e suppression.
The in c id e n t hap p e ne d a t t h e ship yard in
All installed and c ertified safety and
H owever, the hatch w a s left open w h ic h
O orkaten, Germany. The ve sse l w a s saved
e m e rg e n c y s yste m s fu n c tio n e d :
re d u ce d the su p p re ssion 's e ffe ctive n e ss.
and did not s u ffe r c ritic a l dam ages. The
- The ph y sic a l s e p a ration (division) of battery,
ca use o f the fire has n o t y e t been d e te rm ine d .
fuel cell and h ydro g en ta n k s p reve n te d the
The b a tte rie s had been re p la ce d only a f e w
spread of a possible fire.
days prio r and w e re in p ro c e s s to be te ste d
- There w a s no h y drogen leaked (that is, the
- T h e im m edia te a u to m a tic s h u td o w n of the fu e l cell at an incident. - T h e C 0 2 fire figh tin g system in the ba ttery
The fire d e p a rtm e n t and safety c e rtifie r G e rm a n is c h e r Lloyd co n firm e d th e re w a s n ever a risk of explosion. The vessel w a s built in SSB s hipyard G ermany
fo r the firs t tim e on the Elbe. The b a tte rie s are
physica l s e p a ra tio n w o rk e d . H owever, in the
in 2008, fin a n ce d by UE. The 'A ls te r w a s s e r '
c h a rg e d s lo w ly fro m the fu e l cell and the
case of d ir e c t fire c o n ta c t or o v erh e atin g
has a length of 25.56 m eters, a w id th of 5.2
p o w e r is made available fo r c a s t-o ff and
the h y drogen tanks, the g e n e ra te d heat
m eters and one hu n dre d p a s se ng e rs capacity.
d riving maneuvers.
w o u ld lead to a c o n trolled a u tom a tic
S o u rc e : M a ritim e B u lle tin
It w a s s y s te m a tic a lly co n firm e d th e re w a s no
d is ch a rg e of hy drogen outsid e the vessel).
Sound Dam ping Sandw ich S teel The S w e d is h co m p a n y A n tip h o n AB has
m akes it in te restin g fo r m arine a p p lic a tio n s
hereof. M P M fo ile d can be re c y c le d as
in tro d u c e d a n e w p r o d u c t f o r s tru c tu re borne
and in te rio r d esig n s u ch as ca b in - and
sta nd a rd s h ee t steel,
sound da m p in g; antip h on M P M (metaI-
c o rr id o r panels.
polym e r-m e ta l) foile d, a s h e e t metal laminate
The th in n e s t s h e e t is 1.04 mm w h e re it c o n
w ith a thin foil on one side. The core m aterial
sists of t w o s h e e ts of 0.5 mm la m in a
is t w o zinc c o a te d s h e e t steel lam inated w ith
ted w ith a 0.04 mm a c o u s tic inner
an a c o u s tic in n e r la yer to obtain s tru ctu re
layer. For alu m iniu m th ic k n e s s v a rie s
borne sound da m pin g. M P M foiled is used
fro m 1.44 to 6.1 mm. M P M foiled is
w h e n the d e m a n d s fo r a p p e a ra n c e as w e ll as
d eliv e re d in fo r m a t sizes of maxim um
fu n c tio n are high. A lu m in iu m can also be used
d im e n s io n 1250 x 3000 mm. It can be
as core material.
used w ith m e th od s n o rm a lly used
The fo ile d steel has the same qu a litie s as
w ith in the in d us try to cut, press and
tra d itio n a l M P M and is used to re du ce
punch. For bending s p e cia l in s tr u c
v ib ra tio n s and s tru ctu re borne sound w ith o u t
tio n s m ight be needed. W e ld in g and
in c re a s in g the c o n s tru c tio n ’s w e ig h t. The
laser cu ttin g is not a dvisable . J o in tin g
d ura b le s u rfa ce c o m p lie s w ith high d e m a n d s
m eth o d s used are m e c h a n ic a l or
c o n c e rn in g q ua lity and fla m m ab ility , w h ic h
b onded joints, or c o m b in a tio n s
Expo over prinses M argriet als boegbeeld koopvaardif Prinses M a r g r ie t op e n t 2 juli de t e n t o o n
bleven. In een sp e cia le film v e rte lt zij o ve r die
stelling ‘ Prinses M a rg rie t, bo e g be e ld van de
rol. D a a rn a a s t zijn uit h a a r p riv é b e z it een serie
de Tw e ed e W e re ld o o r lo g e norm e v erliezen. Bij de doop van p rin ses M a r g r ie t tra d e n op
k o o p va a rd ij' in het M a ritie m M u s e u m
s ch e e p s m o d e lle n en h a a r d o o p ju rk te zien. In
v e rz o e k van h aar o ud e rs v e rte g e n w o o r d ig e r s
R otterdam . M a r g r ie t w a s , als petekin d van de
1942 koos konin gin W ilh e lm in a de m a rg rie t als
van de N ed e rla n d s e koo p va a rd ij op als peten.
N e d e rla n d s e k oopvaardij, v a n a f haar
tek e n van v e rb o n d e n h e id met de
De te n to o n s te llin g is te bezichtig e n van 3 juli
g e b oo rte een sym b oo l van hoop vo o r
o o rlo g s g e tro ffe n e n en g e lo o f in herstel van de
to t en m et 9 ja n u ari 2011.
zeelieden en n a be sta a n d e n van hen die
vrijh e id . De N e d e rla n d s e koop vaa rd ij leed in
Kabinet investeert en bespaart De m inisterra a d he e ft op v o o rs te l van m in iste r
g o e d e re n v e rv o e r zich van het w a t e r n a a r d e
a fs ta n den v a n u it de kust en op vaste routes
Eurlings v a n V e r k e e r e n W a te rs ta a tlO O miljoen
w e g . D a arn a as t eist H a ve n b e d rijf Rotterdam
varen. Nu is d o o r de h a v e n s le e p s e c to r en de o n d e r w ijs b r a n c h e een n ie u w e o ple id in g
euro u it h et Fonds E con o m is c h e S tr u c tu u r
bij de uitgifte van c o n c e s s ie s aan c o n ta in e r
v e rs te rk in g v rijg e m a a k t v o o r de a a n p a k v a n
te rm in a lo p e ra to rs op M V 2 dat 45 p r o c e n t van
s a m e n g este ld w a a r k apiteins een n ie u w
knelp u n ten in het v e rk e e rs s y s te e m op de
de lading via de b in n e n v a a rt w o r d t a fg evo e rd.
v a a rb e w ijs kunnen halen dat hen to e s ta a t met
h o o fd v a a rw e g e n . Het geld w o r d t besteed aan
De raad ste m d e er o ok mee in k apiteins van
o n b e p e rk t v e rm o g e n nabij de kust te varen.
v e rb e te rin g va n de a ctu e le v e rk e e rs in fo rm a tie ,
z w a re s le e pb o ten een nie u w e ople idin g aan
De z e e vaa rto pleid in g v e rv a lt hie rm ee en zo
betere benu ttin g van de c a p a c ite it van sluizen
te bieden, w a a rm e e de s e c to r7 ,3 miljoen euro
w o r d t per boot 73.000 euro b espaard. Dit
en sne lle re a fh a n de lin g van in c ide n te n . Dit is
bespaart. K apitein s van s le ep b o te n met een
le vert een to ta le b e s p a ring op van 7,3 mln
nodig om de v e r w a c h te groei van de b in n e n
v e rm o g e n van m ee r van 3000 k W w a re n to t nu
euro. D a a rn a a s t w o rd e n tijd en lo onkosten
v a a rt aan te kunnen. Z o n d er s tru ctu re le
toe v e rp lic h t een op le id in g te v olg en en
bespaard. N a a r v e rw a c h tin g g a a t de n ie uw e
v e rb e te rin g e n kunnen w a c h t tijd e n in havens
ervaring op te doen op de grote zeevaart. Dit
re ge lg e vin g per o k to b e r in.
en op v a a rw e g e n op lo pen en v e rp la a ts t het
te r w ijl de sle e p b o te n s le ch ts op beperkte
Im tech: technologiepartner PlanetSolar Im tech n e em t deel aan PlanetSolar, het
N e w York, D a rw in , Flong Kong en M ars e ille .
geheel g elu id svrij. De K n ie rim -s c h e e p s w e rf in
g ro ots te d oo r z o n n e-e n erg ie a an g e d re v e n
P lanetS olar is een h ightech, 85 ton w e g e n d e
Kiel, D uitsland, en H D W ve rz o rg de n de bouw.
schip te r w e re ld . In 2011 v e rtre k t Pla netS ola r
c a ta m a ra n m et een lengte van 31 m e ter en
P lanetS olar is een initia tie f van de Z w its e r
als eerste schip op alleen z o n ne -e ne rg ie vo o r
een b re ed te v a n 15 meter, b e de k t m et 537m2
Raphaël D omjan, p re sid e n t en kapitein van
een w e re ld r e is van circ a 50.000 km om zonne-
zonn epan e len . Het schip w o r d t v o o rtg e s tu w d
het schip.
energie en v aren op a lte rn atie ve b ra n d s to f te
d o o r t w e e 10 k W sterke e le k tro m o to re n . A an
Irntech is v e r a n tw o o r d e lijk v o o r het p r o je c t
p rom oten. De reis d u u rt naar v e rw a c h tin g 140
boord be v in d t zich w e re ld s g roo ts te lith iu m
m ana g em en t, en gineering, im p le m e n ta tie en
d a gen m et een ge m idd e ld e s n elh eid van 8
ion a c cu , m et een e n e r g ie o p s la g c a p a c ite it
in b edrijfsteIIin g van het h ig htech energie -
knopen (15 km p/h). De route loopt via de
v a n 1,3 M W / h en een g e w ic h t van 11 ton. Het
d is trib u tiesy ste e m , de te c h n o lo g ie die zorgt
A tla n tis c h e Oceaan, het P anam akanaal, de
schip kan 1000 km zonder zon v are n , h e eft een
v o o r het o p la de n van de lithiu m -io n a c cu , het
Grote en Indische o c e a a n en het S uezkanaal
to p s n e lh e id van 14 knopen (25 km p/h) en
ala rm - en m o nito rin g sy ste e m en de bekabeling.
n a a r d e M id d e lla n d s e Zee. Er w o rd e n 'e n e rg ie -
b ie dt o n d e r d a k aan v e ertig personen. De
b e w u s tw o r d in g s to p s ' g e m a a k t in o n d e r m eer
m ilie u ve rv u iling is nihil en het schip v a a rt
HC mierwede neemt M M P over IHC M e r w e d e h ee ft M M P ( M a rin e and
stu d ie s n a a r s yste m en om zeldzame, kostbare
M in e ra I Projects), geve stig d te Kaapstad,
m ineralen, zoals d ia m a n te n, goud, gas en
Zuid A frik a , o ve rg e n o m e n . M M P g a a t v e rd e r
hydraten, op de o c e a a n b o d e m te zoeken,
als 'IHC M a r in e and M in e ra l P ro je cts' (IHC
v in de n en e xploiteren, zijn in v olle gang.
M M P ).
70 p r o c e n t van het a a rd o p p e r v la k b e s ta a t uit
M M P w e r d o p g e r ic h t in 1993 als een
w ater. Het is dus logisch te v e ro n d e rs te lle n
a d v ie sb u re a u om de g roe ie n de diepzee-
dat de to e k o m s t o n d e r w a te r ligt. Daarom
d ia m a n tw in n in g s in d u s trie v o o r de w e s tk u s t
h ee ft IHC M e r w e d e al h aar a c tiv ite ite n in
van Zu id -A frika te bedie nen. Uniek aan M M P
deze s e c to r g e c lu s te rd in een nie u w e
is het ve rm o g e n c u s to m -b u ilt o n d e rw a te r-
M M P era w ie r kla a r om te worden gela ncee rd va n a f een
syste m e n en - a p p a ra tu u r v o o r de m ij n b o u w t e
schip ten behoeve van diam antw inning
o n tw e rp e n , p ro d u c e re n en op te leveren.
busin ess unit, IHC Deep Sea D red g in g & M ining. Deze busin ess unit c o n c e n t re e r t zich op o n tg ra a fte c h n ie k e n in diep w a t e r (tot 3000
De d ie p z e e -m ijn b o u w in d u s trie g e n ie t een
v ra g e n v o o r d ie p z e e -b a g g e r- en m ijn b o u w -
meter) en h et v e rtic a a l tr a n s p o rt van de
g ro e ien d e bela n g ste llin g. Het aa n tal aan-
o p lo s sing e n is s te rk to e g e n o m e n . Diverse
zeebodem naar de o pp e rvla kte.
Maritieme markt Door Menso de Jong
Rots in de branding Enkele EU-landen zien Europa als een econom ische rots in de branding. Alleen verregaande maatregelen w aren nodig w e ge n s een beetje as in de lucht, maar pensioenfondsen en kleine spaarders kunnen veilig beleggen in Griekenland. Het land is immers alleen het slachtoffer van verfoeide 'speculanten'. M et honderden miljarden euro's zou dat probleemtje nu zijn opgelost. Ondertussen blijven Nederlandse bedrijven doorgaan met productinnovatie om zo beter uitgerust de concurrentiestrijd voort te zetten ondanks treuzelende politici.
Havens dicht bij storm
NW-storm volgens het klimaatmodel op zijn computer. Rederijen vinden het
De ijle a sw olk over Europa noodzaakte de EU vele luchthavens uit voorzorg
onzin; je kunt veilig van Rotterdam naar het Kanaal varen omdat de
te sluiten. Luchtvaartbedrijven mochten zelf niet beslissen of vliegen veilig
depressie afbuigt naar het Kattegat. Voor gezagvoerders is het w el een
w as; ambtenaren weten liet beter. Helaas, ambtenaren kunnen hun vingers
rustig gevoel; zij hebben niets te beslissen met het risico het gevang in te
branden aan zo'n heikele beslissing. Geen nood, zij vragen advies aan
gaan als achteraf blijkt dat zij een inschattingsfout hebben gemaakt. Het
vulkaandeskundigen, al w eten die niets van vliegrisico's. Dus boze
voorzorgsprincipe w o rd t toch steeds heiliger. Zo vindt Veerman dat de
gezichten w egens hun mogelijk risicomijdend gedrag; proefvluchten
Deltacommissie moet garanderen - zinloos w a n t straffeloos als het mislukt -
hadden immers aangetoond dat een aantal gebieden onnodig op slot was.
dat w e nooit natte voeten krijgen, al is er veel te besparen indien ons alleen
De Europese Commissie streeft ook naar meer macht de scheepvaart
nieuwe laarzen w orden beloofd bij een onverhoopte dijkdoorbraak.
verregaand te regelen. IMO is de steen des aanstoots, zodat deze organisatie overstelpt w o rd t met ultimatums: "Regel het zoals wij het willen,
EU economisch een veilige rots?
anders komen w e met onze eigen regels." Er kan dus een dag komen dat
Vele EU-politici vonden dat banken en pensioenfondsen moeten meebetalen,
een EU-ambtenaar besluit alle Noordzeehavens te sluiten w egens zware
zonder overheidsgarantie, aan de Griekse steun. Zij roepen luidkeels dat de crisis te wijten is aan gewetenloze speculanten, maar dat de EU-rots absoluut niet bedreigd wordt. Kleine spaarders en pensioenfondsen zouden dus veilig hoogrentende Griekse staatsobligaties kunnen kopen. Je vraagt je w el a fw a a ro m overheden zo'n 'risicoloze'belegging dan niet garanderen. Of tikt er soms toch allang een tijdbom onder de rots? Dat laatste meenden de financiële markten w a a r 'speculanten' zagen dat geen noodmaatregelen w aren getroffen te r voorkoming of genezing van debacles in Portugal of Spanje, mogelijk ook Ierland. In de vroege ochtend van 10 mei kwam het verlossende woord. De EU stelt 500 miljard euro aan garanties en leningen beschikbaar, het IMF komt met 220 miljard euro over de brug. Nu is het w achten op de volgende crisis, bijvoorbeeld over het oprichten van een Europees Monetair Fonds, o nverwachte extra problemen, of het niet kunnen of willen voldoen aan de opgelegde besparingen door de huidige crisislanden. Daarover is toch niets geregeld. Ondertussen gaat de scheepvaart redelijk stormvrij rond de afbrokkelende Europese rots. De droge bulkvaart had een goede aprilmaand, met name voor Capesizes die, na een eerdere dip, toch onder de indexstand van eind december bleven. De handy's konden hun sprong omhoog eerder in 2010 niet volledig vasthouden, maar eindigden april w el 17% hoger dan eind 2009. Supra- en Panamaxes bleven rustig omhoog gaan en eindigden april respectievelijk bijna 10 en 20% boven ultimo 2009. Tankers begonnen 2010 met eeri slechte markt, maar desondanks liepen to t eind april de vrachten op met circa 15% voor schone en 22% voor vuile tankers. Ook gas- en chemicaliëntankers profiteerden van toenemend vervoer. Grote koelreders kwamen tot een pool om de koelvloot op een geordende wijze in te krimpen. W at betreft de offshore w as er een aantrekkende Noordzeemarkt voor
Menso de Jong w a s jarenlang agent in het Verre Oosten voor diverse scheepvaartmaatschappijen. Hij is nu freelance journalist en vaste medew erker van SWZ Maritime
ondersteuningsschepen, maar nauwelijks voor booreilanden.
meer kan aanspreken. Het is uiteraard een andere zaak w an n e e r de EU
In de containervaart zette het herstel door. In januari begon ook de charter
haar regels wil opleggen aan de rest van de wereld, zoals het geval is bij de
markt voorzichtig aan een opmars; de huurprijs voor een 1700-teu-schip
verlangde erkenning door klassebureaus van eikaars certificaten voor de
steeg in april met 10%. Al deze activiteit doet ook de verkoopprijzen
scheepsuitrusting.
aantrekken, w a arn a ast de belangstelling voor nieuwe bestellingen groeit, behalve voor containerschepen die nog een lange w eg te gaan hebben
Innoveren voor betere tijden
v oor volledig marktherstel.
Vele bedrijven w erpen zich, ondanks de marktomstandigheden, op product-
Het lijkt er dus op dat de rest van de wereld zich weinig aantrekt van de
innovatie om straks sterker te staan in de concurrentiestrijd. IHC M erw ede
Europese malaise. Daar ziet men gunstige perspectieven voor de vaart
is een voorbeeld, niet alleen in de baggerbouw, recentelijk ook met
binnen en op Azië en naar/van de VS, het Midden-Oosten, Zuid-Amerika,
vernieuwde hydrohammers. Daarnaast is kno w h o w in de onderwater-
Afrika en Australië. Op enkele trajecten benadert het containervervoer
mijnbouw gekocht met de overname van H M M in Kaapstad. Ook een
a lw eer het 2008-niveau. Europa komt pas aan de beurt als het stormseizoen
installatiebedrijf als Imtech loopt regelmatig voorop, zoals met leveringen
daar voorbij is. Ondertussen luistert men evenmin naar Europa. Als de EU
aan een relatief groot schip, bestemd v oor een wereld rondvaart op
zwaardere eisen wil stellen aan de sloop van haar schepen en C02-emissies
zonnecellen met passagiers. De T U -D elftw o n vele prijzen metzonne-
v oor haar industrie wil terugbrengen met 30%, gaan ze hun gang maar,
energie, maar als het om een grote investering gaat, lijken onze bankiers
zolang de overige landen vrij blijven niet mee te doen om hun rotsen
prioriteit te geven aan het bedenken van nieuwe bonussen. MARIN
economisch te kunnen versterken. Zelfs Kevin Rudd, de 'groene' premier
verkreeg een goede naam met een ballastloos scheepsontw erp met
van Australië, heeft eieren v oor zijn geld gekozen door een gepland 'cap
luchtsmering, maar buitenlanders met diepere beurzen lijken nu het
and trade’-systeem v oor broeikasgassen to t eind 2012 in de ijskast te
v o ortouw over te nemen. Hier liever behapbare productverbetering dan
plaatsen ten gunste van extra geld v oor de gezondheidszorg w a t kiezers nu
riskante technis che doorbraken.
C l c * ö l trar-ipcirtahijn sake* v im w Ij .nto n jm *
c d d ii b ecom fli-cw fiidf. Cus-tcm-buih to-41e hiijl t-i’
of rtiü W jIvbsI and un&iegMm ntiifir.Dr 'nfinh 0 « I t i* p lg rtfil O n * ü l th s fe e in g r !:. i i fe sn M ji'B - l-ktf! the*« c r o w hövw
iflfv ii:* Crtd Hippssfl,
o lupiöc’s DTDc-ard dlmote regardless oF
vAum v a r ■< ii 'sq uiru d .
H C IN E .N E. H O P M A N C M C IM E C n ir v D f )V
q y o lily i i o i d o -ds. b a c \ « f up b y g lo b a l
& KijprrHS'i'i
ng,
jok.rl.-jfi.-i ófviuiv rfial rf*« hoci! »s cm wh-unci-er Q fri
Door G.J. de Boer
Kielleggingen Twee DFF's 4512
Lib erdadi (b o u w n u m m e r 530152) d o o r A n d y de
Bij Damen S hip ya rds in S in g ap ore zijn tw e e
A nd ra d e , p re sid e n t van Cabo Verde Fast
1,60 meter. De v o o rts tu w in g w o r d t g e le ve rd
DFF’s 4512 in a a n b o u w v o o r Ca bo Verde Fast
Ferry. Beide v e e rb o te n gaan na o p le v e ring in
d o o r tw e e C ate rp illa r-h o o fd m o to re n , type
Ferry SarL in Praia (K a a p v e rd is c h e Eilanden).
o k to b e r 2010 en ja n u ari 2011 p a s sag ie rs - en
3512B, v o o r een s nelh eid van 19 knopen. Aan
De kiel v o o r de eerste, de Kriola (b o u w -
ro /ro -d ie n s te n tu s s e n de eilanden van Cabo
boord is a c c o m m o d a tie v o o r 158 p a ssagie rs
n u m m e r 530151), w e rd gele gd op 24 n o v e m b e r
Verde uitvoeren. De DFF 4512 h e e ft als
en een c a p a c ite it v o o r zestien a u to ’s en drie
2009 d o o r N elson Gregor, v o o r de tw e e d e , de
a fm e ting e n : lengte o.a. 45,00 meter, een
tru c ks .
breedte van 12,30 m eter en een diepgang van
Tewaterlating M Al 1105 Op 7 mei is bij Damen S hipya rd s Galati de M A I 1105, een Offshore Patrol Vessel 6610, v o o r de R oemeense dou a n e te w a t e r gelaten. De doop w e rd v e rr ic h t d o o r m e v r o u w A ndrea Ü M o l.
N icu liu en w e rd b ijg e w o o n d d o o r Vasile Blaga, m in iste r va n B in ne n la nd se Zaken. De OPV 6610, een n ie u w o n tw e r p van Damen, w o r d t g e b o u w d m e t fin a n c ië le steun op basis v an het S ch e n g e n a k ko o rd . De o p le v e rin g is v e r w a c h t in s e p te m b e r 2010.
Opleveringen De F lin te r A m erica ve rtre kt vo o r de pro e fva a rt op 5 m ei (foto B.H.F. Spruit)
Flinter America Op 6 mei leverde S c h e e p s w e r f Ferus S m it in
kapitein V ic to r K ilch e vskiy v e rt ro k de Flinter
w o rd e n a fg e b o u w d . Op 18 mei w a s de b o u w
W e s t e r b ro e k de Flinter A m e ric a ( b o u w n u m m e r
A m e ric a op 9 mei v o o r de eerste reis naar
zover g e v o rd e rd dat de J e ts tre a m via
397, imo 9504114) op aan Flinter in B are n d rech t.
Esbjerg om w in d m o le n s te laden v o o r
A m s te rd a m naar IJm uiden kon w o rd e n
Na de P ioneer ( a a n van k e lijk Flinter A rc tic a ) is
Ze e bru g g e. De serie w o r d t v o o rtg e z e t m et de
g e s le e p t v o o r de p ro e fv a a rt op de N oordzee.
d it sch ip h e t t w e e d e v a n een serie van vijf
Flinter A r c tic (b o u w n u m m e r 398, imo 9504126),
De te c h n is c h e ge g e v e n s van de Bijlsma
m u ltip u rp ose 1 A -ijs k la ss e -sc h e p e n van het
Flinter A fric a (b o u w n u m m e r 399, imo 9504138)
Trader 4500 zijn: to n n a g e s : 2999 bt, 1643 nt,
type FS 11000. Het zijn de g roo ts te s che p e n
en Flinter Asia (b o u w n u m m e r 400, imo
4539 d w t; a fm e ting e n : L o.a. (I.l.) x B x H =
die to t d u s v e r op deze lo ca tie w o rd e n
9504140), die in jan u ari, mei en s e p te m b e r
90,00 (84,98) X 14,40 X 7,35 meter. De
g e b o u w d . De Flinter A m e ric a w e r d op 10 april
2011 w o rd e n op gele verd.
v o o rts tu w in g w o r d t ge leve rd d oo r een
d w a rs s c h e e p s te w a te r gelaten. Op 3 mei is het schip uit W e s t e r b ro e k w e g g e s le e p t en
Jetstream
v a n u it Delfzijl is op 4 en 5 mei p ro e fg e v a re n
Veka Bijlsma S c h e e p w e rf in L em m er leverde
op de Eems. De b e la n g rijk ste ge ge v en s zijn:
de J e ts tre a m (b o u w n u m m e r 757, imo 9356579)
to n n a g e s : 6621 bt, 3448 nt en 11.048 d w t. De
op aan S c h e e p v a a rto n d e rn e m in g J e ts tre a m
a fm e tin g e n zijn: L o.a. (I.l.) x B x H (dg) =
(G.L. Kornet, Culemborg) in R otterdam . Het
132,50 (126,90) x 16,00 x 10,77 (7,80) meter,
c a sc o van deze Bijlsma T rader 4500 w e rd op 3
ru im inh o u d 13.025 m3 (460.000 cft), c ontainer-
d e c e m b e r 2007 bij D o ngfeng S hipyard in
c a p a c ite it 360 teu w a a rv a n 180 op dek. De
H angzhou te w a te r g ela ten en in mei 2009 als
v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s taa t uit een M aK -
d e k la s t op de BBC Leer n a a r Rotterdam
hoofd m oto r, type 8M32, van 5435 rpk/4000 kW
v e rs c h e e p t. Na a a n k o m s t op 23 juni is het
De Je tstream kw am op 18 m ei in IJm uiden aan
v o o r een s n elh eid van 14,2 knopen. Onder
c a sc o g elo s t en n aa r L em m er g e s le e p t om te
(foto M. Costerj
Gerrit de B oe r is r e d a c te u r van SWZ M a r itim e en bekend s c h r ijv e r van m a ritie m e boeken
W a rts ila -h o o fd m o to r, type 6L26, van 1940 rpk of 1425 k W v o o r een s nelh eid van 14 knopen.
Typhoon Hogau S c h e e p s b o u w (v/h G roningen Shipyard) in W a te rh u iz e n he e ft de 2700 m3-L P G -tanker Typhoon (b o u w n u m m e r 110, imo 9507582) o p g e le v e rd aan Chem gas Shippin g in R otterdam . Het schip w e rd op 30 s e p te m b e r 2009 la n g s s c h e e p s te w a t e r gelaten. Op 18 mei is de Typhoon van W a te rh u iz e n naar Delfzijl g e s le e p t v o o r het houden van de p ro e fv a a rt die t w e e dagen later w e rd g e h o u de n op de Eems. De be langrijkste g e g e v en s van de LPG -tanker zijn: to n na g e s: 2368 bt, 2250 dw t, afm e tin ge n : L o.a. x B x H (dg) = 99,90 x 14,00 x 6,20 (3,30) meter. De v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s taa t uit tw e e M its u b is h i-h o o fd m o to re n , type S6U MPTK, to ta a l ve rm o g e n van 2014 k W op tw e e
De Typhoon op 18 m ei na de pro e fva a rt op de Eems (foto F.J. Olinga)
s ch ro e v e n v o o r een s n elh eid van 11 knopen. De identie ke T w iste r (b o u w n u m m e r 112, imo
o n b e p e rk te vaart. De G a te w a y en W ille m van
h o pp e rzu ig e rs zijn u itg e ru s t m et een zuigbuis
9507594) w e rd op 4 m a art te w a t e r g ela ten en
Oranje kunnen bagg e ren to t 15 mijl uit de kust
met een d ia m e te r van 1200 mm en een onder-
w o r d t in s e p te m b e r 2010 opge le verd . Beide
of binnen een afstand van 20 mijl uit de haven.
w a te r p o m p w a a rm e e een b a g g e rdie pte van
ta n k e rs hebben in beladen to e s ta n d een
Bij bagg e ren v e rd e r dan 15 mijl uit de kust
62 m e te r kan w o rd e n bereikt.
kruiplijn van 12,30 meter.
g e ldt de beperkin g d at de ge m idd e ld e g o lf
De belan g rijkste te c h n is c h e g e g e v en s zijn:
h oogte niet m e e r mag zijn dan drie meter. De
13.500 bt en 21.200 d w t; a fm etin g en : L o.a. (I.l.)
Gateway Koninklijke B oskalis W e s tm in s te r in P a p e n d re c h t b ra c h t in april de 12.000 m3 s le e p h o p p e rz u ig e r G a te w a y ( b o u w n u m m e r 718, imo 9486831) in de vaart. De G a te w a y is de eerste van tw e e h o p pe rs die in n o v e m b e r 2007 bij IHC M e r w e d e zijn besteld en die v rijw e l gelijktijd ig op tw e e v e rs c hille n d e w e rv e n w e rd e n g e b o u w d . Op 4 fe b ru a ri 2009 is in H a rd in x v e ld -G ie ss e nd a m de kiel gelegd vo o r de G ateway. De te w a t e rla tin g vond plaats op 25 septe mber. De tw e e d e hopperzuiger, de W ille m van Oranje ( b o u w n u m m e r 1254, imo 9512551), is op 10 f e b ru a ri 2010 bij IHC D re d ge rs in K in d e rd ijk te w a t e r gelaten. De tw e e s le e p h o p p e rz u ig e rs zijn d o o r IHC M e r w e d e Offshore & M a r in e o n tw ik k e ld in n a u w e s a m e n w e rk in g m et o p d r a c h tg e v e r Boskalis W estm in s te r. Zij hebben een re la tie f lich t s c h e e p s g e w ic h t m et een bijb e h ore n d g roo t
De G atew ay is de eerste van tw ee 12.000 m3-hopperzuigers die IHC M e rw ede vo or Koninklijke Boskalis W estm inster b o u w t (Flying
la ad v e rm o g e n en zijn o n tw o r p e n vo o r
Focusj
x B x H (dg) = 137,00 (125,00) x 28,00 x 13,50 (8,00) meter, h o p p e r c a p a c ite it van 12.000 m3; to ta a l geïn stalle e rd v e rm o g e n 13.870 kW. V o o rts tu w in g 2x 6000 kW, v a a rs n e lh e id 15,4 knopen, t w e e b o e g s c h ro e v e n 2x 700 kW. A an boord is a c c o m m o d a tie v o o r 24 personen.
Shoalway Koninklijke B oskalis W e s tm in s te r m o d e rn is e e rd e de b a g g e rv lo o t v e rd e r met de 4500 m3- h o p p e rz u ig e r S h o a lw a y (b o u w nu m m e r 221, imo 9556337). De b o u w w a s o p g e d rag e n aan In te rva k in H arlingen die het c a sc o u itbe ste e d d e aan een niet m et naam g e n o e m d e Poolse w e rf. De a fw e rk in g vond plaats in S lie d re c h t bij de w e r f van L.J. Boer. De to n n a g e s van de h o p p e rzu ig e r zijn: 4082 bt, 1229 nt en 5490 d w t. De afm e tin g e n zijn: I o.a. ( I . l . ) x B x H (dg) = 90,00 (85,00) x 19,00 x 7,25 (6,82) meter.
De ho pper S hoalw ay tijdens de p ro e fva a rt op 23 a p ril (Flying Focus)
Ginger
Kooiman. Op 22 jan u a ri 2010 w e rd de ponton
De Ginger is evenals de op 3 d e c e m b e r 2009
Eind april 2010 is de s le e p b o o t Ginger
n a a r de W a a lh a v e n in R otterdam g e s lee p t
in d ie n s t gesteld e B ren t (b o u w n u m m e r 180,
(b o u w n u m m e r 181, imo 9507063) door
w a a r de Ginger d o o r de d rijv e nd e bokken GPS
imo 9507051) van het type 3200 W dat
S le e p d ie n s t B. Iskes & Zoon in IJ m uide n
A tla s en de M a t a d o r 2 te w a te r is gezet. V oor
o n tw o rp e n is d o o r het Canadese bureau
o ffic ie e l ov e rg e d ra g e n . Het c asc o , d at w e rd
v o lto o iin g w e rd de Ginger v e rv o lge n s
Robert A llan Ltd. De RA 3200 W m e et 497 bt en
g e b o u w d bij A zim Tersanesi in Karadeniz
te r u g g e s le e p t n a a r Z w ijn d re c h t. De
hee ft als afm e ting e n : L o.a. (I.I.) x B X H (dg) =
Ereglim, w e rd begin april 2009 d o o r de mslb
p ro e fv a a rt w e r d g e m a a k t op 9 en 10 m a a rt in
33,10 (32,00) x 13,60x 5,36(5,83) meter. De
Captain M ic h a lis w e g g e s le e p t, w a a rn a het op
E u ro po o rt en op 1 april maakte de s le p e r een
s le e p b o o t w o r d t v o o rtg e s tu w d d o or tw e e
5 mei in R otterdam a a n k w a m . Twee dagen
tw e e d e p ro e fv a a rt en w e rd e n de tre k p ro e v e n
A B C -h o o fd m o to re n , type 12VDZC, met een
d a arna is het v e rh a a ld n a a r Z w ijn d r e c h t om
gehou d e n. Op 24 april kw a m de Ginger in de
v e rm o g en van 5300 kW/7413 rpk bij 1000 tpm
op een ponton te w o rd e n a fg e b o u w d bij Gebr.
th u is h a v e n IJ n iuide n aan.
op tw e e ro e rp ro p e lle rs v o o r een tr e k k r a c h t van 80 ton en een s nelh eid van 13,5 knopen. De B re n t en Ginger van Iskes zijn g e noem d n aar de k in deren van d ire c te u r- e ig e n a a r Jim Iskes.
Sosrcem De V ie tn a m e s e s c h e e p s w e r f Song Thu Co. in Da Nang h ee ft in april de S osrce m ( b o u w nu m m e r 553008, imo 9453092) o p ge le v e rd aan de Central Oilspill Response Centre in Danang. Het spe ciale va a rtu ig van het type M P V 5212 v o o r de be strijdin g van olie v e rv uiling is een o n tw e rp van Damen Te ch nica l C ooperation (DTC) en on d e r lic entie en s u pervis ie van Damen g e b o u w d in Danang. Het va a rtu ig is u itg e rus t m et dezelfde v e e g a rm e n die al jaren m e t v e e l s u c c e s w o rd e n to e g e p a s t op de N e d e rla n d s e A rea (2388 bt, in s e p te m b e r 1998 o p g e le v e rd door De m otorsleepboot G inger op 24 a p ril op de N oordzee (foto J. Plugj
Damen S hip ya rds in G o rin che m als
bouw num m er 6797, imo 9167966) van
PB Endeavour
tr e k k r a c h t van 68,3 ton. De b u n k e rc a p a c ite it
R ijk sw ate rs taa t, zelfs bij go lf h o og te n to t zes
Damen Song Cam S hipyard in Hai Pong heeft
is 74,8 m3. A an boord is a c c o m m o d a tie vo o r
meter. De S osrce m is het eerste m ultip u rp o se -
v ie r s le e p b ote n van het ty pe A SD 2411
v ie r personen.
vaa rtu ig van dit type d at in A zia tisch e
o p g e le v e rd aan PB Tow age (Australia) Pty Ltd
PB Towage (A u s tra Iia ) Pty Ltd is o n d erd eel
w a te r e n in gezet w o rd t. H o e w e l het M P V 5212
v o o r inzet in de haven v a n B ris bane. De PB
van Pacific Bassin Shippin g Ltd in Hongkong
(3344 rpk) v o o ra l is in g e ric h t v o o r de
Dain tree (b o u w n u m m e r 512230, imo 9530474),
N a a st grote bela ngen in de dro g e b ulkvaa rt
b estrijding van olieve rvu iling , kan het ook
ex p lo ite e rt dit c o n c e rn haven- en te rm in al-
w o rd e n ingezet als sle epboot, bergings-
s le e p d ie nste n o n d e r an dere in Hongkong,
v a a rtuig , b oe ienle gger, b ra n db lu sb o o t,
Dubai, M e lb o u rn e , B ris bane en Sydney.
d u ik w e r k s c h ip en re d d ing sv a artu ig . De
El Akid Lotfi
V ie tn a m e s e a uto rite ite n hebben plannen v o o rb e re id om nog t w e e van d ergelijk e v a a rtu ig e n te bestellen v o o r inzet langs de V ie tn a m e s e kust. Tijdens de p ro e fv a a rt w e r d een snelheid behaald van 14,1 knopen en een tr e k k r a c h t van 47,5 ton en d a t w a s ruim boven de
De PB Endeavour tijdens de pro e fva a rt in de Halong Bay b ij
o n tw e r p e is e n van een s n elh eid v a n 12,8
Haiphong
knopen en een tr e k k r a c h t van 45 ton. De M P V 5212 he e ft als to n n a g e s 1044 bt, 313
PB E nd eavour ( b o u w n u m m e r 512231, imo
nt en 670 dw t. De a fm e tin g e n zijn L o.a. x B x
9530486), PB Plenty ( b o u w n u m m e r 512232, imo
H (dg) = 52,40 x 12,20 x 4,00 (4,50) meter.
9530498) en PB M u rr u m b id g e e ( b o u w n u m m e r
Damen en Song Thu Co. w e rk e n al v ijf ja a r
512233, imo 9530503) zijn tu s s en ja n u ari en
samen. In die perio de zijn drie ASD 2411 -
april in d ie n s t gesteld. De p ro e fv a a rte n zijn
s le e pb o te n v o o r DP W o rld , t w e e b e rgin gs-
g e m a a k t in de Halong Bay bij Haiphong.
De A lg e rijn se S o tra m e s t nam de El A kid Lotfi, een StanTug 1606, o ve r van Damen Shipyards.
De StanTug 1606 El A kid Lo tfi
s le e pb o te n van het type Salvage Tug 4612
De ge g ev en s van de ASD 2411 zijn: 250 bt, 75
v o o r de V ie tn a m e s e k u s t w a c h t g e b o u w d en is
nt, 122 d w t; a fm e tin g e n L o.a. x B x H (dg) =
Deze w e rk b o o t, die g e s c h ik t is v o o r sle ep- en
een derde inm iddels in a an b o uw . Bovendie n
24,47 x 10,70 x 4,60 (5,46) meter. De
a fm e e rd o e le ind e n , w e rd g e b o u w d als b o u w
zijn nog een h y d ro g ra fis c h onde rzo e ks-
v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta a t uit tw e e
nu m m e r 503122. De ST 1606 he e ft als a fm e tin
v a a rtu ig van het type HSV 6613 v o o r de
C a te rp illa r-h o o fd m o to re n , type 3516B TA
gen: L o.a. x B x H (dg) = 16,56 x 5,54 x 2,54
V ie tn a m e s e marine, t w e e snelle c re w b o a ts
HD+/D op tw e e R R -roerpropellers, type US
(2,22) meter. Twee C a te rp illa r-h o o fd m o to ren ,
van het typ e FCS 5009 en tw e e ASD 2411 -
255 Mk1, elk met een d ia m e te r van 2600 mm,
type C18 TA/'B, via tw e e ta n d w ie lr e d u c tie -
s le e pb o te n in a a nb o u w .
to ta a l v e rm o g e n 5680/4180 k W bij 1600 tpm
kasten, type W A F 264L (4,5 : 1), op tw e e vaste
v o o r een s n elh eid van 13 knopen en een
Kaplan ll-s c h r o e v e n in O p tim a-straalbuizen, hebben een to ta a l ve rm o g en van 1200 pk/896 k W bij 1800 tpm v o o r een tr e k k r a c h t van 16,5 ton en een s n elh eid van 11,2 knopen.
Bever Bij Damen S hipya rds in H a rd inxve ld is op 29 mei de B ever (b o u w n u m m e r 571631, imo 9492256) g e d o o p t d o o r m e v r o u w Charlotte Koster. De B ever v o o r VoF M . V ie g e rs & Zoon in A n d ijk is de eerste S h o a lb u s te r van het type 3612 en to t d us ve r de grootste die bij Damen is g e b o u w d . De S h o a lb u s te r 3612 is op 28 o k to b e r 2007 d o o r V ie g e rs besteld. Het casco, d at w e r d g e b o u w d bij Safe Co. Sp zoo in Gdynia, k w a m op 31 d e c e m b e r 2009 a c h te r de mslb Serval op de N ie u w e W a te r w e g aan. De a fb o u w w e r d uitg evo erd in de n ie u w b o u w De Sosrcem be pro eft de brandblusinstallatie
hal in G o rin chem en op 2 april 2010 is de
g e d o o p t en o v e rg e d ra g e n aan ST M a rin e S up p o rt (R. S w itijn k & V. Tammes) in H arlingen. Het b o u w c o n t r a c t met Damen S hip ya rd s w e rd op 24 s e p te m b e r 2008 getekend. Het c asc o w e rd g e b o u w d bij Safe Co Sp zoo in Gdynia. Het kw am op 5 janu a ri 2009, g e s le e p t d o or de mslb Ikar, in D o rd re c h t aan om v e rv o lg e n s te w o rd e n a fg e b o u w d in G orin chem . De tw e e d e te w a te rla tin g vond 1 W
plaats op 19 april, de p ro e fv a a rte n w e rd e n g e h o u de n op 21 en 26 mei.
De B ever is de grootste S hoalbuster die to t dusver is gebouw d
B ever voor de tw e ed e m aal te w a te r gelaten.
(23,84) x 9,38 x 3,70 (2,70) meter. De w e rk b o o t
Op 18 en 19 mei he e ft de B ev e r pro e fg e v a re n
w o r d t v o o rtg e s tu w d d o o r t w e e Caterpillar-
De Odin is de grootste b ij Damen Shipyards gebouwde
in de Europoort.
h o o fd m oto re n, type 3512BTA, via t w e e W AF
M ultiC at
De S h o a lb u s te r 3612 h e eft de v o lg ende
664L ta n d w ie lr e d u c tie k a s te n (5,95 :1) o p t w e e
s p e cific a tie s : 615 bt, 150 nt; afm e tin g e n : L o.a.
vaste P ro m a rin -s c h ro e v e n met een d ia m e te r
x B x H (dg) = 36,50 x 11,60 x 5,25 (4,00) meter.
v a n 2100 mm in O p tim a-straalbuizen, to ta a l
bij Damen S hip ya rd s is g e b o u w d en m et de
De v o o rts tu w in g w o r d t g ele ve rd d o o r tw e e
v e rm o g e n 3000 rpk/2200 k W v o o r een t r e k
z w a a rs te d e k kra n e n uitgerust. De t w e e HS
C a te rp illa r-h o o fd m o to re n , type 3516 B TA/
k ra c h t van 38,9 ton en een s n elh eid van 12,2
M a r in e - d e k k r a n e n , type AKC 410 HE2, hebben
HD B, m et een to ta a l v e rm o g e n van 5150 rpk
knopen. De b o e g s c h ro e f h e e ft een v e rm o g e n
elk een h ijs v erm o ge n van 22,80 ton bij een
of 3840 K w bij 1600 tpm via tw e e ta n d w ie l-
v a n 200 rpk.
re ikw ijd te van 13,10 meter. De anker-
t w e e vaste P rom arin s ch ro e v e n met een
Odin
t r e k k r a c h t van 100 ton, de s le e p lie r 40 ton. De
d ia m e te r van 2700 mm in tw e e Optim a -stra a l-
Op 3 juni is in H a rdin xveld de M u ltiC a t 3013
m oon po o l h e eft een d ia m e te r van 1000 mm.
buizen v o o r een tr e k k r a c h t van ruim 70 ton en
Odin (b o u w n u m m e r 571630, imo 9572824)
De te c h n is c h e ge g e v e n s van de M u ltiC a t 3013
b e h a n d e lin g s lie r h e eft een m axim um
r e d u ctie ka s ten , type W A F 873-7 (4,55:1), op
een s nelh eid van 12 knopen. De b un k e rc a p a c ite it is 375 m3, de h yd ra u lis c h a a n ge d re v e n b o e g s c h ro e f he e ft een v e rm o g e n van 400 rpk.
Tarka 3 Damen S hip ya rd s in H a rdin xveld -G iessen d a m leverde op 9 april de Tarka 3 ( b o u w n u m m e r 571620, imo 9563213) op aan S le e p v a a rtb e d rijf Herm an Sr. in Z w ijn d re c h t. Het casc o van de S ho a lb u s te r 2709 w e rd d o o r S tocznia Kozle S e rw is Sp zoo in Kedzierzyn-Kozle ( b o u w n u m m e r 1140) uitb este ed aan Zarazad Portu in Szczecin. Dit c a sc o k w a m op 9 au gustus 2009 a c h te r de mslb Cyclop aan op de N ie u w e W a te r w e g w a a rn a het bij Damen S hip ya rd s w e r d a fg e b o u w d . De p ro e fv a a rt w e rd g e h o u de n op 31 maart. De ge g e v e n s van de Tarka 3 zijn: L o.a. (I.l.) x B x H (dg) = 27,02
De Odin is de g ro ots te M u ltiC a t die to t dusver
De Tarka 3 is een S hoalbuster 2709
zijn: L o.a. x B x H (dg) = 29,90 x 12,50 x 3,80 (2,60) meter. De v o o rts tu w in g s in s ta lla tie
R e d e rn ie u w s
b e s taa t uit drie C a te rp illa r-h o o fd m o to re n , type 3412 D-TTA, m et een to ta a l v e rm o g e n van
Nieuw Amsterdam
Caterpillar-dieselm otoren, type 12 M 43C,
2550 rpk of 1896 k W bij 1800 tpm via drie
Hare Koninklijke Hoogheid prinses Maxim a
gekoppeld aan v ie r generatoren (4x 11.640 kW,
ta n d w ie lr e d u c tie k a s te n , type W AF 464L.
d o opt op 4 juli in Venetië het cruis eschip N ie u w
11.000 V) en tw e e MaK Caterpillar-diesel
(5,042:1), op drie v aste P ro m a rin -s c h ro e v e n
A m ste rd am van de Holland A m erica Line. Het
motoren, type 8 M 43C, gekoppeld aan vier
m et een d ia m e te r van 1700 mm in Optirna-
schip is na de in juni 2008 opgeleverde Eurodam
generatoren (2x 7760 kW, 11.000 V) op tw e e
straalb uiz en. H ie rm ee w o r d t een tr e k k r a c h t
(b o u w n u m m e r 6149, imo 9378448) het tw e e d e in
elektromotoren, elk met een verm ogen van
behaald van 34 ton en een s nelh eid van 11
de Signature-klasse. De N ie u w A m sterdam
17.600 kW of 23.9127 rpk op tw e e roerpropellers
knopen. De hyd ra u lis c h a a n g e d re v e n b o e g
(b o u w n u m m e r 6181, imo 9378450) is g eb ou w d
v oor een maximum snelheid van 24 knopen. De
s c h r o e f h e eft een v e rm o g e n v a n 320 rpk. De
d oor Fincantieri Cantieri Navali Italiani SpA in
N ie u w A m sterdam w e rd op 31 oktober 2009 het
b u n k e rc a p a c ite it is 182 m3. A an boord is
Porto M a rg he ra. De N ie u w A m sterdam en de
b o u w d o k uitgesleept. De proefvaarten w e rd e n
a c c o m m o d a tie v o o r zeven p e rso n en in v ie r
Eurodam zijn de grootste passagiersschepen
gehouden in mei. De N ie u w A m ste rdam heeft
hutten.
van de N ederlandse koopvaardij.
a cco m m od a tie voor 2106 passagiers en 929
De Odin is g e s c h ik t om m u ltifu n c tio n e e l te
De belangrijkste te c h nis ch e gegevens van de
bemanningsleden. De N ie u w A m sterdam maakt
w o rd e n ingezet bij bagger- en o ffs ho re -
N ie u w A m sterdam zijn: 86.273 bt, 53.711 nt,
na de doopcere m o n ie een aantal cruises op de
p rojecten.
9.125 dw t; afm etingen: L o.a. (I.l.) x B x H (dg) =
M id dellandse Zee. Eind oktober ve rtre kt het
285,24 (253,95) x 32,26 x 10,80 (8,02) meter. De
schip v anuit Lissabon v oo r de eerste tra n s
voortstu w in g sin stallatie bestaat u it v ie r M aK
A tla ntische oversteek naar Fort Lauderdale.
De N ieuw Am sterdam tijdens de eerste pro e fva a rt op de Adriatische Zee
Door ir. A.W. Vredeveldt en ir, J. Broekhuijsen
A Practical Application of Risk Based Design Ships carrying dangerous goods have to comply w ith stringent rules and regulations minimizing the risk of cargo outflow. These rules also resulted in new developments in ship design, one of which is the "Schelde Shell". This article discusses methods to assess the effects of cargo outflow and the probability of tank fracture, and how associated risk is calculated.
In 2009 a risk based design m ethod ap ply in g the c o n c e p t of
collis io n a s so c ia te d w ith ta n k e rs c u rre n tly a c c e p te d on the river
e q u iv a le n t s a fety has been adop te d by the Central C ommis sion fo r
and a c ra s h w o rth y design is fe asib le . The basic form u la applied fo r
the N a vig a tio n of the Rhine as c h a p te r 9.3.4, of th e A DN R (rules and
a relative risk c o m p a riso n is:
re gu la tio n s f o r ships c a rry in g d a n g e ro u s g oo d s on the Rhine). The
R= px E
m ethod deals w ith the m axim um size of c argo ta n k s in c o rre la tio n
p: the p ro b a b ility o f ta n k rupture, E the e ffe c t of c argo outflo w .
w ith m e as u res to p r o te c t ta n k s from co llisio n s th ro u g h c ra s h w o rth y
Risk R is a m u ltip lic a tio n of p ro ba b ility p w ith e ffe c t F_. W h e n the
side s tru ctu re s . The a p p ro a c h is based on the c o n c e p t of risk in
e ffe c t of a c a la m ity in c re a s e s by, s a y f a c t o r tw o , w h ile the cala m ity's
te rm s of p ro b a bility tim e s effect. The risk based d esig n method's
p ro b ab ility is re d uce d by one half, the risk does not c h ange. The
(1)
d e v e lo p m e n t w a s t rig g e re d by the s u c c e s s fu l design of a
c ru x of de te rm inin g R lies in being able to q u a n tify both E and p.
c ra s h w o rt h y ship side s tru c tu re by the late Hans Ludolp hy k n o w n
W h e n a collis io n is assu m e d to take place, th a t is, the p ro b a b ility is
as the 'S ch e lde S h e ll’. B efore the a s s e s s m e n t m ethod w a s adopted
100%, the p ro b ab ility p of ta n k rupture is rela ted only to the a m o u n t
in ADNR, it w a s k n o w n as the TNO guideline.
of c ollis io n en e rg y available on the river and the ship s tru ctu re and
Background
d ete rm inin g the n u m b e r of c a su a ltie s due to the o u tflo w in a given
The size of ships n a vigating the European inland w a te r w a y s has
area. U nder the assum ptio n th a t an area is u n ifo rm ly p o pulated, this
in c re a s ed d ra m a tic a lly ove r the last years. For tan ke rs, ty p ic a l
n u m b e r is p ro p o rtio n a l w ith the a ffe c te d area.
cargo ta n k ’s c ra s h w o rth in e s s . In g eneral, E can be qu a n tifie d by
c a p a c itie s have g r o w n fro m 2000 to 10.000 m3. C urrent re gu la tion s fo r tr a n s p o rt of hazardous ca rgo in inland w a t e r w a y ships p re sc rib e
Effect Analysis
a size limit to ta n k s of 380 m3, in ten d ed to limit the e ffe c t of cargo
The m ost re le va n t e ffe c t of d a n g e ro u s ca rg o spill is human lethality.
o u tflo w . A s a c o n se q u e n c e , the n u m b e r of ta n k s in c re as e d from
W h e n c argo is spille d from a tanker, an area a round th is ship w ill
ty p ic a lly six to as m uch as 26. M o r e ta n k s imply an in c re a s ed risk of
develo p in w h ic h hum an s c a n n o t surviv e, assu m ing a uniform
fa ilin g va lves and c on tro l e qu ip m e n t as w e ll as hum an e rro rs during
d is trib u tion of s u b je cts implies a linear rela tio n b e tw e e n fa ta litie s
(un)loading. T h e re fo re , an in vestig ation w a s ca rrie d out into
and the a ffe c te d area. T h e re fo re , a ffe c te d area is c h o se n as the
in c re a s in g the m axim um size of ta n k s w h ile r e d u c in g the p ro ba b ility
p a r a m e te r to e xpress effect. B as ic ally five hazards a s so c ia te d w ith
of ta n k f r a c t u r e . Such a d e c re a s e can be realized th ro u g h a
d a n g e rou s c argo in the e n v iro n m e n t w e r e c on side re d :
c ra s h w o rt h y side s tru ctu re , p ro te c tin g the ta n k ag a in s t collis ion.
1. M a x im u m pool radiu s on the w a te r [m], assu m ing th a t d ire c t
Methodology
2. LC01 [ppm], is the lethal c o n c e n tra tio n killing 1% of the population.
c o n ta c t w ith the ca rg o is lethal. Due to a (fortunate) la ck of a d eq u a te sta tistic a l data, it is im possible to c a rry out a rig oro u s q u an tita tive risk a s se s sm e n t on hazardous
The LC01 is a q u a n tity fo r the c o n s e q u e n c e s of to x ic products. 3. 10 kW/tff® is the q u a n tity fo r the heat radia tio n intensity, the
c argo tr a n s p o rt by inland w a t e r w a y v e ss els w ith regard to collis io ns.
c a lc u la te d e ffe c ts are the e ffe c ts of a 'late pool fire ' (pool fire of
Chemic al, fu e l and liquefied gas tan k e rs, c u rre n tly o p e ra tin g on the
th e m axim um pool).
Rhine, w e re n ev e r a naly sed in this w ay. H owever, it is possible to c a lc u la te the e ffe c t of c argo spill and the prob a b ility of ta n k rupture in a relative sense. There fo re , a c o m p a riso n b e tw e e n the risk of a
4. LEL [ppm ], L o w e r Explosion Level, is the m inimum c o n c e n tra tio n w h e re an e xplo sio n is possible. 5. 0.1 barg is the q u a n tity f o r the e ffe c ts of o v e rp re ss u re (explosion
A le x V re d e v e ld t is naval a r c h it e c t bij TNO, J oep B ro ek h u ijs e n is re se a rc h c o o rd in a to r bij Damen N aval S hipbuildin g
effects), the c a lc u la te d e ffe c ts are the e ffe cts
iw b fH a n t. 1m2
of a 'late ignition e x p lo sio n ’ . The c a rg o e s to be co n sid e re d w e r e dis cu s s e d
2 50
a m ong several m em b e rs of th e Central C om m is sion f o r t h e N a vig atio n of th e Rhine (CCR-ZKR) w o rk in g gro up on d a n g e rou s cargo. It w a s c o n
2M
c lu ded to analy se benzene, nafta, adipo nytrile and a c e tic acid. H owever, the c u rr e n t m ethods fo r
1,54
assessing the e ffe c t o f c argo o u tf lo w (CPR18 E) do
■ IQkV.tml CILfiL ■I 1BJD IT-1T □ 0 I hM |
not c a te r fo r all of th e s e s u b sta n ce s explicitly. T h e refo re , e q u iv a le n t p ro d u cts w e re c o nsidered.
1.™
The c h o ice w a s based on a D utch m ethod fo r d iv id in g c h e m ic a l p ro d u cts (AVIV). The fo llo w in g p ro d u cts w e r e f in a lly se le cte d : benzene,
0 5(1
a c ry lo n itrile , n-hexane, n-no n ane and a c e tic acid. Benzene and a c ry lo n itrile are both fla m m a b le and to x ic , hexane and nonane are both fla m m a b le , and
ijttl wa
7*
350
WD
a c e tic acid is toxic .
Modeling of Physics
Figure 2. n-Hexane a ffected area ratio
Liquid o u tf lo w th ro u g h holes and o rific e s is m odele d th ro u g h sim ply a pply in g B ern o u illi’s law. The ph e n o m e n o n of pool ev a p o ra tio n is g ov e rn e d by the heat bala n ce f o r t h e liquid pool. Figure 1 giv es a
Spill fro m c argo ta n k s w ith d iffe re n t d im en s io n s rangin g fro m 380 to
s c h e m a tic rep re s e n ta tio n . As can be seen, physical p ro c e s s e s such
1000 n r w e re a naly sed w ith sim u la tio n s o ftw a re prog ram Phast
as h e a t t r a n s f e r f r o m g ro u nd (or w a te r), h e a t t r a n s f e r t o and from
P rofessio nal, revis io n 6.2,. This p ro g ra m co n ta in s th e m e th o ds and
the air, s ola r radiatio n , pool radiation, and c o n ve c tiv e heat tr a n s fe r
p a ra m e te rs of th e D utch g u id e line s CPR 14 " M e t h o d s fo r the
fro m w in d and e v a p ora tio n are inclu ded. Pool s pre a din g is g o vern e d
c a lc u la tio n of physical e ffe c ts ” and CPR 18 "G u id elin e fo r
by gravity, v is c o s ity and s u rfa ce te n sion . These physica l p ro ce s se s
Q uantitative Risk A s s e s s m e n t".
are exte nsively d e s c rib e d in the p u b lic a tio n CPR14E. The v a p or
The an alyses reveale d some s c e n a rio s do n ot im ply an in crea se d
c lo u d ’s dis p ers io n is c a lc u la te d th ro u g h m odels d e s crib in g the
e ffe c t due to la rg er c argo tanks, in some c a se s a d e c re a s e w a s
re le va n t ph ysics takin g into a c c o u n t m e te o ro lo g ic a l data, s uch as
o bserved. H owever, t h e re are a lw a y s spill s c e n a rio s w h e re larger
w in d and t u rb u le n c e . Figure 2, fo r example, giv es the c a lcu la te d
ta n k s in c re as e the effect. This is a gene ral o b s e rv a tio n , w h ic h is
e ffe c t d is ta n c e ratio s f o r t h e co n sid e re d ta n k sizes fo r n Hexane.
also valid fo r o th e r ca rg o p ro du cts. W ith n-H exane a m axim um is fou n d w h e n d is c h a r g in g f r o m an
Su n
8 8 0 m3 t a n k t h r o u g h a 1.0 r e o p e n in g s h o w in g a n inc re a s e of the a ffe c te d area by a f a c t o r of 2.24, co m p a red to o u tflo w from a 380 m3tank. The s p e c ific lethal e ffe c t in this case is o v e rp re s s u re on the human body, t h a t is the 0.1 barg limit. The ratio c h a ra c te ris in g the e ffe c t in crea se a s s o c ia te d w ith an 880 m3 tank t h e re fo re equals 2.24. To sim plify the a p p ro a ch , the m e m be rs of the CCR-ZKR w o rk in g gro u p on d a n g e rou s cargo, have co n clu d e d the e ffe c t inc re a s e is p ro po rtio n al to the ta n k size in crease.
Failure Probability The prob a b ility of ta n k failure
INNOVATIEVE AANDRI Forward Engineering Papendrecht BV Ferwani eng ln ew ln * lia « jflïu lfir v c y am1 deilBH office, anti *s a
J ^ln l wentiwe f f m a rin e flü fW ilï , d e f i n e * ? , design engineers, «II active BI stupbull ding pr rrlihpd an^a? a i fle tfn g n l« , hilfdr?ubc and pruiuraalic p ^ i m s , p ip n g m .
W m r r alVf « « Y H N n n f u iw h tl m r H(5 H t]LfAL iT'i' W K D » iD B r t h a r w ith o u r R Ü M E f i S a n d P f t Q W U t A i H A f T
A J W A W G tM fM T J . ta> bui nrtnfe Ier
inlirnuiw*
fw w a r d In p r w in n g P ap rn d rrd ri
SV Ar«. !,r.lrn.i1wrtf 172
4114, m S l n u w y k T + 3 1 1 1 3 M 2 947 F 431 163 J.Ci 227 E inFó#lDrvrardénginecriri£.nl
W W W .FOR W AR D E N i'j IN EERING. N L Bakker Sliedrecht adviseert, ontwerpt, integreert en produceert doordachte elektrische aandrijvingen en besturingssystemen voor voortstuwingen, boegschroeven, kranen, pompen, cutters en lieren.
De uiterst com pacte systemen zijn lucht- of watergekoeld en worden gekenm erkt door optimaal rendement, bediening, beschikbaarheid en flexibele toepassingsmogelijkheden.
Wij kunnen deze klant-specifieke systemen leveren als pakket of op turn-key basis, inclusief generatoren, verdeelinrichtingen, bedieningsconsoles, transformatoren, bekabeling,
V & F S P 'A N fN G De büd'ijlsarïlvnatBn visr H « r a n d VerspanmQ B.V. richten z k ï \ '(WmamEliik: np het bewefleen en Oreren van onöeruïefen toot de petrochemische Industrie. bruggen.
■«nllrrÏK/ijwkLiiia/gF -H prw n j « b *a d« rtn diiB in *, O iu specialisme- rs de bewerking vafl sc'iror'as-Mn, oultenassen n^erknnnijen,. sSiuiten, tenren etc en »iel; rm chirw il bewerken «Art
automatisering, training, etc.
Bakker Sliedrecht staat voor topkwaliteit en uitstekende after
_ r.1 ---co nrwrucue» .
sales seivice, wereldwijd, 2 4 uur per dag, 7 dagen per week. www, hi ileö W nd-ve r»(w rnn * n I ïl J« « tl« fi>hi IM b m 0 - v t f t f i i v m ij Al
Bakker Sliedrecht Electro Industrie B.V.
Bakker Repair B.V.
Postbus 25
Postbus 212
336 0 A A Sliedrecht
3 3 6 0 A E Sliedrecht
Tel.: (0184) 436666
Tel.: (0184)410555
433a PL Mlddfllburq
a www.bakkersliedrecht.com
It a r a jt a M f t g j g
b
0 1 -1 1 0 -6 7 4 0 2 2
r
k
k
e r
SLIEDRECHT
d ep e n d s on the a m o u n t of collisio n en e rg y available on the river and the collis io n en erg y ab s o rbin g c a p a c ity of the s tr u c k ship. W h e n assu m in g a c ollis io n w ill take pla ce at th e longitudinal c e n te r of g ra vity of th e s tru c k ship, it is possible to ca lcu la te , w ith a sim ple fo rm ula, the e ne rg y available fo r cau sin g dam age. For this purpose it is a ssu m e d a fu lly in e la s tic collisio n ta k e s place. In th a t case, the a bs o rb e d en ergy equals:
_
1 m, m2 d's 2 m"i m
Ejt, = n -------- “ V
(
2)
E,h,: d is sipated e n e rg y [kJ]; m,: mass of strik in g ship including h y d ro d y n a m ic mass [tonnes]; m2: mass o f s tru c k ship including h y d ro d y n a m ic mass [tonnes]; v: c ollis io n speed [m/s]. The D utch b ureau fo r s ta tistic s (CBS) and the D utch a d viso ry s e rv ic e f o r t r a f f i c and tr a n s p o rt (AVV) publish data on the e c o n o m ic d e v e lo p m e n ts of inland w a t e r w a y navig atio n. Figures can be fo und
II I M i H
ji fflb n . v r
i f —
B »
w a rn
O H
fo r the n u m b e r of ships n a vigating the Rhine. A b re a k d o w n is made
a n
■ in
M
i
|
U
Figure 3. Ships passing Lobith
into e ight d e a d w e ig h t ranges (figure 3). It is e stim ated th a t d e a d w e ig h t takes eighty per c e n t of the s h ip ’s d is p la ce m e n t. To c a te r fo r h y d ro d y n a m ic mass the strik in g s hip ’s d is p la c e m e n t is in c re a s e d by 10% and the s tr u c k s h ip ’s d is p la c e m e n t by 40%. For each range a m axim um v e lo c ity w a s assum ed based on the d a tab a s e of trial spe e d s re c o rd e d fo r d iffe re n t d e a d w e ig h ts (figure 4). -
I J "Jfe
I
I
W ith the s e d is p la c e m e n ts , speeds, and k n o w in g the s tru c k s h ip ’s d is p la c e m e n t enab le s the use of fo rm u la (2), yie ld in g collis ion e ne rg ies a vailable to in flic t d a m a ge . From th is data, a Cumulative P rob a b ility D ensity Function (CPDF) can be derived s h o w in g the
■ n m **■■■ j W il M - I M *
a- * '■
V 1
p ro b a b ility of ex ce e din g a collis io n energy level during a collision. Figure 5 d e p ic ts the results o f th is exercis e. The line valid fo r
r ■
■■
.
■r
• *
c ollis io n sp e ed s a t t w o th ird s o f the trial speed is also sh o w n . This line is in clu d e d be cau se evid e n ce exists, th a t collis io n sp ee d s are u sually much l o w e r t h a n s e rv ic e speeds (Bro w n). W ith in CCR-ZKR,
+ p ■
4-
1 ____ *
an e x p ert group c o n c lu d e d a re d u ctio n on the m axim um collis ion speed should be a pplied d e p e n d in g on the c ollis io n s ce na rio . The o u tc o m e s f o r each s ce n a rio are w e ig h te d c o rre s p o n d in g to t h e ir o c c u r r e n c e fre q u e n c y , as s h o w n in tab le 1. Figure 4. Trial speed o f inla n d w a terw ay vessels 1998-2003
Crashworthiness By m eans of e x p lic it FE crash c a lcu la tio n s , the e n erg y ab so rp tio n c a p a c ity of a r e fe re n c e and a ltern a tive s tru ctu re are d e te rm ine d f o r the s ce n a rio s of tab le 1. The m ost im p o rta n t inp u t p a ra m e te rs are b o w shape and size, strik in g angles, collis io n lo c a tion in lo n g itu dinal sense, collisio n he ig h t and s tru c tu ra l p a rtic u la rs of the s tru ck ship. Figure 6 s h o w s an exam ple of s u ch a fin ite e le m e n t analysis.
Bow Types Two b o w t y p e s are con sid e re d ; the c o n ve n tio n a l V -s h a pe and the Europe II push barge bow. The d im en s io n s of th e s e b o w s are based on ships c o m m o n ly seen on the river. The b o w s are assum ed to be rigid. Especia lly fo r the V -s h a pe bow, this may be a c on se rva tiv e a ssu m p tion . F o r th e push barge b o w t h i s a ssu m p tio n has been ve rifie d and proven valid. Figure 5. CPDF fo r tw o d iffe re n t co llision speeds, s tru c k ship a t 14.000 tonnes displacem ent
mm
Causes Com m unication
Technical fa ilu re
errors/poor v is ib ility
20%
Human failu re 30%
50% „ ... . . Collision s c e n a rio s
E li Push barge und e r 55 de gree angle (80%) ------- — 2— ------— — V -s h a p e b o w at 90 de gree angle (20%)
--------
0.66 0.30
--------
0.50 0.30
--------
1.00 1.00
Table 1. Speed reduction fa c to r p e r scenario
Striking Angles
c o rre s p o n d in g to the d iffe re n t v e rtic a l locations. The w e ig h tin g
It is assum ed the V-shape bow inflicts most dam age at a 90 degrees
fa c t o rs of the d iffe re n t re p re s e n ta tiv e v e rtic a l collis io n lo c a tion s
collis io n angle. W ith r e s p e c t to the push barge, an angle w h e re one
are d ete rm in e d as the ratio b e tw e e n the area c o rre s p o n d in g w ith
b o w c o rn e r p e netrates, is ta k en as the m ost d a m ag in g case, w h ic h
the re p re s e n ta tiv e case and the to ta l r e c ta n g u la r area. For both
w a s c a lc u la te d to be at 55 d e g re e s w ith re s p e c t to the lo ngitu din a l
s tru c tu re s P2 is the p oin t w h e re the lo w e r edge of the v e rtic a l part
axis of the s tr u c k ship.
of E u r o p e ll/ V - b o w to u c h e s the d e c k level of the s tr u c k ship. The tr ia n g u la r area boun d e d by P2, f o r example, c o rre s p on d s to the
Striking Locations
re p re s e n ta tiv e v e rtic a l c ollis io n locatio n: strik in g above deck. Three
W ith regard to the longitudinal strik in g position, thre e lo c a tio n s are
o th e r ty p ic a l v e rtic a l collis io n lo c a tio n are d ete rm in e d similarly. All
identified: b e tw e e n w e b s , at w e b , and at bulk head. These s ce n a rio s
these strik in g lo c a tio n s have to be c o n sid e re d , th a t is, at le ast 2 x 3
are w e ig h te d w ith r e s p e c t to each o th e r w h e re the horizontal
x 3 = 18 crash c a lc u la tio n s have to be p e rfo rm e d fo r the re fe re n ce
w e ig h tin g fa c t o rs are related to the to ta l n u m b e r of fra m e s p acin g s
and the a ltern a tive design.
in the ca rg o hold. Tw e nty p e rc e n t of the w e b f ra m e s p a cin g is a ssig ned to a d is tin c t horizontal strik in g locatio n.
Energy Comparison
The v e rtic a l striking positio n is e x clu s iv e ly d e p e n d e n t on the
For each of the s c e n a rio s ca lcu la te d , the en e rg y a b s o rp tio n up to
d ra u g h t d iffe re n c e s b e tw e e n striking and s tru c k vessels , re stricte d
ta n k rupture is d e te rm ine d from the FE analysis fo r both re fe re n ce
by the range of m axim um and m inimum d r a u g h t of both vessels .
and a lte rn a tive s tru ctu re . W ith th e s e va lu e s and the en e rg y CPDF
G raphically, th is can be illustrated by a r e c ta n g u la r area to be
graphs, the t a n k f a ilu r e pro b a b ilitie s can be d e te rm in e d (figure 8).
fra m e d w ith va lu e s of m axim um and m inimum d r a u g h ts o f both
This is done f o r all s ce n arios . The p ro b a bilitie s are w e ig h te d and
strik in g and s tru c k v e sse ls (figure 7). Each p oint in this area is a
s um m ed to arriv e at an ov erall p rob a b ility fo r both the re fe re n ce
possible c ollis io n situation. An equal p rob a b ility d is trib u tion is
and the n e w design. From th e s e the re d u ctio n fa c t o r fo r pro b a bility
a ssu m e d o ve r all the d ra u g h ts possible. The points on each inclined
of ta n k rup tu re can be d e te rm in e d , w h ic h can be c o m p a re d w ith the
line, th a t has an angle of 45 d e g re es to the horizontal and v e rtic a l
e ffe c t in c rea s e w h e re u p o n the risk can be c a lcu lated .
axes, have the same d r a u g h t d iffe re n c e and th e re fo re th is line
Figure 6. E xplicit fin ite elem ent analysis, striking scenario (left), damage to in n e r w a ll (right)
rep re s e n ts one v e rtic a l collisio n lo catio n. For e ach s ce n a rio
Concluding Summary
re p re s e n ta tiv e v e rtic a l c ollis io n lo c a tio n s are defined.
The m ethod w a s a do pted by the CCR and the UN C ouncil f o r Social
Figure 7 is also used fo r the d e te rm in a tio n of the w e ig h tin g fa c to rs
and E co n om ic affairs. It is ex ten s ive ly d e s crib e d in c h a p te r 9.3.4 of
Y4VP* -Eurep-ff'* — n ■*=P3 Mm M I « T-
References • ADNR, Rules fo r the tr a n s p o rt of d a n g e ro u s c argo on the
IW » ^ISffilun.
□M k m in I ' 50Ü U i
Rhine, r e s tru c tu re d (in German, French and Dutch), J a n u a ry
H it l»pjl
2003, w w .cc r-z k r.o rg • AVIV 1999, C la ssific atio n of d a n g e ro u s s u b s ta n c e s (in Dutch) • CBS, AVV, The N e th e rla n d s and sh ip p ing on the inland
P;
w a te r w a y s , S e p te m b e r 2000, ISSN 1566-1164 y *
4 DÛ
ra .
• CPR 14E, M e th o d s fo r the c a lcu la tio n of physical effects, C ommittee f o r the Pre ventio n of D isasters, 3rd edition 1997,
>
y
JF
Î
IS BN :901208497 0
in r \
son
• CPR 18E, G uidelines f o r q u a n tita tive risk assessm ent,
P?
C ommittee f o r the Pre ventio n of D is asters, 1st edition 1999,
jr
ÏJBD
ISBN: 9012087961 • B ro w n , A .J., Collision S c e n a rio s and P ro ba b ilistic Collision
I 1
Damage, p ro c e e d in g s of the 2nd In te rn a tio n a l C o n fere n ce on
1«
Collision and Groundin g o f Ships, D enm ark, J u ly 2001, ISBN
Ü« ai»
87- 89502-50-7 I 00
-’ ûû
31»
JOS
5 DQi
» M - llr iik fr ln i iliir
Acknowledgements
Figure 7. Vertical striking locations
The a uth o rs are v e ry g ra teful to s cie n tis ts and r e s e a rc h e rs at G e rm a n is c h e r Lloyd, the P hy s ika lisc h -T e ch n is c h e B u n d e s a n s ta lt and the B u n d e s a n s ta lt fü r M a t e ria lfo r s c h u n g
the ADN R and also adopted in the A D N . The approach has up to n o w led to sixteen n e w c h e m ic a l ta n k e rs w ith c ra s h w o rth y side
und -p rü fu n g fo r the c o n tin u o u s s u p p o rt in the d e v e lo p m e n t of
s tru c tu re s , six gas barges and fo u r lo w air d r a u g h t sea going gas
the m ethod. The m e m b e rs of the w o rk in g gro u p da n g e ro u s
ta nk e rs. It d e m o n s tra te s the m ethod w o rk s . Due to the above
ca rg o of the ZKR/CCR are also a c k n o w le d g e fo r th e ir help and
d e s crib e d d e v e lo pm e nt, ship sizes on the rive r have g ro w n , w h ic h
fa ith in the project.
has c a use d the need to update the s ta tistic s on collis io n energies.
E n e r g y a v a ila b le , irirJ a s lre c o llis io n S h ip p a s s a g e s LD brtts, l a s s
1.1
u w 01 $ I
Ï
Figure 8. Calculated
IS E n ir a v [MJ1
energy absorption capacities plotted in the CPDF curve
Door Drs. C.C. Karman
Clean Seas Maritime Technology Network Zowel bedrijven als kennisinstellingen in de maritieme sector werken de laatste jaren hard aan het 'vergroenen' van scheepvaart- en offshore-activiteiten. Om deze initiatieven te bundelen is door het Maritiem Kennis Centrum het Clean Sea Shipping programma ontwikkeld (bij sommigen beter bekend als de Maritiem e Milieubalans). Om dit programma tot uitvoering te laten komen is met financiering uit het Maritiem Innovatie Programma (M IP) een thematisch netwerk in het leven geroepen met de titel 'Clean Seas Maritime Technology Network'.
De kern van d a a d w e rk e lijk e v e rd u u rz a m in g van de s e c to r ligt in een
leid en to t m e erd e re n ie u w e s a m e n w e r k in g s p r o je c te n in het k ader
in te g ra le ben a d erin g van de v e rb e te rin g v a n de m ilie up re sta tie s.
van D e e lp rog ra m m a 1, 3 en 4 van het MIP.
Hierbij w o r d t niet alleen geke ke n n aar g a s vo rm ige emis sies, maar
B ela n g rijk s te a c tiv ite ite n van h et n e tw e r k zijn:
ook n a a r bijv o orb ee ld de uitloging uit a a n g r o e iw e r e n d e coatings,
• opste llen van een o v e rz ic h t van alle reeds lopende activite ite n ,
emissie van geluid of de lozing van b a lla stw ate r. Op dit m o m e n t is
• e n ta m e re n van b e trok ke n he id van b edrijven, o v e rh e id , NGO's en
een d erg e lijk e integrale be n a d erin g nog niet beschik baar. Het doel van dit M a ritie m T echnologie N e tw e r k (M TN ) is het o v e rd ra g e n van
kenn isinstellin ge n , • u itw is s e le n en o v e rd r a c h t van ideeën en kennis ten behoeve van
kennis en in form atie , die nu s p e cifie k bij k en n isin s tellin ge n op
h et o p ste lle n van een visie op een d uurzam e o n tw ik k e lin g van de
m aritie m en m arien te c h n o lo g is c h gebie d a a n w e zig is, o n d erlin g en
sector,
n a a r industrie , zodat de partijen m et elk aa r in s ta a t zijn vo rm te
• in itiëren v a n o n d e rzo e k s p ro je c te n g e r ic h t op o n tw ik k e lin g en rea lisatie van de in teg ra le b e o o rd e lin g sm e th o d ie k ,
geven aan de o n tw ik k e lin g en im p le m en ta tie van een integrale be n a de rin g . Dit M T N , m et een looptijd v an a n d e rh a lf jaar, moet
• het in itië ren en s tim ule re n van g ezam enlijk e o n tw ik k e lin g s a c tiv ite ite n . Het n e tw e r k ric h t zich p rim a ir op de s c h e e p s b o u w s e c to r, rederijen (bij v o o rk e u r de indiv id uele bedrijven), k e n nisin s tellin ge n en de n ationale overh e id (V& W , V RO M , EZ). IM ARES, het to e g e p a s t m arien w e te n s c h a p p e lijk o n d e rz o e k s in s titu u t dat zich r ic h t op het v e rd u u rza m e n van de m aritiem e s e c to r op basis v an h a a r kennis van het m arie ne ec osy ste em en o n d e rd ee l van de W a g e n in g e n U n ive rs ite it en R esearch Centre, tr e e d t op als trekker. De a c tiv ite ite n w o rd e n a fg e s tem d en w a a r m og e lijk in s a m e n w e rk in g u itg evo erd met het Platform S c h e e p s e m is sie s , d at w o r d t gedra g en d o o r o n d e r m e er S c h e e p s b o u w N e d erla n d en S tic h tin g de N oordzee.
Inventarisatie De uitvoe rin g van het th e m a tis c h n e tw e r k is g e s ta rt met een in v e nta ris a tie van p ro je cte n die op dit m o m e n t w o rd e n u itgevoerd, re c e n te lijk zijn afg e ro n d of b in n e n k o rt starten. D oor de v e rw a c h te to e k o m s tig e o n tw ik k e lin g e n (mede in ge g e ve n d o o r intern a tio na a l ----------- na i k . j-a - v rnncui
beleid) te v e rg e lijke n m et uit g e vo e rd e p ro je cte n o n ts ta a t een F iguu r 1
s ch e rp beeld van de a a n d a c h t die nodig is om de k om ende jaren
Chris K arman is M a n a g e r B usin ess D eve lo p m e n t bij IMARES, o n d e rd e e l van de W a g e n in g e n U n ive rs ite it en R esearch Centre en n am ens het M a ritie m Kennis Centrum tr e k k e r van het Clean Seas M a r itim e Tech no lo g y N etW ork
Periode_______________ Titel___________________ Omschrijving A u g u s tu s /s e p te m b e r
Indices v o o r
Diverse in dic e s zijn in m iddels o n tw ik k e ld of in o n tw ik k e lin g om de em issies of im p a c t
m ilieu p res ta tie s
van m aritiem e a c tiv ite ite n in beeld te brengen. De stand van zaken w o r d t held er uiteengezet, w a a rn a een dis cu s s ie v o lg t o ve r nut en noodzaak en v e rd e re o n tw ik k elin g van dit s o o rt indices.
O ktober
O n d e rw a te rg e lu id
O n d e rw a te rg e lu id is een bela ng rijke f a c t o r bij o n tw ik k e lin g van a c tiv ite ite n op zee, d e n k hierbij m et name aan o ffs h o re w in d p a rk e n . Ook v o o r a n dere m aritiem e a c tiv iteite n w o r d t o n d e r w a te rg e lu id s te e d s belangrijker. Tijdens de b ijee n k o m s t w o r d t de stand van zaken ten aanzien van emis sies, e ffe c ten , m a a tre ge le n en toe k o m s tig beleid g e pre se n te e rd .
O kto b e r/n o v e m b e r
E m erg in g te c h n o lo g ie s
Inm id dels is d u id e lijk d a t de u it sto o t van b ro eka s g ass e n , m a ar o o k SOx, NOx en fijn s to f
g a s vo rm ig e emis sies
g e r e d u c e e rd m o e t w o rd e n . Tijdens deze th e m a b ije e n k o m s t w o rd e n de jongste
Emissies na a r het w a te r
Om w e lk e em issies n a a r het w a t e r m oeten w e ons m o m e nte e l het meeste zorgen
in n o vatie s g e p re s e n te e rd en een aanzet g eg e v en v o o r v e rd e re o n tw ik k e lin g hiervan. J a n u a ri
m aken en w e lk e te c h n ie k e n zijn er b e s ch ik b a a r om hie r o ok d a a d w e rk e lijk iets aan te doen. Denk naast b a lla s tw a te r ook aan e x o tis ch e soorten, a n ti-fo u lin g c o a tin g s en grijs a fvalw ater. Februari
Zero em is sio n in
Deze a fs luiten d e b i j e n k o m s t s ta a t in b e tt e k e n v a n de a m bitie het O-emissieniveau te
(gevoelige) k u stgebieden
b ereik en in en nabij gevo elig e kust- en z e egebieden. Zijn w e in m iddels in s ta at dit niveau te bere iken en w a t is er nodig om d i t t e realiseren? Tabel 1. Voorlopig schem a van bijeenkom sten van h e t them atisch n e tw e rk 'Clean Seas M aritim e Technology N etW ork'
v o o ru it te kunnen. In korte tijd is een g ro o t aantal p ro je cten
M a ritim e Organisatio n) het m ee s t bepale nd v o o r in novatie s, zoals
v e rz am e ld, w a a rv a n 49 in b e langrijke mate op één of m ee rd e re
bijv o o rbe e ld de huidige o n tw ik k e lin g van
v e rd u u rz a m in g s a s p e c te n w a s g e r ic h t (zie f i g u u r l ) . A lh o e w e l niet
b a lla s tw a te rb e h a n d e lin g s in s ta lla tie s om te vo ld o e n aan de IMO
v o lle dig , g e e ft d it een goed beeld van de a a n d a c h t v o o r o n derzoek
'B a lla s tw a te r M a n a g e m e n t C o n ve n tion ’ .
n a a r v e rd u u rz a m in g van s c h e e p v a a rt en offsho re-a ctivite ite n . N iet geh ee l o n v e r w a c h t b lijk t ruim de helft van de p ro je cte n g e r ic h t op h et re d u c e re n van ga s vo rm ig e emissies, m et name d oo r evaluatie van a lte rn a tie ve b r a n d s to ffe n ,a lte rn a tie v e ene rg ie vo o rzie n in g, lich te re c o n s tru c tie s en re d u ctie van w rijv in g s w e e rs ta n d . A lh o e w e l veel klein e r in aantal, krijgt red u ctie van emis sies n a a r w a t e r o o k r e la tie f v e e l a a n d a ch t, met name d o o r o n d e rzoe k n a a r b a lla s tw a te r b e h a n d e lin g en a lte rn a tie ve a n ti-fo u lin g c o a tin g s . A n d e re th e m a ’s zijn (integrale) in d ice s v o o r m ilie u pre statie s, ke te n a n a ly se s (LCA) en het m ilie u b e w u s tz ijn van zeevarenden.
Toekomstig beleid H o e w e l een groen imago s teeds b e la n g rijk e r w o r d t om een goede c o n c u rre n tie p o s itie te o n tw ik k e le n , blijkt dat huidige en to e k o m s tig e w e tg e v in g nog steeds de be la n grijk ste d rijfv e e r is v o o r v e rb e te rin g van de m ilie u -p re sta tie s. V a n w e g e h aar m ondia le bere ik zijn m ilie u m a a tre g e le n van IM O (In tern a tion a l
S ch eep sw erf v o l afva l in N oorw egen (J-A van Franeker, WUR-IMARES)
Een bela ng rijke o n tw ik k e lin g op m ond iaa l niveau is de Energy
w is s e le n en, w a a r nodig, nie u w e o n tw ik k e lin g e n te in itië ren en
Efficie n cy Design Index (EEDI) en het Ship Energy E fficie n c y
stim ule ren.
M a n a g e m e n t Plan (SEEMP), beide g e b a s ee rd op het contin u
Om deze doele n te re a lis ere n w o rd e n m et ingang van s e p te m b e r
a a n s c h e rp e n van de norm erin g v o o r g as vo rm ig e em is sie s en
bije e n k om s ten g e o rg a n is e e rd w aar, per gebied, een gevestig d
b ra n d s to fv e rb ru ik op basis van de actu e le 'b e s t p ra ctice '.
s p re k e r de status en o n tw ik k e lin g op het b e tre ffe n d e gebied
Op reg io n aa l niveau s p ee lt de o n tw ik k e lin g van het Europese
uiteenzet. H ie rm ee w o rd e n h a n d v atte n a a n g e re ik t v o o r d is cu ssie
M a r itie m e Beleid een bela n grijke rol. M e t deze 'M a r it im e P olicy’ zet
m et de industrie en k e n n isin s tellin g en w a a r u it m o e t blijken w a a r de
Europa in op een g roe ie n d e en e c o n o m is c h sterke m a ritiem e sector.
a a n d a c h t van b edrijven in de nabije to e k o m s t n a a r uit m oet gaan.
V o o r w a a rd e bij deze groei is een d uurzam e o n tw ik k e lin g van de
In ta be l 1 is een o v e rz ic h t g eg e ven van de op dit m o m e n t g epla n d e
s e c to r v o lg e n s een e c o s y s te e m g e ric h te b e nadering. Kennis van het
b ijee n kom ste n . Elke b ije e n k om s t w o r d t op de w e b s ite s van de
marie n e eco sy ste e m is nodig om de juis te in n o va tie s te in itië ren die
o rg a n isa to re n a an g e ko n d ig d , z o d a ttijd ig kan w o rd e n in g eschre ve n.
nodig zijn om een duurzam e m aritie m e s e c to r m og e lijk te maken. N ie u w e o n d e r w e r p e n zoals o n d e r w a te rg e lu id en de in tro d u c tie van ex otis che soo rte n d o o r aa n g roei aan de romp komen h ie rd o o r op de
M eer informatie
agenda van de lidstaten.
W ie m eer in fo rm a tie w il o ver het Clean Seas M a ritim e T e c h n olo g y N etW ork of een b ijd rage d e n k t te kunnen leveren
Themabijeenkomsten
aan één van de th e m a b ije e n k o m s te n , kan c o n ta c t o p nem en
Uit de in v en ta ris atie van v e rd u u rz a m in g s p ro je c te n is g e bleken dat
m et IMARES, de c o ö rd in a to r van het n e tw e rk, c o n ta c t
een a an ta l a a n d a c h ts v e ld e n to t nu toe o n d e r b e lic h t is geble ven. Het
p ersonen: Chris Karman, c h ris .ka rm a n @ w u r.n l, en S an de r
doel van het th e m a tis c h n e tw e r k is ju is t deze th e m a ’s o n d e r de
Glorius, sa n d e r.g lo riu s@ w u r.n l.
a a n d a c h t te brengen, kennis en in fo rm a tie rond deze t h e m a ’s uit te
Voith Inline Thruster/Voith Inline Propulsor The Voith Inline Thruster can be
This powerful unit requires neither
used as a thruster, main propulsion
shaft nor gearbox. And the Inline
or as an auxiliary system.
T hruster blade arrangem ent on
Its innovative design - the electric
the inside of the ring m eans that
m otor is integrated into the outer
cavitation is significantly low er than
ring - results in enorm ous
on conventional arrangem ents.
reductions in noise em issions, w eight and installation space.
Voith Turbo
w w w . v o it h t u r b o . c o m / a ir
VOITH Engineered reliability.
William Froude Door mw. N. van den Berg
N aom i van den Berg is stu d en te m aritiem e te c h n ie k aan de TU D elft en s e c re ta ris v an de c o m m is s ie 200 ja a r Froude van de s c h e e p s b o u w k u n d ig e stu d ie v e re n igin g " W illia m Froude"
200 jaar William Froude Ter nagedachtenis aan een pionier Op 28 november 2010 is het tweehonderd jaar geleden dat W illiam Froude het levenslicht zag. Ongeveer vijftig jaar later kwam hij via de spoorwegen in de scheepsbouw terecht en vestigde zich daar met onderzoek naar de meest efficiënte en stabiele rompvorm. Hieruit formuleerde hij het welbekende Froudegetal. Zijn onderzoek opende deuren en maakte innovatie mogelijk. Zijn onderzoek is nog altijd belangrijk voor de maritieme sector. Studievereniging "W illiam Froude" viert zijn geboortedag daarom met een bijzondere dag om mensen te interesseren voor de maritieme sector.
M ode llen van de "S w a n " en "R aven" die Froude gebruikte voor zijn proeven w aa ruit h ij he t Froudegetal form uleerde (foto M ic h a e l Deelenj
Al 106 ja a r is W illia m Froude h e t bo e g be e ld van de s tud ie v e re n igin g
op zow e l mbo-, hbo-, als w o -n iv e a u . De dag m o et w e e rg e v e n hoe
van M a r itie m e T e ch n ie k aan de Technische U n ive rs ite it van Delft.
uitd ag end en in te re s sa n t de s e c to r is en er m o e t een positieve
Het S c h e e p s b o u w k u n d ig G ezelschap " W illia m Froude" w il zijn
con n o ta tie ontstaan. De dag w o r d t als v o lg t ingedeeld:
200ste g e b o o rte d a g niet o n g e m e r k t v o o rb ij laten gaan. W illia m
• Een o p e n lu c h tte n to o n s te llin g m et o n d e r a nd e re innovaties, een
Froude w a s een p io n ie r en h e e ft als een van de eersten op een
s le e p ta n k uit de tijd van Froude, ca ses en lezingen v o o r jongeren.
w e te n s c h a p p e lijk e m an ie r de s c h o o n h e id van de s c h e e p s b o u w
• Een spel, bijv o o rbe e ld le v e n s g ro o t 'z e e sla g ’, om voo ra l sch o lie re n
a a n s c h o u w d . Het ge b re k aan in tere sse is dan o o k jam m erlijk . H o e w e l h e t t e k o r t aan v a k m e n s e n , o n d e r a n dere d o o r de crisis, is
s p e le n d e rw ijs kennis te laten maken m et de m aritiem e industrie. • Het b o u w e n van een schip in één dag. Dit w o r d t de grote
te ru g g e lo p e n van één a fg e s tu d e e rd e op zes banen naar één
a a n d a ch ts tre kk e r. Het schip kan v o o ra f d o o r s tu de n ten w o rd e n
a fg e s tud e e rd e op t w e e banen, blijven de prob le m e n dus groot.
o n tw o r p e n , w o rd e n d o o rg e re k e n d d o o r een en g in e e rin g sb u re a u ,
Interesse wekken voor de sector
le e rsc h o le n kunnen de s e cties
De s e c to r w o r d t v aa k gezien als 'vies', ongezond, s le c h t betaald en
lassen en deze kunnen dan op de
w e in ig in n o v a tie f en o n tle e n t hie ra an zijn c o n se rva tie v e imago.
m a rk t in elk a a r w o rd e n gezet. M e t
D a a rn a a s t is de s e c to r o n z ic h tb a a r v o o r het a lg e m e e n publiek,
deze s tu n t w o r d t te v e n s de
w a a r d o o r men de in dustrie niet snel m e e n e e m t in o v e rw e g in g e n
co ö p e ra tie bin nen de s e c to r
betre ffe n d e ople id ing en w e rk . D at de s e c to r ju is t erg divers,
geïllu stre e rd. V e rd e r w o r d t de nadruk
d y n a m is ch , in n o v a tie f en sa a m h o rig is, is niet altijd bekend. Het S.G. " W illia m Froude" ziet in de 200ste v e rja a rd a g van Froude dan ook
gele gd op ve ilig w e rk e n . Dit alles kan de s tu d ie v e re n ig in g niet
een m a n ie r om het imago bij het gro tere p ubliek te stroken m et de
alleen. H e e ft u ideeën, w ilt u s a m e n
w a a rd ig h e id die de s e c to r v e rd ie n t en d a a rm e e oo k eigen is. Op
w e rk e n o f m ee r inform atie , neem dan
deze dag w il de v e re n ig in g v o o ra l basis- en m id d elb a re sch o lie re n
c o n ta c t op via e -m ail 200@ froude.nl.
in te re s se re n v o o r de m aritiem e sector. Zo w ille n de s tu d en te n een
S am en kunnen w e dit to t een s u c c e s
bijd rage leveren om het te k o r t aan a rb e id s k ra c h te n te ve rklein e n .
maken!
WillamFro ISIS
Varen zonder emissies N em o H 2
Amsterdam is een attractie en primeur rijker: de Fuel Cell Boat. De nieuwste rondvaartboot van Lovers gebruikt geen conventionele brandstoffen, maar w ekt de benodigde energie op door een beheerste reactie tussen waterstof en zuurstof. Dit futuristische schip, de Nemo H2, werd op woensdag 9 december feestelijk gedoopt door de Amsterdamse milieuwethouder M arijke Vos en gepresenteerd aan pers en publiek. Het gebruik van waterstof als energiedrager als zodanig is voor de hoofdstad niet nieuw, want sinds 2004 reden er al (proef)bussen met brandstofcellen.
Richard A k e rb o o m is o u d - m e d e w e r k e r van de s c h e e p v a a rtin s p e c tie en r e d a c te u r van S W Z M a ritim e
u itg e w e r k t d o or Gaastmeer. De b o u w v a n g t aan in het v o o rja a r van 2008 bij S c h e e p s w e r f B o d e w e s in H asselt en in s e p te m b e r 2009 w o r d t het schip bij m o e d e rb e d rijf De Kaap in M e p p e l te w a te r gelaten. In n o v e m b e r w o r d t de eerste extern gevulde w a te r s t o ft a n k in het schip gepla atst. Bij Shell T e chnology Centre aan het IJ in A m s te r d a m -N o o r d w o r d t een v u lstatio n in g e ric h t w a a r het schip b in n e n k o rt kan " b u n k e r e n " . Die w a te r s t o f w o r d t (in het o oit opgezette ideaalp la n) door ele ktrolyse op d uurzam e w ijze g e p ro d u c e e rd m et energie uit het A m alia W in d park op de Noordzee. De naam N em o v e rw ijs t n a ar de, d o o r J u le s Verne in 1874 b e d a c hte , kapitein van de Nautilus. Het is e c h te r ook de naam van het o p v allende c e n trum v o o r w e te n s c h a p en te c h n o lo g ie b ovenop de IJtunnel. De to e v o e g in g H2 v e r w ijs t d ir e c t naar de nu als b ra n d sto f (H2) to e g e p a s te w a te rs to f. In het boek " H e t g eh e im z inn ig e e ila n d " v o o rs p e lt Cyrus Smith het to e k om s tig g e b ru ik van w a te r s t o f als brandstof. Echter, J u le s Verne w a s in d it geval niet hele m a al o rig ine e l a angezien R obert Boyle het v rijko m e n van dit b ra n d b a re gas al in 1671 had b e s ch re ve n en H e n ry Cavendis h w a te r s t o f o p n ie u w o n td ekte in 1766.
De brandstofcel Een b ra n d s to fc e l zet de c h e m is c h e energie van een do o rg a a n d e re actie d ir e c t om in e le k tris ch e energie . Het p rin cipe w e r d al in 1838 o n td e k t d o o r de Zw e e d S chö n b ein . Enkele ja re n later c o n s tru e e rd e de Engelsman Grove een g asb a tte rij, de
Op in itia tie f van het IT -bedrijf Integra! in W e e s p w o r d t in 2005, tijd e n s g e s p re k ke n met een aantal bedrijven, het idee van de w a te r s t o fr o n d v a a r t b o o t g eb o re n. De eerste leden van het co n so rtiu m zijn A le w ijn s e , Integral, Linde, Lovers en Shell. In m a a rt 2006 haakt Shell af, m aa r s c h a a r t M S N zich aan tafel. Het p ro je ctp la n w o r d t aan het eind van die zom er a fgerond. A llsh ip krijgt de o p d r a c h t het b a s is o n tw e rp te maken en de vijf c o n so rtiu m le d e n sluiten een s a m e n w e rk in g s o v e re e n k o m s t. Eind 2006 v e rle e n t S en te r N ovem (EZ) subsid ie en w o r d t Fuel Cell Boat BV o p g e rich t. Het o n tw e r p is daarna v e rd e r
Een blik op een brandstofcelunit
21,95 m eter
f
n me Thruster
Gastank
draaibaar B randstof
E-room
A ccu -
Boeg.
pakket
a a n drijving 360° draaibaar
De ergonom ische stuurpositie
S cheepsgegevens Naam Bouwer Eigenaar Lengte o.a. Breedte Diepgang V rijb oo rd B ra n d s to fce l A c c u b a tte rij W a te r s to f S traalb uis B o e g s c h ro e f A c tie ra d iu s Snelheid max.
N em o H2 De Kaap, H asselt Lovers BV 22,00 m 4,25 m 1,00 m 0,65 m 70 k W PEM 55 x 12 V, 100 Ah 24 kg @ 35 0 bar in line th ru ster, Voith 15 pk. Kalkm an 9 u u r ® 13,5 km/u 16 km/u
v o o rlo p e r van de bra n d sto fc e l. Op Cam brid ge pakte F.T. Bacon
Het boordsysteem
het o nd e rzo e k in 1932 w e e r op en hij d e m o n s tre e rd e in 1959
N e d s ta c k in A rn h e m h e eft het uit t w e e units b esta an d e b r a n d
een b ra n d sto fc e l van 5 kW. De to e p a s s in g in ru im te va a rtu ig e n
s to fc e lle n s y s te e m g e b o u w d . De sys te e m in te g ra tie is d oor
he e ft ertoe geleid d at e ffic ië n te re en g o e d k o p e re system en
Fuelcell S olu tio ns o n tw ik k eld . Elke b ra n d s to fc e lu n it is circa
o n tw ik k e ld w e rd e n w a a r d o o r w e e r a ndere to e p a s s in g e n
1 m3 groot, w e e g t 600 kg en bevat v ie r s ta n d a a rd s ta c k s van
binnen be re ik k w am en.
10 k W p ie k ve rm og e n in serie (200 V gelijk spa n ning ). Iedere
In de b ra n d s to fc e l v in d t een zoge n oe m d e r e d o x re a c tie plaats
s ta c k b es ta a t w e e r uit 75, in serie g e s ch a k e lde , z ogenoem de
die d o o r gerin g e v erliezen heel e ffic ië n t energie o p w e kt. Het
P olym er E le ctrolyte M e m b ra n e (P E M )-b ra n d sto fc e lle n . De
v e rs c h il m et het g eslo te n systeem van een a c c u is dat de
tw e e units staan p arallel g e s ch a k e ld zodat er bij uitval van één
reagentia in de b ra n d s to fc e l steeds o p n ie u w v a n buiten
u nit nog op halve c a p a c ite it kan w o rd e n do o rg e va re n . De
w o rd e n a a n ge vo e rd . W a te r s to f w o r d t bij de anode van de
p rim aire s p anning aan boord w o r d t op g e v o e rd t o t o n g e v e e r
b ra n d sto fc e l a a n g e vo e rd en z uu rsto f (lucht) bij de kath ode. Een
700 V g elijkspanning. V oo r de o pslag v a n e le k tris ch e energie
k a ta ly sa to r zorgt v o o r de splitsin g van w a te r s to fm o le c u le n in
zijn, in de bodem van het schip , 55 lo o d a c cu 's (se ries ch a k elin g )
p roton e n en e le ktronen. Via een e le k tris ch c irc u it s trom en de
van 100 Ah g epla atst. De v o o rts tu w in g en b o e g s c h r o e f zijn
e lektro n en van de anode n aar de kathode en kan bijvoo rb ee ld
a a n ge slo te n op de g e lijk s pa n ning van 700 V en de overig e
een e le k tro m o to r w o rd e n a a n g e dre v e n. De proto n en en
b o o r d a p p a ra tu u r op 400/230 V w iss e ls p a n n in g .
e lektro n en re a ge re n bij de kathode m et z u u rsto f en vo rm e n
Tijdens een rustige v a a rt o v e r de A m s te r d a m s e g ra c h te n
w ater.
g e b ru ik t het s chip m in d e r energie dan de b ra n d sto fc e lle n
Een enkele cel le vert n a u w e lijk s 1 V sp an n in g dus m eerdere
leveren (30 k W gem id deld ), h et o v e rs c h o t g a a t dan n a a r de
c ellen m oeten w o rd e n g e s ta pe ld om v o ldo e n de s p anning op te
a c c u b a tte rij. Bij de v a a r t op het IJ m et vol v e rm o g e n g e ld t het
w e k k e n . B ehalve e le k tris ch e s troom le v e rt het pro ce s ook
o m ge k e e rde . Het b ra n d s to fc e lle n s y s te e m le v e rt energie
w a rm te en h et a fv a lp r o d u c t w a te r op.
a fg e s tem d op de vraag, in essentie a u to m a tis c h , m a a r m et een
G ebruik van de b ra n d sto fc e l is dus uite rm a te schoon, m aa r bij
kleine (10 s e c o n de n ) ve rtra g in g . De a c c u b a tte r ij m oe t d us altijd
de p ro d u ctie van w a te r s t o f d o o r s p litsin g v a n w a t e r met
c a p a c ite it o v e r hebben om het (tijdelijke) o v e rs c h o t aan
e n e rg ie d ra g e rs als a a rd ga s en kolen w o r d t het milieu w el
energie van de b r a n d s to fc e lle n op te kunnen nemen. PEM-
belast. A ls w a te r m et behulp van s ch o n e energie (w ind, zon of
b r a n d s to fc e lle n w e rk e n op een re latie f lage te m p e ra tu u r
w a te r k r a c h t) w o r d t g e s p lits t in w a te r s t o f en z u u rs to f en het
(650°C), m a ar de r e a c tie w a r m te moet w e l w o rd e n a fg e v o e rd en
d is trib u tie p ro b le e m w o r d t o p g e lo s t is de uiterst s chone
kan op koude dagen v o o r v e rw a r m in g g e b ru ik t w o rd e n .
w a te r s t o f e co n o m ie v e rw e zenlijkt.
De be n od ig d e w a te r s t o f w o r d t o p g e s la ge n in zes, onderlin g ve rb o n d e n , ku nststo f (Kevlar) c ilin de rs die in een RVS rek staan. Elke c ilin d e r b e v a t 211 liter w a te r s t o f bij een dru k van 350 bar. De d ru k in het leidingstelsel is 6 bar en bij de b ra n d sto fce lle n w o r d t de d ru k ve rla a g d to t 200 mtllibar, o n g e v e e r ge lijk aan de dru k van een gasfornuis . De gehele w a tersto fin s ta N atie is o n d e r g e b r a c h t in een w a te r d ic h t, g a s d ic h t en b ra n d te c h n is c h geïsole erd c o m p a r tim e n t in het a c h te rs c h ip . Bij lekkage sluiten de hoo fd a fslu ite rs a u to m a tis c h en h et c o m p a r tim e n t h e e ft een Firepro a e ro so l-b lu s sy s te e m . Om het b ra n d s to fc e lle n s y s te e m in e r t t e kunnen maken is een stik s to fin sta llatie in g e b o u w d . Het w a te r s t o fp r o d u c tie - en v u lsta tion bij Shell h ee ft een c a p a c ite it van 60 m3 per uu r en dat is, n aa s t de eigen behoefte, genoeg v o o r tw e e ro n d vaa rtb oten . Het is m oge lijk om de b ra n d sto fc e lunits en de w a te r s t o fc ilin d e r s via luiken in de o p b o u w uit het sch ip te hijsen.
De voortstuwing A ls prim aire v o o r t s t u w e r is een Voith "in lin e th r u s te r " (zogenoem de asloze s chro e f) to e g e p a s t. De s c h r o e f en de e le k tro m o to r vo rm en één ge heel, de s ta to r is de straa lb u is die Een w aterstoftan kun it
e lektrisch ruim 180 g raden d ra a ib a a r is, de roto r is een zeven-
b la d s sc h ro e f. De d ra a iric h tin g van de s c h r o e f is o m keerbaar.
A c h t e r in de o p b o u w zit een h efbare m ast met de a n te n n es en
Tevens h e e ft de N em o H2 een 15 pk b o e g a a n d rijvin g (Epsilon,
de ra da rs c an n e r. Zoals g e b ru ik e lijk bij A m s te rd a m s e ro n d
Kalkman) m et een 360 g ra de n d ra a ib a re uitlaat. Deze unit is
v a a rtb o te n , b ie dt een g e b o ge n glazen afd e kkin g de p assagie rs
g e m o n te e rd o n d e r de stuurstoel.
o n b e le m m e rd u itzich t op de h is to ris ch e stad. Er is ruim te vo or
De c o m b in a tie van dit type b o e g a a n d rijvin g en de stra a lb u is
87 p e rsonen op c o m fo rta b e le banken en de s c h ip p e r h ee ft een
a c h te r maken het schip uitzo n de rlijk goed m a n o e u v re e rb a a r en
e r g o n o m is c h e s tuu rp o sitie hele m a a l voorin . Er is een
de bo e g a a n d rijvin g le v e rt een v o lw a a r d ig e n o o d v oo rtstu w in g .
o m ro e p in s ta lla tie en op v e rs c h ille n d e pla atsen zijn tv-
Die extreem go ede m a n o e u v re e rb a a rh e id is o v e rige n s in dit
s c h e rm e n a a n g e b ra c h t w a a ro p in fo rm a tie v o o r de p assagiers
geval geen luxe, w a n t d o o r de v e rg u n n in g te c h n is c h e
g e too n d kan w o rd e n . A c h te rin is een to ile t a a n g e b ra c h t
v e ilig h e id s m a a tre g e le n rondom de w a te rs to fin s ta lla tie is de
w a a rv a n de inric htin g d oe t denken aan een v lie g tuig . U iteraard
N em o 12 lan g e r g e w o rd e n (2 m) dan nu v o o r ro n d va a rtb o te n is
w o r d t er niet gelo o sd op h et b u ite n w a te r, m a a r is de Nem o H2
to e staan .
v o orzien van opva n gta nks. M e t 22 boten v e rv o e rt re derij Lovers ja a rlijks m eer dan een half
De accommodatie
miljoen to e risten .
De op va lle n de romp is h an d m a tig d o o r mid del van airb ru s hte c h n ie k voorzie n van duiz enden, w a t g ro o t uitge valle n m aar to c h heel e c h t lijkende, w a te rd ru p p e ls .
Scheepswerf Talsma Rolldock is een Nederlandse rederij met een innovatief concept onze multifunctionele zware lading schepen kunnen op drie manieren laden waardoor we overal ter wereld ingezet worden voor zwaar en volumineus vervoer over water.
Heeg - Franeker - Groningen
Koe breed is Jo u w horizon? Wees eerlijk: m et jo u w papieren kun je overal aan de slag. Dus w aarom zou je je vooruitzichten begrenzen? M e t Rolldock kom je overal. Letterlijk. Aan boord van onze schepen leer je alle oceanen en zelfs ondiepe w ateren kennen en m eer je zonder problem en af aan lastig te bereiken kades. M aar o o k als je écht je horizon w il verbreden is Rolldock een ideale werkgever. W e zijn jo n g en groeien gestaag. Dat betekent dat er prima carrièrekansen voor je liq g e n . Op korte term ijn. Gezagvoerders en officieren, voor dek o f machinekam er m et veel o f w einig ervaring, m eegroeien o f doorgroeien: Rolldock b rengt je w a a r je zijn w ilt. Ben je toe aan een hechte club mensen die m et hart voor de zaak samen varen en samen w erken? Stuur je cv vandaag nog naar: crew@ rolldock.com t.a.v. Liesbeth van W erkhoven. W e m aken graag een afspraak m e i je! w w w .rolldock.com
LAAT R O LLD O C K JE H O R IZO N VER B R E D E N
Specialisten in nieuwbouw, reparatie en verbouw van motor- en zeiljachten, beroepsvaartuigen, traditioneleen werkschepen. ' Wij hebben de beschikking over helling- en dokfaciliteiten in Heeg en Groningen. In Franeker wordt geheel overdekt gebouwd in 4 produktiehallen van elk 800 m2. De afbouwkade met een lengte van ca. 100 m. bevindt zich aan het Van Harinxmakanaal in de directe nabijheid van zeehaven Harlingen. S c h e e p s w e rf T alsm a - E d is o n s tra a t 15 - 8801 P N F ra n e k e r T el 0 5 1 7 -3 83 7 4 7 - F a x 0 5 1 7 -3 83 4 9 5 w w w .s c h e e p s w e rfta ls m a .n l - in fo @ s c h e ep s w e rfta ls m a.n l
Verslag Doorir. W. de Jong
Jaarverslag Scheepsbouw Nederland 2009 Orderportefeuille bouw zeeschepen in CGT x 1000
TOTAAL EXPORT
2800 2400
De Nederlandse scheepsbouwcluster was in 2009 goed voor een omzet van 7,3 miljard euro en een werkgelegenheid van 34.500 fte. Minder dan in het recordjaar 2008, maar nog steeds presterend op een opvallend hoog niveau.
2000 1600
Op 20 mei k w a m e n de leden van HME en de V NSI bijeen bij Van
1200
V oo rde n Gieterij BV in Z a ltb o m m el v o o r hun re spe c tiev e lijk e
800
A lg e m e n e L e d e n v erg a de rin g e n, gevo lgd d o o r de Openbare
400
Led e n ve rg a d e rin g van S c h e e p s b o u w N e d erla n d. De a a n w e zig e n konden daarbij ook het bed rijf Van V oo rde n Gieterij bezichtig en. In
2006
deze m o d ern e g ieterij w o rd e n o n d e r m ee r s c h e e p s s c h r o e v e n en
2007
grote o n d e rd ele n v o o r de b a g g e rin d u strie g e go te n zoals pomphuiz en en s c ho e p en . V oorts kon een w e rk e n d model van het W a lv is s ta a rt-
Orderportefeuille bouw zeeschepen in miljoenen euro's
P od -v o o rts tu w in g s s y s te e m w o rd e n b e w o n d e rd . Ir. Sjef van D o o re m a le n , v o o rz itte r van S c h e e p s b o u w N e d e rla n d , p re se n te e rd e de bela ng rijkste c ijfe rs o v e r onze s c h e e p s b o u w en m aritiem e
7200
to e le v e ra n c ie rs :
6000
Zeescheepsnieuwbouw In to ta a l zijn er in 2009 176 z e e gaande s c h ep e n o p ge le v e rd . De o rd e rin ta ke b e tro f 37 s ch e p e n met een w a a rd e van 400 miljoen euro. Het e x p o rta an d e el b e d ra a g t 75 procent.
Maritiem e toeleveranciers De m aritiem e om zet van de circ a 750 N ed e rla n d s e m aritie m e to e le v e r a n c ie r s bedroeg in 2009 o n g e v e e r 5,4 m iljard euro. De to ta le
Orderportefeuille bouw zeeschepen in aantallen
w e rk g e le g e n h e id in de N e d e rla n d s e m aritiem e to e le v e rin g bedroeg eind 2009 21.000 v o ltijds a rb eid sp laa tse n.
600
Reparatie, conversie en onderhoud
500 400 300 200 100 0
■
s
N e d e rla n d b e h o o rt to t de g ro o ts te r e p a ra tie la n d e n van Europa. De om zet bed ro e g in 2009 485 miljoen euro, met een w e rk g e le g e n h e id
::
11 II.i
2006
:
2007
2008
2009
van circ a 1900fte.
Kleine scheepsbouw In 2009 o n tv in g e n deze w e rv e n o p d ra c h te n v o o r 37 s c h e pe n met een to ta le w a a rd e van 149 miljoen euro. O pgele verd w e rd e n 170 s ch e p e n te r w a a rd e van 745 miljoen euro. De o rd e rp o rte fe u ille per 31 d e c e m b e r 2009 bed ro e g 68 s ch e p e n met een to ta le w a a rd e van
Figuur 1. Verloop van de orderportefeuille vo o r zeeschepen 2006-2009
335 miljoen euro.
W ille m de J o n g is o u d - d ire c te u r van Llo yd’s Register Londen en als r e d a c te u r v e rb o n d e n aan S W Z M a ritim e
Grote jachtbouw
Ontvangen bouwopdrachten zeeschepen in CGT x 1000
In 2009 zijn n e g entien s u p e rja c h te n o p g e le v e rd en a c h t nieu w e
|
m aal
EXPORT
o p d ra c h te n ge n o te e rd met een w a a rd e v a n circa 213 miljoen euro. De o rd e rp o rte fe u ille o m v a tte eind d e c e m b e r 7 6 s u p e rja c h te n vo o r een w a a rd e van 2,7 miljoen euro.
1400 1300 1200
Weinig schepen besteld
1100
Figuur 'I g e e ft het v e rloo p van de o r d e rp o rte fe u ille v o o r ze e sch e p en
1000
v o o r de perio de van 2006 t o t en m et 2009. Figuur 2 to o n t een o ve r
900
zich t van de o n tva n ge n o p d ra c h te n in deze periode. Flieruit blijkt dat
800
er in 2009 in N e d e rlan d , als gevolg van de k re d ie tcris is en de
700
e c o n o m is c h e p ro b lem e n in grote delen van de w e re ld , heel w e in ig
600
s ch e p e n w e rd e n besteld. Dat w a s niet alleen het geval in N e d erla n d,
500
m a ar gold v o o r d e gehe le s ch e e p s b o u w , in het b ijz o n d e rd e Europese.
400
In ons b uurla nd Duitsla nd w e rd e n b ovendien 31 o p d ra c h te n met
300
een to ta le w a a rd e van 1,4 miljard euro g ea n n ule e rd .
200
Toch w a s Van D o o rem a le n in zijn prese nta tie g em a tig d o p tim istisch.
100
Dit komt vo lg e n s S c h e e p s b o u w N e d e rla n d om d a t w e a c tie f zijn
0
binnen h o o g te c h n o lo g is c h e m a rk ts e g m e n te n die re la tief m in d e r
2006
g e tro ffe n w o rd e n d o o r de recessie. In deze nic h e s is het opvallend
2007
2008
2009
d at het aantal a a n v ra g e n in v e rg e lijkin g m et h et vo rig e ja a r s te rk is to e g e n o m e n . Het is heel s p an n en d of deze a a n v ra g e n tijd ig in o p d ra c h te n resulte ren zodat onze w e rv e n hun t h a n s nog re d elijk
Ontvangen bouwopdrachten zeeschepen in miljoenen euro's
gevuld e o rd e rp o rte fe u ille s zodanig gevuld houden d at grote r e o rg a n is a tie s en a fs la n k in ge n v e rm e d e n kunnen w o rd e n . De
4500
N e d e rla n d s e s c h e e p s b o u w kiest v o o r e x p o rt en k e n n iso n tw ikk e lin g
4200
en in v e ste e rt in sch o lin g van huidige en to e k o m s tig e w e rk n e m e rs ,
3900
ald us Van D oorem ale n.
3600
D oor ons o n d e rn e m e rs c h a p p re ste re n w e b e ter dan onze Europese
3300
c o n c u rre n te n . Het is zaak deze keuze k ra c h t bij te zetten en een
3000
g ezam enlijk e in n o v a tiea g e nd a op te stellen. D a a rv o o r ligt de eerste
2700
v e ra n tw o o r d e lijk h e id bij de s e c to r zelf. S c h e e p s b o u w N e d e rla nd
2400
d o e t d aarbij een drin ge n d beroep op de ove rh e id om deze a m bitie s
2100
te o nd e rste u n e n in de vorm van la u n c h in g c u sto m e rsh ip , een a c tie f
1800
in n o v a tie be le id en het help en herste llen van gelijke c o n c u r r e n t ie
1500
v o o rw a a r d e n binnen Europa.
1200 900
Veilig werken
600
Deze Openbare L e de n ve rg a d e rin g stond v e rd e r in het te k en van het
300
th e m a Veilig W e rk e n . Gezien de dis cu ssie die r e c e n t o ver dit
0
o n d e r w e r p is on tstaan als gevolg van een w a t ne g a tie f r a p p o rt van de A rb e id s in s p e c tie , een ac tu e e l them a en in te re s sa n t v o o r de hele
2006
2007
2008
2009
s c h e e p s b o u w k e te n . In een drie tal v o o rd r a c h te n van d es ku n dig e n w e r d a a n d a c h t besteed aan b e s tp r a c tic e s en v e r b e te rm o g e lijk heden. Ten slotte w e rd aan m e v r o u w Zuurbier, d ir e c te u r A rb e id s inspectie, het A rb o p r a k tijk b o e k S c h e e p s b o u w a a ng e b o d e n . Dit b oek b e h a n d e lt een g ro o t a antal a r b o ris ic o ’s die s p e c ifie k zijn vo or de s c h e e p s b o u w en nog niet aan bod komen in de A rb o c a ta lo g is "5x Beter, W e rk e n is g e z o n d". B edrijven krijgen hie rm ee een h a n d v a t hun a rb o be le id te o p tim a lis e ren . F!et A rb o p r a k tijk b o e k is b e s c h ik b a a r v o o r leden van FIME en VNSI,
Figuur 2. Ontvangen opdrachten voor zeeschepen 2006-2009
Door Dr.lr. J.T. Tuitman
Slamming en whipping Extra belasting van de scheepsconstructie Whippingsresponsie door slammingsbelasting kan het buigend moment en de vermoeiingsschade aanzienlijk vergroten. Binnen een promotieonderzoek aan de TU Delft is een methode ontwikkeld om de extra belasting van de scheeps constructie door slamming en whipping te bepalen.
R egelm atig w o r d t g e v o nde n s ch a de to e g e s c h re v e n aan sla m m in g
S la m m in g, o f p aaltje s pikken in het N ed e rlan d s , is de im pulsieve b ela stin g die o p tr e e d t als het schip hard in een g o lf duikt. De
en/of de d a arop v o lge n d e w h ip p in g s re s p o n s ie . Een vo o rb e e ld is het
s c h e e p s c o n s tr u c tie kan gaan trillen d o o r een sla m m in gsklap . Dit
o n g e lu k van de MSC Na poli die in 2007 mede d o o r sla m m ing en
trille n w o r d t w h ip p in g ge noem d. Figuur 1 laat de gem e ten spannin g
w h ip p in g aanzie nlijk e s ch a d e opliep in het Kanaal [1], D esondanks
in een dek te r h oogte van h et m id d e n s c h ip zien. De langzame
w o rd e n sla m m in g s b e la s tin g en de w h ip p in g s re s p o n s ie n a u w e lijk s
o s cilla tie s in het s p a n n in g ss ig n a a l w o rd e n v e ro o rz a a k t d o or het
in rekenin g g e b r a c h t bij het o n tw e rp van s c h e e p s c o n s tr u c tie s
g o lfb u ig en d m om ent. Flalv erwege is er een s la m m in g s im p a c t
a n de rs dan de d y n a m is ch e fa c to re n die de regels van de
(t= 1356 [sec]) en be g in t het sch ip te trille n (w h ip p in g) w a t de snelle
k la ss e n b u re a u s v o o rs c h rijv e n .
o s cilla tie s in het sig n a a l v e roo rzaa kt. D oor de lage dem p ing d u u rt
Dit w a s het s ta rtp u n t van een p ro m o tie o n d e rz o e k uitg e vo e rd bij de
het lang v o o rd a t de trilling v e rd w e n e n is. H ie rd o o r w o rd e n
TU D elft in s a m e n w e rk in g m et TNO. Het doel hie rvan w a s het
v e rs c h ille n d e e xtrem en in het b u ig e n d -m o m e n ts ig n a a l v e rg r o o t
o n tw ik k e le n van een p ra ktisc h e m e thode w a a rm e e h et e ffe c t van
d o o r één s la m m ing sklap . Ook ne e m t de v e rm o e iin g s s c h a d e v a n de
s la m m in g s b e la s tin g en w h ip p in g s r e s p o n s ie op de g lo bale en lokale
c o n s tru c tie toe d o o r de w h ip p in g s re s p o n s ie .
re sponsie van de s c h e e p s c o n s tr u c tie be paald kan w o rd e n . Dit
H et is alg em ee n bekend d a t d o o r s la m m in g s ge ïn d ice e rd e w h ip p in g
p ro m o tie o n d e rz o e k is eind 2004 g e s ta rt en in het begin van 2010
de b ela stin g van de s c h e e p s c o n s tr u c tie a anzie nlijk kan ve rg rote n .
s u c c e s v o l a fg ero n d . Dit a rtik el g e e ft een o v e rz ic h t van de m e th o d ie k die o n tw ik k e ld is en laat to e p a s s in g e n daarva n zien.
Methodiek Tijdens het o n d e rzo e k is een s o ftw a r e p a k k e t o n tw ik k e ld d at de s c h e e p s b e w e g in g e n , s tru c tu re le responsie en de s la m m in g s b ela stin g geko p pe ld oplost. H ie rm ee w o r d t de globale s tru c tu re le re sponsie van een schip in een zeegang bepaald. M e t sta tistie k Spanning [N /m m 2]
w o rd e n v e rs c hille n d e b e re ke n in g e n g e c o m b in e e rd om o n tw e rp w a a rd e n v o o r de le v e n s d u u r van het sch ip te verkrijg e n . V e r s c h il lende a s p e cte n van deze a a n p a k w o rd e n n a d e r toe g e licht.
Hydro-elasticiteit H y d ro -e la s tic ite it b e te k e n t dat de v e rv o rm in g van de s c h e e p s c o n s tru c tie de h y d ro d y n a m is c h e belasting op de s c h e e p s c o n s tr u c tie beïnvloedt. De sla m m in g s b e la s tin g kan bijv oo rb ee ld m in d e r w o rd e n als de c o n s tru c tie iets m e e g e e ft tijd e ns de im pact. Om dit e f f e c t t e b eschrijve n , is het nodig de re sponsie v a n h et starre schip _6 0
1340
1
1
1
1
1
1
1345
1350
1355
1360 T ijd [s]
1365
1370
1--------------------1375
1380
Figuur /. Gemeten spanningssignaal in een dek te r hoogte van h e t m iddenschip
g elijk tijd ig op te lossen met de re sponsie van de c o n stru c tie . De modale methode w o r d t g e b ru ik t om de re sponsie van de c o n s tru c tie te bepalen. A ls eerste w o rd e n de eerste paar droge trilv o rm e n van de c o n s tru c tie bepaald en deze trilv o rm e n w o rd e n
Jo h a n Tuitman p ro m o v e e rd e in 2010 aan de TU D elft op o nd e rzo e k n a ar sla m m in g en w h ip p in g en w e r k t nu als w e te n s c h a p p e lijk m e d e w e r k e r bij het Centrum v o o r M e c h a n is c h e en M a ritie m e C on stru c tie s van TNO
to e g e v o e g d aan de zes starre lic h a a m s b e w e g in g e n . Dit g e e ft een set van 6+ N fle x v rijh e id s g ra d e n die ge za m e nlijk w o rd e n o p g e lo s t in de z e eg a ng s b e reke n ing . De trilv o rm e n van de c o n s tru c tie w o rd e n bepaald m et een b alk m o de l van de s c h e e p s c o n s tr u c tie of een 3D-ein digelementenrnodei. Figuur 2 g e e ft een vo o rb e e ld van trilv o rm e n van een c o n ta in e rs c h ip v e rk re g e n m et een balk m odel. Het v o o rd e e l hie rvan is d a t m o de lle rin g snel en m a kkelijk is, m a a r c om ple xe trilv o rm e n kunnen niet w o rd e n b e s ch reve n . M e t een 3D -e ind ige le m e n te n m o d e l kunnen w e l c o m p le x e trilv o rm e n w o rd e n b erekend. Een vo o rb e e ld van een to rs ie trilv o rm van een c o n ta in e rs c h ip is te zien in fig u u r 3. Dit fig u u r laat ook het resu lta a t van de o n tw ik k e ld e p ro je c tie m e th o d e , die de trilv o rm e n op het h y d ro d y n a m is c h e model p ro je cte e rt, zien.
Slammingsbelasting H et o n d e rzo e k n a a r s la m m in g s k ra c h te n begon al v o o r 1930 om la n d in g s k ra c h te n op w a te r v lie g tu ig e n te bepalen. E r v in d t nog altijd
Figuur 2. Trilvormen van een containerschip berekend m e te e n balktnodel
veel o n d erzo ek n a a r plaats. Tot op heden is er e c h te r geen 3Dm ethode o n tw ik k eld v o o r h et b e re ke n en van s la m m in g s k ra c h te n die snel en b e tr o u w b a a r g en o e g is om te in te g re re n in een s ch e e p s b e w e g in g s p ro g ra m m a . Daarom is v o o r een 2D -m e th od e gekozen. Figuur 4 illu s tre e rt de 2D-a anpak. De boeg van het schip is in plakjes o p g e d ee ld en de s la m m in g s b e la s tin g w o r d t v o o r elk plakje b e reke nd en w e e r te ru g gezet op het 3 D -m odel van h et schip. De s la m m in g s b e re ke n in g is d ir e c t g e k o p pe ld aan de z e e g a ng s b ere ke n ing . Bij elke tijd sta p w o r d t g eke ken of de s e ctie het w a te r ra a kt en of er v o ld o e n d e relatieve s n elh eid is om sla m m in g te krijgen. Er w o r d t een s la m m in g s b e re ke n in g g e s ta rt als aan die v o o rw a a r d e n w o r d t vold a an . De s la m m in g s b e re ke n in g d u u rt zolang er v o ldo e n de relatieve s nelh eid is. Tijdens de s la m m in g s b e re ke n in g w o r d t bij elke tijdsta p de a c tu e le rela tie ve s nelh eid en v e rpla a tsin g g e b ru ik t om de s la m m in g s k ra c h te n te b e re ke n e n en deze kra ch ten w o rd e n op hun b e u rt in rekenin g g e b r a c h t bij het bepale n van de
F ig u u r3. Trilvorm van een co ntainerschip berekend m e te e n 3D-eindig-elem entenm odel. H et elem entenm odel is blau w gekleurd, he t hydrodynam ische m odel groen
s c h e e p s b e w e g in g e n e n d e c o n s tru c tie . Deze aan pak zo rgt v o o r de v o lle d ig e h y d ro -e la s tis ch e koppeling.
Zeegangsresponsie De ze e g a ng s re sp o n s ie w o r d t o p g e lo s t in h et tijdsd o m e in . In te g e n s te llin g t o t het fr e q u e n tie d o m e in , laat het tijd sd o m e in toe d at n ie t lineare k ra c hte n (sla m m in g) in rekenin g w o rd e n g e b r a c h t en tra n s ië n te re sponsie (w hip p in g) be re ke n d w o rd t. De h y d ro s ta tis ch e kra c h te n en de kra c h te n d o o r de in ko m e nd e golf w o rd e n n ie t-lin e a ir bepaald. Dit g e e ft een a a n z ien lijk betere v o o rs p e llin g van het bu ig end m o m e n t in zw a re zeegang, dan w a n n e e r lineaire th e o rie w o r d t gebruikt. De kra c h te n van de u itge stra a ld e en g e re fle c te e rd e golv en w o rd e n w e l lineair b erekend, o m d a t de b e re ke nin g an d e rs te lang duurt. H et r e su lta a t van de zee g a n g s b e re ke n in g is niet alleen de starre lic h a a m s b e w e g in g e n van het s chip, m aar oo k de re sponsie van de trilv o rm e n . M e t de responsie van de trilv o rm e n zijn ook het buig end m o m e n t en de s panning in de s c h e e p s c o n s tr u c tie bekend.
Figuur 4 .2 D -aan pakvoor he t berekenen van de slam m ingskrachten
Het m axim aal b uig end m o m e n t w o r d t bepaald m et behulp van een W e ib u ll-e x tra p o la tie . De v e rm o e iin g s s c h a d e w o r d t b erekend m et re g e n stro o m analyse. De uiteindelijke v raag is w a t het m a xim aal buigend m o m e n t en de v e rm o e iin g s s c h a d e zijn tijd e n s de le v e n sd u u r van het schip. Om dit te bepalen w o rd e n b ere ke n in g e n gedaan v o o r alle ze eto e sta n de n . De re sulta ten v o o r elke z e etoestand w o rd e n opgeteld m et in a c h tn e m in g van de kans dat de to e s ta nd optre e dt. Dit g e e ft de o n tw e r p w a a r d e n v o o r de le v e n sd u u r van het schip.
Resultaten H ie ro n d e r w o rd e n tw e e re su lta ten , v e rk re g e n m et de o n tw ik k e ld e s o ftw a re , g e pre se n te e rd . Figuur 5. A lum inium m odel in de slee ptankvan de TU D elft
Als eerste eeil verge lijkin g g e m a a k t m et m od elp ro e ve n,
Statistiek
ged aa n m et een alu m inium model. Daarna v o lg t een vo o rb e e ld -
Van de b e re ke n d e t ijd re e k s e n van het buigend m o m e n t en de
studie met een ultra large c o n ta in e r ship.
s p a nn in g w o r d t het m axim aal te v e rw a c h te n buigend m o m e n t en de v e rm o e iin g s s c h a d e bepaald. Er w o rd e n b e re ke n in g e n met
Aluminium model
v e rs c h ille n d e g o lfre a lis a tie s v o o r dezelfde c o n ditie s a m e ng e voe g d
Het alu m iniu m model d a t t e zien is in f ig u u r 5 is bepro e fd in de
om deze w a a rd e n n a u w k e u rig te kunnen bepalen.
sle e p ta n k van de TU Delft. Er is gekozen v o o r a lu m iniu m o m d a t de m a te ria a le ig e n s c h a p p e n goed bekend zijn, In t e g e n s te llin g to t hout gemeten berekend
en kunststof. Dit is b e la n g rijk om een goed s tru c tu re e l m odel te kunnen maken v o o r het v o o rs p e lle n van de w h ip p in g s re s p o n s ie . Het eerste deel van h et e x p e rim e n t w a s het m eten van de
versnelling op de boeg [rn/s2]
fre q u e n tie van de natte trilv o rm e n van de c o n s tru c tie m et een g e ïn s tru m e n te e rd e h a m e r en v e rs n e llin g s o p n e m e rs. De fre q u e n tie s van de natte trilv o rm e n zijn o o k b erekend. De resu ltate n in ta b e l 1 geven aan d a t de meting en bere ke n in g d ic h t bij elka a r liggen, w a t te v e n s laat zien d at de h y d ro -e la s tic ite it ju is t in rekenin g w o r d t ge b ra ch t. Het meten van de s la m m in g s im p a c t en w h ip p in g s r e s p o n s ie w a s het tw e e d e deel van het e xperim ent. Figuur 6 laat een v e rg e lijkin g van de g em e ten en bere ken d e v ers n elling op h e tv o o r s c h ip zien. De g em id d e ld e am p litu d e van de b ere ke nd e w h ip p in g s re s p o n s ie is goed v e rg e lijk b a a r met de resultaten van de meeting.
Tijd [s]
Containerschip Het buigend m o m e n t en de sp a nn in g en zijn b ere ken d v o o r een ultra
Figuur 6. Gemeten en berekende versnelling op he t voorschip van he t alum inium m odel
large c o n ta in e r ship van 360 meter, zie fig u u r 7. Om de e ffe c te n van
B eschrijving trilvorm
Experim ent
B erekening
Eerste torsie
28,1
30,3
Eerste verticaal
25,3
25,3
Tw eede to rsie
70,8
74,6
Tw eede v e rtic a a l
61,8
62,4 Tabel 1. Frequentie van trilvorm en [H z]
Toekomst De s o ftw a re w o r d t nu g e b ru ik t en v e rd e r o n tw ik k e ld bin nen TNO,
n ie t-linea rite it, sla m m in g en w h ip p in g te zien, zijn er drie aan p akken
Door de g e n era le opzet van het pa kke t is het m og e lijk a llerle i
v e rg ele k e n .
p ro ble m en te a n aly se re n w a a rb ij de fle x ib ilite it en/o f het d yn am isch
De eerste a a n p a k is de s tan d a ard a a n p a k w a a rin alle kra ch te n
g edrag van de s c h e e p s c o n s tr u c tie van bela ng is.
lin e air w o rd e n v e ro n d e rs te ld . De h y d ro s ta tic a en o n g e s to o rd e golf w o rd e n n ie t-lin e a ir in rekenin g g e b r a c h t bij de tw e e d e aanpak. Bij de derde a a n p a k komen d a ar de s la m m in g s im p a c t en w h ip p in g s r e s p o n s ie bij. In fig u u r 8 w o rd het b e rekend buigend m o m e n t met de v e rs c h ille n d e a a n pa kk e n v e rg ele ke n. Het b uig end m o m e n t w o r d t d u id e lijk o n d e r s c h a t d o o r de lin eaire th e o rie en de w h ip p in g s re s p o n s ie v e rh o o g t het buig end m o m e n t aanzienlijk. Het m axim aal te v e rw a c h te n buig end m o m e n t tijd e n s een le v e n sd u u r van 25 ja a r en de v e rr n o e iin g s le v e n s d u u r w o rd e n w e e rg e g e v e n In t ab e l 2. Het is du ide lijk dat v o o r dit s chip de n ie t linea i r e k ra c h te n , de sla m m in g s b e la s tin g en w h ip p in g s r e s p o n s ie de b ela stin g op de c o n s tru c tie a a n z ie n lijk v e r g r o te n . Bij h et o n tw e rp van zulke grote en s la ppe s ch e p e n m oeten deze e ffe c te n in rekenin g w o rd e n g e b r a c h t om een g oede v o o rs p e llin g van de o n tw e r p w a a r d e n te krijgen.
A anpak
V erm oeiings-
M a x im a a l
M a x im a a l
levensduur
hogging
sagging
[jaar]
moment
moment
[GNm]
[GNm]
Lineair
47,2
17,1
5,0
N ie t-lin e a ir
30,6
16,8
12,3
21,6
19,1
15,8
S lam m ing en w h ip p in g
Tabel 2. O ntw erpw aarden vo or h e t ultra large co ntainer ship
Tijd [si Figuur 8. H et buigend m om ent berekend m et de verschillende aanpakken
Referentie [1] M a r in e A c c id e n t In vestig atio n B ra nch , R eport on the in v estig a tion of the s tru c tu ra l fa ilu re o f MSC Napoli English Channel on 18 J a n u a ry 2007, 2008
Door H.R.M. Dili
Ontwikkelingen in kadeconstructies Overslagplaatsen voor maritiem transport werden voorheen zo dicht mogelijk nabij of in een stad gesitueerd en bestonden gewoonlijk uit constructies van houten palen onder steigers of houten kadevloeren boven een oevertalud. De ontwikkelingen geven grote veranderingen weer.
Sinds de s c h a a lv e rg ro tin g in het z e e tra n sp o rt b e tre ft de lading niet
b e to n b lokke n w o rd e n z andgevuld e b e ton n e n c a isso ns to egepast,
m ee r a lleen die van een stad, m a a r van een veel g ro te r gebied. Voor
w a a rm e e de ka d e sta b ilite it uit het eigen g e w ic h t w o r d t gevorm d.
R otterdam is dit zelfs een be la ng rijk deel van het Europese
Hierna w o rd e n g ro n d p e n e tre re n d e s ta le n w a n d - en
co n tine n t. In- en a c h te r la n d tr a n s p o r t v ra g e n om w e g e n en havens
b e to n p a a lc o n s tru c tie s on tw ik k e ld , met een b etonnen o n tla stvlo e r
buiten de stad. K a d e o v e rs la g w e rk tu ig e n v e rg e n stevig e kaden en zo
ove r het talud.
nabij m og e lijk a fg e m e e rd e s ch e p en . Deze zaken, sam en met g ro e ie nd e s c h e e p s fo rm a te n en la d in g h o e v e e lh e d e n , v e re is e n niet
Van gewichtsconstructie naar grondpenetrerende constructie
alleen g ro te re havens met o ptim ale to e g a n k e lijk h e id , m aa r ook
De naoo rlo g se perio de in R otterdam w o r d t g e k a ra k te ris e e rd door
g ro te re k adelengten, k ad e ste rk te n en k a d e w a te rd ie p te n .
het snelle herstel van h a v e n in fra s tru c tu re n en een w e s tw a a r ts e
Van hout en steen naar staal en beton In het begin v an de t w in tig s te e e u w w e rd e n in de n ie u w e R otterdam se havenbasin s, zoals M a a s -, W a a l- en M e r w e h a v e n , nog te e n m a tte n v o o r f u n d e r in g e n en h outen v loeren o n d e r kaden to e g e p a s t, sam en met een scala aan co m p le xe s tru c tu re n van hout en steen om de oe v e rs en b a s in b od e m s te s tabilis eren. E r w o r d t t o t de b o u w van de M a a s h a v e n g e w e r k t m et een d u ik e rk lo k te r a fm etin g van een k ad e sec tie w a a rin houten palen w o rd e n ve rle n g d en ste e n b lo k ke n w o rd e n g esta pe ld to t het niveau van de ontlastvloer. Na k a d e w a n d c o n s tru c tie s uit g e s ta p e lde stenen of prefab
G e ro e fs e W e m u u r
t k t u ie n .ro o s te rw e rk
Houten remmingpasS K adeconstructie op houten palen en houten ontlastvloer. Kade en re m m ing w erkzijn Ondiepe stenen kadew and m et loopplank ov e r talud n a a r rem m ingw erk. Leuvehaven 1604.
voorzien van trekankers. Boompjes 1883. Diepte -6,00 m Rotte P eil (RP, nu NAP -1 m).
Hugo Dill is als r e d a c te u r havens v e rb o n d e n aan S W Z M a ritim e
-a s j
RUEBLE
h a rb Q u h g q ttü m
,11 e a
Refscwalicn caisson qusy wall Waaftaw&ri 1943
u Voor- en naoorlogse ka deconstructies in de W aalhaven van Rotterdam. A an van kelijk een zandgevulde betonnen caisson m e tkad ebovenb ouw van betonblokken en trekankers aan h e tre m m in g w e rk v o o rd e kade. Daarna een stalen dam wand-, geschraagde betonpalen- en betonnen ontlastingsvloerconstructie boven he t talud, h ie r m et de ge deeltelijk w eggebroken vroegere caissonconstructie en een m et 1,15 m toegenom en w aterdiepte.
groei rich ting zee. De g ro n d lag e n w a a ro p k a d e c o n s tru c tie s
haven. Een s taalbram is h et eerste b e w e rk in g s p ro d u c t uit ijzererts.
ge b a s ee rd kunnen w o rd e n v e rlo p e n v a n a f de stad m et de eerste
De tre n d is dat, in plaats van ijzererts, s ta a lp ro d u c te n a a n g e voe rd
p le is to c e n e g ro fk o rre lig e zandla ag op circa 15 m -N A P n a a r de
w o rd e n uit e rts w in g e b ie d e n zoals Brazilië, India en op kom en d e
M a a s v la k te op circa 22 m -NAP. In plaats van houten en stenen
landen, w a a rb ij de to e g e p a s te m u ltip u rp o s e s c h e p e n , a n d e rs dan
b o u w m a te ria le n w o r d t v o o r het e e rst g e b ru ik g e m a a k t van stalen
erts ca rrie rs , re to u rla d in g kunnen m e enem en. De kade, die g e s c h ik t
w a n d p ro fie le n , stalen druk- en tre k a n k e rp ro fie le n en g e w a p e n d e
is v o o r 5 miljoen ton sta a lo v e rs la g per jaar, h e e ft een b e la stin g-
b e to n w a n d e n , -pale n en -vloeren. Er komen s te ig e ra c h tig e , grond-
c a p a c ite it van 150 K N /m 2 (15 t o n / m 2), een kerende hoogte van 23 m
p e n e tre re n d e c o n s tru c tie s m et o v e rb o u w in g van het talud d o or
en een w a te r d ie p te v o o r de kade van 17,5 m -NAP.
palen die v o o r de horizontale kra c h te n g e s c h ra a g d of s ch u in naar
N a a r het w e s te n gaa n d e in h et R otterdam se haven geb ie d nemen
v oren in de grond w o rd e n g epla atst. M e t de g e s ch ra a g d na a r v oren
s c h e e p s - en la d in g fo rm a te n to e, de kaden w o rd e n s te rk e r vo or
g e pla a ts te be ton p a len kan de h orizontale k ra c h t op de ka d e w a n d
hogere v e rtic a le bela stin g e n op de kade, m aa r o o k v o o r t o e n a m e
w o rd e n g e c o m p e n s e e rd d o o r v o o rg e s p a n n e n tr e k a n k e rs n aar een
van h orizontale g r o n d d ru k d o or g ro te re w a te r k e r e n d e hoogten en
w a n d van zoge noe m d e 'd o d e man a n k e rp a le n ’ o n d e r de a chter-
d o or to e n a m e van k ra c hte n van g rote re a fm e re n d e en a fg e m e e rd e
k ra anbaan. Deze c o n s tru c tie is in 1983 t o e g e p a s t bij de k a d e b o u w
s ch ep e n . De kra c h te n op a fm e e rb o ld e rs nemen toe van 10 ton op
van de D e ltate rm ina l aan de E uropahaven ZZ op de eerste M a a s
een zoge n oe m de o lifa nts ko p op een m e e rpa a l in het oude h a v e n
vla kte (MV1). Deze a n k e rc o n s tr u c tie is e c h te r c o m p le x en d u u r en
gebie d in de stad to t 240 ton op een zo g e noe m d e d e m on ta b e le
latere c o n s tru c tie s w e rd e n uitg e vo e rd met stalen tre k - en d rukpalen v a n a f de k a d e b ak n a ar a c h te re n t o t in h et p leistoceen. Voorzie nin g e n, d o o r g e sloten w a n d e n to t v o ldo e n de c o n s tru c tie diepte, w o rd e n g e tro ffe n om k w e l m et v e rlie s van zand o n d e r de kade te vo o rk o m e n . W a te r d ie p te n v o o r de kade, dus o o k kerende h o ogten van k a d e w a n d e n , nemen b e la n g rijk toe, tezam en met k a d eb ela stin g en -ste rkte, zow e l h orizontaal als v e rtic aa l. Landzijdige kra a n ra ilb a n e n w o rd e n , do o r g ro te re o v e rs p a n n ing e n tu s s e n de kraa n p ote n van b ru g kra n e n zoals v o o r b u lk g o e d e re n - of c o n ta in e ro ve rs la g , los van de k a d e c o n s tru c tie g e b o u w d .
Sterke kaden met grote waterdiepten Kaden w o rd e n ro b u u s te r en w a te r d ie p te n v o o r de kaden nemen toe. Zo v in d t sinds 2009 in R otterdam s ta a lb ra m m e n o v e rs la g op MV1 plaats aan de B ram m en ka de aan de zuidzijde van de M is s iss ip p i-
A rtis t im pression van de Bram menkade in de M ississippihaven Z Z op de M aasvlakte I
Links: s ta r aangehecht re m m ingw erk van Azobé aan de Brammenkade. Rechts: dem ontabele gietstalen 'N ieuw e O lifan tskop'breekb outbo ld er voor de Yangtzehaven (bron: Eurotech Benelux).
w a te r n iv e a u n e e m t toe. R otterdam se zeehavens kennen geen sluizen; zij zijn b u iten dijks g e le gen en staan b loot aan ev entuele rijzing van het ze e w a te rn iv e a u . Ten w e s te n van de s to r m v lo e d k erin gen (M a e s la n t- en H arte lke rin g ) liggen de havens volled ig open v o o r z e e w a te rs ta n d e n o n d e r m oge lijk extrem e o m s ta n d ig heden. Zo is bijv o orb e eld de k a de h oo g te v a n het a c h te r de kering g elegen E em havenbasin 3,40 m +NAP, van de B ram m en ka de 4,70 m + N A P en de Europees M a s s a g o e d Overslag (EM O )-te rm in al aan de M is s iss ip p ih a v e n Zuidzijde op MV1 5,00 m +NAP. Deze kade heeft breekboutbolder aan de Yangtzehaven. De w eerstan d tegen erosie
ook een zeer grote w a te rd ie p te . De c o n tra c td ie p te is 24 m -NAP, die
en a fg e g ev e n kra c h te n en e n e rg ie ën van d ra a ie n d e s c h e e p s
kan to e n e m e n to t 29,65 m -NAP.
s ch ro e v e n moet w o rd e n aa n g ep a st. De k a d eh oog te boven het
N a a s t de M a a s v la k te Olie Terminal (MOT) op MV1 aan de a ch tste P etro le um h av e n w o r d t de Gate Terminal g e b o u w d , die v a n a f 2011 d ie nt v o o r N oo rd -E u ro p e s e LNG-import. L an d w in n in g v o o r de o p s la g te rm in a l w e rd u itge voe rd d o or g e b ru ik van g e b a gg e rd zand
”4?
uit de Yangtzehaven. De steig ers, die 'in den d ro g e ’ w o rd e n g e b o u w d , zijn g e s c h ik t v o o r de g ro ots te LN G -sche p e n (type QatarM a x) m et la a d c a p a c ite it to t 266.000 m3, lengte o v e r alles 345 m, en die p ga n g 12,5 m. De M O T is g e s c h ik t v o o r s ch e p e n van 400.000 ton D W T en een die p ga n g van 22 m.
Constructie in den droge S c h a a lv e rg ro tin g van d e e p s e a - c o n ta in e r c a r r ie r s b e te k e n t nu m axim aal een la a d c a p a c ite it van 157.000 ton DWT, c o nta in erc a p a c ite it 13.000 teu, s c h e e p s b re e d te 56,6 m, lengte o ve r alles 398 m, die p g a ng 15,5 m, en een v e rm o g e n dat op de s c h r o e f kan w o rd e n a fg e g e v e n van 80 M W . V oor de kade van de E u ro m a x -co n ta in e rte rm in a l, fase 1 op MV1 aan de Yangtzehaven, die in 2009 g ere e d k w a m (fase 2 ligt op MV2) w e rd een vlakke b e tonnen d ie p w a n d c o n s tr u c tie gekozen. De d ie p w a n d h e eft een dikte van 1,2 m, een hoogte van 32 m, en een EMO-kade, Mississipihaven NZ
p a n e e lb re e d te v a n 7,5 m. Deze keuze stond te g e n o v e r een stalen
äwuüw
K* rar
FEMKPLUN
m tem uoc
L*jhüï!.OÉ MÜ
bui
tlö ö m ^J& K D H S m X T ^
-------*
r
j ä
"
lAlPfr.W -
comwimiE j re* k ó m j t ï . rw i m M**’« c n tiiT H iu c iiim m 73 0G
Links en re chts: Eurom ax-kade m et diepw andconstructie
com biw andconstructie, zoals van de B ram m enkade die ook in een drog e b o u w p u t w e rd g e b o u w d en die b e s ta a t uit een c o m b in a tie v a n stalen buizen (1,4 m 0 x 30 m) en tusse nin g e p la ats te s taalp la nken. De o n tla s tv lo e r van de E urom ax-kade is op de v e rtic a le d ie p w a n d en op n aar v oren g e s c h o o rd e V ib ro p a le n g e p la a ts t en is d o o r g eheide tre k - en d ru ka n k e rs , b e sta a n de uit circa 55 m lange stalen II profie le n die d o or g ro u t in de fu n d a tie la a g w o rd e n v e ra n k e rd , op horizontale bela stin g e n ge sta b ilisee rd . De c o n tra c td ie p te is 16,45 m -N A P en een to e k o m s tig e c o n tra c td ie p te is 19,5 m -NAP. De c o n s tru c tie d ie p te is 22,00 m -NAP. De d ie p w a n d is 'in den d ro g e ’ te r plaatse gegoten, zoals oo k de b o v e n b o u w b e staande uit de k adevoorzijd e m et kra a n ra ilb a a n en de o n tla s tv lo e r in m o n o lith is ch e elem enten van 22,5 ril lang en 18,5 m breed, die te r pla atse zijn gemaakt.
Euromax-kade als model De E u ro m a x -k a d e c o n s tru c tie s ta a t model v o o r de k om ende k a d e c o n s tru c tie s v an de C onta ine rte rm in als van MV2.
B ronnen: d o c u m e n ta tie en a fb e e lding e n H a ve n b e d rijf Rotterdam.
Luchtfoto van M aasvlakte 2 (M V2) in w ording (boven) en artist im pression van M V2 ge ree d (onder). De 'Big A p p le ' van M V i+ 2 om vat overslag van bulkladingr staal, olie, LNG en containers, ge sch ikt voor de grootste scheeps- en ladingform aten.
M lIN
Door Ir. C. M eijer
Procesbeheersing in de Nederlandse scheepsbouw Het deelproject 5 (P5) Procesbeheersing binnen het programma Integraal Samenwerken streeft ernaar het scheepsbouwproces, in al zijn huidige complexiteit, inzichtelijk en beheersbaar te maken. Het onverwachte binnen een proces kan niet worden uitgesloten, maar er kan w el worden ingezet op het beter inschatten van de gevolgen die mogelijke verstoringen hebben.
Het s c h e e p s b o u w p r o c e s , zoals d at pla a tsv in d t in N ede rla nd , w o r d t
v e rs c h u ift het z w a a rte p u n t van de visie op het p ro ce s van
ove r het a lg e m e e n ge ty p e e rd d oo r c o m p le x ite it. Deze c o m p le x ite it
p la tform , via s ectie s, ruim tes en s yste m e n naar f u n c tio n a lite it.
v ra a g t om een g e de g e n en o n d e r b o u w d e aanpak. Dat de s c h e e p s
Tezamen m et de b o ve n sta a n de drie fa c e tte n van de huidige
b o u w d aarin een unie k k a ra k te r heeft, bew ijz e n de vo lg e n d e vier
s c h e e p s b o u w v e r w o r d t het p ro je c tm a n a g e m e n t van de w e r f to t
ond erd ele n.
een co m p lexe ta a k met hoge im portantie .
1. Een com p lex prod u ct: hoge mate van c o n c u rre n tie en v e e l e is ende klanten hebben de m arkt g e s tu w d in de ric htin g van
Procesbeheersing in Integraal Samenwerken
'o n e - o f- a - k in d '- s c h e p e n m et s teeds hogere eisen. In te g e n s te llin g
Het eerste doel van P5 is het in zichtelijk maken van het
t o t bijv o orb e eld de auto- en v lie g tu ig in d u s trie , m oet de
s c h e e p s b o u w p r o c e s . W e lk e p ro ce s se n v in de n er plaats binnen een
e n g ine e rin g w o rd e n te ru g v e rd ie n d op dat ene p roje ct. W e rv e n
s c h e e p s b o u w p r o je c t en w a a r b eïnvloeden die p ro ce s se n elkaar?
zijn g e d w o n g e n grote risico's te nemen en stem m e n d aa r hun
Dat v e rs c h ille n d e p roce s sen binnen een p ro je c t elk a a r ü b e rh a u p t
b e d rijfs v o erin g op af.
beïnvlo eden is v a a k al een eyeopener. Dit inzicht is de eerste stap
2. Complexe p ro du ctie: in de N e d e rla n d s e s c h e e p s b o u w w o r d t o v e rw e g e n d een m odulaire b o u w m e th o d e to e ge p a s t. H ie rd o o r is
naar m e er begrip en in s p ra a k binnen een org a nisa tie. Zinnen als dit doen het goed in een bedrijfsfiloso fie, m a ar ze p ra ktisc h to e p as s e n
het m og e lijk ta lrijke p ro ce s se n parallel te laten pla atsvind e n . Het
m o e t w e l e c h t g eb e u ren . Om alle s u b p ro c e s s e n binnen een w e r f zo
is een uitdaging alle a c tiv ite ite n binnen die p roce s sen in die fase
te laten ve rlo p e n d at niet lokale, m aar tota le o p tim alis a tie het doel
te laten pla a tsvin d en dat ze het meeste bijdra ge n aan een
is, v e re is t dagelijk se in spa n n ing e n d o o r de hele o rg a n isa tie heen.
g e s tro om lijn d to ta a l proces.
M id d e ls het ve rk re g e n inzicht w o r d t bijv o o rbe e ld o n de rzoe k gedaan
3. Complexe in fo rm a tie -u itw is s e lin g : w a a r in a ndere in du s trie ën een
naar in novatieve te c h n ie k e n om b e sta a nd e a fh a n k e lijk h e d e n tussen
n ie u w p ro d u c t v olledig w o r d t o n tw ik k e ld , in c lu sie f prototypes,
p ro ce s se n te o n tk o pp e le n om m eer v rijhe id te re a liseren. Een
v o o rd a t het in p ro d u ctie gaat, zorgt de tijd s d r u k in de s c h e e p s b o u w
v o o rb e e ld hie rvan is het lijmen van n ie t-c o n s tru c tie v e delen om de
e rvo o r d a t de e ng in e erin g p la a tsv in d t to t v e r na de sta rt van
w a rm te - in b r e n g e n d e p ro ce s se n te m inim aliseren.
p ro d uctie . H ie rd o o r m o e t er w o rd e n g e w e r k t met g e fun d e erde
P5 r ic h t zich oo k op het b e h e e rs b a a r ma ken va n het s c h e e p s b o u w
a an n a m e s en is de in fo rm a tie -u itw is s e lin g tu s s en v e rs c h ille n d e
proces. Een k e rn w o o rd hierin is sim ula tie . A ls bekend is hoe een
o n d e rd ele n binnen het p ro je c t van zeer g ro o t belang. 4. Complex p ro je c tm a n a g e m e n t: de positie van de w e r f in het
p ro ce s in elka a r zit, kan d a a r een model v a n w o rd e n g e m a a k t d a t de w e rk e lijk h e id nabootst. D oor op een s c h e m a tis c h e m a n ier m et het
s c h e e p s b o u w p r o c e s is g e ë v olu e e rd van h o o fd u itv o e rd e r to t
p ro ce s om te gaan, w o rd e n de hoofdlijne n zichtbaar. Het doel is dan
c e ntra le p ro je c tm a n a g e r in een w e b van tie n ta lle n c o -m a ke rs. De
om m et h et v e rk re g e n inzicht h et p r o d u c tie p ro c e s te optim alise ren .
inform atie b e h o re nd bij een p ro je c t b e g in t in één ce n tra a l punt,
A an w e lk e k noppen m oe t w o rd e n g ed ra a id om de p ro d u ctie meer
n am e lijk h et pro gra m m a van eisen en het c o n tr a c t m et de w erf,
g e s tro o m lijn d te laten verlo pen?
w a a rn a het u ite e n w a a ie r t in tie n ta lle n rich tin g en , om ten slotte
Ten slotte is een g ro o t deel van P5 g e r ic h t op het v o o rs p e lb a a r
w e e r sam en te komen in dat ene p ro d u c t w a a r al die partijen hun
maken van het p roces. O nder h et kopje Integraal Plannen w o r d t een
kennis en kunde v o o r hebben ingezet. G edurende dat p ro je c t
systeem o n tw ik k e ld om niet alleen e ffic ië n te r en b e tr o u w b a a rd e r te
Kees M e ije r is p ro m o v en d u s aan de TU D elft bij de sectie S ch e e p s p ro d u c tie . Zijn o n d e rzo e k c o n c e n t re e r t zich op planning in de s c h e e p s b o u w .
Figuur 1. Vergelijking tussen de visualisatie van de geplande aanbouw volgorde en de daadw erkelijke situatie
plannen, m a a r v o o r a l om v ro e g tijd ig in z ic h t te krijgen in de ris ic o ’s.
b ela ng rijkste s tra te g is c h e beslissing e n w o rd e n g e nom en, te r w ijl er
Dit laatste o n d e rd ee l w o r d t hierna b re d e r u itg ew e rkt.
ju is t w e in ig in form a tie b e s c h ik b a a r is. Er w o rd e n dus bepaalde
Geen enkele planning klopt
Ten tw e e d e is het, zeker bij de g rote re p ro je cte n , een flin k k a rw e i
r is ic o ’s g e no m en tijd e n s het o pzetten van een planning. Deze zin is niet d ir e c t in s p irere n d v o o r de pla n ne rs in de s c h e e p s
een pla nnin g op te zetten v a n u it het niets. En h o e w e l zelfs
bouw . M a a r er s c h u ilt een die pe w a a rh e id in. Er w o rd e n p la nnin gen
o g e n s c h ijn lijk kleine w ijz ig in g e n aan b e s ch ik b a re inform atie
g e m a a k t w a a rv a n bij v o o rb a a t al bekend is dat h et nooit e x a ct zo
id e a lite r een d ra stisc h v e ra n d e rd e pla nnin g to t re su lta a t zouden
ve rlo op t. Dit kom t o m d a t de pla nnin g g e m a a k t w o r d t v o o rd a t het
hebben, n eigt de p la n n er b e g rijp e lijk e rw ijs n a a r het zoveel m ogelijk
p ro c e s pla atsvin dt, zodat de kennis v an d at p ro ce s en de
in ta c t houden van de originele planning. H ie rd o o r kan de u ite in
o m s ta n d ig h e d e n onvo lle dig is. En één v e ra n d e rin g in een co m p le xe
delijke pla nnin g w a a rm e e w o r d t g e w e r k t v e rre van ideaal zijn.
s c h e e p s b o u w p la n n in g , kan die pla nnin g v olledig om go o ie n. M a a r
Deze o v e rw e g in g e n staan aan de basis v an een n ie u w e methode
w a a ro m w o r d t er dan zoveel energie g e ïnv e s te erd in een derge lijke
v o o r v ro e g tijd ig e pla nnin g op s c h e e p s w e rv e n , o n tw ik k e ld d o o r de
planning? U ite raa rd m oet er ergens w o rd e n bego n n en m et plannen.
TU D elft in s a m e n w e rk in g m et m e e rd e re w e rv e n w a a r o n d e r IHC
Een pla nnin g die niet volle d ig klopt, is altijd nog w a a r d e v o lle r dan
Krim pen S hipyard, IHC M e r w e d e en V eren ig d e S c h e e p s w e r f
geen plannin g. De eerste in s ch a ttin g e n zijn nodig v o o r h et ho g e r
Heusden. Het systeem m o e t m e t min im ale m id d ele n en binnen a fz ie n
m a n a g e m e n t en de kla nt die enkel de grote lijnen w ille n zien. V erde r
bare tijd (bijv o orbe e ld een dag) een b e tr o u w b a re p la nnin g ge n e re re n
w il je zo snel m og e lijk b egin n e n met het in s ch a tte n van ris ic o ’s en
die flexib el o m g a a t met e v entuele w ijz igin g e n. D a a rn a a s t m oe t het
b ijh ouden van vo o rtg a n g . Een eerste pla nnin g w o r d t o pgezet en
model de risico's va n een ge le v e rd e pla nnin g in ka a rt brengen.
w a a r nodig a a n g e p a s t aan w ijz ig in g e n in de be s ch ik b a re inform atie .
De huidige stand van zaken is d at m et enkel een a lge m ee n plan als
Hierin s ch u ile n e c h t e r t w e e grote uitdagin gen.
invoer, een pla nnin g w o r d t g e g e n e re e rd die het w e r k aan het casco
Ten eerste m oeten in het vro e a s te stadiu m van een n r o ie c t v a a k d e
OD de w e r f behelst. Ou basis van een s e ctie -in d e lin a w o r d t een
"ra p -
- .• T
ja a
+ 4
u*E -
Figuur 2. De risico's van eventuele vertragingen in de oplevertijden van secties zich tb aar gem aakt
a a n b o u w v o lg o rd e g e g e n e re e rd die leid t to t de aan- en s e c tie b o u w -
m a n a g e m e n t kan al in de v ro e g s te fa s e s o n d e r b o u w d w o rd e n
planning. M in im a le w ijz ig in g e n in de in v o e r kunnen een to ta a l a ndere
toe g e p a s t. Het kennen van de ris ic o ’s bij een pla nn in g g e e ft ook
u itko m st geven zodat v o o r elke situatie de optim ale pla nnin g w o r d t
rich tin g aan het in te rp re te re n van v o o rtg a n g s ra p p o rta g e s . W e lk e
g e p re se n te e rd . Zo w o rd e n o n te lb a a r veel s c e n a r io ’s ge ë v a lu e e rd
v e rtra g in g kan bijkans w o rd e n g e n e g ee rd en w a a r m o e t er met
v o o rd a t een pla nnin g w o r d t g ekozen om mee v e rd e r te gaan.
v olle k ra c h t w o rd e n b ijgestuurd? W a t zijn de p rioriteiten? Deze
Een p ra ktisc h e to e p a s s in g is bijv o o rbe e ld het sim ule re n van de
v rag e n w o rd e n d o o r dit systeem al vro e g b e a n tw o o rd . Figuur 2
g e v olg e n v a n v e rtra a g d e c o m p o n e n te n . Zo is het m og e lijk snel te
to o n t de u itko m s t van de risico a n a ly se u itg e vo e rd op één planning.
w e te n bij w e lk e b o u w s tra te g ie bijv o o rbe e ld een v e rtra a g d e h o o fd
Bij v e rtra g in g van de groene s e ctie s zijn er nog m o g e lijkh e d en het
m o to r de minste nadelige g e volg en he e ft op het proje ct. Een and e r
p ro je c t op de geplan d e datum af te ronden, te r w ijl v e rtra a g d e rode
v o o rb e e ld is het o n d e rs te u n e n van de keuzes op het gebie d van
s e ctie s zeker g e v o lge n hebben v o o r de to ta le doo rlo o ptijd .
u itbesteding. De strate g ie hie rvan is a fh a n k e lijk van de m o g e lijk
Tot nu toe rich tte h et o n d e rzo e k zich v o o ra l op de c a s c o b o u w . Een
h eden en v o o rk e u r van de w e rf, m a a r h e e ft ook d ir e c t invloed op de
b e la n g r ijk a s p e c t van in te g raa l plannen is e c h te r d at het k e tenbreed
a c tiv ite ite n die pla a tsvin d en op de w e rf. D oor het e ffe c t van
w o r d t a a ng e p akt, dus m et w e r f en co -m a ke rs. M o m e n te e l w o rd e n
v e rs c h e id e n e u itb e s te d in g s s tra te g ie ë n te a n a ly se re n w o r d t een
er s tappen o n d e rn o m e n niet alleen de o u tfittin g s w e rk z a a m h e d e n
g e fu n d e e rd e keuze gemaakt.
mee te nem en in deze v ro e g e pla nnin g, m a a r v o o ra l om de c o
Deze m e thode is niet bedoeld om v e rtra g in g e n van c o m p o n e n te n of
m akers v ro e g tijd ig te b e trekken bij h et in te g ra le p la n pro ces.
a n d ere v e rs to rin g e n te v o o rk o m en . Helaas is één van de w e in ig e
G edurende de o n tw ik k e lin g van dit p la nn in g s ys te e m w o r d t het bij IHC
zekerh e de n aan het begin v an een p roje ct, dat v e rs to rin g e n zich
Krim pen S hipya rd parallel aan de ge b ru ike lijke m etho d e s g e b ru ikt
o n g e tw ijfe ld vo o rdo e n , in w e lke vo rm dan ook. M a a r d e m ethode
en he e ft het al bij d iv erse g e le g e n h e d e n zijn w a a rd e bew ezen.
a s s is te e rt w e l om de g evolgen hie rvan te m in im a lise re n. R isico
P im d M C tm
v o o r to e p a s s in g e n a a w
b o o rd
v a n
s ch e p e n
e n
o ff-s h o re
in s ta lla tie s
L u c t i L j . i n j . j i i i a lg e m e e n .
Beveiliging ( iplra-tfseivsfrtpfs rft iiyi'id’Chti- t h l L W s «oor t » »
O lie f ilie r i
P&ïlfeui ja s . M H a h I f t i l L-JIIIIH
Te) OM vnfcruir 10*5 M S 37 24)
« « « .ro fc n ilr.nl
International M arine A ccid e n t Reporting Schem e M A R S REPORT No. 211 F in e d fo r S u s p e c te d D is c h a rg e o f S ew ag e: M A R S 201025
valve so as to po sitiv ely lo ck the v a lve s in
c h ie f e n g in e e r p r o c e e d e d to install the n e w
During port stay, the s e w a g e tr e a t m e n t plant
the s hut positio n w h ile in port.
gasket. The s e co n d e ng in e e r te m p o ra rily
hig h -le vel ala rm s ounded. The duty en g in e e r
a r ra n g e m e n t is fitte d on the o v e rb oa rd
3. A p p ro p ria te sig nage to be p la c e d n e a r th e
received, the s e co n d e n g in e e r assis ted by the
w it h d r e w from the w o rk p la c e to a ttend to
o pe n e d the o v e rb o a rd valve to pre ve n t the
s e w a g e o v e rbo a rd valves e xp licitly
a n o th e r task, leaving the c h ie f to open the
system from po te n tia lly o v e rflo w in g into the
proh ibitin g d is ch a rg e of s e w a g e w h ile in
c o ve r plate w ith o u t a s sistan ce . As he
engine room bilges. S ubsequently, d u rin g a
po rt limits.
rem oved the holding n uts and pulled at the
PSC in spe ctio n, the PSC o ffic ia l noted this
E d ito r's n o te : The fa c t th a t som e n o n -b io -
c o ve r plate, a fte r c o n sid e ra b le re sis tan c e it
open valve, w h ic h w a s in c o n tra v e n tio n of
d e g ra d a b le d e b ris h a d be e n s ig h te d in the
s u d d enly came a w a y and fell on his little
local reg u la tio n s and im posed a penalty on
sys te m d u rin g p re v io u s m a in te n a n c e a n d the
finger, c ru s hin g it a g a in s t casin g of the FW
the vessel. There w a s no e vide n ce to indicate
s u s p ic io n th a t th is m a y h a ve a c c u m u la te d
generator.
tre a te d s e w a g e had been d is ch a rg e d
a n d a ffe c te d th e e ffic ie n c y o f the s e w a g e
The c h ie f e n g in e e r im m e d ia te ly in form e d the
o v e rb o ard ; how ever, a potentia l fo r s e w a g e
tre a tm e n t p la n t s u g g e sts im p ro p e r fa u lt-
m aste r and firs t aid w a s given at th e ship's
p ollutio n w a s pre se n t due to the open
tra c in g a n d in e ffe c tiv e c o rre c tiv e
hospital. A fte r c o nsu ltin g w ith the company,
o v e rb o a rd valve.
m a in te n a n ce . U n d e r M a rp o l re g u la tio n s ,
the ship w a s dive rte d to the c lo se s t po rt fo r
Inve stig a tion also reveale d th a t w h ile the unit
ve ss e ls w ith fa u lty p o llu tio n p re v e n tio n /
m edica l a s sistan ce , w h e re the ship arriv ed
w a s being c le a ne d earlie r in the m onth, some
c o n tro l s yste m s o r re la te d d e fic ie n c ie s m u s t
a fte r half a day. Flowever, due to extensive
solid n o n -b io d e g ra d a b le items w e re fou n d in
r e p o rt th e s itu a tio n to th e n e a re s t c o a s ta l
c ru s hin g o f the bone and tiss u e s at the tip, the
it. The hig h -le ve l alarm w a s te s te d and fou n d
s ta te im m e d ia te ly on s u ch fa u lt(s ) b e ing
injured fin g e r had to be am pu ta ted .
to be in good o p e ra tio n a l conditio n.
d is co v e re d .
The c h ie f re turn e d on board a fte r tw o days in the hospital and resum ed his full duties after
On the date of the in cid e n t, it w a s s u sp e c ted
F in g e r P a r tly A m p u t a t e d : M A R S 201026
ten days of recovery.
blo cke d w ith debris, c a u sin g the b uild-up of e fflu e n t in the system.
A leak w a s o b s e rv ed from the fre s h w a te r
Root Cause/Contributory Factors
(FW) g e n e r a to r fr o m the v a c u u m drum c o ver
1. No risk a s se s sm e n t c a rrie d o ut prio r to
the s e w a g e pump im pe lle r had beco m e
Root Cause/Contributory Factors
g a s k e t a b o u t a m onth p rio r to the in c id e n t in
1. N o n -c o m p lia n c e w ith c o m p a n y in s tru ctio n s
question. A pp r o p r ia te spa re s had been
w ith regard to s e w a g e d is ch a rg e valve to
o rd e re d in a d v a n ce but th e re w a s a dela y in
be kept lo cked in c e rta in regio ns to co m p ly
th e ir delivery. In the m e a n w h ile , the c r e w
w ith local regulations;
made te m p o ra r y re p a irs to stop the leakage
c o n d u c tin g the task; 2. Ina d e qu a te s u p p o rt/a s s is ta n c e : la c k of as sis ta n c e d urin g handling the heavy steel plate cover;
3. In a pp ro p ria te m a in te n a n ce : dam a g ed
by using s ilic on e s e a la n tt o r e p a ir t h e
gaskets repa ire d and sealed by silic one
s tanding o rd e rs and local p ort a u th ority
dam a ge d gasket.
sealant. Had the a p p ro p ria te g a s k e t been
regula tio ns;
Subse q ue n tly, a fte r the sp are s had been
used, the plates w o u ld have come a p a rt
2. N o n -c o m p lia n c e w ith c h ie f engineer's
easily.
3. Lack of a lo cking d e vice on valve so as to
4. In a d eq u a te e v aluation of c h a n ges to the
pre ve n t u na u th o ris e d op enin g of valve in
steel plate u n d e r h e a t stress: due to b u ild
port.
up of heat stress in the plates, th e y s prang Corrective/Preventative Actions
loose fro m th e ir s e cu rin g positio n w h e n the
1. P re -planning m eeting is to be held w ith all
s tress w a s rele ased suddenly; 5. Delay in rece iving spares.
o ffic e rs and e ng in e ers prio r to en try into p o r t t o make th e m a w a re of all local reg u la tio n s as advised by local a gents, or
C orrective/Preventative Actions
on the basis of in fo rm a tion re ce iv e d from
Fleet in s tru c tio n s p ro m u lg a te d regardin g:
all available s o u rc e s on board. 2. All vessels to ensure t h a t a lo cking
Figure 1. View o f F W ge nerator co ve r pla te com ing o ff the holding studs
1. Risk a s se s sm e n t to be c a rrie d out before u nd e rta k ing tasks, and suitable c ontrol
m e a su res to be tak e n to m in im is e /re d u ce
m o to r h a s b e e n in a d v e rte n tly e n e rg is e d w ith
time, the fixtu re w a s s e pa ra te d fro m its
a dverse c o n se q u e n c e s;
th e m a n u a l h a n d le engaged. These in c id e n ts
c o n n e c tio n box and a re p a ir w a s made using
2. The im p o rta n c e of using only the c o rr e c t re p la c e m e n t g askets and seals. Tem porary means of re p air s hould be avoided. 3. The d a ng e rs of using in a p p ro p ria te sealing
o n c e a g a in h ig h lig h t th e im p o rta n c e o f
insula tio n ta p e to c o v e r some open w ir e s
c o n d u c tin g a c a re fu l ris k a s se s s m e n t a n d a
w ith o u t p ro p e rly re p la cin g the c o n n e ctin g
to o l-b o x m e e tin g , e s p e c ia lly w h e n w o rk in g to
fittin g b e tw e e n the fixtu re and the box. It also
r e c tify fa u lts u n d e r p re s s in g c irc u m s ta n c e s .
a p pe a rs the c o n n e c tio n box w a s not earthed due to the use of plastic cable tie s instead of
m a terial fo r e q u ip m e n t exposed to heat/ p ressure c onditio ns.
F a ta l E le c tr o c u tio n : M A R S 2 0 1 0 2 9
solid metal fa s te n ers .
O ffic ia l re p o rt: e d ite d fro m US C oast G uard
It is vita l all c r e w m em b e rs do th e ir best to
F a c ia l In ju r y C a u s e d b y G a n g w a y W in c h H a n d le : M A R S 2 0 1 0 2 8
M a rin e In v e s tig a tio n : L e sso n s L e a rn e d 03/10.
ensure th e ir s a fe ty as w e ll as th a t of th e ir c o
The US C oast G uard h a s is s u e d a s a fe ty a le rt
w o rk e r s by re porting and a c tin g to c o rr e c t
A c o n ta in e r fe e d e r ve sse l had just berthed at
a b o u t th e im p o rta n c e o f p ro p e rly m a in ta in in g
unsafe con ditio n s. It is also c ritic a l th a t vessel
a te rm in a l fo r c argo o p e ra tio n s and the
a n d re p a irin g v e s s e l e le c tric a l s yste m s
and sh ore side m a n a g e m e n t pe rsonnel
seam an a ssig ned to lo w e r the g a n g w a y
in c lu d in g th o se lo c a te d in in a c c e s s ib le o r
establish and m ain tain e ffe c tiv e p ro g ra m m e s
re po rte d to the duty o ffic e r t h a t the e le c tric a l
c o n fin e d areas.
w h e re unsafe c o n d itio n s like this one can be
w in c h m o to r’s c o n tro ls w e re unreliable.
r e p o rte d ,a c te d upon and e ffe c tiv e ly m anaged.
A c c o rd in g ly , the g a n g w a y w a s lo w e re d
These p rin ciple s have been w id e ly a d o pte d in
m a n u ally by m eans of the w in c h handle and
on board safety m a n a g e m e n t systems. In this
rigged fo r a c ce s s.
incid ent, a hazardous c o n d itio n w a s found,
W ith m in im al m annin g, and the a b s e n ce of a
but the re p a ir w a s gro ssly in a d e qu a te and did
d e d ic a te d e le c tric ia n , the c h ie f e n g in e e r to o k
not e lim in ate the unsafe conditio n.
it upon him se lf to attend to the problem,
A s a re su lt of th is casualty, the Coast Guard
despite having been c o n tin u o u s ly e n gaged in
s tro n g ly r e c o m m e n d s ve ss e l o w n e rs /
m a n o eu v rin g and m a in te n a n c e tasks over the
o p erato rs, port c a p ta in s /e n g in e e rs , c r e w
p revious t w e lv e hours w ith o u t rest.
mem bers, and m arin e in s p ection personnel,
A t a round the tim e he c o m p le te d the e le c tric a l
e s p ecia lly th o s e a s so c ia te d w ith old e r
fa u lttra cing and w a s ready to te s t the w in c h
vessels, to be ale rt fo r s uch hazards and to
motor, the ste v e d o re s ch a n g e d shift and th e re
take im m e dia te a c tion to report, pro p e rly
w a s also a c h an g e of w a tc h at th e g a n g w a y
d o c u m e n t and c o r r e c t any hazardous
w ith a n e w sea m a n ta k in g over.
conditio n.
W h ile the n e w s eam an w a s adju sting the g a n g w a y using the handle to a l l o w t h e n e w s h ift to com e a b oa rd , the c h ie f e n g ine e r
Through th e k in d in te rm e d ia ry o f The
arrive d at the w in c h m o to r c o n tro l stand,
N a u tic a l In s titu te w e g ra te fu lly a c k n o w le d g e s p o n s o rs h ip p ro v id e d by:
situ ate d w ith in a f e w m e tre s fro m the seam an, and w ith o u t th in kin g of the c o n se q u e n c e s, en ergised the motor. The
Figure 2. View o f the dam aged lig h t fixtu re w ith exposed live com ponents
The N o rth o f E ng la n d P & l Club \ The S w e d is h Club \ The U.K. P & l Club \ D e t N o rs k e V erita s \ The M a rin e S o c ie ty &
su dden activ a tio n of the m o to r c au se d the handle to s n a tc h vio le n tly fro m the s e a m a n ’s
In a r e c e n t casualty, a yo u n g m a rin e r employed
Sea C adets \ The B rita n n ia P & l Club \
grip and strike his ja w from b e lo w w ith g re a t
on board a G reat Lakes bulk c a rr ie r w a s e le c
L lo yd 's R e g is te r-F a irp la y - S a fe ty a t Sea
fo rc e , th r o w in g him on the deck. A fte r
tr o c u te d w h ile w o rk in g in a d a rk and con fine d
In te rn a tio n a l
ad m in is te rin g firs t aid on board, the seam an
ca rg o tu n n e l b en eath the ship's c argo holds. M o re re p o rts a re n e e d e d to kee p the
w a s ta k e n ash o re to a hospital w h e re multiple
A n o th e r c r e w m e m b e r w h o w e n t to his aid
fa c ia l f r a c tu r e s w e re d e te c te d resulting in his
also re ce iv ed an e le c tric s h o c k f r o m the same
sch e m e in te re s tin g a n d in fo rm a tiv e . A ll
re p a tria tio n home.
s o u rc e and susta in e d a se rio u s injury.
re p o rts a re re a d o n ly by th e M A R S Co
E dito r's n o te : O v e rw o rk an d fa tig u e m a y h a ve
The in v e stiga tion reveale d the heads of both
o rd in a to r a n d a re tre a te d in the s tric k te s t
c o n trib u te d to th is in c id e n t, c a u s in g a
c r e w m em b e rs had c o n ta c te d a d ec kh ea d
c o n fid e n c e .
m o m e n ta ry la p s e o f c o n c e n tra tio n on th e p a r t
lamp fixtu re th a t w a s d a m a g e d and im p rop e rly
To s u b m it a re p o rt, p le a s e use the M A R S
o f the c h ie f engineer. There h a ve be e n m a n y
repaired. The fixtu re la cked a lig ht bulb, a
R e p o rt Form (M A R S @ n a u tin st.o rg )
s im ila r a c c id e n ts w h e n the life b o a t w in c h
globe, and a guard. It a p p ea rs that, a t one
SCHEEPSBOUW NEDERLAND
Maritiem e Innovatieregeling 2010 gepubliceerd
Overige activiteiten
Er kunnen w e e r innovatieve p ro je cten
• Focus on Turkey (30 juni)
in g edie nd w o rd e n binnen het M a ritie m
• Focus on India (1 juli)
Innovatie Program m a. Om de s e c to r te
• Focus on Russia en Flolland M a ritim (1 juli)
in form e re n o ve r de n ie u w e regeling h e eft NL
• S M M (7 s eptem ber)
Innovatie (voorheen S en te rN o v e m ) samen
• Inkom ende missie Rusland (27 sep te m b e r)
m et het p ro g ra m m a b u re a u van h et M a ritie m e
• S c h e e p s b o u w v o o r n ie t-s c h e e p s b o u w e rs (30 s eptem ber)
Innovatie P rogram m a op 26 mei een
• H andels m is sie M a le isië (9 oktober)
in fo rm a tie b ije e n k o m s t g e o rg a n ise e rd . Tijdens de b ije e n k o m s t w e r d het p ro je c te n b o e k
A a n m e ld e n ? K ijk op w w w .s c h e e p s b o u w .n l
u itg e re ik t m et d aarin een o v e rz ic h t van reeds lopende projecten. Contact: M a r n ix Krikke (m k r@ s c h e e p s b o u w .n l) en David A n in k (d a n @ s c h e e p s b o u w .n l)
w e rk n e m e r s en v a kbo n d en . De s c h e e p s
w o rd e n deze o n tw e r p e n g e p re se n te e rd . Na
b o u w c lu s te r h e e ft m et h et A rb o p ra k tijk b o e k
afloop van het c o n g re s n o m in e e rt de jury
Vaardag 2010: bedrijfsboten gaan sportieve strijd aan
een h a n d v a t om h aar a rb ob e le id te
tw e e o n tw e r p e rs v o o r de VNSI Tim m e rsp rijs
op tim a lise re n .
2010,
Op v rijd a g 18 juni o rg a n is e e rt S c h e e p s b o u w
Contact: David A n in k (d a n @ s c h e e p s b o u w .n l)
s p o rtie ve strijd om de Tjerk H id deszbokaal krijgt d it ja a r een bijz onder karakter. V oor het
Contact: Dorien B eum e r (d b e @ s c h e e p s b o u w .n l)
N e d e rla n d de derde editie van de Vaardag. De
Scheepsbouw Nederland optimistisch over kansen sector
e e rst doen er ook b ed rijfs b ote n mee. Contact:
De N ed e rla n d s e s c h e e p s b o u w c lu s te r w a s in
In geborg J a g t (in j@ s c h e e p s b o u w .n l)
2009 goed v o o r een om zet van 7,3 miljard euro en een w e rk g e le g e n h e id van 34.500 fte. In zijn
Scheepsbouwcluster optimaliseert arbobeleid met arbopraktijkboek
to e lic h tin g op het ja a rve rs la g 2009
Scheepsbouw Nederland
c o n s ta te e r t v o o rz itte r S jef van D o orem alen
S c h e e p s b o u w N e d e rla n d is de
Tijdens de Openbare L e de n ve rg a d e rin g van
va n S c h e e p s b o u w N e d e rla n d dat de
g e zam enlijk e org a n isa tie van de
S c h e e p s b o u w N e d e rla n d op 20 mei is het
N e d e rla n d s e s c h e e p s b o u w o n d e r het
v e re n ig in g v o o r de N e d e rla n d s e
A rb o p r a k tijk b o e k S c h e e p s b o u w aan m e v ro u w
r e c o r d ja a r 2008 p reste e rde , m aar zich nog
s c h e e p s w e r v e n (VNSI) en V erenig in g
M a rg a Zuurbier, d ir e c te u r van de A rb e id s
stee d s op een opva llen d hoog niv eau begeeft.
Flolland M a rin e E quipm ent (FIME) en
in s p ectie a a n ge b od e n . Zij ontving het
V oo r een digitaal b estand van het
is een b ra n c h e o rg a n is a tie v a n FME.
d o c u m e n t uit handen van w e rk g e v e rs ,
S c h e e p s b o u w N e d erla n d J a a rv e rs la g 2009,
S c h e e p s b o u w N e d e rla n d zet zich op
zie w w w . s c h e e p s b o u w .n l.
d a a d k ra c h tig e w ijze in v o o r de b ra nch e en m aa k t zich s te rk v o o r een
Innovatie staat centraal tijdens Ontwerperscongres
positie f m a a ts c h a p p e lijk im ago van de
Op 16 juni v in d t bij de STC-
V oor m e er inform atie:
Group van 13.00-18.00 uur
S c h e e p s b o u w N e d erla n d
het O n tw e r p e r s c o n g re s /
Postbus 138
N ed e rla n d s e m aritiem e industrie.
VNSI Tim m e rsprijs 2010
2700 AC Z o e te rm e e r
plaats. Uit negen
T: (079) 353 11 65
inzendin gen zijn vijf
F: (079) 353 11 55
in novatieve m aritie m e
E: in fo @ sc h e e p sb o u w .nl
o n tw e r p e n g e s e le cte e rd .
I: w w w . s c h e e p s b o u w .n l
Tijdens h et co n g re s
Van de K N V TS -hoofdbestuurstafel het o r g a n is e re n van lezingen en andere
De a lg em e ne le d e n v e rg a d e rin g van onze
W e s s e ls de fu n c tie van v ic e - v o o rz itte r heeft
v e re n ig in g van 16 april kan zonder m e er unie k
aa n va ard . A n d r e Kik, Tom Oomkens, Erik Klok
a c tiv ite ite n de basis v o rm e n van onze
w o rd e n g en o e m d in de m e e r dan h o n d erdja rige
en W e s s e l B akker gaan zich elk op een
v e r e n ig in g , m a a r te v e n s d e o n d e r d e le n die het
g e s c h ie d e n is van de KNVTS. Tijdens deze
a n d ere w ijze inzetten v o o r de v ere n igin g .
d ic h ts t bij de leden staan. Hier kan, d o o r het
v e rg a d e rin g te R otterdam w e rd e n niet m in de r
Op dezelfde eerste v e rg a d e rin g he e ft het
d ire cte c o n ta c t o nderling, de m e e rw a a rd e
dan zeven leden van het a c h tta llig e bestu u r
s c h e id e n d e b e s tu u r ons d e e lg e n o o t ge m a a k t
van onze v e re n ig in g h et beste to t u itdrukking
van de v e re n ig in g gekozen. Een d ergelijk e
v an de lopende zaken, de reeds in gang
komen. W ij hebben ons v o o rg e n o m e n de
v e rn ie u w in g h e e ft n aar mijn w e te n niet
gezette initiatieven en de fo rm a lite ite n die een
a fd eling e n a c tie f te be tre k ken in het fo r m u
e e rd e r p la atsg e v on d e n. Dit is nie t de plaats
b e s tu u rs w is s e lin g m et zich m eebrengt.
leren en im p le m e n te re n van het beleid. Het
om de reden van dit fe n o m e e n te bespreken,
Tevens zijn er a fs p ra ken g e m a a k t om nog v o o r
s e c r e ta r ia a t van de v e re n ig in g d ie n t hierin
d a a r is in de a fg e lo pe n perio de ge n o eg o ver
de z om er to t een eerste v ersie A c tie p la n
een b elangrijke rol te v erv u lle n en het is dan
g e d is cu s s ie e rd , m aa r veel m e e r d e belo fte die
2010/2011 te komen m et in a c h tn e m in g van
ook zeer b e m o e d ig e n d d a t w e sinds een
het inhoudt.
e e rd e r g e fo rm u le e rd e w e n s e n v a n de leden.
aantal m aan d e n w e e r ove r een v o lta llig en
Het is niet alleen een v rijw e l c o m p le e t n ie u w
B ela n g rijk zijn een a n tw o o r d op de g e d iffe
goed fu n c tio n e re n d s e c r e ta r ia a t b e schikken.
bestuur, m aa r v o o ra l een c o m p le e t ve rjon g d
r e ntie e rd e s a m en ste llin g van onze leden in
W ij zullen in de k om ende perio de v e e lvu ld ig
bestuur, da g elijks a c tie f in de b reedte van ons
te rm e n van w e rk z a a m h e d e n , leeftijd en
van ons v e re n ig in g s b la d g e b ru ikm a ke n om u
vakg e b ie d . Het is mij dan ook een g ro o t
bela n g ste llin g , de w e n s e lijk h e id van m eer
op de hoogte te houden van de o n tw ik k e lin gen. Rest mij het s ch e id e n d e b es tu u r te
g e no e g e n te m eld en d at w e in onze eerste
o n d e rlin ge d ie n s tv e rle n in g en de fu n c tie van
ve rg a d e rin g van 21 mei to t de v o lg e n d e t a a k
mo de rn e c o m m u n ic a tie m id d e le n .
bedanken v o o r alles w a t zij v o o r de
v e rd e lin g hebben besloten: o n d e rg e te k e n d e
Essentieel in onze visie op de o n tw ik k e lin g
v e re n ig in g h e e ft g edaan.
voorzitter, w a a rb ij M a rtijn N ie u w e n h u is de rol
van de v e re n ig in g in de k om ende ja ren is een
van s e c re ta ris op zich h ee ft ge n o m e n, A rn o u t
h e rw a a r d e r in g van de rol van de afdelin gen.
Damen die van p e n n in g m e e s te r en N ic k
Dit zijn nie t alleen de insta ntie s die middels
W ille m Laros, v o o rz itte r
N ieu w e leden KN VTS juni 2 0 1 0 Voorgesteld en gepasseerd voor het GEWOON LIDMAATSCHAP H.
Akse
D ire c to r - Svitzer Salvage IJ m uide n
W .J. Otten
J.R.H. Smit
2e W T K - V ro o n Offshore S erv ic es B reskens
DGA - Tolsmit BV Tolk amer
M o le n w a t e r 24, 4511 BN B reskens
Europakade 3, 6916 BG Tolkamer
V oo rg e s te ld d o o r A. de Groot
V o o rg es te ld d o o r A. Kik
A fd e lin g Zeeland
A fd e lin g N oord
B re d e ro de 10, 4007 XB Tiel V oo rg e ste ld A. Kik
B.K. S ew la l
A fd e lin g Rotterdam
D e v e lo p m e n t E n g i n e e r - IHC D redgers K inderdijk
R. B ie rs te k er
Otto V e r d o o rn p la a ts 66, 3067 AR R otterdam
Kapitein - Redwis e
V oo rg es te ld d o o r A. Kik
Oostdijk 41,1461 DT Z.0. B ee m ste r
A fd e lin g Rotterdam
R ectificatie In h et m e in u m m e r is bij " B e s lu ite n en m e d e d elin g e n v a n u it de A LV " gem eld
V o o rge s te ld d o or A. van Buijtenen
d at de h e e r Fred Peeters als n ie u w lid
A fd e lin g A m s te rd a m
van de k a sco m m issie is aan g etre d en . Dit m o et zijn: de he e r F.C. (Fred) Petersen.
N om inaties KN VTS Schip van h et Jaar Pr ijs 2 0 1 0 De Koninklijke N ed e rla n d s e V e ren ig in g van
• O ntw erp
De com m issie n o m in e e rt s ch e p e n v o o r de
Tech n ici op S ch e e p v a a rtg e b ie d h e e f t t e r
Innovaties in het schip, v o rm g e vin g ,
S chip van het J a a r Prijs in de cate g o rie ë n
g ele g e n h e id van h a a r ho n d e rd ja rig bestaan in
uitrustin g, la ad /lo ss y ste m e n of operaties,
zeevaart, b inn e n va a rt, ja c h tb o u w , visserij en
mei de 1998 de KNVTS Schip van het J a a r
als eerste o n tw e r p op de markt, als eerste
s p e ciale v a a rtu ig e n (b ijv oorb ee ld dredgers,
Prijs ingesteld. Deze p restig ie uze prijs w o r d t
van een n ie u w e serie s ch e p en , im p a c t op
o ffh o re -s u p p o rts c h e p e n , sle epboten,
ie d e r j a a r to e g e k e n d en u itge re ik t aan een in
de markt.
v a a rtuig e n , marine). In to ta a l n o m in e e rt de
te c h n is c h o p z ich t in n o v a tie f s chip d at in
• B ouw proces
co m m issie m axim aal drie s ch ep e n . De
N e d e rla n d is o n tw o r p e n en g rote n d e e ls
Extra m oe ilijkh e ids g ra a d v o o r de w e rf,
co m m issie kan m e e rd ere s ch e pe n in een
a fg e b o u w d in de brede bete ke nis van het
bijzondere vorm e n van s a m e n w e rk in g
c a te g o rie nom in e ren , e c h te r m axim aal één
w o o rd . V orig ja a r ging de prijs naar de fa s t
tus s e n b e trokken partijen, nie u w e vorm en
per s che e p s ty pe .
c r e w s u p p lie r Dona A ng e la M a ria T.
van fin a n cie rin g .
De N e d e rla n d s e m aritiem e s e c to r is zeer
• Duurzaam heid
In 2010 w o r d t de prijs w e d e ro m u itg e re ik t op het M a ritie m A w a r d s Gala en is een
innovatie f. Een n om in atie van u w schip biedt
Energie be spa re nd e a s p e c te n in
a u th e n tie k m odel van een flu its ch ip , een in
u de kans u w be d rijf op dit punt extra te
v o o rts tu w in g en rom pvorm , emissie,
v ro e g e r e e u w e n s u c c e s v o lle , zeilende
o n d e rs c h e id e n en u w o n tw e rp , mensen en
b a lla s tw a te r m a n a g e m e n t en overig e
vra c h tv a a rd e r. Door middel van g e ric h te PR
m ilie u aspe cte n.
w o r d t een en a n d e r o n d e r de a a n d a c h t van
n a tu u rlijk u w klant, extra in de s c h ijn w e r p e rs te zetten. Heeft u in h et ja a r 2009 een
• V eiligheid
de va km ed ia g e b r a c h t w a a r o n d e r een
te c h n is c h in n o v a tie f s chip o p g e le v erd , stu u r
V e rb e te rin g in de v eilig h e id van het schip,
dan u w n om in atie zo snel m oge lijk in aan het
betere v o orz ie n ing e n of a rb e id so m sta n d ig
Ik zie u w v o o rd r a c h t v o o r het schip van het
a dres van de KNVTS.
heden.
ja a r g a a rne t e ge m o et.
Een b e o o rd e lin g s c o m m is s ie , b e s taande uit
s p e ciale editie bij S W Z M a ritim e .
• Economie
v o o ra a n s ta a n d e fu n c tio n a ris s e n uit de
A a n d a c h t v o o r de sig n fo r s e rv ic e ,
De v o o rz itte r van de b e o o rd e lin g s c o m m is s ie ,
m aritie m e be drijfsta k, s e le c te e rt het m eest
o p tim a lis a tie o p b re n g s te n , re du ctie
A.H. H u b re g tse
b aa n b re k e n d e schip op basis van de v o lg e n d e
o p e ra tio n e le kosten, m in d e r b ra n d s to f
criteria:
v e rb ru ik , v e rh o o g d e inzetbaarheid of b e tr o u w b a re a a nk o m sttijd e n.
In m em oifam
"S W Z M a r it im e " is o n d e r m ee r de p erio d ie k van de Koninklijke N e d e rla n d s e V ere n igin g v a n T e c h n ic i op S c h e e p v a a rtg e b ie d , o p g e r ic h t in 1898. " S W Z M a r it im e " v e rs c h ijn t elf maal per jaar. Het lid m a a ts ch a p van de KNVTS b e d ra a g t € 7 5 ,0 0 per jaa r in c lu s ie f dit perio die k. Het
In april 2010 overleed op 84-jarige
g e e ft u de v o o ra a n k o n d ig in g e n van de m aand e lijkse lezingen, te houden op v ie r v e rs c h ille n d e
leeftijd de heer G. Baas uit Bilthoven.
pla atsen in N e d e rla n d en korting op v e rs c h ille n d e a c tiv ite iten . U kunt zich op geven als lid
Hij w a s ruim 46 ja a r lid van de KNVTS.
b ijd e a lg e m e e n s e c re ta ris van de KNVTS, M a th e n e s s e rla a n 185, 3014 HA R otterdam , e-mail: s e creta ris .k n vts @ plan e t.n l o f via het a a n m e ld in g s fo rm u lie r op de w e b s ite : w w w . k n v ts .n l.
Maritim e Search
Dirkzwagers
DUTCH PORT G U I D E 2010 Al meer dan 125 jaar is Dirkzwager's Dutch Port Guide het meest informatieve en overzichtelijke naslagwerk voor de Nederlandse havengebieden. Op compacte wijze vindt u hierin een schat aan actuele en onmisbare informatie over de havens van o.a. Amsterdam, Dordrecht, Harlingen, Moerdijk, Rotterdam, Scheveningen, Terneuzen en Vlissingen.
Arbeidsbemiddelinq_______
Elektronica_________
IPS Group
bachm arin*
w w w .ipspersonnel.co m
IPS Group - Interocean Personnel Services R ivium B ou le vard 46 2 9 0 9 LK C a p e lle aan den IJssel T e !:+31 (0 )1 0 447 94 94 F a x :+31 (0 )1 0 23 5 78 78 w w w .ip s p e rs o n n e l.c o m in fo @ ip s p e rs o n n e l.c o m
Crew management_________
Dirkzwager's D U TC H PO R T GUIDE 2 0 1 0 biedt u vele voordelen: • • • • • •
Alles in één: compacte pocket guide! Altijd up-to-date: gratis digitale nieuwsbrief & vernieuwde website Actuele en onmisbare informatie over de havens Bundeling van alle Nederlandse havens in één uitgave en op één website Belangrijk overzicht van organisaties in en om de havens Uitneembare havenkaarten
Q-Shipping BV O ever 7 3161 GR Rhoon in fo @ q -s h ip p in g .n l w w w .q -s h ip p in g .n l
Dieselmotoren, onderhoiids- en reparatieapparatuur_________
Bachmann electronic V e n d e lie r 65-69 39 05 PD V e e nen daal Tel.+31 (0)85 21 0 550 E -m ail r.e p ska m p @ b a c h m a n n .in fo w w w .b a c h m a n n .in fo C on tact: R onald Epskam p B achm ann e le c tro n ic , an in te rn a tio n a lly a c tiv e h ig h -te c h co m p a n y w ith 40 ye ars e x p e rie n ce , h e a d q u a rte rs in F eldkirch (A u stria ), p ro vid e s c o m p le te system s o lu tio n s fo r th e w in d energy, m ach in e b u ild in g and m a rin e & o ffs h o re te c h n o lo g y fie ld . The v e ry ro b u s t system re ceive d H A LT/H ASS, GL, UL, TUV, (BV, LR, A B S , DN V pe nd in g ) c e rtific a tio n s . The re a ltim e m u ltita s k in g OS p ro vid e s en ough p o w e r fo r e x c e lle n t p e rfo rm a n ce !
Experts & Taxateurs_________
@ Doldrums Doldrums B.V.
m Holland Diesel Maassluis B.V. G overt van W ijn k a d e 40 3 1 4 4 EG M a a s s lu is Tel.: 010-591261 1 Fax 0 1 0 -5 9 2 9 1 5 5 E -m ail: in fo @ h o lla n d d ie s e l.n l w w w .h o lla n d d ie s e l.n l
Dieselmotoren verkoop en reparatie
M a rin e & T echnical S urveyors W a a ls tra a t 26 3087 BP R otterd am T e l.+ 3 1 -(0 )1 0 -4 2 9 9 5 9 0 Fax +31 -(0 )10-429 668 6 E-m ail: o ffic e @ d o ld ru m s b v .n l w w w .d o ld ru m s b v .n l
V erw eij Hoebee Groep e x p e rts en ta x a te u rs op schee ps- en w e rk tu ig k u n d ig g e b ie d m a rin e su rve yors and c o n s u ltin g en g in e e rs
VERWEIJ & HOEBEE
Cummins Holland B.V.
Bestel nu voor € 28,50 (i.p.v. € 38,50) Voor bestellingen k u n t u contact opnem en m et de klantenservice van M e d ia Business Press, tussen 9 .0 0 -1 2 .0 0 uur, op telefo o n n u m m e r 010 - 289 4 0 08. O f stuur u w gegevens naar klantenservice@ m bp.nl o.v.v. DPG 2010. O f bestel via de w ebsite:
www.dutchportguide.com
O liv ijn 800 3 3 1 6 KH D ordre cht Tel 0 7 8-6 18 1200 Fax : 0 7 8-6 17 6579 E -m ail: in fo @ cu m m in s .c o m w w w .c u m m in s .c o m
K a n to o r A m ste rd a m O sd orp er Ban 17 BC 1068 LD A m ste rd a m T e l.+ 3 1 -(0 )2 0 -6 1 0 7 2 6 0 Fax + 3 1-0(20)-6196461 E-m ail: in fo @ v e rw e ij-h o e b e e .n l
D. HOEBEE B.V. K a n to o r B a re n d re c h t A c h te ro m 66 2991 CV B a re n d re c h t Tel. +31 -(0)180 -62 323 6 Fax +3 1 -(0 )1 8 0 -6 2 0 1 7 8 E-m ail: in fo .h o e b e e @ v e rw e ij-h o e b e e .n l
M aritim e Search
Explosie ventielen
Luchtaanzuigsystemen
V o k e s -A : r
V o k e s -A ir
L id iir
V o k es-A ir BV Filter- en B escherm tech niek P ostbus 309 3 4 0 0 AH IJs s e ls te in N ijv e rh e id s w e g 15 3401 M C IJs s e ls te in T e l.+31 (0)88 - 86 5 37 24 F a x +31 (0)88 - 86 5 37 00 w w w .v o k e s -a ir.n l / w w w .v o k e s a ir.c o m E x p lo s ie v e n tie le n (b la s t va lv e s), g a s d ic h te a fs lu ite rs , NBC filte rs , CO, filte rs
Hefkolom/Sectiebouw________ Coops en N ieb org BV P ostbus 226 96 00 AE Hoogezand Tel. 05 98 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 24 27 E -m ail: in fo @ c o o p s -n ie b o rg .n l w w w .c o o p s -n ie b o rg .n l
M u lti Engineering N.V. K a p e la n ie la a n 13d 91 40 Tem se (B) T e l.0 0 32 - 3 - 71 0 58 10 Fax 00 32 - 3 - 71 0 58 1 1 E -m a il: in fo @ m u lti.b e
M aritime Engineering________
L R O U f
V o k es-A ir BV Filter- en B escherm tech niek P ostbus 309 34 00 AH IJs s e ls te in N ijv e rh e id s w e g 15 3401 M C IJs s e ls te in T e l.+31 (0)88 - 86 5 37 24 F a x +31 (0)88 - 86 5 37 00 w w w .v o k e s -a ir.n l/w w w .v o k e s a ir.c o m G e c o m b in e e rd e lu c h tin la a t m et d ru p p e lv a n g e r en c o a le sce r filte r, filte rs v o o r lu c h tb e h a n d e lin g
Navaltec
Coops en N ieborg BV
M arine Engineering Service B.V.
P ostb us 226 96 00 AE Hoogezand Tel. 05 98 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 2 4 27 t-m a il: s a le s@ co o p s -n ie b o rg .n l w w w .c o o p s -n ie b o rg .n l
N a v a lte c Engineering S ervice B.V. K a rd o e n h o f 1 31 93 JD H oo gvlie t-R T t e l . : +31 (0)10 43 8 04 38 fa x : +31 (0)10 43 8 27 17 E -m ail: in fo @ n a v a lte c .n l w w w .n a v a lte c .n l
i
H u b e l M a r in e B.V. Vessal Registration - M arine Sunreyors
Hubel M a rin e BV Karel D o o rm a n w e g 5, 2nd Floor 31 15 JD S chiedam Tel. 010 - 45 8 73 38 Fax 010 - 45 8 76 62 E -m ail: e rik @ h u b e lm a rin e .c o m
Hubel M a rin e BV
Q -Shipping BV O ever 7 3161 GR Rhoon in fo @ q -s h ip p in g .n l w w w .q -s h ip p in g .n l
Nautical & Technical Management________
* * M a r lft$ h lp M a n a g e m e n t
M a rk van S ch aick M a rin e S ervices N ie u w e W a te rw e g s tra a t 7 3 1 1 5 HE S chiedam Tel. + 3 1(0)10 40 9 05 99 Fax +31(0)10 40 9 05 90 E -m ail: in fo @ m a rkva n sch a ick.n l w w w .m a rk v a n s c h a ic k .n l
Lastoevoegmaterialen________
m
Miller. IT W W eld in g Products BV E d iso n stra a t 10 3261 LD O u d -B e ije rla n d Tel. 0 1 8 6 - 64 14 44 Fax 0186 - 64 08 80 E -m ail: in fo @ itw -w e ld in g .n l w w w .itw -w e ld in g .c o m
H o g e la n d s te rw e g 14 9936 BH Farm sum P ostbus 86 9930 A B D e lfz ijl Tel. 05 96 63 39 22 Fax 0596 63 39 29 e -m a il: m s m @ m fm a rin e d iv is io n .ril w w w .m fm a rin e d iv is io n .n l
Maritiem e elektronica_______
llljle w ifn & e A le w ijn s e M a rin e System s P ostbus 49, 6500 A A N ijm e g e n Telefoo n: + 3 1 (0 )2 4 3716571 Fax: + 3 1 (0 )2 4 3 7 1657 0 w e b s ite : w w w .a le w ijn s e .n l e m a il: a m s @ a le w ijn s e .n l O ne -stop shop in systeem in te g ra tie (n ie u w b o u w , re fit, se rvice & on derhoud , n a v ig a tie en c o m m u n ic a tie P rodukten).
Maritiem e Training
M aritiem e,
Q -S hipping BV O ever 7 3161 GR Rhoon in fo @ q -s h ip p in g .n l w w w .q -s h ip p in g .n l
OA ♦ LIM D A L A S S IS T B.V. P a ra lle lw e g 1 2 4 - 12 1948 NN B e v e rw ijk Te l:+ 3 1 251 271 765 a s s is t@ lirn d a l.c o m - Vessel re g is tra tio n (e.g. S ie rra Leone, St K itts & N e vis, G e o rg ia , P anam a, Vanuatu) - C o n su lta n cy (S u p e rin te n d e n t) - N aval A rc h ite c ts - S urveyors - P & l, d a m a g e , p re -e n try , on- and o ff h ire and o th e r ty p e of surveys
Scheepsreparatie____________
G roenendijk & Soeterm eer G ro o th a n d e ls g e b o u w E-7 P ostb us 29 156 3001 GD R otterd am Tel. 010 - 413 08 52 Fax 010 - 413 08 51 E-m ail: in fo @ g ro e n s o e t.n l
ar:
Navaltec Marine Engineering Service B.V.
N a v a lte c Engineering S ervice B.V. K a rd o e n h o f 1 31 93 JD H o o g vlie t-R T Tel. +31 (0)10 43 8 04 38 Fax +31 (0)10 43 8 27 17 E-m ail: in fo @ n a v a lte c .n l w w w .n a v a lte c .n l
Oliefilters
Jaargang 131 ® mei 2 0 1 0
Karel D o o rm a n w e g 5, 2nd Floor 31 1 5 JD S ch ie dam Tel. 010 - 45 8 73 38 Fax 010 - 45 8 76 62 E-m ail: e rik @ h u b e lm a rin e .c o m
Naval Architects Consulting Engineers_________________
Nova C ontract K a n a a ls tra a t 7 1975 BA IJm u id e n Tel. 0 2 3-5 30 29 00 E -m ail: n c o t.m a ritie m @ n o v a c o lle g e .n l w w w .n o v a c o n tra c t.n l/m a ritie m
H u b e l M a r in e B.V. Vessel Registration - M arine Surveyors
M a rin Ship M a n ag em e n t B.V.
Krukas-, drijfstang-, motorblokreparatie
Scheepsregistratie
Maritime Support & Consultancy
Maritiem e Dienstverlening
ij« !*
Scheepsluiken/ luikenkranen
V o k e s -A ir
N ico verk en H olland b.v. A lg e ra s tra a t 20 31 2 5 BS S chiedam The N e th e rla n d s T e l.+ 3 1(0 )10 -23 8 0999 Fax + 3 1(0 )10 -23 8 0990 E-m ail: s h ip re p a ir@ n ic o v e rk e n .n l w w w .n ic o v e rk e n .n l S p e c ia lis e d in ove rh a u l o f a ll ty p e s of m ain and a u x ilia ry e n g in e s, in clu d in g a tta c h m e n ts i.e. go ve rn o rs, tu rb o c h a rg e rs , fu e l e q u ip m e n t and th e sa le s o f sp are p a rts and e n gines. W e a re c a p a b le of c ra n k s h a ft an d c y lin d ric a l g rin d in g , lin e b o rin g , hard c h ro m iu m p la tin g , co n n e c tin g rod re p a irs and o th e r e n g in e e rin g w o rk s and re p a ir a c tiv itie s . Due to th e c o m b in a tio n of ou r h ig h ly s k ille d se rvice e n g in e e rs w h o o p e ra te 2 4 /7 w o r ld w id e and ou r e n g in e e rin g w o rk s in our w o rk s h o p , N ico v e rk e n is a b le to g ive fu ll se rvice to ou r cu sto m e rs .
V o k es-A ir BV Filter- en B escherm tech niek P ostb us 309 34 0 0 A H IJs s e ls te in N ijv e rh e id s w e g 15 3401 M C IJs s e ls te in T e l. +31 (0)88 - 86 5 37 24 F a x +31 ( 0 )8 8 -8 6 5 37 00 w w w .v o k e s -a i r. n I / w w w .v o k e s a ir.com B ra n d s to f- en s m e e ro lie filte rs ,c o a le s c e r filte rs , o lie n e v e la fs c h e id e rs vo o r c a rte r v e n tila tie
47
M aritim e Search
Schroefaskokerafdichtingen
Technisch B ureau U ittenb ogaart BV B ru g w a c h te r 13, 3 0 3 4 KD R otterd am Tel. 0 1 0 -4 1 1 4 6 1 4 , Fax 010 - 4 1 4 10 04 E -m ail: in fo @ tb u .n l
Software____________________
LogicVision LOGIC VIS IO N B.V. H akgrien d 18b P.O. Box 95 33 7 0 AB H a rd in xv e ld -G ie s se n d a m The N e th e rla n d s T e l. +31 (0 )1 8 4 - 6 7 7 588 F a x +31 (0)1 84 - 677 599 E-m ail: m .d o n k e rs lo o t@ lo g ic v is io n .n l w w w .lo g ic v is io n .n l Logic V is io n is a M ic ro s o ft Gold C e rtifie d P a rtn e r sp e cia lize d in th e m a ritim e indu stry. W e d e v e lo p m o d u la r b u ilt, v e rtic a l s o lu tio n s based on M ic ro s o ft D ynam ics™ NAV. T his re s u lts in branch re la te d m o d u le s th a t s u p p o rt you in yo ur d a ily o p e ra tio n s.
Veiligheid
Voor al uw maritieme zaken
OUrilSAFE U nisafe M a rin e Firefighting & Safety Equipm ent
M a rin e S ervices w w w .s u rve yo rs.n l
T in n e g ie te rs tra a t 7 - 9 31 9 4 AL H o o g vlie t T e l.+31 (0)1 0-2 95 27 10 F a x +31 (0)1 0-2 95 2709 E-m ail: u n is a fe @ to ta l-c a re .n l W e b s ite : w w w .u n is a fe .n l
P.O. Box 21 19 1990 AC V e lse rb ro e k T e l:+31 (0 )2 3 5 4 9033 5 E -m ail: in fo @ su rve yo rs.n l - S ta tu to ry su rve ys on b e h a lf o f v a rio u s fla g s ta te s (P anam a, S ie rra Leone, C am bo dia etc.) - C lass su rve ys fo r v a rio u s non-I.A .C .S . c la s s s o c ie tie s - I.S .M . co d e S .M .C . and D.O.C. a u d its on b e h a lf of v a rio u s fla g s ta te s - Flag S ta te In sp e ctio n s (A .S .I.) B arbad os, P anam a, V anuatu. - P & l, da m a ge, p re -e n try , on- and o ff hire and o th e r ty p e o f surveys
Verwarmingssystemen, verkoop en onderhoud
HE A TM ASTER H eatm aster bv In d u s tria l & M a ritim e h e a tin g system s G ro te n o o rd 1 3342 GS H e n d rik Ido A m b a c h t Postbus 252 33 40 AG H e n d rik -ld o -A m b a c h t T e l.+ 31 7 8 - 68 23 404 F a x + 31 78 - 68 23 403 E m ail: in fo @ h e a tm a s te r.n l w w w .h e a tm a s te r.n l H ea tm a ste r, y o u r h o tte s t in n o v a to r
Staal-IJzer Gieterij___________
Q FI I lo r d
Vessel Management________
A llard -E urope NV V e e d ijk 51 B -2300 Turnho ut E-m ail: in fo @ a lla rd -e u ro p e .c o m w w w .a lla rd -e u ro p e .c o m
g f T .T if.T i B ureau V eritas b.v. V is s e rs d ijk 223-241 3011 G W R otterd am P ostbus 27 05 30 0 0 CS R otterd am Tel. 010 2 8 2266 6 Fax 010 241 1000 E -m ail: h rm n ld @ n l.b u re a u v e rita s .c o m
Voorstuwinq schepen_______
VOITH Engineered reliability.
Voith Turbo B.V.
lo w s grster
K o p p e ls tra a t 3 7391 A K TW E LL0 P ostbus 201 7 3 9 0 AE TW E LL0 T e l.+31 (0) 5 7 1279 600 F a x +31 (0 )5 7 1 2 7 6 4 4 5 E -m ail: v o ith n e d e rla n d @ v o ith .c o m In te rn e t: w w w .n e d e rla n d .v o ith tu rb o .n l
Lloyd's Register W e e n a Z uid 170 30 12 NC R otterd am Tel. 0 1 0 - 201 8 4 47 Fax 010 - 4 0 4 55 88
n * Stall wil* V&* Ffrjfd'y
n u na
Yacht Management_________
Q -Shipping BV O ever 7 3161 GR Rhoon in fo @ q -s h ip p m g .n l w w w .q -s h ip p in g .n l
Q -S hipping BV O ever 7 3161 GR Rhoon in fo @ q -s h ip p in g .n l w w w .q -s h ip p in g .n l
Colofon SWZ M aritim e w ordt uitgegeven door de Stichting Schip en W erf de Zee (SWZ), waarin participeren de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied (KNVTS) en de Stichting de Zee. SWZ M aritim e is tevens het verenigingsblad van de KNVTS. SWZ is de eigenaar en de uitgever van de tite ls Schip & W e rf de Zee en SWZ M aritime. Het bestuur van SWZ w ordt gevormd door de participanten in SWZ, die elk vier bestuursleden benoemen u it de doelgroepen van de lezers en bestaat uit de volgende personen: Namens de KNVTS: Prof.lr. S. Hengst, voorzitter (onderwijs) Ir. J.R. Smit, penningmeester (KIVI/NIRIA) Ir. S.G. Tan (MARIN) Ing. H.P.F. Voorneveld (VNSI) Namens de Stichting de Zee: Mr. G.X. Hollaar (Kon. Vereniging van Nederlandse Reders) Capt. F.J. van W ijnen (Nederlandse Vereniging van Kapiteins te r Koopvaardij) H.J.A.H. Hylkema (Nautilus NL) Ing. F. Lantsheer (KNMI) V e rs c h ijn t 11 m a a l p e r ja a r
R e d a c tie A d v ie s ra a d : Mevr. A.A. Boers, M . de Jong, Ir. E.W.H. Keizer, Ir. G.H.G. Lagers, Mr. K. Polderman, E. Sarton, T. W estra, J.K. van der W ie Ie A a n S W Z M a r itim e w e rk e n re g e lm a tig m ee: J.L.A. van A alst VADM b.d., M. de Jong, H.S. Klos, Ir. G.H.G. Lagers Ir. C.J. Verkleij, H.Chr. de W ilde R e d a c tie a d re s : Mathenesserlaan 185, 3014 HA Rotterdam, telefoon 010 - 241 74 35, fax 010 - 241 00 95, e-mail
[email protected] Website: www.swzonline.nl U ïtg e e fp a rtn e r: Media Business Press; Judith Verbeek. Molenbaan 19,2908 LL Capelle aan den IJssel, Postbus 8632,3009 AP Rotterdam, telefoon 010-289 40 08 (abonnementen), 010-289 40 75 (overig), fax 010-289 40 76, e-mail:
[email protected] A d v e r te n tie - e x p lo ita tie :
Media Sales Support Lian Gebhardt, verkoopleider Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam telefoon 010-2894084, fax 010-2894061 e-mail
[email protected] Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
uitsluitend plaatsvinden door tw ee maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode een aangetekende b rie fte sturen naar: Mathenesserlaan 185,3014 HA Rotterdam voor leden van de KNVTS, Postbus 8575, 3009 AN Rotterdam voor leden van Nautilus NL, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam voor overige abonnees. M oet het verzendadres gewijzigd worden, stuur dan het etiket m et verbeterd adres terug. L a y -o u t en d ru k :
Thieme MediaCenter, Rotterdam Hoewel de informatie, gepubliceerd in deze uitgave, zorgvuldig is uitgezocht en w aar m ogelijk is gecontroleerd, sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid u it voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. R e p ro re c h t: Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de uitgever.
ISSN 1876- 0236
H o o fd re d a c te u r: Ir. C. Dirkse E in d re d a c tie : M.R. Buitendijk-Pijl MA
A b o n n e m e n te n :
R e d a c tie : Ing. H.R.J. Akerboom, G.J. de Boer, M. van Dijk, H.R.M. Dill,
Nederland € 102,75, buitenland € 141,65 (zeepost), € 150,10 (luchtpost). Losse exemplaren € 17,50. Studentenabonnement € 39,95 (alleen met bewijs van inschrijving). Alle prijzen zijn excl. btw. Abonnementen worden to t wederopzegging aangegaan. Opzegging kan
Mevr. Ing. A. Gerritsen, Ir. J.H. de Jong, Ir. W . de Jong, Capt. H. Roorda, Ing. S. Sakko
P R I N T "~ n Y T 9 4 » > 'i> a r » o n a
^
'
I
■
JL'
11
f l " i
B ic jtiii i s « « N c d c ila iM k c r e d e r ij, g e s p K ia lis e e r d in h e i m 'i e i i f w i i d c tr a n s p o r t o v e r ï c c v a n 2 w a r e e n b ij la n d e r e b d m g e n v a n p r o je c lla d in g c n D e C a ig o s u p e r in te n d e n t w e r k t v a n u ll h e t h c K d d k a n lu ü r In A m s te r d a m . D a a r w i> id e o d e la a d - e n lo s o p e fa iie s v a n d e iw a fe H la É n g s c h e p g n v o o r b e r e id . W a a r n o d ig b e g e le id e n cd lh du iu l-i ju d e * e o p e f a tie s le r p la a ts e , e rg e n s In d e w e r e td . D e w e r k z a a m h e d e n w o r d e n n iq e v o é id in n a u w e s a m e n w e r k in g m e i s d ilp , k k in l e n s lu w a d o o r s . W if v r a g e n :
> M a r t lim t e m e o p le id in g o p H B O nm uu. E rv a rin g als b l e s tu u r m a n m e i p ro je c t e n i w a r e lad tm g . 2d e e n 1s te s lu u r lie d e n lo n d e i dew etvariiwi k u iw v m o o k s o llic ite re n , Li w w t e f l « i slaaft g s ^ t e W o m a a f t b o w d v j i i B iy liH « h e p e n -dexc m a i w \ $ u p t e
g a d u c c fflfe ï t f t o f m e « d « e
r e iie n , w a a r n a in t e r n e o p le id in g to l la d in g a n s p e c tc o r k a n v o lg e n * le a m s p ir il. o p l& s s in g ^ g e ric h l, lÈ e x ib c l, lo y a a l, g e e n P lo t S m e n ta lite it, a c iu ia a t * g e e n b e r w a a r le g e n v e e lv u ld ig r e ile n * v a a rd ig m e t d e w m p u t c f , u ils le k e r K fe b e h e e rs in g v a n d e N e d e r fa n é s e e n E n g e ls e la a i w i j b ie d e n : * e e n in te r n e o p le id in g , a fg e s t e m d o p o p le id in g e n w v a n n g . w a a r b ij a lle la c e t t e n v a n h e l v a k a a n b o d k e r n e n * e e n w a lb a a n m e t 'v o ld o e n d e a fw is s e lin g * u its te k e n d e s a la rië rin g e n s e c u n d a ir e a r b e id s v o o r w a a r d e n ,
Solliciteer per e-mail: jobs.-: bigliltshipping.com ol per pos E: BijjLifi Shipping &.V., Postbus H W t 1000 CN Amsterdam, I.3.V. de hees A. fe te n e . Of kijk op www.brgli-flihiipping.com
H M M f r lira 17 tlfr
,mJ f f t y n rfjüiïjifhrrjrJi»#
Wider knowledge Deeper insights. Broader horizons. Only 160 qu.Uny training « n k « p yowr people up 10' dale wiiti (he lat.£« d*¥«k>0rneflis in Our coftjwnify rsnoving indu-Mry W * driver MilOrcd. C0ur«4 Ihit ifMurt r&il IF# Ktf-iarid - HrAmi^ (Hitt ffe#piAg in * fu ly r* 0/1 Eh* rn v ir« ifidl/Hry W ith » g l*b *l £&mfifiy«>ty &1 «*(»»15 d e d o M d i & q u ^ i n y -and « f e i y , w v e f l » f » i«*iH o f ehcHte l e w c a n m j k h .
F ù r t h e ù r t lir e g T r a i n i n g q u u r i t t i n R û t l É r t l a ir t :
Classification and S tatu to ry Surveys S e p te m b e r 1 3 -1 5 ,2 0 1 0 N ovem ber 1^3, 2 0 1 0 Decem ber 6 - 8 , 2 0 1 0
Ship Hew Construction November 9 - 11. 2010 Risk; M anagem ent and Incident Investigation
November 1 6 - 10, 2010
11,0 Maritime labour Convention O c to b e r 4 - 5 . 2 0 1 0
Eleclrical and Control Engineering
November 2 9 - 3 0 , 2010
November 2 Î - 24, 2010
The Essential D ry Pocking Course
Shaft Alignment Course November 22 - 2 3 , 2010
d au b er 12 - 14, 2010 Mull Inspection, Damage and Repair t t i a b * 18 20, 2 0 1 0
For fu rth er inform ation, pricing details and registration, p le in e e-m ail nUmarinfltrainin
[email protected] o r call +31 (0)10 224 8590
v m w lf.org/marine-*raining
