-1-
Van ’t Kerkplein Een uitgave van de dorpskerken Renesse en Noordwelle Herfsteditie 2014 no.205 Inhoud Overdenking bij Genesis 12, 8 ..........................................................- 2 In memoriam.....................................................................................- 3 Korte berichten..................................................................................- 5 Boeken .............................................................................................- 7 Over de restauratie van het orgel in de kerk te Renesse...................- 9 Het moeilijke Nederlands ................................................................- 11 Start van het nieuwe zangseizoen 2014/2015.................................- 12 Dwarse overdenking (44) ................................................................- 14 Steuntje nodig? ...............................................................................- 14 Vrijwilligers bedankt! .......................................................................- 15 Mag ik u voorstellen: Cor Muller ......................................................- 16 Van de kerkrentmeesters ................................................................- 19 Israël en Palestina ..........................................................................- 19 Kringwerkprogramma seizoen 2014/15...........................................- 21 Vredeswandeling in de Westhoek ...................................................- 23 Godsdienstonderwijs op de openbare school..................................- 23 Collecterooster................................................................................- 24 Kerkdiensten...................................................................................- 26 Adressen kerkelijke instanties: ........................................................- 28 -
Kopij voor het volgende nummer inleveren: uiterlijk 28 november. Bij voorkeur middels e-mail
[email protected]
-2-
Overdenking bij Genesis 12, 8 “Hij bouwde er een altaar voor de Heer en riep er zijn naam aan”. Op de startzondag voor het nieuwe seizoen, 21 september 2014, beginnen we in de kerk met een vervolgserie van Abraham-verhalen. Abraham wordt wel de vader aller gelovigen genoemd, van Joden, Christenen en Moslims. Als je 50 jaar bent, “heb je Abraham gezien”, word je wijs, leer je met andere ogen naar de werkelijkheid kijken. Abraham staat aan het begin van een lange geloofsgeschiedenis en van de eerste eredienst, waarbij de Naam van de Heer, JHWH, wordt aangeroepen. Ook van Kain en Abel wordt verteld dat zij een offer brachten (Genesis 4,3) en van Noach (Genesis 8,20), dat hij een altaar bouwde, toen hij de ark verliet na de zondvloed, als nieuw begin voor de aarde. Maar door Abraham wordt voor het eerst bewust de Naam van de Heer aangeroepen en kun je spreken van een eredienst in de notendop. De priester-schrijver van Genesis 11,27 vertelt hoe Abram aanvankelijk met zijn vader Terach in Ur der Chaldeeën woont, het land van de latere ballingschap, het huidige Irak. Het land van de torenbouw, de hoogmoed, de verwarring, de verstrooiing, het misverstand, het onbegrip. Misschien staat het tot op vandaag wel voor dat deel van de wereld, dat ons van nature in het bloed zit en waaruit we ons los moeten maken willen we God ontdekken? Daar, in Ur, blijkt dat Sarai, de vrouw van Abram, onvruchtbaar is, geen toekomst heeft. Vervolgens besluit vader Terach om met Abram, Lot en Sarai Ur te verlaten en op weg te gaan naar Kanaan, het huidige Israël. Er staat niet bij waarom Terach vertrok. Voelde hij zich er niet meer thuis of niet meer veilig? Unheimisch? Was het zijn nomadische trekgeest? Onrust? Hoe het ook zij, Terach komt niet verder dan Charan, in het noorden, waar tegenwoordig de terreurbeweging Is(is) zo tekeer gaat. Daar sterft Terach uiteindelijk. En dan volgt de roeping van Abram, de diepere beweegreden, om niet halverwege te blijven in het land van ballingschap, ook al was hij er al aan gewend geraakt. Een diepere stem in Abram zegt hem: Trek weg uit dit land en ga naar het land van belofte dat Ik je wijs. Daar zul je vruchtbaar worden en tot zegen zijn. Hoe lang heeft Abram geaarzeld, getwijfeld of hij het met
-3-
die (vreemde) stem zou wagen? Hoeveel inspraak hadden zijn naasten? Het wordt niet vermeld. Abram ging uit Charan weg, op weg naar Kanaän. Het blijft een typerende beeldspraak voor “geloven”: “vanwege een Stem op weg gaan, in vertrouwen op de belofte van de zegen”. Te midden van alle onzekerheid, onzichtbaarheid, teleurstelling. Als Abram dan uiteindelijk in Kanaän komt, bij de eik van More, in Sichem, verschijnt hem daar de Heer. Voor het eerst? Hoe? Wat is dat voor een verschijnen? Het wordt niet beschreven. Maar de belofte van de zegen wordt daar opnieuw aan Abram bevestigd, een moment van herkenning, herontdekking, van geloofservaring. Daarom bouwt Abram daar zijn eerste altaar, als verwijsplek naar Godservaring. Vervolgens trekt hij verder zuidwaarts en tussen Bethel (“huis van God”) en Ai (“puin”) “bouwde hij (opnieuw) een altaar voor de Heer en riep er zijn naam aan”. De eerste gebedsplaatsen zijn gesticht. Dat zulke plekken van inmiddels eeuwenoude Godservaring ook de dorpskerken van Renesse en Noordwelle mogen zijn of worden. Dat we niet alleen tijdens onze vakanties opbreken en op weg gaan, of tijdens een pelgrimstocht, maar dagelijks op durven staan, tegen de tijdgeest in. Dat we gevoelig worden of blijven voor een diepere stem in ons bestaan, die ons roept, de weg wijst. Dat we Gods weg durven gaan, in vertrouwen, op hoop van zegen. Want het geloof is de (vaste) grond van wat je hoopt en het bewijs van wat je niet ziet, aldus de kernachtige samenvatting uit de Brief van Hebreeën 11,1 . En dat dan de eredienst op zondagmorgen, in het hart van het dorp, zo’n herkenningsmoment mag zijn van Godservaring, te midden van de nodige bondgenoten, die ook onderweg zijn. “Met hart en ziel vieren en verbinden”, zo luidt het landelijk thema voor deze startdienst. Maar, wij zijn de eersten niet! ds. Piter Goodijk
In memoriam Overleden is op 5 juli op 61-jarige leeftijd in zijn woning op bungalowpark ” Horizon” aan de Hoogenboomlaan te Renesse Martin Fennet. De crematieplechtigheid vond plaats in besloten kring. Martin was jarenlang een gewiekste ondernemer. Samen met zijn broer Guus runde hij vele jaren de winkel van Fennet op camping “Julianahoeve” in Renesse. Daarna bouwde hij, samen met zijn vrouw Lieneke, strandtent “C’est la vie” op in
-4-
Westerschouwen. Uiteindelijk strandde zijn huwelijk en raakte hij aan lager wal aan de “Horizon”. Daar hield hij zich staande, met wat vriendenhulp om hem heen, met zijn trots of schaamtegevoel, ook met zijn typerende humor. C’est ma vie, zou hij kunnen zeggen! Uiteindelijk maakte een aneurisma een einde aan zijn uitzichtsloze leven. Wij wensen Lieneke, zijn kinderen Ramon, Stephanie, Nigel en Remy, zijn broer Guus en diens familie, en allen die hem, vooral ook de laatste tijd, nabij waren veel sterkte . Zet een orchidee voor je raam in plaats van een kaars, zouden zijn laatste woorden kunnen zijn. Dat hij rust mag vinden bij God. Overleden is op 7 juli op 86-jarige leeftijd Anna Berbera Wandel- van Kooten, van de Mauritsweg 15. De crematieplechtigheid vond plaats op 12 juli te Middelburg. Daar belichtten haar kinderen haar levenswandel en las een kleinkind een gedicht voor haar. Geboren in Noordgouwe, verloor ze op 5-jarige leeftijd al haar vader. Daar heeft ze zich dapper doorheen geslagen met de rest van de familie, met haar levenslange vrolijkheid en positiviteit. Haar man Leen, die in 2005 overleed, leerde ze kennen op de zangvereniging. Wat hebben die twee wat afgefietst. Overal wist Anna van te genieten, ook van haar tuintje met bloemen, kabouters en vogelhuisjes. En ze was een trouwe deelneemster van de ouderensoos in het dorpshuis. In juni had ze nog een prachtige vakantieweek met dochter Ineke. Een dag na thuiskomst werd ze getroffen door een CVA, waardoor ze in het ziekenhuis terecht kwam en vervolgens nog enkele dagen in de Cornelia. “Jij was een mens met een hart van goud, waar ieder van houdt”, schreven de kinderen op de rouwkaart en bevestigen velen uit ons dorp. Zij is geborgen bij God, zo getuigt haar gedenkster op het gedenkkleed in de kerk. Wij wensen haar kinderen, Lenie en Nico (Mauritsweg), Ineke (Oranjehof), Ad en Marion (Lindelaan) alle goeds. Overleden is, na een ernstige ziekte, op 10 augustus op 80-jarige leeftijd in zijn woning aan de Ingridstraat 10 in Noordwelle Cornelis Johannis Hart. Zijn begrafenis vond plaats op 15 augustus in Noordwelle, na een afscheidsdienst in de kerk onder leiding van ds. Goodijk. Daar werd zijn gedenkster door zijn kleindochters op het gedenkkleed gespeld, hield zoon Edwin een toespraak en ook Ed Heije, namens de dorpsraad, waar Kees lange tijd deel van uitmaakte. Kees was voorzitter van de ouderensoos in Noordwelle, waar ik hem goed leerde kennen, bijvoorbeeld tijdens de legendarische Kerstvieringen. Ook was Kees jarenlang de voortrekker van
-5-
het dauwtrappen op Hemelvaartsdag. Kees was iemand met een enorme wilskracht, een sterke familieband en gewiekst, met gevoel voor humor. Zo paste ds. Goodijk de Lezing uit Matteus 15,21-28 toe op zijn leven. We luisterden met een volle kerk naar muziek van André Rieu, Wim Sonneveld, Amigo’s, Glenn Millar en Vera Lynn. Kees genoot nog volop van zijn 55-jarig huwelijksfeest en zijn 80e verjaardag, vorig jaar. Dat de goede herinneringen zijn vrouw Sjaan, alsmede zijn (klein)kinderen, onder wie zijn dochter Yvonne op de Ingridstraat 20, mogen troosten in dit zware verlies. Overleden is op 21 augustus op 91-jarige leeftijd Hans Albert Jachmann te midden van zijn dierbaren in zijn woning aan de van Kloosterweg 4 in Renesse. De crematieplechtigheid vond plaats op 26 augustus te Middelburg, na het luiden van de kerkklok als afscheidsgroet uit Renesse. Hans was een geboren Rotterdammer en trouwde in 1950 met Riet ter Haar, die in 2011 overleed. Sinds 1982 woonden ze in Renesse. Hans heeft jarenlang bij Philips gewerkt en ontdekte bijvoorbeeld het mechanisme, waardoor een platenspeler automatisch afsloeg. Hij bouwde ook zelf voor zijn gezin hun eerste T.V. Verder rookte hij graag een pijpje en genoot hij van een glaasje witte port. Tot het laatst toe was hij helder van geest. Frank ging iedere dag trouw een uurtje bij zijn vader langs. Donderdagmiddag 21 augustus is hij vredig ingeslapen in het bijzijn van zijn zoons. Wij wensen zijn zoons Hugo, Koen en Frank (Hogezoom 170) en hun familie, op wie Hans zeer gesteld was, alle goeds ds. Piter Goodijk.
Korte berichten Moderamen: vergadert zo mogelijk elke eerste maandag van de maand Kerkenraad: vergadert zo mogelijk elke tweede dinsdag van de maand. Indien u iets voor de kerkenraadsvergadering wilt inbrengen, graag vóór de moderamenvergadering melden bij de predikant (461384) of bij de scriba (06 34 28 40 81,
[email protected] ) Dorkas Kledingadressen: Renesse:
Fam. I. Lemsom, Kromme Reke 14, tel. 461475
-6-
Noordwelle: Fam. I.J. van Nieuwenhuyze, Lokkershofweg 5, tel. 461372. Dorkas is u zeer dankbaar voor nog goede gebruikte kleding. Het blijkt dat hier doorlopend tekort aan is. Wel is het noodzakelijk dat u de zakken dichtbindt en/of de kleding in gesloten dozen doet. Dit voorkomt veel narigheid. Bij voorbaat hartelijk dank. Dorpsmaaltijd: Op zaterdag 20 september wordt er weer een maaltijd georganiseerd voor alle inwoners van Renesse en alle leden en vrijwilligers van de kerk van buiten ons dorp. Toen de Jacobuskerk in 2006 haar 500-jarig bestaan vierde werd deze Dorpsmaaltijd voor het eerst georganiseerd. Dit leverde veel enthousiaste reacties op zodat besloten werd dit óm het jaar te herhalen. En zo werd een nieuwe traditie geboren. Daarom wordt u weer van harte uitgenodigd deel te nemen aan deze maaltijd rond de kerk van 16.30 uur tot 19.30 uur. Een aantal ondernemers/inwoners uit Renesse voorziet ons weer van de nodige materialen; meubilair, servies, bestek, kramen enz. enz. Evenals de vorige keer wordt er een kleine bijdrage van u gevraagd; €7.00 voor volwassenen en € 3,50 voor kinderen van 10 jaar en jonger. In het midden van dit blad vindt u een opgaveformulier. Om organisatorische redenen wordt u vriendelijk verzocht dit formulier mét gepast geld in een enveloppe in te leveren tot/met maandag 17 september a.s. tijdens kerkdiensten (doos achter in de kerk bij de Liedboeken), bij de pastorie op Kromme Reke 4, of bij de huisartsenpraktijk, Jan van Renesseweg 6. Wij rekenen op uw komst, zegt het voort! Startzondag: De jaarlijkse Startzondag vindt dit jaar plaats op 21 september. Wij volgen het landelijk startzondag-thema “met hart en ziel vieren en verbinden”. Resteert ons u van harte uit te nodigen aanwezig te zijn, wij hopen op uw komst. Dorcas Voedselactie 2 - 9 november 2014: Dit jaar organiseert Dorcas voor de negentiende keer de Dorcas Voedselactie: een actieweek waarin duizenden mensen zich vrijwillig inzetten voor voedsel en voedselzekerheid voor de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. De Dorcas Voedselactie vindt plaats rondom de Dankdag voor gewas en arbeid. Dorcas ziet Dankdag als een uitgelezen moment om stil te staan bij onze niet vanzelfsprekende welvaart en om onze dankbaarheid te tonen door om te
-7-
zien naar de allerarmsten in de wereld. Dit staat ook in de missietekst van Dorcas, Mattheüs 25:31-46. Voedsel voor nu en voor later: Tijdens de Dorcas Voedselactie 2014 zamelen duizenden vrijwilligers voedsel en geld in voor de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. Dorcas helpt de allerarmsten hiermee op weg naar zelfredzaamheid en zorgzaamheid. Zij kunnen een opleiding volgen, begeleiding krijgen op de arbeidsmarkt en een beroep doen op microkrediet om zaaigoed, vee of gereedschap mee te kopen. Zo verdienen zij brood op de plank voor zichzelf en voor anderen. Dorcas heeft ook aandacht voor mensen die door ziekte, ouderdom, beperkingen of rampen niet voor zichzelf kunnen zorgen. Zij ontvangen maaltijden, zaaigoed of een kip, geit of koe. Zo zorgt Dorcas voor voedsel voor nu en voor later. We hopen dat ook u weer mee wilt werken aan een goede opbrengst. Zaterdag 8 november kunt u van 11.00 – 13.00 uur voedsel brengen in het koor van de kerk te Renesse. Ook staan er vrijwilligers in de Jumbo supermarkt, aan hen kunt u ter plekke levensmiddelen afgeven. Mocht u op deze dag niet in de gelegenheid zijn en toch graag uw bijdrage leveren aan deze actie, is het mogelijk dit in de actieweek af te geven bij de fam. Lemsom, Kromme Reke 14. Bejaardensoos: Graag ook aandacht voor het begin van de ouderensoos in het dorpshuis: vanaf 16 september, 14.00 uur. Vervolgens om de week op dinsdagmiddag. Nieuwe leden zeer welkom. "Je bent nooit te jong om de saamhorigheid op de soos te versterken!” Meer info bij secretaris Riet de Feiter op Wilhelminaweg 20 Frans Dudok, scriba
Boeken Nadat we in 2011 van start zijn gegaan met het organiseren van een Boekenmarkt is er bij de organisatie heel wat gebeurd met het product: “BOEK”. Onze gedachtengang was: als we één of twee keer een grote boekenverkoop houden zijn we wel door het grootste gedeelte van onze (toenmalige) voorraad heen. Niets is minder waar. Hoewel er op zo’n markt werkelijk vele honderden boeken uit de kerk naar leesgrage mensen uit Renesse en verre omgeving verhuizen, groeit de voorraad boeken nog steeds. En daar zijn we heel blij mee. We merken telkens weer dat inwoners van Renesse bij het opruimen van boekenkasten, bij verhuizingen, bij
-8-
leegruimen van woningen denken aan onze boekenmarkt en een afspraak maken om boeken te brengen of dat we ze ophalen. Kwam de vraag op tafel: hoe nu verder? Zo is het idee geboren om achter in de kerk een grote boekenkast te plaatsen en daarin een 300 kwalitatief goede boeken te koop aan te bieden. Zou het lukken? Zouden mensen, die de kerk komen bekijken, geïnteresseerd zijn in onze boeken? Zouden ze bereid zijn daar ook het gevraagde bedrag voor te betalen? Het was best spannend de eerste weken. Zit er wat in het gelddoosje? Papiergeld halen we bijna dagelijks op. Binnen niet al te lange tijd waren de eerste € 100 binnen, en toen waren we gerustgesteld. Het gaat slagen. Al vrij snel raakte de bodem van de dozen met uitgezochte boeken zichtbaar. Dat betekende: Werk aan de winkel. Het werk bestond om de grote voorraad die opgeslagen ligt weer verder uit te sorteren. Dat hebben we inmiddels twee keer gedaan. Maar daar bleef het niet bij, de aanvoer van nieuwe boeken werd gelijk op kwaliteit gewaardeerd en in reserve gehouden. En zo zijn we er in geslaagd de boekenkast steeds goed gevuld te houden. Stoppen we dan met de boekenmarkt? Helemaal niet. Geen sprake van. Er is zoveel materiaal, wat niet geschikt is voor de boekenkast maar prima is voor een boekenmarkt. Boeken, in een lagere prijsklasse. Of hele series uit b.v. de Zo rommelig is het bij ons niet!
bouquetreeks, veel stripboeken, veel documentaires. We hebben voor de lagere schooljeugd een grote voorraad boeken uit de school van Noordwelle gehad. Kortom voor elk wat wils. Noteer daarom nu al in uw agenda: Boekenmarkt Renesse. Zaterdag 29 november 2014 geopend van 10.00 uur tot 15.00 uur. De oliebollenbakkers hebben beloofd deze dag weer supervroeg uit de veren te komen om deze lekkernij voor u te gaan bakken. In het koor zal weer heerlijke erwtensoep te nuttigen zijn, maar ook koffie en thee met wat lekkers erbij. Er zullen ook weer leuke dingen te koop zijn, wellicht goed om te komen winkelen voor de decemberdagen.
-9-
O ja, ik vergeet nog wat. Naast boeken ontvangen we ook regelmatig CD’s en DVD’s, daar zijn ook liefhebbers voor, dus nemen we die ook in onze handel op. Heeft u boeken, CD’s en/of DVD’s waar u vanaf wilt, neem dan kontakt op met Wim van der Waal, Telefoon 461745 of mail naar
[email protected]. De opbrengst van de boekenmarkt komt ten goede aan de Kerk en aan het Kerkkoor. Wim van der Waal.
Over de restauratie van het orgel in de kerk te Renesse Het orgel is gebouwd in 1882 door de firma Oberlinger in het Duitse Windesheim. Een eeuw later, op 1 maart 1982 wordt door de kerkenraad een orgelcommissie ingesteld om de broodnodige restauratie voor te bereiden en te begeleiden. Voorzitter wordt M.J.Schaleven, leden zijn J.H.Blom, mevr.J.Lemsom en de toenmalige organist van de Jacobuskerk, Lex Zeedijk. In juni van dat jaar moet de kerkenraad echter concluderen dat, gezien de financiële situatie, een nieuw orgel ondenkbaar is. Men stuit ook op veel moeilijkheden bij de restauratie. Een daarvan is al de keuze van de professionele adviseur. Schakelt men de landelijke orgelcommissie in, dan is men gebonden aan hun adviseur. Men wil echter Dirk Jansz.Zwart en met diens benoeming wordt de landelijke orgelcommissie buiten spel gezet. Toch gaat men door met plannen voor een eventuele restauratie.
- 10 -
Men neemt contact op met de bouwer van het orgel in Duitsland, maar die wijst een verzoek af. Later blijkt deze firma echter als orgelbouwer failliet te zijn gegaan. Men laat nu Nederlandse firma’s inschrijven. Er wordt maar mondjesmaat gereageerd. Uit de weinige inschrijvingen wordt de goedkoopste gekozen, de firma Leeflang te Apeldoorn. Vanuit de kerkelijke gemeente komt een bezwaarschrijven tegen de restauratie. De bezwaarmaker vindt dat in deze tijd, waarin zoveel geld voor andere goede doelen nodig is, geen geld besteed moet worden aan een orgelrestauratie. De kerkvoogdij wil wel verder gaan, maar stelt als limiet fl.100.000 terwijl de restaurateur al een begroting heeft gemaakt van fl.123.000. Het is dus laveren voor de orgelcommissie. Gelukkig komen regelmatig fondsen voor de restauratie binnen. 1 Juli 1985: de restauratie gaat fl. 143263,41 kosten. Er ontbreekt nog fl. 29000 Met tien tegen 1 wordt in de kerkenraad besloten door te gaan. De orgelkas zal worden gerestaureerd door de firma Braber b.v. Voor het schilderwerk kan subsidie worden gekregen, maar dan moet de kas in imitatie-eiken worden geschilderd. Met tegenzin wordt daar dus voor besloten. 1 maart 1986: Het orgel wordt met een feestelijk concert van onze adviseur Dirk Jansz. Zwart en van onze vaste organist Lex Zeedijk in gebruik genomen. 13 mei 1986: het geschatte tekort is fl. 391 De orgelcommissie kan na vier jaar werk toch tevreden terugblikken. Henk Blom
- 11 -
Het moeilijke Nederlands
Men spreekt van één lot, en verschillende loten, maar 't meervoud van pot is natuurlijk geen poten. Zo zegt men ook altijd één vat en twee vaten, maar zult u ook zeggen: één kat en twee katen? Laatst ging ik vliegen, dus zeg ik vloog. Maar zeg nou bij wiegen beslist niet: ik woog, want woog is nog altijd afkomstig van wegen, maar is dan 'ik voog' een vervoeging van vegen? Wat hoort er bij 'zoeken'? Jazeker, ik zocht, en zegt u bij vloeken dus logisch: ik vlocht? Welnee, beste mensen, want vlocht komt van vlechten. vlechten. En toch is ik 'hocht' niet afkomstig van hechten. En bij lopen hoort liep, maar bij kopen geen kiep. En evenmin zegt men bij slopen 'ik sliep'. Want sliep moet u weten, dat komt weer van slapen. Maar fout is natuurlijk 'ik riep' bij het rapen. Want Want riep komt van roepen. Ik hoop dat u 't weet en dat u die kronkels beslist niet vergeet. Dus: kwam ik u roepen, dan zeg ik 'ik riep'. Nu denkt u: van snoepen, dat wordt dan 'ik sniep'? Alweer mis, m'n beste. Maar u weet beslist, dat ried komt van raden, raden, ik denk dat u 't wist.
- 12 -
Komt bied dan van baden? Welnee, dat wordt bood. En toch volgt na wieden beslist niet 'ik wood'. 'Ik gaf' hoort bij geven, maar 'ik laf' niet bij leven. Dat is bijna zo dom als 'ik waf' hoort bij weven. Zo zegt men: wij drinken en en hebben gedronken. Maar echt niet: wij hinken en hebben gehonken. 't Is moeilijk, maar weet u: van weten komt wist, maar hoort bij vergeten nou logisch vergist? Juist niet, zult u zeggen, dat komt van vergissen. En wat is nu goed? U moet zelf maar beslissen: beslissen: hoort bij slaan nu: ik sloeg, ik slig, of ik slond? Want bij gaan hoort: ik ging, niet ik goeg of ik gond. En noemt u een mannetjesrat nu een rater? Dat geldt toch alleen bij een kat en een kater. Je ziet, onze taal beste dames en heren, is, net zoals zoals ik al zei, best moeilijk te leren! Start van het nieuwe zangseizoen 2014/2015 Op donderdag 18 september start het Kerkkoor Renesse met de repetities voor het nieuwe zangseizoen. Vol verwachting zien we uit naar het repertoire wat Liesbeth Franken aan de zangers en zangeressen zal voorleggen. Kunnen we allemaal de stemmen weer op orde krijgen na een pauze van ruim vier maanden? Is iedereen weer aanwezig? En zeker niet onbelangrijk, zijn er nieuwe leden die het koor komen versterken? Zou wel ontzettend leuk zijn natuurlijk. Onze begeleider Kees Groenleer is gelukkig hersteld verklaard en Kees neemt zijn vertrouwde plek achter de piano weer in. Christine Aegidi heeft een knie-operatie ondergaan, maar ik twijfel er niet aan dat zij ook zittend
- 13 -
haar altpartij vol enthousiasme zal vervullen. Christine haar grote hobby is zingen, niet alleen bij ons koor maar bij nog een aantal bekende koren op Schouwen-Duiveland. Volgens mij zingt zij dagelijks van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Maar zij is niet de enige die in meerdere koren zingt. We hebben dames die in een koor van Vrouwen van Nu in Noordwelle zingen, we hebben 2 bassen die ook het koor van Scharendijke van hun zangtalenten laten genieten. En dan heb ik het over Aad Hubregtse en Cees Padmos, die een paar weken terug, samen met 2 Scharendijkse dames een prachtig concert hebben gegeven in hun dorp. We hebben ook een lid in Middelharnis, die daar zelf dirigente is van een koor. Noem ik ook nog Liesbeth en Henk Franken die hun zangkwaliteiten laten horen in Kaleidoscoop, dan is mijn conclusie dat het 50-jarig Kerkkoor Renesse vele talenten in huis heeft. Ik denk dat ik nog wel iemand heb vergeten. Maar al deze muzikale mensen kunnen alleen maar een koor vormen als er ook mensen bereid zijn mee te zingen op een wat lager niveau, zoals ondergetekende bijvoorbeeld. Ik verklap nog wat optredens die het komende seizoen te verwachten zijn. Naast het traditionele optreden in de kerstnachtdienst denken we in nog een viertal diensten onze medewerking te verlenen. We hopen eindelijk ook weer eens tijd vrij te kunnen maken om in het Verzorgingstehuis Duinoord van ons te laten horen. We moeten nog even afwachten of onze plannen ook passen in de plannen van kerk en Duinoord. Wat zou het daarom leuk zijn als u binnenkort ook mee komt zingen. De repetities zijn elke donderdagavond van 20.00 uur tot 22.00 uur in het koor van de kerk. Mogen we alvast een stoel voor u reserveren? Tot ziens. Wim van der Waal.
- 14 -
Dwarse overdenking (44) De Westhoek is in rep en roer. Er wordt minder verdiend, want de zestienen zeventienjarigen blijven weg. Ze gaan naar oorden waar ze wel laveloos opgeraapt kunnen worden. Zie de t.v.-serie Zon, zuipen, ziekenhuis. Een deel van de jeugd van deze leeftijd geeft er kennelijk niet om, dat ze de controle over zichzelf helemaal kwijtraakt en vindt gezondheid blijkbaar niet belangrijk. Alarmerende berichten van de doktoren en deskundigen hebben geen vat op dit deel van de jeugd. Zelfs de dokter merkt de vermindering, zegt Anton Krijnse Locker. Hoe moet ik dat opvatten? Vindt hij het ook jammer, net als de ondernemers? Of vindt hij het juist gemakkelijk, dat hij niet midden in de nacht uit bed gehaald hoeft te worden, omdat de drank iemand zodanig heeft geveld, dat men zich toch zorgen begint te maken? Meer dan tien jaar geleden riepen ook de ondernemers in het dorp dat Renesse een familiebadplaats moest worden. Was dat soms niet gemeend? Want nu lijkt het er haast op, dat men helemaal niet is voorbereid op zo’n familiebadplaats. Er wordt steen en been geklaagd. Het had allemaal langzamer gemoeten met de invoering van die vermaledijde wet. Of helemaal niet. Tien miljoen minder verdiend!! De EHBO-post minder werk, de dokter minder werk enz. Moet ik nu echt concluderen dat de centen belangrijker gevonden worden dan gezondheid, een wat rustiger dorp, wat minder vandalisme en tevreden inwoners? Dat zou me toch lelijk tegenvallen. Reker.
Steuntje nodig? Heeft u financieel een keer een steuntje nodig? In deze tijd van crisis en beknibbeling van de overheid kunnen mensen in geldnood komen. Hoe zuinig je ook leeft en hoe voorzichtig je ook omgaat met je geld, het kan voorkomen dat er gewoon niet genoeg geld is voor
- 15 -
bijvoorbeeld een noodzakelijke taxirit of een o zo nodige winterjas. Overkomt het u? Weet dat de kerk in zulke gevallen hulp wil bieden. Schroom niet en geef aan waarmee wij u kunnen helpen. Piter Goodijk, onze dominee is onze contactpersoon (tel.: 0111-461384). Hij geeft uw vraag door en we kijken wat we voor u kunnen betekenen. Pastoraal en diaconaal werk Dorpsgemeente Renesse/Noordwelle
Vrijwilligers bedankt! André van Leeuwen maakte een fotoreportage van de Renessedag op 31 mei j.l., die ter inzage ligt in het koor van de kerk en de beide kantines (voetbal, tennis). Het is een prachtige
impressie met veel herkenning. De foto’s maken de inzet zichtbaar van de vele vrijwilligers en het plezier van de bezoekers. De opbrengst was ruim € 10.000,- . Wil je meewerken aan dit dorpsbrede evenement? We zoeken iemand die in contact met de kerk de Renessedag mee wil organiseren. Ariene van Westen stopt na zeventien jaar: “Ik heb het altijd met veel plezier gedaan. Dit is een goed moment voor iemand anders om het over te nemen. Er wacht een enthousiaste en slagvaardige commissie die zich inzet om de zaterdag na Hemelvaart elk jaar opnieuw tot een lucratieve en aantrekkelijke dag te maken voor dorp en bezoekers.” Inlichtingen bij de pastorie of via
[email protected]. Meer foto’s op de website: www.kerkrenessenoordwelle.nl
- 16 -
Mag ik u voorstellen: Cor Muller Een bijdrage van Wim van der Waal. In dit nummer ga ik u voorstellen aan misschien wel de grootste sportman die thans woonachtig is in Renesse: Cor Muller. Cor Muller werd in 1938 geboren in Den Haag, in de buurt van het Zuiderpark, het stadion waar ADO, later ADO Den Haag, triomfen heeft gevierd. Voetbal was dan ook de eerste sport welke door Cor werd beoefend. Zoals dat in de tijd na de oorlog de gewoonte was: veel op straat, waar ook bekende spelers uit Den Haag hun balletje trapten. In verenigingsverband speelde Cor Muller in de junioren van VCS. VCS een club die in 1908 werd opgericht onder de naam Voetbal Club Sparta, niet te verwarren met de grote broer uit Rotterdam. Hij heeft hier gevoetbald tot ongeveer zijn 20e jaar. Na de lagere school ging Cor naar de MULO, voor de jongere lezers, deze afkorting stond voor Meer Uitgebreid Lager Onderwijs. Nadat hij in 1955 hier zijn diploma had behaald volgde hij diverse schriftelijke cursussen, o.a. rechten, handelskennis, pedagogie enz. allemaal bij de Leidsche Onderwijs Instelling, en hij behaalde ook nog zijn diploma Handelsavondschool. Al met al mogen we nu wel constateren dat Cor best een leergierige tiener en twen was. Maar ja, er moest geld in het laatje komen, dus zocht Cor een baan. Hij kwam in dienst als sportverslaggever bij de Haagsche Courant. Een krant met aanzien in Den Haag, opgericht eind 19e eeuw, en in 2005 opgegaan in het Algemeen Dagblad. Maar een kwestie over de juiste salariëring heeft er toe geleid dat niet voor dit beroep werd gekozen, maar dat Cor Muller de handel in ging. In de jaren 60 van de vorige eeuw werd hij eigenaar van diverse handelsbedrijven in het westen van het land. Als een bedrijf er goed voor stond werd het weer verkocht.
- 17 -
In deze jaren is Cor twee keer getrouwd geweest, waaruit 3 kinderen zijn geboren. Zo rond 1975 kwam Cor naar Schouwen-Duiveland en wel naar Haamstede. Hij begon daar een winkel op de Ring. De winkel had de naam Het Oude Raadhuis, het oude gemeentehuis van de zelfstandige gemeente Haamstede. In de Ring werd in de jaren daarna nog een aantal bedrijven gerund met bedrijfsnamen als Down Town, Beach Town enzovoort. Daarbij kwamen winkels in Domburg, Zoutelande en Zierikzee. Maar laten we eens teruggaan naar de sportieve kant van Cor Muller. Hij is een veelzijdig sportman. Op een gegeven moment was Cor klaar met het voetbal. Hij zag veel meer in atletiek. Hij meldde zich aan bij de Atletiekvereniging Vlug en Lenig in Den Haag. Nu kon je niet zomaar lid worden van deze club, je moest eerst beoordeeld worden of je wel bij deze club thuishoorde. Dat werd bezien door een ballotagecommissie. Zo ging dat in die tijd. Maar Cor werd waardig geacht de clubkleuren van V & L te dragen en te verdedigen. Zijn specialiteit was, en is eigenlijk nog steeds, de loopnummers, variërend van de 800 meter tot de marathon. In deze actieve periode heeft hij vele prijzen gewonnen, niet alleen in de atletiek, maar ook met schaatsen, wielrennen en de triatlon. Met name in de schaatssport was Cor Muller een grote naam. Toen hij 21 jaar was zat hij in de Nederlandse schaatsselectie. En in de selectiewedstrijden in Davos, won hij de 500 meter van Kees Verkerk. Cor heeft 3 maal de Elfstedentocht verreden. De eerste keer in 1963 als wedstrijdrijder. Deze Elfstedentocht is de geschiedenisboeken ingegaan als de zwaarste ooit. In 2009 is er een bioscoopfilm over gemaakt: “De Hel van ‘63”. Cor Muller heeft de finish gehaald, maar vond zich nergens terug in de uitslagen. In een artikel in de PZC van 26 februari 2011 lees ik dat hij niet binnen de limiet voor wedstrijdrijders finishte, maar wel het kruisje had verdiend. Echter, op het moment dat Cor over de eindstreep kwam hadden de mensen van de laatste controlepost al een warmer onderkomen gezocht. Maar in 2011 heeft Cor toch zijn erkenning gevonden. Samen met Egbert van ’t Oever en Wim van der Voort, 2 bekende namen uit de schaatssport, maakte hij zich verdienstelijk als schaatstrainer van het district Den Haag. Muller was destijds Nederlands kampioen langlaufen en ook een kei in wintertriatlon. De Elfstedentochten van 1987 en 1988 reed een trio Schouwse schaatsers mee in de wedstrijd. Naast Cor Muller ook Piet v.d. Aarsen en Fop Fonteijne.
- 18 -
Op 16 april 2010 won Cor in de marathon van Rotterdam zilver op het Nederlands kampioenschap in de klasse mannen 70+. Dan lees ik op internet “Cor Muller ‘doet’ er twee in één week.” Naast Rotterdam liep Cor ook de marathon van Zeeuws-Vlaanderen. Naast actief sporten is Cor ook aan het organiseren geslagen. Samen met zijn partner Sandra Priemis en anderen heeft hij de Stichting Sportpromotion Zeeland opgericht. En deze Stichting zet Renesse de laatste jaren op de atletiekkaart door het organiseren van De Halve van Renesse, Trail by the Sea, een loopevenement welke niet over gebaande paden gaat. Inmiddels is er ook nog een Midsummer Night Trail aan toegevoegd. Tot slot over de sportieve activiteiten. Op 2 augustus j.l heeft de 76-jarige Cor Muller de 21e tijd genoteerd in de Aemstee Run. Over de 10 kilometer deed hij 59,22 min. Als promotie voor de Marathon van Zeeland heeft Cor een beeld geschonken aan Zoutelande, een beeld van een marathonloper. Terug naar de zakelijke beslommeringen. In de tijd dat hij in Haamstede in het zakenleven actief was kreeg hij een relatie met Sandra Priemis, de dochter van Adri, bekend van Camping Elzenhof aan de Hogezoom. Een jaar of 14 geleden hebben Sandra en Cor de camping overgenomen van Sandra’s ouders. Camping Elzenhof was bekend als jeugdcamping, en hier kwam hetgeen Cor geleerd had over pedagogie goed van pas. Jongeren die van het padje afdwaalden werden op een apart veldje gezet, en op deze wijze probeerde Cor ze in toom te houden. Natuurlijk werd er ook drugs gebruikt, maar het viel eigenlijk wel mee. Het was wel hard werken om de camping up to date te houden. Na een jarenlange procedure is de camping een paar maanden geleden overgegaan naar De Zeeuwse Kust. Sandra en Cor blijven wel wonen op Elzenhof. In overleg met Natuurbeheer wordt het gedeelte wat zij behouden ingericht. Het is als een duinachtig gebied gemaakt met enkele waterpartijen. Cor noemt het nu Landgoed Elzenhof. De natuur moet zich uiteraard nog ontwikkelen, maar en passant heeft men toch een meertje gegraven van 3 meter diepte waar men heerlijk in kan zwemmen. Er is voldoende ruimte voor de hobby van Sandra. Die heeft 3 paarden, daar zijn stallen voor en een buitenmanege. Ook lopen er 3 ezels. Cor sport nog volop, fietsen en lopen. Voor augustus staat nog op het programma om 50 kilometer in Zwitserland te lopen, en Cor heeft ook nog het idee om in 5 dagen tijd naar de buurt van het Meer van Genève te fietsen, Sandra gaat niet te paard, maar met de auto.
- 19 -
Als u dit leest zijn deze krachtinspanningen al achter de rug.
Van de kerkrentmeesters Uw aandacht gevraagd door de kerkrentmeesters In de vorige editie van Van ’t Kerkplein hebben we aandacht besteed aan de opbrengst van de collecten voor het plaatselijk kerkenwerk. Zoals op de geldthermometer was te zien liepen de opbrengsten per eind mei sterk achter bij het 5-jarig gemiddelde. Inmiddels is er een nieuwe foto van de geldthermometer geplaatst op de website www.kerkrenessenoordwelle. nl onder “Van het Kerkbestuur” waarop te zien is dat de achterstand per eind juli wat minder geworden is. We hopen dat we het begrote resultaat aan het eind van het jaar nog behalen. De aktie Kerkbalans 2014 is zeer succesvol verlopen mede dankzij de bijdragen van de eigen inwoners. Inmiddels zijn we al begonnen aan de voorbereidingen voor de Kerkbalans 2015 met als thema “Mijn Kerk in balans”. Deze zal gehouden worden van 18 tot 31 januari 2015. Wij hopen dan ook weer op u te kunnen rekenen. Namens het College van Kerkrentmeesters, Gean Huttinga-Steur
Israël en Palestina Nu er in Gaza al meer dan 2000 doden zijn gevallen door aanvallen van Israël die buiten alle proporties zijn, nu premier Rutte zich heeft laten ontvallen dat hij achter Israël staat en nu al verschillende malen duidelijk is geworden dat onze nieuwsrubrieken niet bepaald objectief zijn in deze kwestie ( Knevel en Van den Brink bijv.) is het toch eens goed enkele delen aan te halen uit een artikel van Erik Ader. De ouders van Erik Ader kregen van Israël de Yad Vashem-onderscheiding voor het redden van meer dan 200 joodse landgenoten tijdens de Duitse bezetting. Velen van hen en hun nakomelingen leven in Israël. De vader van Erik betaalde voor het verzetswerk met zijn leven. Erik Ader was ambassadeur voor Nederland in Beiroet, Hanoi en Oslo. Door de jaren heen maakte hij vele reizen naar Israël en de Bezette Gebieden, en naar Gaza, dat hij in mei van dit jaar nog bezocht. Als iemand de toestand daar doorziet is hij het wel. Hier volgen enkele fragmenten uit zijn artikel “Een alternatief voor bloedvergieten”.
- 20 -
Op 25 april 1948 regende twintig ton explosieven neer op Jaffa, zijn angstige bevolking op de vlucht drijvend. De meesten van hen belandden in Gaza. Deze terroristische daad, met het doel de stad te ontdoen van zijn Palestijnse bevolking, wordt verheerlijkt op de muren van een museum bij Jaffa, gewijd aan ‘de bevrijding’ van die stad. Vandaag de dag, net als in 2008/9 en 2012, regenen er opnieuw explosieven neer op deze onfortuinlijke vluchtelingen en hun afstammelingen. Deze keer kunnen ze nergens meer heen. Ze worden gedood, gewond, getraumatiseerd en hun bezittingen en infrastructuur worden geruïneerd. Hun levens waren al miserabel door opsluiting en een verstikkende blokkade. Israël heeft geen andere keus dan zijn burgers te verdedigen, zeker, maar er zijn verschillende manieren om dat te doen. Als de keus op militaire middelen valt dan is Israël gehouden aan internationale overeenkomsten die het gebruik van geweld aan banden leggen. Een daarvan is het principe van proportionaliteit. Israëls Dahiyeh-doctrine is gebaseerd op disproportionaliteit: de burgerbevolking zoveel pijn toebrengen dat die zich tegen het verzet zal gaan keren. Dat werkt niet en is immoreel. Een militaire oplossing voor dit conflict is er niet. Je kunt niet een hele bevolking onderwerpen met geweld, zoals het gewapende verzet in het getto van Warschau al aantoonde. De alternatieve benadering is een oplossing van het conflict door onderhandelingen met als uitkomst een duurzame vrede, gebaseerd op een minimum aan gerechtigheid en waardigheid voor de Palestijnen. We weten allemaal hoe zo’n oplossing eruit zou moeten zien. Israël heeft tot op heden zo’n oplossing gesaboteerd. Zelfs zijn meest trouwe bondgenoot, de VS, moest na het mislukken van de laatste onderhandelingsronde toegeven dat de verantwoordelijkheid daarvoor bij Israël lag. Wie ooit de bezette gebieden bezocht, kon met eigen ogen zien dat terwijl Israël praatte over een twee staten oplossing, het er alles aan deed om dat onmogelijk te maken, met alsmaar meer nederzettingen en kolonisten. De Palestijnen leven in een steeds kleiner wordend gebied, onder verslechterende economische en sociale omstandigheden, onder de voortdurende, straffeloze aanvallen door kolonisten en het Israëlische leger, die gevangen nemen en doden, bezit vernielen en natuurlijke hulpbronnen stelen, terwijl de rest van de wereld tandeloze vermaningen mompelt. Er is geen eind in zicht aan hun lijden, er is niets dat de vlam van hun hoop brandende houdt. Opperste wanhoop is de bron waaruit het Palestijnse terrorisme voortkomt. Nurit Peled, de moeder van een slachtoffer van een Palestijnse zelfmoordterrorist begreep dat toen zij Benjamin Netanyahoe
- 21 -
verbaal te lijf ging met de woorden: “Israel kweekt terrorisme… zij offeren zichzelf op omdat wij hun levens waardeloos hebben gemaakt in hun eigen ogen.” Israël wil geen vrede, gebaseerd op een minimum aan gerechtigheid, Israël wenst onderwerping. Het zal slechts leiden tot verdere radicalisering in Palestina en uiteindelijk tot Israëls ondergang. Tot zover enkele aanhalingen van Erik Ader. Bron: Kairos Palestina Zie ook de uitnodiging verderop in dit nummer voor de Israël/Palestina avond op 29 september om 19:30 uur in het koor van de kerk te Renesse. Henk Blom
Kringwerkprogramma seizoen 2014/15 door Piter Goodijk, Renesse: 1.Catechesekring We oefenen ons in een eigentijdse positieve vertolking van geloven en kerkzijn, in gesprek met niet-gelovigen. We beginnen met het lezen en bespreken van (delen uit ) “God bewijzen” van Stefan Paas en Rik Peels (Balans,okt.2013). Het gaat over argumenten voor en tegen geloven. Misschien is geloven in God niet zo dom als het lijkt!? Bij wie ligt de bewijslast? Leiding: ds. Piter Goodijk (vooraf aanmelden) Plaats: koor (kerk) Renesse Datum/tijd: 3e dinsdag van de maand, 20.00 uur, vanaf 16 september 2014, 28 okt.,18 nov.16 dec., 20 jan.,17 febr.,17 mrt., 21 april, 19 mei, 16 juni 2015 2.Bijbelkring in Renesse We lezen en overdenken samen de oecumenische Lezingen van de komende zondag, als stimulans voor geloofsgesprek en –verdieping. Leiding: ds. Piter Goodijk (aanmelden niet nodig) Plaats: koor (kerk) Renesse Datum/tijd: om de week op woensdagmiddag, 13.30-15.00 uur, vanaf 24 september 2014, 8 okt., 5+19 nov., 3+17 dec., 14+28 jan., 11+25 febr., 11+25 mrt., 8 + 22 april , 13 + 27 mei 2015
- 22 -
3.Geloofsgesprek na de dienst Dit gesprek helpt ons om samen de essentie van de kerkdienst te verwerken, dient de persoonlijke geloofsontwikkeling en gemeenteopbouw, versterkt de band met onze gasten. Leiding: ambtsdrager of voorganger Datum/tijd: 1e zondag, 11 – 11.30 uur, van de oneven maanden: 7 sept. 2014 (Noordwelle), 2 nov., 4 jan., 8 maart, 3 mei, 5 juli 2015 (Renesse) 4. Israël/Palestina Het conflict is niet zwart-wit. We bekijken samen de documentaire “Kolonisten van Hebron” van Esther Hertog. Verder vertelt Esther Lemsom (A’dam/Renesse) haar authentieke ervaringsverhaal uit Hebron, waar ze in oktober 2013 verbleef. We gaan vervolgens met elkaar in gesprek over de actuele ontwikkelingen in Israël/Palestina en over de Lezingen van de “Israël-zondag”(5 oktober 2014): Jesaja 5,1-7 en Matteus 21,33-43. Leiding: ds. Piter Goodijk (vooraf aanmelden) Plaats: koor (kerk) Renesse Datum/tijd: 29 september, 19.30 uur 5.Gedenkavond Allerzielen Op de zaterdagavond van Allerheiligen (Halloween; letterlijk vertaald uit het oud Engels: All Hallowes Eve) en aan de vooravond van Allerzielen is de kerk van Renesse open vanaf 18.00 uur voor het aansteken van kaarsen in de stiltehoek of bij het gedenkkleed onder het Kruis. Hiermee sluiten we aan bij de landelijke tendens (zie ook TV) van herdenken van de overledenen op 1 november. Begeleiding: Karel Steur en ds. Piter Goodijk. Plaats: kerk Renesse Datum/Tijd: 1 november 2014, vanaf 18.00 uur 6. Ghana-zondag Samen bereiden we ons voor op de Ghana-zondag, 2 november 2014. We zoeken digitaal contact met onze zendeling Jasper Maas in Tamale en met zijn gemeente en gaan intercultureel Bijbellezen rondom Genesis 21 en Matteus 25,1-13. Leiding: ds. Piter Goodijk ( vooraf aanmelden) Datum/tijd: 1 en 8 oktober, 19.30 uur
- 23 -
Plaats: Hoeksteen Scharendijke (1 okt.) en (koor)kerk Renesse (8 okt.) 7. Kloosterwelle.nl We haken aan bij de initiatiefgroep “Kloosterwelle”: vanuit de dorpskerk van Noordwelle een kloosterfunctie ontwikkelen voor mensen op zoek naar zin en gemeenschap. We ontwikkelen een pioniersplan voor de jaren 20152018. We beginnen met de vesper op de wijze van het klooster, klokslag 18.00 uur, in de koorbanken en daarna volgt de maaltijd met bezinning in de refter van de kerk. Leiding: ds. Piter Goodijk (opgave voor de maaltijd op voorafgaande maandag). Plaats: kerk Noordwelle Datum/tijd: 1e woensdagavond van de maand,18.00 uur:1 okt., 5 nov., 3 dec., 7 jan., 4 febr., 4 mrt., 8 april, 6 mei, 3 juni 2015
Vredeswandeling in de Westhoek Op zaterdagmorgen 20 september 2014 organiseert de werkgroep “Samen Vieren” een vredeswandeling van kerk tot kerk in de Westhoek. De wandeling begint met een ochtendgebed om 10.00 uur in de kerk aan de Platboslaan 1. Daarna volgt de wandeling in witte kleding naar de kerk in Burgh, waar de tocht eindigt met een vredeslied en een kop koffie. De tocht is bedoeld als een protest tegen alle ook religieus gekleurde geweld en haat in de wereld. Het is de openingsdag van de landelijke vredesweek (Pax) met het thema “Wapen je met vrede”. Een open uitnodiging om het pad van de vrede te volgen! ds. Piter Goodijk
Godsdienstonderwijs op de openbare school Al jarenlang geven Toos Visser (uit Brouwershaven ) voor de groepen 3,4,5 en ds. Piter Goodijk (sinds 1996) voor de groepen 6,7,8 godsdienstles
- 24 -
(GVO: GodsdienstigVormingsOnderwijs) op de openbare school. Voorheen ook in Noordwelle, nu alleen nog in Renesse. In deze lessen wordt aandacht besteed aan de kernverhalen uit de Bijbel, aan de betekenis van de Christelijke feesten en rituelen, aan belangrijke namen uit de kerkgeschiedenis en aan de verwerking van de dagelijkse actualiteit. Ook is er aandacht voor de andere wereldgodsdiensten. De kinderen worden gevormd in bewustwording omtrent de betekenis van godsdienst in onze samenleving, ook omtrent misbruik en vooroordelen van godsdienst. Zonder zendingsdrang van de leerkracht, die alle kinderen als gelijkwaardig beschouwt. In de regel doen alle kinderen mee met de GVO-lessen als een goed recht, zonder verplichting. De GVO-lessen worden door de Rijksoverheid gesubsidieerd en dat vraagt om een goede kwaliteit van onderwijs en jaarlijkse bijscholing van de leerkrachten. De GVOleerkrachten maken een jaarverslag en de regiobegeleidster, Annemarie Kleppe, bezoekt alle scholen om de kwaliteit van de GVO-lessen te bewaken. Kortom, het is een unieke manier voor leerlingen en leerkrachten, om onbevangen en doordacht kennis te maken met een beladen onderwerp als godsdienst, waar te vaak een taboe op ligt. Lang leve de openbare school nog op ons dorp! ds. Piter Goodijk.
Collecterooster Hieronder staat het collecterooster voor de laatste vier maanden van het jaar. De diaconie beveelt alle doelen van harte bij u aan. Zoekt u de informatie er eens bij en lees waar uw geld naar toe gaat. De doelen gaan voor u leven en dan blijkt hoe hard uw gift nodig is op al deze plaatsen. Ook op de website van de kerk, www.kerkrenessenoordwelle.nl vindt u informatie betreffende de te houden collectes.
- 25 -
Datum:
Collectedoel:
07 september
Ouderensoos
14 september
JOP
21 september (vredesweek)
Collecte vredesweek
28 september
Kerk en Israël
05 oktober (Israëlzondag)
Neve Shalom
12 oktober
stichting Nomen Nescio
19 oktober
eigen gemeente kerstattenties
26 oktober
Hervormingsdag
02.november (najaarszendingsdag)
Ghana
09 november (dankdag)
Wilde ganzen
16 november
Binnenlands diaconaat
23 november
Vluchtelingenwerk Nederland
30 november (laatste zondag Kaaskenshuis kerkelijk jaar) 07 december
Pastoraat
14 december
Plaatselijk werk bloemenfonds
21 december
Eigen gemeente diakonie-noodhulp
24 december (kerstnachtdienst)
Kinderen in de knel
25 december (kerst)
Kinderen in de knel
31 december (oudejaarsavond)
Collecte eigen gemeente kerkrentmeesters
- 26 -
Kerkdiensten
Jacobuskerk - Renesse 7-09-14
geen - zie Noordwelle
14-09-14 09.30 uur
ds. L. de Kam
21-09-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, startdienst, koffiezondag
28-09-14 09.30 uur
ds. K. v.d. Jagt
5-10-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, Israëlzondag, koffiezondag
12-10-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, Heilig Avondmaal
19-10-14 09.30 uur
ds. D. Stap
26-10-14 09.30 uur
ds. K. van Wijngaarden
2-11-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, Ghana- en koffiezondag
9-11-14
geen - zie Noordwelle
16-11-14 09.30 uur
ds. I. de Heer
23-11-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, gedachtenisdienst
30-11-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, 1e advent
7-12-14 09.30 uur 14-12-14 09.30 uur
ds. P. Goodijk, 2e advent, koffiezondag ds. K. v.d. Jagt
- 27 -
Corneliuskerk - Noordwelle 7-09-14 10.00 uur
ds. P. Goodijk, koffiezondag
14-09-14 11.00 uur
ds. L. de Kam
21-09-14
geen - zie Renesse
28-09-14 11.00 uur
ds. K. v.d. Jagt
5-10-14
geen - zie Renesse
12-10-14 11.00 uur
ds. P. Goodijk, Heilig Avondmaal
19-10-14
geen - zie Renesse
26-10-14 11.00 uur
ds. K. van Wijngaarden
2-11-14
geen - zie Renesse
9-11-14 10.00 uur
ds. P. Goodijk, Dankdag en Krefeld op bezoek
16-11-14 11.00 uur
ds. I. de Heer
23-11-14 11.00 uur
ds. P. Goodijk, gedachtenisdienst
30-11-14 11.00 uur
ds. P. Goodijk, 1e advent
07-12-14
geen - zie Noordwelle
14-12-14 11.00 uur
ds. K. v.d. Jagt
- 28 -
Adressen kerkelijke instanties: • • • •
•
• • •
•
Predikant: ds.Piter Goodijk, tel.0111-461384, Kromme Reke 4, 4325 AL Renesse, e-mail:
[email protected] Scriba: Frans Dudok, mob.0634284081, Korte Moermondsweg 3, 4325 LA Renesse, e-mail:
[email protected] Secretaris/ontvanger: John van Krevelen, mob.06-22403559, Oosterenbanweg 34, 4325 GT Renesse, e-mail:
[email protected]. Banken: Rabobank rekening NL79RABO0357807286 t.n.v.Kerkrentmeesters C.V.K. PKN HG Renesse/Noordwelle ING rekening NL98INGB0000113395 t.n.v.College van Kerkrentmeesters PKN Herv.Gem. Renesse-Noordwelle (Bij de secretaris/ontvanger zijn ook collectebonnen verkrijgbaar) Diakonie & Zending: voorzitter Sytske Nijman-Meenks, tel.0111-462943/ mob.0624258912, Oude Moolweg 27, 4325 GH Renesse; penningmeester Elbrich v.d.Assem-v.d.Woude, mob.0641023289, Dorpsring 9, 4326 Noordwelle, e-mail:
[email protected] Banken: Diaconie en bloemenpot: ING rekening NL50INGB0000216109, t.n.v.diaconie N.H. Gem.Renesse/Noordwelle; Zending: zendingbusjes bij de ingang van de kerk. e Van ’t Kerkplein (huis-aan-huisblad, 3 maand van elk kwartaal): Henk Blom, tel. 0111-461254 Kromme Reke 12, 4325AL Renesse, email:
[email protected] Website: www.kerkrenessenoordwelle.nl contactpersoon Coby Kalis-Los, tel.0653373435, e-mail:
[email protected] Organisten; Jacobuskerk: Kees Groenleer, tel.0111-653064, Haeskenshof 4a, 4328 CE Burgh-Haamstede, e-mail:
[email protected] Corneliuskerk: Ton Kranendonk, tel.0111-461733, Jan Delstlaan 18, 4326 AH Noordwelle, e-mail:
[email protected] Gebruik kerkgebouwen: Contactpersoon Bert van den Bos, tel.0111-462178, e-mail:
[email protected]
