Van sociale werkvoorziening naar werkbemiddelingsbedrijf
Visie POC Noord Nederland Visie op de participatiewet en gevolgen sociaal akkoord van de gezamenlijke ondernemingsraden van de SW- bedrijven van Noord Nederland Hoogeveen, 15 oktober 2013
Inleiding
Wat verbindt ons De sociale werkvoorzieningen helpen de werkzoekenden naar werk, door passende begeleiding en ontwikkeling. Arbeidsontwikkeling is een van de peilers van ons bestaan en daar zijn we goed in. Want voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is arbeidsontwikkeling een absolute voorwaarde voor een duurzame plaatsing. Wij zien geen meerwaarde in versnippering van deze activiteit over meerdere re-integratiebedrijven. Dat betekent niet dat wij voor een standaardbedrijf zijn, er moet ruimte zijn voor de lokale situatie. Ook in het Noorden zijn er verschillen binnen de regio. Zo is het stedelijk gebied anders dan het platteland en zal dit terug te zien zijn in de structuur en keuzes van de organisatie. Wij staan voor het lokaal bepalen van de structuur van het werkbemiddelingsbedrijf, door de krachten te bundelen met het UWV/sociale dienst/werkplein, waardoor diagnose, begeleiding, werk en plaatsing in 1 hand komen. Dat is efficiënt en voorkomt overlap tussen de afzonderlijke organisaties.
Het hier en nu. Met het sociaal akkoord dat in april 2013 is afgesproken veranderde de wereld van de sociale werkvoorzieningen behoorlijk. De nadruk op plaatsing bij werkgevers is een uitvloeisel van dat akkoord.De beschutte arbeidsplaatsen zijn alleen voor de mensen die daar op zijn aangewezen. Landelijk 30.000 plekken betekent een flinke afbouw van de SW zoals we die nu kennen en de druk op de lokale arbeidsmarkt met de toenemende werkloosheid wordt alleen maar groter. Als de participatiewet wordt ingevoerd wordt tegelijkertijd een grote bezuiniging op het budget ingevoerd. Hierdoor kunnen een aantal gemeenten niet of nauwelijks de hun opgelegde taak naar behoren uitvoeren.
Perspectief (toekomst) SW-bedrijven moeten zich uitbouwen tot de werkbemiddelingsbedrijven in de regio. Deze bedrijven moeten nauw samen gaan werken met het UWV/Werkplein en zorgen voor bemiddeling, werk, plaatsing, ontwikkeling, begeleiding en werkervaring. Dat zijn de elementen om werkgevers enthousiast te maken en te ontzorgen en maatwerkoplossingen te bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, gericht op duurzame plaatsing. Laat iedere regio zijn eigen keuzes maken bij invulling, als het maar gericht is op het zijn van het werkbemiddelingsbedrijf
Visie De sociale werkvoorziening moet blijven bestaan en groeien naar het werkbemiddelingsbedrijf van morgen.
Uitvoering De Sociale Werkvoorziening ontwikkelt door naar een werkbemiddelingsbedrijf Wij willen niet alleen voor de sw-medewerkers, maar ook voor andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een belangrijke rol spelen in hun arbeidsontwikkeling. Arbeidsontwikkeling voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is een absolute voorwaarde voor een duurzame baan bij het reguliere bedrijfsleven. De sociale werkvoorziening is haar krachten aan het bundelen met het UWV, sociale diensten/werkplein om een nog krachtiger instrument te creëren om werkzoekenden naar een baan te leiden. Die kracht moet gebaseerd zijn op een vijftal fundamenten: 1 de planmatige inzet van onze regionale infrastructuur van werkbemiddelingsbedrijven 2 de bundeling van onze netwerken van relaties voor de marktbenadering 3 de inzet van de kennis van sw- consulenten voor ‘’het bewegen van mensen’ 4 de ontzorging van werkgevers door het aanbieden van een uitgebreid productpakket 5 het gebruik maken van de stimuleringsmogelijkheden die de overheid ons biedt 1 De planmatige inzet van onze regionale infrastructuur van werkbemiddelingsbedrijven De sw-bedrijven in het Noorden beschikken over een enorme infrastructuur van werkbedrijven die we de afgelopen decennia hebben opgebouwd. Deze werkbedrijven verrichten werk in opdracht van het reguliere bedrijfsleven. Een niet te onderschatten voorziening die de eenvoudige- en ook vaak complexe werkzaamhedenin de regio houdt en die vele medewerkers een waardevolle baan biedt. Maar ook een voorziening die enorme mogelijkheden biedt om bij werkzoekenden de (basale) werknemersvaardigheden te ontwikkelen. Deze infrastructuur moet behouden blijven en planmatig ingezet worden. Conclusie: afbouw van de infrastructuur laat eenvoudige werksoorten verdwijnen. 2 De bundeling van onze netwerken van relaties voor dearbeids marktbenadering Door de bundeling van netwerken en relaties van UWV,Sociale dienst en sw-bedrijven en een daaropvolgende planmatigemarktbenadering, is het mogelijk om nog effectiever en efficiënter vraag en aanbod aan elkaar te koppelen. Middelen en inzet van menskracht worden vrijgemaakt om deze aanpak succesvol te laten zijn. Conclusie: versnippering van acquisitie werkt contraproductief 3 De inzet van de kennis van sw-consulenten voor ‘’het bewegen van mensen’ Desw- consulenten weten, door jarenlange ervaring, hoe je mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kan ontwikkelen tot een gemotiveerde medewerker op een passende (reguliere) werkplek. Het hele pallet vanaf diagnose tot plaatsing bij een reguliere werkgever wordt ingezet voor sw-medewerker en werkzoekende.Als deze kennis wordt gedeeld met de consulenten van UWV en Sociale dienst ontstaat er een enorm potentieel aan vakmensen die klaar staan om mensen met een afstand te ‘laten bewegen’. Dit gegeven staat op gespannen voet met de druk tot bezuiniging (op begeleiding). Conclusie: zonder geld geen goede begeleiding geen duurzame doorstroom.
4 De ontzorging van werkgevers door het aanbieden van een uitgebreid produktpakket Het belangrijkste voor werkgevers is dat ze, op het gebied van inzet van arbeidskrachten, ontzorgt worden. Door de bundeling van de dienstverlening en de kennis van de markt zijn wij met onze partners van UWV en sociale dienst goed in staat om maatwerk te bieden en daardoor nog succesvoller te zijn in het samenbrengen van vraag en aanbod. Door de bundeling van diensten zijn de mogelijkheden voor de werkgever enorm. Enkele voorbeelden:
via jobcarving kunnen eenvoudige werkzaamheden gebundeld worden. Hiermee creëren we andere werkplekken en tegelijkertijd worden de (“sleutel-medewerkers”) ontzorgt en dus efficiënter ingezet. via een social- firm kunnen werkzaamheden in opdracht van de werkgever ' in eigen huis' uitgevoerd worden. De eenvoudige werkzaamheden blijven in de regio en leveren banen op . via joint- ventures kunnen samenwerkingsverbanden aangegaan worden met private partijen waarmee zowel de ondernemingsdoelstelling als het maatschappelijke doel gerealiseerd kan worden. via arrangementen met sw-medewerkers en WWB’ers kan een werkgever door maatwerk voorzien worden van passende capaciteit.
Conclusie: zonder samenwerking geen ontzorging van de werkgever. 5 Gebruik maken van de stimuleringsmogelijkheden die de overheid ons biedt De arbeidsmarkt in het noorden is kwetsbaar. Er is relatief weinig eenvoudig werk voorhanden. Dat komt doordat producenten veel werk uitbesteden naar Lagelonenlanden. Een enkeling draait dit nu terug. Wij vragen de politiek om regelingen te creëren die het voor dat soort bedrijven makkelijker maken om zich weer in Nederland te settelen.Daarnaast kunnen gemeenten gebruik maken van het middel SROI naast de afspraken uit het sociaal akkoord ten aanzien van de quotaregelingen.Met deze regelingen kunnen we een (gelijkwaardige) dialoog met het bedrijfsleven tot stand brengen. Dat juichen wij toe. We willen wel twee opmerkingen maken: dat de afkoopgelden uit de quotumregeling ten dienste moeten staan voor de regionale arbeidsmarkt. Met afkoopgelden kunnen wij de industrie in de regio een zetje geven. dat de overheid en gemeenten zelf een enorm potentieel aan werkplekken kunnen vrijmaken voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Het oplossen van het arbeidsmarktvraagstuk kan niet alleen bij de markt worden neergelegd. De politiek moet zelf laten zien dat zij gelooft in de visie door deze zelf uit te dragen en het goede voorbeeld te geven. Druk vanuit de landelijke politiek op dit gegeven is, gezien de realiteit, noodzakelijk. Conclusie: zonder stimuleringsregelingen geen arbeidsplaatsen.
Andere belangrijke aandachtspunten:
sw-medewerkers bewegen naar detachering kan alleen met een adequaat vangnet Het werkbemiddelingsbedrijf moet aan alle sw-medewerkers een werkgarantie bieden. Het werkbemiddelingsbedrijf is in staat dit te bieden aan de beschutte groep van medewerkers. Echter het aspect werkgarantie staat op gespannen voet met de doorstroom van medewerkers naar een detacheringplek. De feiten laten zien dat op dit moment, door diverse oorzaken, voor veel medewerkers een detacheringplek tijdelijk is, dan wel (nog) te hoog gegrepen. Voor deze groep van medewerkers moeten we ook een vangnet bieden zodat zij niet thuis komen te zitten. En dat thuiszitten van deze doelgroep enorme extra maatschappelijke kosten met zich mee zal brengen is uit onderzoek bekend. De bundeling van krachten kan een belangrijk middel zijn om bepaalde werksoorten in de lucht te houden, beschut of niet.
de infrastructuur en de kennis: gooi het kind niet met het badwater weg! Onze visie biedt veel kansen voor de regionale arbeidsmarkt. Maar we zien ook een trend naar afbouw en outsourcing. Dit betekent onherroepelijk een enorm verlies aan kennis in arbeidsontwikkeling (en de noodzakelijke begeleiding) van een specifieke doelgroep en de vlucht van de maakindustrie uit de regio/Nederland. Noord-Nederland heeft kansen in zich maar is kwetsbaar. Neem dit mee in uw overwegingen.
geloof in het eigen kunnen van de sw-medewerker. Onze medewerkers zijn tot veel in staat en laten dat elke dag weer zien. Vanuit een financieel ingegeven gedachte te geloven dat de sw-medewerker zijn plek op de arbeidsmarkt wel zal vinden 'als hij maar wil' is een valkuil waar niet ingetrapt moet worden. Uit ervaring weten wij dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zeker nu, zorgvuldig in hun ontwikkeling begeleid moeten worden opdat ze de stap naar het reguliere bedrijfsleven duurzaam kunnen zetten. Bij deze kwetsbare doelgroep passen geen one-liners maar past een planmatige en zorgvuldige wijze van arbeidsontwikkeling. Met deze kwetsbare doelgroep mag niet geëxperimenteerd worden.
Eind Conclusie Een visie gericht op de toekomst. Van sociale werkvoorziening naar werkbemiddelingsbedrijf, dat mensen door middel van opleiding en ontwikkeling begeleidt naar duurzame arbeid , is ondenkbaar zonder politieke goodwill in de vorm van wetgeving en middelen. Laat de huidige sw-bedrijven uitbouwen tot de werkbemiddelingsbedrijven in de regio. Deze bedrijven moeten samen werken met UWV en sociale dienst en zorgen voor bemiddeling, werk, plaatsing en voor ontwikkeling, begeleiding en werkervaring. Dat zijn de elementen om werkgevers enthousiast te maken en te ontzorgenen kansen te bieden aan mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt gericht op duurzame plaatsing. Laat de visie van onze regio werkelijkheid worden.
Namens de ondernemingsraadleden van: