VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa
Jaap Zeilmaker projectdirecteur
1-12-2011
Leitmotief niet het object staat centraal maar de functie die het object vervult.
• Ontwikkeling komt voort uit veranderende taakverdeling tussen de overheid & de markt. (overheid = marktmeester; markt = uitvoerder) • Is internationale trend. Nederland sluit aan bij ontwikkelingen in Angelsaksische landen (UK/VS). • Frankrijk heeft in de jaren 60 met uitgeven van concessie voor de bouw van snelwegen startsein gegeven.
Rijkswaterstaat 2
1-12-2011
Contract is een balans tussen: PROBLEEM
CONTRACT
RISICO
afstemming
GELD
Rijkswaterstaat 3
1-12-2011
contractvorm
Contractvorm vs. PPS
product
Kans op PPS
•RAW •Design Build / Design & Construct
RWS koop infrastructuur
•Design Build Maintain (prestatie bestek) •Design Build Finance Maintain •Design Build Finance Maintain Operate
RWS koopt dienstverlening
•Concessie
Rijkswaterstaat 4
1-12-2011
Doel van het project A15 MaVa & opdracht • Zorgen dat tot 2020 het wegvak voldoet aan de normen uit de nota mobiliteit (borgen bereikbaarheid) & • Oplossen van het nautisch knelpunt ter hoogte van de Botlekbrug • Ontwikkelingen • Autonome groei & • Aanleg MVII • Realisatie project middels DBFM-contract (uitkomst meerwaarde toets (ppc))
Rijkswaterstaat 5
1-12-2011
Overzicht projectgebied
Rijkswaterstaat 6
1-12-2011
RWS vraagt een dienst van de markt maar…!! Publieke verantwoordelijkheid blijft bij RWS/opdrachtgver • Rechtszekerheid van de burger • Netwerkbeheer • Rechtmatigheid betalingen • Middels tracébesluit en afspraken m.b.t. wijzigingen, bepaalt RWS het speelveld van de opdrachtnemer
Rijkswaterstaat 7
1-12-2011
Wat betekent dit voor de opdrachtgever Van impliciet naar expliciet werken (hands off contract) • Helder definiëren van het probleem • Eisen stellen aan de oplossingen (toepassen system engineering) Geef aan hoe tijdens het tenderproces hieraan invulling wordt gegeven (dialoogproducten): Management samenwerking Beperking verkeersoverlast tijdens de bouw & exploitatie Architectonische vormgeving • Sturing op procesniveau en goede beheersing van risico’s opdrachtgever • Trainen van de (beheer)organisatie
Rijkswaterstaat 8
1-12-2011
Opstellen van de eisen
Extern (buiten RWS) Programma van Wensen
Top niveau Systeem niveau Subsysteem niveau Object niveau
Intern (binnen RWS) Programma van Eisen
Ontwerp/Oplossing
Extern (buiten RWS) Borging Bestuurlijk
Eis
Oplossing
Wens
Eis
Oplossing
Convenant
Wens
Eis
Oplossing
Convenant
Wens
Eis
Oplossing
Convenant
Vanaf hier neemt de markt het over! Rijkswaterstaat 9
1-12-2011
Functionele eisen A15 MaVa (voorbeelden)
Rijkswaterstaat 10
1-12-2011
Normen en richtlijnen
Rijkswaterstaat 11
1-12-2011
Prestatie-eisen bij MaVa (voorbeelden)
Niet-Beschikbaarheidseisen met gevolgen voor de betaling (Niet-Kritische ondergrenzen, oftewel NKog) Rijkswaterstaat 12
1-12-2011
Wat verwacht de opdrachtgever van de markt Realiseren van het project • Ontwerpen incl. L(ife) C(ycle) C(ost) (dwingt aanbieders tot minimalisatie total cost of ownership (let op looptijd contract) • Verkrijgen benodigde vergunningen • Overleg met derden/bevoegd gezag • Onderhouden bestaand areaal 3 mnd na gunning contract • Beschikbaar stellen A15 conform de eisen( w.o veiligheid) • Financiering i.r.t. vergoeding op basis van beschikbaarheid • Kwaliteitsborging (certificering, EKB, producttoets)
Rijkswaterstaat 13
1-12-2011
Wat verwacht de markt van de opdrachtgever • Rol vaste opdrachtgever (Afspraak = afspraak) • Aanbestedingsproces verloopt in de tijd volgens vooraf overeengekomen planning (proces beheersing) • Geen/minimale contractwijzigingen tijdens bouwfase • Deskundigheid voor specialistische overleggen • Stabiele omgeving (bestuursovereenkomst) • Areaalgegevens op orde • Kennis van de markt
Rijkswaterstaat 14
1-12-2011
Toprisico’s opdrachtgever Risico • Onjuistheid in verkeerscijfers en luchtberekeningen(RvS) • Kabels & Leidingen niet tijdig verlegd
Beheersmaatregelen • overleg MV II en HDJZ & Landsadvocaat •
RWS verlegt de meest risicovolle Leidingen
•
Uitgangssituatie kunstwerken niet juist/volledig
•
Extra schouw door RWS
•
Onvoldoende bestuurlijke medewerking
•
Sluiten bestuursovereenkomsten
•
Markt is niet beschikbaar/ geïnteresseerd
•
Organisatie industry day (1 nov.) en overleg Highway Agency (M25)
•
Personele bezetting project niet op orde
•
Intern helder afspraken maken
•
Onbekendheid eigen organisatie met nieuwe werkwijze en contractvorm
•
Geven van voorlichting & beh.organisatie betrekken bij project.
•
Verkeersaanbod tijdens de bouw leidt tot doorstromingsproblemen
•
Overleg met bedrijven & verkeersonderneming over alternatieve vervoersscenario’s
Rijkswaterstaat 15
1-12-2011
Voor “gemeten” beschikbaarheid wordt betaald • Het Betalingsmechanisme is het systeem dat ervoor zorgt dat het niveau van de dienstverlening van opdrachtnemer optimaliseert. • Optimale dienstverlening = vooraf afgesproken vergoeding. • Suboptimale dienstverlening impliceert een korting.
Bij niet voldoen aan Kogs Bruto Beschikbaarheidvergoeding
Beschikbaarheidskorting
Tijdsduur gebonden korting: gekoppeld aan verminderd gebruik van de infrastructuur door afnemer
Bij niet voldoen aan functionele eisen en NKogs Prestatie korting
Betaling voor geleverde dienst
Korting m.b.t boetepunten: Niet direct van invloed op gebruik maar wel op kwaliteitsniveau en veiligheid Rijkswaterstaat
16
1-12-2011
Betalingsregime Twee betalingen van circa 250 mln Aanvangscertificaat (performance bond)
VoltooiingsCertificaat
Overdrachtscertificaat
100 % van BBV 20%
40%
Tussen Beschikbaarheidscertificaat
Realisatiefase 5-7 jaar
Beschikbaarheidscertificaat
Exploitatiefase 20 jaar Rijkswaterstaat
17
1-12-2011
Dbfm-contract het panacee voor alle problemen??? • Nee!!!! • Veelal forse financiële impact bij wijzigingen opdrachtgever in bouwfase (verdienmodel is anders dan bij D&C/RAW contracten) • Vraagt om langere looptijd minimaal 2 cycli voor grootonderhoud bijv. (20 jaar) • Opdrachtgever krijgt circa 10% meerwaarde t.o.v. traditionele contracten (ervaringen UK)
Rijkswaterstaat 18
1-12-2011
Conclusie/ boodschap • Er is niet één contractvorm (contract is maatwerk!!!)
• Uiteindelijke keuze voor type contract is afhankelijk van: – Het op te lossen probleem & – De kennis die bij u als opdrachtgever voorhanden is.
Rijkswaterstaat 19
1-12-2011
