1
2
Van het bestuur……………. We leven inmiddels weer in de wintertijd nu de klok een uur terug is gezet. De temperatuur is nog prima, dus wandelen, fietsen en in de tuin bezig zijn kan nog steeds met het grootste plezier. Voor u ligt een nieuwe Groene Nieuwsberichten met activiteiten voor de komende drie maanden. Het lijkt me goed om een korte terugblik te geven op het bijna voorbije jaar. Ook dit jaar was er weer een grote belangstelling voor al onze activiteiten, zoals lezingen, excursies, open tuinen, groenmarkt, bloemschikken, zaai- en stekactiviteiten. Ook de workshops trokken veel belangstelling. De kennismakingsmiddag met nieuwe leden was een gezellige informele middagbijeenkomst. Het jaar 2014 heeft vooral in het teken gestaan van het 50-jarig jubileum. Naast reguliere activiteiten zijn er vier jubileumactiviteiten georganiseerd. * Flora in Oranjewoud werd opgebouwd door de Friese afdelingen met projectmatige ondersteuning van onze afdeling. Bijna alle taferelen hebben de hele zomer gestaan en we spraken in die periode ook Groei & Bloei-leden uit andere streken van het land, die in ons lijfblad gelezen hadden over Flora. Nazorg en afbouw is verzorgd door leden van onze afdeling. * Drijvende tuintjes in de Lindegracht te Heerenveen mocht zich in een grote publieke belangstelling verheugen. De tuintjes werden gemaakt door kinderen van vier scholen voor basisonderwijs uit het centrum van Heerenveen. De hele zomer dreven er 34 prachtige tuintjes in de gracht en trokken elke dag weer veel bekijks. * Het Bloemenfestival op het terrein voor het NS-station te Heerenveen verliep heel anders dan verwacht. De opkweek van vele zaden door het Nordwin College verliep zeer ongelukkig, want eind april bleek dat de plantjes te klein waren of zelfs niet waren opgekomen. Er was veel te weinig om een bloemenfestival te kunnen realiseren. Na overleg met de gemeente zijn op ons voorstel twee borders met vaste planten aangelegd. Van omwonenden en passanten kregen we positieve reacties. * De excursie naar de Tuinen van Mien Ruys was een groot succes. Met een bus vol leden en prachtig weer werd het opnieuw een feestje. De jubileumactiviteiten konden alleen maar succesvol verlopen omdat er heel veel leden en vrijwilligers enthousiast waren en de handen uit de mouwen wilden steken. Het bestuur heeft allen die aan de reguliere activiteiten en/of aan de jubileumactiviteiten hebben meegewerkt, bedankt door hen een high tea aan te bieden in de tuin van één der bestuursleden. Ik wens iedereen een goede winterperiode en een gezond nieuw jaar. Jannie Koster - van Leeuwen, voorzitter 3
Komende activiteiten in 2014 en 2015 Lezingen (20.00 uur Nordwin College) Maandag 19 januari Dinsdag 17 februari
Oude fruitrassen, de moeite waard De natuur in de Stellingwerven
En verder: Woensdag 10 december Woensdag 14 januari 4, 11 en 21 februari Zaterdag 7 februari
Kerstworkshop Workshop keramiek Cursus fruitbomen snoeien Winterwandeling Taconisbosk
Ledenavond: maandag 19 januari 2015 Onderwerp:
Oude fruitrassen, de moeite waard
Door: Auke Kleefstra Tijd: 20.00 - 22.00 uur in het Nordwin College te Heerenveen Al meer dan 25 haar houdt Auke Kleefstra zich bezig met het bestuderen, verzamelen en vermeerderen van historische en zeldzame, alsmede ook onbekende fruitsoorten en – rassen. In al deze jaren heeft hij een schat aan informatie en plantgoed boven water gekregen. Hij heeft zich met name bezig gehouden met de vermeerdering en opkweek van een groot assortiment van eetbare vruchtgewassen, specifiek gericht op de particuliere liefhebber/amateur. Alle rassen moeten geschikt zijn om met weinig moeite , c.q. problemen geteeld te kunnen worden. Heeft u nog appels/peren liggen waarvan u niet weet wat de naam is, neem ze mee…. Ledenavond: dinsdag 17 februari 2015 Onderwerp:
De natuur in de Stellingwerven
Door: Philip Zeinstra Tijd: 20.00 - 22.00 uur in het Nordwin College te Heerenveen Aan de hand van foto’s neemt Philip Zeinstra u mee door de natuur in de Stellingwerven. In deze gemeenten zijn veel natuurgebieden te vinden, zoals o.a. de Rottige Meente en het Fochteloërveen. Elke week schrijft hij een column in de Stellingwerfse weekbladen over planten, vogels, insecten, paddenstoelen en ander levend goed. Hij neemt je dan mee op zijn wandelingen door bijvoorbeeld het Fochteloërveen, waar hij het blauwgroen trechtertje ontdekt. Het is een zeldzaam paddenstoeltje dat zich op de kalkarme zandgrond thuis voelt. Naast de talloze kleine plantjes die je er kan vinden, zoals stijve ogentroost, hondsdraf en brunel , ziet hij ook allerlei vlinders en insecten. Kortom een bevlogen natuurmens waarmee we een boeiende avond kunnen verwachten!
4
Winterwandeling in het Taconisbosk Datum: Tijd: Adres: Kosten:
zaterdagmiddag 7 februari 2015 13.30 uur Rotstergaastweg 45, Nieuweschoot (parkeren op de parkeerplaats van het crematorium bij het kerkje) € 4,-- p.p. incl. een kop soep
Na het succes van voorgaande jaren wordt er ook komend jaar een winterwandeling georganiseerd. Er is gekozen voor het Taconisbosk in Nieuweschoot bij Heerenveen. Het Taconisbosk, een eeuwenoud eiken- en berkenbos van 12 hectare, ligt op de flank van het Tsjongerdal. Middenin het verder overwegend agrarisch gebied is het een fraai element in het landschap. Een oase van rust waar in het voorjaar veel vogels een geschikt plekje vinden om te broeden. Reeën behoren tot de vaste bewoners van het bos. Wanneer er sneeuw ligt, zie je overal sporen van dit ranke zoogdier. Onder leiding van Oene Kromhout van der Meer, excursiebegeleider van It Fryske Gea, gaan we op stap om de boeiende natuur in dit bos te ontdekken. De tijdsduur van de wandeling is twee uren. Neem laarzen en/of wandelschoenen en een verrekijker mee. Voor meer informatie zie www.itfryskegea.nl. Opgeven voor deze excursie kan tot 31 januari bij Johanna Feenstra. Email:
[email protected] tel. 0566-652346 of 06 2282 2444.
Winterwandeling 2013
5
Keramiek workshop Deze winter opnieuw iets creatiefs doen! Op woensdagavond 14 januari 2015 kunt u aan de slag bij atelier De Scheene. U maakt daar onder leiding van Gerdien van Tongeren een oorwormpotje van keramiek.
U kunt b.v. een potje, dierfiguur of organische vorm maken. Ook de kleuren van het glazuur mag u zelf bepalen. Laat uw fantasie de vrije loop. Een leuk cadeau waar u een ander blij mee maakt of een unieke decoratie afgestemd op uw eigen tuin. De kosten bedragen € 18,50 voor leden van Groei&Bloei en € 20,00 voor niet-leden. Dit is inclusief het bakken en glazuren van het voorwerp en thee of koffie, met iets lekkers. Datum en tijd: woensdag 14 januari 2015 van 19:00 – ca 22:00 uur. Het adres: Atelier De Scheene Hamersweg 19 8474CN Oldeholtpade Opgeven uiterlijk 31 december 2014 bij Marian Thijs via mail:
[email protected] of telefoon: 0561 – 78 52 69
6
Cursus snoeien van fruitbomen Groei & Bloei afdeling Heerenveen e.o. heeft Landschapsbeheer Friesland bereid gevonden de cursus snoeien van fruitbomen te organiseren. De cursus zal gegeven worden door Auke Kleefstra, bekend om zijn kennis over en inzet voor het behoud van oude fruitrassen. Ook zal hij spreken op onze ledenavond in januari. De theorie van het snoeien van fruitbomen wordt o.a. aan de hand van een power-pointpresentatie behandeld gedurende 2 avonden. Op zaterdag wordt de theorie in praktijk gebracht op een locatie met zowel oude als jonge fruitbomen. U krijgt het werkboek "Snoeien vruchtbomen" van Landschapsbeheer Nederland, zodat u na afloop e.e.a. nog eens na kunt kijken. De kosten bedragen totaal € 40,00 dit is incl. koffie, thee en het cursusboek. (Normaal gesproken kost deze cursus € 80,00, maar door een bijdrage van de landelijke regeling Groen Doen kan hij tegen dit gereduceerde tarief aangeboden worden.) Data: De theorie op woensdagen 4 en 11 februari 2015, 's avonds. De praktijk op zaterdag 21 februari, hele dag. Tijden en locaties worden bekend gemaakt na aanmelding. U kunt zich opgeven bij: Landschapsbeheer Friesland, Commissieweg 15 9244 GB Beetsterzwaag. Tel: 0512-38300 of via
[email protected].
Nieuws van de zaai- en stekclub
Het is weer tijd om zaden te ruilen. Dat is altijd een bijzonder leuke avond, want alle leden van de zaai- en stekclub brengen dan hun eigen zadenschat mee en leggen uit welke zaden het zijn. Daarna komt er een levendige ruilhandel tot stand, waarna een ieder weer blij en tevreden naar huis gaat met nieuwe zaden in de tas.
Datum: vrijdagavond 21 november 2014 om 19.30 uur. Waar: bij Hermien Kuindersma, Meyerweg 127, 8456 DG De Knipe.
7
KERSTWORKSHOP - Chique of Puur Natuur 10 december 2014 Straks met Kerst het huis weer in kerstsfeer brengen? Elk jaar weer een uitdaging om er iets heel bijzonders van te maken. Wat past bij het interieur of wat past bij onze kerststemming dit jaar? Er zijn veel mogelijkheden. De werkgroep bloemschikken heeft samen met Tineke Zijlstra twee kerststukken uitgezocht om de deelnemers een gevarieerde keuze te kunnen bieden. U kunt kiezen tussen een chique tafelschikking of een puur natuur kerststuk (medio november staan de voorbeelden op onze website) De chique tafelschikking is een asymmetrisch arrangement op een langwerpige rechthoekige houten schaal (60 cm). U neemt zelf een mooie kromme bemoste tak met veel kerstgroen, o.a. dennenappels in dezelfde grijze tinten mee en kerstballen (eventueel witte rozen) en eigen gereedschap als mesje en snoeischaar. Wij zorgen voor de rechthoekige schaal (wit of grijs) en aspidistrablad. Het puur natuur kerststuk wordt gemaakt op een door uzelf meegebrachte ovale of ronde schaal (40 cm) met de techniek in groepen gestoken. Hiervoor neem je ook mee: - Een mooie, iets bemoste, kromme langwerpige tak voor de basisstructuur - Kerstgroen, coniferengroen, hulst, hederablad, skimmia, bolmos of gewoon mos - Kerstmaterialen: kerstballen, dennenappels, lampjes, linten of ander leuk decoratiemateriaal, bloemen, en kies een kleur die bij je huis past (rood, goud, zilver, wit) - Eigen gereedschap als mesje en snoeischaar Wij zorgen voor oasis, kling, prikkers, bloemistendraad en waxinehouders Onze bloemschikdocente Tineke Zijlstra zal deze workshop verzorgen. De kosten inclusief koffie/thee en iets lekkers: De chique tafelschikking: € 15 (leden) en € 20 (niet-leden) Het puur natuur kerststuk: € 10 (leden) en € 15 (niet-leden) Datum: woensdag 10 december Tijd: 19.30 – 22.00 uur (zaal open 19.00 uur) Locatie: Dorpshuis Rottum, Binnenweg 22 te Rottum Opgave voor 1 december a.s. bij: Han Hijlkema via de mail
[email protected] of tel. 0513 631437 Willy Dommerholt via de mail
[email protected] of tel. 0513 542610 Minimum aantal deelnemers: 15 Bij aanmelding graag je keuze Chique of Puur Natuur vermelden.
8
Beurs Huis en Tuin te Leeuwarden De grootste huis- en tuinbeurs van Noord-Nederland, met onder andere veel thematuinen, wordt in 2015 gehouden van donderdag 5 maart t/m zondag 8 maart in het WTC Expo te Leeuwarden. Deze beurs bestaat dan 10 jaar. Openingstijden: Do. 13.00 uur tot 22.00 uur Vr. 13.00 uur tot 22.00 uur Za. 10.00 uur tot 18.00 uur Zo. 10.00 uur tot 18.00 uur.
Al vele jaren heeft Groei & Bloei ook een stand op deze beurs. Naast het geven van bloemschikdemonstraties wordt er ook algemene informatie verstrekt en worden er nieuwe leden geworven. Onze afdeling krijgt er jaarlijks op deze manier ook nieuwe leden bij. De afdeling Leeuwarden heeft in de achterliggende jaren de organisatie en bemensing van de stand alleen gedaan. Dit keer heeft men gevraagd of andere afdelingen ook hun medewerking zouden willen verlenen. Met denkt met name aan ondersteuning bij de algemene informatie en de ledenwerving. Zou je wel een dagdeel mee willen werken in zo’n bijzondere omgeving? Geef je dan op bij Jannie Koster-van Leeuwen via de mail:
[email protected]. Je hebt dan in ieder geval gratis entree!
9
Oud-voorzitter aan het woord Zoals Hermien Kuindersma vertelde in de vorige Groene Nieuwsberichten, gaf zij het stokje van het voorzitterschap aan mij door. Dat was in 2003, vlak voor het 40-jarig jubileum van de afdeling Heerenveen. Dat was ook meteen hard werken om er en leuk jubileumjaar van te maken. Jubileumactiviteiten waren: een prachtige lezing door Annet Scholma van bureau Mien Ruys, het Noordelijk Kampioenschap Bloemschikken en de (eerste) Groenmarkt. Over die eerste Groenmarkt hebben we heel wat uren vergaderd om er een goed concept voor te bedenken. We moesten besluiten over de schaal, welke aanbieders laat je toe en waar organiseren we de markt. Het resultaat was een kleinschalige markt, met aanbod van vooral leden en in de boomgaard van de familie Bakker in Nieuweschoot. Dit jaar voor de 10e keer al weer een Groenmarkt en nog steeds een prachtige activiteit. Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum hebben we ook een aantal leden geïnterviewd die al (bijna) vanaf het begin lid waren. Van “de KMTP” zoals de vereniging toen genoemd werd, waren vooral vakmensen lid die beroepsmatig te maken hadden met groen, kweken, ontwerpen, enzovoort. Nu zijn het vooral de hobbytuinders en groenliefhebbers die lid zijn. Na 4 jaar voorzitterschap gaf ik het stokje door aan Hans Dekker. Al gauw kwam de vraag of ik voorzitter wilde worden van Rayon Friesland van Groei & Bloei. Het rayon heeft als taak om de communicatie tussen de zes afdelingen van Groei & Bloei in Friesland te bevorderen en contact te houden met het hoofdbestuur. Omdat je als voorzitter tenminste vier dagen per jaar moet afreizen voor vergaderingen met het hoofdbestuur in Zoetermeer en ik mijn verlofdagen daar niet voor wilde gebruiken, zocht ik een maatje die de landelijke vergaderingen kon bezoeken. Dat werd Jannie Koster. Zo vervullen wij sinds 2008 het duo-voorzitterschap van het Rayon Friesland. Landelijk is er op dit moment veel in beweging. Omdat het aantal abonnees van het tijdschrift de laatste jaren is gedaald (oorzaken o.a. de vergrijzing onder de leden, de financiële crisis en andere manieren om kennis over groen te verzamelen) en daarmee inkomsten voor de vereniging, worden plannen gemaakt om de organisatie weer financieel gezond en eigentijds te maken. Alle voorstellen daartoe staan beschreven in het project “Groei” en over deze voorstellen moet het komende jaar een besluit worden genomen. Zo wordt voorgesteld om een scheiding aan te brengen tussen de commerciële activiteiten (o.a. het tijdschrift, maar ook andere producten) en de vereniging (waar de afdeling Heerenveen ook toe behoort). Verder wil men het landelijk bestuur een groter mandaat geven, zodat er sneller besluiten kunnen worden genomen. Nu moet er vaak gewacht worden tot een algemene ledenvergadering (2 x per jaar) die plannen moet goedkeuren. Het is geen gemakkelijk proces om voor de voorgestelde veranderingen draagvlak te vinden bij de afdelingen, want er is nog niet voldoende duidelijkheid over de toekomstige plannen. Het komende jaar moet veel duidelijk worden. Wat merkt u er van? De afdelingen, waar het verenigingsleven van “Groei & Bloei”zich afspeelt, zijn financieel grotendeels afhankelijk van de inkomsten van het tijdschrift. 10
Minder abonnees betekent minder afdracht naar de afdelingen, dus minder geld voor activiteiten, tenzij de afdeling zelf veel inkomsten weet binnen te halen. Dus het is van groot belang dat “Groei & Bloei” financieel gezond blijft en meer producten in de markt kan zetten. Want “Groei & Bloei” biedt kennis, maar ook kennissen! Denk aan al die leuke en enthousiaste mensen die je ontmoet op een ledenavond, bij een workshop, een excursie, een bloemschikcursus of de zaaiclub. Belangrijk in deze tijd, waarin de overheid vindt dat we – als we iets nodig hebben – eerst een beroep moeten doen op het netwerk om ons heen. En dat zouden wel eens je “Groei & Bloeivrienden” kunnen zijn! Trijntje Köhler
Eindelijk is hij er, de Friestalige wilde plantengids “BLOMMEN” Het is een kleine compacte natuurgids in zakformaat, waarin ruim tweehonderd wilde planten zijn weergegeven. Behalve de Friese naam zijn ook de Nederlandse en wetenschappelijke namen genoemd. Met duidelijke beschrijving voorzien van foto’s als hulp voor het determineren. Voor de liefhebber een leuk verjaardagscadeau of als tip voor de decembermaand. Te koop voor € 12,50 bij de boekhandel. De auteur is Sake P.Roodbergen die het “oersetten en bewurke hat foar de Fryske sitewaasje”. Eerder schreef hij vogelboeken en in 2010 verscheen het boek “Libellen yn Fryslân”. Johanna Feenstra
11
Recept chutney van rode ui en rozijnen Opbrengst: 5 kleine potten van 150 ml
1 kg rode ui, dun gesneden 150 gr rozijnen, afgespoeld 800 gr suiker 2 laurierbladeren 1/2 kaneelstokjes, in 3 of 4 stukjes gebroken
6 hele kruidnagels 1/2 theelepel zout 250 ml droge witte wijn 200 ml witte wijnazijn 8 eetlepels pijnboompitten
Bereidingswijze Leg de stukjes ui, rozijnen, suiker, laurierblaadjes, kruiden en zout in een roestvrijstalen pan. Meng en laat 1 uur staan. 1. Verhit na een uur de pan en voeg de wijn en azijn toe. Breng aan de kook, voeg de pijnboompitten toe, zet het vuur lager en kook 1 uur of tot de chutney wat dikker is geworden. 2. Terwijl de chutney kookt bereid je de potten voor. Was ze en houd ze warm. Leg een theedoek op een werkoppervlak en zet de warme potten hierop. Giet de warme chutney in de potten tot 1 cm van de bovenkant. Doe de deksel op de potten en rol elke pot in een theedoek, zodat ze niet tegen elkaar botsen als ze koken. 3. Doe de omwikkelde potten in een grote pan en bedek ze met heet water. Breng het water aan de kook en kook 15 minuten. Haal de potten uit de pan en laat ze afkoelen. Controleer of de deksels er goed op zitten. Als ze een beetje naar binnen buigen zitten ze goed vast. Laat ze volledig afkoelen en bewaar op een koele donkere plek. Test om te kijken of de chutney klaar is Als je wilt testen of de chutney goed is kun je het volgende doen: leg een bord in de diepvries. Leg een klein beetje chutney op het koude bord en laat een paar seconden afkoelen. Houd het bord schuin, als de chutney klaar is zal hij langzaam van het bord glijden. Als dit niet langzaam gebeurt, is de chutney nog niet klaar
WIST U DAT ……….. ….. u nu op onze website allerlei nuttige informatie kunt vinden over dahlia’s, met dank aan Janneke van der Bruggen …. deze wist-u-datjes een prima plek zijn voor uw tuintips en korte ‘groen’-mededelingen? Schroom dus niet…… 12
Bestuur Groei & Bloei afdeling Heerenveen en Omstreken.
Voorzitter: Jannie Koster, Kromme Warren 26, 8539 RX Echtenerbrug; Tel.: 0514-542333; e-mail:
[email protected] Secretaris: Vacature; e-mail:
[email protected] Penningmeester: Jan Aandewiel, Hogeveensweg 2, 8415 AE Bontebok; Tel.: 0513-631687 en 06-20548122; e-mail:
[email protected] IBAN reknr: NL97 INGB 0001 181480 t.n.v. KMTP Heerenveen Lid Algemeen: Willy Dommerholt , 1e Compagnonsweg 74, 8415 AD Bontebok; Tel. : 0513-542610; e-mail:
[email protected] Ledenadministratie en coördinatie bloemschikken Lid Algemeen: Marian Thijs, Oostvierdeparten 62, 8392 XT Boijl; Tel.: 0561-785269; E-mail:
[email protected] Lid Algemeen: Minke Elzinga, Geraniumstraat 12a, 8471 KT Wolvega; Tel.: 0561-614750; e-mail:
[email protected]
Overig: Redactie Groene Nieuwsberichten: Ieke Schreuder, Dicky Nagelhout, Aaltje Blom; e-mail:
[email protected] Website: www.heerenveen.groei.nl Webmasters: Dominicus Bergsma en Agnes Monkelbaan; e-mail
[email protected] Foto-website: www.heerenveen.groei.nl en klik op foto’s Webmaster: Aaltje Blom; e-mail:
[email protected] Redactie Digitale Nieuwsbrief en Goede Groene Raad: Dominicus Bergsma en Agnes Monkelbaan: e-mail:
[email protected] De ledenavonden worden gehouden in het Nordwin College Domela Nieuwenhuisweg 3, 8448 GK Heerenveen, van 20.00-22.00 uur.
13
14
15
16