1/10
De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Beraadslaging STAT nr 17/2015 van 7 juli 2015
Betreft: Aanvraag van de Brusselse regulator voor energie (Brugel) om van de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium gecodeerde studiegegevens te ontvangen om een tariefmethodologie uit te werken die moet worden toegepast op een progressieve tarifering voor elektriciteit voor de residentiële klanten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (STAT-MA-2015-022)
De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (hierna "de Commissie"); Gelet op de wet van 4 juli 1962 betreffende de openbare statistiek (hierna "wet openbare statistiek"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte
van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "WVP"); Gelet op het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ter uitvoering van de wet van 8 december 1992
tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "koninklijk besluit van 13 februari 2001"); Gelet op het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking
tot de samenstelling en de werking van het Statistisch Toezichtscomité opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van Brugel ontvangen op 29/06/2015;
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 2/10
Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) op 30/06/2015; Gelet op het technisch en juridisch advies ontvangen op 02/07/2013; Gelet op het verslag van de Voorzitter; Beslist op 7 juli 2015, na beraadslaging, als volgt: I.
ONDERWERP VAN DE AANVRAAG
1. De aanvraag strekt ertoe de Brusselse regulator voor energie (hierna Brugel of de
.
onderzoeker genoemd) te machtigen om van de Algemene Directie Statistiek – Statistics
.
Belgium (hierna ADS) gecodeerde studiegegevens te ontvangen om een tariefmethodologie
.
uit te werken die moet worden toegepast op een progressieve tarifering voor elektriciteit voor de residentiële klanten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 2. Brugel werd opgericht bij Ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, om onder meer de overheid advies te verstrekken bij de organisatie en de werking van de gewestelijke energiemarkt. Een van de opdrachten die aan Brugel werd toegekend is het uitwerken van een tariefmethodologie voor de distributie van elektriciteit en gas. 3. Het onderzoek wordt toevertrouwd aan Sia Partners (hierna de verwerker genoemd). 4. De aanvraag strekt er tevens toe het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat, ingevolge deze gegevensdoorgifte tussen ADS en de onderzoeker moet worden afgesloten. II.
ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG
A. TOEPASSELIJKE WETGEVINGEN A.1. Wet openbare statistiek 5. Op grond van de artikelen 15 en 15bis van de wet openbare statistiek is het Statistisch Toezichtscomité bevoegd om, enerzijds de mededeling toe te staan van de door de ADS gecodeerde studiegegevens aan de in de wet openbare statistiek vermelde bestemmelingen
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 3/10
en anderzijds het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat moet worden afgesloten tussen de betrokken partijen. Omdat hier om een mededeling van gecodeerde gegevens wordt verzocht, verklaart het Comité zich bevoegd. A.2. WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 6. Op grond van de artikelen 1, § 1 van de WVP en artikel 1, 3° van het KB van 13 februari 2001, zijn gecodeerde studiegegevens betreffende geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke personen, persoonsgegevens waarvan de verwerking slechts mag gebeuren onder de in de WVP en het KB van 13 februari 2001 gestelde voorwaarden.1 B. WETTELIJKE BASIS VAN DE AANVRAAG 7. De aanvrager staat in de lijst van de in de statistiekwet limitatief opgesomde bestemmelingen, meer bepaald in artikel 15, 1stee lid, 2°. 8. De aanvrager beschikt dus over een wettelijke basis om de gecodeerde studiegegevens te ontvangen. Bijgevolg komen de onderzoeker (en zijn verwerker) in aanmerking om gemachtigd te worden de gevraagde gegevens van ADS te ontvangen. Omdat SIA Partners als verwerker voor Brugel zal optreden, moet er een verwerkerscontract worden afgesloten tussen de eerste en de tweede waarin ten minste de bepalingen zijn opgenomen waarvan sprake in artikel 16 van de WVP. C. DOELEINDEN 9. Persoonsgegevens moeten worden verwerkt voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden (art. 4, §1, 2° van de WVP).
10. De onderzoeker vermeldt het volgende in zijn aanvraag (vrije vertaling) “Krachtens de ordonnantie van 8 mei 2014 tot wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG), is
Zie artikel 1, 3° van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 en zie ook Memorie van Toelichting bij het wetsontwerp tot omzetting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrij verkeer van die gegevens, Parl. St. Kamer 1997-98, nr. 1566/1 p. 12: 1
“Ook gecodeerde informatie waarbij door de verantwoordelijke voor de verwerking zelf niet kan nagegaan worden op welk individu de informatie betrekking heeft, vermits hij niet in het bezit is gesteld van de daarvoor noodzakelijke sleutels, wordt derhalve als “persoonsgegevens” beschouwd indien identificatie nog door iemand anders kan verricht worden.”
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 4/10
Brugel bevoegd om een toe te passen tariefmethodologie uit te werken. Die methodologie werd
bekrachtigd
met
de
beslissing
20140901-16
betreffende
de
elektriciteitstariefmethodologie. De Brusselse regulator is ook belast met het vaststellen van de verschillende parameters en operationele modaliteiten die aan die methodologie verbonden zijn. Gelet op de doelstellingen die samengaan met de invoering van een progressieve tarifering in BHG en de ervaringen van de andere gewesten, is het aangewezen te onderzoeken welke invloed die operationele modaliteiten hebben op:
de omwille van hun inkomen, meest kwetsbare gezinnen en hun consumptieprofiel (socio-economisch aspect);
de elektriciteitsconsumptie per Brussels gezin (milieuaspect):
de kosten van de actoren van de energiesector (technisch-economisch aspect).
Op 13 maart 2015, gelastte de Minister van Energie van het Brusselse gewest Brugel met een onderzoek naar deze drie voormelde aspecten.” 11. Uit het vertrouwelijkheidscontract van de onderzoeker blijkt dat hij de gegevens uitsluitend mag gebruiken voor de opgegeven analyse en studie en voor de opmaak van globale en anonieme statistieken. De meegedeelde gegevens mogen niet worden verstrekt aan derden en niet gebruikt worden voor controle- en repressiedoeleinden. 12. Deze doeleinden stemmen overeen met de voormelde vereisten van de WVP. 13. Artikel 15 van de statistiekwet bepaalt dat de gecodeerde gegevens moeten worden verstrekt voor wetenschappelijke of statistische doeleinden. Volgens de Algemene Directie Statistiek, is het doelende zuiver statistisch. het Comité sluit zich hierbij aan. D. PROPORTIONALITEIT D.1. De gevraagde gegevens 14. De onderzoeker wenst uitsluitend de hiernavolgende gecodeerde studiegegevens EBM 2012 te verkrijgen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest:
uitgaven voor elektriciteit per gezin (code coicop 04510);
totale gezinsinkomen (+ gelijkaardig inkomen);
gezinsgrootte;
de
afwegingsvariabele
geëxtrapoleerd worden.
waarmee
de
resultaten naar
de
bevolking
kunnen
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 5/10
15. Het Comité verzoekt om de gegevens “code coicop” en het “totale gezinsinkomen” in categorieën onder te brengen. Het exacte bedrag van deze uitgaven en inkomens mag niet aan de onderzoeker verstrekt worden. D.2. Noodzaak van het verkrijgen van de gecodeerde gegevens 16. De onderzoeker mag enkel de gecodeerde persoonsgegevens ontvangen indien het niet mogelijk blijkt om met de verwerking van anonieme gegevens, de statistische of wetenschappelijke doeleinden die hij betracht, te verwezenlijken (artikel 4 van de WVP). 17. Uit de aanvraag kan impliciet worden begrepen dat het onderzoek alleen met gecodeerde gegevens gerealiseerd kan worden. D.3. De kwantiteit van de gegevens 18. De mededeling van de gevraagde, gecodeerde gegevens moet onontbeerlijk zijn om het onderzoek uit te voeren zoals omschreven in de aanvraag en het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract (art. 4, § 1, 3° van de WVP). 19. Uit het aanvraagformulier blijkt dat het bewijs hiervoor per gegevensgroep werd aangetoond. 20. Het technisch en juridisch advies preciseert dat enkel de noodzakelijke gegevens werden gevraagd waarvan 3 aspecten werden weerhouden. Het Comité sluit zich aan bij dit advies. D.4. Frequentie van de mededeling 21. De beschikbare, gecodeerde studiegegevens zullen worden verstrekt binnen de 30 dagen nadat het vertrouwelijkheidscontract werd afgesloten. D.5. Duur van het onderzoek en bewaartermijn 22. De bewaartermijn van de gegevens wordt beperkt tot de noden van het onderzoek, nl. 6 maanden. Dit lijkt een redelijke termijn voor de ADS, gelet op het doel en de specifieke opdracht van de onderzoeker. Het Comité sluit zich hierbij aan. 23. De aanvrager vernietigt de gegevens en back-ups zodra de statistische doeleinden zijn bereikt. Het is niet toegestaan om de gecodeerde studiegegevens voor dezelfde doeleinden
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 6/10
langer te gebruiken, tenzij verlenging werd toegestaan. Wanneer de doeleinden worden bereikt vòòr deze termijn is verlopen moet de onderzoeker de gegevens en bestanden vernietigen vòòr afloop van de termijn, meer bepaald onmiddellijk nadat het doeleinde is verwezenlijkt. E. BEVEILIGING 24. De aanvrager moet erover waken dat de verstrekte gegevens beschermd en beveiligd zijn (artikel 16 van de WVP en 15bis van de statistiekwet). E.1. Consulent inzake informatiebeveiliging 25. Uit de documentatie die de onderzoeker verstrekte, blijkt dat hij beschikt over een consulent inzake informatiebeveiliging van wie de identiteit werd meegedeeld en die in die hoedanigheid kan worden aanvaard. E.2. Beveiligingsbeleid 26. Uit de documenten die de onderzoeker verstrekte, blijkt dat die laatste beschikt over een beveiligingsbeleid. 27. Volgens het evaluatieformulier dat samengaat met het verzoek om gegevens te ontvangen en het vertrouwelijkheidscontract, kan worden vastgesteld dat op alle vragen betreffende de beveiliging positief werd geantwoord (de algemene maatregelen zoals aanbevolen door de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). 28. Volgens de ADS rechtvaardigt de beveiliging die de onderzoeker aanbiedt, een positief advies. Het Comité sluit zich aan bij dit advies. 29. De onderzoeker vermeldt ook een verwerking door Sia Partners. Het Comité herinnert eraan dat, overeenkomstig artikel 16 van de WVP, een verwerkingsopdracht als bedoel in artikel 1, §5 van de WVP, een verwerkingscontract vereist tussen de onderzoeker en de verwerker. E.3. Verantwoordelijke natuurlijke persoon 30. De identiteit van de natuurlijke persoon die voor de gegevens verantwoordelijk is, werd meegedeeld. Deze persoon is verantwoordelijk voor de naleving van alle wettelijke, reglementaire en contractuele verplichtingen en van de bepalingen van onderhavige
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 7/10
beslissing van de Comité. Hij is eveneens verantwoordelijk voor de daadwerkelijke controle van het rechtmatig gebruik van de verstrekte gegevens. E.4. Scheiding van de andere verwerkingen 31. De onderzoeker moet de gegevensverwerking waarvan hier sprake is, apart houden van eventuele andere gegevensverwerkingen waarvoor hij de verantwoordelijke zou zijn. E.5. Verbod op decodering 32. De onderzoeker verbindt er zich toe om alles in het werk te stellen zodat de identiteit van de personen van wie de gegevens worden verwerkt, niet achterhaald kan worden. E.6. Koppelverbod 33. De
onderzoeker
verbindt
er
zich
toe
niets
te
ondernemen
om
de
verkregen
persoonsgegevens te koppelen aan gegevens die hij reeds in het kader van andere machtigingen verkreeg. F. ANDERE GEBRUIKSVOORWAARDEN F.1. Verspreiding van de resultaten 34. De aanvrager moet ervoor zorgen dat, na analyse en gebruik van de gegevens, de gepubliceerde resultaten anoniem en globaal blijven, zodat de persoonsgegevens er niet rechtstreeks of onrechtstreeks uit geïdentificeerd kunnen worden. De cellen met te weinig individuen of dominante individuen worden verwijderd. 35. Ten minste 15 dagen voor de verspreiding moet de aanvrager de resultaten voorleggen aan de ADS die dan eventueel de verspreiding kan verbieden. De term "verspreiding" moet in brede
zin
worden
begrepen
want
houdt
rekening
met
de
evolutie
in
informatiemaatschappij en omvat elke schriftelijke, mondelinge of online verspreiding.
de
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 8/10
F.2. Controle 36. De aanvrager stemt er uitdrukkelijk mee in dat vertegenwoordigers van het Comité altijd en zonder voorafgaande ingebrekestelling toegang krijgen tot de lokalen en tot de informaticainfrastructuur waar de verstrekte gegevens worden bewaard om na te gaan of de bepalingen van de voorliggende machtiging en van de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluiten, alsook de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract worden uitgevoerd. 37. Op eenvoudig verzoek kan het Comité toegang krijgen tot andere lokalen en ICT-systemen om te controleren of er geen inbreuk gepleegd wordt op de bepalingen van de beslissing van het Comité, de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluit en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract. F.3. Onderzoek als bedoeld in artikel 15, 1ste lid, 4) van de statistiekwet 38. De aanvraag vermeldt de analysemethoden en de onderzoeksnormen die de onderzoeker zal aanwenden. De ADS stelt in haar technisch en juridisch advies (vrije vertaling): “de
bedoelde studie betreft het Brusselse Gewest. Dit kan problemen opleveren voor de representativiteit omdat de grootte van de steekproef beperkt is (723 gezinnen in totaal). Algemeen gezien is ons intern beleid erop gericht om geen resultaten te verspreiden die gebaseerd zijn op subcategorieën van minder dan 50 respondenten in totaal. De kruisingen die de aanvrager wil doorvoeren zullen zeker betrekking hebben op cellen waarin effectieven zijn opgenomen die onder die grens liggen. De grootste voorzichtigheid is dus geboden bij een veralgemening vanuit resultaten die getrokken zijn uit slechts enkele gezinnen Voor wat de elektriciteitsuitgaves betreft, moet worden opgemerkt dat een zeker aantal ervan werden geschat (m.a.w. zij werden niet aangegeven door het gezin en zijn dus een schatting) ”. G.
VERTROUWELIJKHEIDSCONTRACT
39. De
studiegegevens
worden
verstrekt
aan
de
onderzoeker
krachtens
een
vertrouwelijkheidscontract dat hij afsluit met de ADS. 40. Het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract werd als bijlage bij de aanvraag gevoegd en stelt de voorwaarden vast waaronder de ADS de studiegegevens mag verstrekken en gebruikt mogen worden door de aanvrager.
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 9/10
41. Het vertrouwelijkheidscontract bevat ten minste de wettelijke verplichtingen als omschreven in artikel 15bis
van de wet openbare statistiek, waaronder de duur van het
vertrouwelijkheidscontract Na afloop van het contract mag de vertrouwelijkheid van de gegevens zelf niet worden verbroken. Die vertrouwelijkheid moet onbeperkt in de tijd worden nageleefd. 42. De contractuele bepalingen inzake privacy en vertrouwelijkheid die vermeld worden in de vertrouwelijkheidscontract maken integraal deel uit van onderhavige beslissing van het Comité waardoor ook de personen vreemd aan het vertrouwelijkheidscontract zich kunnen wenden tot het Comité om te laten controleren of de voorwaarden waaronder de onderzoeker de gegevens mag gebruiken, worden nageleefd. H.
ALGEMEEN BESLUIT
43. De onderzoeker dient bij de verwerking van de verkregen persoonsgegevens rekening te houden met de WVP, de wet openbare statistiek, hun uitvoeringsbesluiten en elke andere wettelijke of reglementaire bepaling tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de bepalingen van de onderhavige beslissing van het Comité, en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract tussen ADS en de onderzoeker. I.
SPECIFIEK BSLUIT
44. De Commissie is van oordeel dat: -
de onderzoeker beschikt over een rechtsgrond om de gevraagde gecodeerde studiegegevens te ontvangen;
-
de mededeling van de gevraagde studiegegevens aan de onderzoeker toegelaten is voor de vermelde doeleinden;
-
de bewaringstermijn wordt bepaald op maximum 6 maanden vanaf de ontvangst van de bedoelde gegevens, zonder evenwel de duur die noodzakelijk is voor het verwezenlijken van het onderzoek, te overschrijden;
OM DIE REDENEN, Het Comité 1° machtigt de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium om onder de voormelde voorwaarden de bedoelde gegevens aan Brugel mee te delen.
Beraadslaging STAT 17 /2015 - 10/10
2° beslist dat deze machtiging slechts geldt op voorwaarde dat en zolang de voorwaarden van deze beraadslaging worden nageleefd. 3° Keurt het vertrouwelijkheidscontract goed dat betrekking heeft op de voormelde voorwaarden. De Wnd Administrateur,
De Voorzitter,
(get.) An Machtens
(get.) Gert Vermeulen