van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "WVP");

1/10

Het Statistisch Toezichtscomité Beraadslaging STAT nr 09/2015 van 5 mei 2015

Betreft: machtigingsaanvraag van het Waals Agentschap voor de Verkeersveiligheid om vanwege de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium gecodeerde studiegegevens te verkrijgen voor statistisch onderzoek naar verkeersongevallen met lichamelijk letsel (STAT-MA-2015-010))

Het Statistisch Toezichtscomité (hierna "het Comité"); Gelet op de wet van 4 juli 1962 betreffende de openbare statistiek (hierna "wet openbare statistiek"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte

van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "WVP"); Gelet op het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ter uitvoering van de wet van 8 december 1992

tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "koninklijk besluit van 13 februari 2001"); Gelet op het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking

tot de samenstelling en de werking van het Statistisch Toezichtscomité opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van het Waals Agentschap voor de Verkeersveiligheid 19/03/2015;

ontvangen op

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 2/10

Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie (Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium) op 01/04/2015; Gelet op het technisch en juridisch advies ontvangen op 24/04/2015; Gelet op het verslag van de Voorzitter; Beslist op 5 mei 2015, na beraadslaging, als volgt:

I.

VOORWERP VAN DE AANVRAAG .

1. De machtigingsaanvraag van het Waals Agentschap voor de Verkeersveiligheid (hierna de

.

Onderzoeker of het WAVV) strekt ertoe om vanwege de Algemene Directie Statistiek –

.

Statistics Belgium (hierna ADS) gecodeerde studiegegevens te verkrijgen betreffende de verkeersongevallen met lichamelijk letsel, die zich hebben voorgedaan tussen 1991 tot 2014. Deze gegevens worden gevraagd om een analyse uit te voeren van de ongevallen in functie van de plaats, het ogenblik, de ernst, de aard van het voertuig, enz. om de verkeersongevallen in Wallonië beter de begrijpen en sensibiliseringscampagnes beter te richten alsook adviezen en aanbevelingen te formuleren bestemd voor de politieke beleidsmakers. 2. De aanvraag strekt er tevens het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat tussen de ADS en de Onderzoeker moet worden afgesloten. II.

ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG

A. TOEPASSELIJKE WETGEVING A.1. Wet openbare statistiek 3. Op grond van de artikelen 15 en 15bis van de wet openbare statistiek is het Statistisch Toezichtscomité bevoegd om, enerzijds toe te taan dat de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium gecodeerde studiegegevens meedeelt aan de in de wet opgesomde bestemmelingen vermeld en anderzijds het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat tussen de betrokken partijen moet worden afgesloten.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 3/10

A.2. WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 4. Op grond van de artikelen 1, § 1 en 3, § 1 van de WVP en artikel 1, 3° van het KB van 13 februari

2001,

zijn

gecodeerde

studiegegevens

betreffende

geïdentificeerde

of

identificeerbare natuurlijke personen, persoonsgegevens waarvan de verwerking slechts mag gebeuren onder de in de WVP en het KB van 13 februari 2001 gestelde voorwaarden1. B. WETTELIJKE BASIS 5. De aanvrager is één van de in de wet openbare statistiek limitatief opgesomde bestemmelingen, meer bepaald een bestemmeling als bedoeld in artikel 15, eerste lid, 4° van de wet openbare statistiek. 6. Onder deze bestemmelingen zijn immers de natuurlijke of rechtspersonen opgenomen die een wetenschappelijk onderzoeksdoeleinde nastreven en die een passende aanvraag indienen, vergezeld van een duidelijk omschreven onderzoeksproject dat beantwoordt aan de geldende wetenschappelijke normen. 7. Het WAVV kan dus een machtigingsaanvraag indienen om de mededeling van de gevraagde gegevens te ontvangen. C. DOELEINDEN 8. Persoonsgegevens dienen voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden te worden verwerkt (artikel 4, § 1, 2° WVP). 9. Het WAVV vraagt de gegevens om een analyse uit te voeren van de ongevallen in functie van de plaats, het ogenblik, de ernst, de aard van het voertuig, enz. om de verkeersongevallen in Wallonië beter de begrijpen en sensibiliseringscampagnes beter te richten alsook adviezen en aanbevelingen te formuleren bestemd voor de politieke beleidsmakers.

Zie artikel 1, 3° van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 en zie ook Memorie van Toelichting bij het wetsontwerp tot omzetting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrij verkeer van die gegevens, Parl. St. Kamer 1997-98, nr. 1566/1 p. 12: 1

“Ook gecodeerde informatie waarbij door de verantwoordelijke voor de verwerking zelf niet kan nagegaan worden op welk individu de informatie betrekking heeft, vermits hij niet in het bezit is gesteld van de daarvoor noodzakelijke sleutels, wordt derhalve als “persoonsgegevens” beschouwd indien identificatie nog door iemand anders kan verricht worden.”.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 4/10

10. Uit het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract blijkt dat de Onderzoeker deze gegevens enkel mag gebruiken voor de voormelde analyse en studie en het opmaken van globale en anonieme statistieken. De meegedeelde gegevens mogen niet aan derden meegedeeld worden, noch gebruikt worden voor controle- of repressiedoeleinden. 11. Deze doeleinden beantwoorden aan de bovenvermelde vereisten van de WVP. 12. Krachtens artikel 15 van de statistiekwet moeten de gecodeerde persoonsgegevens verzameld worden voor statistische of wetenschappelijke doeleinden. Volgens de ADS is er geen enkele statistische tegenwerping. Het Comité neemt hiervan akte. D. PROPORTION ALITEIT D.1. De gevraagde gegevens 13. De aanvraag slaat op alle gecodeerde studiegegevens betreffende verkeersongevallen op de openbare weg met doden en gewonden over de jaren 1991 tot 2014. 14. De Onderzoeker vraagt de integrale gegevens betreffende deze ongevallen, met inbegrip van: -

de gegevens betreffende de plaats van het ongeval (exact adres, ongeval op een kruispunt of niet, agglomeratie, enz.);

-

de aard van het ongeval, helderheid, weersomstandigheden, staat van de weg, plaatselijke kenmerken, positie en beweging van de weggebruikers, factoren verbonden aan het ongeval, positie en beweging van de voetganger en de fietser, diversen, informatie betreffende gevaarlijke voertuigen;

-

informatie betreffende de betrokken personen (leeftijd, geslacht, plaats in het voertuig, gevolgen, alcohol, toestand, soort gebruiker).

15. Alle door ADS ingezamelde gegevens betreffende verkeersongevallen, worden bijgevolg gevraagd behalve de nummers van de processen-verbaal en de inschrijvingsnummers.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 5/10

D.2. Noodzaak van het verkrijgen van gecodeerde gegevens 16. De Onderzoeker mag de gecodeerde persoonsgegevens slechts ontvangen indien een verwerking

van

anonieme

gegevens

niet

toelaat

de

beoogde

statistische

of

wetenschappelijke doeleinden te verwezenlijken (artikel 4 van de WVP). 17. Uit de aanvraag blijkt impliciet dat het onderzoek alleen kan worden verwezenlijkt met gecodeerde gegevens. 18. De doeleinden rechtvaardigen bijgevolg de verwerking van gecodeerde persoonsgegevens. D.3. het aantal gegevens 19. De mededeling van de gevraagde gecodeerde gegevens moet onontbeerlijk zijn voor het uitvoeren van het onderzoek zoals omschreven in de aanvraag en het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract (art. 4, § 1, 3° van de WVP). 20. De ADS verduidelijkt in haar advies dat de proportionaliteit is aangetoond voor alle gevraagde variabelen. Het Comité sluit zich aan bij dit advies. D.4. Frequentie van de mededeling 21. Het vertrouwelijkheidscontract bepaalt dat de gecodeerde studiegegevens ter beschikking zullen staan van de Onderzoeker binnen de 30 dagen na hun beschikbaarheid. D.5. Duur van het onderzoek en bewaartermijn 22. Volgens de Onderzoeker is de duur van het onderzoek onbepaald. De bewaringstermijn voor de gegevens is vastgesteld op 10 jaar. De ADS acht deze termijn redelijk gelet op het doel en specifieke taken van het WAVV. Het Comité sluit zich hierbij aan. 23. De aanvrager vernietigt de gegevens en back-ups zodra de statistische doeleinden zijn bereikt. Het is niet toegestaan om de gecodeerde studiegegevens voor dezelfde doeleinden langer te gebruiken, tenzij verlening werd toegestaan. Wanneer de doeleinden werden bereikt vòòr deze termijn is verlopen moet de Onderzoeker de gegevens en bestanden vernietigen vòòr afloop van de termijn, meer bepaald onmiddellijk nadat het doeleinde is verwezenlijkt.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 6/10

24. De bewaringstermijn overschrijdt dus niet de termijn die noodzakelijk is voor de verwezenlijking van de doeleinden (art. 4, § 1, 5° van de WVP). E. BEVEILIGING 25. De Onderzoeker moet erover waken dat de verstrekte gegevens beschermd en beveiligd zijn (artikel 16 van de WVP en 15bis van de statistiekwet). E.1. Consulent inzake informatiebeveiliging 26. Het WAVV verstrekte geen evaluatieformulier voor de consulent inzake informatiebeveiliging. 27. In haar technisch en juridisch advies verzoekt de ADS het WAVV een consulent inzake informatiebeveiliging aan te stellen. 28. Het Comité sluit zich aan bij de ADS en wenst eveneens dat een consulent inzake informatiebeveiliging zou aangesteld worden. Het Comité verzoekt het WAVV om te voldoen aan de beveiligingsvereiste vooraleer het vanwege de ADS gegevens ontvangt. E.2. Beveiligingsbeleid 29. Uit de documenten die de Onderzoeker heeft verstrekt, blijkt dat hij beschikt over een beveiligingsbeleid. 30. Volgens het evaluatieformulier dat samengaat met het verzoek om gegevens te ontvangen en het vertrouwelijkheidscontract, kan worden vastgesteld dat van de 14 vragen over de beveiliging, er 13 positief werden beantwoord. Zoals vermeld onder punt 26 hierboven, moet enkel nog een consulent inzake informatiebeveiliging worden aangesteld. E.3. Verantwoordelijke natuurlijke persoon 31. De identiteit van de verantwoordelijke natuurlijke persoon werd meegedeeld. Het gaat om een persoon die verbonden is aan het WAVV. Deze persoon is verantwoordelijk voor het naleven van alle wettelijke, reglementaire en contractuele verplichtingen alsook van de bepalingen die voortvloeien uit de onderhavige beslissing van het Comité.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 7/10

32. Deze persoon is bovendien verantwoordelijk voor het daadwerkelijke toezicht op de rechtmatige aanwending van de verstrekte gegevens. 33. De maatregelen waarvan sprake onder E.1 tot en met E.3, die garant staan voor de bescherming en de beveiliging van de verstrekte studiegegevens, zoals artikel 16 van de WVP en 15bis van de Statiekwet het vereisen, zijn pas doeltreffend als zij in de praktijk strikt worden gecontroleerd en opgevolgd. E.4. Scheiding van de andere verwerkingen 34. De Onderzoeker moet de gegevensverwerking waarvan hier sprake is, apart houden van eventuele andere gegevensverwerkingen waarvoor hij de verantwoordelijke zou zijn. E.5. Verbod op decodering 35. De Onderzoeker verbindt er zich toe om alles in het werk te stellen zodat de identiteit van de personen van wie de gegevens worden verwerkt, niet achterhaald kan worden. E.6. Koppelverbod 36. De

Onderzoeker

verbindt

er

zich

toe

niets

te

ondernemen

om

de

verkregen

persoonsgegevens te koppelen aan gegevens die hij reeds in het kader van andere machtigingen verkreeg. F. ANDERE GEBRUIKSVOORWAARDEN F.1. Verspreiding van de resultaten 37. De Onderzoeker moet erover waken dat de resultaten in een globale en anonieme vorm gepubliceerd worden zodat de persoonsgegevens niet rechtstreeks of onrechtstreeks kunnen geïdentificeerd worden. Het WAVV vermeldt in de aanvraag dat geen enkele variabele die de identificatie van een persoon mogelijk maakt, zal gepubliceerd worden. Er zal geen enkele tabel met geringe aantallen worden verspreid. 38. Ten minste 15 dagen voor de verspreiding moet de Onderzoeker de resultaten voorleggen aan de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium die dan eventueel de verspreiding kan verbieden. De term "verspreiding" moet in brede zin worden begrepen want houdt

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 8/10

rekening met de evolutie in de informatiemaatschappij en omvat elke schriftelijke, mondelinge of online verspreiding. F.2. Controle 39. De Onderzoeker stemt er uitdrukkelijk mee in dat vertegenwoordigers van het Comité altijd en zonder voorafgaande ingebrekestelling toegang krijgen tot de lokalen en tot de informatica-infrastructuur waar de verstrekte gegevens worden bewaard om na te gaan of de bepalingen van de voorliggende machtiging en van de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluiten, alsook de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract worden uitgevoerd. 40. Op eenvoudig verzoek kan het Comité toegang krijgen tot andere lokalen en ICT-systemen om te controleren of er geen inbreuk gepleegd wordt op de bepalingen van de machtiging, de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluiten en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract. F.3. Onderzoek als bedoeld in artikel 15, 1ste lid , 4° van de wet openbare statistiek 41. De aanvraag vermeldt de analysemethoden en de onderzoeksnormen die de Onderzoeker zal aanwenden. De ADS oordeelt dat het onderzoek wordt uitgevoerd overeenkomstig de geldende wetenschappelijke normen en met de gepaste onderzoeksmethodes. Het Comité sluit zich aan bij deze beoordeling. III.

VERTROUWELIJKHEIDSCONTRACT

42. De

studiegegevens

worden

verstrekt

aan

de

Onderzoeker

krachtens

een

vertrouwelijkheidscontract dat hij afsluit met de ADS. 43. Het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract dat als bijlage bij de aanvraag werd gevoegd en dat de voorwaarden vaststelt waaronder de studiegegevens mogen worden verstrekt aan de aanvrager, moet overeenstemmen met de vereisten van artikel 15bis van de statistiekwet. Na afloop van het contract mag de vertrouwelijkheid van de gegevens zelf niet worden verbroken. Die vertrouwelijkheid moet onbeperkt in de tijd worden nageleefd. 44. De contractuele bepalingen inzake privacy en vertrouwelijkheid maken integraal deel uit van onderhavige

beslissing

waardoor

ook

de

personen

vreemd

aan

het

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 9/10

vertrouwelijkheidscontract zich kunnen wenden tot het Comité om te laten controleren of de voorwaarden waaronder de Onderzoeker de gegevens mag gebruiken, worden nageleefd. IV.

ALGEMEEN BESLUIT

45. De Onderzoeker dient bij de verwerking van de verkregen persoonsgegevens rekening te houden met de WVP, de wet openbare statistiek, hun uitvoeringsbesluiten en elke andere wettelijke of reglementaire bepaling tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de bepalingen van de onderhavige beslissing van het Comité, en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract tussen de Onderzoeker en de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium. V.

SPECIFIEK BESLUIT

46. Het Comité beslist dat: -

de Onderzoeker beschikt over een rechtsgrond om de gevraagde gecodeerde studiegegevens te ontvang;

-

de mededeling van de gevraagde studiegegevens aan het WAVV toegelaten is voor de vermelde doeleinden;

-

de bewaringstermijn wordt bepaald op maximum 10 jaar vanaf de ontvangst van de bedoelde gegevens, zonder evenwel de duur die noodzakelijk is voor het verwezenlijken van het onderzoek te overschrijden;

-

het onderzoek uitsluitend betrekking heeft op de gevraagde gegevens als bedoeld onder punt D.1.

-

onderhavige beraadslaging slechts uitwerking heeft nadat het WAV een consulent inzake informatiebeveiliging heeft aangesteld.

OM DIE REDENEN Het Comité 1°machtigt de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium om onder de voormelde voorwaarden de bedoelde gegevens aan het WAVV mee te delen onder de opschortende voorwaarden dat het Comité het evaluatieformulier ontvangt betreffende een kandidaat-consulent inzake informatiebeveiliging en het Comité deze positief heeft beoordeeld.

Beraadslaging STAT 09 /2015 - 10/10

2° beslist dat deze machtiging slechts geldt is op voorwaarde dat en zolang de voorwaarden van deze beraadslaging worden nageleefd. 3° Keurt het vertrouwelijkheidscontract goed.

Voor de Wnd. Administrateur, afw.

De Voorzitter,

(get.) An Machtens

(get.) Gert Vermeulen

Wnd. Afdelingshoofd ORM