Van de Hoofdredacteur...2. Van de Voorzitter...2. Zevens Keek...4. Nieuwjaarsborrel VVD Leiden...6

Leids Liberaal Bulletin – december 2005

INHOUDSOPGAVE Van de Hoofdredacteur...................................................................................................................... 2 Van de Voorzitter................................................................................................................................ 2 Zevens Keek ......................................................................................................................................... 4 Nieuwjaarsborrel VVD Leiden......................................................................................................... 6 Zonder een goede bereikbaarheid, bereiken we niets ................................................................... 7 “NIKS VOOR NIKS IN DEZE WERELD” ................................................................................... 8 Dak- en thuislozen opvang in Leiden............................................................................................... 9 Cameratoezicht in de Nederlandse openbare ruimte ................................................................. 10 Doe mee aan de campagne!.............................................................................................................. 15 Diner met o.a. Ayaan Hirsi Ali........................................................................................................ 15 Agenda ................................................................................................................................................ 16 Oproep digitale vezending LLB...................................................................................................... 16 Deadline volgend nummer LLB...................................................................................................... 16

1

Van de Hoofdredacteur Het worden drukke tijden voor de VVD Leiden. Na het vaststellen van het verkiezingsprogramma in oktober en de lijst in november komen de raadsverkiezingen snel dichterbij. Als VVD Leiden kunnen we trots zijn op de resultaten die onze wethouders en raadsleden hebben neergezet. Daarnaast is de nieuwe kandidatenlijst een uitstekende mix van vertrouwd en vernieuwing en is ook ons programma ‘DOEN’ solide. Al met al voldoende ingrediënten om straks in maart een mooi resultaat neer te zetten. Tot die tijd moet er door iedereen, bestuur, fractie, kandidaten en vrijwilligers, hard gewerkt worden in de campagne. Dit nummer van het LLB is het eerste tastbare product van de vernieuwde redactie. Samen met Marjolein Bos en Machteld Vlaanderen ben ik verantwoordelijk voor het LLB, de website en de digitale nieuwsbrief. Voorts wil ik u wijzen op de geheel nieuwe website, die naar verwachting 1 januari 2006 het levenlicht zal zien. Deze nieuwe site zal nog uitgebreider zijn dan de bestaande en ook visueel aantrekkelijker zijn. Bovendien zal de nieuwe huisstijl van de VVD, zoals recent gepresenteerd in Lunteren, verwerkt zijn in de site. Dan rest mij u namens de redactie alvast fijne kerstdagen en een gelukkig 2006 toe te wensen! Met liberale groet, Michael Vos Bestuurslid Media & Communicatie

Van de Voorzitter A VVD Leiden carrol - “VVD Leiden past, present and future” Het is zover. De basis voor de gemeenteraadsverkiezingen 2006 is gelegd tijdens de twee laatste ledenvergaderingen, door het vaststellen van het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst. Het waren twee boeiende avonden waarin de afdeling heeft laten blijken te beschikken over initiatief, kwaliteit en vechtlust. Met deze ingrediënten moeten wij in staat zijn een klinkend resultaat te halen, aanstaande maart. Tot de dag van de verkiezingen zal nog aardig wat werk verstouwd moeten worden, een klus waar de campagnecommissie de schouders al vol onder gezet heeft en nog best wat extra schouders bij gebruiken kan. Uw schouders. Hoe meer we samen de campagne gaan DOEN, hoe mooier het te verwachten resultaat. Ik heb zelf al weer veel zin om campagne te gaan voeren. De vorige campagnes waren zeer leuk, nuttig en leerzaam, al was het alleen maar vanwege het leren dat het aanbrengen van een overdosis lijm met de bezem, tijdens het posters plakken, gel in je haar voor langere tijd overbodig maakt. Ook is het telkens een verrassing te horen wat de reacties zijn van voorbijgangers tijdens het folderen van onze intenties, als Leidse VVD. Je komt echt van alles tegen. Van enthousiaste afnemers en geïnteresseerden tot zeer onfatsoenlijke verwensingen, alles valt te verwachten. Er zal ook deze campagne geen saai moment tussen zitten, wel koude.

2

Campagne voeren in de wintermaanden is een uitdaging. Mensen willen snel verder lopen om de warmte op te zoeken. Als VVD kunnen we iedereen hierbij helpen door ze warm(er) te laten lopen voor ons verkiezingsprogramma. De campagne zal naast veel inzet ook veel geld nodig hebben. Hiervoor heeft de ALV een groot bedrag vrijgemaakt. Daarnaast heeft het bestuur toegezegd dat de campagne niet zal haperen mocht het budget overschreden worden. Extra middelen zullen hiervoor aangewend worden. Dit houdt wel in dat we als afdeling extra fondsen moeten vinden en nog meer moeten kijken naar mogelijkheden om kosten te besparen. U hebt allen ondertussen al het verzoek gekregen vanuit de landelijke VVD om door middel van een acceptgiro de afdeling te ondersteunen en ik hoop dat hier groot gevolg aan gegeven wordt. Voor het aanboren van nieuwe financieringsbronnen werkt de campagnecommissie hard aan een fundraisingdiner. Ook wordt van verschillende kanten gewerkt aan het laten sponsoren van activiteiten tijdens de campagne, zowel binnen de VVDgelederen als daar buiten. Voor het besparen van kosten heeft het bestuur al met de ALV overeenstemming bereikt op het onderdeel LLB. Het LLB is de grootste kostenpost van de afdeling. Het drukken en verzenden kost klauwen met geld, geld dat bespaard kan worden zonder dat het LLB gemist hoeft te worden. De redactie van het LLB wil op vrijwillige basis de verzending per post vervangen door verzending via de digitale snelweg. Om dit initiatief in gang te zetten wil ik daarom alvast beginnen door de redactie te verzoeken dit LLB alleen per mail aan mij te versturen. Als u ook geen bezwaar tegen alleen een digitaal LLB heeft, dan kunt u dit aan de redactie kenbaar maken. Als afsluiter mogen natuurlijk de aankomende feestdagen niet ontbreken. Kerst is een tijd van saamhorigheid en samen zijn. Ik wens u allen dan ook toe dat u deze dagen mag doorbrengen met degenen die u dierbaar zijn en dat u het nieuwe jaar gezond in mag knallen. Verschiet niet al uw kruit, want we gaan in januari meteen door met een knalcampagne tot en met de verkiezingen. Als VVD Leiden zullen we onze stad de komende jaren nog veel liberaal vuurwerk laten zien. Namens het bestuur wens ik u een prettige Kerst en een voorspoedig 2006! Robbert Dijkhuis Voorzitter

Van de Fractievoorzitter De VVD Leiden gaat het DOEN! in 2006 Na afloop van de drukbezochte kandidaatstellingsvergadering in november reed ik op mij fiets naar huis. Om mij heen zag ik een prachtig uitgelichte stad vol historie en traditie en aan de andere kant een dynamische stad die gericht is op de toekomst. In deze stad wonen mensen die graag de ruimte willen krijgen om zelf invulling te geven aan hun leven en niet zitten te wachten op een gemeente die alles wel eventjes voor je bedenkt. Ondernemers die weer willen ondernemen zonder allerlei beperkende regeltje. Onderwijzers die weer onderwijzen op een veilige school. Ouders die niet meer hoeven te sjouwen met hun kinderen, omdat de kinderopvang gewoon goed is geregeld. Studenten die de ruimte krijgen om echte ontdekkingen te doen. Ouderen die weer met plezier over staat gaan, omdat het schoon, heel en veilig is in de buurt. Voor dit liberale Leiden ga ik de komende maanden graag de boer op. Het voelt als een

3

grote eer om samen met alle kandidaten en vrijwilligers de lijst te trekken voor de gemeenteraadsverkiezingen van dinsdag 7 maart 2006. In de afgelopen vier jaar heeft de VVD Leiden laten zien dat een krappe 10.000 kiezers niet voor niets op lijst 2 hebben gestemd. De erfpacht wordt afgeschaft en de lokale lasten zijn – ondanks economische tegenwind – beperkt gebleven en een zeer forse lastenverlichting in 2006 ligt in het verschiet. De stad is aantoonbaar schoner geworden en de wijken hebben meer bevoegdheden gekregen om zelf te bepalen wat er moet gebeuren. De compleet willekeurige daklozentoeslag is afgeschaft en de energie wordt nu gericht op het daadwerkelijk opvangen van verslaafden op een wijze waar perspectief wordt geboden en overlast wordt betreden. Het sociaal beleid is erop gericht om mensen weer actief aan het werk te krijgen in plaats van gevangen te houden in een uitkering. Sport en cultuur staan door toedoen van de VVD weer bovenaan de politieke agenda. Hierbij gaat het over de sporters en de sportverenigingen en de culturele instellingen zonder allerlei maakbare integratie doelstellingen. Op de Luifelbaan wordt gebouwd, evenals in Roomburg en het particulier opdrachtgeverschap in Nieuw Leyden. In onze stad mag inmiddels preventief worden gefouilleerd, maar helaas hebben we nog geen camera’s in Leiden. Zeker iets om hard op in te zetten voor de komende vier jaar. Met de aantrekkelijke titel: DOEN! heeft de VVD Leiden een zeer concreet programma opgesteld met 100 punten die stuk voor stuk de moeite waard zijn om snel tot uitvoering te brengen. Verder hebben we een kandidatenlijst met zeer goede en gemotiveerde mensen die op een eigen wijze de verantwoordelijkheid willen nemen voor een liberaler Leiden. Het campagneteam is al maanden bezig om een goede campagne in elkaar te zetten. Een campagne die gericht is op de toekomst van Leiden. Positief, gericht op de mensen in Leiden en de blik op daadwerkelijke realisatie, oftewel DOEN! Ik wens jullie - mede namens de hele VVD-fractie - fantastische kerstdagen en het allerbeste voor 2006. Door met elkaar de schouders eronder te zetten gaan we op voor minimaal 8 zetels.

Leendert de Lange, Fractievoorzitter/lijsttrekker VVD Leiden

Zevens Keek Er zijn zo van die dingen die je nooit opvallen. Een gevelsteen in een huis waar je dagelijks voorbij komt, een nieuw winkeltje in de straat waar je wekelijks boodschappen gaat doen etc. etc. Wat mij laatst wél opviel was dat de straat steeds schoner wordt. Je ziet echt een verschil met vroeger en ik hoop maar dat steeds meer mensen aangestoken worden door het positieve werk van de mannen en vrouwen in de veegploegen van Milieu en Beheer.

4

De stad wordt schoner, nu moeten we er voor zorgen dat de stad ook heel blijft. Want dat is nog wel eens een probleem, zo blijkt. Helaas is niet iedereen zo betrokken bij de stad en de omgevingskwaliteit. Een schoon en verzorgd uiterlijk straalt rust en veiligheid uit. Kapot straatmeubilair, graffiti en zwerfvuil geven een troosteloos uitzicht en een onveilig gevoel. Er is in onze maatschappij blijkbaar nog te weinig besef van herstelkosten van herstel van publieke zaken. Het is niet van jou of van mij of van een eigenaar die we kennen dus ‘men’ is minder geneigd om de zaak minder destructief te gebruiken, laat staan heel te laten. De gemeente is blijkbaar te abstract als eigenaar. We vergeten dat we met z'n allen de gemeente zijn. De mentaliteit dat het stoer en leuk is om dingen zomaar te slopen, vernielen of anderszins te beschadigen die nu bij sommige personen heerst, moet hard worden aangepakt. Helaas is echter niet elke daad van vandalisme herleidbaar naar de dader.

Daarom heb ik bij de behandeling van de begroting de meerderheid van de raad zover gekregen dat we voortaan de schade inzichtelijk gaan maken. Mijn eerste idee was een bordje of sticker te plaatsen op een moedwillige gesloopt of beschadigd object met daarop duidelijk aangegeven de kosten en datum van reparatieherstel en de datum wanneer het object weer gerepareerd is. Bij grote en kleinere werken zetten we tegenwoordig ook de prijs op het informatiebord, waarom niet bij het herstel van schade? Het college van B&W studeert nu op een manier die gevolg geeft aan deze wens van de meerderheid van de raad maar minder uitlokking geeft tot het slopen ‘om te scoren’. Het college van B&W studeert op een manier die gevolg geeft aan de wens van de meerderheid van de raad maar minder uitlokking geeft tot het slopen om de score. De jaarwisseling is hiervoor een mooie start. Traditioneel gaat deze gepaard met een ongekende materiëelemateriele schade. De burgemeester heeft aangekondigd hard te gaan optreden tegen vandalisme aangekondigd, ik ben benieuwd. De VVD heeft na de vorige jaarwisseling al gevraagd om schade te gaan verhalen op de aangehouden personen, ik hoop dat dit nu ook echt gaat gebeuren.

5

In de begrotingen vanaf 2007 kunnen we voortaan zien hoeveel moedwillige schade er gerepareerd is in onze stad en hoeveel er verhaald is. Ik vind dat het tijd wordt dat we als bewoners van onze mooie stad eens kunnen zien wat de kosten zijn van vernieling van ons gemeenschappelijk eigendom. We werken allemaal hard voor ons geld en het is bijzonder treurig om te zien dat een kleine groep het nodig vindt om ons collectief eigendom te slopen. Vanaf deze plek wens ik u een gezond, schoon, heel en vooral zeer succesvol 2006 toe.

Frederik Zevenbergen Raadslid VVD

Nieuwjaarsborrel VVD Leiden De VVD Leiden organiseert op 23 januari 2006 haar jaarlijkse Nieuwjaarsborrel. Graag willen wij u hier voor uitnodigen. Vanaf 20u00 bent u van harte welkom in café De Branderij aan de Middelweg 7 te Leiden. Gezamenlijk zullen we het glas heffen om, in aanwezigheid van Melanie Schultz van Haegen (VVD Staatssecretaris Verkeer en Waterstaat ) en “onze” lijsttrekker Leendert de Lange, elkaar een gelukkig, politiek actief en vruchtbaar nieuw jaar toe te wensen. Na alle feestdrukte even gezellig bijpraten onder het genot van een hapje en een drankje. Wij kijken hier naar uit en hopen u deze avond te mogen begroeten om zo samen het verkiezingsjaar 2006 in te kunnen luiden. Hopelijk tot maandag 23 januari 2006! Namens het bestuur, Met vriendelijke groet, Wilma Boogert Bestuurslid VVD Leiden

6

Zonder een goede bereikbaarheid, bereiken we niets Column uitgesproken tijdens het politiek café op 12 december 2006 in Leiden. De VVD Leiden wil 7 maart 2006 uitroepen als dag van de Leidse bereikbaarheid. Waarom? Die dag kunt u als kiezer namelijk een belangrijkste stap zetten om Leiden weer bereikbaar te maken. Is dat moeilijk? Wel nee, gewoon tijdens de gemeenteraadsverkiezingen lijst 2 - VVD Leiden – indrukken. De VVD Leiden is het zat dat elke ochtend mensen eerder van huis moeten om überhaupt de stad uit te kunnen. Op doorgaande wegen vermengt het lokale en regionale verkeer zich tot een stilstaande massa auto’s die stapvoets de stad uitsluipt. Grote vrachtwagens vol bloembollen richting Duitsland zien de eerste transportomzet in dieseldampen vervliegen. Om het ochtendhumeur nog verder te vergroten zet de Provincie geregeld in de spits de bruggen open. Binnenvaartschepen vol zand en cement varen langs de rijen wachtende auto’s. Het verkeer zit muurvast en waarom? Nu we het toch over stenen hebben. Met minister Dekker zijn harde afspraken gemaakt om de woningbouwproductie in deze regio omhoog te schroeven. De strijd om het vliegkamp Valkenburg werd zelfs een nationaal politiek onderwerp, wat op het scherpst van de snede is uitgevochten. Ik geef toe, Leiden heeft er baat bij als er huizen in de regio worden gebouwd. Dit geeft ruimte om de oude stadswijken, als in Leiden Noord en Zuid-West, te kunnen herstructureren en zo de slechte voorraad sociale huurwoningen te vervangen voor huizen die passen bij deze tijd. Verder kunnen in de vrije sector huizen worden gebouwd voor starters, doorstromers en senioren die wij graag blijvend aan onze mooie stad willen binden. Maar als je afspreekt om te gaan bouwen, dan moet je ook bereid zijn om te investeren in goede infrastructuur. De VVD is de enige partij in Leiden die in woord en daad keer op keer laat zien dat zij bereid is om dit probleem op te willen lossen. In de gemiddelde nota wordt door pessimisten bedremmeld beschreven dat Leiden ingeklemd ligt tussen de snelwegen A4 en A44. Ja dat klopt en daar moeten we hartstikke blij mee zijn. Dit geeft namelijk de unieke kans om bij Leiden deze belangrijke verkeersaders met elkaar te verknopen en zo een grote ringweg om Leiden te creëren. Is dit een utopie? Welnee, dit is gewoon de Rijnlandroute die de kust, via Leiden zal verbinden met de N11 richting Utrecht. Maar zoals u weet, bestaat de strijd om de ring uit meerdere delen. Leiden zal zelf moeten kiezen voor het aanleggen van een echte rondweg om de stad. Om dit te bereiken zal de Kanaalweg moeten worden doorgetrokken, desnoods over het water naar Leiderdorp. Helaas laat de meerderheid van de Gemeenteraad zichzelf nog in slaap sussen met nog een nader onderzoek. Laffe papen en nathouden politiek. Ondertussen staan we nog wel met z’n allen in de file. Tot zover de analyse van de kwaal. Maar de VVD Leiden heeft DOEN als campagnemoto gekozen, dus wil ik graag vanavond met u de mouwen opstropen. Nu is het moment om als Leiden samen met de regio Holland Rijnland echt te kiezen voor bereikbaarheid. Wanneer we huizen willen bouwen, wanneer we banen willen creëren en wanneer je iets wilt doen aan de luchtkwaliteit dan moet je kiezen voor doorgaande verkeerstromen die op een slimme manier op elkaar aansluiten. Deze regio zou kunnen dienen als voorbeeld van het stukje Randstad in 2015 waar de kust via een hoogwaardige lightrail - de Rijn Gouwe Lijn - wordt verbonden via Leiden

7

naar het Groene Hart. De plaats waar de intensief geteelde bloembollen worden getransporteerd naar Duitsland over een goed ingepaste Rijnlandroute. Het gebied waar een uitgeslapen medewerker van een lifescience bedrijf via de stadsring zijn auto op de Leeuwenhoek parkeert. Het is dan ook nu het moment om als Leiden en regio te schakelen en gezamenlijk naar de Provincie en het Rijk te gaan om dit voorjaar een stevige MIT-aanvraag (Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport) in te dienen voor de totale Rijn Gouwe Lijn en de Rijnlandroute. Ik heb begrepen dat minister Peijs in verband met de luchtkwaliteit wat problemen heeft om het geld besteed te krijgen. Meneer Van Aartsen wilt u deze boodschap naar Den Haag overbrengen. Ik heb een tweetal prachtige projecten in de aanbieding die daadwerkelijk zullen bijdragen aan de bereikbaarheid van Leiden en de regio. Dit lijkt mij een prachtige bijdrage aan uw - en mijn Nederland van 2015. Want de woorden van weleer gelden wat mij betreft nog steeds: Leiden ontzet, Holland gered.

Leendert de Lange, Fractievoorzitter/lijsttrekker VVD Leiden

“NIKS VOOR NIKS IN DEZE WERELD” En zo is het maar net dacht ik toen ik mijn mening mocht geven over het project van het EK-team van EXODUS. Sta mij toe enige licht in deze duisternis te werpen: Exodus is een (landelijke) stichting die zich ten doel stelt middels opvang, huisvesting en werkbegeleiding (gemotiveerde) gedetineerden weer een respectabel plekje in de maatschappij te laten verwerven. Ook in Leiden is een vestiging, deze is aan het Plantage. Het EK team is het resultaat van samenwerking tussen E(xodus) en K(ärcher) onder bezielende leiding van de heren Riethoven (bekend van schilderwerk, fietsevenementen en de Tour de France in Leiden). Waarom is deze samenwerking ontstaan? Exodus en haar ambassadeur, de heer Rini Wagtmans (ook zeer bekend van fietsevenementen en Tour de France), bemerkten dat het zeer lastig was om de mensen, na hun detentie, in een ordentelijke baan te krijgen. Daardoor ontbrak het de mensen vaak aan concrete én recente werkervaring. De heren Wagtmans en Riethoven (die elkaar dus al kenden uit het wielercircuit) staken de koppen bij elkaar. Hieruit ontstond het idee, om gesponsord door Kärcher, een uitzendgroep te formeren die met behulp van hoge druk reinigers schoonmaakwerkzaamheden in de stad gaan verrichten. De firma Riethoven treedt op als werkbaas. De werkzaamheden kunnen in de openbare ruimte, maar ook in (uitgewoonde) panden van woningbouwverenigingen zijn.

8

Toen ik hiervan hoorde en mijn mening werd gevraagd antwoordde ik: “Het goede van dit plan is dat mensen er zelf voor moeten werken. Dat is prima, want je krijgt niks voor niks in deze wereld. Het is voor sommigen al erg genoeg dat ze de fout zijn ingegaan en als ze daarvoor zijn gestraft, moet de maatschappij zich niet van hen afkeren, maar hen een kans geven. Op voorwaarde dat ze er zelf voor willen werken en dat is hier het geval. Prima project dus”. Ik durf wel te bekennen dat ik niet alleen content met dit project was, maar ik vond het ook een bijzonder genoegen kennis te maken met de heer Rini Wagtmans, een man als geen ander, die weet dat je moet werken voor je successen! Goede kerstviering en jaarwisseling gewenst,

Greetje van Gruting-Wijnhold VVD fractie

Dak- en thuislozen opvang in Leiden Zodra er wordt gerept over opvang en verzorging van de dak- of thuislozen van een gemeente, dan lopen de gemoederen in de wijken en buurten meestal hoog op. Zo ook natuurlijk bij de plannen voor een dak- en thuislozen-opvang in Leiden. Aangezien de locatie zich bevindt bij mij in de buurt en de ontsluiting zowat tegenover mijn huis is, was ik natuurlijk de eerste die sceptisch was. Logisch, want van de zomer heb ik een huis gekocht en daar wil ik graag van profiteren, zowel tijdens mijn verblijf in dit huis als bij de verkoop ervan. Maar omdat ik geen typisch NIMBY- gedrag (not in my backyard) wilde vertonen, ging ik op onderzoek uit. Hieronder geef ik een kort verslagje van mijn bevindingen. Na een gedegen onderzoek van het college is eindelijk een locatie uit de bus gerold die aan alle eisen zou voldoen: een gebouw op het terrein van de NUON aan de Langegracht. De criteria voor het uitkiezen van een zogenaamde zorglocatie zijn talrijk. De beschikbaarheid, de ligging, de veiligheid, de grootte, de bereikbaarheid, de bouwkundige staat en de sociale context, het moet allemaal goed zijn. En terecht. Want het gaat om een groep kansarmen, waar goed voor gezorgd moet worden om twee redenen. Ten eerste omdat deze mensen veelal niet door hun eigen schuld in die positie terecht zijn gekomen. Negentig tot vijfennegentig proces is door de huidige complexiteit van de samenleving niet in staat (geweest) om goed voor zichzelf te zorgen met alle gevolgen van dien: alcohol, drugsverslavingen of schuldenproblematiek. Maar daarnaast, niet onbelangrijk, zijn deze

9

mensen een potentiële groep maatschappelijke kostenveroorzakers. Hiermee bedoel ik dat deze groep mensen overlast kan veroorzaken door hangen, schreeuwen, stelen of bedelen. Het blijkt uit eerdere projecten uit andere steden, onder meer in Groningen en Utrecht, dat de uiteindelijke situatie niet zo veel slechter is dan voorheen. Er is weinig overlast en het geheim daarvan zit hem in het zogenaamde buurtconvenant. Een intensieve samenwerking tussen de locatieleiders, de politie en de buurt in de vorm van een contract met keiharde afspraken. Om een voorbeeld te noemen: in de buurt van de opvang kan een zone worden aangewezen, waar de daklozen zich niet mogen ophouden. Ze mogen wel door deze zone lopen om van A naar B te komen, maar ze mogen er niet blijven hangen. Een ander voorbeeld: alcohol mag men alleen nuttigen in een daarvoor speciaal bestemde ruimte in het gebouwencomplex en niet op straat. Daarmee voorkom je dat blikjes bier op straat blijven liggen voor de nieuwsgierige spelende kinderen. Tegenover de rechten van deze groep mensen, bestaan natuurlijk ook plichten. Zogenaamde inspanningsverplichtingen. De Leidse dak- en thuislozen moeten zich ervan bewust zijn, dat zij deze hulp niet zo maar gratis en voor niets krijgen, zonder een “tegenprestatie”. De opvang zorgt niet alleen voor de opvang en de verstrekking van verdovende middelen, maar ook voor de begeleiding terug naar de samenleving. Deze mensen mogen niet gemakshalve met hun rug naar de maatschappij toe blijven staan, maar moeten zelf actief stappen ondernemen om weer in een positie te komen waarin ze zelfstandig kunnen wonen en leven. Marjolein Bos

Cameratoezicht in de Nederlandse openbare ruimte; een analyse van de kabinetsnota ‘Naar een veiliger samenleving’ “Jaarlijks trekt de Taj Mahal honderdduizenden toeristen, die momenteel stuk voor stuk worden gefouilleerd. Desondanks is cameratoezicht nodig,” aldus de archeologische inspectiedienst. (Novum/AP, 2005) Blijkbaar is de behoefte aan cameratoezicht niet iets typisch Nederlands. Hier horen we, zeker in de aanloop naar de (gemeenteraads)verkiezingen, veel over cameratoezicht in de openbare ruimte. Naar aanleiding van de vele discussies zal hier geprobeerd worden duidelijkheid te scheppen over dit onderwerp aan de hand van de volgende vraag: In hoeverre is cameratoezicht in de openbare ruimte een effectief middel gebleken voor de realisatie van de door de kabinetsnota ‘Naar een veiliger samenleving’ beoogde bevordering van de objectieve en subjectieve veiligheid in Nederland? Hierbij zullen een aantal vragen behandeld worden: Wat houdt een en ander precies in? Wat is het doel en wat zijn de nadelen van cameratoezicht? Is cameratoezicht überhaupt geïmplementeerd? Wat is de doelstelling van de kabinetsnota? Lijkt deze gerealiseerd te gaan worden?

10

De overheid is krachtens artikel 5 van het EVRM verplicht onze veiligheid te waarborgen. De overheid draagt dan ook de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in de openbare ruimte. Hieronder verstaan we een plaats “waar men komt en gaat”. Er mag geen sprake zijn van beletselen voor dit vrije komen en gaan, zoals een meldingsplicht, eisen van voorafgaand verlof of entreegelden. Onder het begrip vallen de wegen en straten (uitgaansgebieden) die voor iedereen toegankelijk zijn; in het verlengde hiervan vallen ook openbare plantsoenen, speelweiden, parken en voor ieder vrij toegankelijke gedeelten van overdekte passages en winkelgalerijen. (Kamerstukken II, 2003-2004, 29 440, nr.3, pagina 8) Dus gebieden waar over het algemeen veel mensen samenkomen en waarvoor de overheid verantwoordelijkheid draagt. (College Bescherming Persoonsgegevens, 2005). Ten aanzien van veiligheid wordt doorgaans een onderscheid gemaakt in 'objectieve veiligheid' en 'subjectieve veiligheid'. Met objectieve veiligheid wordt de veiligheid zoals deze met cijfers en feiten gemeten en vastgesteld kan worden, bedoeld. Onder subjectieve veiligheid wordt de veiligheid zoals deze door burgers zelf ervaren en beleefd wordt, verstaan, de ‘gevoelstemperatuur’ voor de burger. (Naar een veiliger samenleving, 2002). Cameratoezicht heeft vaak meerdere takken: beveiliging van personen en goederen, het handhaven van de openbare orde -verstoringen ervan voorkomen en terugdringen- en opsporing en vervolging van strafbare feiten in het cameragebied. Het effect dat men dus voor ogen heeft, is een toename van de objectieve en subjectieve veiligheid in het gebied. Bij actief cameratoezicht, waarbij er daadwerkelijk iemand continu ‘live’ naar de beelden kijkt, kan men veel incidenten in de kiem smoren en voorkomen dat ze uit de hand lopen. Waarom dan niet meteen veel meer cameragebieden? In discussies wordt vaak het ‘waterbedeffect’ genoemd. Hiermee wordt de verplaatsing van de criminaliteit naar aangrenzende gebieden met minder toezicht bedoeld (Ferwerda en Van Leiden, 2002). Uit onderzoek blijkt echter dat er in bijvoorbeeld Arnhem maar geringe verplaatsingseffecten waren. Ook Amsterdam laat een zelfde beeld zien: ‘Op de Nieuwendijk lijkt nauwelijks sprake van enige verplaatsing te zijn. En op de Wallen blijkt het vooral verdunning te zijn: criminaliteit en overlast zijn verschoven naar plekken binnen het cameragebied die niet door camera’s worden bestreken. Verplaatsing is een risico van cameratoezicht, maar eerder onderzoek laat zien dat het vrij zeldzaam is. Meestal is er slechts gedeeltelijke verplaatsing, afhankelijk van het type dader en het type delict.’ (Van Aalst, Flight en Van Heerwaarden, 2004) Daarnaast wordt vaak genoemd dat cameratoezicht botst met het recht op de persoonlijke levenssfeer en een ongerechtvaardigde inbreuk op de privacy van burgers is. Uit artikel 8 van het EVRM en artikel 10 van de Grondwet volgt dat er voor uitzonderingen op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer wettelijke regelingen moeten worden opgesteld. Daarom is de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) opgesteld. Daarin is onder andere het functioneren van het in 2001 ingestelde College bescherming persoonsgegevens (CBP) geregeld. Ook zijn er bepalingen opgenomen in de Gemeentewet en het Wetboek van Strafrecht. Er zijn derhalve een aantal vuistregels geformuleerd. (Smeets, 2004). Een belangrijke voorwaarde voor een rechtmatige grondslag is de noodzakelijkheid, welke periodiek geëvalueerd dient te worden; meestal het handhaven van de openbare orde, welke aan de proportionaliteits- en de subsidiariteiteis getoetst wordt, zoals ook in het strafrecht gebruikelijk. Proportionaliteit is de evenwichtige verhouding tussen doel en middel.

11

De ernst van de feiten kan cameratoezicht rechtvaardigen. Voor kleine vergrijpen, zoals het te vroeg buiten zetten van huisvuil, ligt cameratoezicht niet voor de hand. Wat een gemeente mag rekenen tot de openbare orde moet in een Algemene Plaatselijke Verordening worden vastgelegd. Voor de inzet van cameratoezicht dient er dus een relatie te zijn met de openbare orde en een zekere ernst van de feiten die een gemeente wil voorkomen. Subsidiariteit houdt in dat het doel de inzet van dit middel vereist en dat het past binnen en bij de overige getroffen maatregelen. Met andere veiligheidsmaatregelen is geen afdoende resultaat bereikt. Als een hek bij een winkelpassage de winkels na sluitingstijd afdoende beveiligt, is cameratoezicht niet nodig.

Bron: Dekkers, S en Homburg, G.H.J. (2003). Cameratoezicht in de openbare ruimte, Rapport 1. Den Haag: College Bescherming Persoonsgegevens.

Cameratoezicht moet zo beperkt mogelijk zijn in aard, omvang, intensiteit en duur en is niet heimelijk toegestaan.Het moet altijd onderdeel zijn van een pakket maatregelen. De beelden moeten correct, niet manipuleerbaar en voor een selecte groep functionarissen toegankelijk zijn. Ze mogen niet langer dan noodzakelijk is, worden bewaard. Verdere verwerking dan nodig is voor de expliciet vastgestelde doelen/handhaving van de openbare orde is niet toegestaan, tenzij er sprake is van concrete opsporingsdoelen of noodsituaties waarin acuut de hulpverlening op gang moet komen. Met deze (vuist)regels wordt de ‘battle’ tussen veiligheid en privacy een stuk minder hevig. Cameratoezicht is zeker geïmplementeerd sinds de nota ‘Naar een veiliger samenleving’. In november 2003 waren er al 93 gemeenten met cameratoezicht. (Dekkers en Homburg, 2003 ).

12

Bron: Dekkers, S en Homburg, G.H.J. (2003). Cameratoezicht in de openbare ruimte, Rapport 1. Den Haag: College Bescherming Persoonsgegevens.

Met het programma ‘Naar een veiliger samenleving’ beoogt het kabinet een forse reductie van de criminaliteit en de overlast in de openbare ruimte. “Het gaat om het bewerkstellingen van een trendbreuk. De huidige trend in criminaliteit en overlast moet worden omgebogen en dan met name voor die categorieën misdrijven en overlast die de burger rechtstreeks raken.” De doelstelling is dat de samenleving ultimo 2006 veiliger is geworden: objectief en subjectief. Het betekent niet dat criminaliteit en overlast uitgebannen zijn, maar dat de burger zich aanmerkelijk veiliger in de openbare ruimte kan bewegen. Een vermindering van criminaliteit en overlast in de publieke ruimte met circa 20% tot 25% vanaf 2006 moet ‘aldus in het vizier komen.’ (Naar een veiliger samenleving, 2002). Het is niet eenvoudig om het effect van cameratoezicht te bepalen. Een belangrijke omstandigheid die het zicht vertroebelt, is het feit dat cameratoezicht altijd samen met andere maatregelen wordt ingevoerd. Het is bijzonder moeilijk, zo niet onmogelijk, om achteraf vast te stellen wat het zuivere effect van cameratoezicht is geweest. Onderzoek wijst echter uit dat de effecten die men toeschrijft aan het cameratoezicht, positief zijn: In 45% van de gemeenten met cameratoezicht, is het effect van cameratoezicht gemeten en vastgelegd. In respectievelijk 46% en 35% van deze gemeenten, wordt een afname van vermogensdelicten en geweldsdelicten gerapporteerd. Ruim een kwart van de gemeenten meldt een verhoging van het oplossingspercentage. (Dekkers en Homburg, 2003).

Bron: Dekkers, S en Homburg, G.H.J. (2003). Cameratoezicht in de openbare ruimte, Rapport 1. Den Haag: College Bescherming Persoonsgegevens.

Slechts 8% van de gemeenten met cameratoezicht geeft aan dat cameratoezicht geen effect heeft! In Zeist zien niet alleen de ambtenaren, maar ook de burgers effect: ‘Gezien de positieve aspecten die het cameratoezicht voor de betrokkenen heeft opgeleverd verdient het cameratoezicht de aanbeveling om doorgezet te worden in de Tweede Dorpsstraat’ (Van den Berge, 2005), naar aanleiding van een enquête naar subjectieve gevoelens van betrokkenen. Ook uit politiecijfers en slachtofferenquêtes in Amsterdam-Centrum blijkt grosso modo dat er minder delicten zijn gepleegd sinds de invoering van het cameratoezicht. Het aantal door de politie geregistreerde misdrijven op beide locaties daalde fors. Gekeken is naar het aantal diefstallen uit woningen en auto's, mishandelingen, straatroven en overvallen. Op de Wallen nam het aantal delicten af met 27 procent en in het Nieuwendijkkwartier met 30 procent. De regionale en districtelijke trends in criminaliteit zijn ook positief, maar in de cameragebieden is de afname twee keer zo groot (Van Aalst, Flight en Van Heerwaarden, 2004). Uit onderzoek onder politiefunctionarissen die werkzaam zijn in het cameragebied, is naar voren gekomen dat de camera’s een welkome aanvulling zijn op het politionele toezicht op straat. De 13

politie op straat voelt zich gesteund door de aanwezigheid van de camera’s tijdens het uitvoeren van haar werkzaamheden. Daarnaast is de politie van mening dat er meer incidenten worden voorkomen dankzij een gerichte (indirecte) sturing door de operator van het cameratoezicht (Ferwerda en Van Leiden, 2002). Al met al lijkt de doelstelling van het kabinet in ieder geval voor de cameragebieden in de openbare ruimte gerealiseerd te gaan worden. In het voorafgaande is geprobeerd de volgende vraag te beantwoorden: In hoeverre is cameratoezicht in de openbare ruimte een effectief middel gebleken voor de realisatie van de door de kabinetsnota ‘Naar een veiliger samenleving’ beoogde bevordering van de objectieve en subjectieve veiligheid in Nederland? Cameratoezicht wordt in steeds meer gemeenten toegepast. De nadelen die er zijn, worden steeds meer weggenomen door adequate (privacy)wetgeving. Hoewel het niet eenvoudig is om puur het effect van het cameratoezicht te meten, lijkt de meerderheid van de ervaringsdeskundigen (gemeenten, burgers, politie) het erover eens: de objectieve én subjectieve veiligheid neemt toe, de criminaliteit en overlast in de publieke ruimte nemen duidelijk af in de gebieden met cameratoezicht, terwijl er amper sprake is van het ‘waterbed-effect’. De beoogde 20-25% afname is niet onrealistisch. Cameratoezicht is dus een zeer effectief middel gebleken! Maar onthoudt: De burger moet -zeker als het om zijn veiligheid gaat- wel gezien, maar niet constant bekeken worden! Zonder veiligheid geen vrijheid! Machteld Vlaanderen Bronnen Aalst, M. van, Flight, S en Heerwaarden, Y. van (2004). Evaluatie cameratoezicht Amsterdam-Centrum; Effectmeting Wallen en Nieuwendijkkwartier. Geraadpleegd op 13 december 2005, via http://www.hetccv.nl/binaries/toezicht/cameratoezicht/Praktijk/amsterdamevaluatiex2004.pdf Berge, A.L.M van den (2005). Evaluatierapport Cameratoezicht Tweede Dorpsstraat Zeist. Geraadpleegd op 13 december 2005, van http://www.hetccv.nl/binaries/toezicht/cameratoezicht/Praktijk/evaluatierapport_cameratoezicht_zeist.doc Dekkers, S en Homburg, G.H.J. (2003). Cameratoezicht in de openbare ruimte, Rapport 1. Den Haag: College Bescherming Persoonsgegevens. Ferwerda, H.B. en Leiden, I. van (2002). Cameratoezicht: goed bekeken?. Politiekunde nr. 2. Zeist: Uitgeverij Kerckebosch BV Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Ministerie van Justitie (2002). Naar een veiliger samenleving. Geraadpleegd op 8 december 2005, van http://www.minbzk.nl/openbaar_bestuur/interbestuurlijke/regierol_gemeenten/publicaties/naar_een_veiliger Novum/AP (2005). India plaatst camera's bij Taj Mahal. Geraadpleegd op 13 december 2005, van http://www.elsevier.nl/nieuws/laatste_24_uur/nieuwsbericht/asp/artnr/70222/zoeken/ja/index.html Smeets, A.H.C.M. (2004) Achtergrondstudies en Verkenningen 28. Camera's in het publieke domein: Privacynormen voor het cameratoezicht op de openbare orde. Den Haag: College bescherming persoonsgegevens. Tweede Kamer der Staten Generaal, (2003-2004). Kamerstukken II, 29 440, nr.3. Den Haag: interne uitgave.

14

Doe mee aan de campagne! Op 7 maart 2006 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Het enthousiaste campagneteam van de VVD Leiden is al enige tijd bezig met het voorbereiden van de te voeren campagne. Veel mooie plannen zijn er al. Maar natuurlijk moeten deze uiteindelijk daadwerkelijk uitgevoerd worden. Daarvoor heeft de campagneorganisatie uw medewerking nodig. Zet u in voor een goed resultaat bij deze lokale verkiezingen en meldt u aan om mee te helpen zoveel mogelijk keizers de juiste keuze te laten maken: stemmen op de VVD Leiden! In januari wordt de vrijwilligers een tweetal campagnetrainingen aangeboden, verzorgd door de bekende VVD-campaigners Hans van Baalen (Tweede-Kamerlid en oud-Campagneleider van de landelijke VVD) en Rogier van der Sande (wethouder in Leiden en vice-voorzitter van het VVD Hoofdbestuur). In overleg met de campagneorganisatie worden de vrijwilligers in februari en maart ingezet voor de diverse campagneactiviteiten. Campagnevrijwilliger bij de VVD Leiden: nuttig, leerzaam en gezellig! Meldt u nu aan! Stuur een e-mail naar [email protected] Met een liberale groet, Campagneteam VVD Leiden

Diner met o.a. Ayaan Hirsi Ali Op donderdagavond 26 januari 2006 organiseert de VVD Leiden een diner. Als speciale gasten worden onder meer de VVD Tweede-Kamerleden Ayaan Hirsi Ali, Charlie Aptroot, Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink en Eske van Egerschot ontvangen. De laatste drie genoemde personen hebben portefeuilles met betrekking tot Economische Zaken binnen de VVD Kamerfractie. Zeker vanuit ondernemersperspectief aldus interessante gesprekspartners. Daarnaast is dit ook een goede gelegenheid om met onze eigen Leidse kandidaten nader van gedachten te wisselen. De kosten voor dit diner bedragen 100,- euro inclusief consumpties. Een deel van dit bedrag komt ten goede aan de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen 2006. Het avondvullende evenement vindt plaats in de Poort van Leiden. U bent hartelijk welkom om deel te nemen. Dat geldt ook voor uw familie, kennissen en eventuele cliënten. Het belooft een gezellige en interessante avond te worden. Voor meer informatie en reserveringen kunt u een e-mail sturen naar [email protected].

15

Agenda Voor een actuele agenda, kijk op www.vvdleiden.nl. U wordt ook via de digitale nieuwsbrieven op de hoogte gehouden van activiteiten in en rond onze afdeling.

Oproep digitale vezending LLB Digitale verzending van het LLB is goed voor de VVD Leiden, is minder belastend voor het milieu en heeft precies dezelfde inhoud als de papieren versie. Daarom roept het bestuur de leden op om een mail te sturen naar [email protected] indien men het LLB voortaan digitaal wil ontvangen. Wie het LLB ouderwets op papier wil blijven ontvangen, hoeft niets te doen. U blijft het LLB dan op de gebruikelijke wijze via de post ontvangen.

Deadline volgend nummer LLB Stukken voor het volgende LLB kunnen tot uiterlijk 15 februari 2006 naar [email protected] worden gestuurd.

16