CODE PLUS (vertaalde versie Bieleveld / van Bommel, 2009)
1. Verlichting Abrupte verandering in verlichte niveaus vermijden bij ingangen. Aanbevolen soorten schittering minimaliseren, gloeilampen of tl ‐buizen zijn geinstalleerd. Het verlichtingsniveau is consistent, door het gehele ziekenhuis, geconcentreerd licht wordt vermeden. De interactie tussen vloerverlichting en andere oppervlaktes voorkomt schittering. Vloeren, loopbrug, oprit en trapoppervlakken worden verlicht met extra verlichting. Schittering is uitgeschakeld met behulp van meerdere lichtbronnen om het gewenste lichtniveau te verkrijgen. Vensters zijn geblindeerd of uitgerust met een buitenscherm om inval van direct zonlicht te verminderen. Bewegwijzering wordt verlicht met aanbevolen rechtstreeks gericht niet‐schitterende verlichting. Nachtverlichting is geïnstalleerd op passende wijze binnen en buiten de patiënten toiletten. Patiënten kunnen zelf op de kamer, lichtniveaus bedienen
ja
nee
ja
nee
ja
nee
2. Kleur. Decor in warme kleurtonen, met minimaal gebruik van blauw, groen,en pasteltinten. Bonte patronen en vlekken worden vermeden op vloeren, muren en meubilair. Deuren in patientengebieden zijn highlighted bij gebruik van kleur met contrast, met muren en andere aangrenzende oppervlakken. Om ongewenst gebruik van deuren en gebieden, deze worden gecamoufleerd door dezelfde kleur te gebruiken, als de muren en de aangrenzende oppervlakken. Vloeren en muren zijn in grote contrastcombinaties gekleurd, om oudere volwassenen te helpen de oppervlakken te onderscheiden. Leuningen zijn duidelijk zichtbaar en in een kleur die onderscheid maakt met vloeren en muren.
3. Vloeren en muren. Alle vloermateriaal, door het hele gebied is antiglans, antislip en ontworpen om geluidsoverlast te verminderen. Het hoogteverschil tussen vloerdelen, moet minder dan 2 millimeter zijn.
Laag polige vloerbedekking moet er gelegd zijn, een stevige ondervloer of geen ondervloer, om schittering en geluid te helpen verminderen. Vloerbedekking zonder grote patronen is overal hetzelfde gelegd, om verschil in vloertype te vermijden. Muren en vloeren hebben een matte, niet glinsterende toplaag. De muren achter de leuningen zijn zacht, niet schurend. Vloeren, muren, plinten zijn duidelijk zichtbaar gemaakt, door gebruik van contrasterende kleuren.
ja
nee
ja
nee
4. Gangen, deuren & ramen Onbelemmerde toegang wordt verkregen door de gehele ruimte, door apparatuur, voorraad buiten de gangen op te slaan. Drempels en opstapjes worden weggehaald, of tot een minimale hoogte beperkt. Iedere ingang moet voorzien zijn van een automatische schuifdeuren, waarbij het mogelijk is, om de normale openingsdeur aan te passen aan de behoefte. Gangen moeten breed genoeg zijn zodat 2 rolstoelen of rollators elkaar makkelijk kunnen passeren. Hoeken in een gang moeten minimaal zo ruim zijn, dat een oudere volwassenen, makkelijk een rolstoel, of rollator kan draaien. Lange gangen worden of vermeden, of opgesplitst met rustgebieden, op regelmatige aanbevolen afstanden, waar iemand goed kan zitten. Deurklinken worden zo gemaakt, dat ze makkelijk geopend kunnen worden, zonder te wringen of te draaien. Op patientenkamers,moeten gordijnen, blinden of transparante zonneschermen, zo aangebracht worden dat ze makkelijk bedienbaar zijn, met gekleurde knoppen, die toegankelijk zijn vanuit een rolstoel.
5. Leuningen. Door de gehele ruimte zijn leuningen aangebracht op de aanbevolen hoogte. De doorsnee van de leuningen zijn binnen aanbevolen afmetingen en van glijvast materiaal voorzien. Leuningen zijn aan beide zijden van hallen en gangen geïnstalleerd. Daar waar leuningen worden onderbroken zijn tastbare kenmerken gemaakt 100 mm. voordat de leuning eindigt Leuningen lopen door tot een aanbevolen afstand voordat de gang eindigt of de trap eindigt. Het einde van een leuning draait naar beneden, als aanbevolen, om dit einde voor ouderen beter te laten voelen. In trappenhuizen lopen de leuningen door op de plateaus. In liften zijn de leuningen op de goed hoogte en aan twee kanten van de liftcabine gemonteerd.
6. Het vinden van de weg en aanduidingen. Het ontwerp van ruimtes moet decentraliserend werken, zodat ouderen verwarrende en drukke centrale gebieden kunnen vermijden. Op alle grote kruisingen door het hele gebouw zijn richtingaanwijzers geplaatst op vaste plaatsen. Bewijzeringsborden hebben duidelijke tekeningen U bevindt zich hier,kaarten en foldermateriaal worden aan de receptie uitgegeven. Codering en kleur is toegevoegd om de weg beter te vinden, met standaard kleuren door het hele gebouw. Wegwijzerborden zijn overzichtelijk en logisch gemaakt, zonder technisch of medisch taalgebruik, dat door iemand van groep 8 kan lezen. Bewijzeringspijlen en borden zijn gemaakt van lichte letters op een matte, donkere achtergrond. Ongepaste kleuren combinaties worden vermeden op borden. Op kleine borden moet de voorkant minimaal 16 mm, hoog zijn en op grote borden 40 mm. Borden hebben de aanbevolen afmeting en de letters zijn tastbaar. Borden zijn zo groot mogelijk gemaakt, overeenkomstig de betreffende ruimte. Aanwijsborden zijn op een duidelijke hoogte geplaatst, dat ze zowel gebruikt kunnen worden door ouderen in een rolstoel, of rollator, als door iemand die rechtop loopt. Bewegwijzering is aangebracht op belangrijke plaatsen, punten waarbeslist moet worden welke kant je uitgaat, of op belangrijke kruisingen. Bewegwijzering is aangebracht buiten de hoofd verkeersgebieden. Grote, duidelijk gekleurde borden geven de etage aan buiten elke lift.
ja
nee
ja
nee
7. Gangen, hellingen en trappenhuizen. De vloeren en gangen,hellingen en trappenhuizen zijn gemaakt van slipvast materiaal. Kieren en groeven zijn klein genoeg, zodat rolstoelen en rollators, er niet in blijven hangen. Gangen en hellingen zijn zo kort als mogelijk. Lange gangen en hellingen zijn opgedeeld in stukken met rustgebieden waar goede zitmogelijkheden zijn. Gangen en hellingen zijn breed genoeg, zodat 2 rolstoelen elkaar goed kunnen passeren met voldoende ruimte in de bochten(hoeken). Het einde van een helling of traptrede wordt duidelijk gemarkeerd met een gele streep of contrasterende kleur. Hellingen en traptreden zijn anders gekleurd dan aangrenzende vloeren, zodat de overgang duidelijk zichtbaar is. Antislip randen zijn op de aanbevolen manier aangebracht op de traptreden.
8. Akoestische overwegingen. Deuren zijn massief en geluidsisolerend geïnstalleerd. Geluidsarme schakelaars zijn aangebracht. Verwarming en ventilatie systemen zijn geluidsarm. Er zijn ramen met dubbel glas geplaatst. Geluidsversterkers zijn in alle patientenkamers aanwezig Er zijn voldoende 1 persoonskamers voor ouderen. Op kamers van patiënten en ruimtes voor speciale doeleinden kan de het volume van de intercomgeluidsinstallatie worden aangepast of zelfs worden uitgeschakeld.
ja
nee
ja
nee
9. Parkeren Bovengrondse verlichting is voldoende voor veiligheid (is helder en niet schitterend). Dichtbij elke ingang zijn voldoende gehandicaptenparkeerplaatsen van geschikte afmetingen (39000 mm breed)(3500mmx6000mm groot: handboek toegankelijkheid) Gehandicapten parkeerplaatsen bevinden zich op een vlak vloeroppervlak met een hellinghoek van minder dan 1:20 (hoogteverschil tussen in‐en uitstapruimte en looproute overbruggen met een helling < 1:10 met een breedte> 1200mm) Sommige gehandicaptenparkeerplaatsen zijn voorzien van een vergrendeling (schaar) om rolstoelen te kunnen blokkeren tijdens de transfer. Er is een veilige, directe verbinding van de gehandicaptenparkeerplaatsen naar de rolstoeltoegankelijke entrees. Veilige routes zijn duidelijk aangegeven m.b.v. passende bewegwijzering. Beschutte uitstapplaatsen voor auto’s en taxi’s en beschutte loopbrug /voetpaden richting ingang zijn beschikbaar. Er zijn overdekte parkeergelegenheden voor scooters.
10. Uitrusting Ondersteunende technologie / telefoons Adequate /markering geeft aan waar hulpmiddelen voor algemeen gebruik zich bevinden. Bij elke ingang, bij gemeenschappelijke ruimtes, bij specialistische functiegebieden en in patiëntenkamers is een verscheidenheid aan mobiliteit ondersteunende hulpmiddelen aanwezig (rolstoelen rollators/wandelstokken). Geluidsversterkers (ringleiding/infrarood)en speciale kussens (drukreducerend en lendeondersteunend) bedoeld voor algemeen gebruik bevinden zich bij elke informatie/receptiebalie. Publieke telefoons zijn gelegen in de buurt van elke ingang. Telefoons voldoen aan de aanbevolen afmetingen voor montagehoogte, kabellengte en tussenschotgrootte. (tenminste een telefoon moet toegankelijk zijn vanuit de rolstoel, met handset < 1370mm vanaf vloer, snoer min. 1000mm lang, afstand tussen de telefoons min 800mm) De telefoons zijn zwart en voorzien van grote witte druktoetsen met contrasterende letters en nummers. Telefoons zijn uitgerust met een telefoonboek en klapstoel/zitting Telefoons zijn uitgerust met een volumeregeling functie en / of T‐schakelaar receptie, geschikt voor gebruik met geluidsversterking (ringleiding /infrarood). Vermijdt het installeren van telefoons met T‐schakelaar bij elektrische of elektronische apparaten (zoals transformatorspoelen of dimmers) Ze zijn uitgerust met TDD/TYY, voor algemeen gebruik.
ja
nee
ja
nee
Speciale functie en patiëntengebieden In onderzoeksruimtes is de hoogte van de behandeltafels vertelbaar Warme dekens zijn in alle patiënten zorg‐gebieden beschikbaar. In speciale functie gebieden, is een detectie systeem geïnstalleerd om toezicht te houden op verward mobiele oudere volwassenen Bedden in de patiëntenkamers zijn voorzien van 4 verstelbare bedrekken die niet naar de grond kunnen vouwen. De hoogte van de bedden op de patiëntenkamers zijn aangepast of worden ingesteld op de aanbevolen lage hoogte. Alle bedden op de patiëntenkamers zijn uitgerust met drukreducerende matrassen Passieve liften, actieve liften en plafondliften zijn beschikbaar in patiëntenkamers Op de patiëntenkamers is voldoende ruimte tussen de bedden t.b.v. het gebruik van liften, stretchers, noodhulpverlening/ uitrusting, fysiotherapeutische hulpmiddelen en andere apparatuur, zodat andere bedden niet verplaatst hoeven te worden. De patiëntenkamers beschikken over voldoende ruimte voor een volledige rolstoeldraaicirkel. (min 1500mm diameter) Controle items zijn eenvoudig te bedienen en binnen handbereik vanuit het bed door ouderen met een beperkt bereik en behendigheid. (bediening verlichting, radio/tv/zusteroproep, max 1200mm vanaf vloer Ergometrische apparatuur is toegankelijk voor ouderen. (lage instap)
In elke patiënten badkamers is een douchezitje/stoel beschikbaar met zachte zitting, iets naar achter gekanteld en voorzien van zachte armleuningen die ook “op slot” kunnen.
ja
nee
ja
nee
11. Meubilair Er is een gevarieerd aantal comfortabele zitplaatsen beschikbaar binnen aanbevolen afstand van toegangsdeuren De opstelling van het meubilair is zodanig dat een vrij doorgang bevordert wordt. Alle meubels zijn robuust gebouwd met vier poten zonder zwenkwielen Stoelen/zetels hebben stevige kussens / bekleding die zorgen voor lende ondersteuning (ze hebben een geringe hoek naar voren en rugleuningen die niet naar achteren overhellen) Al het meubilair is voorzien van mat getinte, niet gladde bekleding zonder bonte patronen of spikkels Tafels zijn stabiel, hebben afgeronde hoeken en zijn geschikt voor rolstoelgebruikers. Elke zitgelegenheid voldoet aan de aanbevolen afmetingen voor stoelen. ( hoogte tussen 450mm‐474mm, diepte 450mm‐500mm, heeft stevige kussens en lendesteun. Aanbeveling: armleuning van de stoel net zolang als de zitting, bij stoelen met armleuningen) Op de patiënten kamers, zijn grote duidelijke klokken en grote kalenders gemonteerd zodanig dat een patiënten deze vanuit het bed kan zien.
12. Liften Liften zijn dicht bij rolstoel toegankelijke ingangen gesitueerd. Liften bevinden zich in goed zichtbare gebieden, zijn direct toegankelijk vanuit belangrijkste ingangen en belangrijke verkeerspaden op elke etage. Buiten elke lift is op elke verdieping een wachtruimte‐ manoeuvreerruimte beschikbaar (van 1600mmx1600mm) en zijn er voldoende stoelen van de juiste afmetingen. De liftbedieningsknoppen aan de buitenzijde van de lift, zijn in een passende kleuren combinatie, van aanbevolen frontafmeting, verhoogd met 1 mm, en op passende hoogte (1200mm af vloer) bevestigd. De afmeting van de liftcabine komt qua grootte overeen met de aanbevolen afmeting voor het beoogde gebruik. (min 1370mmx1725mm voor rolstoelgebruik) Bij aankomst van de liftcabine op de verdieping is de kloof tussen de cabine en de gebouwde omgeving minder dan 15 mm groot. Elke liftcabine is aan weerszijden voorzien van geschikte leuningen op aanbevolen afmetingen. (hoogte tussen 800mm‐1000mm af vloer)
De liftbedieningsknoppen in de liftcabine bevinden zich aan beide zijden van de deurstijl op de aanbevolen hoogte, in de juiste kleuren combinaties. De toetsen zijn ten minste 40 mm groot en steken 1 mm boven het front uit. (tussen 900 en 1500mm af vloer)
ja
13. Was- toiletruimte De toegangsdeuren naar de was‐ toiletruimtes draaien naar buiten toe open. Elke deuropening bij de was‐ toiletruimte is rolstoeldoorgankelijk (min 810 mm) Er is voldoende ruimte voor een rolstoeldraaicirkel (1500mm x 1500mm) De (wastafel)ruimtes grenzend aan de openbare toiletten voldoen aan de aanbevolen afmetingen en beschikken over naar buiten draaiende deuren. (940 mm x1200 mm breed) (Bij naar binnen draaiende deuren: 2000mm) In openbare toiletten is ten minste een toilet rolstoel toe‐ en doorgankelijk met extra ruimte voor zorgverlener. De handgrepen in openbare toiletten zijn D‐vormig, zijn horizontaal gemonteerd aan de binnenkant van de deur, vlak bij het slot. Elk toilet is op de aanbevolen hoogte (tussen 430 mm en450mm) en op de juiste positie (midden van de toiletpot tot de beugel = 450 mm) gemonteerd. Toiletten hebben een waterreservoir of een rug steun achter het toilet. Het spoelsysteem en het toiletpapier is binnen handbereik en niet aan de achterzijde van het toilet. Urinoirs zijn op de aanbevolen hoogte (450mm vanaf de vloer)gemonteerd en er is geen opstap/trede. In de badkamer is een geschikte stoel aanwezig voor de zorgverlener of voor de oudere volwassene met een rollator (mob klasse A) (voor gebruik bij de wastafel). Wastafels zijn gemonteerd op een geschikt hoogte voor rolstoelgebruikers (min 800mm en max 860mm) vanaf vloer.
nee
De vrije (been)ruimte onder de wastafel voldoet aan de aanbevolen afmetingen. (680mmm hoogte en 200mm diepte) Nachtverlichting bij toiletruimtes bevindt zich vlakbij de deur en zowel aan de binnen als aan de buitenzijde van de toiletruimte. (plaats nachtlicht 300mm af vloer en installeer verlichte schakelaars in toiletruimtes) De douchebakken/vloeren van de patiëntenbadkamers zijn afgewerkt met antislip. Kraan, thermostaat en douchekop zijn bereikbaar vanuit de rolstoel en bedienbaar met een hand. toiletten, urinoirs, douches en badkuipen zijn uitgerust met beugels in de directe nabijheid. Handdoek dispensers en andere accessoires zijn op een passende hoogte voor een rolstoelgebruikers gemonteerd. (niet hoger dan 1200mm af vloer)
