Rue Pré Fleuri 6, Case postale 1469, CH-1951 Sion Telefoon +41 (0)27 327 35 70, Fax +41 (0)27 327 35 71
[email protected], www.valaistourism.ch Foto’s: Andenmatten Thomas, DEPREZ photo crans montana, Doerr Cornelia, Emery Denis/Photo-genic.ch, Fischer Lorenz Andreas, Keller Margrith, Luftseilbahnen Fiesch-Eggishorn AG, Panchard F., Perraudin François, Perret Christian, Ritz Olivier, Ruetschi Martin, Schuerpf Christof, Shapiro Mark. Printed in Switzerland.
Aletschgletsjer – UNESCO Werelderfgoed
Sint-bernardshond
Vakantie aan de zonzijde Wallis
www.valaistourism.ch
Een rijk voor zich.
Licht en schaduw, laagten en hoogten, stilte en ruisen, beweging en inhoud; in het Wallis, het land tussen noord en zuid, ligt de droom van vakantiegeluk voor het grijpen. Ontdek de rijkdom van een door de natuur geschapen Alpenlandschap vol contrasten, dat u meer dan ergens anders in Zwitserland met veel zonneschijn
Patiefray, Verbier
verwent en puur genot belooft.
Kreuzboden, Saastal
Superstars van de natuur Wallis
Het Wallis met superlatieven beschrijven is niet moeilijk. De bezienswaardigheden rijgen zich als
magie haast onwerkelijk en niet van deze wereld laat schijnen. Deze woorden kunnen voor de
parels aan elkaar en wedijveren om de gunst van de toeschouwer. Midden in de wereld van de
een of andere Walliser een beetje overdreven lijken. Ophemelarij past niet echt bij zijn wezen.
beroemdste vierduizenders, tussen diepe dalen en gekamde terrassen, turkoois glinsterende
Dat laat hij liever over aan de «buiten-Zwitsers» – zo worden de niet-Wallisers vaak met een
gletsjermeren en scherp afgetekende rotsformaties, suikerig ijs en mossig groen wordt een waar
liefdevol-ironische glimlach genoemd – en is gewoon blij zijn Heimat met mensen te delen die
spektakel voor de zintuigen geboden. En dat beschrijft het nog niet echt. Alsof de natuur een
hun geluk uit de kracht van de natuur met haar spannende contrasten willen halen. Wanneer
feest wil organiseren voor de goden, dompelt de zon dit berglandschap in een licht, dat deze
mogen wij u begroeten?
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2716
»
Eggishorn, Fiesch
Les Clochetons (Pierre-Avoi)
Grindjesee, Zermatt
Alpenbloemen
Monte Rosa-hut, Zermatt
Op heldere gedachten komen Wallis
Veel zon en weinig wolken
Om even te ontsnappen aan de beslommeringen van alledag bestaat er een gezond recept:
Het Wallis belooft zijn gasten, afhankelijk van de streek, meer dan 2000 zonuren per jaar,
gewoon in een van de Walliser bergbanen stappen en je laten meevoeren naar de authentieke
dat is dus zelfs meer dan het zuidelijkste deel van Zwitserland. Hoe kan dat? De reden hiervoor
wereld tussen bergtoppen, hoogvlaktes en velden. Een kleine wandeling, een langere tocht of
zijn de Berner en Walliser Alpen, die het daartussen liggende Rhônedal met zijn vele kleine zijdalen als barrières tegen de vochtmassa’s uit het noorden en het zuiden beschermen. De wolken
zelfs een topbeklimming; in de verfrissende, zuivere alpenlucht openen geest en ziel zich, zodat
regenen uit bij het stijgen voor deze grenzen en de overblijvende wind komt daarna als droge,
u als vanzelf op nieuwe en heldere gedachten komt.
warme föhn het Wallis binnen, wat voor een mediterraan klimaat zorgt.
www.valaistourism.ch/peaks
Blausee, Bettmeralp
Levensbronnen Wallis
Deel van de klimaatparadox in het Wallis is, dat die ook voor de grootste waterreserves in
zijn de verschillende verschijningsvormen van water in het Wallis: spiegelgladde bergmeren, glet-
Zwitserland verantwoordelijk is. Deze zijn in de loop van de tijd door lokale neerslagschommelin-
sjers die als brede Melkwegen het dal in trekken, betoverende grotten en ondergrondse meren.
gen ontstaan en behoren vandaag tot de grote rijkdommen van het Wallis. Zij leveren drinkwater
Maar ook vredig kabbelende beekjes, bescheiden spetterende en grote bulderende watervallen
van de beste kwaliteit aan mensen in binnen- en buitenland. Tevens werd al vroeg begonnen het
en thermale bronnen, waaruit tot 51 °C warm water opborrelt. Geniet van dit weldadige water in
water met behulp van stuwdammen in stuwmeren op te slaan voor het opwekken van stroom,
wellnesscentra, bijvoorbeeld als bekroning na lange wandelingen.
om zo Zwitserland van schone energie te voorzien. Wat u vermoedelijk het meest zal aanspreken,
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2720
»
Het geheim van de Suonen
Al vroeg trokken veel beroemde kunstenaars door het Wallis. Onder hen Johann Wolfgang von
Wat nogal Fins klinkt, wordt in Midden- en Beneden-Wallis ook «bisse» genoemd. Suonen zijn een
Goethe, die een voorliefde had voor grotten en watervallen en zelfs de Pissevache-waterval in
van de meest geniale uitvindingen die de mensen al in de kleine ijstijd in de vroege middeleeuwen
Franstalig Wallis met waardering beschrijft. Als u niet weet wat de naam betekent, laat het dan
hebben ontwikkeld: waterleidingen die als bevloeiingssysteem voor de regenarme gebieden dienden en landbouw zo mogelijk maakten. Hoe ze precies aangelegd zijn en of het misschien al de Romeinen
uitleggen door lokale inwoners ... Bref, zoals wij Wallisers zeggen, wij zijn ervan overtuigd dat de
waren die ermee begonnen zijn, is nog steeds voor een deel een raadsel. Misschien een uitdaging voor
dichter door de als UNESCO werelderfgoed beschermde Aletschgletsjer net zo gefascineerd zou
u dit historisch erfgoed te bezoeken en te doorgronden?
zijn als vandaag de mensen uit de hele wereld.
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 90481
»
La Tièche, Crans-Montana
Suone Eggeri, Grächen
Gornergletsjer, Zermatt
Onderaards meer, St-Léonard
Puur genoegen Wallis
Imfeld, Binntal
Waar vos en haas . . . Wallis
. . . elkaar nog in alle rust goedenacht wensen. En ook wel de lammergier en de lynx. Een geluk
soorten, waarvan er 100 alleen hier voorkomen. Daarnaast 57 verschillende libellensoorten, 200
voor natuur en mens. Terwijl de afgelopen eeuw reeën, herten en gemzen zelfs in het Wallis
vogelsoorten en 34 reptiel-, amfibie- en vissoorten. Bloeiende planten met welluidende namen
bijna niet meer te zien waren, heeft de mensheid zich bedacht en is er weer sprake van respect
als adonisroosje, absinth en alpenmansschild tonen zich soms een beetje verstopt, soms opval-
voor de wonderen van de natuur. Deze bieden in het Wallis dankzij talrijke beschermingsmaatre-
lend, net als de bergklassiekers gentiaan en edelweiss. Hun intense kleuren dienen overigens als
gelen tegenwoordig zo’n gevarieerd spektakel dat elke reis van dal tot hoogste top een belevenis
bescherming tegen het felle licht op grote hoogte.
is. In de natuur staan u duizenden verrassingen te wachten. Er leven in het Wallis 1400 vlinder-
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2716
»
Parken voor alle zintuigen
Wij Wallisers worden graag als charmant maar ook koppig beschreven. Wij houden vast aan onze
Je kunt het Wallis echt wel als één groot natuurpark beschrijven. Maar niet iedereen heeft tijd om
waarden. Hiertoe behoorde altijd hand in hand met en niet tegen de natuur te leven. Dit is zicht-
dit in elk dal te ontdekken. Des te mooier is het dat er mogelijkheden werden en worden gecreëerd
baar in de zo duurzaam mogelijke omgang met ons alpengebied, door boerenbedrijven waarvan
om op kleine ruimte vertrouwd te raken met de natuur. Bijvoorbeeld de natuurparken Binntal en Pfyn-Finges of de biosfeer Val d’Hérens, die ernaar streeft binnenkort in de erfgoederenlijst van
de eigenaars u graag met of zonder overnachting meer willen laten zien. Dit maakt onderdeel uit
de UNESCO te worden opgenomen.
van het toeristische aanbod dat op harmonische wijze aansluit bij het Walliser leven en u de gelegenheid biedt op natuurlijke wijze open te bloeien.
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 90512
»
Derborence
Derborence
Montorge, Sion
Crans-Montana
Tijd om open te bloeien Wallis
Champoussin, Val d’Illiez
Kostelijkheden Wallis
Er bestaan bon vivants bij ons die beweren dat genot een uitvinding van het Wallis is. Honni soit
tionele kostelijkheden produceert zoals pittige kaassoorten en het Walliser roggebrood dat ook
qui mal y pense! Misschien speelt hier de invloed van de mentaliteit van buurland Italië mee, voor
met noten en vruchten uit eigen teelt te krijgen is. Wat u absoluut moet proberen is het Walliser
wie overdrijven een deugd is en bescheidenheid geen goede sier. Sieren doen bijvoorbeeld de
«Trockenfleisch» dat na een pekel- en kruidenbad in de buitenlucht gedroogd wordt. Hierbij
meer dan 40 soorten kruiden, die door 150 families in eigen tuin in het Wallis worden geteeld en
worden uitstekende wijnen geschonken, gedeeltelijk uit druivensoorten die alleen in het Wallis
als belangrijke ingrediënten in grote hoeveelheden aan die bekende Zwitserse kruidenbonbonfa-
worden verbouwd en ook bijna alleen daar verkrijgbaar zijn zoals de Cornalin, Petite Arvine,
brikant worden geleverd. Dankzij het milde klimaat gedijt bovendien een landbouw, die tradi
Amigne of Heida. Gezondheid!
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 26491
»
Marlene Pass, Verbier
Wat u beweegt Wallis
Het is niet eens zo lang geleden dat in het Wallis rugzakken, ezels en paarden ervoor dienden
die bol staan van de smokkelverhalen, waarover men in een van de vele, gezellige restaurants
levensmiddelen en handelsgoederen van dal naar dal, over passen en door bergkloven te trans-
onder het genot van fijne Walliser specialiteiten graag vertelt. Wie liever grote sportieve uitda-
porteren. Vooral op bekende routes en muildierpaden die het noorden met het zuiden van Euro-
gingen zoekt in plaats van te gaan wandelen, kan zijn polsslag op steile beklimmingen omhoog
pa verbinden. Toentertijd konden de handelslui niet bevroeden dat deze wegen ooit een recrea-
jagen. Activiteiten als parapente, kitesailing en canyoning zorgen eveneens voor een adrenaline-
tieve functie voor gasten uit alle landen van de wereld zouden vervullen en dat er zelfs
kick. Of behoort u tot de mensen die zich liever door de kracht van de rust in alle beschouwelijk
muildiertrekkings georganiseerd worden. Wie wil, kan met lokale gidsen de kronkelpaden volgen
heid laten dragen?
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2716
»
Op het spoor van dinosauriërs
Bij het bekijken van deze foto’s is het te voelen: het goede gevoel na een actieve dag in de frisse
Om het Wallis te verkennen zijn speciaal de themawandelwegen aanbevolen. Bijvoorbeeld historische
lucht onder een stralende zon. Bijna elke zomersport is mogelijk. Fietsen of downhill-biking,
routes als de Via Stockalper, een cultuurweg tussen Brig en Gondo, die langs talrijke bouwwerken leidt
zwemmen of paardrijden, minigolf of golf op verzorgde fairways. In het Wallis is beweging
uit de tijd dat Napoleon en de beroemde handelskoning Kaspar Stockalper hier heersten. Kinderen zijn vooral gefascineerd door de paden in Vallon du Vieux-Emosson, waar ongeveer duizend voetafdrukken
goed voor lichaam en geest en je beleeft er plezier aan. Een proeverij in een wijnkelder kan de
van allerlei soorten dinosauriërs te vinden zijn die een tijdperk van 200 miljoen jaar geleden laten
dag prachtig afronden, net als een bezoek aan een restaurant dat bekroond is met sterren en
herleven.
koksmutsen.
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 89494
»
Kreuzboden, Saastal
Thermalp, Ovronnaz
Plan-Cerisier, Martigny
Avonturenwoud, Vercorin
Riederalp
Derborence
Gezondheid Wallis
Stockalperkasteel, Brig
De koningen van het land Wallis
In de loop van de spannende geschiedenis van het Wallis (te lezen in de officiële cultuur- en
centrum van de Walliser hoofdstad Sion (Sitten), werd al door de dichter Rainer Maria Rilke
toerismegids) lieten machtige volkeren en regenten hun sporen achter. Een eigen koning hadden
beschreven als een mengeling van Spanje en de Provence. De tussen het kasteel Tourbillon en
we echter nooit, hoewel – als we er even over nadenken – Kaspar Stockalper in de 17de eeuw
het Château de Valère verscholen straatjes nodigen uit tot flaneren en vertoeven in galerieën,
toch wel als handelskoning gold en zoveel rijkdom verwierf dat hij in Brig een kasteel liet bouwen
boetiekjes, cafés en restaurants. Zeer de moeite waard is een bezoek in Martigny aan de Fonda-
en de drie torens naar de heilige Drie Koningen benoemde: Caspar, Melchior en Balthasar. Het als
tion Pierre Gianadda, een kunstmuseum dat tot ver over de grenzen bekendheid geniet.
Stockalperpaleis bekende barokke gebouw is niet de enige bezienswaardigheid. Het historisch
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2719
»
Koeiengevecht, Alpe Tschorr ob Ergisch
En de koninginnen van het land Wallis
Wat zelfs een thema in een eigen krant is, de «Gazette des reines», lokt als waarlijk koninginnen-
zonder verwondingen. Het gebeurt ook wel dat een koe zich gewoon overgeeft en de superiori
spektakel steeds meer bezoekers. Het gaat hier over de Walliser koeiengevechten, die in ver-
teit van haar rivale accepteert. Zij wordt dan – zoals alle deelnemers – terug naar de weide geleid
schillende dorpen plaatsvinden en met een finale in Aproz eindigen. Kandidaten voor de titel van
om vredig verder te grazen. Wie alle gevechten doorstaat wordt tot koningin gekroond.
koningin zijn de robuuste koeien van het wereldwijd unieke Eringer ras die zich onderscheiden
Vanzelfsprekend zijn deze evenementen eerder vrolijke volksfeesten dan serieuze wedstrijden en
door het vechten om de hiërarchie in de kudde. Hoewel ze, hun natuurlijk instinct volgend, met
daarom ook stevig door droge en vloeibare Walliser specialiteiten begeleid.
de kop en horens tegen elkaar stoten, verlopen de gevechten afgezien van een paar schrammen
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 34124
»
Van internationaal golftoernooi . . .
Feestvieren ligt in de natuur van de Wallisers. Niet alleen met levendige tradities. Maar met
. . . tot OpenAir Gampel. Wie onze internetsite bekijkt, krijgt de indruk dat het Wallis één groot
altijd weer nieuwe ideeën die voor afwisseling zorgen. De sound van de Alpen is meerstemmig,
festival is. Tot de hoogtepunten tellen voor liefhebbers van klassiek het gerenommeerde Verbierfestival
folkloristische klanken, klassieke concerten, jazzavonden en rock/pop-events wisselen af met
in juli, voor rock/popfans het OpenAir Gampel in augustus en voor vrienden van volksmuziek het Alpine Music Festival in Saas-Fee. Het Omega European Masters golftoernooi in Crans-Montana in
regionale en internationale sportevenementen. In bijna elk dorp vinden culturele evenementen
de nazomer schittert met grote namen en Vinea, de Zwitserse beurs voor de wijnliefhebber, begin
plaats die wat bieden voor iedereen.
september in Sierre, zijn alleen al een reis waard.
Info: www.valaistourism.ch ZOEKEN 2713
»
Int. Alpenhoornblazers-Festival, Nendaz
European Masters, Crans-Montana
«Herrgottsgrenadiere», Lötschental
Verbier Festival
Tijd om te feesten Wallis