VOORJAARSNOTA 2007
Inhoudsopgave
Hoofdstuk
blz.
1.
2 3 3
2.
a. Inleiding b. Financiële Kaderbrief 2008 c. Repressief toezicht 2007 Bedrijfsvoering en (vervangings)investeringen a. Bedrijfsvoering b. Vervangingsinvesteringen c. Investeringen die betrekking hebben op groot onderhoud van wegen, openbare verlichting en gebouwen; de relatie met de bestemmingsreserve onderhoud kapitaalgoederen d. Vervangingsinvesteringen 2008
10 11
Begroting 2007 en het meerjarenperspectief tot en met 2010 a. Algemene uitkering uit het gemeentefonds b. Begroting 2007 c. Begroting 2008 en meerjarenperspectief tot en met 2010
12 16 28
4.
Speerpunten van beleid
31
5.
Beleidsvoornemens
33
6.
Heffingen en tarieven
45
7.
Besluitvorming
48
3.
5 8
Planning Voorjaarsnota 2007 24 29 08 13 20 28
mei 2007 t/m 31 mei 2007 juni 2007 juni 2007 juni 2007 juni 2007
Verzending Voorjaarsnota 2007 Inwinnen van technisch advies Uitwisseling van fractiestandpunten (via griffie) Behandeling raadscommissie; aanvang 20.00 uur Verzending “Tussenbericht” door B&W Vaststelling raad; aanvang 20.00 uur
1
Hoofdstuk 1 a. Inleiding Hierbij doen wij u de voorjaarsnota 2007 toekomen. “Een voorjaarsnota heeft het karakter van een kadernota waarin de voorstellen van het nieuwe beleid en de vervangingsinvesteringen voor het volgende jaar zijn opgenomen”. Deze voorjaarsnota is na de financiële kaderbrief het eerstvolgende beleidsinstrument in de zogenaamde budgetcyclus. Deze voorjaarsnota biedt daarnaast echter ook inzicht in de ontwikkelingen van de begroting 2007 en zet met name het financiële perspectief tot en met 2010 uiteen. Bestuurlijk relevante ontwikkelingen en voortgang van bestaand beleid in het lopende begrotingsjaar treft u aan in de voorjaarsnota en in de najaarsnota. In voorkomende gevallen kunnen deze ontwikkelingen leiden tot een tussentijdse wijziging van de begroting. Conclusies en aanbevelingen uit de concernrapportages maken ook deel uit van de voorjaars- en najaarsnota. De laatste voorjaarsnota dateert van 2005. Er was toen sprake van een “relatief beleidsarme” voorjaarsnota. Enerzijds vanwege de druk op de gemeentelijke financiën in het algemeen; anderzijds hebben wij toen aangegeven de druk op onze organisatie te willen beperken. In overleg met u is de voorjaarsnota 2006 achterwege gelaten vanwege het feit dat in dat jaar de gemeenteraadsverkiezingen plaats vonden. Overigens hadden wij op dat moment aan het uitvoeren van de speerpunten reeds de handen vol. Leidraad is de twee vaste behandelmomenten voor uw raad, te weten in het voorjaar (jaarrekening en voorjaarsnota) en in het najaar (najaarsnota en programmabegroting). Dit beperkt de druk op onze organisatie zoals wij u eerder hebben laten weten. Deze voorjaarsnota maakt deel uit van de budgetcyclus 2007 zoals deze u op 13 februari 2007 informatief is toegezonden (lijst van ingekomen stukken). Deze wordt daarin beknopt toegelicht maar van een uitgebreide planning voorzien; gebaseerd op de nieuwe organisatiestructuur. Het Plan van Aanpak, waarom door u tijdens de begrotingsbehandeling 2007 is gevraagd, vormt straks de basis voor het hiervoor genoemd meerjarenperspectief. Het verschaft u inzicht in: a. de wijzen waarop er met financiële tegenvallers kan worden omgegaan. b. de te maken keuzes met betrekking tot onder meer bezuinigingen, efficiency en nieuw beleid. c. de wijze waarop de Algemene Reserve weer op een aanvaardbaar niveau kan worden gebracht.
2
b. Financiële Kaderbrief 2008 De financiële kaderbrief is door u behandeld en vastgesteld op respectievelijk 15 en 29 maart 2007. Daarin is, op uw verzoek, de besluitvorming bij de begrotingsbehandeling 2007 zoals verwerkt in een 1 e begrotingswijziging, nogmaals verwerkt. Dat leidt dus in eerste instantie tot het vertrekpunt bij het opstellen van de begroting 2008 en de meerjarenbegroting tot en met 2010. Meerjarenperspectief t/m 2010 Jaar Overschot Tekort
2007 € 8.531 --
2008 € 29.737 --
2009 € 26.567 --
2010 € 34.959 --
In de financiële kaderbrief stellen wij -opnieuw èn met enige nadruk- dat de jaarbegroting 2008 is gebaseerd op bestaand beleid. Nieuw beleid wordt pas opgenomen in de aanbiedingsbrief behorende bij de jaarbegroting 2008 na behandeling en vaststelling van deze voorjaarsnota. c. Repressief toezicht 2007 Het college van gedeputeerde staten van Drenthe heeft u begin 2007 schriftelijk laten weten dat op de gemeente Noordenveld in 2007 het repressief financieel toezicht van toepassing is. De begroting 2007 is derhalve voor kennisgeving aangenomen. Door een toets op hoofdlijnen is geconstateerd dat de begroting -ook op hoofdlijnen- (materieel) in evenwicht is en dat het evenwicht in de komende jaren in stand zal blijven. Zoals gebruikelijk komt er wel een vervolgonderzoek. De begroting wordt dan getoetst aan het Beleidskader financieel toezicht van de provincie Drenthe. In dat onderzoek zal met name worden gekeken naar de financiële positie in het begrotingsjaar en in de komende jaren. Bedoeld wordt met name de realiteitswaarde van de getroffen maatregelen voor een sluitende begroting; ook op termijn. Dit vervolgonderzoek vindt ambtelijk plaats op dinsdag 5 juni a.s. U wordt van de uitkomst op de hoogte gehouden. Tenslotte Het financieel meerjarenperspectief voor onze gemeente is bekend. Daarop baseren gedeputeerde staten van Drenthe mede het repressief toezicht. Het ook op termijn sluitend houden van de meerjarenbegroting vraagt, ongetwijfeld ook als gevolg van het nieuwe Regeerakkoord van het Rijk, de nodige inspanning. Zoals gezegd moet het plan van aanpak daarvoor een gezonde basis leggen zodat aan die inspanning kan worden voldaan. Net als in voorgaande jaren willen wij, met u, graag een zo efficiënt mogelijke behandeling van deze voorjaarsnota. Dat betekent onder meer voldoende inspraakmogelijkheden vanuit de bevolking. Ook voor u is er ruimte om met elkaar en vervolgens met ons college het debat aan te gaan.
3
Uw schriftelijke reacties (uitwisselen van standpunten) op deze voorjaarsnota zien wij graag uiterlijk 8 juni aanstaande tegemoet. Wij wensen u goede beraadslagingen. Roden, 22 mei 2007 Burgemeester en wethouders van de gemeente Noordenveld, J.H. van der Laan, burgemeester
A.H. Doornbos, secretaris
4
Hoofdstuk 2 Bedrijfsvoering en (vervangings)investeringen a. Bedrijfsvoering Wij stellen u voor de programmabegroting 2007 te wijzigen op grond van de hierna vermelde overwegingen. Vanwege de beperkte financiële ruimte in de begroting hebben wij ons Managementteam opdracht gegeven deze toename van personele lasten, binnen de totale personele formatie, budgettair neutraal te laten verlopen. Personeel Het beschikbaar stellen van een structureel budget ad € 24.000 ten behoeve van het behandelen van bezwaarschriften Begin 2007 is het proces van het behandelen van bezwaarschriften door een extern deskundige doorgelicht. Eén van de uitkomsten (mede op basis van een benchmark met andere gemeenten) is dat het aantal te behandelen bezwaarschriften zich niet verhoudt met de beschikbare formatie. De afgelopen drie jaar hebben wij tussen de 70 en 96 bezwaarschriften behandeld, terwijl de formatie ruimte biedt voor de behandeling van 63 bezwaarschriften. Ook dit jaar zijn tot op heden (1 april) al 43 bezwaarschriften ontvangen. Daarnaast is sprake van een kwetsbare functie omdat deze door één functionaris wordt bekleed. Dat betekent dat in situaties van ziekte, vakantie en werkpieken achtervang ontbreekt en achterstanden in het werk (en dus vertraging in de afhandeling van bezwaarschriften) ontstaan. Nog onbekend is wat de gevolgen voor het aantal te behandelen bezwaarschriften is van de invoering van de WMO en van het versturen van 500 beschikkingen in het kader van de Wet voorkeursrecht gemeenten. Budget wordt aangevraagd voor het afhandelen van de bezwaarschriften die het aantal van 63 te boven gaan. Het bedrag is vooreerst gemaximeerd tot 96 bezwaarschriften (het hoogste aantal van de afgelopen 3 jaar) en gebaseerd op het tarief (excl. BTW) indien de behandeling van het meerdere uitbesteedt wordt. Echter, duidelijk is dat de bestedingen per jaar zullen variëren omdat het aantal te behandelen bezwaarschriften fluctueert. Mogelijk dat hier op termijn inkomsten tegenover staan, omdat wij momenteel met de ISD in gesprek zijn over het in rekening brengen van de dienstverlening die wij op dit terrein voor de ISD verrichten. Niet tijdige afhandeling van bezwaarschriften leidt tot ontevreden burgers en tot overschrijding van wettelijke termijnen. Binnen afzienbare tijd gaat de wet in die zin veranderen dat ons boetes zullen worden opgelegd ingeval van overschrijding van de wettelijke termijnen.
5
Voorstel tot het beschikbaar stellen van een structureel budget van € 20.000 ten behoeve van uitbreiding formatie leerplicht De functie van de leerplicht is aan veranderingen van wet- en regelgeving en aan veranderende maatschappelijke inzichten onderhevig. Waar voorheen de nadruk werd gelegd op het beheersmatige aspect, krijgt de maatschappelijke zorg steeds nadrukkelijker aandacht. De eisen aan de gemeente om te zorgen dat kinderen een startkwalificatie behalen, de bestuurlijke afspraken in provinciaal verband om de ontwikkeling van kinderen te monitoren en de uitvoering van provinciale samenwerkingsafspraken gericht op de preventie van het voortijdig schoolverlaten, legt een steeds grotere claim op de inzet van de gemeente. Het gaat dan met name om personele kosten. Deze zijn begroot op € 20.000,00, gebaseerd op de normen van de landelijke vereniging voor leerplichtambtenaren (Ingrado). In verband met de kwalificatieplicht voor leerlingen tot en met 18 jaar die, als de Eerste Kamer akkoord gaat, in het schooljaar 2007-2008 ingaat, is het mogelijk dat de leerplichtambtenaar meer acties moet doen. Bovendien is het mogelijk dat er extra administratieve ondersteuning nodig is voor de uitvoering van de kwalificatieplicht. Door de vernieuwde justitiële aanpak schoolverzuim van het openbaar ministerie in Assen moeten er meer PV’s (processen-verbaal) opgemaakt worden om het strafrecht eerder te kunnen inschakelen bij verzuim. Hierdoor worden er extra acties van de leerplichtambtenaar gevraagd. Volgens de huidige normen van de landelijke vereniging van leerplichtambtenaren moet op elke 5000 jeugdigen van 5 tot en met 22 jaar tenminste 1 formatieplaats beschikbaar zijn voor lokale leerplichttaken en voor de uitvoering van regionale werkafspraken over de preventie van het voortijdig schoolverlaten. In de gemeente Noordenveld zijn er 6825 jongeren in de leeftijd 4 t/m 22 jaar opgenomen in het leerplichtregister en de bevolkingsadministratie van Noordenveld (stand 16 mei 2007). Op dit moment is er 0,55 fte beschikbaar voor de taken van de leerplichtambtenaar. Gezien de extra acties die de leerplichtambtenaar zal moeten verrichten om aan de vraag van het OM en de verplichting van de kwalificatie te voldoen wordt verwacht dat de huidige formatie voor leerplicht niet meer toereikend is. Vandaar dat met ingang van het schooljaar 2007-2008 om 0,45 fte extra formatie voor de leerplicht wordt gevraagd. Informatisering Voorstel tot het beschikbaar stellen van een structureel budget ad € 60.000 in het kader van Geo-informatiebeheer Voor een geslaagde implementatie en een goed beheer van de nieuwe authentieke registraties en de geo-informatie applicaties en geografische gegevens is het noodzakelijk dat in 2007 1 fte geo-informatiebeheerder wordt aangesteld om de invoering van de wettelijke verplichtingen voor te bereiden en
6
uit te voeren en de afdelingen te ondersteunen bij het ontwerp en de implementatie van nieuwe werkprocessen. Deze medewerker zal ook toekomstige ontwikkelingen op het gebied van geo-informatievoorziening in beleid moeten gaan omzetten. Vanaf 1 januari 2008 zal deze geo-informatiebeheerder ondersteund moeten worden door een medewerker geo-informatiebeheer die voornamelijk administratieve taken op het gebied van het beheer van geo-informatie zal uitvoeren. Het betreft de in- en uitvoering van wettelijke verplichtingen. Hiervoor zijn in het verleden 2 fte toegekend met het verstrekken van de bestuursopdracht “Uitvoering van het informatiebeleidsplan 2005-2010”. Voor een goede invoering van de wettelijke verplichtingen en voor een goed beheer van de daaruit voortvloeiende registraties is specialistische kennis en capaciteit benodigd die niet binnen de organisatie voorhanden is.
7
b. Vervangingsinvesteringen Een korte terugblik Ten tijde van de gemeentelijke herindeling in 1997 werd vastgesteld dat de gemeenten Roden, Norg en Peize er verschillende systematieken op nahielden wat betreft het omgaan met de zogenaamde jaarlijkse vrijvallende kapitaallasten. Dit in relatie tot de investeringen in het daaropvolgende begrotingsjaar. Geconstateerd werd dat in de 3 begrotingen van 1997 tezamen een bedrag vrijviel van ƒ 750.000. Dit bedrag werd later aangevuld met ƒ 150.000 in het kader van de decentralisatie huisvesting onderwijs en ƒ 250.000 in het kader van groot onderhoud aan wegen. Tezamen ongeveer ƒ 1.150.000. Daar wordt naar verwezen op pagina 17 van de aanbiedingsbrief begroting 1999. Later werd dit bedrag afgerond op € 550.000 In de Voorjaarsnota 1999 wordt nog eens vastgesteld “dat het huidig systeem van financiering van vervangingsinvesteringen ten laste van de zogenaamde vrijvallende kapitaallasten als voordeel heeft dat nieuw beleid (wensen) niet of in ieder geval minder snel wordt afgewogen ten koste van de continuïteit van de bedrijfsvoering. Het zet tevens aan tot het zorgvuldig omgaan met vervangingsinvesteringen. Immers vervanging van technisch goed functionerende bedrijfsmiddelen wordt voorkomen omdat het budget voor dekking van de kapitaallast, via een toevoeging aan de voorziening, beschikbaar blijft (dus geen noodzaak tot gauw investeren, anders ben ik m’n budget kwijt)” In een tussentijdse rapportage aan de gemeenteraad (10 juni 2002; stand van zaken begroting 2002 en voorbereiding begroting 2003) wordt uitvoerig ingegaan op de noodzaak om de systematiek van vervangingsinvesteringen te wijzigen. Geconstateerd wordt dat de (enigszins royale) uitleg aan het begrip vervangingsinvesteringen aan vervanging toe is. Daarvoor zijn drie redenen: 1. Vervangingsinvesteringen dienen voor het instandhouden van de bedrijfsmiddelen (de bedrijfsvoering). Hiertoe worden niet gerekend groot onderhoud van wegen, openbare verlichting, actualisatie van bestemmingsplannen, onderhoud sportaccommodaties, onderhoud onderwijsgebouwen enz. 2. Op grond van art. 50 van de (toenmalige) Comptabiliteitsvoorschriften worden voor de laatstgenoemde investeringen voorzieningen gevormd. 3. In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) komt de paragraaf “Onderhoud van kapitaalgoederen” om de hoek kijken waarbij een relatie wordt gelegd naar de wijze waarop ook in de toekomst aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan om kapitaalgoederen in stand te houden. Dit heeft u er toe doen besluiten, in afwachting van een zogenaamde B.O.R. systematiek (Beheer Openbare Ruimte), in de Bestuursperiode tot en met 2006 de zogenaamde Regasgelden “vrij van rente te maken”. Daardoor ontstaat een voorziening van -afgerond- € 5.0 miljoen.
8
Het begrip vervangingsinvesteringen wordt nu door de gemeenteraad als volgt vastgesteld: “Vervangingsinvesteringen zijn investeringen die betrekking hebben op de bedrijfsmiddelen. Dus op kosten die moeten worden gemaakt voor het laten functioneren (d.w.z. de continuïteit) van de organisatie. Tot bedrijfsmiddelen worden gerekend het wagenpark, kantoorapparatuur, meubilair, gereedschappen almede de gebouwen waarin gehuisvest het gemeentehuis, werkplaatsen en de brandweergarages”. Vervangingsinvesteringen worden, zo luidt nu jaarlijks ook de financiële kaderbrief, in de voorjaarsnota aangekondigd. Bij de vaststelling van de volgende jaarbegroting worden deze door de raad automatisch geautoriseerd. Met de vaststelling van de programmabegroting 2007 hebt u de vervangingsinvesteringen 2007 geautoriseerd (zie pagina 136).
9
c. Investeringen die betrekking hebben op groot onderhoud van wegen, openbare verlichting en gebouwen; de relatie met de bestemmingsreserve onderhoud kapitaalgoederen. In de voorjaarsnota 2003 en de programmabegroting 2004 wordt de paragraaf onderhoud van kapitaalgoederen voor het eerst uitgewerkt en nadrukkelijk de relatie gelegd met de gevormde voorziening van € 5.0. Een meerjarenonderhoudsplan voor de raad is noodzakelijk; streefkwaliteit, normen enz (C.R.O.W.) dienen verder te worden uitgewerkt. Met de werkgroep “financiën” van de gemeenteraad is enkele malen overleg geweest over de te volgen strategie ten aanzien van een te ontwikkelen B.O.R. systematiek. Door bezuinigingen en maatregelingen in het kader van het BTW compensatiefonds wordt in de begroting 2007 het bedrag dat jaarlijks beschikbaar is voor het doen van (vervangings)investeringen verlaagd tot € 450.000 (was dus € 550.000; zie pagina 8). Vooralsnog is dat dus nog steeds inclusief groot onderhoud aan wegen, openbare verlichting en gebouwen. Zodra de B.O.R. systematiek (zie hierna) in de gemeente Noordenveld wordt toegepast wordt een evenredig deel van voornoemd budget hiervoor ingezet. Een B.O.R. systematiek zal uiteindelijk duidelijkheid moeten verschaffen over de mate van het (groot)onderhoud van wegen c.a. en wat dat voor gevolgen heeft voor de jaarlijkse exploitatie c.q. voorziening. Deze duidelijkheid is ook nodig teneinde te voorkomen dat de voorziening op termijn opdroogt. Een meerjarenonderhoudsplan is in dit kader absoluut noodzakelijk. De gemeenteraad moet jaarlijks een afweging van het gewenste beleid kunnen maken. De kredieten voor investeringen in het kader van groot onderhoud aan wegen, openbare verlichting en gebouwen over 2007 liggen nog ter besluitvorming voor in uw vergadering van 31 mei aanstaande.
10
d. Vervangingsinvesteringen 2008 Vervangingsinvesteringen zijn, zoals gezegd, dus investeringen die de continuïteit van de bedrijfsvoering moeten waarborgen. Burgemeester en wethouders stellen elk begrotingsjaar de lijst van vervangingsinvesteringen vast. Vervangingsinvesteringen met een geringe financiële omvang (< € 3.000) worden niet geactiveerd; daarmede wordt in de onderhoudsbudgetten rekening gehouden. Deze financiële kaders voor de programmabegroting 2008 zijn opgenomen in hoofdstuk 5 van de financiële Kaderbrief 2008. Vervangingsinvesteringen worden via de voorjaarsnota aangekondigd en met de vaststelling van de programmabegroting geautoriseerd. In 2008 dienen kredieten beschikbaar te worden gesteld voor de vervangingsinvesteringen zoals u die hierna aantreft. De onderbouwingen van deze investeringen liggen voor u ter inzage.
Nr Omschrijving .
bedrag vd
loop-
bedrag vd
bedrag vd
kapitaal-
Investering
tijd
afschrijving
rente
lasten
GEMEENTEHUIS 1 Inrichting postkamer 2 Verplaatsing huisdrukkerij 3 Inrichting koffiecorners 4 Inrichting keukens 5 Inrichting bedrijfskantine / meubilair
13.000 16.000 20.000 50.000 40.000
15 15 15 15 15
867 1.067 1.333 3.333 2.667
780 960 1.200 3.000 2.400
1.647 2.027 2.533 6.333 5.067
BRANDWEER 1 Gereedschap Peize 2 Gereedschap Veenhuizen 3 Ademluchtcilinders 4 Draagbare motorspuit Veenhuizen 5 Uitgaanskleding 6 Oefenmateriaal/rookgeneratoren 7 Personeel/materiaalvoertuig Roden
17.000 17.000 6.000 5.000 50.000 8.000 45.000
15 15 15 15 15 10 15
1.133 1.133 400 333 3.333 800 3.000
1.020 1.020 360 300 3.000 480 2.700
2.153 2.153 760 633 6.333 1.280 5.700
OPENBARE WERKEN (werkplaatsen) 1 Boeien werkplaats Roden 2 Bestrating werkplaats Roden
8.000 31.875
40 40
200 797
480 1.913
680 2.709
155.000 43.000 15.000 5.000 22.000
8 8 10 10 10
19.375 5.375 1.500 500 2.200
9.300 2.580 900 300 1.320
28.675 7.955 2.400 800 3.520
OPENBARE WERKEN (tractiemiddelen) 1 Transportauto DAF 2 Pick up / VW 3 Rolbezem Nido 4 Aanhangwagen Henra 5 ROM rioolreiniger TOTAAL
83.360
11
Hoofdstuk 3 Begroting 2007 en het meerjarenperspectief tot en met 2010 Wat de begroting 2007 betreft brengen wij u hier op de hoogte van met name de financiële ontwikkelingen die op basis van maraps van de afdelingen worden ontvangen. Op concernniveau wordt informatie verstrekt over onder andere de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Daarbij komen, ten opzichte van de vaststelling van de begroting, enkele tegenvallers naar boven. Daarom besteden wij hieraan in dit hoofdstuk extra aandacht. a. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds Vooraf: De zogenaamde maartcirculaire 2007 van het Rijk (circulaire gemeentefonds van 30 maart 2007) is vooral gebaseerd op de Voorlopige Rekening van het Rijk over 2006 en de daarop gebaseerde algemene uitkering 2006. In de jaarstukken 2006 wordt daar uitvoerig naar verwezen. De maartcirculaire bevat geen informatie voor de begroting 2007 en volgende jaren. Daarmee moet worden gewacht tot de meicirculaire 2007. Het voorwoord bij de maartcirculaire willen wij u echter niet onthouden. De nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mevrouw dr. G. ter Horst, deelt in de maartcirculaire mede dat in de nabije toekomst de ontwikkelingen rond het gemeentefonds zeker niet stil zullen staan. “Er is een nieuw kabinet aangetreden, met een Coalitieakkoord dat een robuuste decentralisatieagenda bevat. Het kabinet zal voortvarend toewerken naar het sluiten van bestuursakkoorden tussen centrale en decentrale overheden om dit verder gestalte te geven. De (financiële) vertaling daarvan zullen in de komende circulaires van de fondsen worden verwerkt. Dit betekent dat op dit moment nog niet duidelijk is wanneer de circulaires exact zullen verschijnen. Dat zal immers afhangen van het tijdpad waarlangs de totstandkoming van de bestuursakkoorden loopt. We zetten alles op alles om zo snel mogelijk meer duidelijkheid te bieden, want we zijn ons er zeer van bewust hoe belangrijk dit is voor gemeenten.” Het kabinet hoopt op een vruchtbare samenwerking met de gemeenten en provincies zo sluit de bewindsvrouwe haar voorwoord in de maartcirculaire. Ten tijde dat deze voorjaarsnota wordt voorbereid zijn formeel de wijzigingen voor 2007 en de financiële ontwikkelingen voor 2008 en volgende jaren nog niet bekend. In het maartnummer van B&G (uitgave van de Bank Nederlandse Gemeenten en Vereniging van Nederlandse Gemeenten) is een artikel verschenen waarin de goede werking van het gemeentefonds wordt bedreigd omdat de spelregels ingewikkelder en ondoorzichtiger worden. Geldbedragen worden steeds meer ad hoc toegevoegd en verdeeld. Nog even en het gemeentefonds wordt topzwaar en onwerkbaar. Het karakter van de algemene uitkering als algemeen dekkingsmiddel komt in gevaar. Wanneer steeds meer onderdelen van het gemeentefonds worden gelabeld ontstaat al gauw de nei-
12
ging om dan ook maar even gauw uit te rekenen wat de gemeente krijgt voor al die andere taken. Dat is weliswaar niet verboden maar beperkt gemeenten bij het integraal afwegen van de besteding van het fonds. Zie hier in het kort de complexiteit van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Voor gemeenten is het nauwelijks mogelijk (ook tijdig) een verantwoord financieel perspectief neer te zetten. Dit is uiteraard wel noodzakelijk; het aandeel van de algemene uitkering in het totale jaarlijkse budget bedraagt plm. 40%. Een meerjarenbegroting is immers onontbeerlijk. We zullen het dus moeten doen met de informatie zoals die regelmatig in de circulaires verschijnt en de ontwikkelingen nauwlettend blijven volgen. Door middel van de verschillende rapportages wordt u op de hoogte gehouden. Ontwikkelingen vanaf 2007 In de programmabegroting 2007 (pagina’s 8 t/m 12) hebben wij u voor het laatst uitvoerig geïnformeerd over de ontwikkelingen tot en met 2010 van het gemeentefonds in het algemeen en die van de algemene uitkering in het bijzonder. De meest in het oog springende ontwikkelingen betroffen: a. de nacalculatie van het Rijk op het BTW compensatiefonds tot en met 2010 en de eenmalige dekking daarvan in onze begroting ten laste van de algemene uitkering 2006, de eenmalige dekking ten laste van de reserve BTW-compensatiefonds en de eenmalige dekking ten laste van de algemene reserve. Deze nacalculatie van het Rijk op het BTW compensatiefonds is in de (meerjaren)begroting verwerkt. Nieuwe tegenvallers worden niet verwacht. b. de toevoeging (tot en met 2009) aan het gemeentefonds in verband met compensatie van uitgaven in het kader van de Openbare Orde en Veiligheid. Wij zijn er daarbij vanuit gegaan dat deze compensatie ook na 2009 zal worden voortgezet. Naar het zich nu laat aanzien vervalt deze toevoeging aan het gemeentefonds al vanaf 2008 en komen er bestedingsafspraken met het Rijk over gerichte wijkaanpak en over lokale veiligheid. Wij verwachten echter dat het Rijk de middelen voor Openbare Orde en Veiligheid ook in de toekomst blijft compenseren. c. de toevoeging van de jaarlijkse accressen (op de omvang van het gemeentefonds) De hierboven onder b bedoelde middelen ten behoeve van een gerichte wijkaanpak en lokale veiligheid worden door het Rijk mogelijk ook verrekend met het accres over 2008 en volgende jaren. Het resultaat van de discussie hierover wordt vertaald in de aanstaande mei/juni-circulaire 2007. Bovengenoemde maatregelen hebben dus geen gevolgen meer voor de berekening van de algemene uitkering in de begroting 2007 maar uiteraard wel voor het eerder geschetst meerjarenperspectief vanaf 2008.
13
Maatregelen die wel gevolgen hebben voor de begroting 2007 en voor het meerjarenperspectief worden hierna toegelicht. Deze maatregelen waren bij de vaststelling van de programmabegroting 2007 nog niet bekend Negatieve gevolgen algemene uitkering voor de begroting 2007 De volgende 4 onderwerpen binnen de algemene uitkering hebben negatieve gevolgen voor de begroting 2007. Van 1 onderwerp overigens verlopen de financiële gevolgen budgettair neutraal. 1. Het lagere budget Wet Maatschappelijke Ondersteuning (W.M.O.) 2007 van € 98.000. Eerder was het budget voor de gemeente Noordenveld door het Rijk vastgesteld op een bedrag van € 2.797.880. Naderhand is het budget opnieuw vastgesteld op € 2.699.763. Omdat in de begroting 2007 inkomsten en uitgaven in het kader van de W.M.O. op elkaar zijn afgestemd verloopt deze lagere integratie-uitkering budgettair neutraal 2. Een lagere toename van de algemene uitkering 2007 dan in de aanbiedingsbrief bij de begroting 2007 verwacht. In de aanbiedingsbrief is, op grond van de Miljoenennota van het Rijk, op het laatst nog rekening gehouden met een verhoging van het accres voor 2007 tot 4.27%. Op zich is dat juist; echter de financiële vertaling leidt niet tot een geraamde structurele verhoging van € 175.000 (pagina 18 van de aanbiedingsbrief) maar tot een structurele verhoging van “slechts” € 92.000. Bij de berekening was onvoldoende rekening gehouden met de doorwerkingen van ramingen uit vorige jaren. 3. Een lagere algemene uitkering 2007 als gevolg van de lagere toename van het aantal woningen en inwoners. De ramingen van het aantal woningen en inwoners in de begroting 2007 zijn gebaseerd op de geraamde aantallen in de financiële kaderbrief 2007. De verwachte ontwikkelingen blijken achteraf dus tegen te vallen (een bedrag van ruim € 63.000). 4. Een hogere toename van de zogenaamde (negatieve) inkomensmaatstaf en de relatie met de W.O.Z. waarden in het kader van de OZB. De herwaardering per 1 januari 2005 heeft een nadeliger invloed op de inkomensmaatstaf van afgerond € 292.000. Bij de vaststelling van de begroting 2007 is weliswaar met de gevolgen van de waardestijgingen per 1 januari 2005 rekening gehouden maar de feitelijke ontwikkelingen vallen dus tegen. Recapitulatie negatieve financiële gevolgen algemene uitkering voor de begroting 2007. Ad 1 W.M.O; verloopt budgettair neutraal Ad 2 Accres 2007 nadeliger € 83.000 Ad 3 Aantallen woningen/inwoners nadeliger € 63.000 Ad 4 Negatieve inkomensmaatstaf nadeliger € 292.000 Totaal nadeliger € 438.000
14
Deze negatieve financiële gevolgen zijn structureel van aard. Hiermee dient in de begroting 2007 en in het meerjarenperspectief tot en met 2010 nog rekening te worden gehouden. In de volgende paragraaf komen wij hierop terug.
15
b. Begroting 2007 Via deze voorjaarsnota doen wij u enkele voorstellen toekomen waarvan de financiële consequenties nog in de begroting 2007 moeten worden verwerkt. Programma beheer Openbare Ruimte
1. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een krediet van € 38.500 voor de uitvoering van werkzaamheden aan begraafplaatsen. De hiergenoemde werkzaamheden worden nog uitgevoerd in 2007 en hebben betrekking op de uitbreiding met 5 etagegraven op de begraafplaats Roden; met 2 urnenmuren op de begraafplaats Nieuw Roden en op 32 urnenkelders alsmede het verleggen van het padenstelsel in Norg. De kapitaallasten van deze investering (€ 6.160) worden gedekt door begrafenisrechten. Zoals u bekend worden de tarieven berekend op alle door de gemeente gemaakte kosten echter exclusief het onderhoud van groen. 2. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalig budget van € 42.540 voor de eigendomsoverdracht van wegen en bermen in het gebied Veenhuizen. Deze eigendomsoverdracht betreft een ruil van kapitaalgoederen. Het waterschap Noorderzijlvest heeft, als waterbeheerder, nog wegen in beheer en de gemeente Noordenveld heeft, als wegbeheerder, nog waterwegen in beheer. De gemeente Noordenveld krijgt in deze overdracht een aantal wegen in eigendom; tegelijkertijd wordt het resterende onderhoud aan de objecten die we nu nog in eigendom hebben afgekocht. De onderhoudskosten van de verschillende objecten zijn vergeleken met het gepleegde onderhoud zoals dat in het verleden is uitgevoerd. De kosten van deze overdracht komen ten laste van de zogenaamde eenmalige lasten en worden aan het eind van dit jaar verrekend met zogenaamde eenmalige baten. 3. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalig budget van € 20.000 voor het opstellen van een Bermbeheerplan. Voor het opstellen van het bermbeheerplan wordt via het Subsidiegericht Beleid (S.G.B.) subsidie toegekend. De bijdrage van de gemeente Noordenveld bedraagt eveneens € 20.000. De kosten komen in 2007 ten laste van het reguliere budget voor bermonderhoud c.a.
16
Programma Onderwijs
4. Voorstel tot het aanbrengen van een vluchtweg over het dak van de openbare basisschool Het Valkhof Het Valkhof heeft een bovenverdieping waar kinderen gebruik van maken. Het aanbrengen van een 2 e vluchtweg vanaf de bovenverdieping van de school is, op grond van de verleende gebruikersvergunning, verplicht. Verwacht wordt dat de kosten hiervan € 31.000 zullen bedragen. Uitvoering geschiedt in combinatie met verbouw en uitbreiding omstreeks 1 september aanstaande. Het bedrag moet worden gedekt door het verwachte aanbestedingsvoordeel. Programma Sport
5. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalige bijdrage van €22.000 voor het openluchtbad in Peize Het openluchtzwembad in Peize is een functioneel bad en de bezoekersaantallen stijgen nog steeds (60.000 in 2006). Het bad wordt met veel vrijwilligers en zelfwerkzaamheid in stand gehouden. Het zwembad heeft een relatief groot draagvlak onder de bevolking van Peize. De financiële situatie is nijpend vanwege een aantal calamiteiten en stijgende kosten van vooral energie en personeel. Hierdoor wordt het steeds moeilijker voor de stichting om het bad open te houden. Door inzet van vele vrijwilligers is een aantal calamiteiten opgelost. Bovendien onderzoekt de stichting de mogelijkheden om het energieverbruik nog meer te verlagen (diepteinvesteringen). De inkomsten van het zwembad zijn ‘goed’ te noemen en stijgen nog steeds. Ook in de toekomst blijft de stichting met de vrijwilligers zoeken naar nieuwe inkomstenbronnen. Om in de toekomst het zwembad op een verantwoorde manier open te houden heeft de stichting een lange termijn plan voor onderhoud, diepte- en vervangingsinvesteringen opgesteld. Wij stellen u voor, ten laste van de eenmalige ruimte 2007, een bedrag van € 22.000 beschikbaar te stellen voor een aantal noodzakelijke investeringen en verwijzen u daarvoor naar de voor u ter inzage liggende stukken. 6. Renovatie kunstgrasveld Mixed Hockey Club Roden Het betreft hier de renovatie van het kunstgrasveld; deze is afgekeurd. Hiervoor is jaarlijks een bedrag nodig van € 7.000
17
Programma Cultuur
7. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een structurele bijdrage van €26.000 voor de exploitatie van het Mensingecomplex Tot dus ver zijn geen afspraken gemaakt over het onderhouden en vervangen van de inventaris van het Mensinge Complex. Op 8 mei jl. hebben wij hierover afspraken gemaakt met het stichtingbestuur. Het voorstel is zo veel mogelijk inventaris plus een budget voor het onderhoud en vervanging over te dragen aan de stichting. Dit heeft vooral praktische voordelen. De inventaris van alle gebouwen van het Mensinge Complex is ook in beeld gebracht. De totale kosten voor het onderhoud en vervanging zijn ruim € 16.000. Omdat de stichting de pachters een goede kans wil bieden, wordt netto €5.000 in rekening gebracht. De stichting ontvangt € 15.000 aan pacht, maar huurt vervolgens de grote zaal van de pachters voor ongeveer € 10.000 voor de theatervoorstellingen. De voorgestelde netto pachtprijs uit het AVACON rapport van € 15.000 is op dit moment niet haalbaar. Dit betekent een ‘gat’ van € 10.000.
Programma Zorg en Welzijn
8. Voorstel tot het structureel reserveren van middelen (€ 35.000) voor de uitvoering van het doelgroepenbeleid in het kader van de Wet Kinderopvang. Op grond van de Wet Kinderopvang zijn gemeenten sinds 2005 verantwoordelijk voor het verstrekken van een bijdrage in de kosten voor kinderopvang voor een aantal doelgroepen die specifiek in de wet zijn omschreven. De uitvoering van dit zogeheten doelgroepenbeleid ligt bij de ISD Noordenkwartier. De kosten bedragen jaarlijks € 35.000; bij de invoering van de Wet Kinderopvang zijn voor deze activiteiten middelen gestort in het gemeentefonds. In de begroting 2007 van de ISD Noordenkwartier zijn deze kosten niet geraamd. Wij stellen u voor over 2007 deze kosten “mee te nemen” in het nadelig saldo van de ISD Noordenkwartier. In 2008 kunnen de kosten worden meegenomen in de reguliere begroting. 9. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalige bijdrage van €15.000 voor Stichting Dorpshuis De Boswal in Een In verband met het uitvoeren van werkzaamheden in het kader van de bestijding van legionella en het treffen van voorzieningen voor het verkrijgen van een zogenaamde gebruikersvergunning zijn door de Stichting in de afgelopen jaren diverse werkzaamheden uitgevoerd. Omdat de Stichting niet over een reserve beschikt en de kosten evenmin uit de reguliere exploitatie kunnen worden betaald is een financieringsovereenkomst met de Rabobank Noorden-
18
veld gesloten tot een bedrag van € 15.000. Nu blijkt dat door tegenvallende inkomsten enerzijds maar vooral met name door hogere kosten van energie anderzijds de Stichting niet in staat is de betreffende lening af te lossen. Wij stellen u voor de hiervoor genoemde kosten ad € 15.000 te vergoeden ten laste van de zogenaamde eenmalige ruimte 2007. Volledigheidshalve delen wij u nog mede dat voornoemde Stichting in het verslagjaar 2006 met succes een beroep heeft gedaan op diverse fondsen voor investeringen die betrekking hebben op achterstallig groot onderhoud (zonwering gymnastieklokaal, voegwerk, boeidelen c.a. buitenmuren en vervanging van meubilair) 10. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een incidenteel (2007) en een structureel budget (vanaf 2008) voor de subsidiëring van de Stichting WMO platform Noordenveld In het kader van de uitvoering van de WMO bestaat de wettelijke verplichting om ingezetenen van de gemeente bij de voorbereiding van het beleid betreffende maatschappelijke ondersteuning te betrekken. Daarom is reeds in oktober 2006 een convenant afgesloten met het Wmo-platform Noordenveld. Dit platform is daarmee het overlegorgaan in het kader van de cliëntparticipatie voor ons college. In artikel 5 van het afgesloten convenant is opgenomen: het college verstrekt subsidie aan het Wmo-platform, afhankelijk van de beoordeling van het ingediende subsidieverzoek. De beoordeling van dit subsidiebezoek zal plaatsvinden op basis van de algemene subsidieverordening. De beoordeling van het subsidieverzoek zal in april/mei plaatsvinden. Het betreffende budget (naar verwachting € 12.000) komt ten laste van het uitvoeringsbudget WMO zoals dat jaarlijks aan de gemeente in de vorm van een integratie-uitkering beschikbaar wordt gesteld. 11. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een incidenteel en structureel budget voor de (her)opening Lokale Toegang Noordenveld. Wij hebben besloten STAMM opdracht te geven een plan te maken voor de bedrijfsvoering van een nieuw te openen Toegang. Als overweging is daarbij onder andere meegenomen de expliciet door uw raad uitgesproken wens tot realisatie van een Jongeren Informatie Punt (JIP). Hierbij is uitgangspunt dat de structurele en incidentele lasten gedekt worden uit beschikbare rijksmiddelen RSU (Regeling Specifieke Uitkering) en het reeds beschikbare gemeentelijk budget van € 35.000 voor aanloopkosten, inrichtingskosten enz.). Er is geen sprake van een afloop van beschikbare rijksmiddelen.
19
12. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalig bedrag van € 7.500 voor het oplossen van een aantal incidentele knelpunten in het gebruik van cultureel centrum De Dobbe. Er is onderzoek gedaan naar de knelpunten in het gebruik van een aantal verenigingen in De Dobbe. Het blijkt dat met een aantal kleine aanpassingen (sleutelplan, aanpassing berging, afsluitbare kastruimte, planbord enz.) de knelpunten kunnen worden opgelost. Wij stellen u voor dit bedrag, ten laste van de eenmalige ruimte 2007, beschikbaar te stellen. 13. Bijdrage aan de Stichting Welzijn in Noordenveld wegens compensatie huurlasten De Boskamp Op grond van de bestuursopdracht “Accommodatieonderzoek kern Roden” is er in het eerste kwartaal van 2007 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden de ontmoetingsfunctie voor jongeren in de Boskamp te Roden uit te breiden in plaats van realisatie van een nieuwe jongerenaccommodatie dan wel verplaatsing van de jongerenfunctie naar De Dobbe. Op basis van de wensen van het Jeugdplatform en stichting WiN is gekozen voor aanpassing van de grote zaal in De Boskamp en de huidige jeugdsoos met behoud van de multifunctionaliteit. Jongeren kunnen in de nieuwe situatie gebruik maken van de aangepaste grote zaal, een internetruimte en krijgen een eigen ingang inclusief garderobe en toiletgroep waardoor zelfstandig gebruik (op termijn) ook mogelijk is. Het betreft hier de aard- en nagelvaste voorzieningen. Voor de inrichting wordt door stichting WiN gezorgd met gebruikmaking van diverse fondsen. Het is gebruikelijk om aanpassingen van deze omvang te verdisconteren in de huurprijs van het gebouw. Dit betekent dat stichting WiN een verhoging van de huur voor De Boskamp krijgt. De gemeente subsidieert de stichting in de huisvestingslasten waardoor de subsidie verhoogd wordt met hetzelfde bedrag. De structurele meerkosten van deze aanpassingen bedragen € 16.500 en zullen worden verdisconteerd in de huursom en in de subsidie voor de stichting. 14. Multifunctionele Accommodatie (M.F.A.) Roderwolde De plannen voor dit project zijn inmiddels in een vergevorderd stadium. Wij volstaan hier met de opmerking dat de hiermede gepaard gaande imvesteringen, bijdragen van derden, exploitatielasten enz. voor de gemeente Noordenveld niet leiden tot uitzetting van de begroting. Zodra een en ander is afgerond komen wij met concrete voorstellen bij u terug. Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting
15. Voorstel tot het beschikbaar stellen van € 100.000 ten behoeve van de actualisering van bestemmingsplannen. In 2002 is gestart met de actualisering van de bestemmingsplannen voor het hele grondgebied van de gemeente Noordenveld. De reden hiervoor was dat
20
in de uit drie verschillende gemeenten gevormde gemeente Noordenveld een groot aantal zeer diverse en soms (zwaar) verouderde bestemmingsplannen in werking was. Er was geen sprake van uniformiteit en actualiteit van regelgeving. Dit was ook de conclusie van de VROM-Inspectie, die in september 2001 rapport uitbracht over het door haar uitgevoerde onderzoek naar de uitvoering van de gemeentelijke taken op het terrein van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieu. Aanbeveling in het rapport was dan ook om zo spoedig mogelijk een actualisering- en saneringsslag uit te voeren. Ter dekking van de kosten werd reeds met ingang van 1999 gedurende 5 jaar jaarlijks een bedrag van € 226.890 in de begroting opgenomen. Het restant van dit budget is in 2006 opgemaakt. De actualisering van de oude bestemmingsplannen is nog niet geheel afgerond. De planning om dit project binnen 5 jaar af te ronden is niet gehaald. Ook is het beschikbare budget onvoldoende gebleken. Dat de planning qua tijd niet gehaald is, heeft te maken met het feit dat door veranderende regelgeving steeds meer tijdrovende onderzoeken verplicht werden gesteld (b.v. flora en fauna, watertoets, archeologie, luchtkwaliteit) en dat er diverse bestemmingsplannen ten behoeve van ontwikkelingen in procedure gebracht moesten worden, waardoor de werkzaamheden aan de actualiseringplannen bleven liggen. Dat het budget onvoldoende is gebleken, heeft ook alles te maken met de veranderende regelgeving. De hiervoor genoemde verplichte onderzoeken betekenen inschakeling van in de verschillende onderwerpen gespecialiseerde bureaus, die tegen betaling rapport uitbrengen. Deze rapporten dienen vervolgens weer verwerkt te worden in de toelichtingen op de bestemmingsplannen, met als gevolg hogere nota’s van de stedenbouwkundige bureaus. Hiernaast is ook het salaris van de ten behoeve van het actualiseringproject op detacheringbasis aangestelde medewerker van de provincie ten laste van dit budget gebracht. De stand van zaken van de actualisering is begin 2007 als volgt. Einddoel van de actualisering zijn 1 plan voor het hele buitengebied, 3 plannen voor de woonwijken van de grote kernen, 3 plannen voor de centrumgebieden van de grote kernen, 13 plannen voor de kleine kernen, 2 plannen voor de bedrijventerreinen van Roden en Peize en 1 plan voor het recreatiegebied ten noorden van Norg. Totaal 23 plannen. Hiervan zijn 16 stuks afgerond. Voor 6 plannen is reeds veel voorwerk gedaan door de stedenbouwkundige bureaus. De nog te voeren procedures hiervoor kunnen nog tot bijstelling van de plannen of nadere onderzoeken leiden. Het Bestemmingsplan Buitengebied neemt hierin een aparte positie in. Dit plan komt aan de orde bij het onderwerp digitalisering. Voor de overige 5 plannen dient ook in 2007 nog budget beschikbaar te zijn. Met het bestemmingsplan Centrumgebied Roden wordt gewacht tot alle nieuwe ontwikkelingen in de kom duidelijk in beeld zijn. Ervaringscijfers tonen aan dat een actualiseringplan gemiddeld € 30.000 kost. De 5 plannen die al in procedure zijn of binnenkort komen, zijn naar inschatting voor 2/3 betaald. Dit houdt in dat voor deze 5 nog
21
€50.000 beschikbaar moet worden gesteld. Het plan voor het centrumgebied van Roden zal duurder zijn een gemiddeld actualiseringplan. Naar verwachting is hiervoor €50.000 benodigd. Wij stellen u voor, ten laste van de eenmalige ruimte 2007, €100.000 beschikbaar te stellen. 16. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een structureel budget van €50.000 voor het inschakelen van specifieke externe bureaus voor de actualisatie van bestemmingsplannen In het rapport van de VROM-Inspectie wordt de aanbeveling gedaan om na de inhaalactie de actualisering van bestemmingsplannen tot een structurele en planmatige activiteit te maken. In 2007 moet al gewerkt worden aan de herziening van de eerste actualiseringplannen. Het streven is om dit zo veel mogelijk in eigen huis te doen. Dit betekent niet dat geen beroep hoeft te worden gedaan op externe bureaus. Voor de wettelijk verplichte onderzoeken en in voorkomende gevallen voor juridisch advies door een stedenbouwkundig bureau zal budget beschikbaar moeten zijn. 17. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een eenmalige bijdrage van €50.000 voor het ombouwen van het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied tot een DURP-plan en het beschikbaar stellen van middelen ten behoeve van de digitalisering bestemmingsplannen en overige informatie teneinde te kunnen voldoen aan nieuwe wettelijke verplichtingen De omgevingsvergunning (in werking 2008), de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (in werking 2008), het Activiteitenbesluit (gepubliceerd 2006, in werking 2008?) zijn de spraakmakende projecten uit de modernisering en herijking van de regelgeving van het ministerie van VROM. De modernisering van de algemene regels is in sterke mate een politiekbeleidsmatige wens om het aantal regels en vergunningen te verminderen en de administratieve lastendruk te verminderen. Gelijktijdig wordt gewerkt aan een ondersteunend ICT-systeem dat een belangrijke rol zal spelen bij het gehele traject van het Activiteitenbesluit. Bij de inwerkingtreding van het Activiteitenbesluit en de bijbehorende ministeriele regeling moet dit ICT-systeem gereed zijn om bedrijven de mogelijkheid te bieden tot het digitaal indienen van een melding en het verkrijgen van een voorschriftenpakket op maat. Ook de nieuwe Wet RO verplicht tot het digitaal beschikbaar stellen van gegevens op het gebied van bestemmingsplannen (o.a. Digitaal Uitwisselbare Ruimtelijke Processen - DURP). In het algemeen kan gesteld worden dat er steeds meer wettelijke eisen gesteld worden aan de wijze waarop de gemeente haar gegevens beschikbaar stelt en met haar burgers communiceert. Dit betekent onder andere dat onze bestemmingsplannen op de goede leest en in de goede vorm door bureaus moeten worden opgeleverd, dat ze door de organisatie kunnen worden ingezien, door de provincie en andere overheidslichamen kunnen worden gelezen etc. etc.
22
Tevens betekent dit dat onze gemeentelijke organisatie deze plannen op die manier kunnen afleveren. Dit eist cursussen, software en wellicht hardware. Een en ander moet ook weer passen in ons geo-informatiesysteem dat in opbouw is. Het bestemmingsplan buitengebied voor de gehele gemeente verkeert in een overgangsfase. Het plan kan nu worden afgerond op de traditionele manier. Dit plan krijgt in 2008 of wanneer het plan onderhevig raakt aan bezwaar en beroepschriften, later rechtskracht. In 2008 zullen we moeten gaan voldoen aan de eisen van de nieuwe wet RO. Dat betekent dat de bestemmingsplannen op een nieuwe manier moeten worden opgezet en gedigitaliseerd. Er is overleg gepleegd met de provincie over de beste aanpak. Geadviseerd wordt om het plan nu (in het jaar 2007) om te bouwen tot een “DURP”-plan. Dat betekent op de korte termijn meer investeren, maar dan beschikt de gemeente wel over een plan dat voldoet aan de eisen van de nieuwe wet. Wij stellen u voor hiervoor, ten laste van de eenmalige ruimte 2007, een bedrag beschikbaar te stellen van € 50.000. 18. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een voorbereidingskrediet voor de uitvoering van de Ontwerpopgave/Intergemeentelijk Structuurplan Leek / Roden. Op basis van de regiovisie Groningen-Assen wordt gewerkt aan een intergemeentelijk structuurplan (IGS) voor de gemeente Leek en de kern Roden e.o. Op dit moment doorloopt een voorontwerp-structuurplan de inspraakprocedure en het wettelijk vooroverleg op grond van de Wet/het Besluit Ruimtelijke Ordening. De stuurgroep met als leden de gemeenten Leek en Noordenveld en de provincies Groningen en Drenthe heeft besloten het IGS te voorzien van een uitvoeringsexploitatie, een samenwerkingsovereenkomst en een uitvoeringsorganisatie. Om hieraan te kunnen voldoen dienen op korte termijn extern specifieke deskundigheid te worden ingehuurd in de vorm van adviezen, onderzoeken, ramingen en dergelijke. De hiermee gemoeid gaande kosten worden geraamd op € 400.000. Een onderbouwing daarvan ligt voor u ter inzage. In de stuurgroep is afgesproken dat de gemeenteraden zullen worden voorgesteld dat elke gemeente € 200.000 beschikbaar stelt. Het betreft hier voorfinanciering van voorbereidingskosten totdat de (gebieds)exploitatie is opengesteld. Resumerend: Met de vaststelling van de programmabegroting 2007 is de budgettaire ruimte 2007 vastgesteld op € 8.531. Het bedrag van de eenmalige ruimte 2007 bedraagt ultimo mei 2007 nog ruim € 280.000 (zie hierna). In het schema hierna vertalen we de verwachte structurele tegenvallers op grond van de algemene uitkering tot nu toe alsmede de voorstellen uit deze voorjaarsnota zoals hierboven verwoord.
23
Aansluitend geven wij aan op welke wijze in de dekking van het structurele tekort wordt voorzien alsmede op de omvang van de zogenaamde eenmalige ruimte 2007.
24
Correcties Begroting 2007 Structurele Jaarlast Overschot 2007
8.531
Eenmalige Ruimte 280.000
Af: Hoofdstuk 2a Bedrijfsvoering
geen budgettaire gevolgen
Af: Hoofdstuk 3a Algemene Uitkering 2007
438.000
Af: Hoofdstuk 3b Nieuw beleid 2007 t.w. 1. Begraafplaatsen 2. Eigendomsoverdracht Veenhuizen 3. Opstellen Bermbeheerplan 4. Vluchtweg Valkhof 5. Openluchtbad Peize 6. Mixed Hockey Club Roden 7. Stichting Mensinge 8. Uitvoering doelgroepenbeleid 9. Dorpshuis De Boswal Een 10. WMO platform Noordenveld 11. Lokale Toegang Noordenveld 12. Oplossen knelpunten De Dobbe 13. De Boskamp te Roden 14. M.F.A. Roderwolde 15. Actualisering bestemmingsplannen 16. Idem; externe adviezen 17. Ombouw best.plan Buitengebied 18. Intergemeentelijk Structuurplan
geen budgettaire geen budgettaire geen budgettaire geen budgettaire 22.000 7.000 26.000 geen budgettaire
gevolgen 15.000 geen budgettaire gevolgen geen budgettaire gevolgen 7.500 16.500 geen budgettaire gevolgen 100.000 50.000 50.000 geen budgettaire gevolgen 107.500
Nog beschikbare eenmalige ruimte 2007 Structureel tekort 2007 Dekking tekort 2007 (zie hierna) 1. Extra dividend Essent € 451.000 2. Ontwerpopg. Roden/Leek € 150.000
Voorlopig overschot 2007
gevolgen gevolgen gevolgen gevolgen
550.969
601.000 50.031
25
Dekking tekort 2007 In de dekking van het tekort 2007 wordt voorzien door enkele incidentele/structurele maatregelen. Deze zetten wij hieronder voor u uiteen. Op de dekking van het structurele tekort vanaf 2008 komen wij verderop in deze voorjaarsnota terug. 1. Extra dividend Essent ad € 451.000 Wij stellen u voor in de dekking van het structurele tekort voor 2007 te voorzien door onder andere gebruik te maken van het extra dividend van Essent. In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 18 april 2007 is besloten het dividend vast te stellen op € 6,55 per aandeel. Voor de gemeente Noordenveld betekent dit een dividend van -afgerond- € 698.000. In de begroting 2007 is rekening gehouden met een dividenduitkering van € 247.000 zodat eenmalig een extra uitkering tegemoet kan worden gezien van €451.000. 2. Interne voorbereidingskosten samenhangende met de Ontwerpopgave Roden/Leek en Ontwerpopgave Norg/Peize Op grond van de Regiovisie Assen/Groningen wordt intern gewerkt aan de Ontwerpopgave Roden/Leek en de Ontwerpopgave Norg/Peize. De uren van medewerkers verbonden aan de Ontwerpopgave Roden/Leek worden tot op heden ten laste van het reguliere personeelsbudget gebracht, waarbij de medewerkers niet of niet volledig worden vervangen. In overleg met de gemeente Leek kiezen beide gemeenten er voor om de inzet van de betrokkenen niet meer te bekostigen uit de bestaande personeelsbudgetten maar ten laste van de gebiedsexploitatie Roden/Leek. Het betreft dan interne voorbereidingskosten die voorlopig worden geactiveerd en aan de gebiedsexploitatie worden toegerekend zodra deze wordt geopend. Wij gaan er daarbij vanuit dat de gebiedsexploitatie wordt geopend op het moment dat het Intergemeentelijk structuurplan Roden/Leek door de gemeenteraden is vastgesteld. Mocht dit in de toekomst anders uitpakken dan zullen de geactiveerde personeelskosten ten laste van de gemeentelijke reserves worden gebracht. Wij zijn voornemens ingaande 2007 de kosten van de projectleiding van de ontwerpopgave ad € 150.000 in rekening te brengen bij de vier samenwerkingspartners dan wel te activeren in het kader van de grondexploitatie. Voor 2008 ramen wij dat er voor € 400.000 (incl. projectleiding) aan uren kunnen worden toegerekend aan de gebiedsexploitatie. Dit is vergelijkbaar met de inzet zoals deze blijkt uit de jaarrekening 2006 en het verloop van de ureninzet in de begroting 2007. De uren verbonden aan de Ontwerpopgave Norg/Peize zijn beperkter en kunnen nog niet worden toegerekend aan een gebiedsexploitatie. Ons voorstel is dan ook om deze te blijven bekostigen uit het personeelsbudget.
26
De hiervoor genoemde maatregelen zijn ruim voldoende om in het verwachte tekort van 2007 te voorzien. Via de Najaarsnota 2007 tenslotte doen wij u -mede op basis van de 2e managementrapportage- mogelijk nog enkele aanvullende voorstellen. Op dat moment hebben wij namelijk redelijk inzicht in het exploitatiesaldo 2007. 3. Opbrengst verkoop gebouw GGD Noord en Midden Drenthe Het bestuur van de GGD Noord en Midden Drenthe heeft zeer recentelijk het besluit tot verkoop van het kantoorpand van de "oude" G.G.D. genomen. Daarmee samenhangend tevens het voorgenomen besluit om tot ontbinding en liquidatie over te gaan. In het liquidatieplan dat aan de gemeenteraden wordt toegezonden wordt voorgesteld om de beschikbare liquide middelen te vereffenen op basis van inwonertal van de deelnemende gemeenten. Het gaat om een bedrag van ongeveer € 10 per inwoner; voor de gemeente Noordenveld dus om een bedrag van afgerond € 320.000. Vooralsnog stellen wij voor dit bedrag (exclusief € 20.000 t.g.v. Hospice) toe te voegen aan de algemene reserve. Eenmalige ruimte 2007 In de programmabegroting 2007 hebben wij de eenmalige ruimte 2007 geraamd op ruim € 620.000 (pagina 25). Over de aanwending van dit bedrag heeft door u besluitvorming plaatsgevonden met dien verstande dat door u onze voorstellen met betrekking tot een bedrag van € 50.000 voor “kunstuitingen” en € 60.000 voor het instellen van een fonds voor “planschade” zijn geparkeerd. Wij hebben, zoals toegezegd in de programmabegroting, de zogenaamde eenmalige ruimte opnieuw berekend. Vastgesteld kan worden dat aan de totale omvang nog een bedrag van ruim € 230.000 kan worden toegevoegd. Deze extra ruimte heeft vooral betrekking op het feit dat investeringen in het kader van het Integraal Huisvesting Plan onderwijs (IHP) achterblijven. Dit bedrag is overigens reeds in het overzicht op de vorige pagina verwerkt. In de Najaarsnota 2007 zullen wij, ook in het kader van de berekening van een voorlopig rekeningssaldo 2007, de eenmalige ruimte andermaal actualiseren.
27
c. Begroting 2008 en het meerjarenperspectief tot en met 2010 Algemene uitkering 2008 en volgende jaren Wat de algemene uitkering 2008 en volgende jaren betreft refereren wij hier aan de inleiding bij dit hoofdstuk. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties legt momenteel de nadruk op de totstandkoming van de bestuursakkoorden tussen de centrale en decentrale overheden. De vertaling daarvan zal in de komende circulaires worden verwerkt. Het is de vraag of zulks met de verschijning van de meicirculaire lukt; mogelijk wordt ook eerst de Miljoenennota afgewacht. In dat geval zal gewacht moeten worden tot de septembercirculaire. Vooralsnog staat ons ter informatie een secretariaatsnotitie van de VNG ter beschikking. Daarin wordt gesteld dat de normeringsafspraken over de jaarlijkse groei van het gemeentefonds in stand blijft. Wel suggereert het regeerakkoord dat het kabinet de groei van het gemeentefonds (de accressen), die het gevolg is van de intensiveringen op de rijksbegroting, gericht wil inzetten in lijn met de prioriteiten van het kabinet (wijkaanpak en veiligheid). Zoals gezegd laten de financiële consequenties zich op dit moment nauwelijks ramen. Uit de notitie komt wel naar voren dat de toevoeging aan het gemeentefonds in 2008 -zoals voorzien in de septembercirculaire 2006 € 531 miljoen- nadelig wordt gecorrigeerd met een bedrag van € 166 miljoen. Laatstgenoemd bedrag is het saldo van hogere verwachte rijksuitgaven in 2008 ad € 149 miljoen enerzijds en bezuinigingen bij het rijk (15.000 rijksambtenaren) tot een bedrag van € 315 miljoen. Vanaf 2009 nemen zowel de rijksuitgaven als de bezuinigingen bij het Rijk verder toe. Tenslotte: een deel van de behoedzaamheidsreserve 2006 werkt structureel (negatief) door naar 2007 en een deel van het verwachte accres wordt ingezet voor de compensatie als gevolg van de afschaffing van de ozb voor gebruikers van woningen. Dat leidt ten opzichte van het eerdere geschetste meerjarenperspectief -globaal- tot de volgende (negatieve) correctie in het gemeentefonds en vervolgens voor de algemene uitkering. Gemeentefonds 2008 € 200 miljoen 2009 € 100 miljoen 2010 € 65 miljoen
Algemene uitkering Noordenveld € 300.000 € 160.000 € 100.000
Er staat zoals eerder al opgemerkt (nog) niets in het regeerakkoord over het structureel maken van de compensatie voor Openbare Orde en Veiligheid vanaf 2010. Met andere woorden: verdwijnt er in 2010 € 220 miljoen uit het gemeentefonds voor de cluster openbare orde en veiligheid? Ook nu nog
28
gaan wij er dus vanuit dat deze toevoeging ook in 2010 door het rijk wordt gecontinueerd. Op dit moment volstaan wij met een p.m. raming Voor het meerjarenperspectief tot en met 2010 levert dit het volgende beeld op: Meerjarenperspectief t/m 2010 Jaar Structureel Overschot Hoofdstuk 2a Bedrijfsvoering Af: Hoofdstuk 3a Algemene Uitkering 2007 Af: Nieuw beleid 2007 Af: Alg.uitk. 2008 ev
2008 € 29.737
2009 € 26.567
2010 € 34.959
verloopt budgettair neutraal
438.000
438.000
438.000
98.000
98.000
98.000
300.000
160.000
100.000
-----------669.433 955.000 285.567
pm -----------601.041 955.000 353.959
Alg.uitk. compensatie O.O.V. -----------Structurele tekorten 2008-2010 806.263 Dekking structureel tekort *) 955.000 Structureel overschot 2008-2010 148.737
*) Ten aanzien van de dekkingsvoorstellen verwijzen wij u naar onze voorstellen op de volgende pagina en refereren aan het Plan van Aanpak dat inmiddels ook in uw bezit is. N.B. Het blijkt ook dat voor onze beleidsvoornemens in 2008 e.v. (hoofdstuk 5) voldoende structurele dekking aanwezig is. De structurele jaarlasten worden als volgt becijferd (zie overzicht op pagina 47) a. kapitaallasten € 34.311 b. exploitatielasten € 76.621 Totaal € 110.932
29
Ten aanzien van de dekking van het structurele tekort verwijzen wij ook naar het Plan van Aanpak en de daarbij behorende toelichtingen. De hierna genoemde bezuinigingen c.q. inkomensverhogende maatregelen hebben wij in willekeurige volgorde weergegeven. Langlopende opleidingen en organisatieontwikkeling Vervanging en onderhoud meubilair en inventaris Overschrijdingsregeling openbaar onderwijs Bijdrage exploitatiekosten gebouw de Brink Lagere exploitatie a.g.v. afstoten Spekveen Efficiencyverbetering straatreiniging en afvalstoffenverwijdering Efficiencyverbetering contractenbeheer Kostendekkend maken bijzondere procedures (art 19 etc) Deregulering van regelgeving Het openen van een exploitatie voorontwerp Regiovisie waarin de gemeentelijke bijdrage (salarislasten) opgenomen wordt Hogere opbrengsten belastingen en heffingen Verlaging onderhoud onderwijsgebouwen Kostendekkendheid bouwleges naar 100% Afschaffen subsidie rieten daken Verlaging bijdrage vluchtelingenhulp
20.000 17.000 5.000 35.000 1.000 80.000 75.000 20.000 *) 5.000
Totaal
955.000
400.000 30.000 77.000 150.000 20.000 20.000
*) Tot inwerkingtreding nieuwe wet R.O.
30
Hoofdstuk 4 Speerpunten van beleid Naar goed gebruik wordt de stand van zaken met betrekking tot de speerpunten van beleid door de verschillende afdelingen in de managementrapportages toegelicht. Al naar gelang wordt u via de concernrapportage op de hoogte gehouden van ontwikkelingen. Daarnaast worden de speerpunten geevalueerd via de jaarstukken. In deze voorjaarsnota beperken wij ons dan ook tot de meest relevante ontwikkelingen. Regiovisie Ontwerpopgave Leek-Roden Op 10 april jl. is door de Colleges van B&W van Leek en Noordenveld het Intergemeentelijk Structuurplan Leek-Roden vastgesteld. De beide gemeenteraden en de beide provinciale staten zijn hierover geïnformeerd, alsmede de klankbordgroep waarin de belangenverenigingen van beide gemeenten vertegenwoordigd zijn. Integraal onderdeel van het IGS is het SMB. Het voorontwerp zal nu voor inspraak aan de bevolking worden voorgelegd en zal tevens dienen voor het overleg dat in het kader van artikel 10 van het Besluit ruimtelijke ordening zal worden gevoerd. Tevens zal advies worden gevraagd aan de Commissie MER. Verder zal er naar gestreefd worden in 2007 afspraken te maken tussen partijen over de wijze van (financiële) samenwerking bij de uitvoering van een financieeleconomisch haalbaar IGS. Het streven is om in mei 2008 het structuurplan te vaststelling aan te bieden aan de raden. Ontwerpopgave Peize/Norg In beide kernen wordt een afzonderlijk proces gestart. De verdeling van de opgave over de beide kernen is niet op voorhand gemaakt en zal afhankelijk zijn van de ruimtelijke mogelijkheden en belemmeringen alsmede van het maatschappelijke proces. Een nieuw aangetrokken medewerker zal in de 2 e helft van dit jaar een doorstart maken. Besluitvorming over beide ruimtelijke visies wordt niet meer voorzien in 2007. MaSTERplan Roden Voor het project MaSTERplan Roden is van het Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN) voor de afwikkeling van de subsidie uitstel tot 30 juni 2007 verkregen. In 2007 is het zogenaamde veegbestek aanbesteed om alle ‘losse eindjes’ in het MaSTERplan definitief afgerond te hebben. Afronding staat gepland voor eind juni. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de financiële afrekening van het Masterplan gestart. Mensinge Begin 2006 is gestart met de uitvoering die geheel volgens schema is afgewerkt. Medio 2007 wordt de gereedkoming verwacht.
31
Vrijetijdsboulevard De voorgenomen herinrichting van de Vrijetijdsboulevard zal overeenkomstig de goedgekeurde planning medio 2007 definitief gereed zijn. Geconstateerd kan worden dat de gepleegde overheidsinvesteringen als katalysator hebben gewerkt. Communicatie In 2006 is de communicatiestrategie ‘Roden, de Top van Drenthe’ gelanceerd.
32
Hoofdstuk 5 Beleidsvoornemens De voorjaarsnota heeft het karakter van een kadernota waarin de voorstellen van onder andere het nieuwe beleid en de vervangingsinvesteringen voor het volgende jaar zijn opgenomen. Zie hier de functie van de voorjaarsnota zoals in hoofdstuk 1 omschreven. Nieuw beleid wordt echter eerst na concrete besluitvorming daarover door de gemeenteraad in de primitieve begroting opgenomen. Voor nieuwe investeringen in 2008 worden in de programmabegroting 2008 afzonderlijke voorstellen/kredieten opgenomen. Deze investeringen worden in de programmabegroting 2008 (op programmaniveau) en productenraming afzonderlijk toegelicht. Dat geldt ook voor de wijze waarop in de dekking van de jaarlasten wordt voorzien. Ramingen in de gemeentebegroting zijn altijd gebaseerd op bestaand beleid (Financiële Kaderbrief 2008). Er is sprake van voorbereidingskredieten en uitvoeringskredieten. Een uitvoeringskrediet wordt voorafgegaan door een voorbereidingskrediet. Daarvan is sprake als de periode van voorbereiding zich uitstrekt over een periode van meer dan 9 maanden en als de kosten van voorbereiding meer dan € 3.000 bedragen. Voorbereidingskredieten beperken het volume van de overloopkredieten. Wij hebben onze voornemens en wensen voor 2008 en volgende jaren gerubriceerd op programmaniveau. Op de volgende pagina treft u een beknopte weergave daarvan aan. Aansluitend geven wij, ook met behulp van het Plan van Aanpak, aan op welke wijze in de dekking kan worden voorzien. Allereerst echter geven wij aan voor welke overige vervangingsinvesteringen, in aanvulling op vervangingsinvesteringen betreffende de bedrijfsvoering op pagina 11, in de programmabegroting 2008 beschikbaar worden gesteld. Hiervoor ontvangt u, zoals gebruikelijk, van ons geen afzonderlijke voorstellen meer.
33
Overige vervangingsinvesteringen 2008 Bedrag vd Investering
Looptijd Afschr enz
kapitaal lasten
Bouwkunde; onderhoud gebouwen 2008 a. Huisvestingsonderhoud b. Instandhoudingsonderhoud c. Gymnastiekgebouwen d. Voortgezet onderwijs e. Overige gebouwen f. Stichtings & SWIN gebouwen
98.020 148.890 24.867 4.580 567.615 115.400
2008 2008 2008 2008 2008 2008
Divers Divers Divers Divers Divers Divers
16.591 20.440 2.869 504 114.885 14.694
Rationeel wegenonderhoud 2008 Extra: Herstel beschoeing Sandebuursedijk
982.000 140.000
2008 Divers 2008
108.020 15.400
Vervanging openbare verlichting 2008
115.000
2008 divers
12.650
Totaal bedrag van de inv. en kap.lasten
2.196.372
306.053
Daarmee komt het totale bedrag wat benodigd is voor vervangingsinvesteringen op € 306.053 + € 83.360 = € 389.413. Zoals eerder in deze voorjaarsnota aangegeven is voor vervangingsinvesteringen jaarlijks een bedrag beschikbaar van € 450.000.
Nieuwe investeringen in 2008 die betrekking hebben op de bedrijfsvoering (1 t/m 10) en overige investering op programmaniveau (vanaf nr. 11) 1. Informatiebeleidsplan 2005-2010 Voor de ondersteuning van afdelingen bij het invoeren van wettelijke verplichtingen op grond van het Informatiebeleidsplan 2005-2010 zal incidenteel meer of minder specialistische hulp ingevoerd moeten worden. De kosten, geraamd op € 30.000, komen ten laste van het budget “incidentele loonkosten”. Voor de aanschaf en implementatie van applicatiekoppelingen om de applicaties van de drie afdelingen te koppelen aan de nieuwe authentieke- en basisregistraties zijn aanvullende middelen nodig tot een bedrag van € 40.000. De jaarlijkse kapitaallasten bedragen bij een looptijd van 5 jaar en een rentepercentage van 6 € 10.400. 2. Verhuizing van het archief In de nieuwbouw van het gemeentehuis wordt een nieuwe archiefbewaarplaats gerealiseerd. De archieven uit de huidige archiefbewaarplaatsen moeten overgebracht worden naar de nieuwe archiefbewaarplaats. Voor de verhuizing moet een gespecialiseerd verhuisbedrijf ingeschakeld worden, aangezien wij niet over de capaciteit, materialen en tijd beschikken om het zelf te doen. Deze eenmalige kosten ad € 18.000 komen ten laste van de eenmalige ruimte 2008.
34
3. Wegwerken van achterstanden in de archiefbewaarplaats. In de nieuwbouw gaat de vakgroep Interne Zaken (onderdeel Documentatie en Informatie Voorziening (DIV) verhuizen. DIV krijgt daarbij ook een nieuwe archiefbewaarplaats. Er zijn echter nog wat archiveringsachterstanden in de huidige archiefbewaarplaats. Het betreft hier archiefstukken van de voormalige gemeenten Roden, Peize en Norg. Het is wenselijk om deze achterstanden weg te werken voordat de verhuizing plaatsvindt. Deze eenmalige kosten ad €30.000 komen ten laste van de eenmalige ruimte 2008. 4. Bestrijden van ovenvisjes. Verleden jaar is het Julianagebouw al een keer ontsmet, maar dit heeft niet het gewenste effect gehad. De beestjes zijn niet volledig verdwenen. Aangezien dit een omvangrijk probleem is wat we niet zelf kunnen oplossen, zal er een gespecialiseerd bedrijf voor ingehuurd moeten worden. Kosten kunnen nog niet worden geraamd; deze komen echter ten laste van de eenmalige ruimte 2008 5. Aanschaf en onderhoud van programmatuur, scanner enz. De vakgroep Interne Zaken (IZ) heeft op dit moment geen budget voor automatiseringskosten. Voorgesteld hiervoor jaarlijks € 1.500 beschikbaar te stellen, 6. Software voor en de implementatie van een Documentair Structuurplan (DSP) Een DSP is een plan waarin is vastgelegd de wijze waarop de toegankelijkheid van archiefbescheiden is georganiseerd en de wijze waarop archiefbescheiden zijn ingedeeld en gerangschikt. Een DSP is dus een overzicht waarin is beschreven hoe informatie in een organisatie wordt vastgelegd. De jaarlijkse kapitaallasten komen vanaf 2008 ten laste van de beschikbare structurele ruimte en er is sprake zijn van een personele besparing. Vooralsnog ramen wij deze kosten p.m. 7. Restaureren en inbinden van boekwerken De kwaliteit van de oude boekwerken in de archiefbewaarplaats neemt af. De omslagen van onder andere de raadsverslagen zijn in slechte staat. Om ze voor het nageslacht te bewaren, dienen ze te worden gerestaureerd / opnieuw te worden ingebonden. Hiervoor is een jaarlijks budget van € 1.000 benodigd. 8. Gebouwenbeheer In het kader van alle ontwikkelingen rondom de BOR ligt het in het voornemen om ook de gebouwenbeheersystematiek als standaard software aan te schaffen. Daarmede wordt eenduidigheid in stijl en beheer rondom het onderhoud van kapitaalgoederen bereikt. Het zogenaamde GBI systeem omvat op dit moment al het groen, wegen en riolering. De GBI module kunstwerken is inmiddels ook aangeschaft en zal binnenkort operationeel zijn. Resteren alleen dus nog de
35
gebouwen. De kosten worden geraamd op € 30.000 en komen ten laste van de bestemmingsreserve onderhoud van kapitaalgoederen 9. Controle milieuvergunningen (geautomatiseerd) Onze “handhavers buitendienst” moeten van elk bedrijfsbezoek een controleverslag maken. Het opstellen van dergelijke verslagen kost meer tijd dan het bezoek zelf. Dit houdt in dat onze buitendienstmedewerker meer tijd besteedt aan administratief werk dan aan controles. Er zijn speciaal voor dit doel PDAapplicaties ontwikkeld. Voor de aanschaf is een krediet nodig van €17.100. De daaruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen bij een afschrijvingstermijn van 5 jaar € 4.446. Daarnaast is voor dit doel een structureel budget nodig van € 3.000. Verwacht wordt echter dat de handhavers 20% minder tijd aan de administratieve werkzaamheden hoeven te besteden. Wij ramen vooralsnog echter € 3.000. 10. Handhaving (budget kleding en expertise) De vakgroep Handhaving heeft geen budget om eigen hulpmiddelen aan te schaffen, noodzakelijk om het werk te kunnen uitvoeren. Hierbij kan gedacht worden aan beschermende kleding e.d., meetapparatuur etc. Daarnaast is het soms noodzakelijk om in het kader van de uitvoering van de handhavingstaak externe expertise in te schakelen. Zonder deze expertise kan de betreffende taak niet uitgevoerd worden. Verwacht wordt dat hiervoor een structureel budget van € 10.000 noodzakelijk is. Burger en Bestuur
11. Arbo maatregelen In 2007 wordt gestart met een risico-inventarisatie en -evaluatie van de daken. Hiermee wordt gekeken hoe de risico’s voor het werken op hoogte kunnen worden geëlimineerd en/of verkleind voor medewerkers. Binnen de gemeente zijn verschillende daken waarop gewerkt moet worden. Hierbij valt te denken aan gymnastieklokalen, scholen, sporthal, kerktorens, brandweerkazernes, molens etc. De inventarisatie brengt in beeld welke maatregelen per dak getroffen moeten worden teneinde veilig te kunnen werken op hoogte en risico’s op valgevaar in de toekomst te verkleinen en te voorkomen. Op dit moment hebben wij nog geen indicatie van de geraamde kosten 12. Internationale contacten (viering 2 e lustrum) In 2008 bestaat de gemeente 10 jaar en tevens is dit het jaar van de opening van het vernieuwde gemeentehuis. Wij hebben daarom het voornemen onze 5 partnergemeenten uit te nodigen om dit met ons te komen vieren. Wij verwachten dat tegenover een deel van de kosten een Europese subsidie staat. Het restant komt ten laste van het budget dat hiertoe voor de opening van het gemeentehuis is gereserveerd.
36
Integrale Veiligheid
13. GHOR (Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen) De bijdrage aan de GHOR zal de komende jaren blijven stijgen in verband met een te maken kwaliteitsslag. In de loop van 2007/2008 zal de GHOR deel gaan uitmaken van de Veiligheidsregio Drenthe, waardoor er geen afzonderlijke bijdrage meer voor de GHOR zal worden gevraagd, maar één bijdrage voor de veiligheidsregio. Wij houden rekening met een toename van de kosten van € 6.592 in 2008. 14. Fusiekosten Drentse Veiligheidsregio In de loop van 2007/2008 zal er een Drentse veiligheidsregio worden opgericht. Hiervan gaan waarschijnlijk de gemeenschappelijke regelingen RBD en GHOR deel uitmaken. De gemeente Noordenveld heeft tegen de opname van de GGD gestemd. De stuurgroep Veiligheidsregio schat de fusiekosten (inclusief fusie met de GGD) op € 350.000. Voor de gemeente Noordenveld ramen wij deze kosten, ten laste van de eenmalige ruimte 2008, op € 30.000 Beheer Openbare Ruimte
15. GVVP; Uitvoeringsprogramma 2007-2011 Voor de uitvoering van de jaarschijven 2008 tot en met 2011 zijn aanzienlijke bedragen nodig. Wij onderzoeken nog de mogelijkheden om de uitvoeringstermijnen te verlengen en welke kosten binnen de verschillende plannen kunnen worden geactiveerd. Wij gaan er op dit moment van uit dat de jaarschijf 2008 zal kunnen worden gedekt ten laste van de eenmalige ruimte 2008. 16. GVVP; Duurzaam veilige inrichting Norg 2008-2011 Voor de uitvoering van de jaarschijven 2008 tot en met 2011 zijn aanzienlijke bedragen nodig. Wij onderzoeken nog welke kosten binnen de verschillende plannen kunnen worden geactiveerd. Wij gaan er op dit moment van uit dat de jaarschijf 2008 zal kunnen worden gedekt ten laste van de eenmalige ruimte 2008 17.Vervanging laanbeplanting Zuurseweg Peize. De laanstructuren, houtwallen en singels zijn de structuurdragers van het landschap in Noordenveld. De hoge ouderdom van het gemeentelijk bomenbestand vraagt om een visie met een strategie hoe om te gaan met het instandhouden en verjongen van het bomenbestand. Langs enkele wegen zijn de bomen van dusdanig matige tot slechte kwaliteit dat deze een gevaar kunnen opleveren voor de omgeving. Niet langs alle wegen is het mogelijk gekapte bomen te vervangen voor jonge bomen, hier moet de keuze gemaakt worden om complete lanen te vervangen voor jonge bomen. Dit geldt met name bij beukenlanen.
37
Wij onderkennen het belang maar volstaan op dit moment met een krediet van € 15.000 voor de vervanging van de laanbeplanting langs de Zuurseweg te Peize. Hier zijn meerdere beuken gekapt; deze waren aangetast door zwammen. De jaarlijkse kapitaallast bedraagt € 1.650 (afschrijvingstermijn 20 jr en 6% rente). 18. Beheervisie Brinkenplan Noordenveld Wij onderkennen het belang van brinken in de gemeente Noordenveld. Voor het opstellen van een “brinkenplan” is een subsidiebijdrage mogelijk vanuit de provincie (1/2) en de Postcodeloterij( 1/3). Om na het Brinkenplan financieel bij te kunnen dragen in het beheer en onderhoud dient tevens een structureel bedrag in de begroting te worden opgenomen. Met dit budget kunnen aanvragen medegefinancierd worden c.q. gerelateerd worden aan het op te stellen brinkenplan. Landschapsbeheer Drenthe kan daarnaast structureel subsidie van de Postcodeloterij ontvangen voor dergelijke projecten. Voorwaarde voor het brinkenplan is dat naast de 14 cultuurhistorische brinken in de gemeente er ook een visie wordt gegeven op de zogenaamde brinken- nieuwe- stijl zoals beschreven in de Groenvisie Noordenveld. Resumerend is € 10.000 nodig voor het opstellen van een brinkenplan in Noordenveld (ten laste van de eenmalige ruimte 2008); € 10.000 voor uitvoering van het brinkenplan Langelo (eveneens ten laste van de eenmalige ruimte 2008) en € 5.000 als structureel budget voor beheer en onderhoud. Economische Ontwikkeling
19. Verplaatsing weekmarkt Roden Teneinde te komen tot een definitieve verplaatsing van de weekmarkt van de Albertsbaan naar de Herestraat te Roden is een permanente stroomvoorziening noodzakelijk. De kosten hiervan worden geraamd op € 100.000; de daaruit voortvloeiende kapitaallasten op € 11.000 (afschrijvingstermijn 20 jaar; 6% rente). Deze jaarlijkse lasten zullen op redelijk korte termijn voor 50% moeten worden gedekt door een extra verhoging van de marktgelden. Onderwijs
20. Voorzetting en uitbreiding van het pilotproject POVO In de GOA-periode 2002-2006 is het pilotproject aansluiting primair onderwijsvoortgezet onderwijs (POVO)opgezet. In de projectbeschrijving is opgenomen dat, nadat de opbrengsten van de pilot aan het eind van het schooljaar 20062007 zijn gepresenteerd aan de overige basisscholen in de gemeente Noordenveld, in het schooljaar 2007-2008 meerdere basisscholen zullen gaan deelnemen aan het project aansluiting Primair onderwijs-voortgezet onderwijs. Gezien de ontstane goede samenwerking, afstemming van materialen en contacten tussen het voortgezet onderwijs in de gemeente Noordenveld en de pilot-basisscholen is door de pilot-werkgroep een nieuwe jaarkalender met
38
activiteiten vastgesteld voor het komende schooljaar. Hierin is ook de uitbreiding en verdere verfijning van de samenwerking opgenomen. De kosten voor de POVO- pilot( ondersteuning, materialen, voorbereiding, uitvoering en evaluatie) worden voor het schooljaar 2006-2007 nog betaald uit de GOA-gelden die de scholen en Kobalt ( die de ondersteuning biedt) voor dit project hebben ontvangen. Vanaf het schooljaar 2006-2007 ontvangt de gemeente Noordenveld geen GOA-middelen meer van het Rijk. Wij verwachten een uitzetting van de begroting met € 28.000. Deze kosten worden gedekt ten laste van de betreffende onderwijsvoorziening. Sport
21. Onderzoek visie sportverenigingen Wij willen met u van gedachten wisselen over een onderzoek naar een visie van gemeentelijke sportverenigingen. Met name over de verwachte ontwikkelingen in de komende jaren. Wij ramen de daarmee gepaard gaande kosten op € 10.000. Dekking ten laste van de eenmalige ruimte 2008. 22. Verbetering accommodatie voetbalvereniging Nieuw Roden De voetbalvereniging heeft te weinig trainingscapaciteit en een kleedkamer moet worden gerenoveerd. Hiervoor is een krediet benodigd van € 37.000. De daaruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen € 4.070 (afschrijvingstermijn 20 jaar;6% rente). 23. Renovatie atletiekbaan Roden De atletiekbaan in Roden is eveneens afgekeurd en dient te worden gerenoveerd. Hiervoor is een krediet benodigd van € 24.950. De daaruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen € 2.745 (afschrijvingstermijn 20 jaar;6% rente). 24. Vervanging van sportmaterialen De Hullen Bij de behandeling van de programmabegroting 2008 ontvangt u enkele concrete voorstellen. De investeringen (€ 35.000) komen ten laste van de daarvoor beschikbare reservering. 25. Molenduinbad Norg (meerjarenonderhoudsplan 2006-2015) De hoogte van de vergoeding voor onderhoud is destijds bij de start van het Molenduinbad voor een periode van 10 jaar bepaald (dus tot en met het jaar 2005). In de destijds tussen de gemeente Norg en de Beheersstichting Molenduinbad gesloten beheersovereenkomst is vastgelegd dat voor de volgende periode van 10 jaar de hoogte van de vergoeding voor onderhoud opnieuw diende te worden vastgesteld. In december 2006 hebben wij met het bestuur van de Beheersstichting overeenstemming bereikt over een Meerjarenonderhoudsplan 2006-2015. De jaarlijkse vergoeding voor vervangingsinvestering ligt al een groot aantal jaren vast en de Beheersstichting geeft al gedurende een aantal jaren aan dat de omvang van deze vergoeding niet meer toereikend is. Omdat in het jaar
39
2007 met de Beheersstichting gesprekken worden gevoerd over een nieuwe subsidierelatie zal naar verwachting de uitkomst zijn dat de gemeentelijke vergoeding voor het onderdeel vervangingsinvesteringen zullen stijgen. Resultaat van het vorenstaande is dat de subsidie ingaande 2008 dient te worden verhoogd met een bedrag van 27.529. Cultuur
26. Eerste aanzet tot archeologisch beleid In december 2006 is de nieuwe Wet op de Archeologische Monumentenzorg (WAMZ) door de Eerste Kamer aangenomen. De gevolgen hiervan zijn voor de lokale overheid zeer ingrijpend. Gemeenten worden namelijk belast met de uitvoering van de wet. Concreet betekent dit dat gemeenten bevoegd en verantwoordelijk worden voor de archeologische monumentenzorg binnen eigen grenzen. Daarvoor dient de gemeente een archeologiebeleid op te stellen. Wij ramen deze kosten, ten laste van de eenmalige ruimte 2008, op € 17.500. 27. Ontwikkeling van een nieuwe cultuurnota Onze gemeentelijke cultuurnota “Noordenveld voor het voetlicht” 2003-2004 is verlopen. De nota dient te worden geëvalueerd en ververst. Hiervoor is onvoldoende reguliere personeelsformatie aanwezig. Wij hebben besloten hiervoor een subsidieaanvraag bij de provincie in te dienen. Wij ramen deze kosten, ten laste van de eenmalige ruimte 2008, op € 15.000. Recreatie en Toerisme
28. Recreatieve fietsontsluiting van het Fochteloërveen Op initiatief van het Recreatieschap Drenthe en in samenspraak met de gemeenten Assen, Midden-Drenthe, Noordenveld en Ooststellingwerf, de provincie Drenthe, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer is gewerkt aan plannen ter verbetering van de recreatieve fietsontsluiting van het Fochteloërveen. Voor een tweetal routes is inmiddels overeenstemming verkregen. Dit betreffen de volgende verbindingen Hoofdweg – Drentseweg – Helomaweg alsmede Norgervaart – Meesterswijk. De totale investering van op het Drentse deel te realiseren plannen bedraagt €1.6 mln. De betrokken overheden hebben een principeakkoord bereikt waarbij voor de gemeente Noordenveld wordt voorzien in een maximale bijdrage van ongeveer € 200.000. In verband met het verkrijgen van een bijdrage uit het Regioparkfonds zal de gemeente Noordenveld als opdrachtgever van beide fietspaden gaan functioneren. De gemeentelijke bijdrage komt ten laste van de algemene reserve. 29. Herinrichting Hoofdweg Veenhuizen In opdracht van gemeente en provincie is in het najaar 2006 op basis van het integraal Ontwikkelingsplan Veenhuizen (Belvedère studie) een landschappelijke visie op de N919 (Hoofdweg, Veenhuizen) opgesteld. De visie omvat kort gezegd het veiliger maken van de Hoofdweg, zomede het op een verantwoor-
40
de wijze inpassen van de Hoofdweg als onderdeel van de kolonie Veenhuizen. De plannen voorzien in wegvakmaatregelen, poorten (de oost- en westentree van de kolonie) en clustermaatregelen (maatregelen op de aansluitingen van wijken/wegen op de Hoofdweg). De nader uit te werken uitvoeringsplannen worden verbonden aan de plannen van het Waterschap Noorderzijlvest tot het realiseren van waterbeheersingsmaatregelen in het gebied Veenhuizen, zomede tot het restaureren van een drietal sluiscomplexen. De betrokken overheden zullen dit voorjaar, voordat met de plannen naar buiten wordt gegaan, zich moeten uitspreken over hun financiële bijdragen in de totale investering, welke is geraamd op € 9 mln. Verder zal naar rato van de mogelijkheden beschikbare subsidielijnen worden verkend, danwel versoberingen en bezuinigingen worden aangebracht. De bijdrage van de gemeente in de komende jaren (2007-2012) aan de uitvoering van de plannen wordt geraamd op maximaal € 1.5 mln. 30. Herinrichting Roden-Norg; bijdrage in uitvoering recreatieve voorzieningen De landinrichtingscommissie Roden-Norg heeft in 2005 de resterende werkzaamheden binnen het Herinrichtingsplan Roden-Norg op het vlak van de te realiseren recreatieve voorzieningen in voorbereiding genomen. Het aandeel van de gemeente Noordenveld in de uit te voeren werkzaamheden is in 2005 begroot op € 250.000. Via de voorjaarsnota 2005 is € 100.000 beschikbaar gesteld; op 30 november 2006 hebt u een aanvullend krediet beschikbaar gesteld van € 90.000. Voor 2008/2009 is in totaal nog € 60.000 aan middelen nodig. Dekking is mogelijk door een onttrekking aan de bestemmingsreserve recreatieve voorzieningen. In 2009 zal de eigendomsoverdracht (inbreng en toedeling van gronden) plaats vinden. Op basis van een overbedeling van gronden dient medio 2010 rekening gehouden te worden met een toebetaling door de gemeente Noordenveld van ruim € 300.000. De Landinrichtingscommissie dient nog nader standpunt in te nemen of de toebetaling in een bedrag danwel in een betaling in 27 jaar zal dienen plaats te vinden. 33. Herinrichtingsplan Peize e.o.; waterberging en natuurontwikkeling De Bestuurscommissie Peize heeft in het najaar 2006 het voorontwerp Landinrichtingsplan Peize en het ontwerp Inrichtingsplan Waterberging en natuur Roden-Norg vastgesteld. Tezamen met het voorontwerp bestemmingsplan zijn de drie planvormen ter visie gelegd. Nu de behandeling van de zienswijzen vordert en daarmee de definitieve vaststelling van de plannen naderbij komt, komt ook de uitvoering daarvan dichterbij. De plannen voorzien in het realiseren van grootschalige waterberging / natuurontwikkeling, landinrichting en een aantal recreatieve voorzieningen. Deze passen binnen de visie van de gemeente Noordenveld op het plangebied. De totale kosten worden op dit moment geraamd op ruim € 35 mln. Het waterschap Noorderzijlvest en de provincie Drenthe zullen daarvan het grootste deel voor hun rekening gaan nemen.
41
Het projectbureau waterberging heeft een kostenraming opgesteld met financieringsmogelijkheden. In de analyse van de kosten is een opsplitsing gemaakt naar kosten waterberging en EHS en kosten overige doelen en derden. Met betrekking tot het laatste onderdeel wordt ook een beroep op de gemeente gedaan. Immers de plannen voorzien ook in het realiseren van fiets-, wandel-, kano, paardenroutes, alsmede (natuur-)belevingspunten. Daarenboven worden bestaande wegen in het plangebied verwijderd danwel opgehoogd. In de komende jaren zal naar rato van de mogelijkheden intensieve verkenningen worden gedaan naar subsidielijnen (provinciaal, nationaal en europees), bijdragen van derden danwel versoberingen en bezuinigingen. De totale bijdrage van de gemeente in de komende jaren (2009-2012) aan de plannen (recreatieve voorzieningen en wegen) wordt geraamd op € 2.7 mln. Zorg en Welzijn
32. Continuïteit in de voor- en vroegschoolse opvang Tot augustus 2006 ontving de gemeente rijksmiddelen voor het gemeentelijk onderwijsachterstanden beleid. Hiervan zijn activiteiten bekostigd gericht op de voor- en vroegschoolse educatie, waaronder de taalontwikkeling bij jonge kinderen. In het Collegeprogramma 2006-2010 wordt hiervoor aandacht gevraagd, hetgeen door de Stuurgroep Jeugd vertaald is in speer- en actiepunten. Om deze actiepunten ook daadwerkelijk vorm te kunnen geven is een extra budget nodig zodanig dat de in gang gezette activiteiten op een acceptabel niveau kunnen worden gecontinueerd. De jaarlijkse kosten ad € 10.000 komen vooralsnog ten laste van de betreffende onderwijsvoorziening. 33. Subsidie Stichting Welzijn in Noordenveld Sinds 2004 ontvangt de Stichting Welzijn in Noordenveld een vergoeding van € 25.000 per jaar in de kosten van beheer en exploitatie van de Esrank in Peize. Op basis van ervaringen in de afgelopen jaren blijkt dit bedrag voldoende te zijn. Regulier maken van de subsidie leidt niet tot uitzetting van de gemeentebegroting. 34. Voorstel tot het beschikbaar stellen van een extra subsidie van maximaal €22.000 t.b.v. uitbreiding museum Kinderwereld. Museum Kinderwereld (MKW) kampt al langere tijd met gebrek aan ruimte op het perceel aan de Brink 31. Op basis van onderzoek is gebleken dat een verplaatsing van het museum naar de Schoolstraat 1 op inhoudelijke en financiële gronden niet realistisch is. Het ontbreekt MKW aan een grotere ruimte voor de ontvangst van groepen, het mogelijk maken van groepsactiviteiten en het kunnen beschikken over de mogelijkheid voor audio/visuele presentaties. Door over een dergelijke ruimte te kunnen beschikken is het ook mogelijk om het seizoen te verbreden van voorjaar tot en met najaar. Nu ligt
42
de piek van de bezoekersaantallen voornamelijk in de maanden juli en augustus. Dit probleem zou op te lossen zijn door een uitbreiding van 80 à 100 vierkante meter. Bovendien kan door de uitbreiding ruimte vrij worden gemaakt voor de collectie van Henderikus Scheepstra van de stichting “Oude Scheepstraschool”. Naar schatting bedragen de kosten voor een uitbreiding van ongeveer tussen de 80 en 100 m2 ongeveer € 200.000. Met deze uitbreiding wordt op dezelfde wijze voorzien in de huidige problematiek als met een verhuizing naar de Schoolstraat. De jaarlijkse lasten hiervan bedragen bij een rekenrente van 6% en een afschrijvingstermijn van 20 jaar € 22.000. MKW heeft aangegeven dat het mogelijk is om op termijn een structurele extra opbrengst te genereren van ten minste € 20.000 door een verhoging van het aantal bezoekers en extra buffetopbrengsten. Dit zal niet meteen het eerste jaar worden gerealiseerd maar het biedt een goede basis om met MKW in gesprek te gaan. Een andere optie die is ingebracht door MKW is het inbrengen van de grond en eigendommen van MKW op het perceel aan de Brink 31 in ruil voor de investering in de uitbreiding (de uitbreiding wordt wel eigendom van de gemeente). Deze optie zou op zijn merites beoordeeld moeten worden. Voordeel kan zijn dat de gemeente het volledig eigendom heeft van grond en opstallen. De financiële gevolgen van deze uitbreiding zijn afhankelijk van de variantkeuze. In het eerste geval waarbij uitbreiding plaats vindt met inbreng van een bijdrage uit de exploitatie door MKW zullen de lasten waarschijnlijk lager zijn dan de geschetste € 22.000 omdat MKW op termijn zelf naar schatting minimaal 50% van deze lasten zal kunnen dragen (de exploitatielasten van de stichting stijgen ook dus een deel van de geraamde extra inkomsten moet daarvoor gereserveerd blijven). In het geval er sprake is van inbreng van grond en opstallen door MKW tegen de uitbreiding komen de lasten voor rekening van de gemeente en bedragen de meerkosten 35. Bijdragen ten behoeve van Vrijwilligerswerk en Mantelzorg Vrijwilligerswerk en Mantelzorg is een belangrijk prestatieveld binnen de WMO. Bij de overheveling van budgetten door het Rijk is in de financiering van deze activiteiten voorzien. Binnen de begroting van de gemeente leiden deze activiteiten niet tot uitzetting van de begroting omdat deze ten laste komen van het WMO budget. 36. Voorstel tot (her)opening Lokale Toegang Noordenveld De structureel ter beschikking te stellen bedragen variëren en komen ten laste van de RSU (Regeling Specifieke Uitkering) middelen. Noordermaat wordt aangewezen als trekker van het bedrijfsplan.
43
Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting
37. Regiovisie; bijdrage t.b.v.transferium Hoogkerk Het Transferiumplan is inmiddels in een versoberde versie (Plan van Aanpak Verbetering doorstroming A7 / N372 en voorbereiding Transferium Hoogkerk) aangeboden aan de partners. In deze aanpak wordt er vanuit gegaan dat er eerst een aantal maatregelen zullen worden getroffen ter verbetering van de doorstroming van het verkeer in het gebied. Voorbeeld hiervan is de aanleg van de kluifrotonde (2 geschakelde rotondes) onder de A7, die door de provincie Groningen zal worden aangelegd ter verbetering van de doorstroming op de Groningerweg (N 372) en de Johan van Zwedenlaan in Hoogkerk. De aanleg van deze kluifrotonde zal in 2007 plaatsvinden. Daarnaast zal de Drentselaan worden omgevormd tot busbaan met vrijliggend fietspad en wordt de Groningerweg verlegd. Daarna zal het Transferium worden aangelegd. Over het ruimtelijk ontwerp is op hoofdlijnen overeenstemming tussen de ambtelijke partners. Op detailniveau moeten de puntjes nog op de i worden gezet. De geraamde bijdrage wordt ingebracht in de toekomstige exploitatie Leek/Roden. 38. Maatregelen t.b.v. De Eskampen Peize Bedoeld worden ontsluiting van en verkeerskundige maatregelen voor de nieuw te bouwen openbare basisschool De Eskampen te Peize op de locatie voormalig sportveld naast de nieuwe basisschool Centrumschool en sloop van het bestaande schoolgebouw na ontruiming in 2008 De kosten worden meegenomen in een daarvoor nog afzonderlijk te openen grondexploitatie. Resumerend Van de bovengenoemde onderwerpen zullen wij u hetzij bij de behandeling van de programmabegroting 2008, hetzij in de loop van 2008, concrete voorstellen doen toekomen.Dat is mede afhankelijk van de financiële positie van onze gemeente. Daarbij is met name de algemene uitkering uit het gemeentefonds, zoals wij eerder schreven, een onzekere factor. Desondanks geven wij in het overzicht hierna aan wat de financiële gevolgen van deze maatregelen zijn. Deze maatregelen hebben wij reeds verwerkt in het schema op pagina 29.
44
Hoofdstuk 6 Heffingen en tarieven De afvalstoffenheffing. De effecten van het bezuinigingen op het product afval en reiniging hebben op de gemeentelijke begroting geen effect, omdat het product kostendekkend is. Dat wil zeggen dat er geen winst gemaakt mag worden op het product. Bij 100% kostendekkendheid zoals in de gemeente Noordenveld dient elke bezuiniging zich te vertalen in een verlaging of beter gezegd een relatieve verlaging van de afvalstoffenheffing. De gemeentelijke organisatie heeft het afgelopen jaar een efficiëntie slag doorgevoerd op het gebied van afval en reiniging. De meevallers worden veroorzaakt door: 1. lagere onderhoudskosten van de nieuw aangekochte huisvuilauto’s. 2. de aankoop van de extra huisvuilauto, die inhuur van extra auto’s van de gemeente Assen en de gemeente Groningen overbodig maakt. 3. een goede prijs te bedingen op een bepaalde fractie van het afval (GFT), waarvan het contract met de verwerker binnenkort afloopt. In z’n totaliteit levert dit een behoorlijk, positief resultaat op. De areaaluitbreidingen kunnen de komende jaren opgevangen worden door de inzet van de derde auto. De kostenstijging van de exploitatie zal voor een gedeelte wegvallen tegen de opbrengsten van de extra huishoudens die gebruik maken van de gemeentelijke dienst. Met andere woorden er zal getracht worden om de afvalstoffenheffing de komende jaren zoveel mogelijk te bevriezen, waarbij ook de onderstaande mogelijkheden onderzocht worden om de gemeentelijke begroting te ontlasten. Met name door te onderzoeken of het straatvegen niet voor een gedeelte onderdeel kan uitmaken van de kostendekkende begroting van het product afval en reiniging. Door een deel van de kosten van het straatvegen op te nemen binnen de kostendekkende exploitatie van het product afval en reiniging ontstaat een bezuiniging binnen de totale gemeentelijke begroting. De hoogte van dit bedrag is nog niet bekend, omdat onderzoek gedaan moet worden naar de hoeveelheid huishoudelijk afval wat onderdeel uitmaakt van het zwerfvuil. Door terugdringen van het aantal vrachtauto’s komt in het personeelsbestand een chauffeur “vrij” hetgeen positief resultaat heeft van om en nabij € 50.000 op de reguliere begroting van de gemeente. Op deze manier wordt een bijdrage geleverd worden aan de doelstelling van het plan van aanpak.
45
Brede rioolheffing De Tweede Kamer heeft 15 februari de Wet gemeentelijke watertaken aangenomen. De wet regelt ook de verbrede rioolheffing. De wet versterkt de gemeentelijke regierol voor omgaan met regenwater in bebouwd gebied. Daarnaast geeft het gemeenten ook een rol in de aanpak van stedelijke grondwaterproblemen. Uitgangspunt is dat perceelseigenaren verantwoordelijk zijn voor de verwerking van water, de gemeente is dit in het openbaar gebied. Gemeenten kunnen maatregelen voor de verwerking van regenwater en overtollig grondwater bekostigen uit de verbrede rioolheffing. Het gemeentelijk beleid moet in de toekomst komen te staan in het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). Het GRP van de gemeente Noordenveld is inhoudelijk al aangepast aan de nieuwe wetgeving. Het retributiekarakter van het rioolrecht impliceert dat de dienst die een gemeente levert gekoppeld moet kunnen worden aan het individuele profijt van de burger. Een gemeente moet echter ook maatregelen kunnen nemen die het collectief belang dienen zoals het inzamelen en verwerken van afvloeiend hemelwater en het treffen van maatregelen ter voorkoming of beperking van nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming. De gemeente heeft op dit moment bijvoorbeeld voor het anders omgaan met hemelwater en de verwerking van grondwater geen adequaat bekostigingsinstrumentarium beschikbaar. Een verbrede financieringsstructuur voor de gemeentelijke wateropgaven is daarom noodzakelijk. Dit wetsvoorstel bevat daarom ook een voorstel tot het creëren van een nieuwe rioolheffing in een nieuw, in de Gemeentewet in te voegen, artikel 228a, uit de opbrengst waarvan de in dit wetsvoorstel bedoelde taken kunnen worden bekostigd. Uiteraard met de kanttekening dat de heffing dus maximaal kostendekkend mag zijn. De nieuwe rioolheffing treedt in de plaats van het huidige rioolrecht. De gemeenten krijgen er per saldo dus geen extra heffing bij; het huidige bekostigingsinstrument wordt aangepast aan de bredere taakinvulling. Waar het huidige rioolrecht een retributiekarakter heeft voor de bekostiging van door de gemeente te verlenen diensten of het gebruik van gemeentelijke voorzieningen, heeft deze nieuwe gemeentelijke heffing het karakter van een bestemmingsheffing waarmee kosten kunnen worden verhaald om collectieve maatregelen te treffen die de gemeente noodzakelijk acht voor een doelmatig werkende riolering en overige maatregelen ten aanzien van hemelwater en grondwater. Het uitgangspunt van de nieuwe heffing is om gemeenten in staat te stellen de kosten te verhalen die gepaard gaan met de gemeentelijke wateropgave.
46
Opbrengst leges bouwvergunningen Via de Najaarsnota wordt u op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen aangaande de opbrengst dit jaar.
Wat zijn de maximale OZB-tarieven voor 2008? Om de maximale (stijging) tarieven voor 2008 te kunnen vaststellen, moet onder andere de waardeontwikkeling 2005-2007 bekend zijn. Dat is op dit moment nog niet het geval. Informatie over de maximale (stijging) tarieven volgt waarschijnlijk eerst in de Meicirculaire. Overigens pleit de VNG -in het kader van de onderhandelingen met het Rijk over het te sluiten Bestuursakkoord- voor de afschaffing van de maximering op de OZB-tarieven. Informeel wordt vernomen dat de stijging van de OZB-tarieven over 2008 zich beperkt tot 0,75%. Voor de gemeente Noordenveld komt zulks neer op een bedrag van ongeveer € 30.000 Forensenbelasting en toeristenbelasting In de financiële Kaderbrief 2008 informeerden wij u over beide onderwerpen als volgt: In de loop van 2007 wordt, aan de hand van een onderzoek, bezien hoe de tarieven van de gemeente Noordenveld zich verhouden tot de tarieven en de tarievenstructuur van de Drentse gemeenten waar eveneens forensenbelasting wordt geheven. Naar blijkt uit een intern onderzoek binnen een aantal gemeenten is toeristenbelasting zeker niet als dekkend te beschouwen voor die kosten die door gemeenten worden gemaakt voor de toeristisch/recreatieve sector. Er bestaat echter wel onduidelijkheid rond de besteding en de verschillende tariefstelling. Een uniform tarief geeft wel meer duidelijkheid. Het recreatieschap Drenthe stelt voor in de periode 2008-2011: a. de gemeenten te adviseren weer tot een uniforme aanpassing van de tariefstelling te komen; b. bij de verhoging uit te blijven gaan van € 0,05 per jaar; c. de termijn waarbinnen dit moet plaatsvinden wederom te beperken tot 4 jaar. Dit zou dan ingaande 2008 de volgende verhoging van de toeristenbelasting te komen: 2008 € 0,75 2009 € 0,80 2010 € 0,85 2011 € 0,90 Via de aanbiedingsbrief behorende bij de programmabegroting 2008 komen wij op beide belastingheffing terug. Ondernemers in de sector worden tijdig geïnformeerd
47
Hoofdstuk 7 Besluitvorming Wij stellen u voor (2007) a. de begroting 2007 te wijzigen conform onze voorstellen in hoofdstuk 2a (bedrijfsvoering); hoofdstuk 3a (algemene uitkering uit het gemeentefonds) en 3b (nieuw beleid 2007): b. voorlopig in de dekking te voorzien zoals aangegeven eveneens in hoofdstuk 3b en deze voorstellen te actualiseren via de Najaarsnota 2007. Wij stellen u voor (2008) c. onze beleidsvoornemens 2008 en volgende jaren (hoofdstuk 5) nader uit te werken in de aanbiedingsbrief behorende bij de programmabegroting 2008 waarbij wij rekening houden met de door u ingenomen standpunten; d. de dekkingingsvoorstellen in verband met het structurele tekort vanaf 2008 eveneens nader uit te werken in de aanbiedingsbrief behorende bij de programmabegroting 2008 waarbij wij rekening houden met de door u ingenomen standpunten. N.B. In de programmabegroting 2008 zoals u die wordt aangeboden wordt uitsluitend rekening gehouden met de uitgangspunten zoals verwoord in de financiële Kaderbrief 2008 en met vervangingsinvesteringen zoals in deze voorjaarsnota verwerkt. Voorstellen tot wijziging van de programmabegroting 2008 bereiken u uitsluitend via de daarbij behorende aanbiedingsbrief.
48