UMIT University for Health Sciences, Medical Informatics and Technology, Innsbruck
Een efficiencyvergelijking tussen een Nederlands en een privaat Duits for-profit ziekenhuis De ontwikkeling van een getoetst pragmatisch efficiencymodel
Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Agenda
• Achtergrond en doelen van het onderzoek • De gezondheidszorgsystemen van Nederland en Duitsland • De profielen van de drie onderzochte ziekenhuizen • Efficiency en de meetmethodes • Het multilevel efficiency-indicatorenmodel • Het model in de praktijk • Contactgegevens
2 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Achtergrond en doelen (1) • Achtergrond – Actualiteit van het thema efficiency („doelmatigheid“) in de Nederlandse gezondheidszorg / ziekenhuizen – Een klein aantal onderzoeken in Nederland over grensoverschrijdende ziekenhuis-efficiency-vergelijkingen; deze beperken zich voornamelijk tot een klein aantal kencijfers op ziekenhuisniveau – Vooral één publicatie heeft in Nederland veel aandacht getrokken: „Tel uit je winst: de Duitse Ziekenhuis NV als voorbeeld voor zorgvernieuwing“ (Keuzenkamp 2003). Conclusie was: Private Duitse for-profit ziekenhuizen zijn veel efficiënter dan Nederlandse ziekenhuizen 3 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Achtergrond en doelen (2) • Doelen – De ontwikkeling van een pragmatische indicatorenset voor efficiencyvergelijkingen tussen Nederlandse en Duitse ziekenhuizen – Het toetsen van tenminste een deel van de gedefinieerde indicatoren op de verschillende ziekenhuisniveaus in de praktijk met behulp van gegevens van een Nederlands en een Duits ziekenhuis – Het derde doel heeft betrekking op de kracht van het efficiency-indicatorenmodel per ziekenhuisniveau, namelijk conclusies trekken of het private Duitse onderzoeksziekenhuis het meest efficiënte van de drie gekozen ziekenhuizen is 4 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Het zorgsysteem van NL en D Vergelijking van kerncijfers: Omschrijving kencijfer Inwoners (x duizend) Levensverwachting (in jaren) van vrouwen / mannen bij geboorte Onder-één-kindermortaliteit per 1.000 levend geboren kinderen Zorguitgaven in % van het BNP Totale uitgaven voor medicijnen in % van de totale zorguitgaven Aantal ziekenhuizen Ziekenhuisbedden per 100.000 inwoners Zorgprofessionals per 100.000 inwoners: artsen/ tandartsen/ apothekers Gemiddelde ligduur in dagen Aantal ziekenhuisopnamen (k+d) per 100 inwoners Aantal inwoners > 65 jaar in % van de totale populatie
Nederland (2002) 16.149 (1) 80,7 / 76,0 (1)
Duitsland (2002) 82.489 (1) 81,3 / 75,6 (2)
5,0 (1)
4,3 (1)
9,1% (1) 10,4% (1)
10,9% (1) 14,5% (1)
97 (3) (2003) 466 (4) (2001) 322,1/ 47,6/ 18,8
2.221 (2) 901 (4) (2001) 358,4/ 76,8 /58,3
(4) (2000)
(4) (2000)
7,5 (5) (2003) 16,20 (5) (2003)
9,7 (2) 23,58 (4) (2001)
13,7% (1)
17,3% (1)
(1)
(2)
Bronnen: OECD Health Data , Statistisches Bundesamt Deutschland , Centraal Bureau voor de Statistiek (3) (4) (5) (CBS) , WHO-Regionalbüro für Europa , Prismant 5 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Profielen van de 3 ziekenhuizen Belangrijke kerncijfers van de drie onderzochte ziekenhuizen (2004): Criteria
SKR
Locaties Aantal erkende bedden Aantal aanwezige bedden Aantal klinische opnames (k) Aantal dagopnames (d) Aantal poliklinische bezoeken (a) Gemiddelde ligduur in dagen (k) Gemiddelde bedbezetting in % (aanwezige bedden / k+d) Aantal medewerkers in FTE
MZH
RKZ
2 684 649 20.359 12.1311 23.7192 8,5 78,2%
2 942 647 24.502 20.356 281.444 6,8 78,6%
1 384 368 12.741 11.026 198.614 7,1 74,9%
952
1.8853
9803
1) Voor de vergelijkbaarheid inclusief behandelingen van de deel-klinische (teilstationär) patiënt 2) Voor de vergelijkbaarheid inclusief behandelingen van de voor-klinische (voorstationär) patiënt 3) Inclusief specialisten niet in loondienst en leerlingen per rato Legenda SKR = het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH en RKZ = de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen Professionalism
· Pragmatism · Personalism
6 · Profoundness · Profitability
Efficiency en de meetmethodes (1)
• Definitie productiviteit: Productiviteit is de hoeveelheid ingezette middelen (input), die nodig is, om één eenheid output te produceren.
• Definitie efficiency: Efficiency is de verhouding tussen een optimum van ingezette middelen, om één eenheid te produceren, en de daadwerkelijk ingezette middelen, om dezelfde eenheid output te produceren.
Het private Duitse ziekenhuis werd op grond van de uitgangshypothese als optimum gedefinieerd. 7 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Efficiency en de meetmethodes (2)
De ontwikkeling van het productiviteitsbegrip: n n Prod. = Σ Mi / Σ VEi i=1 i=1
resp.
n n Prod. = Σ (Mi*Pi) / Σ VEi i=1 i=1
De ontwikkeling van het efficiencybegrip voor dit onderzoek : Eff.NL =
n n n n ( Σ (MiD*PiNL) / Σ VEi )D / ( Σ (MiNL*PiNL) / Σ VEi )NL i=1 i=1 i=1 i=1
Of eenvoudiger: Eff.NL =
n n Σ ( xiMiD*PiNL) / Σ ( xiMiNL*PiNL) i=1 i=1 8 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Efficiency en de meetmethodes (3)
Methodes ter meting van efficiency: Simple Ratio Analysis •
Meting van efficiency door vergelijking van kerncijfers
Unit Cost Analysis •
Lost het probleem van niet-optelbare inputfactoren op door omrekening van de input in monetaire eenheden
Data Envelopment / Stochastic Frontier Analysis •
Met verschillende input- en outputfactoren wordt simultaan rekening gehouden, om de efficiency van meerdere organisaties te berekenen. Voorwaarde: 20 – 50 (DEA) resp. > 50 (SFA) deelnemende units 9 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Efficiency-indicatorenmodel (1) De 3 niveaus van het efficiency-indicatorenmodel: 1. Ziekenhuis 2.
2.
2.
2.
Afdeling
Afdeling
Afdeling
Afdeling
A
B
C
D
3. ICD-niveau: zorgprofiel met X-activiteiten 3. ICD-niveau: zorgprofiel met X-activiteiten 3. ICD-niveau: zorgprofiel met X-activiteiten
10 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Efficiency-indicatorenmodel (2) ZORGVRAAG/ DIAGNOSE
BEHANDELING klinisch
poliklinisch Poliklinische periode Polikliniek
DIAGNOSE AFSLUITEN
Diagnostiek
post-klinisch Poliklinische periode
Klinische periode Diagnostiek
OK
Beddenafdeling
Polikliniek
Polikliniek:
Diagnostiek:
OK:
Afdeling:
Polikliniek:
Polikliniekbezoeken
Labonderzoeken
Totale OK-tijd
Ligduur
Polikliniekbezoeken
Radiologische onderzoeken
- Voorbereidingstijd
Nucleaire onderzoeken
- Snijtijd
Functieonderzoeken
Kapitaalintensieve middelen
- Anesthesietijd
11 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ZH-niveau (1) Efficiency-indicatorenmodel - ziekenhuisniveau Productiviteit SKR MZH RKZ 8,5 6,8 7,1 78,2% 78,6% 74,9%
Capaciteit / doorlooptijd
1 Gemiddelde ligduur in dagen (k) 2 Gemiddelde bedbezetting per aanwezig bed in %
Medewerkers / arbeidsproductiviteit
3 Aantal verpleegdagen (k+d) per FTE-verplegend personeel 4 Aantal opnames (k+d) per FTE-verplegend personeel 5 Aantal FTE-verplegend personeel per aanwezig bed 6 Aantal opnames (k+d) per FTE-arts 7 Aantal opnames (k+d) per FTE-medewerker 8 Aantal directe FTE-medewerkers per FTE medewerkers in % 9 Ziekteverzuim in % (exclusief zwangerschapsverlof)
Financiën (€)
10 Totale kosten I per opname (a+k+d) 11 Totale kosten II per opname (k+d) 12 Personeelskosten in % op basis van de totale kosten
Kwaliteit
13 Aantal patiënten met decubitus in % (k)
Legenda k … klinische opnames d … dagklinische opnames a … ambulante/poliklinische opnames
367 64 0,78 209 33 79,7% 5,0%
310 73 0,88 241 25 68,5% 3,2%
86% 118% 86% 109% 72% 86% 91%
85% 114% 88% 115% 75% 86% 156%
€ 1.439 € 469 € 381 € 2.409 € 3.408 € 3.564 68,3% 67,0% 65,4%
307% 73% 102%
378% 70% 104%
1,3%
316 76 0,91 227 24 68,4% 5,5%
Efficiency MZH RKZ 126% 121% 101% 96%
4,5%
3,0%
SKR … het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH, RKZ … de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen
12 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ZH-niveau (2) Voorbeelden (samenhangende interpretatie):
Ligduur en bedbezetting •
Had het SKR dezelfde ligduur als het MZH en kon het SKR de bedbezetting van rond 78% houden, dan zou het jaarlijks 5.200 meer klinische opnames kunnen doen arbeidsproductiviteit neemt toe
Arbeidsproductiviteit •
k- en d-patiënten per arts: 240 (RKZ), 228 (MZH) en 210 (SKR). Inclusief poliklinische bezoeken: 2.250 (RKZ), 1.650 (MZH) en 360 (SKR)
Legenda SKR = het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH en RKZ = de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen 13 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ZH-niveau (3) Conclusies: Door het gebrek aan optelbaarheid van de individuele indicatoren is een eenduidige conclusie met betrekking tot de efficiency niet mogelijk Hoewel de cijfers op ziekenhuisniveau van het indicatorenmodel geen hard bewijs zijn, zijn er wel aanwijzingen dat het MZH en RKZ efficiënter zijn dan het SKR
Legenda SKR = het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH en RKZ = de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen 14 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ICD-niveau (4) Totale heupvervanging (coxarthrosis) (M16.0-9)
Tarief
SKR (2004)
MZH (2003)
RKZ (2003)
Efficiency
Aantallen / Bedrag / patiënt patiënt
Aantallen / Bedrag / patiënt patiënt
Aantallen / Bedrag / patiënt patiënt
MZH
RKZ
1 Polikliniek (bezoeken)
€ 21,50
X
X
2,2 €
47
3,5
€
74
X
X
2 Fysiotherapie (behandel.)
€ 21,80
X
X
9,5 €
207
9,5
€
207
X
X
3 Ergotherapie (behandel.)
€ 12,90
X
X
2,5 €
32
0,0
€
-
X
X
4 Lab.-onderzoeken
App.
94,8 €
154
30,2 €
76
47,1 €
118
202%
131%
5 Radiol. onderzoeken
App.
5,9 €
220
5,3 €
205
6,3 €
248
107%
89%
*)
OK 7 Snijtijd (minuten)
129
73
67
177%
193%
8 Totale OK-tijd (minuten)
204
127
104
161%
196%
5,2 €
650
216%
275%
9 OK-team (FTE)
€ 75,00
7,0 € 1.785
10 Ligduur (dagen)
€ 286,00
21,6 € 6.178
9,5 € 2.720
8,8 € 2.517
227%
245%
€ 8.337
€ 3.827
€ 3.533
218%
236%
Totaal (4+5+9+10)
826
5,0 €
*) 2004
15 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ICD-niveau (5) Voorbeelden: ligduur voor overeenkomstige ICD‘s van de top 50: RKZ ICD-10 / ICD-9 Z.38.0 V300 J35.0 4740 I48.0 4273 I83.0 4549 K40.9 5509 O36.3 6563 S72.1 8200
MZH
Gemiddelde Gemiddelde LD (dagen) LD (dagen)
Benaming
SKR Gemiddelde LD (dagen)
Enkelvoudige levendgeborene, geboren in het ziekenhuis Chronische tonsillitis
2,0
1,6
3,8
1,1
1,4
7,7
Atrium fibrilleren of „flutter“
4,7
2,2
7,0
Varices onderste extremiteit zonder ulcus of ontsteking Hernia inguinalis
1,6
1,1
2,3
2,2
2,2
6,7
2,6
2,6
5,1
X
12,1
21,6
Foetale nood met invloed op behandeling moeder Fractuur femurhals, transcervicaal, gesloten
Legenda SKR = het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH en RKZ = de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen 16 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Model in de praktijk – ICD-niveau (6) Conclusies: Met name door de optelbaarheid van de indicatoren op procesniveau en de integratie van de meest belangrijke onderdelen van het zorgprofiel in het model zijn eenduidige conclusies met betrekking tot de efficiency van de behandeling van een ICD mogelijk Hogere efficiency van het MZH (218%) en het RKZ (236%) Legenda SKR = het private Duitse onderzoeksziekenhuis MZH en RKZ = de Nederlandse onderzoeksziekenhuizen 17 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability
Vragen
Heeft u vragen met betrekking tot inhoud, achtergrond, methodes, enz. van het onderzoek, neemt u dan contact op met: P5COM b.v. Drs. Paul Arakelian, M.Sc. Managing Director Postbus 1124 1270 BC Huizen
[email protected] www.p5com.eu
18 Professionalism
· Pragmatism · Personalism
· Profoundness · Profitability