Uitgeverij Valkhof Pers • najaar 2015
fondslijst najaar 2015 Voor andere, oudere titels, zie www.valkhofpers.nl isbn 978 90 5625 430 8 Ton Meijers (red.), Een verborgen juweel. De kapel van de Kathedrale Koorschool Utrecht, € 15,– 431 5 Francois Drouilly s.m., Onzichtbaar kiemt het zaad. Mariale spiritualiteit. 15 dagen op weg met JeanClaude Colin, € 13,50 432 2 Jan Willemsen, Het heilige land van Piet Gerrits. Kerkelijk kunstenaar in Palestina en Nederland, € 19,50 433 9 Clara van Assisi, Geschriften en oudste bronnen, € 29,50 434 6 Krijn Pansters en Jan Sloot, De Franciscaanse Beweging. Vijftig jaar in het spoor van Franciscus en Clara van Assisi, € 14,50 435 3 Ruud Kurris s.j., Terugblik vanaf de zijlijn. Zestig jaar missionaris in Indonesia, € 22,50 436 0 Peter Rietbergen (red.), Sacrale macht. Religie en politiek in het vroegmoderne Europa, € 17,95 437 7 Chris Dols, Fact Factory. Sociological Expertise and Episcopal Decision Making in the Netherlands, 1946-1972, ca. € 29,95 438 4 Marjolein Steenveld, De odyssee van de Vita Pugna. Reizen met Heracleitos, € 13,95 439 1 Nicolette van Gestel (red.), De kracht van de gemeenschap, € 15,95 440 7 Theo Wobbes en Maria van den Muijsenbergh (red.), Baas over eigen lichaam? Dilemma’s rond zelf beschikking en gezondheid, € 12,50 441 4 Jan Bank en Vefie Poels, Culturele confrontaties. Godsdienst, kerken en oorlog, € 12,50 442 1 Remieg Aerts, Ellen von Holtz en Gerard op het Veld (red.), Wereldpodium Nijmegen. 65 seizoenen Nijmeegse Stichting voor Kamermuziek, ca. € 443 8 Tom van den Beld, Het andere gezicht van de kerk. De Acht Mei Beweging 1985-2003, € 19,50 444 5 Wim Straathof, Agama Djawa Sunda. Het verhaal van een andersdenkende groepering in een overwegend islamitisch land (Indonesië 1964-1971), ca. € 15,– 445 2 Theo Salemink, Op de rug van de tijger. Pleidooi voor een economie met een menselijk gezicht, ca. € 19,50 446 9 Mieke Carpaij en Thérèse Carpaij, Koning in het tussengebied. Jan Groenen, pastoor in Nistelrode van 1919 tot 1961, ca. € 19,50 447 6 Harry Schram, Weg van het midden. Een concept van polair denken, ca. € 19,50 449 0 Paul Begheyn [red.], Frans van der Lugt SJ, 1938-2014. Bruggenbouwer en martelaar in Syrië, € ca. 12,50 450 6 Aaltje Dekker, La Tulipe invincible. Le motif de la tulipe dans la littérature française particulièrement au xixe siècle, ca. € 24,95 451 3 A.E.M. Janssen & Kosterus G. van Manen, Johannes Fontanus (1545-1615). Een Gelders predikant in dienst van de orthodoxie, ca. € 29,95 452 0 Ari van Buuren, Stemsleutels. Bespiegelingen over woord, stem en taal, ca. € 15,– 453 7 Rudi te Velde (red.), Tussen geloof en ongeloof. Religie en geloof in een seculiere wereld, ca. € 13,95 454 4 Dr. Jean van Stratum, De levensgang van Ton Baeten. Oud-abt van de Abdij van Berne in gesprek met dr. Jean van Stratum, ca. € 19,95 455 1 Josephine Woldring e.a. (red.), Horen, zien, beleven. Concertgebouw De Vereeniging 1915-2015, ca. € 25,–
a anb e vo le n tite l s
nieuw
theo salemink
Op de rug van de tijger Pleidooi voor een economie met een menselijk gezicht Het kapitalisme is weleens vergeleken met een wilde rit op de rug van een tijger. De tijger kiest zijn eigen weg en kan ons naar een bestemming brengen die noodlottig is. Maar eraf springen zou nog gevaarlijker zijn. En daarom vervolgen we onze stuurloze rit, vastgeklampt op de rug van wat onze ondergang kan worden. Het enige wat we nog kunnen doen is een beetje temmen en bijsturen. Dit schrikbeeld schetste de econoom Bob Goudzwaard na de crisis van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Hij pleitte voor een ‘economie van het genoeg’. De crisis van 2008 heeft de situatie er niet beter op gemaakt. Ook nu klinken er stemmen om het kapitalisme te temmen en bij te sturen. Economen en politici debatteren over markt en staat, over banken en schulden, over groei en duurzaamheid. Over Griekse schulden en sancties tegen Rusland. Op de rug van de tijger gaat over de morele dimensies achter deze felle debatten. In welke richting sturen we de tijger en waarom? Waarom moeten we streven naar een duurzame economie? Waarom moeten we rijkdom herverdelen? Waarom hebben armen rechten? Wat is een menselijke maat? Waarom is rijkdom relatief ? Op zoek naar antwoorden op al deze vragen, gaat Theo Salemink in gesprek met mensen als Milton Friedman, Karl Marx, Thomas van Aquino, Johannes Calvijn, Tariq Ramadan, Boeddha en Franciscus. De conclusie is dat we, hoe moeilijk ook, de tijger moeten zien te temmen. De tijger moet een menselijk gezicht krijgen, een gezicht dat recht doet aan de rechten van alle mensen. Omdat immers alle mensen gelijk en gelijkwaardig zijn en recht hebben op een menswaardig bestaan.
978 90 5625 445 2 ca. 192 blz. formaat 14 x 22 cm uitvoering paperback nur 740 prijs ca. € 19,50 verschijnt november 2015 isbn
omvang
Theo Salemink (1946), historicus en theoloog, doceerde geschiedenis van kerk en maatschappij aan de Universiteit van Tilburg. Hij publiceerde bij Valkhof Pers eerder Een andere Lucebert, maar ook, samen met Marcel Poorthuis, Een donkere spiegel en Van harem tot fitna.
3
nieuw
mieke carpaij en thérèse carpaij
Koning in het tussengebied Jan Groenen, pastoor in Nistelrode van 1919 tot 1961
isbn
978 90 5625 446 9
ca. 192 blz. 14 x 22 cm uitvoering paperback nur 694 prijs ca. € 19,50 verschijnt november 2015 omvang
formaat
4
Jan Groenen, pastoor in Nistelrode van 1919 tot 1961, is groot, heerszuchtig en gezegend met de gave van het woord. Hij is voor niets en niemand bang en alleen te corrigeren door zijn bisschop. Het is de bloeiperiode van het ‘rijke roomse leven’ waarin de positie van parochiegeestelijken onaantastbaar lijkt. Totdat, eind jaren vijftig, de eerste barstjes zichtbaar worden in de heerschappij van de koningen in het ‘tussengebied tussen hemel en aarde’, zoals Kees Fens de verzuilde katholieke samenleving uit die jaren zal noemen. Het ontzag van Groenens parochianen voor degene die niet alleen zorg draagt voor hun zielenheil maar hen ook opvoedt en begeleidt, is zo groot dat ze accepteren dat hij daarbij regels stelt die ver over de grenzen van de godsdienst heen gaan. Ook de opvoeding van de kinderen van zijn overleden zus trekt hij naar zich toe. Het jongste meisje maakt acht jaar deel uit van zijn huishouden en trouwt vanuit de pastorie. Niet verwonderlijk dat de pastoor moeite heeft met andere koningen op zijn grondgebied, zoals de achtereenvolgende burgemeesters. Zeker als een van hen probeert paal en perk te stellen aan zijn heerschappij. De Tweede Wereldoorlog zorgt ervoor dat zowel burgemeester als pastoor en waarnemend burgemeester moeilijke keuzes moeten maken die nog lang tot discussies zullen leiden. Het verhaal over Jan Groenen gaat ook over de man die gegrepen wordt door het armzalig bestaan van het grootste deel van de Nistelrooise bevolking en zoekt naar methoden om daar verbetering in te krijgen. Ontmoetingen met boerenapostels als Gerlacus van den Elsen blijken in staat het veranderingspotentieel in de conservatieve priester bloot te leggen. Hij wordt de motor achter broodnodige vernieuwingen in de boerenbedrijven, de financiële ondersteuning, de gezondheidszorg en het onderwijs.
eerder aangeboden
edward schillebeeckx
Verhalen van een Levende Theologische preken van Edward Schillebeeckx Bezorgd door Hadewych Snijdewind Verhalen van een Levende is het laatste werk van de wereldvermaarde theoloog Edward Schillebeeckx (1914-2009). Het zal een blijvende inspiratiebron zijn voor studenten en docenten theologie, godsdienstwetenschappen, filosofie en humanistiek, mensen werkzaam in toerustingswerk en pastoraat, raadslieden in ziekenhuizen, penitentiaire inrichtingen en verzorgingshuizen van alle levensbeschouwingen. ‘Hoe met God mee te denken’ om de voor alle mensen begaanbare weg naar vrede te zoeken en te vinden, wordt – soms terughoudend, dan weer met passie, maar altijd vanuit een veelomvattende theologische kennis – verwoord in de preken van Edward Schillebeeckx, dominicaan en allereerst predikbroeder. Hij wilde eraan bijdragen dat het geloof van een mens niet verschraalt, maar uitgroeit tot een ware schat aan basiskennis om als gelovige zelf antwoord te kunnen geven op vragen die hem of haar bezighouden. Vandaar zijn uitnodigende stijl van preken. Moge deze bundel de gids zijn die een bron van inspiratie kan worden.
978 90 5625 385 1 ca. 440 blz. formaat 16 x 24 cm uitvoering genaaid-gebrocheerd, met flappen nur 700 prijs ca. € 45,00 verschijnt november 2015 isbn
omvang
Hadewych Snijdewind (1940) is dominicanes en studeerde sociale wetenschappen en theologie. Van 1992 tot 2002 was zij wetenschappelijk assistent van Schillebeeckx en tevens universitair docent in Utrecht en Kiev. Zij schreef onder meer Leeswijzer bij Jezus, het verhaal van een Levende (1994).
5
nieuw
paul begheyn sj (red.)
Frans van der Lugt sj (1938-014) Bruggenbouwer en martelaar in Syrië
978 90 5625 449 0 ca. 96 blz. formaat 12 x 20,5 cm uitvoering paperback, geïllustreerd nur 695 prijs ca. € 12,50 verschijnt oktober 2015 isbn
omvang
6
In de vroege ochtend van 7 april 2014 werd de 75-jarige Nederlandse jezuïet Frans van der Lugt in het Syrische Homs door het hoofd geschoten. Nog dezelfde dag werd hij begraven in de tuin van het huis waar hij gewoond had. Een stroom van christenen en moslims kwam op gang, en zijn graf werd een pelgrimsoord van onderlinge verbondenheid. Het nieuws over de moord op Frans van der Lugt ging ogenblikkelijk de hele wereld over, stond op de voorpagina’s van vele kranten en was het eerste item in uitzendingen van radio en televisie. Terstond na zijn overlijden werd Frans van der Lugt herdacht door paus Franciscus en andere hooggeplaatste leiders in kerk en politiek, zowel in Nederland als ver daarbuiten. In dit boek zijn teksten opgenomen van en over Frans van der Lugt uit de verschillende fasen van zijn leven en werken, te beginnen met de geschiedenis van zijn roeping. Nu, ruim anderhalf jaar na de moord, blijkt hij allerminst vergeten. Een school in een vluchtelingenkamp in Libanon voor Syrische en Irakese kinderen, onder auspiciën van de Jesuit Refugee Service, draagt de naam Frans van der Lugt Center, en in verschillende landen wordt er nog steeds over hem gepubliceerd. In dit boek komt hij naar voren als een spiritueel veelzijdig man, met een brede belangstelling en een grote trouw aan de mensen met wie hij leefde en voor wie hij zorgde. Zijn levensmotto luidde: ‘Het gaat verder!’
nieuw
josephine woldring e.a . (red.)
Horen, zien, beleven Concertgebouw De Vereeniging 1915-2015 Met het Concertgebouw De Vereeniging kreeg Nijmegen in 1915 een concertzaal van allure en een stadsfeestzaal in één. Er was nu een elegant podium voor uitzonderlijke concerten, voor opera, theater en ballet. Voor coryfeeën van Arthur Rubinstein tot Philip Glass en van Anna Pavlova tot Nina Hagen. Bij grote evenementen was het gebouw dé ontvangstzaal: van historische stadsvieringen tot koninklijke bezoeken, bij de Vierdaagse, bij herdenkingen en jubilea. Circussen, modeshows en zelfs bokswedstrijden vonden er evengoed een plek. De gemeente en de universiteit gebruikten het concertgebouw veelvuldig. Nu, een eeuw later, speelt De Vereeniging nog steeds een centrale rol in het culturele leven. De banden met het Amsterdamse Concertgebouworkest, de verrassend rijke kamermuziektraditie, concerten van Het Gelders Orkest en andere gezelschappen en solisten: ze komen allemaal aan bod. Dit boek werpt daarnaast nieuw licht op de periode dat de grote zaal de eerste megabioscoop van Nijmegen werd en op de tijd dat jazz en popmuziek tot de concertzaal doordrongen. De rol van cultuur – muziek vooral – als verbindende factor loopt als een rode draad door dit boek. Horen, zien, beleven is een uitgave van De Vrienden van het Concertgebouw De Vereeniging, ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het gebouw in 2015.
978 90 5625 455 1 ca. blz. formaat 24,5 x 21 cm uitvoering genaaid gebrocheerd, met flappen, geheel in kleur nur 676 prijs ca. € 25,00 verschijnt november 2015 isbn
omvang
Samenstellers: Josephine Woldring, Joop Leijendeckers, Remieg Aerts, Marc Wichers en Jos Hekking. Dit boek wordt gepresenteerd op 22 november a.s. in Concertgebouw de Vereeniging bij het najaarsconcert van de Vrienden.
7
nieuw
tom van den beld
Het andere gezicht van de kerk De Acht Mei Beweging 1985-2003
978 90 5625 443 8 208 blz. + 16 blz. foto’s formaat 14 x 22 cm uitvoering paperback nur 694 prijs € 19,50 isbn
omvang
reeds verschenen
In de laatste twee decennia van de 20ste eeuw heeft de Acht Mei Beweging een opmerkelijke rol gespeeld in de roomskatholieke kerk in Nederland. Het Tweede Vaticaans Concilie en het daarop volgende Pastoraal Concilie van de Nederlandse kerkprovincie hadden bij veel katholieke gelovigen de hoop en de verwachting gewekt dat de kerk zou veranderen in de richting van meer vrijheid en grotere inspraak van de ‘gewone’ gelovigen. Deze hoop en verwachting werden niet waargemaakt, omdat ‘Rome’ door de benoeming van behoudende bisschoppen en andere maatregelen de Nederlandse kerk tot de orde trachtte te roepen. De hoop op vernieuwing bleef echter bij zeer veel gelovigen onverminderd sterk. Toen in 1985 paus Johannes Paulus II een bezoek aan Nederland bracht, werd duidelijk dat hun stem daar niet gehoord zou worden. Zij belegden een manifestatie om duidelijk te maken dat er meer leefde onder Nederlandse katholieken dan aan de paus getoond zou worden. Zo kwamen op 8 mei 1985 duizenden bijeen op het Haagse Malieveld. Zij lieten ‘het andere gezicht van de kerk’ zien. Uit deze eerste manifestatie kwam de Acht Mei Beweging voort, die bijna twintig jaar lang een belangrijke rol heeft gespeeld in het wel en wee van de Nederlandse katholieken. De beweging was een steun voor hen die naar een open en democratische kerk verlangden en bood hun saamhorigheid en inspiratie. In dit boek wordt de grote betekenis belicht die Acht Mei voor de katholieke geloofsgemeenschap in Nederland heeft gehad en voor velen nog heeft. ‘Organisatorische perikelen, interne discusssies, strijd met de bisschoppen, de inhoud van de manifestaties en de speerpunten van het beleid: Van den Beld geeft ze nauwgezet weer. Hij belicht niet alleen de sterke kanten van de beweging, maar ook haar zwakten.’ – VolZin
8
nieuw
De levensgang van Ton Baeten Oud-abt van de Abdij van Berne in gesprek met dr. Jean van Stratum Ton Baeten, geboren in 1931 te Tilburg, trad in 1949 in in de abdij van Berne. Na zijn priesterwijding in 1956 studeerde hij klassieke talen in Utrecht. In 1968 werd hij prior en in 1982 volgde zijn verkiezing tot 68ste abt van de abdij. Sinds 2000 is hij emeritus-abt. Als abt werd hij een bekende en toonaangevende figuur in progressief-katholiek Nederland. De koers die de abdij onder zijn leiding voer, was het bisdom Den Bosch niet altijd welgevallig. Zo verzette Baeten zich openlijk tegen de benoeming van bisschop Ter Schure in 1985, wat tot veel commotie leidde. Als voorganger bij de viering van de Acht Mei Beweging in 1986 baarde hij opzien en kwam hij in conflict met kardinaal Simonis. Ton Baeten uitte in veel geschriften zijn betrokkenheid bij de Nederlandse katholieke kerk en toonde zich in zijn talrijke inleidingen en spreekbeurten bezorgd over de richting die deze vanaf de jaren tachtig insloeg. Hij speelde een belangrijke rol in de organisatie van de religieuzen en bleef ook na zijn aftreden nog jaren pleiten voor een ander gezicht van de kerk.
978 90 5625 454 4 ca. 256 blz. formaat 14 x 22 cm uitvoering genaaid-gebrocheerd, met flappen nur 695 prijs ca. € 19,95 verschijnt november 2015 isbn
omvang
Dr. Jean van Stratum studeerde geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Na een loopbaan in het voortgezet onderwijs schreef hij een aantal boeken over onderwerpen die met de abdij van Berne te maken hebben, zoals het eeuwfeest van het gymnasium (1986), de missie in India (1998) en samen met enkele andere auteurs de historie van de abdij sinds het herstel van het conventsleven (2006). Ook publiceerde hij de eerste biografie van oud-Bernensis abt Bernard Pennings, oprichter van St. Norbert Abbey in De Pere (2010), en een Nederlandse editie daarvan (2011). Hij promoveerde in 2004 aan Tilburg University op Bevolking in beweging, een proefschrift over de demografische en sociaaleconomische geschiedenis van Geldrop tussen 1750 en 1920.
9
nieuw
harry schram
Weg van het midden Een concept van polair denken
978 90 5625 447 6 208 blz. formaat 14 x 22 cm uitvoering paperback nur 700 prijs ca. € 19,50 verschijnt september 2015 isbn
omvang
Polair denken gaat ervan uit dat de werkelijkheid is gebaseerd op tegengestelde polen. Vanuit dit denken komt de stelling voort dat de mens alleen niet bestaat, hij staat altijd in relatie tot een ander, polair. Van deze werkelijkheid moet hij zich bewust worden. In die polaire wereld zijn ik en de ander ook twee tegengestelden en dat moet zo blijven. Zij zijn niet concurrerend, maar aanvullend aan elkaar. Zij staan niet in een hiërarchische verhouding, maar zijn gelijkwaardig aan elkaar. Polair denken heeft daarom alles te maken met onze persoonlijke relaties, met ons geloofsleven, met ons dagelijks handelen. Bij polair denken gaat het om een humane wijze van omgaan met onze werkelijkheid, met onze omgeving. Weg van het midden zet aan tot het denken over de vraag op wat voor manier de polariteit in stand kan worden gehouden. Harry Schram plaatst aan de hand van theologische en filosofische voorbeelden begrippen als mens, God, goed en kwaad, oorlog en vrede, in een nieuw perspectief. Harry Schram volgde de kweekschool, waarna hij muziek studeerde in Utrecht en Berlijn en andragologie, theologie/ filosofie in Utrecht. Verder is hij mediator. Hij werkte in verschillende takken van onderwijs en was voorganger van een afdeling van de Vrijzinnigen Nederland NPB.
10
nieuw
a.e.m. janssen & kosterus g. van manen
Johannes Fontanus (1545-1615) Een Gelders predikant in dienst van de orthodoxie Liefst 37 jaar was Johannes Fontanus (1545-1615), af komstig uit het hertogdom Gulik, een toonaangevend predikant in Arnhem. Nog altijd geldt hij als ‘de reformator’ van Gelderland. Niet alleen wilde hij de ‘ware gereformeerde religie’ vestigen, maar ook moesten dagelijks leven en openbare orde, naar zijn overtuiging, op basis van orthodox gereformeerde opvattingen en leefregels worden gedisciplineerd. Daarbij stond hem een netwerk van gelijkgezinden ten dienste, waartoe ook graaf Jan van Nassau-Dillenburg behoorde. Fontanus, hoe streng gelovig ook, had als predikant en zielzorger oog voor de leer én het leven. De leer was en bleef streng, de praktijk van het leven noopte hem meer dan eens tot een zekere mildheid. Van huis uit niet onbemiddeld, kon hij zich ten opzichte van bestuurlijke instanties eigen initiatieven veroorloven. Uit de achterhaalde correspondentie en uit kerkelijke acta treedt deze ongemoedelijke ‘Rijnlander’ naar voren als een onophoudelijk ijveraar voor de gereformeerde kerken. Fontanus gruwde van elke vorm van libertinisme en streed tot zijn dood tegen de toenemende invloed van remonstranten. De ‘glorie van Dordt’ (1618/1619) heeft hij echter niet meer mogen smaken. Deze studie over de veelzijdige werkzaamheid van Fontanus verschijnt vier eeuwen na diens ‘godzalig sterven’ in Arnhem. Met dit boek hebben de auteurs de aandacht willen vestigen op deze voorganger: Johannes Fontanus, een even onvermoeibaar als intrigerend verkondiger en verdediger van de gereformeerde religie.
978 90 5625 451 3 ca. 264 blz. formaat 17 x 24 cm uitvoering genaaid gebonden, geheel in kleur nur 688 prijs ca. € 29,95 verschijnt november 2015 isbn
omvang
11
nieuw
wim straathof
Agama Djawa Sunda Het verhaal van een andersdenkende groepering in een overwegend islamitisch land (Indonesië 1964-1971)
978 90 5625 444 5 ca. 160 blz. formaat 14 x 22 cm uitvoering paperback, rijk geïllustreerd nur 692 prijs ca. € 15,– verschijnt oktober 2015 isbn
omvang
12
In het religieuze landschap van het eiland Java, dat grotendeels islamitisch is, neemt de zogenoemde Agama Djawa Sunda-religie – van een bevolkingsgroep die in West-Java woont rond de plaats Ceribon – een bijzondere plaats in. Deze Agama Djawa-beweging is een godsdienstige beweging met eigen gebruiken, wetten en riten, die in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw door de Indonesische overheid gedwongen werd aansluiting te zoeken bij een van de vier grote godsdiensten van Indonesië: islam, christendom, hindoeïsme en boeddhisme. Omdat er getornd werd aan de rechtsgeldigheid van hun wettig gesloten huwelijken, voelden zij zich in hun bestaan bedreigd. Daarom zocht in 1964 de geestelijk leider van deze groep contact met de katholieke gemeenschap van Ceribon, bij wie zij zich aansloten en katholiek werden. Wim Straathof, die van 1964 tot 1971 als katholiek priester bij deze Sundanese groepering werkte, doet daarvan in Agama Djawa Sunda. Het verhaal van een andersdenkende groepering in een overwegend islamitisch land in woord en beeld kleurrijk verslag. Ook gaat Straathof uitvoerig in op de geografische, historische en culturele aspecten van volk en land van het bijzondere en kleurrijke eilandenrijk Indonesië.
nieuw
lodewijk winkeler en jozef wissink (red.)
Jan Olde Rikkert (1929-2009) Priester van de nabijheid Jan Olde Rikkert (1929-2009) was gedurende een lange reeks van jaren pastoor in Zevenaar. In die tijd heeft hij op ieder die hij ontmoette een diepe indruk gemaakt. Al kort na zijn overlijden werd het initiatief genomen om een boek aan hem te wijden. Zo’n boek zou niet alleen persoonlijke herinneringen moeten bevatten, maar ook artikelen waarin zijn optreden als pastor nader werd beschouwd en tegen de achtergrond van kerk en theologie van zijn tijd zou worden geplaatst. Het resultaat is een gemengd boeket van persoonlijke ervaringen en kritische afstand. Dit boek bevat behalve een biografie van Jan Olde Rikkert ook kerkhistorische, spirituele en pastorale reflecties over zijn persoon en werk. Het vormt een hommage aan deze voorganger die voortleeft in de harten van allen die hij nabij is geweest.
978 90 5625 412 4 144 blz. formaat 14 x 22 cm uitvoering paperback nur 700 prijs € 17,50 isbn
omvang
‘Zijn stijl was de stijl van de aanwezige. Iemand die bij je is en je trouw blijft. De levende vertaling van degene aan wie hij zijn leven wijdde. De onnoembare naam van Jahweh. Ik ben er en Ik zal er zijn. Ik ben met je en dat zul je zien. Hij had de gave van het woord, maar meer nog de gave van het “er zijn”…’
reeds verschenen
13
nieuw
ari van buuren
Stemsleutels Bespiegelingen over woord, stem en taal In het begin was het woord. ‘Stemsleutels’ bevat een kleinood aan persoonlijke teksten over de wording van het woord. Het zijn meditatieve mozaïeken, die taal bespiegelen. Wij worden uit en naar stilte geboren. Daartussen spreken we. De stem zoekt een evenwicht in de bedding en stroom van woorden, die ons van den beginne aangereikt worden. Een evenwicht tevens tussen autonomie en heteronomie.
978 90 5625 452 0 ca. 100 blz. formaat 12 x 21 cm uitvoering paperback nur 728 prijs ca. € 15,– verschijnt oktober 2015 isbn
omvang
Stemsleutels toont onderweg een breed spectrum: van Hans Keilsons analyse van Hitlers stem tot bidden bij de schrijn van Johannes de Doper in Damascus, en de Ubuntu-filosofie van bisschop Desmond Tutu. De Zuid-Afrikaanse dichteres Antjie Krog, Rumi en Fairoez inspireerden hem ook. De auteur nodigt uit tot een zoektocht en afstemming van zuivere taal. Hij schrijft taalgevoelig, poëtisch, compact; soms bijna minimalistisch als de muziek van Mompou. Hoe het toch bijna onzegbare te verwoorden? Stemsleutels is goeddeels autobiografisch. Het weerspiegelt ook ervaringen van Ari van Buuren als geestelijk begeleider, gestalt-therapeut en intercultureel consulent. Hij was werkzaam in het onderwijs, de kerk, de psychiatrie en het UMC Utrecht. Een levensthema werd de weg van passie(s) naar compassie, mededogen en onthechting. Dit geschiedde óók door diepe rouw in zijn leven. En hij onderging een riskante neurochirurgische ingreep in het spraakgebied. Dit hersengebied onderzocht de neuroloog Michael Persinger; hij noemt het het spirituele domein van de God Experience. ‘In de wieg van mijn schedel zingt het / ontbrandt het’ dicht Antjie Krog. In zo’n perspectief valt Stemsleutels te lezen. Zouden de lezers dit niet op eigen wijze kunnen vervolgen?
14
nieuw
aaltje dekker
La Tulipe invincible Le motif de la tulipe dans la littérature française particulièrement au XIX e siècle Hoewel bloemen incidenteel een rol spelen in de Franse literatuur, was van een dominante rol van een bloem geen sprake. Het onderzoek van Aaltje Dekker heeft aangetoond dat de tulp hierop een uitzondering vormt. Zij stelde vast dat veel Franse schrijvers in hun werk van deze bloem gebruik hebben gemaakt. Aan de hand van het werk van deze schrijvers heeft ze geconstateerd dat het gebruik van de tulp als beeld in de literatuur in de loop van de tijd aan veranderingen onderhevig was. De gebeurtenissen in ‘Holland’ – de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden – in de jaren 1636-1637, waarbij een ongebreidelde speculatie in tulpenbollen tot een financiële crisis voerde, kregen overal aandacht, ook in Frankrijk. Maar terwijl in Holland na deze crisis de tulp alleen als handelsartikel nog aandacht kreeg, deed de tulp in Frankrijk in de 17de eeuw zijn intrede in de literatuur. In eerste instantie was er sprake van een lofzang op deze bloem en tegelijk moraliserende kritiek ten aanzien van lieden die een obsessie voor tulpen hadden: tulipomanie. In de 18de eeuw nam het aantal auteurs dat het motief van de tulp gebruikte af. In de 19de eeuw was de opkomst van het cliché van grote invloed op de Franse literatuur. De tulp blijkt een cliché bij uitstek en veel auteurs maken daar dankbaar gebruik van. Het motief van de tulp in het werk van Franse schrijvers bereikt in deze eeuw zijn hoogtepunt. In de 20ste eeuw en ook nog daarna verplaatst het gebruik van het tulpmotief zich naar andere kunstvormen en naar het werk van schrijvers in andere, veelal Engelstalige, landen.
978 90 5625 450 6 16 x 24 cm omvang ca. 396 blz. uitvoering genaaid gebrocheerd nur 396 prijs ca. € 24,95 verschijnt december 2015 isbn
formaat
La Tulipe invincible verschijnt in het Frans, met een samenvatting in het Nederlands en in het Engels.
15
eerder aangebo-
stephan van erp
De onvoltooide eeuw Voorlopers van een katholieke cultuur
978 90 5625 423 0 ca. 120 blz. formaat 12 x 20,5 cm uitvoering paperback nur 700 prijs ca. € 13,95 verschijnt oktober 2015 isbn
omvang
Het katholicisme in Nederland is marginaal en kwetsbaar geworden. Velen hebben het de rug toegekeerd en zoeken hun heil buiten de kerk. Dat roept binnen de kerk de vraag op wat te doen: aanpassen aan de huidige tijd, zodat meer mensen zich opnieuw engageren, of gewoon stug doorgaan met een geïsoleerde, maar trotse restkerk? Het eerste leidt tot een verarming van de katholieke cultuur, het tweede tot wereldvreemdheid. Is er een andere weg? Die weg is misschien wel gewezen door katholieken die te midden van de hectische gebeurtenissen van de 20ste eeuw hun geloof een nieuwe vorm gaven. Getekend door de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog, ontdekte de Britse soldaat David Jones het katholicisme via het sacramentele karakter van de kunst. In de crisisjaren startte de Amerikaanse journaliste en bekeerlinge Dorothy Day een sociale beweging die voor armen en daklozen zorgde. Zelf gevormd door een verstarde denktraditie, ontwierp de Vlaamse dominicaan Edward Schillebeeckx een theologie van de humaniteit. Zo zijn er meer voorbeelden: schrijvers, denkers en doeners die hun leven tot teken hebben gemaakt van wat zij als Gods aanwezigheid hebben ervaren. Deze ontwikkelingen zijn aan de kerk niet voorbijgegaan. Op het puin van twee wereldoorlogen ontwikkelde zij tijdens het Tweede Vaticaans Concilie een visie op geloof dat in een gebroken wereld tekenen ziet van Gods barmhartigheid. Dit essay gaat over de toekomst van de katholieke cultuur. De auteur ziet het katholieke project dat in de 20ste eeuw is begonnen, als een belofte en een opdracht.
De onvoltooide eeuw verschijnt als aflevering 103.3 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap en is tevens het jaarlijkse Thijmessay.
16
Stephan van Erp is professor fundamentele theologie aan de Katholieke Universiteit Leuven en voorzitter van de wetenschappelijke raad van het Thijmgenootschap.
nieuw
rudi te velde (red.)
Tussen geloof en ongeloof Religie en geloof in een seculiere wereld ‘Religie zonder God’, ‘de bijbel voor ongelovigen’, een ‘kerkdienst voor atheïsten’ – niemand kijkt er meer vreemd van op. Religieus (bezig) zijn zonder uitdrukkelijk in God te geloven is een fenomeen dat bij onze tijdgeest lijkt te horen. Het traditionele onderscheid tussen ‘gelovigen’ en ‘ongelovigen’ is aan het vervagen. Het is waar: mensen hebben massaal afscheid genomen van het geloof van hun (voor)ouders en gebroken met kerk en christendom. We leven in een ‘geseculariseerde’ samenleving. Maar de behoefte aan geloof en spiritualiteit is blijkbaar niet verdwenen. Dat je niet gelooft in een God, maakt je nog niet per se tot een ‘atheïst’ die ook elke vorm van spiritualiteit vaarwel heeft gezegd. Hoe moeten we dit grijze tussengebied tussen geloof en ongeloof duiden? Wat heet nog ‘geloven’ als we niet langer in God geloven? Gaat het nieuwe geloven niet mank aan vormloosheid, gaat er niet iets wezenlijks verloren bij alle nadruk op beleving en gevoel? Verliest de hedendaagse spiritualiteit zich niet te zeer in het innerlijke, zodat de politiek en de samenleving buiten schot blijven? Hebben gezag, traditie, institutie helemaal afgedaan? Belangrijke vragen, die vanuit verschillende disciplinaire benaderingen – theologisch, filosofisch, sociologisch, psychologisch e.d. – aan de orde gesteld worden in de bijdragen van dit boek.
978 90 5625 453 7 ca. 120 blz. formaat 12 x 20,5 cm uitvoering paperback nur 700 prijs ca. € 13,95 verschijnt december 2015 isbn
omvang
Tussen geloof en ongeloof bevat bijdragen van Stephan van Erp, Herman Westerink, Theo de Wit, Désanne van Brederode, Erik Sengers, Thomas Quartier, Damiaan Meuwissen en Rudi te Velde.
Tussen geloof en ongeloof verschijnt als aflevering 103.4 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap.
17
nu tweede druk
recent verschenen
ton crijnen
stephan de jong
Kardinaal Ad Simonis – kerkleider in de branding
Lof der eenzaamheid Over een oude menselijke waarde
Een biografie In dit ruim 600 pagina's tellende boek, onder andere gebaseerd op tientallen openhartige gesprekken met de kardinaal zelf en met vele andere betrokkenen en deskundigen, vertelt Ton Crijnen het levensverhaal van een man die als bisschop en aartsbisschop aan het roer stond van de katholieke kerk in ons land, in een tijd van ontkerkelijking en polarisatie. Daarmee is dit boek tevens een overzicht van een halve eeuw roerige kerkgeschiedenis. ‘Boeiende biografie van kardinaal Simonis geeft een evenwichtig beeld’ – Elsevier
‘Treffende karakeristieken. (...) De lof der eenzaamheid klinkt hier zo krachtig, dat ze bijna een oproep wordt haar ook in je eigen leven een plaats te geven. Zo kan dit informatieve boek de lezer ertoe brengen creatiever met zichzelf om te gaan.’ – NBD Biblion ‘Een mooi en fijngevoelig boek ter bespreking in kringen of natuurlijk om gewoon in je eentje te lezen en je erdoor te laten inspireren.’ – Woord & Dienst
‘Prachtig geschreven – Friesch Dagblad ‘De auteur is erin geslaagd de emeritus aartsbisschop van Utrecht door te zagen en toch heel te laten’ – rkk.nl isbn 978 90 5625 424 7 • 592 blz. + 16 blz. illustraties € 39,50
isbn 978 90 5625 408 7 • 130 blz. € 15,–
recent verschenen
recent verschenen
recent verschenen
marjolein steenveld
jan bank en vefie poels
jan willemsen
De odyssee van de Vita Pugna
Culturele confrontaties
Het Heilige Land van Piet Gerrits
Reizen met Heracleitos
Godsdienst, kerken en oorlog
Kerkelijk kunstenaar in Nederland en Palestina
Dit is het verhaal van de rijnaak Vita Pugna die een schier onmogelijke reis moesten afleggen van Nederland naar Italië over de grote Europese riveren en drie zeeën. Een kleine odyssee vol schoonheid en ontberingen. Met gevoelens van twijfel over zin en noodzaak, over balanceren tussen plichtsgevoel en eigenbelang. Met bijzondere ontmoetingen ook, waaronder met Heracleitos die op het eiland Lesbos ‘aanmonsterde’. Een verhaal dat niet alleen over overleven gaat, maar vooral over wat het betekent om in leven te zijn.
De herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog was voor de historicus Jan Bank aanleiding voor een veelomvattende analyse van de rol die religie en kerken spelen bij oorlogen – niet alleen bij de ‘Grote Oorlog’, maar ook nu nog bij de grote conflicten in het MiddenOosten.
Boeiende beschrijving van het veelbewogen leven en indrukwekkende werk van de kunstenaar die aan de wieg stond van het voormalige Bijbels Openluchtmuseum De Heilige Landstichting. Geïllustreerd met vele schitterende kleurenaf beeldingen.
isbn 978 90 5625 438 4 • 120 blz. € 13,95
isbn 978 90 5625 441 4 • 72 blz. € 12,50
isbn 978 90 5625 432 2 • 384 blz., incl. 32 blz. kleurenillustraties € 19,50
Bestellijst najaar 2015 isbn 978 90 5625 … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx. … exx.
445 2 446 9 385 1 449 0 455 1 443 8 454 4 447 6 451 3 444 5 412 4 452 0 450 6 423 0 453 7 424 7 408 7 438 4 441 4 432 2
Salemink, Op de rug van de tijger Carpaij en Carpaij, Koning in het tussengebied Verhalen van een levende Begheyn sj (red.), Frans van der Lugt sj, 1938-2014 Josephine Woldring e.a. (red.), Horen, zien, beleven Van den Beld, Het andere gezicht van de kerk De levensgang van Ton Baeten Schram, Weg van het midden Janssen & Van Manen, Johannes Fontanus (1545-1615) Straathof, Agama Djawa Sunda Winkeler en Wissink (red.), Jan Olde Rikkert (1929-2009) Van Buuren, Stemsleutels Dekker, La Tulipe invincible Van Erp, De onvoltooide eeuw Te Velde (red.), Tussen geloof en ongeloof Crijnen, Kardinaal Ad Simonis De Jong, Lof der eenzaamheid Steenveld, De odyssee van de Vita Pugna Bank en Poels, Culturele confrontaties Willemsen, Het heilige land van Piet Gerrits
Boekhandel
...................................................................................
Aansluit/ordernummer Plaats
ca. € 19,50 ca. € 19,50 ca. € 45,– ca. € 12,50 ca. € 25,– € 19,50 € 19,95 ca. € 19,50 € 29,95 ca. € 15,– € 17,50 ca. € 15,– ca. € 24,95 ca. € 13,95 ca. € 13,95 € 39,50 € 15,– € 13,95 € 12,50 € 19,50
................................................................
...........................................................................................
Uitgeverij Valkhof Pers Postbus 1391 • 6501 bj Nijmegen Mr Franckenstraat 15 • 6522 ab Nijmegen • t (024) 360 7250 • f (024) 360 3269 • e
[email protected] • i www.valkhofpers.nl
Verkoop/distributie België Maklu-distributie Somersstraat 13-15 • b – 2018 Antwerpen • t + 32 (03) 231 2900 • f + 32 (03) 233 2659 • e
[email protected] • i www.maklu.be
