Uit het LeidenPanel Vuurwerk(overlast) Ongeveer een kwart van de Leidenaren steekt vuurwerk af met oud en nieuw

23 december 2015 Week 52, Jaargang 23

Vuurwerkvrije zones De gemeente Leiden heeft voor de jaarwisseling 2015/2016 acht vuurwerkvrije zones aangewezen. Het doel is om gevaar, schade en overlast van vuurwerk te voorkomen en mens en dier te beschermen. Acht zones Het gaat om Polderpark Cronesteyn, de Leidse Hout, Park Merenwijk, Stevenshofpark, Park Kweeklust, Park Hooghkamer, Bos van Bosman en het gebied rondom het dierenasiel. Afsteektijden Het afsteken van vuurwerk is alleen

Uit het LeidenPanel

toegestaan op oudejaarsavond tussen 18.00 uur en 02.00 uur ’s nachts. Gevaarlijk en hinderlijk Het afsteken en opslaan van zwaar, illegaal vuurwerk is zeer gevaarlijk en hinderlijk. Ook dit jaar is hier weer extra aandacht voor. Zwaar illegaal vuurwerk en overlast melden Vermoed u dat iemand in het bezit is van illegaal vuurwerk of leidt het afsteken van vuurwerk tot overlast, dan kunt u dit melden bij de politie (0900 8844) of bij Meld Misdaad Anoniem (0800-7000).

Betaald parkeren per 1 januari

Vuurwerk(overlast) Ongeveer een kwart van de Leidenaren steekt vuurwerk af met oud en nieuw.

is voor­stander van het instellen van (meer) vuurwerkvrije zones in de gemeente. www.leiden.nl/leidenpanel.

Bijna iedereen steekt siervuurwerk af en veertig procent (ook) knalvuurwerk. Dit blijkt uit twee enquêtes van het digitale LeidenPanel, begin 2015. De helft van de mensen ervoer vorig jaar geen overlast van vuurwerk, veertig procent een beetje en tien procent veel. Men ergert zich vooral aan het afval de geluidsoverlast. Een meerderheid van de Leidenaren

Heeft u overlast gehad van vuurwerk? JA, VEEL

JA, EEN BEETJE

NEE, GEEN

Waterbeheer

Overdracht polders aan Rijnland Vanaf 2017 draagt de gemeente Leiden het beheer van zeven polders over aan het Hoog­heemraadschap van Rijnland. Met de overdracht wordt de uitvoering van en de verantwoordelijkheid voor het waterbeheer eenduidiger en doelmatiger. Zeven polders in 2017, drie al in 2013 In 2017 worden de volgende zeven polders overgedragen: Schuttersveld, Wijkpark Stevenshof, Pesthuispolder

Noord en Zuid (park Kweeklust) en het poldergebied gelegen aan de Besjeslaan, de Telderskade en de Van Vollenhovenkade. In 2013 waren al de polder in de Merenwijk (onderdeel van de Broek en Simontjespolder), de Slaaghpolder en de polder in het Lammen­schans­ kwartier over­gedragen.

Nieuwe parkeerautomaten Op 1 januari 2016 start het betaald parkeren in de Maredijkbuurt, Vreewijk, Transvaal I en II, Tuinstadwijk, Professorenwijk, Burgemeesterswijk, en Rijndijk­ buurt inclusief Hoge Rijndijk. Op straat is het al te zien: er zijn nieuwe parkeerautomaten geplaatst en bordjes die verwijzen naar de dichtstbijzijnde automaat. Ook staat daar de belcode voor mobiel parkeren op vermeld. Vuurwerkkap en parkeercontrole Op de nieuwe parkeerautomaten zit nu een vuurwerkkap. Deze worden op zaterdag 2 januari verwijderd. Op 1 januari kunnen bezoekers van de betreffende wijken dus geen parkeerkaartje kopen. De parkeercontrole houdt daar rekening mee. Bent u vergunninghouder? Zorgt u er dan voor dat uw vergunning uiterlijk zaterdag 2 januari zichtbaar in uw auto ligt. Meer informatie Kijk op www.leiden.nl/uitbreidingbetaald-parkeren. Of bel naar de gemeente, tel. 14 071, optie 1 (Woonomgeving).

Maak een top 3

Vondst van de week

O.a. reisdocumenten, geboorteaangifte

Sluiting gemeente feestdagen

Erfgoed Leiden en Omstreken publiceert wekelijks een Vondst van de Week, ofwel #VVDW, op de website.

Het stadhuis en Stadsbouwhuis sluiten op 24 en 31 december om 17.00 uur en zijn op 25, 26 december en 1 januari dicht. Hierdoor duurt de aanvraag van uw reisdocument langer. Zelf regelen of afspraak maken kan via www.leiden.nl/loket. Voor de aangifte van een geboorte geldt het volgende: • geboorte op 24 december, aangifte

op maandag 28 december. • geboorte op 31 december, aangifte op maandag 4 januari • geboorte op 1 januari, aangifte op dinsdag 5 januari. Kijk voor informatie op www.leiden.nl/geboorte.

In deze rubriek doen de erfgoed­ experts verslag van opmerkelijke vondsten en ervaringen. Top 3 In het Erfgoed Leiden jaarverslag 2014/2015 willen wij een top 3 van de leukste, meest interessante en/of belangrijkste VVDW opnemen. Hoe meedoen? • kijk op www.erfgoedleiden.nl/ nieuws/vondst-van-de-week en kies er drie uit • mail de top 3 naar [email protected] • insturen kan t/m 8 januari 2016

Openingstijden Foto: John van Brussel

Erfgoed Leiden

Aanmelding jeugdkampioenen Vrijdagmiddag 12 februari 2016 staat volledig in het teken van jonge Leidse sporters. Dan worden de jeugdkampioenen gefeliciteerd met hun mooie sportieve resultaten in het afgelopen jaar. Helpt u mee

de jeugdkampioenen opnieuw in het zonnetje te zetten? Meld jonge sporters die nationaal kampioen zijn geworden óf eremetaal behaalden op een EK of WK aan bij Rick Smit: [email protected] of tel. (071) 5163837. Dit kan tot 31 december 2015.

In de kerstvakantie is de studiezaal van Erfgoed Leiden en Om­streken aan de Boisotkade 2a alleen op maandag en dinsdag open.

Op 24 en 31 december is de studiezaal gesloten. Op www.erfgoedleiden.nl vindt u onze reguliere openingstijden.

Afspraak via digitaal loket

U vindt ze voortaan op www.rijksoverheid.nl.

Uitgifte ligplaatsen Er zijn weer ligplaatsen voor pleziervaartuigen beschikbaar.

Minder formulieren Vanaf 1 januari 2016 zijn de formulieren voor legalisatie van garant­ stelling en/of logiesverstrekking niet meer verkrijgbaar bij de informatiebalie stadhuis.

Pleziervaartuigen

Verhuizing Een verhuizing kunt u zelf doorgeven via DigiD. Geen DigiD? Print dan het adreswijzigingsformulier van onze website en stuur het ingevuld naar de gemeente Leiden, postbus 9100, 2300 PC Leiden of breng het langs bij de informatiebalie op het stadhuis.

De uitgifte van de vergunningen gebeurt op basis van een wachtlijst. Vanaf 1 t/m 17 januari is de lijst met beschikbare ligplaatsen en informatie over de procedure te lezen op www.leiden.nl/ligplaatsen. U kunt de formulieren en lijst met beschikbare plekken ook inkijken en invulllen bij de balies 1 en 2 van het Stadsbouwhuis, Langegracht 72. Vragen? Bel het servicepunt, tel. 14 071.

Energie Vanzelfsprekend gaat de gemeente Leiden zich samen met inwoners en partners in de stad volop inzetten om de uitstoot en het energieverbruik te laten zakken. 2. Meer gebruik van duurzaam opgewekte energie Samen met de regio willen we realiseren dat in 2020 20 procent van de in de regio verbruikte energie duurzaam is opgewekt, lokaal dan wel regionaal. • Leiden is aangesloten op het Rotterdamse warmtenet om de warmtevoorziening verder te verduurzamen. • Als gemeente wekken we zelf duurzame energie op. • Zonnepanelen bevorderen door een lening via de duurzaamheidfondsen. • We ondersteunen wijkcollectieven die duurzame energie opwekken. • We zorgen dat in de regio veel meer duurzame energie wordt opgewekt.

Ook willen we als stad met de regio voorop lopen in het opwekken en gebruikmaken van duurzame energie. Daarnaast zien we een uitdaging in het verduurzamen van de Leidse gebouwen, ook al omdat we te maken hebben met veel historische be­bouwing. Ten slotte willen we naast een faciliterende, verbindende en aanjagende rol in de energietransitie, ook een voorbeeldrol vervullen. Daar zetten wij dan ook stevig op in.

Dit gaan we doen: 1. Meer energie besparen We willen een besparing realiseren van 1,5 procent per jaar in het totale energieverbruik van heel Leiden. • Er komt maatwerkadvies voor woningeigenaren om woningen energiezuiniger te maken. • De subsidieregeling voor energiebesparende investeringen in de woning wordt voortgezet. • We maken afspraken voor verduurzaming met woningbouwcorporaties. • We ondersteunen buurtinitiatieven zoals de ‘Zeeheldenbuurt op weg naar Energieneutraal’. • Scholen, sportgebouwen en buurthuizen worden energiezuiniger gemaakt.

Du

ik Ene rbru ve g Voorbeeldr r g

raa

tev

aatwerk M

W arm

Re du t

ne

gs

in

m

ar

w

m

de

ie

urz aa

on

bedrijfssectoren en twee bedrijventerreinen een plan van aanpak voor verduurzaming. • Innovatieve duurzame initiatieven kunnen (financiële) ondersteuning krijgen van de gemeente. ‘Duurzaamheid gaat vooral om doen’ “Duurzaam ondernemen is nog geen automatisme. Maar het is zeker mogelijk, ook in de horeca. Duurzaamheid gaat vooral om doen, en niet over praten. Er kan heel veel. Denk aan LED-verlichting, duurzame apparatuur en materialen, geen terrasverwarming en beperkt energiegebruik. Slim in­kopen bespaart je geld en zorgt ervoor dat je minder afval hebt. We zijn nu 2,5 jaar open en bewijzen dat het kan. Durf te investeren!” Bart van Leeuwen en Bianca van Went, restaurant Logica, Stille Rijn 11

Klimaatadaptatie Klimaatverandering kan grote gevolgen hebben: wateroverlast, droogte, bodemdaling en langdurige hitteperiodes. Het rapport ‘Climate Proof Cities’ toont aan dat klimaatverandering geen ver-van-ons -bed-probleem is. Het klimaatbestendigheid van steden kan het meest efficiënt worden vergroot door relatief kleine en lokale maat­regelen te nemen. Dit willen we samen met inwoners en bedrijven doen door de stad vergroenen en te ontstenen en met innovatieve oplossingen te komen. Dit is een nieuw thema in de Duur­ zaa­mheidsagenda. Door samen te werken met andere gemeenten, water­schappen en vooral inwoners en bedrijven kunnen we meer kennis en ervaring opbouwen en een effectieve aanpak van klimaat­ verandering ontwikkelen. Dit gaan we doen:

RA

me CH

n

T

Kop

ers

BE

ELD

Broe

RO

L

dplaa t

s

lop

f

ING

dse Lei

to

YCL

De

ds

REC

ECONOMISCHE KANS

1. Waterbestendige stad • In beeld brengen waar waterproblemen zich in de toekomst kunnen gaan voordoen. • Samen met andere (Europese) steden en waterschappen nieuwe

methoden ontwikkelen om hevigere regenval in bebouwde gebieden het hoofd te bieden. • Op verschillende plekken pilots uitvoeren om waterproblemen op te lossen en te voorkomen. 2. Klimaatrobuuste stad • Gevolgen en knelpunten van klimaatverandering voor Leiden en de regio in kaart brengen en onderzoeken hoe we hierop kunnen inspelen. • De conclusies van de analyse vertalen in een uitvoeringsplan klimaatadaptatie.

Duurzame Y

LE

VA L

EC O

keuken

CA

ter ot

er

therm

IEK

Du

h

Energ ie en m e bebouwin

W arm

NT

E HOR

Verduur

Frank de Wit

RE

va tie

2. Inwoners ‘vergroenen’ mee • Subsidies voor groene daken en het stimuleren van geveltuinen en vergroening van tuinen. • Groene buurtinitiatieven, zoals kweektuinen worden omarmd en mogelijk gemaakt.

UR

e ern

NC

OR

1. Uitbreiding en verbinding van groen voor biodiversiteit en recreatie • Aanleg van het groene ecologische en recreatieve netwerk met onder andere het Singelpark, groene

Aardwarmte

sv

e geo

CO

d on

Duurzaam ondernemen

Diep

2. Transitie naar circulaire economie • In de periode 2016-2020 komt er voor minimaal twee

Dit gaan we doen:

fietsroutes, een groenere en toegankelijke Oostvlietpolder en Leidse Ommelanden. • Samen met partners zoals NCB Naturalis, inwoners, etc. het ecologisch netwerk in beeld brengen. • Samen met inwoners en partijen, zoals het Zuid-Hollands Landschap, het groen en water in de stad beter inrichten en beheren. Zoogdieren, vogels, bijen en vissen krijgen speciale aandacht.

Biodiversiteit is het centrale uitgangspunt bij de aanleg en het beheer van openbaar groen en water. En met behulp van een ecologisch en recreatief web van verbindingen en plekken wordt het stadsgroen verbonden met de gebieden in de Leidse Ommelanden. Dit levert een rijke en gezonde biodiverse stad op voor en door de inwoners, ondernemers en instellingen in de stad.

armte

ad

1. Duurzaam ondernemen vanzelfsprekend • De gemeente neemt het voortouw bij de opzet van een netwerk duurzaam ondernemen.

Biodiversiteit gaat over meer dan veel verschillende soorten flora en fauna; het gaat ook om de samenhang van soorten met elkaar en met hun omgeving. Deze zogeheten ecosystemen leveren ‘producten en diensten’ die onmisbaar zijn voor mensen, zoals schone lucht, waterberging, opvang van CO2, bestuiving van ons voedsel en ruimte voor ontspanning.

Restw

St

Dit gaan we doen:

bit m

De gemeente neemt zelf een voorbeeldrol in en faciliteert en stimuleert koplopers in de regio door een sterk netwerk en gedegen beleid op te zetten.

za ngsitie Hiesistorisc

• Ondernemers worden door maatwerk en advies geholpen bij duurzaamheidvraagstukken rondom energie, mobiliteit en afval. • Er komt een jaarlijkse duurzaamheidsprijs voor Leidse ondernemers. • Gratis energiescans voor horecabedrijven en later ook andere sectoren. • De gemeente heeft de eigen bedrijfsvoering verduurzaamd. Bij aanbestedingen wordt duurzaamheid een substantiële factor.

Duurzaam ondernemen vergroot de concurrentiekracht van ondernemers, onder andere door besparing op energie en grondstoffen. En duur­ zame innovatie zorgt in de stad voor nieuwe bedrijvigheid en versterking van onze kenniseconomie.

Zonneenergie

elen

klimaatadaptatie.

mh zaa eidsa ur

Zonnepan

Bij duurzaam ondernemen gaat het niet om één inhoudelijk thema, maar om de manier waarop de economische sector omgaat met de duurzaamheidsthema’s energie, afval, mobiliteit, biodiversiteit en

VO

orz evo ien gi l Energietran i o

Biodiversiteit

ct ie

Energie

Duurzaam ondernemen

inn o

Ludo van Oyen, voorzitter EnergiekLeiden

3. Gemeente gaat voorop in energietransitie De gemeente Leiden geeft zelf het goede voorbeeld. • In 2020 is de gemeentelijke organisatie CO2-neutraal. Wi nd ene • Duurzaamheidsmaatregelen rgi e moeten jaarlijks 1,5% Warm tenet energiebesparing op minimaal 25% van vastgoedobjecten ling ierege Subsid van de gemeente opleveren. g sla op • De organisatie koopt volledig de ou ‘groen’ in. -k te m ar W

Gr on

‘Keerpunt in Leidse politiek’ “Leiden Duurzaam 2030 en de Duurzaamheidsagenda 2016–2020 zijn onmiskenbaar een prachtig keerpunt in de Leidse politiek. Zij bevestigen de vastberadenheid van dit stadsbestuur om nu werkelijk ernst te maken met het realiseren van energiebesparing en duurzame energieproductie. Heel graag leveren wij onze toegewijde bijdrage daaraan.”

DUURZAAM LEIDEN



Duurzaam Leiden Afvalstromen

variëteit en héél veel bijensoorten. Dat past perfect in een tijd dat stads­ landbouw & biologische producten de trend zijn.”

Grondstoffen worden steeds schaarser. Recycling is alleen dáárom al verstandig. Leiden doet het voor een dicht­bebouwde historische stad met een afvalscheidings­percentage van 35% nu niet slecht. Maar met goede samen­­ werking met stadspartners, communicatie en educatie kunnen er fundamentele stappen worden gezet om dit percentage fors te verhogen.

Biodiversiteit it Bijen ite l

Wijk­ en

C B e ircu w u lair s t w e economie ordi n g Beter scheiden

WATERFAUNA

Natuurwaarden Planten

SAMENH

en

0 kilogram

AN

atief web re Leefgebied

Bedr

U

F

Groene buurtinitiatieven

Inwoners IK

BR

A F VA L

Axel Möltgen, Leidse Milieuraad

GE

tu

gr ur oe w nin in g st

ER ssa g H ma Scheidingsgedra Bio Kunststofinzameling

1. Minder afval: • Bevorderen van de circulaire economie en initiatieven die gericht zijn op hergebruik van materialen.

T

Or

‘Omgekeerd inzamelen goede stap’ “Ik merk dat de ambities van de gemeente Leiden voor het thema afval hoog zijn. De pilot met de omgekeer­ de inzameling is bijvoorbeeld een goede stap. Het is belangrijk dat we afval zien als grondstof, beter gaan scheiden en veel zorgvuldiger omgaan met afval.”

Afvalstromen

Dit gaan we doen:

Na

Ve r

3. Minder restafval • Scheidingsgedrag wordt gestimuleerd door ‘omgekeerde inzameling’. Vanaf 2017 wordt daar mee gestart. • Het systeem van aanbieden en inzamelen van grofvuil wordt verbeterd. • Meer containers voor plastic afval.

• Aantal inleverpunten van chemisch afval en elektrische apparaten wordt uitgebreid. • Afspraken met ondernemers over afvalpreventie.

ijven

EX T I E L rt pa Ta GF

en ganism

vereniging urt

Stads groen

rec

'Toename van biodiversiteit in Leiden kan!' “Ondanks onze dichtbevolkte, volle stad is er nog veel ruimte voor natuur en daarmee voor toename van de biodiversiteit. Het zou fantastisch zijn als Leiden in 2020 de mooiste bijen­ stad van Nederland is. Dan heb je dus veel bloeiende planten in een grote

Ecolo g ing

h isc

er Wat berg

e Sing lpark

bu cosystemen E en

io en faunB divers a r lo G Insecten a

ge Vo

Samen met de horeca en evenemen­ ten­organisators wordt gekeken hoe voedselverspilling kan worden terug­ gedrongen. En we gaan ‘Om­gekeerd inzamelen’: gewenst afval – herbruik­ bare grondstoffen - wordt opge­haald en ongewenst afval moet worden weggebracht.

Inzamelingslocaties papier, glas, metaal, kunststof, karton OMGEKEERD INZAMELEN

Peter van den Akker, ambassadeur Zuid-Hollands Landschap

3. Biodiversiteit als uitgangspunt • Bij projecten en beheer worden aantrekkelijke planten voor bijen aangeplant en natuurlijke oevers aangelegd. Slim maai- en snoeibeleid bevordert de biodiversiteit. • Informatie over biodiversiteit in de stad wordt beter, aantrekkelijker en toegankelijker.

2. Minder zwerfafval • Educatieprojecten en campagnes over het gewenste gedrag. • Preventieve maatregelen ter bestrijding van zwerfafval.

Leiden Duurzaam 2030

Samen pakken we door! de Nieuwe Energie en de onder­ steuning van initiatieven zoals de ‘Zeeheldenbuurt op weg naar Energieneutraal’ zijn al mooie ontwikkelingen opgestart. Ook zetten we ons in voor een klimaatneutrale gemeentelijke orga­ nisatie in 2020, daarmee willen we het goede voorbeeld geven. In 2016 vinden enkele stadsbij­ eenkomsten plaats over deze duurzaamheidsthema’s. U bent van harte welkom om uw ideeën hierover met ons te delen tijdens deze. Samen kunnen we nu echt door pakken! Kijk op www.leiden.nl/duurzaam2030 voor meer duurzaamheid.

Duurzame Mobiliteit Goede bereikbaarheid hoeft niet ten koste te gaan van duurzaamen leefbaarheid. Leiden scoort dankzij het hoge fietsgebruik nu al bovengemiddeld op duurzame mobiliteit. Maar onze ambitie vraagt om meer actie. Leiden moet nog meer fietsstad worden! Kansen zijn er ook voor elektrisch vervoer, innovatieve ontwikkelingen zoals rijden op waterstof, schoner openbaar vervoer verduurzaming van de stadsdistributie en het bevorderen van deelautogebruik. Dit gaan we doen:

Anneke van Veen, Ambassadeur Water, Vereniging gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling

oer

Duurzame mobiliteit erv

C

sch v

e on uz

Du

M ilie

d sta

ktri Ele OF

DST BRA N

DEELAUT OG

eid rh

it te

DISTRIBUTIE­ SYSTEEM

N

KE

EK

o

ut

ela OPENBAAR VERVOER

PL

Forensen

em zam obili ur ER

Fietsinfrastructuur De

Verharding ‘groen’ Bod e

Bereikba a



n

MH ZAA EID UR

efbaarhei Le

DU

n

e

PARK & WALK­ KLIMAAT DUURZAME STADSDISTRIBUTIE

E RK PA

O v e r s t ro m i n g

Busnet

tse

b e e l d p ro j e c t e n

Klimaatbestendigheid

aling md

HITTE-EILANDEN

LOPEN

Fie

‘blauw’ en

F

d

P ROO

TIES

voor

el

CI

he

maatadapt Kli at

ie

isc

ogte ro

on

D

en

KL IM

E AT

TR TTES ESS HI

Niki Sie, Sustainmobility

2. Schonere lucht, betere gezondheid • In 2016 neemt de gemeente een besluit over voortzetting en mogelijke uitbreiding van de centrum milieuzone. • Meer publieke laadpalen voor auto’s. • Het gemeentelijk voertuigenpark wordt ‘verschoond’.

Fiet s

eroverlast Wat

LIM G NDER IN ine en lokale ma ERA e V l T K atr eg AA

Ic

‘Leiden mag trots zijn’ “Het stenen Lakenplein veran­ dert de komende jaren in een groen Lakenpark. Doordat vanaf de start is nagedacht over klimaatbestendigheid ontstaat een aantrekkelijke woon­om­ geving, waarbij problemen door heftige regenval, en droogte en

Klimaatadaptatie

‘Samenwerken is belangrijk’ “Gemeente Leiden focust onder meer op elektrisch rijden, autodelen en meer fietsgebruik. Hiermee blijft Leiden niet alleen goed bereikbaar, het maakt de stad leefbaarder en duurzamer. Het is voor deze thema’s belangrijk dat organisaties en in­woners goed samenwerken. Wij zien dat dat in Leiden goed gaat.”

• Opwaarderen van de fietsroutes van en naar de regio. Snelle en comfortabele fietsroutes kunnen dan beter concurreren met de auto en het OV, ook op de langere afstanden. • Bevorderen deelautogebruik.

1. Verschuiving naar duur­zame en slimmere mobiliteit • Faciliteren van mobiliteit per fiets, OV, elektrisch vervoer en de deelauto. • Leiden is een nog duurzamere fietsstad. • De stallingsmogelijkheden voor fietsen bij de NS-stations en in het centrum worden verder verbeterd. • Stimuleren van het gebruik van (elektrische) fietsen voor forensen en werknemers in de stad.

hittestress zo goed mogelijk worden voorkomen. Leiden kan trots zijn op deze innovatieve samenwerking met Portaal, het ministerie, Rijnland, bewoners en andere partners. Alleen samen maken we de stad futureproof!”

• Aan de slag met campagnes zoals ‘Operatie Steenbreek’ en ‘Vergroen de stad’.

• Prikkelen van bedrijven om over te stappen op duurzame mobiliteit. • Stimuleren van elektrisch vervoer op het water.

K RUI EB

Met u wil ik werken aan een kans­ rijke, leefbare stad voor nu, morgen en straks! Op deze pagina’s leest u wat wij hier samen met de stad over hebben afgesproken. In 2030 willen we (ten opzichte van 1990) 40 procent minder CO2 uitstoten. Dit sluit aan bij de afspraak die eind 2015 gemaakt is tijdens de klimaat­ top in Parijs. De ambities uit de Duurzaamheidsagenda, kunnen we alleen met uw hulp waarmaken. Deze Duurzaamheidsagenda biedt ruimte voor op maat gemaakte initiatieven van buurten en bedrij­ ven. Met de ‘Green Deal Duurzame scholen’, energiescans in de horeca, het zonnedak op het pand van

leiden.nl/duurzaam2030

Mensen gaan naar school, zijn aan het werk, hebben een sociaal leven met familie en vrienden en zijn actief bij verenigingen. Maar niet altijd. Soms lukt het inwoners niet om zaken zelf te regelen en hebben ze hierbij onder­ steuning nodig. Vanuit het eigen netwerk, de gemeente, organisaties of professionals in de stad. Op deze pagina’s leest u meer over de mogelijkheden.

Als het contact stroef loopt

Vertrouwenspersonen De gemeente Leiden doet er alles aan om uw zaken rond werk & inkomen, jeugdhulp en zorg goed te laten verlopen. Toch kan het gebeuren dat er iets mis gaat. Meestal is dat met een goed gesprek met een medewerker van de gemeente, een medewerker van het wijkteam of eventueel een klachtenambtenaar, op te lossen. Mocht dat toch niet lukken dan zijn er onafhankelijke vertrouwens­ personen waar u terecht kunt. AKJ De vertrouwenspersonen zijn werk­ zaam vanuit het AKJ, een landelijke organisatie op het gebied van klachten en advies. Daarmee zijn ze onafhankelijk van de gemeente of andere Leidse instanties. Wat kunnen de vertrouwens­ personen voor u doen? U kunt bij de vertrouwenspersonen

terecht met vragen over de dienst­ verlening van Werk & Inkomen, Jeugdhulp of Zorg (Wmo). Maar ook als u niet tevreden bent over het contact, de samenwerking of de geleverde dienst. De vertrouwenspersonen onder­ steunen u tijdelijk. Zij richten zich op het herstellen van de communicatie tussen u en de dienstverlener, zodat het contact met bijvoorbeeld de Jeugd & Gezinsteams, Sociale Wijkteams en het Werkplein weer gewoon voort­ gezet kan worden. Meer informatie over de werkwijze van de vertrouwenspersonen vindt u op: www.leiden.nl/themas/wmo/ver­ trouwenswerk/.

Jon

Hoe kunt u contact opnemen? Mail naar [email protected] of chat via www.akj.nl. Van maandag t /m donderdag van 16.00-20.00 uur enIn novemb vrijdag van 15.00-17.00 uur is één vanvan versc de vertrouwenspersonen beschikbaarwerkers v om via de chat de vragen te beant­ woorden. De bijeenk eerste hand zijn van jon Belt u liever? Dat kan op werkdagen van 9.00-17.00waarde bi uur naar het AKJ, tel. (088) 555 1000.beleid en d Een vertrouwenspersoon belt u binnen twee werkdagen terug. Goede kl Binnenlopen tijdens het inloopspreek­De jongere uur op maandag van 13.00-15.00 uurmet elkaa in de Bakkerij aan de Oude Rijn 44b/cde hulpver in Leiden. Op maandag 28 decemberzou kunn komt het inloopspreekuur van dede orde ho vertrouwenspersonen te vervallen. goede kli hebben en

Veilig T Of het lozing, eergere Vertrouwenspersonen in de jeugdhulp alle vor Thuis h ners, sl deskun Veilig T onderzo opge­tr bijdrage van de gemeente is een van bij verm de mogelijkheden die het Leidse altijd zi Minimabeleid u biedt.

2015 in cijfers en verhalen

Overstappen tot en met 31 december

Veranderingen sociaal domein in beeld

Collectieve Zorgverzekering Minimabeleid

Per 1 januari 2015 zijn veel taken op het gebied van jeugdhulp, zorg en ondersteuning en werk en inkomen (het zogenoemde sociaal domein) vanuit het rijk overgeheveld naar de gemeente. De gemeente wil graag goed zicht houden op wat zich in de stad afspeelt en wat er nog moet gebeuren om de taken goed uit te kunnen voeren. Daarom is een

rapport gemaakt, dat een beeld geeft van wat er in de afgelopen maanden speelde. Ook zijn er verhalen uit de praktijk verzameld die een duidelijk beeld geven van de veranderingen. Het rapport en de praktijkverhalen zijn onlangs gepresenteerd aan de gemeenteraad. Meer weten? Kijk dan op www.leiden.nl/themas/wmo/actueel/.

DE DOORGEEFPEN JOngerenTeam (JOT) Het JOT helpt jongeren tussen de 12 en 24 jaar met psychiatrische problemen, die niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. Bijvoorbeeld omdat zij zorg vermijden of omdat er onvoldoende continuïteit is in de hulpverlening. Zij zijn werkloos, soms dakloos, gaan niet naar school, hebben geen inkomen of geen/slecht contact met hun ouders of verzorgers. Regelmatig gebruiken ze drugs of alcohol. De stap om zelf hulp te zoeken kan te groot zijn, waardoor zij steeds meer in de problemen komen. Medewerkers van het JOT zoeken deze jongeren daarom actief op, waar ze ook ver­ blijven en helpen hen met diagnostiek, behandeling en praktische hulp. De hulpvraag van de jongere staat centraal. De contacten vinden plaats in de directe omgeving van de jongere; thuis, op straat of op school. Het JOT werkt nauw samen met andere instanties zoals het jeugd en gezinsteam, de Brijder, bureau leerplicht en stichting de Binnenvest. De gemeente geeft het JOT geld om deze jongeren te bereiken en te motiveren voor hulpverlening. Het JOT is een samenwerkingsverband tussen Cardea Jeugdzorg, CuriumLUMC en GGZ kinderen en Jeugd Rivierduinen. Voor meer informatie: www.jotleiden.nl of (06) 25 54 00 49.

LEIDEN VERANDERT

Inwoners met een laag inkomen kunnen gebruik maken van een collectieve zorgverzekering. Samen met zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid bieden de gemeenten Leiden en Leiderdorp een uitgebreid verzekeringspakket voor een lage prijs. U kunt tot en met 31 december van zorgverzekering veranderen.

tel. (071) 5 825 825 of via [email protected].

Geen medische keuring Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid accepteert iedereen, zonder medische keuring. Ook wanneer u een laag inkomen en hoge medische kosten heeft door bijvoorbeeld een chroni­ sche ziekte of handicap kunt u gebruik maken van de collectieve zorg­verzekering.

Leids Minimabeleid De collectieve zorgverzekering met

Wer

Kijk voor andere mogelijkheden op www.leiden.nl/minimabeleid of bel naar 14 071 (maandag t/m vrijdag Vanaf 1 j van 9.00-11.00 uur). huiselijk

Extr

Meer me nieuwe w Landelijk g politiesign gemeld en werkwijze meer meld organisatie

Informatie Op www.gezondverzekerd.nl kunt u eenvoudig berekenen of u voor de verzekering in aanmerking komt. Of neem contact op met de klanten­ service van Zorg en Zekerheid op werkdagen van 8.00-18.00 uur,

Deb

Op vrijda met raad stellingen mannen e

Bemiddelingskosten makelaar Sociaal WijkteamWethoude Verhuurmakelaars mogen sinds een uitspraak van de Hoge Raad géén bemiddelingskosten meer rekenen aan de huurder. Huurders mogen deze bemiddelingskosten zelfs terugeisen bij de makelaar. Dankzij een uitspraak van de Hoge Raad kunnen tienduizenden huurders de bemiddelingskosten terugeisen die zij aan hun verhuurmakelaar hebben betaald. Dit kan tot vijf jaar na dato. Bijzondere bijstand De bemiddelingskosten waren voor­ heen een onderdeel van het bijzon­ dere bijstand pakket. Per 1 november 2015 is dit uit het pakket gehaald. Vergoeding vanuit de bijzondere bij­ stand is dan niet meer mogelijk.

Lening Heeft u deze kosten toegekend gekre­ gen volgens de bijzondere bijstand op basis van een lening? Wij adviseren u dan deze lening af te lossen, zodra u uw teruggeëiste geld ontvangen heeft van de (verhuur)makelaar. Meer informatie Wilt u meer informatie? Neemt u dan contact op met uw klantmanager. Het telefoonnummer is 14 071.

Binnenstad is verhuisd

Zorg & We

Leg

Nieuw bezoekadres: De Pancrat, Middelstegracht 85, 2312 TT Leiden Geopend: maandag, dinsdag, woensdag 9.00-11.00 uur, donderdag Heeft u 13.00-15.00 uur, vrijdag gesloten. king en k lopen? Meer informatie: www.leiden.nl/sociaalwijkteam. Dan kunt gehandic vragen. H Sociaal wijkteam

Binnenstad

De bedra • € 58,73 nemen v



Werk en inkomen

Jeugdhulp

Ondersteuning aan inwoners, met of zonder beperking, die niet gemakkelijk een betaalde baan kunnen vinden.

Jongeren praten mee

emen? f chat via ndag t /m 00 uur enIn november vond in Leiden een bijzondere ontmoeting plaats. Jongeren is één vanvan verschillende jeugdhulporganisaties gingen in gesprek met medeeschikbaarwerkers van jeugd- en gezinsteams en jeugdambtenaren uit de regio. te beantDe bijeenkomst was bedoeld om uit dat jongeren zich gezien en gehoord eerste hand te horen wat de ervaringen voelen. Ook werd besproken hoe sportclubs en scholen kunnen bij­ zijn van jongeren zelf. Dit is van grote 9.00-17.00waarde bij het aanscherpen van het dragen aan een tijdige signalering van 555 1000.beleid en de uitvoering van jeugdhulp. problemen in een gezin. on belt u erug. Goede klik Samenwerken oopspreek-De jongeren en medewerkers spraken Daarnaast waren er veel vragen. -15.00 uurmet elkaar over hun ervaringen met Bijvoorbeeld of gemeenten de inkoop Rijn 44b/cde hulpverlening en over wat er beter van jeugdhulp voor langere tijd willen decemberzou kunnen. Maar ook kwam aan organiseren. En hoe gemeenten nog ur van dede orde hoe belangrijk het is om een beter kunnen samenwerken om de ervallen. goede klik met de hulpverlener te zorg voor 18-plussers goed te regelen. hebben en hoe ervoor gezorgd wordt De jongeren gaven aan dat zij komend

Voor (specialistische) hulp en ondersteuning bij opgroeien en opvoeden.

jaar graag met wethouders van de jeugdhulpregio Holland Rijnland in gesprek willen gaan over de jeugdhulp en de zorg voor jongeren boven de 18 jaar. Jongeren een stem geven De ontmoeting stond niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een ingezette traditie. De regio Holland Rijnland vindt het belangrijk om jongeren in de regio een stem te geven richting beleidsmakers en bestuurders. In de jeugdhulpregio Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegst­ geest, Teylingen en Zoeterwoude.

Veilig Thuis Of het nu gaat over kindermishandeling, verwaarlozing, ouderenmishandeling, partnergeweld, eergerelateerd geweld of financiële uitbuiting, voor en alle vormen van geweld in huiselijke kring is Veilig Thuis het adres waar professionals, maar ook inwoners, slachtoffers en daders terecht kunnen voor deskundig advies en passende hulp. Veilig Thuis kan hulp inschakelen of doet eerst zelf onderzoek. Bij acuut gevaar wordt altijd direct actief opge­treden. Contact opnemen met Veilig Thuis is een van bij vermoedens van huiselijk geweld heeft dus et Leidse altijd zin.

De gemeente Leiden heeft grote waardering voor de enorme inzet van mantelzorgers in de stad. Met de mantelzorgwaardering geven wij inwoners de mogelijkheid om hun mantelzorger eens fijn in het zonnetje te zetten en te bedanken voor alle hulp.

Leiden doet het goed In het rapport 'Vinger aan de pols' van de ANBO, de belangenorganisatie voor senioren, wordt Leiden genoemd als één van de vier gemeenten in Nederland die het goed doen bij de uitvoering van de Wmo.

Gemeenten maken volgens de ANBO te weinig werk van ondersteuning bij het zelfstandig wonen en de infor­matie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) vanuit gemeenten is vaak slecht.

Informatie Op de website www.veiligthuis­ hollandsmidden.nl vindt u meer informatie, bijvoorbeeld over hoe u signalen kunt herkennen en hoe u zelf actie kunt ondernemen. Veilig Thuis is 24 uur per dag (gratis) bereikbaar op: 0800 - 2000.

naar elkaar is geluisterd en de jongeren respect voor elkaar hebben

getoond. Ook benoemde ze het belang van het debat: “We moeten het als volwassenen normaal vinden dat ook jongeren een mening hebben over bepaalde thema’s. Met dit debat wordt hun mening gehoord.” Meer informatie: www.kingfad.nl/

Leges gehandicaptenparkeerkaart

Pancrat, TT Leiden dinsdag, donderdag Heeft u een lichamelijke beperesloten. king en kunt u daardoor moeilijk lopen? Dan kunt u bij de gemeente een gehandicaptenparkeerkaart aan­ vragen. Hiervoor betaalt u leges.

• € 18,00 voor het verstrekken van een duplicaat U bent ook leges verschuldigd als de kaart niet wordt toegekend. Dit is voor tegemoetkoming in de kosten, die de gemeente moet maken om de aanvraag te beoordelen.

De bedragen • € 58,73 voor het in behandeling nemen van de aanvraag

Bijzondere bijstand Inwoners met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm, kunnen in



aanmerking komen voor een ver­goeding voor de leges. U kunt hiervoor een aanvraag in­dienen via www.leiden.nl/minimabeleid. Kies voor de regeling bijzondere bijstand. Informatie Op www.leiden.nl/parkeren vindt u meer informatie over de gehandicaptenparkeerkaart. Of bel naar 14 071.

Rapport 80 gemeenten In het rapport is een balans opgemaakt van 80 gemeenten. Vier gemeenten, waaronder Leiden, voldeden wél aan de onderzochte punten. Het gaat o.a. om: • Het onderzoek binnen de Wmo wordt zo transparant mogelijk uitgevoerd • Een breed pakket aan mantelzorgondersteuning De drie andere gemeenten die het volgens het rapport goed doen met de Wmo zijn: Aalten, De Ronde Venen en IJsselstein.

Foto-expositie in stadhuis

‘Inspirerende vrijwilligers’

"Het houdt niet op. Niet vanzelf"

Op vrijdag 20 november gingen 160 Leidse jongeren met elkaar en met raadsleden in debat. Het debat werd gevoerd aan de hand van stellingen over relaties, seksuele weerbaarheid, het verschil tussen mannen en vrouwen en het aangeven van grenzen.

De mantelzorgwaardering bestaat uit een VVV-bon ter waarde van € 50,- en de Leidse Pas. Op vertoon van de Leidse pas kunnen tal van kortingen verkregen worden bij restaurants, theaters, musea etc. De mantelzorgwaardering kan eens per jaar aangevraagd worden via www.mantelzorgleiden.nl.

Invoering Wmo

Debat King for a Day & WE CAN Young

team Wethouder Roos van Gelderen (Jeugd, is Zorg & Welzijn) gaf aan dat er goed

team.

minder urgente zaken niet direct worden opgepakt. Met extra personeel wordt er op dit moment hard gewerkt om de zaken op de wachtlijst zo snel mogelijk te behandelen.

Zet uw mantelzorger in het zonnetje

Communicatie De communicatie van een flink aantal gemeenten krijgt in het rapport dan ook een dikke onvoldoende.

Extra personeel voor Veilig Thuis-organisaties Meer meldingen door nieuwe werkwijze Landelijk geldt de afspraak dat ook alle politiesignalen bij Veilig Thuis worden gemeld en beoordeeld. De nieuwe werkwijze heeft geleid tot 70 procent meer meldingen bij de Veilig Thuisorganisatie. Hierdoor konden sommige

Voor vragen en onder­steuning op het gebied van begeleiding, zorgen Wmo.

Elf maanden na de invoering van de nieuwe Wmo laat de uitvoering volgens de ANBO vaak te wensen over.

eid

lijkheden abeleid of t/m vrijdag Vanaf 1 januari 2015 kan iedereen bij vermoedens en zorgen over huiselijk geweld of kindermishandeling terecht bij Veilig Thuis.

Welzijn en zorg

Foto: Désiree Rosier

milie oners anuit deze

Leiden Verandert

Afgelopen jaar verscheen in de Stadskrant een serie interviews met vrijwilligers, geschreven door I-doe. De foto’s werden gemaakt door een even inspirerende vrijwilliger, Rob van Hilten. Deze foto’s zijn nu te zien op de foto-expositie in het stadhuis van Leiden. Vrijwilligers in soorten en maten Met één blik op de foto’s wordt meteen duidelijk dat Leiden vrijwilligers heeft in vele soorten en maten. Neem de foto van Desiree; zij haalt zwerfvuil uit de Leidse grachten. Verder zien we Niek als commissaris van de 3 October Vereeniging. Robin helpt gehandicapte kinderen in de manege en Marieke zet zich actief in bij de reddings­ brigade. En dan hebben we natuurlijk nog Eline, de ‘sociaal vaardige ICT

nerd’. Stuk voor stuk inspirerende foto’s van inwoners die doen wat ze leuk vinden en zich hiermee enthousiast inzetten voor en in de stad. Tot eind december én in 2016 Nieuwsgierig? De expositie is tot eind december te zien in het stadhuis. In 2016 is de foto-expositie nog op tal van andere plekken in de stad te bezichtigen. Zie voor de locaties www.i-doe.nl.

Wie ook zijn vrijwillige energie, competenties en talenten wil inzetten, kan kijken op www.i-doe.nl voor de mogelijkheden.

leiden.nl/leidenverandert

Uit de gemeenteraad Leidse tarieven vastgesteld De raad heeft ten aanzien van de tarieven voor Leidse regelingen besluiten genomen. Met ingang van 1 januari 2016 veranderen onder andere de volgende regelingen: • De onroerendezaakbelasting (OZB) voor woningen wordt met 1,5% verlaagd • De rioolheffing wordt met 0,8% verhoogd • De toeristenbelasting gaat omhoog van € 2,- naar € 2,50 • De afvalstoffenheffing wordt verhoogd met 0,8%. Daarnaast wordt voor het ophalen van grofvuil een tarief van € 30,per afspraak ingevoerd. De SP heeft, met steun van CDA, Groen Links en Partij voor de Dieren, een amendement ingediend om het tarief van € 30,- terug te brengen naar € 0,-. Het amendement heeft het na stemming door de raad niet gehaald en dus blijft het tarief van € 30,- van kracht. Ten aanzien van de leges zijn drie moties ingediend die met algemene stemmen zijn aanvaard: • Wanneer bij verhuizing de afvalpas niet is doorgegeven aan de nieuwe bewoner, dan kan er kosteloos een nieuwe pas bij de gemeente worden aangevraagd (Groen Links)

• Het college gaat een onderzoek doen om te verkennen of de groep vrij­ willigers die zich inzet voor kwetsbare groepen en kosteloos een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan kan vragen, verbreed kan worden (PvdA) • Het college gaat onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de tarieven voor evenementen vergunningen meer kosten­

dekkend te maken. (ChristenUnie) De VVD heeft een amendement ingediend om de boete af te schaffen bij het aanvragen van een nieuw rijbewijs na diefstal. Dit amendement is ook met algemene stemmen aanvaard. De vastgestelde tarieven zijn vanaf 1 januari 2016 na te lezen op: www.overheid.nl.

Na een stevig debat tussen wethouder De Wit en de Partij voor de Dieren is het amendement, na stemming door de raad, verworpen. Kijk voor meer informatie op: www.leiden.nl/duurzaam2030.

om een milieuzone in te stellen voor vervuilende brommers, scooters en boten. De andere motie verzoekt het college om in gesprek te gaan met ondernemers om maatwerk­ afspraken te maken over onder andere verwarming boven openstaande winkel­deuren.

Nieuwjaarsreceptie Maandag 4 januari 2016 20:30 uur, Pieterskerk

De Partij voor de Dieren heeft een amen­ d ement ingediend om in het ambitiedocument een notitie op te nemen over voedsel en voedsel­ consumptie.

Per 1 januari 2015 is een groot aantal taken en verantwoordelijk­heden in het sociaal domein (WMO, jeugdzorg en participatiewet) over­ ­ geheveld van het rijk naar de gemeente. Dit is beter bekend als de drie decentralisaties. Samenwerking De komende twee jaar staat alles in het teken van efficiënte en effectieve samenwerking tussen onder andere sociale wijkteams, jeugd en gezin teams, zorginstellingen en de gemeente. Om die reden is de Transfor­matie­agenda 2016-2017 op­gesteld. Hierin staan procedures

UIT DE GEMEENTERAAD VERGADERING VAN 17 DECEMBER 2015

Officiële opening In het coalitieakkoord ‘Samenwerken en Innoveren’ is bijdragen aan een startersgebouw voor kennisintensieve bedrijven genoemd als één van de onderwerpen die verder uitgewerkt zou moeten worden. Vanuit Economie071 (het samenwerkings­ verband van onderwijs, ondernemers en overheden in de Leidse regio) is dit concreet vertaald naar het Leiden Center for Innovation and Entrepreneurship’ (LCIE). In het

Agenda

Raadscommissies Werk en Middelen Donderdag 7 januari 2016 20:00 uur, raadzaal

Hoe gaat het nu en hoe gaan we verder?

De raad heeft deze monitor vast­ gesteld en gebruikt deze informatie voor ver­dere beleidsontwikkeling.

“Wat zouden jullie meenemen als we vandaag opeens uit ons huis zouden moeten vluchten naar een ander land?”, vroeg ik aan mijn kinderen toen ze met mij de open dag van het AZC in Katwijk bezochten. Met twee -bijna- pubers in huis was het antwoord niet zo moeilijk: de iPad natuurlijk! Na een korte discussie of je tijdens het vluchten ook ergens je iPad kon opladen, merkte ik dat het inleven in zo’n situatie lastig is of misschien zelfs onmogelijk. Hoe kan je je de angst van een ander voorstellen? Daarom is het ook zo eenvoudig om over ‘ze’ te spreken. ‘Ze’ moeten in de regio opgevangen worden, ‘ze’ zijn gelukszoekers, ‘ze’ moeten het land uit. De realiteit is dat ‘ze’ er zijn. Ook in Leiden. Of je dat nu leuk vindt of niet. Mensen met zorgen om hun toekomst, gezin of gezondheid. Dan is het gewoon slim om te zorgen dat deze mensen zo snel mogelijk de Nederlandse taal leren, een opleiding volgen en een baan vinden, zodat ze weer zelfstandige mensen kunnen zijn. Zo wordt ‘ze’ weer ‘we’.

Hiermee ontstaan nieuwe kansen en mogelijkheden om van Leiden een ondernemende stad te maken.

Transities sociaal domein

In 2015 zijn de eerste ervaringen met de decentralisaties opgedaan en de bevindingen zijn vastgelegd in de Monitor sociaal domein: ‘2015 het jaar van de transitie’.

Wat zouden jullie meenemen?

De raad heeft ingestemd met de komst van een startersgebouw aan de Langegracht.

De raad heeft het ambitiedocument Leiden Duurzaam 2030 vastgesteld. Alle partijen, met uitzondering van de Partij voor de Dieren, hebben voor het document gestemd. In het ambitiedocument is aangegeven hoe de gemeente Leiden de komende vijftien jaar toe wil werken naar een duurzame stad. Hierbij staan zes thema’s centraal: energie, duurzaam ondernemen, biodiversiteit, afvalstromen, mobiliteit en klimaatadaptatie.

Groen Links heeft twee moties in­­ gediend die beide zijn aangenomen. De ene motie vraagt aan het college

Fractievoorzitter Groen Links

Startersgebouw voor ondernemerschap

Leiden als duurzame stad in 2030

Met veel enthousiasme is het ambitie­ document Leiden Duurzaam door de raad ontvangen. Volgens de SP is Leiden als duurzame en vernieuwende stad een historisch besluit en ook Groen Links en de Christen­ Unie complimenteren het college met het ambitiedocument. Naast posi­tieve reacties, zijn er ook nog een aan­tal moties en een amendement in­­gediend.

Yvonne van Delft

en werkafspraken voor de komende periode vastgelegd. De raad is in zijn algemeenheid positief ten aanzien van de Trans­ formatieagenda en ziet dit als een goede stap vooruit in de ontwikkelingen binnen het sociale domein. Groen Links heeft daarbij wel een motie ingediend om het aandeel van kleine zorgaanbieders binnen het sociale domein te vergroten. Deze motie is door de raad aangenomen. Kijk voor meer informatie op: www.leiden.nl/leidenverandert.

Leefbaarheid en Bereikbaarheid Donderdag 7 januari 2016 20:00 uur, commissiekamer Stedelijke Ontwikkeling Donderdag 14 januari 2016 20:00 uur, raadzaal

tweede kwartaal van 2016 wordt het LCIE officieel geopend. Groen Links heeft aangegeven dat het van belang is om naast de Hogeschool Leiden en de Universiteit Leiden ook de Leidse mbo-instellingen te betrekken bij het LCIE. Wethouder De Wit heeft in zijn reactie aan­ gegeven dat hier volop de aandacht voor is en dat het college in gesprek is met het mbo binnen Leiden.

CONTACT Griffie gemeenteraad Leiden postbus 292, 2300 AG Leiden Bezoekadres: stadhuis, 1e etage 071 5165105, [email protected]. Raadslid spreken? Als u persoonlijk met een raadslid wilt spreken, kunt u hem/ haar bereiken via de griffie. De contactgegevens van de raadsleden staan ook op de website: www.leiden.nl/bestuur. Raad op internet Raadpleeg de website www.leiden.nl/raad ook voor vergaderdata, agenda’s en de besluiten van de gemeenteraad. Vergadering bijwonen De raad en de commissies vergaderen om de drie weken op donderdag­avond. De vergaderingen zijn openbaar en beginnen doorgaans om 20.00 uur in de raadzaal van het stadhuis.

Gemeenteraad Donderdag 21 januari 2016 20:00 uur, raadzaal

Vergaderingen zijn ook thuis live te volgen via internet. De videostream is te bekijken op www.leiden.nl/raad. Op deze website kunt u ook de vergaderdata van de raad en raadscommissies vinden.

De agenda’s en stukken van deze vergaderingen vindt u terug op www.leiden.nl/raad.

Volg de Leidse gemeenteraad op Twitter via: @raadLeiden en #raad071.

Onderwijs en Samenleving Donderdag 14 januari 2016 20:00 uur, commissiekamer

leiden.nl/raad leiden.nl/raad

Gemeenteberichten Gemeenteberichten 24 t/m 30 december 2015 U vindt de gemeenteberichten ook op: www.leiden.nl/gemeenteberichten Inzage stukken De stukken zijn - tenzij expliciet anders vermeld - in te zien in het atrium van het stadhuis (Stadhuisplein 1) en in de hal van het Stadsbouwhuis (Langegracht 72). Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8.30-17.00 uur. Het stadhuis is ook donderdag van 17.00-20.00 uur en zaterdag van 8.30-13.00 uur geopend. Beroep indienen of bezwaar maken Wilt u beroep indienen of bezwaar maken tegen een verleende of geweigerde vergunning of een ander besluit? Lees dan onder het bericht wat u kunt doen of kijk op www.leiden.nl/bezwaarschrift. Op deze website staat welke stappen u daarvoor kunt ondernemen. De commissie voor de beroep- en bezwaarschriften is bereikbaar op werkdagen van 9.30 tot 12.30 uur. Tel. 071 5165042.

DIVERSEN Beleidsregels en financieel besluit maatschappelijke ondersteuning Leiden 2016 Het college van burgemeester en wet­ houders heeft de beleidsregels maat­ schappelijke ondersteuning Leiden 2016 vastgesteld. Beleidsregels De beleidsregels beschrijven hoe de maat­ schappelijke ondersteuning in de gemeen­ te Leiden is geregeld. Het betreft een nadere uitwerking van de verordening voorzieningen maatschappelijke onder­ steuning 2015, waarin staat beschreven hoe de gemeente uitvoering geeft aan de Wmo. In de beleidsregels staan bijvoor­ beeld werkafspraken over wat er moet gebeuren als een inwoner zich met een hulpvraag bij het Sociaal wijkteam meldt. Maar ook over de informatie die inwoners moeten krijgen over het gesprek bij het Sociaal wijkteam en de maatwerkvoor­ zieningen zoals huishoudelijke ondersteu­ ning, begeleiding en beschermd wonen. De beleidsregels maatschappelijke onder­ steuning Leiden 2016 zijn uitgewerkt in samenwerking met de regiogemeentes Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude en besproken met de WMO-adviesraad. Financieel besluit Het college van burgemeester en wet­ houders heeft het financieel besluit maat­ schappelijke ondersteuning Leiden 2016 vastgesteld. Het financieel besluit is in samenwerking met de regiogemeentes Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude opgesteld. In het besluit zijn de nadere uitvoeringsregels en vergoedingen voor diverse voorzieningen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) opgenomen. Het financieel besluit maatschappelijke ondersteuning wordt elk jaar opnieuw door het college vastgesteld. Informatie Meer informatie kunt u verkrijgen bij Sietske van der Staak, Beleid maatschappelijke ontwikkeling [email protected] of via tel. (071) 5165759. Subsidieregeling Historisch Stadsbeeld 2016 Op 10 november 2015 heeft de gemeen­ teraad de vernieuwde Subsidieregeling Historisch Stadsbeeld 2016 vastgesteld. Toelichting Deze regeling is van toepassing op vier categorieën: winkelpuien, kleuren op gevels, monumentale onderdelen en gevelreclame. Onder meer zijn de subsi­ diebedragen gewijzigd. De regeling is van toepassing in het Beschermd Stadsgezicht Leiden binnen de Singels (en de Stationsweg). Inzage en informatie Vanaf heden ligt de verordening ter inzage in het atrium van het stadhuis en is digitaal in te zien op www.leiden.nl/verordeningen. De subsidieregeling treedt in werking op 1 januari 2016. Nadere informatie bij Erfgoed Leiden e.o., tel. (071) 5165785.

Verordening uitsluitend recht inzameling wit- en bruingoed en huisraad en beheer door de gemeente verwijderde fietsen 2016 Op 3 december 2015 heeft de gemeente­ raad de Verordening uitsluitend recht in­zameling wit- en bruingoed en huisraad en beheer door de gemeente verwijderde fietsen 2016 vastgesteld. Toelichting Stichting Kringloopbedrijf het Warenhuis is aangewezen als de partij die belast is met de diensten inzameling wit- en bruin­ goed en huisraad en het beheer van door de gemeente verwijderde fietsen. Deze Verordening is nodig om deze door Stichting Kringloopbedrijf het Warenhuis te leveren diensten juridisch te waarborgen. Inzage en informatie Vanaf heden ligt de verordening ter inzage in het atrium van het stadhuis en is digitaal in te zien op www.leiden.nl/verordeningen. De verordening treedt in werking met ingang van 1 januari 2016. Nadere informatie bij team Ruimtelijke Ontwikkeling, tel. (071) 5165358. Verordening tot wijziging van de subsidieverordening wonen boven winkels Leiden 2012 Op 3 december 2015 heeft de gemeente­ raad de Verordening tot wijziging van de subsidieverordening wonen boven winkels Leiden 2012 vastgesteld. Toelichting Het project Wonen boven winkels is succesvol en heeft ertoe bijgedragen dat 42 woningen zijn gerealiseerd. Er zijn nog diverse projecten voor in totaal 40 woningen in voorbereiding. De verwach­ ting bij aanvang van het project was dat er met het budget ca. 60-70 woningen gerealiseerd konden worden. Daarom is de looptijd van de verordening aangepast. Inzage en informatie Vanaf heden ligt de verordening ter inzage in het atrium van het stadhuis en is digitaal in te zien op www.leiden.nl/verordeningen. De verordening treedt in werking op de dag na deze bekendmaking. Nadere informatie bij afdeling Vast­goed­ ontwikkeling en Grondzaken, tel. (071) 5165284. Algemene plaatselijke verordening 2015 Op 3 december 2015 heeft de gemeente­ raad de Algemene plaatselijke verordening 2015 vastgesteld. Toelichting De Algemene plaatselijke verordening (APV) is geactualiseerd, onder andere van­ wege gewijzigde landelijke wet- en regel­ geving, lokale regelgeving en besluiten van de gemeenteraad. Leiden hanteert in beginsel de tekst van de modelverordening APV van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), tenzij daarvan wegens lokale omstandigheden moet worden af­geweken. Het gaat hier om een wijziging van die artikelen die betrekking hebben op; voorwerpen op de (openbare)weg,

winkelwagentjes, terrassen, horeca, evenementen, hinderlijk gedrag, opruim­ plicht voor hondenbezitters, muilkorfplicht, vuurwerk, geluidnormen bij incidentele en collectieve festiviteiten en een nieuw artikel over een gedragsaanwijzing bij ernstige overlast in of vanuit een woning of gebouw en een nieuw artikel over het oplaten van ballonnen. Inzage en informatie Vanaf heden ligt de verordening ter inzage in het atrium van het stadhuis en is digitaal in te zien op www.leiden.nl/verordeningen. De verordening treedt in werking op de dag na de bekendmaking. Nadere infor­ matie bij Concernstaf, tel. (071) 5165074.

Summer Jazz op 2 januari 2016 van 12.00-15.00 uur (cat. 1). • theaterroute Doezastraat/ Hogewoerd, Fields of Wonder, Hartstochten op 12 februari 2016 van 18.00-23.00 uur (Hogewoerd) (cat.1), en op 13 februari 2016 van 18.0023.00 uur (Doezastraat) (cat. 1). Zienswijze Belanghebbenden kunnen hun zienswijze over het verzoek tot twee weken na publicatie schriftelijk indienen bij Bureau Evenementen van de gemeente Leiden, Postbus 9100, 2300 PC Leiden. Informatie Bureau Evenementen, tel. (071) 5165144.

Verruiming toelatingstijd tijdens oud en nieuw De Burgemeester heeft besloten dat horeca-inrichtingen met een drank- en horecavergunning tijdens de jaarwisseling bezoekers mogen toelaten tot 04.00 uur in plaats van tot 01.00 uur. Deze verruiming is eenmalig en geldt alleen voor de nacht van donderdag 31 december 2015 op vrijdag 1 januari 2016.

Aanwijsbesluiten ondergrondse containerlocaties Houtkwartier, Groenoord, Stationskwartier, Maredijkbuurt Op 15 december 2015 zijn namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden de volgende vier locaties voor zes ondergrondse containers ten behoeve van huishoudelijk restafval definitief aangewezen. Straatnaam/thv - aantal (locatienummer) • Maredijk tegenover nr 135 - 2 (1109) • Rijnsburgersingel tussen nrs 9-41 en 42 - 1 (1124) • Maredijk 92a/ hoek Schutterstraat - 1 (1118) • Anthony Fokkerweg naast bestaande containers - 2 (1117) Inzage stukken De volledige tekst van het besluit en de bij dit besluit behorende locatietekeningen liggen met ingang van 23 december 2015 in het atrium van het stadhuis (Stadhuisplein 1) en het stadsbouwhuis (Stadsbouwhuis, Langegracht 72) op maandag t/m vrijdag van 8.30-17.00 uur en in het stadhuis ook op donderdagavond van 17.00-20.00 uur. U kunt de stukken ook inzien en downloa­ den op www.leiden.nl/ondergronds. Beroep en bezwaar Belanghebbenden die hun zienswijzen kenbaar hebben gemaakt betreffende het voorlopig aanwijsbesluit kunnen tot 3 februari 2016 beroep aantekenen tegen dit besluit bij de afdeling Bestuurs­ rechtspraak van de Raad van State in Den Haag.

Horeca en Bijzondere Wetten Aanvragen • Nieuwe Beestenmarkt 13, aanvraag drank en horecavergunning, 23-11-2015 • Nieuwe Beestenmarkt 13, aanvraag terrasvergunning, 08-12-2015 • Nieuwe Beestenmarkt 13, aanvraag aanwezigheidsvergunning, 21-11-2015 • Noordeinde 55, aanvraag terras­ vergunning, 11-11-2015 • Slachthuislaan 31, aanvraag drank- en horecavergunning, 03-12-2015 • Slachthuislaan 31, aanvraag terras­ vergunning, 02-12-2015 Inzage De ontvangen aanvragen kunnen vanaf a.s. donderdag, gedurende twee weken worden ingezien bij het servicepunt Bouwen en Wonen, Langegracht 72 (Stadsbouwhuis) van 8.30-12.00 uur en vanaf 12.00 uur alleen op afspraak. Zienswijzen Belanghebbenden kunnen in deze periode hun zienswijze geven. Dit kan schriftelijk bij de gemeente Leiden, postbus 9100, 2300 PC Leiden, of mondeling nadat u een afspraak heeft gemaakt met Team Vergunningen openbare ruimte, te bereiken via tel. 14 071, keuze 3. Horeca en Bijzondere Wetten Verleende vergunningen • Stationsplein 24, aanvraag drank- en horecaverlof, 10-12-2015 Inzage De besluiten zijn vanaf a.s. donderdag gedurende zes weken in te zien bij het servicepunt Bouwen en Wonen, Langegracht 72 van 8.30-12.00 uur en vanaf 12.00 uur alleen op afspraak of via de website van de gemeente Leiden: www.leiden.nl/publicaties/vergunningen. Belanghebbenden kunnen binnen zes weken na de achter het besluit vermelde datum een bezwaarschrift schriftelijk indie­ nen bij de gemeente Leiden, postbus 9100, 2300 PC Leiden, of digitaal via de pagina www.leiden.nl/bezwaarschrift (tabblad Aanvragen). Indien - gelet op de betrokken belangen - spoed is vereist, kan om een voorlopige voorziening worden verzocht bij de voor­ zieningenrechter van de Rechtbank Den Haag, postbus 20302, 2500 EH Den Haag. Dit kan ook digitaal via www.rechtspraak.nl. Verzoeken evenementen­ vergunning De Burgemeester heeft de volgende verzoeken ontvangen: • Haarlemmerstraat/hoek Lange Mare, M. Kok, Bekendmaking datum

Aanwijsbesluit ondergrondse containerlocatie Op 1 september 2015 is namens het col­ lege van burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden de volgende locatie voor een ondergrondse container ten behoeve van huishoudelijk restafval voor­ lopig aangewezen. • Musschenbroekstraat t.o. 3 - 1 (1110) Indienen zienswijzen U kunt in de periode van 23 december 2015 tot 3 februari 2016 schriftelijk reage­ ren naar: burgemeester en wethouders van Leiden, t.a.v. mevrouw A. Ras, afdeling Projectbureau, Postbus 9100, 2300 PC Leiden of via het contactformulier: www.leiden.nl/contact, onder vermelding van “zienswijze locatie ondergrondse containers Houtkwartier, Groenoord, Stationskwartier, Maredijkbuurt”. Plattegronden met locaties inzien Het voorlopig aanwijsbesluit en de loca­ tietekeningen liggen vanaf 23 december 2015 ter inzage in het atrium van het stad­ huis (Stadhuisplein 1) en het Stadsbouwhuis (Langegracht 72) op maandag t/m vrijdag van 8.30-17.00 uur en in het stadhuis ook op donderdagavond van 17.00-20.00 uur. Online kunt u de stukken vanaf 23 decem­ ber 2015 inzien en downloaden via de link www.leiden.nl/ondergronds. Informatie Op www.leiden.nl/ondergronds vindt u online nieuws en antwoord op de meest gestelde vragen over ondergrondse containers in uw wijk. Vindt u niet wat u wilt weten, dan kunt u telefonisch terecht

bij de gemeente Leiden, via het centrale telefoonnummer: 14 071, Leiden, keuze 1.

OMGEVINGSVERGUNNINGEN Binnengekomen aanvragen • 4e Binnenvestgracht 17, vervangen voordeur, gemeentelijk monument, 12-12-2015 • Besjeslaan 2A, wijzigen gebruik, rijksmonument, 13-12-2015 • Breestraat 108A, plaatsen dakkapel, 11-12-2015 • Breestraat 117, wijzigen gebruik tuin naar terras, rijksmonument, 15-12-2015 • Buitenruststraat 2, maken overkapping, 12-12-2015 • Churchilllaan, plaatsen damwand met opbouw en pergola, 09-12-2015 • Drie Octoberstraat 19A, plaatsen serre op dakterras, 09-12-2015 • Hof van Roomburgh 10, kappen 2 bomen, 14-12-2015 • Hooglandse Kerkgracht 4 t/m 4L en 6, gedeeltelijk herstellen stoep, plaatsen hardstenen borden bij entree en plaat­ sen zonwering diverse appartementen, rijksmonument, 15-12-2015 • Hooigracht 104A, plaatsen dakterras op uitbouw, gemeentelijk monument, 14-12-2015 • Kaiserstraat 47, maken doorbraak tussen woonkamer en hal 2, gemeentelijk monument, 11-12-2015 • Kernstraat 9, kappen boom, 10-122015 • Lammermarkt 37- 37A, aanbrengen brandwerende voorzieningen, 14-122015 • Langegracht 70C, plaatsen alarm­ installatie, gemeentelijk monument, 11-12-2015 • Nieuwe Rijn 21, uitbreiden café, gemeentelijk monument, 11-12-2015 • Oosterkerkstraat 16-18, restaureren en vervangen kozijnen, rijksmonument, 15-12-2015 • Rijnsburgerweg 31A, plaatsen uitbouw en uitbreiden van de verdiepingen, 15-12-2015 • Rijnsburgerweg 152, sloop gipswanden en leidingen, gemeentelijk monument, 14-12-2015 • Roomburgerweg 19, tijdelijke bouw­ plaatsinrichting en in- en uitrit aan­leggen, 11-12-2015 • Stille Rijn 7, 7A en 7b, verbouw woningen, rijksmonument, 14-12-2015 • Thorbeckestraat 24, vergroten uitbouw en verwijderen schuur, 10-12-2015 • Witte Singel 27, plaatsen van een dakopbouw, 15-12-2015 Overige aanvragen • Koninginnelaan 73A, gebruik tot kamerverhuur, 09-12-2015 • Steenstraat 12, plaatsen raamsticker, 10-12-2015 Inzage De ontvangen aanvragen kunnen vanaf a.s. donderdag, gedurende twee weken digitaal worden ingezien, bij het service­ punt Bouwen en Wonen, Langegracht 72 (Stadsbouwhuis) van 8.30-12.00 uur en vanaf 12.00 uur alleen op afspraak of via de website van de gemeente Leiden: www.leiden.nl/publicaties/vergunningen. Verleende vergunningen regulier • Balistraat 51, plaatsen dakkapel voorzijde, 10-12-2015 • Boshof 9, nokverhoging en plaatsen dakkapel, 10-12-2015 • Breestraat 148, verbouw winkelpui en plaatsen gevelreclame, 11-12-2015 • Burgsteeg 3, verbouw winkel tot woning, 10-12-2015 • César Franckstraat 9, gevelwijziging nieuwbouw Leo Kannercollege, 15-122015 • Haarlemmerstraat 309, uitbreiden woon- winkelpand met dakopbouw,

Gemeenteberichten 10-12-2015 • Herensteeg 3, wijzigen gevel, 11-122015 • Joop Vervoornpad 16, (tuinnr. 250), plaatsen veranda, 10-12-2015 • Kapteynstraat 51, plaatsen van een dakkapel op de achtergevel, 09-122015 • Kooiplein, bouwen 35 woningen, garage en commerciële ruimten, 11-12-2015 • Mandenmakerssteeg 12, uitbreiden appartement, 09-12-2015 • Oude Herengracht 22, verbouw pand tot klein hotel, 15-12-2015 • Plesmanlaan, kappen 6 bomen,

andere boom, openbaar gebied, 15-12-2015 • Rijnsburgersingel 69, het plaatsen van een dakopbouw aan de achterzijde van de woning, 15-12-2015 • Rijnsburgerweg 22, plaatsen berging, gemeentelijk monument, 15-12-2015 • Rijnsburgerweg 31C, bouwen van een terrasoverkapping, gemeentelijk monument, 11-12-2015 • Rijnsburgerweg 158, kappen van een boom in de voortuin, 15-12-2015 • Thorbeckestraat 13, plaatsen dakkapel achter, 11-12-2015 Inzage De besluiten zijn vanaf donderdag gedu­

openbaar gebied, 11-12-2015 • Rijn en Schiekade t.h.v. huisnr. 100, kappen wilg en vervangen door een

rende zes weken digitaal in te zien bij het servicepunt Bouwen en Wonen, Stadsbouwhuis, Langegracht 72 van

Contact met de gemeente Zelf regelen via internet U kunt steeds meer gemeentezaken zelf regelen via het Digitaal Loket op www.leiden.nl/loket . Zo kunt u er een verhuizing doorgeven en grofvuil laten ophalen. Heeft u een vraag of opmerking? Gebruik het contactformulier voor bewoners op www.leiden.nl/contact. Of log in met uw bedrijfsaccount en gebruik het contact­ formulier voor bedrijven.

Bellen De gemeente is op werkdagen bereikbaar via telefoonnummer 14 071 (8.30 tot 17.00 uur). Vanuit het buitenland gebruikt u tel. +31 71 5165165. Openingstijden De balies zijn op werkdagen open van 8.30 tot 17.00 uur. Burgerzaken, Bouwen, Wonen, Bedrijven, Horeca en Evenementen vanaf 12.00 uur alleen op afspraak.

8.30-12.00 uur en vanaf 12.00 uur alleen op afspraak, of via de website van de gemeente Leiden: www.leiden.nl/publicaties/vergunningen. Bezwaar Wie rechtstreeks in zijn belangen is getrof­ fen, kan binnen zes weken na de achter de verleende vergunning vermelde datum een bez waarschrift indienen bij het college van burgemeester en wethouders van Leiden, Postbus 9100, 2300 PC Leiden. Indien, gelet op de betrokken belangen, spoed is vereist kan om een voorlopige voorziening worden verzocht bij de voor­ zieningenrechter van de rechtbank Den

Voorbereidingsbesluit ‘Haarlemmertrekvaart’ Leiden Burgemeester en wethouders van Leiden maken op grond van artikel 3.7 van de Wet ruimtelijke ordening bekend, dat de gemeenteraad in zijn vergadering van 17 december 2015 heeft besloten dat een bestemmingsplan wordt voorbereid voor het deelgebied HaarlemmertrekvaartHaarlemmerweg zoals aangegeven op de bij het besluit behorende kaart. Begrenzing Globaal wordt het gebied begrensd door de gemeentegrens met Oegstgeest in het noorden, het Trekvaartplein in het

Haag, Postbus 20302, 2500 EH Den Haag.

oosten, de spoorlijn in het zuiden en de Haarlemmertrekvaart in het westen. Inwerkingtreding Het besluit met kenmerk NL.IMRO.0546.

RUIMTELIJKE ORDENING

VBB0011-0301 treedt in werking op 18 december 2015. Inzage Het besluit ligt vanaf 18 december 2015 ter inzage. Een digitale versie van het besluit is raadpleegbaar op www.ruimtelijkeplannen.nl. De PDF-versie is te downloaden op www.leiden.nl/ruimtelijkeordening. In het stadhuis en het servicepunt Bouwen en Wonen kan een papieren versie van het ontwerp worden ingezien. Beroep Tegen dit besluit is geen bezwaar en/of beroep mogelijk. Informatie Servicepunt Bouwen en Wonen, tel. 14 071 of e-mail: [email protected].

De Stadskrant is een uitgave van de gemeente Leiden. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend

Het stadhuis is ook geopend (alleen op afspraak) op donderdagavond (tot 20.00 uur) en zaterdagochtend (9.00 tot 13.00 uur). Geen zin om te wachten? U kunt van tevoren via www.leiden.nl/afspraak een afspraak maken. Op www.leiden.nl/contact vindt u de actuele openingstijden tijdens feestdagen. • Balie burgerzaken stadhuis, Stadhuisplein 1

• Overige balies Stadsbouwhuis, Langegracht 72

Op deze manier blijft u altijd op de hoogte van het gemeentelijk nieuws.

Brief sturen Ons postadres: Gemeente Leiden, postbus 9100, 2300 PC Leiden.

Meldingen en klachten Meldingen over de woonomgeving of openbare ruimte kunt u doen via www.leiden.nl/loket/melding of www.verbeterdebuurt.nl. Heeft u een klacht over een ambtenaar? Ga dan naar www.leiden.nl/klacht. Website gemeente Leiden: www.leiden.nl/gemeente

Facebook en Twitter De gemeente Leiden is actief op Facebook www.facebook.com/gemeenteleiden en Twitter www.twitter.com/gemeenteleiden.