Scholingsplan en draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ Regio Maasland/Uden-Veghel & Land van Cuijk januari 2015 AANLEIDING Op initiatief van het Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) Maasland/Uden-Veghel is van september 2012 tot januari 2014 een werkgroep 11x bijeen geweest, met als opdracht de begeleiding van borstvoeding door alle professionals op kwalitatieve, eenduidige wijze te implementeren. Hierbij moest de continuïteit van zorg gewaarborgd zijn. Hiervoor was de Multidisciplinaire Richtlijn Borstvoeding (zie www.richtlijnborstvoeding.nl en bijlage 1), welke sinds januari 2012 van kracht is, de leidraad. De werkgroep bestond uit vertegenwoordigers van alle disciplines die de moeder begeleiden bij borstvoeding, uit zowel de 1e als de 2e lijn: - manager kraamzorgorganisatie Welkom (tevens lactatiekundige) - eerstelijns verloskundige van kring Brabant Noord-Oost - JGZ-verpleegkundige van GGD Hart van Brabant - zorgcoördinator kraamafdeling/verloskamers ZH Bernhoven (tevens lactatiekundige) De richtlijn is helemaal doorgelopen, waarbij gekeken is naar inhoud en op welke onderwerpen aanvulling of afstemming diende te komen. Samengevat is de werkgroep van mening dat de richtlijn een goed protocol is, zowel op inhoud als op bruikbaarheid/toegankelijkheid. Een aantal onderwerpen zijn benoemd als items die aparte uitleg en/of scholing behoeven. De werkgroep stelde daarbij voor dit in een gezamenlijke scholing te doen, in combinatie met eventueel een digitale aanvulling van de richtlijn Samengevat bleken onderstaande onderwerpen zaken die in onze regio aandacht behoefden:
Huid-huidcontact Voeden op verzoek De checklist: overdracht van borstvoeding, dus continuïteit Weegbeleid: afstemmen met beide VSV’s!! Gebruik tepelhoedje Pijn bij voeden Kolven (met de hand)
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
DRAAIBOEK Samenstelling projectgroep Omdat regio Land van Cuijk de landelijke richtlijn ook wil implementeren, hebben we besloten samen op te trekken in de voorbereiding en uitvoering van het symposium. De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van: Organisatie Welkom Kraamzorg
Naam Marjon Wegman
PVG Kraamzorg
Louise Heijs
Functie(s) manager lactatiekundige manager
Ziekenhuis Bernhoven
Yvonne Ahlers
O&G verpleegkundige
Maasziekenhuis
Chantal Bosma
GGD Hart van Brabant
Diny van de Wijdeven
Kring verloskundigen Brabant NO
Noortje van den Elzen
Vrijgevestigd
Nellie Schoonenberg
kinderverpleegkundige lactatiekundige IBCLC JGZ-verpleegkundige lactatiekundige IBCLC verloskundige n.p. lactatiekundige IBCLC lactatiekundige IBCLC
Bij de projectgroep is tevens een vrijgevestigd lactatiekundige IBCLC aangesloten, die in beide regio’s werkzaam is. Vrijwilligersorganisatie Vereniging Borstvoeding Natuurlijk denkt op de achtergrond mee en gaat een actieve bijdrage aan het symposium leveren. Doelgroep Het symposium is bestemd voor professionals die begeleiding en ondersteuning van borstvoeding geven in de regio’s Maasland/Uden-Veghel en Land van Cuijk, te weten: - kraamverzorgenden (Welkom en PVG) - verloskundigen (kringen Brabant NO & Land van Cuijk) e e - 1 en 2 lijns verloskundigen (Bernhoven en Maasziekenhuis) - verpleegkundigen kraam/verloskamers/neo (Bernhoven en Maasziekenhuis) - gynaecologen (Bernhoven en Maasziekenhuis) - kinderartsen (Bernhoven en Maasziekenhuis) - JGZ-verpleegkundigen en CB-artsen (GGD Hart van Brabant) Schatting totaal aantal bezoekers: ongeveer 500 personen. Locatie(s) Beide ziekenhuizen stellen ruimtes beschikbaar om zowel het plenaire gedeelte als de workshops te faciliteren. Indien er nog plaatsen over zijn, kunnen andere professionals uit de regio eventueel ook aansluiten. Hierbij kunnen we bijvoorbeeld denken aan Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
kraamverzorgenden van andere organisaties. Data In beide ziekenhuizen zal het symposium driemaal worden gehouden. Er kunnen in totaal maximaal 480 bezoekers inschrijven. Lokatie
Datum
Bernhoven
Maandag 12 januari 2015 Woensdag 14 januari 2015 Donderdag 22 januari 2015 Maasziekenhuis Maandag 19 januari 2015 Boxmeer Maandag 26 januari 2015 Woensdag 28 januari 2015
Aantal bezoekers 80 per avond
Uden
80 per avond
Programma Het symposium start met twee plenaire lezingen. Vervolgens kunnen alle deelnemers in twee rondes een workshop volgen. Ze kunnen hierbij steeds kiezen uit vier workshops, waarin alle onderwerpen worden behandeld die in de regio aandacht behoeven (zie AANLEIDING).
Tijd 18.30-19.00
Activiteit Inschrijven met koffie/thee en lekkers
(30 min)
19.00-19.05u
Opening door dagvoorzitter
(5 min)
19.05-19.45u
Multidisciplinaire Richtlijn Borstvoeding
(40 min)
19.45-20.00u (15 min)
20.00-20.05u
Ervaringsverhaal over borstvoedingsadviezen in de keten Naar workshopruimtes
(5 min)
20.05-20.45u
Workshops ronde 1
(40 min)
20.45-20.15u
Wisseling workshops
(5 min)
20.50-21.30u
Workshops ronde 2
(40 min)
21.30u
Einde symposium
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
Doelstellingen per spreker/docent Multidisciplinaire Richtlijn Borstvoeding Myrte van Lonkhuijsen, voorzitter NVL
- Deelnemer kent de achtergrond van het ontstaan en de belangrijkste wijzigingen van/in de richtlijn. Ervaringsverhaal over borstvoedingsadviezen in de keten Een moeder, via Vereniging Borstvoeding Natuurlijk - Deelnemer kent het belang van eenduidige advisering in de keten.
Workshop 1: Huid-op-huidcontact Yvonne Ahlers, O&G-verpleegkundige
- Deelnemer weet te benoemen wat het belang is van huid-huid contact voor het op gang brengen van borstvoeding. - Deelnemer weet te benoemen wanneer en op welke manier dit tot stand kan worden gebracht. - Deelnemer weet te benoemen en toe te passen wat het doel is van ‘biological nurturing’. Workshop 2: Weegbeleid & bijvoeden Noortje van den Elzen, verloskundige n.p. & lactatiekundige IBCLC
- Deelnemer weet bij de gezonde zuigeling volgens de nieuwe richtlijn borstvoeding, te benoemen welke criteria gehanteerd worden voor start kolven/bijvoeden. - Deelnemer weet welke methodes hiervoor gebruikt kunnen worden. - Deelnemer weet te benoemen hoe deze methoden worden uitgevoerd. Workshop 3: Pijn bij voeden Nellie Schoonenberg, lactatiekundige IBCLC Diny van de Wijdeven, JGZ-verpleegkundige & lactatiekundige IBCLC
- Deelnemer weet dat pijn een belangrijke reden is om vroegtijdig met borstvoeding te stoppen. - Deelnemer kent het belang van goed aanleggen en weten waar ze op kunnen letten/kijken. - Deelnemer kan verschillende oorzaken van pijn benoemen en per oorzaak een passend advies geven. - Deelnemer weet wie ze kan bellen of naar wie ze kan verwijzen als de klachten niet verbeteren. - Deelnemer weet waar ze meer informatie kunnen vinden over diverse pijnklachten. Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
Workshop 4: Kolven Chantal Bosma, kinderverpleegkundige & lactatiekundige IBCLC
- Deelnemer weet wanneer er gestart moet worden met kolven. - Deelnemer weet de technieken van kolven met de hand. - Deelnemer weet wat hands-on kolven is. - Deelnemer kent de verschillende manieren kolven en waar op te letten. Evaluatie Er worden elke avond evaluatieformulieren uitgereikt (zie bijlage). Deze zullen door Welkom Kraamzorg worden geanalyseerd. Taakverdeling tijdens symposium Tijdens elke avond staan er twee personen van de projectgroep bij de inschrijftafel, om deelnemers te verwelkomen, een naambadge met daarop de twee gekozen workshops uit te delen en een evaluatieformulier uit te reiken. Dagvoorzitterschap zal worden ingevuld door de vertegenwoordigers van beide ziekenhuizen. Financiën Het symposium zal op non-profit-basis worden georganiseerd. Beide ziekenhuizen, GGD en Welkom leveren hun bijdrage door de scholingsuren van hun deelnemende werknemers te vergoeden. Daarnaast neemt Welkom het secretariaat (inschrijvingen, analyse evaluaties) en de financiële afwikkeling voor haar rekening en beide ziekenhuizen zullen de lokatie en de catering faciliteren. Bovendien leveren beide ziekenhuizen een docent, evenals de GGD. Kraamzorgorganisatie PVG betaalt een extra bijdrage, omdat zij verder geen neventaken op zich hoeven te nemen. Inschrijfgeld - Interne bezoekers Dit betreffen de bezoekers die in loondienst zijn bij een van de vijf organiserende instellingen. Hun deelname aan het symposium is verplicht, maar zij hoeven geen inschrijfgeld te betalen. Hun organisaties dragen indirect al bij door hun scholingsuren te vergoeden (= personeelskosten) en neventaken op zich te nemen. - Externe bezoekers Dit zijn de eerstelijns verloskundigen en bijvoorbeeld kraamverzorgenden welke niet in loondienst zijn bij een van de organiserende kraamzorginstellingen. Zij betalen wel inschrijfgeld, wat met name besteed zal worden aan externe sprekers/docenten. Kosten sprekers en docenten Er zal een externe spreker worden aangetrokken voor een plenaire lezing, namelijk de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen. Ook zullen er twee externe Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
docenten een workshop verzorgen: een niet-praktiserend verloskundige & lactatiekundige IBCLC en een vrijgevestigd lactatiekundige IBCLC. Zij zitten ook beiden in de organisatie van het symposium. De bijdrage van de moeder van VBN valt onder vrijwilligerswerk, waarvoor zij na zes avonden eenmalig een attentie krijgt. Deze wordt gefinancierd door de externe bezoekers. Sponsoring Dit is niet nodig. Dankzij de investeringen van de deelnemende zorginstellingen, hebben we een sluitende begroting. Kosten Secretariaat + financiële afwikkeling Zaalhuur + audiovisuele faciliteiten Koffie/thee/lekkers Bedankje sprekers Externe docenten Interne docenten Personeelskosten scholingsuren Vergadertijd leden projectgroep
Verantwoordelijke partij kraamzorgorganisatie Welkom ziekenhuizen ziekenhuizen externe bezoekers externe bezoekers ziekenhuizen, GGD ziekenhuizen, GGD, beide kraamzorgorganisaties ziekenhuizen, GGD, beide kraamzorgorganisaties
Accreditatie Er wordt voor de volgende beroepsgroepen accreditatie aangevraagd: - verloskundigen - kraamverzorgenden - verpleegkundigen Elke vertegenwoordiger in de projectgroep vraagt voor haar eigen beroepsgroep accreditatie aan.
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
BIJLAGE 1: Achtergrondinfo Multidisciplinaire Richtlijn Borstvoeding Tussen 2008 en 2011 heeft een multidisciplinaire werkgroep, samen met TNO-deskundigen, een conceptrichtlijn ontwikkeld. Deze is door het Platform Borstvoeding en (een selectie van) kinderartsen en de JGZ (artsen en verpleegkundigen) beoordeeld en bijgesteld aan de hand van commentaarrondes en een proefimplementatie. De Richtlijn is sinds januari 2012 in gebruik genomen en na een commentaarronde in 2014 voor het eerst herzien.
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
BIJLAGE 2: Uitnodiging
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
BIJLAGE 3: Evaluatieformulier
Evaluatieformulier Symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ ( 17 vragen)
Wat is je functie? (kruis aan wat van toepassing is): 0 verloskundige 0 verpleegkundige kraam/neonatologie 0 jeugdverpleegkundige 0 kraamverzorgende 0 anders, namelijk:
Presentatie Samenvatting Multidisciplinaire Richtlijn Borstvoeding: 1. Sloot de presentatie/workshop aan bij je werkervaring? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
2. Wat je in de presentatie/workshop hebt gehoord, kun je dat in je werk gebruiken? heel slecht
slecht
neutraal
goed
3. Vond je de tijdsduur voldoende? JA NEE, want…..
4. Welk rapportcijfer geef je voor deze presentatie?
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
heel goed
Ervaringsverhaal moeder
1. Vond je het verhaal van deze moeder een zinvolle aanvulling van deze scholing? JA, want… NEE, want…
Je hebt vervolgens twee workshops bezocht. Per workshop zijn 5 vragen. Kruis 0 n.v.t. aan wanneer je de workshop niet bezocht hebt.
Workshop 1: Huid-op-huidcontact
0 n.v.t.
1. Sloot de presentatie/workshop aan bij je werkervaring? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
2. Wat je in de presentatie/workshop hebt gehoord, kun je dat in je werk gebruiken? heel slecht
slecht
neutraal
goed
3. Vond je de tijdsduur voldoende?
JA NEE, namelijk…
4. Welk rapportcijfer geef je voor deze presentatie?
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
heel goed
Workshop 2: Pijn bij voeden
0 n.v.t.
1. Sloot de presentatie/workshop aan bij je werkervaring? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
2. Wat je in de presentatie/workshop hebt gehoord, kun je dat in je werk gebruiken? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
3. Vond je de tijdsduur voldoende? JA NEE, namelijk…
4. Welk rapportcijfer geef je voor deze presentatie?
Workshop 3: Bijvoeden & weegbeleid
0 n.v.t.
1. Sloot de presentatie/workshop aan bij je werkervaring? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
2. Wat je in de presentatie/workshop hebt gehoord, kun je dat in je werk gebruiken? heel slecht
slecht
neutraal
goed
3. Vond je de tijdsduur voldoende? JA NEE, namelijk…
4. Welk rapportcijfer geef je voor deze presentatie? Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
heel goed
Workshop 4: Kolven
0 n.v.t.
1. Sloot de presentatie/workshop aan bij je werkervaring? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
2. Wat je in de presentatie/workshop hebt gehoord, kun je dat in je werk gebruiken? heel slecht
slecht
neutraal
goed
heel goed
3. Vond je de tijdsduur voldoende? JA NEE, namelijk
4. Welk rapportcijfer geef je voor deze presentatie?
Algemeen 1. Welke suggesties heb je voor een vervolg op deze scholing?
2. Wat neem je uit deze scholing mee in je werk als professional?
3. Vond je de locatie prettig? helemaal niet
niet
neutraal
4. Heb je nog op- of aanmerkingen over deze scholing? NEE JA, namelijk…
Scholingsplan & draaiboek symposium ‘Borstvoeding Verbindt’ regio Maasland/Uden-Veghel/Land van Cuijk - januari 2015
zeker
zeer zeker