Stichting Leergeld Land van Cuijk
Jaarverslag 2014
0
NN stichting Het bedrag kan vervolgens besteed worden ten behoeve van kinderen in 2014. Begin 2015 verwachten wij vervolgens inhoudelijke en financiële jaarverslagen van de deelnemende stichtingen, waarin het door u ontvangen en bestede bedrag verantwoord wordt. Door het bureau van LgN zal op basis hiervan een volledige eindrapportage van dit project worden opgesteld en worden aangeboden aan de NN-Stichting.
Inhoud - Inleiding
2
- Korte historie Leergeld en Leergeld Land van Cuijk
2
- Missie
2
- Werkwijze: de Leergeldformule
3
- Kinderen in uitkeringsgezinnen; een voorbeeld
4
- Leergeld Land van Cuijk: organisatie - bestuurssamenstelling
4
- Hoofdpunten activiteiten 2014
5
- Algemeen: Cijfers over armoede
6
- Land van Cuijk
7
- Aanvragen en beschikkingen 2014
7
- Activiteiten en contacten met organisaties
8
- Financiën 2014
9
- Speerpunten 2015
10
- Tot slot
10
1
Inleiding 2014 is het achtste jaar waarin Leergeld Land van Cuijk operationeel én actief is. In dit verslag worden de belangrijkste activiteiten kort beschreven en wordt uitleg gegeven waar onze regionale afdeling zich in dit jaar met name heeft bezig gehouden op organisatorisch als wel uitvoerend terrein. Om het niet alleen bij zakelijke informatie te houden zijn in enkele kaders cases en andere punten opgenomen die een bijdrage leveren aan het geven van een beeld van de inhoudelijke kant van de hulpverlening.
Korte historie Leergeld Nederland en Leergeld Land van Cuijk De landelijke organisatie Leergeld Nederland is opgericht in 1990. Leergeld Land van Cuijk vindt haar oorsprong in 2007. Landelijk zijn regionale organisaties in ruim 75 regio’s actief. Bijna dekkend voor Nederland. Gelukkig komen er elk jaar nog enkele nieuwe regionale afdelingen bij, waardoor een landelijk dekkend netwerk in de toekomst mogelijk is. Als overkoepelende organisatie heeft Leergeld Nederland een kantoor in Tilburg met een bescheiden personele bezetting. Vanaf het najaar van 2013 is een nieuw hoofdbestuur actief.
Missie Leergeld wil op een duurzame manier investeren in de participatie en ontwikkeling van kinderen, die zonder extra steun aan de zijlijn van de samenleving terecht dreigen te komen. Leergeld heeft als missie het voorkomen van sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met minimale financiële middelen. Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Hierdoor kunnen ook deze kinderen hun sociale vaardigheden en kennis zo optimaal mogelijk ontwikkelen en later als volwassenen volwaardig participeren in de samenleving. Door deze kinderen niet buiten te sluiten, wordt bovendien voorkomen dat de maatschappij er later duur "leergeld" voor gaat betalen. Het motto van Leergeld is: ‘Alle kinderen mogen meedoen, want nu meedoen is straks meetellen’. De lange termijn ambitie van Leergeld is dat alle kinderen kunnen meedoen. In de periode 2012-2016 wil Leergeld het aantal kinderen dat zij helpt, verdubbelen van 35.000 naar 70.000! Zij heeft hiertoe een meerjarenbeleidsplan ontwikkeld, met de titel: Alle kinderen mogen meedoen: volle kracht vooruit! Dit beleidsplan kunt u lezen op de website: www.leergeld.nl
2
Werkwijze: de Leergeld formule Om kinderen weer mee te laten doen met hun leeftijdsgenootjes, past Leergeld een bijzondere werkwijze toe: de Leergeld formule. De Leergeld formule vormt een wezenlijk onderdeel van onze manier van werken en bestaat uit een aantal stappen: Stap 1: Huisbezoek en inventarisatie: Gezinnen die Leergeld om hulp vragen, worden thuis bezocht door goed opgeleide en goed geïnformeerde intermediairs. Tijdens een persoonlijk gesprek wordt de hulpbehoefte geïnventariseerd en vindt toetsing plaats van de inkomens- en (eventuele) schuldensituatie. Stap 2: Bemiddeling: Met ouders of verzorgers wordt besproken wat de mogelijkheden zijn op basis van bestaande/voorliggende voorzieningen van anderen, zoals gemeenten of andere instanties/organisaties. Leergeld kan vervolgens ondersteuning bieden bij het aanvragen van deze voorzieningen. Stap 3: Financieel vangnet: Wanneer er geen voorzieningen zijn waar voor het betreffende kind een beroep op gedaan kan worden, of wanneer deze voorzieningen niet toereikend zijn, kan aanvullende hulp geboden worden in de vorm van giften in natura of vergoeding van kosten aan clubs en scholen. Criterium hierbij is altijd dat de aanvullende hulp bijdraagt aan de doelstelling van Leergeld: het voorkomen van sociale uitsluiting via het bevorderen van “meedoen”. Stap 4: Follow-up en nazorg: Na afhandeling van de aanvragen die bij Leergeld binnenkomen, blijft het contact met de betreffende gezinnen doorgaans bestaan. Afhankelijk van de situatie varieert dit van een telefoontje tot een nieuw huisbezoek. De Leergeld formule kan schematisch als volgt worden weergegeven:
De Leergeld formule werkt! Leergeld bereikt hiermee ook gezinnen in armoede die veelal onbereikbaar lijken voor de overheidsinstanties.
3
Leergeld Land van Cuijk: organisatie - bestuurssamenstelling In totaal 11 mensen zijn actief binnen de plaatselijke organisatie: 5 bestuursleden, 4 coördinatoren en 6 intermediairs. De meesten van hen zijn al langer dan 5 jaar actief voor Leergeld. De volgende personen vormden in 2014 het bestuur van Stichting Leergeld Land van Cuijk: Voorzitter Vacature vanaf 1 januari 2014 Secretaris Pierre Arts Penningmeester Herman Boer Leden Annelien Hijlkema Monique Wiltink De coördinatoren wonen de vergaderingen van Leergeld bij en zijn (zoals onder werkwijze al omschreven) de spil binnen de organisatie. Zij vergaderen en overleggen met de intermediairs elke 3 weken. De intermediairs komen het meest direct met mensen uit de doelgroep in contact. Het bestuur kwam in 2014 zeven keer bijeen. De landelijke vergadering in Amersfoort werd bezocht en de regiobijeenkomst in Eindhoven. Aanmelding door ouders/verzorgers kan via e-mail of op vaste tijden telefonisch. Door de coördinatoren is een handboek samengesteld ter ondersteuning van huisbezoeken.
Voor de bestuursleden en alle medewerkers is hun Leergeld-job vrijwilligerswerk. Reiskosten en andere noodzakelijke kosten worden vergoed. De coördinatoren en intermediairs ontvangen een vergoeding voor daadwerkelijk gemaakte onkosten.
4
Hoofdpunten activiteiten 2014 Kijkend naar onderwerpen op de agenda’s van de verschillende vergaderingen dan komen er enkele belangrijke aandachtsgebieden naar voren. Allereerst was dat het verkrijgen van voldoende financiële middelen; de begroting 2014 voorzag aan gewenste inkomsten een bedrag van € 28.850,Vervolgens het werken met Lisy, een belangrijke registratiesysteem voor de organisatie, en het vergroten van de naamsbekendheid van Leergeld Land van Cuijk, zowel bij de doelgroep als bij organisaties met het oog op fondsenverwerving en sponsoring, zodat we ook in 2014 konden voldoen aan alle financiële verplichting en aanvragen/beschikkingen. Het actueel houden van de criteria op basis waarvan aanvragen en beschikkingen getoetst worden kreeg extra aandacht en dat zal ook in de volgende jaren gebeuren. Het zoeken naar een nieuwe voorzitter heeft de hoogste prioriteiten daarnaast hebben we ons georiënteerd op de huidige en wenselijk bestuursorganisatie, die we in 2015 hopen aan te passen aan de gewenste profielen. In de loop van enkele jaren is het aantal aanvragen fors toegenomen. Konden in de beginjaren de financiële middelen nog via sponsoren en acties van organisaties redelijk eenvoudig ontvangen worden, met het toenemen van het aantal aanvragen en dus ook het vergroten van de begroting moet er steeds meer en beter gezocht worden naar manieren om jaarlijks voldoende gelden binnen te krijgen. Mochten we in 2013 enkele forse bijdragen ontvangen, in 2015 zijn we hierin helaas niet geslaagd en dat baart het bestuur zorgen. Met het toenemen van het aantal aanvragen en de hierop volgende stijging van de uitgave zijn structurele inkomsten onontbeerlijk. De komende jaren zal hieraan gewerkt moeten worden. Om te komen tot een structureel overleg zijn in 2014 de eerste stappen gezet om te komen tot overleg met gemeenten en scholen, met name voor voortgezet onderwijs. Daarnaast is er een eerste overleg geweest met organisaties als Sjors Sportief en Sjors Cultureel. We hopen in 2015 via overleg meer gezamenlijk op te kunnen trekken om zoveel mogelijk kinderen binnen de doelgroep te laten meedoen aan school-, sport- en culturele activiteiten. Een samenwerking met alle gemeenten en de verschillende organisaties is daarbij onontbeerlijk. Tot slot: Mede dankzij een forse bijdrage van een landelijke NN stichting, enkele caritas instellingen en privé donaties is de financiële positie aan het einde van 2014 positief. We streven er naar om altijd voor minimaal een half jaar voldoende euro’s ter beschikking te hebben, waardoor we niet snel voor onaangename verrassingen komen te staan! Het verkrijgen van structureel voldoende middelen baart ons echter zorgen!
5
Vergroten naamsbekendheid In 2014 heeft Leergeld Nederland weer volop aandacht besteed aan het vergroten van haar activiteiten middels regelmatig overleg met de staatssecretaris, via landelijke media en Nieuwsbrieven.
Landelijk is Leergeld in 2014 op meerdere fronten in beeld geweest. Regelmatig kwam directeur Gaby van den Biggelaar op TV, o.m. bij Kassa over schoolkosten. De directeur van Leergeld Nederland neemt deel aan periodiek overleg tussen de staatssecretaris van SZW, haar beleidsambtenaren, medewerkers van VNG, wethouders en vertegenwoordigers van organisaties die werkzaam zijn op het gebied van armoedebestrijding. Tijdens een van die bijeenkomsten is het initiatief genomen om een gezamenlijke brief te sturen naar alle gemeenteraden in Nederland om aandacht te vragen voor het onderwerp armoede en suggesties op dat terrein te doen. (Helaas ontving Leergeld Land van Cuijk van geen enkele gemeente een inhoudelijke reactie!) Het ministerie van SZW heeft Leergeld en de Kinderombudsman om advies gevraagd. Er is voorgesteld om zgn. ‘Kind pakketten’ samen te stellen. Vanuit Leergeld NL zijn persberichten verzonden: o Op 18 augustus 2014 over de hoge schoolkosten waar veel ouders mee geconfronteerd worden. o Op 1 september over de forse toename van hulpaanvragen aan Leergeld. Deze persberichten hebben naast publiciteit ook een verder vervolg opgeleverd: o Op Radio I bij NCRV programma De Ochtend. o TV uitzending van RTL Nieuws en via websites van RTL nieuws o In BNR radioprogramma De Ochtendspits
Leergeld Land van Cuijk heeft eind 2014 in concept een plan van aanpak opgesteld voor het vergroten van de naamsbekendheid en daarnaast – zo mogelijk in samenhang – inkomsten te krijgen.
Stichting Leergeld helpt meer kinderen in armoede. De samenwerking met overheid en andere organisatie in het Land van Cuijk kan nog sterk verbeterd worden, waardoor een betere afstemming plaats vindt en initiatieven ontwikkeld worden om meer kinderen te helpen en te betrekken bij activiteiten binnen onze samenleving. De zgn. ‘Klijnsma gelden’ blijven bij de 5 gemeenten in het Land van Cuijk nog steeds besteed aan ‘eigen’, gemeentelijke, projecten en initiatieven.
6
Noodzaak van het helpen van meer kinderen in armoede In recente publicaties lezen we dat ‘2,5 miljoen Nederlanders onder de armoedegrens leven’ “Het risico van armoede en sociale uitsluiting onder kinderen nam afgelopen 5 jaar toe met 1,5 procent tot 17 procent. In totaal leven ruim 600.000 Nederlandse kinderen onder de armoedegrens”. Dit zorgt onder kinderen voor ongelijke kansen in samenleving én onderwijs en later ook op de arbeidsmarkt. Armoede kan alleen effectief bestreden worden door een aanpak op verschillende terreinen tegelijk in samenwerking met alle betrokken overheden en organisaties die zich inzetten voor deze doelgroep. De missie van Leergeld is dat kinderen nooit de dupe mogen worden van de armoede van hun ouders/verzorgers. Daarom zal zij blijven ijveren voor o.m. een gezamenlijke aanpak van deze problematiek door alle betrokkenen. Onderstaande publicatie in De Gelderlander van 31 oktober 2014 geeft in het kort nogmaals de noodzaak aan van hetgeen we hier gesignaleerd hebben. Een groeiend aantal ouders kan het schoolgeld voor hun kinderen niet meer betalen. Een dubbeltje blijf je In Nederlandkrijgen zo’n 434.000 mensen een bijstandsuitkering, de helft van hen heeft die al drie jaar of langer. Volgens Europees onderzoek leven in Nederland 2,5 miljoen mensen onder de armoedegrens, waaronder 600.000 kinderen. Uit andere onderzoeken blijkt ook dat hoe groter de ongelijkheid is in een land, hoe kleiner de sociale mobiliteit. Oftewel: hoe kleiner de kans is dat je van een dubbeltje een kwartje wordt. Op papier hebben kinderen gelijke kansen, in het echt niet! In sommige gezinnen is het armoede op armoede. Kinderen weten niet beter, dan dat er geen geld is.
In 2014 klopten 30 procent meer ouders aan bij de Stichting Leergeld, waar ouders met een krappe beurs terecht kunnen als ze bijvoorbeeld de vrijwillige ouderbijdrage niet kunnen betalen. Uit onderzoek van de SP blijkt dat scholen vaak de ouderbijdrage verplichten, terwijl deze officieel vrijwillig is. Als er niet wordt betaald, mag hun kroost bijvoorbeeld niet mee op schoolreisje. De bijdrage is per school verschillend en loopt uiteen van een paar tientjes tot meer dan € 1000. Foto: ANP Voorlopige resultaten van een enquête onder honderden ouders laten zien dat 29 procent de bijdrage niet op kan hoesten. “2 à 3 kinderen per klas leven onder de armoedegrens'', zegt directeur Gaby van den Biggelaar van Stichting Leergeld in het AD. In 2013 klopten 59.033 ouders bij de Stichting Leergeld aan. In 2014 waren dat al 76.468 ouders.
7
Land van Cuijk Het aantal inwoners van Het Land van Cuijk bedroeg per 1 januari 2014: 88.166 Een inschatting van het aantal kinderen van 4 tot en met 18 jaar: ruim 5000 Inschatting van het aantal kinderen (4-18 jaar) in armoede 2014 in het Land van Cuijk: circa 800
Aanvragen en beschikkingen 2014 Het aantal gehonoreerde aanvragen in 2014 bedroeg 183. In 2014 werd voor 93 kinderen een bijdrage betaald aan een sport- of culturele vereniging of werd een schoolactiviteit gefinancierd door Leergeld Land van Cuijk. Dat betekent een gemiddelde ondersteuning per kind van € 192,25 Een bedrag van in totaal € 5536,=, ontvangen via de landelijke organisatie van de ‘NN stichting’, is voor directe hulpverlening besteed aan 29 kinderen. (Zie voor verdere financiële gegevens het financieel jaarverslag 2014)
Activiteiten en contacten met organisaties In 2014 zijn activiteiten ondernomen en contacten gelegd welke er veelal op gericht waren om de bekendheid van Leergeld bij de doelgroep, of bij organisaties welke bindingen hebben met de doelgroep, te vergroten. Er zijn brochures verstrekt aan alle scholen voor zowel basis- als voortgezet onderwijs. Er is samenwerking gezocht met het Platform Armoedebestrijding in Cuijk. Getracht is om in gesprek te komen met de 5 gemeenten van het Land van Cuijk, maar dit heeft nog geen resultaat opgeleverd. Dit zal één van de belangrijke aandachtspunten worden in 2015! Vergroten van contacten met organisaties welke mogelijk in staat zijn onze financiële positie te verbeteren. Hierbij val t te denken aan Rotary clubs, Kiwani’s, Ronde Tafels, ondernemersorganisaties caritasinstellingen en scholen.
8
Speerpunten 2015 * Inwerken van een nieuwe voorzitter. * Uitbreiding van bestuur * Zoeken van kantoorruimte, bij voorkeur in Cuijk. * Samenwerking met de 5 gemeenten in het Land van Cuijk met als doel te komen tot een uniforme aanpak en het hanteren van uniforme criteria voor toewijzing. * Afspraken maken met alle scholen voor Voortgezet Onderwijs, te weten: Elzendaal college, SG Metameer, SG Merlet, ROC De Leijgraaf en ROC Nijmegen. * Overleg met basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs. * Vergroten naamsbekendheid * Fondsen werving: - Onderhouden van contacten met de bekende organisaties en instellingen. - Nieuwe organisaties benaderen en proberen hen te enthousiasmeren zich in te zetten voor Leergeld Land van Cuijk. - Algemeen: streven om jaarlijks een vast aantal begunstigers / sponsoren te krijgen, waardoor de bestaanszekerheid van leergeld beter gewaarborgd wordt.
Tot slot Het bestuur van Leergeld Land van Cuijk wil allereerst graag haar intermediairs en coördinatoren bijzonder bedanken voor hun inzet gedurende het gehele jaar. Zonder hun grote betrokkenheid kon er geen sprake zijn van het toepassen van de werkwijze van Leergeld: objectieve criteria toepassen, huisbezoeken afleggen, overleggen en verantwoorde besluiten nemen. Leergeld kan niet functioneren zonder financiële middelen. In 2014 mochten we financiën ontvangen van enkele caritas instellingen, een donatie ontvangen bij gelegenheid van een uitvaart, een bijdrage ontvangen van de NN stichting,
Alle personen en bedrijven die op deze manier hun bijdrage hebben geleverd willen we bijzonder danken. Uw hulp was fantastisch! Ook in 2015 zetten we ons in voor onze doelgroep: kinderen tussen 4 - 18 jaar. Daarbij hopen we weer te mogen rekenen op de geweldige medewerking van onze vrijwilligers en instellingen, bedrijven en sponsoren. Het zou fijn zijn als Leergeld ook in volgende jaren een beroep op u mag doen, waarmee u een bijdrage levert aan onze samenleving, waarin helaas niet alle kinderen altijd mee kunnen doen. Voor dat laatste wil Leergeld zich inzetten, hopelijk samen met u.
Maart 2015
Bestuur Leergeld Land van Cuijk
Voorzitter a.i.
Secretaris
Penningmeester
9
Annelien Hylkema
Pierre Arts
10
Herman Boer