folder congres psych.qxd
15-12-2000
9:38
Pagina 1
Verantwoordelijke organisatie Het congres vindt plaats onder inhoudelijke verantwoordelijkheid van STORM Rehabilitatie te Bilthoven en Van Vliet InterAktief te Arnhem in samenwerking met de uitgeverij SWP te Amsterdam, die verantwoordelijk is voor de organisatie.
Inschrijvingsvoorwaarden Inclusief lunch, consumpties, documentatiemateriaal, deelnemerstas en de boekuitgave, bedraagt de deelnameprijs EUR 180 (ca. ƒ 395,00) excl. BTW. Kortingsregeling: Bij meerdere deelnemers uit één instelling: 2e deelnemer 10%, 3e en volgende deelnemers 15% korting. U kunt zich inschrijven via de aanmeldingsbon; na ontvangst van deze bon zenden wij u een factuur voor de betaling van deelnamekosten. Annuleringsregeling: Annulering tot twee weken voor aanvang 75% restitutie, tot één week voor aanvang 50% restitutie, later volgt geen restitutie. Bij verhindering heeft een deelnemer het recht zich zonder kosten te laten vervangen, mits tevoren aan de organisatie gemeld.
On line aanmelding U kunt zich ook online aanmelden voor dit congres via http://www.swpbook.com/congres.html
Datum en plaats Donderdag 22 februari 2001/ Congrescentrum de Meervaart te Amsterdam. Een gedetailleerde routebeschrijving alsmede een reisplan treft u bij de toezending van het materiaal aan.
Nadere informatie B.V. Uitgeverij SWP, Postbus 257,1000 AG AMSTERDAM Telefoon (020) 3307200, Telefax (020) 3308040, E-mail:
[email protected] Congresdesk: Suzanne Granberg; Inhoudelijke informatie: Paul Roosenstein
Aanmeldingsbon (s.v.p. invullen in blokletters of met behulp van schrijfmachine)
Voorletters/naam:
M/V*
Functie: Instelling/Organisatie: Adres: Postcode/Plaats: Telefoon: Telefax: ❏ neemt deel aan het het congres SAMENWERKING IN DE FORENSISCHE ZORG op 22 februari 2001 De kosten ad. EUR 180 (excl. btw) per persoon zullen na ontvangst van de factuur binnen veertien dagen worden voldaan. ❏ Wij wensen gebruik te maken van de kortingsregeling: Meerpersoonskorting/studentenkorting Bij meerpersoonskorting: namen/functies overige deelnemers: (eventueel bijlage gebruiken): __________________________________________________________________________________________________ Ik wens deel te nemen aan de volgende twee deelsessies (nummers invullen) Datum:
Handtekening:
Deze bon in een envelop zonder postzegel zenden aan: SWP/FOR
Antwoordnummer 9090 1000 VV AMSTERDAM
folder congres psych.qxd
15-12-2000
9:38
Pagina 2
Deelpresentaties (ver volg) 7
De ontwikkeling van Jeugdforensische netwerken voorzitter: N. Duits (FPD Amsterdam)
Momenteel zit er een groot gat tussen de forensische zorg aan volwassenen en de zorg aan jeugdigen. Op een aantal plaatsen in Nederland wordt getracht de jeugdforensische zorg beter te organiseren en de aansluiting met de volwassenenzorg beter tot stand te brengen. In deze workshop worden een aantal ontwikkelingen gepresenteerd en komt de noodzaak aan de orde een krachtige impuls te geven aan de ontwikkeling van jeugdforensische netwerken.
8
Ambulante forensische psychiatrie met medewerking van: Vereniging voor Ambulante Forensische Psychiatrie en Reclassering Nederland
De ambulante forensische psychiatrie heeft de afgelopen jaren een stormachtige groei doorgemaakt. Er zijn op allerlei plaatsen poliklinieken ontstaan en programma’s voor dagbehandeling ontwikkeld. In deze workshop wordt een overzicht gegeven van de ambulante forensische zorg. Daarnaast wordt aandacht gegeven aan de plaats van de ambulante zorg in forensische circuits.
9
(Duaal) casemanagement, de ontwikkeling van een model voorzitter: H. M. Don (Reclassering Leger des Heils) met medewerking van onder andere: M. Otter (de Gelderse Roos), A. Kampman (de Tender/Oldenkotte)
Eén van de mogelijkheden om de continuïteit van zorg te verbeteren is het model van het duale casemanagement, waarbij een GGz-hulpverlener en een reclasseringswerker samen een forensische cliënt begeleiden. In deze workshop komen de ervaringen aan de orde zoals die met forensisch casemanagement zijn opgedaan. Daarnaast worden aanzetten gegeven om het model verder te ontwikkelen.
10
Juridische kaders Presentatie van het vademecum forensische titels met medewerking van onder andere: G. Nederpelt en P. Stalman (MFO-FIZ de Meren Amsterdam)
Onlangs kwam onder auspiciën van GGz Nederland een vademecum gereed waarin een overzicht wordt gegeven van alle juridische titels waar hulpverleners in de forensische zorg mee te maken kunnen krijgen. In deze workshop wordt het vademecum gepresenteerd.
Ronde-tafelsessies Ronde-tafelsessies zijn bedoeld als discussieforum. Er vinden een tweetal sessies plaats rond enkele belangrijke thema’s die in het ochtendprogramma aan de orde zijn geweest. De deelnemers worden uitgenodigd actief te reflecteren op en te discussiëren over deze thema’s.
11
De ontwikkeling van forensisch psychiatrische eenheden voorzitter: J.P. Wilken
In het rapport ‘Ons kent ons’ wordt de ontwikkeling van forensisch psychiatrische eenheden krachtig aanbevolen. Tevens wordt een handreiking gegeven hoe deze eenheden ontwikkeld zouden kunnen worden. Na een korte inleiding worden de deelnemers aan de ronde-tafelsessie uitgenodigd de ins en outs van circuitvorming en organisatorische bundeling te bespreken.
12
Ontwikkelingen in de TBS nu en in de toekomst voorzitter: J. van Vliet
De veranderingen in het TBS-veld gaan snel. Onderzoeken en beleidsnota’s volgen elkaar op (IBO1, IBO2, Morgen gaat het beter, beter, beter.....). Momenteel is o.a. de commissie Kosto bezig met het vervolg op IBO2. In deze sessie worden de ontwikkelingen in de TBS nu en in de toekomst centraal gesteld.
folder congres psych.qxd
15-12-2000
de Meervaart Amsterdam
9:38
Pagina 3
Congres
22 februari 2001
Samenwerking in de forensische zorg over netwerken, circuits en forensisch psychiatrische eenheden....
folder congres psych.qxd
15-12-2000
9:38
Pagina 4
Inleiding Sinds de invoering van de maatregel TBR, later TBS, is er regelmatig toenadering, maar ook verwijdering geweest tussen de circuits van Justitie - de TBS-klinieken en het gevangeniswezen - en de Algemene Geestelijke Gezondheidszorg.
De zorg voor forensisch psy-
Met name de stagnatie in het grensverkeer tussen de circuits is veelal aanleiding tot kritiek en discussie. Negatieve beeldvorming over en weer heeft onder andere te maken met de schotten tussen de sectoren gezondheidszorg en justitie, met het spanningsveld tussen zorgindicatie en beveiligingsindicatie, met vooroordelen, en met verschillende opvattingen over (be)handelwijzen. Ontschotting is een belangrijk streven, te meer daar uit onderzoek blijkt dat veel TBSgestelden en gedetineerden al vóór oplegging van de maatregel of de straf een GGzverleden hebben. Een goed samenhangende zorg heeft niet alleen een meerwaarde omdat cliëntentrajecten beter kunnen worden uitgezet, gericht op maximale integratiemogelijkheden in de samenleving, maar waarschijnlijk ook een preventieve waarde.
ken van vaak slecht op elkaar
In het laatste decennium zijn ontwikkelingen ingezet waarbij er een toenadering plaats vindt tussen de genoemde sectoren. Sinds 1991 zijn er in het land diverse initiatieven ontwikkeld om te komen tot samenwerkingsvormen tussen Justitie en de Algemene Geestelijke Gezondheidszorg in de vorm van forensisch psychiatrische netwerk- en circuitvorming. Samenwerking en soepeler overgangen tussen de verschillende sectoren zijn gewenst om te voorkómen dat patiënten langer dan noodzakelijk in instellingen verblijven met een te hoog niveau van beveiliging of een behandelaanpak die niet - of niet meer - tot verder resultaat leidt. In opdracht van het Ministerie van VWS is door Storm Rehabilitatie en Van Vliet Inter Aktief onderzoek gedaan naar de wijze waarop en de mate waarin organisaties en professionals in Nederland met elkaar samen werken ten behoeve van forensisch psychiatrische patiënten. Dit onderzoek, uitgebracht in een rapport onder de titel ‘Ons kent ons; de praktijk van de samenwerking in de forensische zorg’, staat op dit congres centraal.
chiatrische patiënten is volop in beweging. Momenteel is er nog sprake van een lappende-
aansluitende voorzieningen. De laatste tien jaar is er een ontwikkeling gaande om de zorg te verbeteren. Op verschillende plaatsen in het land zijn samenwerkingsverbanden ontstaan. Onlangs werd een onderzoek afgerond naar de stand van zaken in de samenwerking in de forensische zorg. Het onderzoeksrapport ‘Ons kent ons’ biedt een actueel overzicht en bevat belangrijke aanbevelingen voor de ontwikkeling van netwerken, circuits en forensisch psychiatrische eenheden. Op het congres worden de resultaten gepresenteerd. Daarnaast wordt aandacht besteed aan twee andere onderzoeken, namelijk naar de cliëntenstromen binnen de forensische zorg en naar de uitstroom mogelijkheden uit TBS-klinieken. De overheid wil in sterke mate de ontwikkeling van circuitvorming stimuleren. Justitie heeft aanzetten gegeven voor een verbetering van de zorg aan TBS-gestelden. VWS heeft onlangs extra middelen vrijge-
maakt voor verbetering van de samenhang van de forensische zorg. De overheid zal op het congres haar beleid verduidelijken. Het congres beoogt een stevige stimulans te geven voor de ontwikkeling van de samenwerking en de samenhang in de forensische zorg. Daartoe worden in workshops aanzetten gegeven. Iedere workshop behandelt een deelthema. De workshops zijn sterk praktijkgericht. In elke workshop geven enkele mensen die in de praktijk bezig zijn met netwerk- en circuitvorming hun ervaringen weer. Vervolgens kan er uitwisseling en discussie plaatsvinden.
Doelgroep Het congres is bedoeld voor allen die betrokken zijn bij de forensische zorg, zowel vanuit de jusititiële hoek als vanuit de GGz.
Boekuitgave De aanleiding tot het congres is mede het verschijnen van het boek ‘Ons kent ons. De praktijk van de samenwerking in de forensische zorg’. Deze uitgave treft u in uw deelnemersmateriaal aan.
folder congres psych.qxd
15-12-2000
9:38
Pagina 5
Dagprogramma
9.00 uur
Ontvangst en inschrijving Bij binnenkomst ontvangt u een tas met deelnemersmagazine, schrijfmateriaal en de uitgave ‘Ons kent ons’
9.30 uur
Opening door de dagvoorzitter Tijl Huygen, directeur TBS-kliniek/FPI de Singel Amsterdam
9.45 uur
Ons kent ons: de stand van zaken betreffende samenwerking in de forensische zorg Jaap van Vliet, onderzoeker/senior adviseur Van Vliet Inter Aktief
10.15 uur:
Over grenzen en stromen: de toekomst van de forensische zorg Jean Pierre Wilken, onderzoeker/directeur onderzoek en ontwikkeling STORM Rehabilitatie
10.45 uur:
Koffiepauze
11.15 uur:
Samenwerking in de praktijk Pierre Stalman, manager MFO-FIZ de Meren Amsterdam
11.45 uur:
Het beleid van de overheid Dick Kaasjager, arts/directeur GVM, Ministerie van VWS
12.15 uur:
Gelegenheid voor vragen
12.30
Lunchpauze
13.45
Eerste ronde workshops Een overzicht van de twaalf deelthema’s vindt u op de volgende pagina’s. U kunt voor twee workshops/deelpresentaties kiezen
15.15
Koffie/theepauze
15.45
Tweede ronde workshops
17.15
Informele afsluiting Gelegenheid tot napraten, waarbij u een drankje en hapje krijgt aangeboden
folder congres psych.qxd
15-12-2000
9:38
Pagina 6
Workshops & deelpresentaties De opzet van de workshops is dat er rond een deelthema van het congres een aantal korte presentaties plaatsvinden. Vervolgens worden de ervaringen van de inleiders uitgewisseld met de deelnemers aan de workshop. De doelstellingen van de workshops zijn enerzijds dat de deelnemers inspiratie kunnen opdoen voor de ontwikkeling van samenwerking in hun eigen praktijk en anderzijds dat er kennis gebundeld wordt die gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van de forensische zorg in zijn totaliteit.
1
Tussen beveiliging en reïntegratie voorzitter: P. van Panhuis (FPD ‘s Hertogenbosch) met medewerking van onder andere: E. Hilterman (FPI de Rooyse Wissel), mw. E. Noorlander (FPI de Kijvelanden)
De forensische psychiatrie wordt van oudsher gekenmerkt door het spanningsveld tussen de bescherming van de samenleving aan de ene kant en het recht van een dader op reïntegratie aan de andere kant. In de forensische psychiatrie wordt naar een optimale afstemming gezocht tussen beveiliging en resocialisatie. In deze workshop komen de meest recente inzichten aan de orde. Belangrijke ontwikkelingen zijn o.a. de resultaten van onderzoek naar predictors voor delictrecidief en het beschikbaar komen van instrumentarium voor het in kaart brengen van zorgbehoeftes en risico’s.
2
Op het kruispunt van forensische en algemene GGz voorzitter: mw. L. Kaiser (de Gelderse Roos) met medewerking van onder andere: E. Mol (FPD Amsterdam), mw. L. Kaiser (Gespecialiseerde Zorg de Gelderse Roos/ FPA het Kompas)
De komende jaren dienen belangrijke stappen gezet te worden om de forensische en de algemene GGz weer dichter bij elkaar te brengen. Er zijn verschillende opties, variërende van verregaande samenwerking tot fusie, waarbij de forensische psychiatrie een geïntegreerd onderdeel van de GGz wordt. In deze workshop worden voorbeelden gepresenteerd van een aantal samenwerkingsvormen. Daarnaast worden scenario’s voor de toekomst uitgediept.
3
Circuitvorming als project; ervaringen in het arrondissement Arnhem voorzitter: Th. van Iersel (Groot Batelaar) met medewerking van onder andere: F. van Opdorp (Reclassering Nederland, projectleider circuitvorming), mw. M. Hulst ( polikliniek de Transfer).
In het arrondissement Arnhem is een project gestart om een arrondissementeel circuit te ontwikkelen. Hierbij wordt o.a. geput uit de ervaringen die in de regio Ede-Wageningen zijn opgedaan met het forensisch netwerk en het systeem van duaal case management. In deze workshop worden de ervaringen en plannen gepresenteerd.
4
Forensische indicatiestelling voorzitter: D. Daniëls. (FPD Arnhem) met medewerking van onder andere: W. Schermerhoorn (De Meren Amsterdam), C. Vermeeren, (Divisie Forensische Psychiatrie GGz Drenthe, meldpunt consultatieteam Noord-Nederland)
Forensische indicatiestelling vormt een belangrijke toegangspoort tot forensische zorg. In deze workshop worden de ervaringen gepresenteerd van de pilotprojecten die in Arnhem en Amsterdam worden uitgevoerd. Daarnaast komen de ervaringen van de forensisch psychiatrische klinieken aan de orde. Ten slotte is ook de functie van indicatiestelling in het kader van doorstroming een belangrijk onderwerp.
5
Samenspel tussen klinische forensisch psychiatrische voorzieningen voorzitter: mw. J. Mastenbroek (GGZ Nederland) met medewerking van onder andere: K. van Tuynen (Divisie Forensische Psychiatrie GGz Drenthe), H. de Kuiper (FPC Eindhoven), P. Schouten, (FPA Psychiatrisch Spectrum Gelderland Oost).
Naast de klinische voorzieningen voor TBS-gestelden (FPI’s) is er een aantal landelijke of bovenregionaal opererende klinische voorzieningen zoals de FPK’s en de FPA’s. De FPK’s fungeren voor een deel ook als TBS-kliniek. De FPA’s zijn o.a. bedoeld als tussenvoorziening tussen TBS-kliniek, FPK en de algemene GGz. De overlap tussen de verschillende voorzieningen is aanzienlijk. In het rapport ‘Ons kent ons’ wordt gepleit voor een inniger samenspel, voor een ontwikkeling richting forensisch psychiatrische eenheden. In deze workshop wordt de huidige praktijk afgewogen tegen de gewenste ontwikkeling van de gespecialiseerde klinische forensische zorg.
6
Samenspel tussen gevangeniswezen, FPD en GGz voorzitter: T. I. Oei (Katholieke Universiteit Brabant) met medewerking van onder andere: J. K. Zwemstra (FPD Den Bosch), E. Bulten (PI Nieuw Vosseveld), C. Horens (Gevangeniswezen), W. Radius (de Tender)
Uit onderzoek is bekend dat een aanzienlijk aantal gedetineerden met psychische stoornissen kampt. Het is gewenst om aan deze zorgbehoefte tegemoet te komen. Recentelijk zijn de mogelijkheden om reeds in detentie te behandelen verruimd. In deze workshop worden o.a. ervaringen gepresenteerd die hiermee zijn opgedaan. Daarnaast komt de rol van de forensisch psychiatrische diensten als schakel tussen justitie en GGz aan de orde.
