TWISTER voorjaar 2014
3
Colofon
Inhoudsopgave
TWISTER is het tijdschrift van T.W.I.S.T., de studievereniging voor (Vergelijkende Indo-Europese) Taalwetenschap en Talen en Culturen van Afrika.
Woord van de vicevoorzitter . . . . . . . 4 Maartje Lindhout Introductie Assessor Bacchus . . . . . . . 5 Maarten van der Velden Talen leren met websites . . . . . . . . . . 7 Milan Lopuhaä Die dag in het Volksparkstadion . . . . 11 Sean Adams Is het mogelijk om de wereld te kunnen kennen door middel van de taal? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Marton Miklós Willem Bax De 10 geboden van Yogi Tea® . . . . . . 17 Marc Michels, Suzanne van der Meer & Google Translate Voor- en achterwaartse agenda . . . . . 20
Redactie Sean Adams Marton Bax Marjolijn van de Gender Marianne de Heer Kloots Milan Lopuhaä Vormgeving Milan Lopuhaä Omslag Marianne de Heer Kloots Jaargang 12, nr. 2 Oplage 95 stuks Reacties en kopij
[email protected]
T.W.I.S.T. online studieverenigingtwist.nl youtube.com/user/TWISTleiden facebook.com
4
Woord van de vicevoorzitter Maartje Lindhout Lieve lezers, Omdat onze voorzitter Marieke Droogsma momenteel in Kiev verblijft, zullen jullie het moeten doen met een stukje van de secretaris in rol van de vicevoorzitter :) Om daar gelijk maar over verder te gaan: Marieke heeft het goed in Kiev! Ondanks alle wanorde en opstanden van de laatste weken, is het in de omgeving waar zij verkeert veilig genoeg en kan ze haar stagewerk goed uitvoeren. Terug naar Nederland. Sinds Marieke uit Nederland is, hebben we een nieuw bestuurslid: Maarten van der Velden. Hij zal zich voorstellen in een eigen stukje. Doordat het aantal bestuursleden gelijk blijft, kunnen we onze reguliere taken voortzetten, al is dat in een iets andere setting. Zo hebben we de laatste tijd een hoop activiteiten georganiseerd, zoals een STAMMpot- en schaatsavond, lezingen van Milan en Hilde en een International Mother Language Dish Day. Ook hebben de studieverenigingen van geesteswetenschappen samen een borrel georganiseerd, waarvan de opbrengst (545 euro) naar de Voedselbank ging. Als bestuur willen we het zo leuk en gezellig mogelijk maken voor de leden. Vooral eerstejaars proberen we goed aan te trekken, want die zijn onze toekomst! Vandaar dat we begin dit jaar een enquête hebben afgenomen en af en toe tijdens college reclame maken voor bepaalde activiteiten. Nu ik dit schrijf staan er nog grootse activiteiten op de planning! Van 4 tot 6 april gingen we bijvoorbeeld naar ’t Harde voor een onvergetelijk TWeekend. Ook zal op 1 mei het gala plaatsvinden, want ja, T.W.I.S.T. bestaat dit jaar al twaalf jaar! Het thema wordt dan ook GALAXII. (Kom als je favoriete sterrenbeeld, planeet, noem het maar op.) De enthousiastelingen van de galacommissie verwachten dat het een enorm vet feest gaat worden, dus daar heb ik al zin in! Andere evenementen om naar uit te kijken zijn de Taalkundeconferentie en de LANGU-dag die dit jaar in Leiden wordt gehouden. Kortom, je zult je niet vervelen bij T.W.I.S.T. Hopelijk tot ziens op de eerstvolgende activiteit! Maartje Lindhout
5
Introductie Assessor Bacchus Maarten van der Velden
Lieve T.W.I.S.T.-leden, Al vijf jaar ben ik nu T.W.I.S.T.-lid van een dusdanig enthousiasme, dat het gek is dat ik niet eerder een bestuursfunctie heb bekleed, maar met het vertrek naar Oekraïne van voorzitter Marieke is het dan zo ver: voor het komende halfjaar ben ik jullie Assessor. Dat ik mijn Bachelor VIET heb afgerond en inmiddels de Klassieken bedrijf, mag de pret niet drukken. Het bevestigt het imago van T.W.I.S.T. als een nog altijd warme broedplaats voor degenen die zich ooit met taalkunde hebben beziggehouden, maar van wie sommigen inmiddels op een ander spoor zitten. Moge T.W.I.S.T. deze bindende functie in de toekomst blijven vervullen! Als ouderejaars hoop ik ook een bindende functie te kunnen vervullen tussen leden van mijn ’generatie’ en de veelbelovende nieuwe lichting eerstejaars. De activiteiten die we voor komend jaar in petto hebben - onder meer een TWeekend en een conferentie - zullen hieraan bijdragen. Persoonlijk zal ik me verder hard maken voor een nieuwe TWarbecue (de laatste dateert van 2011), een Miss-TWIST-verkiezing (nog nooit vertoond!) en, verplicht nummer, een TWicknick in de Hortus. Ondanks dat Marieke het komende halfjaar ver weg zit, zal ik haar niet vergeten bij het vervullen van mijn taken en mijn uiterste best doen om van het voorjaar van 2014 een succes te maken. Het is een eer om iets terug te doen voor de vereniging die vanaf het eerste begin mijn studententijd heeft opgefleurd.
6 Proost op een mooi voorjaar! Maarten van der Velden Uw Assessor Bacchus
Speed Bump
7
Talen leren met websites Milan Lopuhaä Hoewel het natuurlijk een onterecht stereotyp is (voorzover mensen al stereotypen van taalkundigen in hun hoofd hebben) dat een taalwetenschapper in zijn of haar studie alle talen van de wereld leert, is het zeker waar dat taalwetenschappers het leuk vinden obscure en minder obscure talen te leren. Gelukkig biedt onze universiteit een groot scala aan vakken waar je je lusten op kan botvieren, en anders zijn er altijd nog andere universiteiten waar je naar uit kan wijken. Voor de wat solitairder ingestelden onder ons, en (in mijn geval) degenen die geen ruimte hebben in hun rooster voor dat soort feestelijkheden, zijn er gelukkig ook websites die zich wijden aan het onderwijzen van talen. De afgelopen maanden heb ik hier twee van getest, en hier zijn mijn bevindingen.
Duolingo De eerste website die ik geprobeerd heb is Duolingo. Het idee van de website is als volgt: zij bieden gratis taalcursussen aan, maar een integraal deel van die taalcursussen is het vertalen van artikelen. Deze artikelen worden geleverd door andere bedrijven die graag hun artikelen vertaald zien worden. Op deze manier kan de website dus twee soorten mensen tegelijkertijd helpen, en er nog geld aan verdienen ook. Op dit moment worden er zes talen aangeboden, namelijk Frans, Duits, Spaans, Italiaans en Portugees; de lessen zijn van in het Engels om een van die talen te leren of andersom. Daarnaast werken ze nu aan modules om Engels te leren in een hele hoop talen. De lessen zelf zijn als een computerspel opgezet. Een cursus is opgebouwd uit skills, variërend van basisvaardigheden tot lexicale categorieën (Colours 1) en grammaticale lessen (Verbs: Subjunctive Past). Elke skill bestaat uit een aantal lessen. Deze lessen bestaan op hun beurt weer uit 20 zinnen die vertaald moeten worden. Voor elke les krijg je drie levens, en elke keer als je een fout maakt verlies je er één; als je af bent, moet je overnieuw beginnen. Als je het wel haalt, kun je door naar de volgende les van die skill. Als je bovendien een hele skill hebt afgerond, krijg je de mogelijkheden nieuwe skills te doen. Hoe komt het dan dat je hiermee een taal kunt leren? De truc zit in een feit dat niet als een verrassing zal komen voor de meeste studenten: computerspelletjes spelen is leuker dan woordjes stampen. Door je voor het op te delen in kleine lessen en hiervoor compleet nutteloze beloningen uit te delen (je kunt een hoger level bereiken
8 door maar genoeg lessen te doen, maar volgens mij doet dat verder niets) krijg je het gevoel dat je iets bereikt, ook al moet je nog een hele hoop doen. Het voelt een stuk beter dan wanneer je simpelweg de woordjes van pagina 1 van de 100 stampt uit je basiswoordenschat Tsjetsjeens.
Een voorbeeld van een vertaalopdracht uit Duolingo, met feedback. Merk op dat ik een ‘leven’ verloren heb omdat ik deze zin fout vertaald heb.
Wat ook helpt is dat de site bijhoudt wanneer je voor het laatst bepaalde woorden hebt gezien, en je steeds opnieuw moet oefenen om het bij te houden. Dit gebeurt wel op een slimme manier: woorden die je steeds fout vertaalt, en waar je dus moeite mee hebt, komen sneller terug dan woorden die je in één keer al goed hebt. Op deze manier komen dingen door herhaling vanzelf in je langetermijngeheugen terecht, zonder dat je het gevoel hebt dat je triviale vragen zit te beantwoorden. Je kunt ook nog een dagelijkse e-mail aanzetten, zodat je niet vergeet om het bij te houden. Dus, kun je hiermee een taal leren? Aan de ene kant, ja, maar de mogelijkheden zijn wel beperkt tot West-Romaans en -Germaans. Het is lastig om de formule uit te breiden, omdat de bijgeleverde grammaticale informatie vaak summier tot nonexistent is. Bij talen die dicht bij het Engels staan is dat geen probleem, maar ik zie een systeem als Duolingo niet snel slagen in het mij bijbrengen van een Salishtaal. Dat neemt niet weg dat ik dankzij Duolingo inmiddels redelijk Spaans en Portugees kan lezen, en het is een leuke manier om je weggezakte middelbarschooltalen weer wat bij te werken. Als laatste tip: je kunt, als je bij het stadium komt dat je artikelen kan vertalen, zelf websites aandragen in de voor jou relevante taal. Kies een Wikipedia-artikel uit over een onderwerp dat je interesseert, want anders zul je je tijd voornamelijk doorbrengen met Spaanse TV-recensies vertalen.
9
Bij het vertalen van artikelen kun je ook commentaar geven op vertalingen die anderen gegeven hebben. Voor middelbare scholieren is het denk ik wel een goed systeem, al loop je daar dan weer tegen het probleem dat zij misschien niet goed genoeg zijn in Engels om er goed mee uit de voeten te kunnen. Maar jonger kan misschien ook: mijn neefje van 10 gebruikt nu de betaversie van de module Nederlands-naar-Engels om Engels te leren, en hij vindt het hartstikke leuk.
Memrise Een andere site waarmee je talen (en nog veel meer) kunt leren is memrise. Het centrale idee van deze website is dat je informatie veel makkelijker kunt onthouden met behulp van ezelsbruggetjes (in de vakterminologie: mems). Gebruikers van de site worden dan ook aangemoedigd om deze ezelsbruggetjes te maken en met elkaar te delen. Het centrale verschil met Duolingo is dat de beheerders van de site zelf niet de lessen maken; dat doen de gebruikers. Dit komt met zowel voordelen als nadelen. Het belangrijkste nadeel is dat er geen enkele controle is op de kwaliteit van wat er op de site staat: ik ben gestopt met mijn eerste cursus Albanees toen ik een fout tegenkwam in één van de woordjes. Het voordeel is dan wel dat je je eigen cursus kunt maken, maar dan moet je je materiaal dan ergens anders vandaan halen. Het tweede nadeel is dat de site helemaal niet aan grammaticale of andere uitleg doet. Dat betekent dus dat je goed naar de opnames moet luisteren als je het Arabische schrift leert, want je gaat er geen IPA bij krijgen. Dit is ook de reden waarom ik gestopt ben met het leren van Ojibwe (een Algonkische taal uit Zuid-Oost-Canada): ik kon nergens op internet een grammatica achterhalen, en aan de hand van de te leren voorbeeldzinnetjes de grammatica achterhalen van een taalfamilie die prat gaat op zijn bombardementen van werkwoordsaffixen leek me een taak die alleen besteed is aan de beste beschrijvende taalkundigen.
10
Een voorbeeld van de ezelsbruggetjes die memrise geeft bij het leren van Arabisch. Het grote voordeel is wel het enorme aanbod aan cursussen. Het taalaanbod reikt van Xhosa to Klingon, en daarnaast kun je je leven verrijken met de geboorte- en sterfdata van 101 componisten, of de eerste 150 pokémon, of de districten van Kuala Lumpur. Dat neemt niet weg dat het grootste nut van de website volgens mij te vinden is in het ondersteunen van lessen die je op school of op de universiteit krijgt. Door de woordenschat die je moet opbouwen hierin te gooien, leer je het veel gemakkelijker dan gewoonweg uit een boek, en voor de grammatica kun je terugvallen op een docent.
Calvin and Hobbes, Bill Watterson
11
Die dag in het Volksparkstadion Sean Adams Komende zomer staat het WK voetbal op het programma. In Brazilië gaat Oranje proberen voor het eerst de wereldbeker mee naar huis te nemen. Tot nu toe is deze missie altijd mislukt, de finale in Johannesburg staat nog steeds bij vele voetbalfans in het geheugen gegrift. Zo ook het Europees Kampioenschap voetbal in 1988. Het was de enige keer dat we wél als winnaar van een toernooi vertrokken. Iedereen die die dag bij leven dat toernooi heeft meegemaakt, herinnert zich eigenlijk maar één wedstrijd: die tegen Duitsland. Maar het waren niet alleen de daden die velen zich eenvoudig voor de geest kunnen halen, maar vaak ook de woorden van de hoofdrolspelers, die de emoties hoog lieten oplopen. En zoals ikzelf vaak zeg: Sport ís emotie. Daarom van mijn kant een kleine reconstructie van wát er gezegd werd en alles wat er verder gebeurde op die 21 juni 1988. De oorsprong van dit alles ligt in Duitsland. Toen wij in 1974 voor het eerst in 36 jaar weer naar een WK voetbal mochten, stond er op het veld een gouden generatie die voor het eerst de finale haalde. Deze generatie, kinderen van ouders die de oorlog hadden overleefd, was vastberaden om deze keer de (West-)Duitsers op eigen kracht te verslaan. In het Olympisch Stadion van München verloor Oranje de finale van de West-Duitsers met 2-1. Een trauma was geboren, zeker omdat we vier jaar wederom de finale niet wisten te winnen. Er volgden jaren waarin Oranje grote toernooien misliep, tot het EK van 1988. Onder leiding van dezelfde trainer, Rinus Michels, stond er opnieuw een generatie van topklasse. Wederom met een trauma, want zij waren allen getuige van die nederlaag tegen de West-Duitsers. Na de poulefase, die Nederland ternauwernood overleefde, bleek Oranje het in de halve finale te moeten opnemen tegen West-Duitsland. Inderdaad, het land die het team met spelers als Cruyff, Rep en Neeskens de wereldtitel hadden ontnomen. Michels zei de dag voorafgaand aan deze wedstrijd: “Het belangrijkste is dat het morgen gebeurt natuurlijk. Daar hebben we veel meer aan, want het is dan ook eens een overwinning die niet alleen de finaledeur opent, maar bovendien eens een eind maakt aan dat eindeloze gezever over 1974 en die wedstrijd. En dan zijn we daar ook weer eens vanaf.” Er was dus niet meer alleen sprake van een halve finale, iets wat op zich al meer dan genoeg spanning met zich meebrengt, maar ook van een eventuele verlossing als men onze oosterburen zou verslaan. Niemand zou het meer hebben over 1974, in ieder geval de komende jaren niet. Zoals Michels terecht opmerkte, zou er bij winst sprake
12 zijn van een win-winsituatie. Alles leek erop te wijzen dat Oranje de Duitsers te grazen zouden nemen. Een revanche op de vijand, op vijandelijke grond en gewapend met elf man de doelman onder vuur nemen. Met niets meer en niets minder werd genoegen genomen. De wedstrijd in het Volksparkstadion verliep zoals verwacht, waarbij de Duitsers hard en grof speelden en de Oranje met sprankelend spel met elkaar de eerste schermutselingen uitvochten. Forse tackles van beide zijden volgden elkaar op. De eerste die het duel ‘op scherp zette’, was doelman Hans van Breukelen. Nadat de Duitse spits Frank Mill en hijzelf tegen elkaar botsten, schreeuwde hij tegen de spits, die op de grond lag ‘Ich hoffe daß du fokking sterfst’. Mill deed alsof hij geblesseerd was om de scheidsrechter tot een dwaling te verleiden. Dit soort acties, die de Duitsers wel vaker inzette om tegenstanders te provoceren, leken op een bepaald moment succes te oogsten, toen scheidsrechter Igna de Duitsers een penalty gaf, na een lichte overtreding van Frank Rijkaard. Duitsland scoorde uit de strafschop en Nederland stond achter. Vervolgens ontplofte de wedstrijd: de Nederlanders, gefrustreerd door de stand en de gedachte dat het uitstekende spel tot dan toe nog niet beloond was met een doelpunt, besloten ook over te gaan tot provocatie. Wat volgde was een theater op zich: Na een overtreding op Völler (later bekend als slachtoffer van het spugen van Rijkaard op het WK twee jaar later) trok Ronald Koeman aan zijn haren, waardoor er een opstootje volgde, waarbij Völler ‘acteerde’ een tik in het gezicht te hebben gehad. De grove tackles, waar Nigel de Jong volgens velen graag deel van zou hebben uitgemaakt, bleven elkaar opvolgen en het mag achteraf een wonder genoemd worden dat er geen zware blessures zijn oplopen door de spelers in die wedstrijd. Na negentig minuten was de stand omgedraaid in ‘ons’ voordeel: na een eveneens onterecht gegeven strafschop en een schitterende goal van Marco van Basten won Oranje met 2-1. De overwinning werd gevierd alsof Oranje de titel al binnen had. In enkele interviews kwamen de emoties die de spelers die negentig minuten met zich hadden meegesleept naar voren. Zo was er de linksback Van Tiggelen: ‘De herinneringen aan ’74 leven toch mee. En de dikke nekken die ze hebben, die hebben we eindelijk een keer afgestraft.’ Of aanvoerder Ruud Gullit in een interview: ‘De Duitsers vroegen nog of het verdiend was, en toen zeg ik : ja, ik dacht het wel, ja, ik dacht het wel. Ja. Dacht het wel.’ Van Tiggelen en Gullit lijken hier een soort van arrogantie uit te stralen, als je secce naar de uitspraken kijkt. Maar als je kijkt naar hoe de Duitsers zich vooraf gedroegen, zet het deze woorden in een compleet ander daglicht. In de Duitse kranten stonden vooraf artikelen waarin zij Oranje kansloos achtten en zichzelf al in de finale rekenden. Wanneer zij echter tijdens de wedstrijd merkten dat zij niet de betere partij
13 waren, voelden zij zich waarschijnlijk genoodzaakt een beroep te doen op grof, fysiek en provocerend spel. Gedurende het hele toernooi hadden de Duitsers niet op deze manier het spel gespeeld, maar toch was het voor ons logisch dat zij tegen Nederland zo handelden. Want twee jaar later, op het WK van 1990, acteerden de Duitsers, na de val van de Muur voor het eerst als één team, op dezelfde manier tegen Oranje en moesten wij ditmaal het onderspit delven. Tot slot wil ik nog één actie naar voren halen, namelijk de actie van Ronald Koeman na afloop van de wedstrijd. Hij veegde met het shirt van zijn directe tegenstander Olaf Thon letterlijk zijn billen af. Ondanks het feit dat de foto lang verborgen is gebleven, veroorzaakte het toch flink wat rumoer in de kantlijn. Met name omdat de actie tot ieders verbeelding spreekt. Koeman zelf zei een paar dagen later het incident: „Ik geef toe, ik mág zoiets niet flikken. Maar om nou te zeggen dat ik er veel spijt van heb. Nou, nee.” We weten hoe het afliep. In de finale won Nederland van de toenmalige Sovjet-Unie met 2-0 en dat ontaardde eenmaal terug in Nederland in een volksfeest van ongekende omvang. In de Amsterdamse binnenstad is het niet vaak meer zo druk geweest. Vele spandoeken passeerden de camera’s gedurende de tocht van de spelers, maar eentje die iedereen beaamde: De Finale was dinsdag. De dinsdag van 21 juni 1988.
Referenties • Floris, Martin en Simon Brester (2008), Oranje Lukraak, Amsterdam: Uitgeverij Mouria. • Auke Kok (2008), Zo vierde Koeman de zege op Duitsland. NRC Handelsblad 8-5-2008, Rotterdam. • Anton Witkamp en Leo vd Ruit (1999), De Top 500: De Beste Nederlandse Sporters Van De Eeuw, Maarssen: Premium Press BV Publishers • Maker onbekend (2008), EK’88 ORANJE KAMPIOEN, Naarden: Strengholt Multimedia (Beeldmateriaal Nederland - West-Duitsland)
14
Is het mogelijk om de wereld te kunnen kennen door middel van de taal? Marton Miklós Willem Bax
Inleiding Vele mensen menen mogelijkheden te zien waarmee kennis van de werkelijkheid vergaard kan worden. Van dit aantal menen sommigen dat taal correspondeert met de werkelijkheid, en dat men, door bijvoorbeeld betekenisstructuur in taal te onderzoeken, structuren in de buitentalige werkelijkheid kan achterhalen. In ieder geval proberen deze mensen te achterhalen hoe de mens de wereld structureert via het gebruik van taal. Onder ‘kennis’ wordt vaak een geavanceerde vorm van de JTB-definitie (Justified true belief) verstaan (maar de precieze epistemologische details over het begrip ‘kennis’ zijn hier niet van belang). Een geloof dat iemand heeft moet op de een of andere manier gerechtvaardigd voor hem zijn opdat hij het gelooft, en het moet ook aannemelijk worden gemaakt door de rechtvaardiging. Een geloof moet bovendien waar zijn. In mijn opinie (dat men een sceptische opinie zou kunnen noemen) is het niet mogelijk om te bepalen of een geloof waar is of niet, omdat wij geen zekerheid kunnen hebben. Onze methoden kunnen hier geen uitsluitsel over geven. Ons geloof is mijns inziens echter wel gerechtvaardigd, omdat wij naar onze beste capaciteiten proberen de waarheid te achterhalen, en dit onder andere met behulp van taal doen. Het is echter überhaupt niet mogelijk kennis te verkrijgen over de waarneembare wereld en de onderliggende werkelijkheid, en dus ook niet door middel van taal. De zintuigen bedriegen ons met schijnzekerheden, en zo is het ook met de inhoud van talige uitingen. Taal brengt structuur aan in de werkelijkheid waar er slechts onbepaaldheid en chaos heerst. De perceptie van de waarnemer verbuigt de werkelijkheid direct en onbewust, en dit heeft tot consequentie dat wij niets kunnen weten over de onderliggende aard van de werkelijkheid, en slechts zien wat wij menen te zien als structuur. Wij kunnen hierdoor niets werkelijk kennen. Alles wat wij kennis noemen is slechts een uiting van hoe wij de wereld waarnemen. Het is geen onbetwiste waarheid en wij kunnen slechts kennen wat wij zelf begrijpen, hetgeen slechts een vervalste gestructureerdheid is.
15
Waarom hebben wij geen zekere kennis over wereldse zaken? Kennis dient onbetwijfelbaar te zijn, en het is mogelijk dat alles in de wereld onderhevig is aan bedrog van bijvoorbeeld een zeer machtige Cartesiaanse demon. Deze demon, waarvan het concept is uitgedacht door Descartes, vervalst alles wat wij zien en laat ons denken dat alles wat wij waarnemen echt is. Omdat het tenminste mogelijk is dat er zo’n vals wezen bestaat, is het bestaan van vaststaande kennis over de waarneembare wereld niet mogelijk, omdat deze gemeende kennis niet volledig zeker is. Hierom zou ik hetgeen dat wij kennis noemen niet als behorende onder de betekenis van die term aanzien. Wanneer men echter een alledaagse verbale definitie van de term zou geven en zou bestuderen wanneer men dit woord gebruikt, en die definitie wordt in de praktijk aangenomen, zodat onze speurtocht naar kennis eerder kwantitatief dan kwalitatief interessant wordt, dan zouden meer zaken als ‘gekend’ kunnen worden aangemerkt. Ik hang een zeer strikte (volgens mij de enig juiste) definitie van kennis aan. Onze kennis over de waarneembare wereld is zelfs vrij coherent, maar toch onzeker. Het hangt er bij dit soort kwesties echter sterk vanaf welke definitie van ‘kennis’ men aanhangt. Een andere mogelijkheid van epistemologisch bedrog is dat wij slechts een brein in een vat van een wetenschapper zijn, die alles wat wij denken waar te nemen in de uitwendige wereld, inclusief het idee van het bezit van ons lichaam, in ons brein projecteert.
Vooruitzichten in de kennistheorie De enige propositie die men mijns inziens tot ware kennis zou moeten rekenen is de bewering dat iets denkt, wat nu gezien wordt als mijn persoon zelf (maar wat datgene is dat denkt, of er bijvoorbeeld denkende subjecten bestaan, is onduidelijk). Deze propositie kan niet onwaar zijn, want als ik zou denken dat hij onwaar was, dan zou ik er nog steeds over denken. Het enige dat wij over de werkelijkheid kunnen weten is dus dat er iets bestaat dat denkt, maar wat hij denkt, of hij in een taal denkt, en of hij zelfs een uitgebreid ruimtelijk wezen is, dat is onduidelijk. Dit omdat men dan snel bij betwiste beelden uitkomt. Kennis moet ook onbetwist en onafhankelijk van ons bestaan, maar kan echter niet los van ons worden gezien. Onze denkbeelden zijn door onze perceptie, en ook door de taal die wij spreken, beïnvloed, en daarom niet onafhankelijk meer. Zo hebben verschillende mensen die verschillende talen spreken andere perspectieven op bepaalde kwesties, en is ons denken dus niet onafhankelijk van de taal die wij spreken.
16
Referenties en secundaire literatuur • Lemos, N. 2007
An Introduction to the Theory of Knowledge, 2e druk, Cambridge: Cambridge University Press.
Dinosaur Comics, Ryan North
17
De 10 geboden van Yogi Tea®
(een semi-generatief-historische analyse van theezaklabeltjes) Marc Michels, Suzanne van der Meer & Google Translate
1. Please do not feed the fears. Moet asseblief nie die vrese voed. Inscriptie gevonden in IJslandse dierentuinen, waarschijnlijk vlak na de klankverschuiving van b naar f in het Oud-IJslands (Peter Alexander Kerkhof, personal communication). 2. Patience is looking at the night and seeing the day. Geduld is op soek na die nag en sien die dag. Als je niet kan slapen moet je gewoon wachten tot het weer dag is. 3. All of nature swings in unison. Die hele natuur swaai in harmonie. AARDBEVING!!! 4. A broken heart hides so many treasures.
18 ’N gebroke hart skuil so baie skatte. Hartkleppen enzo, denken we. En traces. 5. Beauty resides in your own eyes. Beauty woon in jou eie oë. Voor de rest: MasterCard. 6. Soul is the same in all living beings. Soul is dieselfde in alle lewende wesens. Net als de onderliggende structuur van alle levende talen (Chomsky 1965). 7. Stay pure in the midst of impurity. Bly suiwer in die middel van die onreinheid. “Willen we meer of minder thee?” 8. Raise your words not your voice. Lig jou woorde nie jou stem. Zie Davies & Dubinsky (2004). 9. Silence is a source of great strength. Stilte is ’n bron van groot krag nie. Denk bijvoorbeeld aan de geweldige voordelen van covert movement. 10. All of nature is listening without ears. Al die natuur te luister sonder ore. De natuur heeft een cochleair implantaat.
19
Referenties • Chomsky, Noam. 1965
Aspects of the Theory of Syntax. MIT Press.
• Davies & Dubinsky. 2004
The grammar of raising and control: a course in syntactic argumentation. Malden, MA: Blackwell Pub.
Foxtrott, Bill Amend
20
Voor- en achterwaartse agenda 12 februari 14 februari 27 februari 6 maart 12 maart 20 maart 4 tot 6 april 9 april 22 april 23 april 29 april 1 mei 15 mei 20 mei 13 juni
Studieverenigingenborrel Geesteswetenschappen E-Rhotische avond Lezingen door Hilde en Milan, diner in Delphi en je-dagen-zijngeteld-want-je-hebt-weer-geldborrel ALV (herhaling) International Mother Language Dish Day TWorrel TWeekend in ’t Harde Dies van T.W.I.S.T. en TWoetjesfestijn 19:00 uur Pelibar deadline TW-shirts en TWruien galadansworkshop 19:00 uur Lipsius 1.29 galadansworkshop 19:00 uur Lipsius 1.29 GALAXII Diner 18:00 uur in La Bota, aansluitend dansen bij Catena Lezingenmiddag Meertens Instituut Taalkundeconferentie LANGU-dag