Tussenkomst van Sabine de Bethune Voorzitster CD&V-senaatsfractie Debat beleidsverklaring federale regering 17 oktober 2008
Mijnheer de voorzitter, Mijnheer de eerste minister, Collega’s, De voorbije weken zijn we dooreen geschud. We zijn wakker geworden in de wereld. De zich doorzettende globalisering creëert zowel interessante en hoopvolle perspectieven, als grote uitdagingen voor ons land en onze bevolking. Beetje bij beetje wordt de wereld welvarender, zelf reizen we de wereld rond, in het echt of op zijn minst virtueel. We genieten van Californische wijnen en laten ons Nieuw-Zeelandse kiwi’s welgevallen. Maar ook op andere vlakken globaliseert de wereld. Zo is de klimaatproblematiek bij uitstek een mondiaal probleem die een reactie van de hele wereldgemeenschap vraagt. De sterke en voortdurende migratiestromen doorkruisen de traditionele en vertrouwde leefwerelden en leefpatronen van onze burgers. De recente financiële crisis en de crash op de beurzen getuigen van de interdependentie van de wereldeconomie. En eerder dit jaar werden we geconfronteerd met sterke prijsstijgingen op de oliemarkten en oplopende wereldvoedselprijzen die ieder van ons voelde in zijn portefeuille. Daarnaast zijn er de uitdagingen waarop we meer greep hebben zoals een goede staatsordening, het noodzakelijke debat over de herfinanciering van de federale staat en de deelentiteiten, het verhogen van de werkgelegenheidsgraad bij de ouderen,
de
onwaarschijnlijke
verschillen
in
werkloosheidsgraad
tussen
Vlaanderen en Wallonië, spijts de grote solidariteit vanuit Vlaanderen, de strijd tegen de armoede, de problematiek van de vergrijzing, de combinatie arbeid en gezin, de aandacht voor een gezonde leefomgeving, enz.
Bladzijde 1 van 5
De regeerverklaring gaat uiteraard in de eerste plaats over de begroting 2009, waarbij de regering opnieuw de wil heeft getoond om die met een evenwicht af te sluiten, niet via zware en pijnlijke belastingverhogingen, niet via het dramatisch snoeien in de sociale uitgaven, maar wel in een poging om onze samenleving te stabiliseren, om mensen in deze onzekere tijden zekerheid te geven. Is daar dan iets verkeerd mee? Het bereiken van het begrotingsevenwicht in deze tijden is een sterke prestatie. In de Eurozone was er de voorbije twee jaar een tekort van ongeveer 1% van het BBP, in de EU-landen lag het tekort iets hoger. Frankrijk en Groot-Brittannië hadden een tekort van bijna 3% van het BBP. Weet u wat een tekort van 3% van het BBP zou betekenen in België? 10 miljard euro ! Een pak geld dat wij niet uitgeven, dat wij sparen voor de vergrijzing, ook in deze moeilijke tijden. Beste collega’s, de voorbije dagen is er wat gekrakeel geweest over de groeiprognose van 1,2%. Is die niet te hoog? Collega’s, het impact van de financiële crisis op de economie kunnen we nu natuurlijk nog niet accuraat genoeg inschatten. Sommige hebben recent het IMF ontdekt, niet toevallig omdat deze instelling de tot heden meest ongunstige groeivoorspelling heeft gedaan. Mag ik u er op wijzen dat eind september de groei in een consensusvoorspelling van Belgische en buitenlandse financiële instellingen nog op 1,3 % werd geraamd? En dat ook andere regeringen in dit land, o.a. de Vlaamse, met een groeiprognose van 1,2% werken? De komende maanden zullen we een duidelijker beeld krijgen van de omvang van de recessie. We hebben er vertrouwen in dat de regering het budget nauw zal opvolgen en, indien nodig, maatregelen zal nemen. CD&V is heel tevreden dat de regering de begroting niet laat ontsporen, en dat ze, binnen de nauwe marges die ze heeft, vertrouwenwekkende maatregelen neemt,
dat
ze
de
koopkracht
van
de
mensen
ondersteunt
door
de
belastingschalen te indexeren wat 750 miljoen euro kost, dat ze de pensioenen optrekt met 1,5%, met bijzondere aandacht voor de minimale pensioenen die zelfs met drie procent omhoog gaan en de oudste pensioenen die met 2% stijgen. Ook de minimumpensioenen van de zelfstandigen gaan omhoog. Verder komt er ook een extra toeslag voor de jongste kinderen en een verhoging van de
Bladzijde 2 van 5
kinderbijslag voor kinderen met een handicap. In de gezondheidszorgen komen er extra maatregelen voor de chronisch zieken en voor de behandeling van kanker. Vele van deze maatregelen komen tegemoet aan de algemene bezorgdheid om de armoede in onze maatschappij aan te pakken. Het doet onze fractie genoegen dat de concrete maatregelen uit het Plan Armoedebestrijding daadwerkelijk zullen worden uitgevoerd. CD&V is ook opgetogen dat de regering oog heeft voor de concurrentiepositie van onze bedrijven. Niet alleen heeft ze aan de verleiding weerstaan om nieuwe lasten aan de bedrijven op te leggen, ze zal ook de kenniseconomie en het mededingingsbeleid versterken. Daarnaast zal ze maatregelen nemen om de concurrentie op de energiemarkten te versterken. En last but not least lanceert ze een KMO-plan met 50 maatregelen ten gunste van onze kleine en middelgrote ondernemingen. We zijn bovendien tevreden dat er werk wordt gemaakt van een efficiëntere en meer kwalitatieve overheid. De federale overheid trekt de broeksriem aan. De primaire
uitgaven
sensu
stricto
(buiten
vergrijzing
en
buiten
ontwikkelingssamenwerking) dalen in reële termen met 2,1%. En onder impuls van minister Vervotte wordt een proces op gang getrokken dat de komende jaren de federale overheid en het ambtenarenapparaat moet dynamiseren. (BUITENLAND) De huidige crisis dreigt de zwakste landen die nog altijd kampen met de sterk gestegen voedsel- en brandstofprijzen, op de rand van de afgrond te brengen. Het is dan ook heel terecht dat deze regering naast haar strijd tegen de financiële crisis in eigen land, ook haar beloften ten aanzien van de ontwikkelingslanden aanhoudt door het groeipad te respecteren. Want ondanks de moeilijke economische context, slaagt de regering Leterme er toch maar in om echte bijkomende middelen voor ontwikkelingssamenwerking vrij te maken. De cijfers spreken voor zich: in 2008 ongeveer 155 miljoen extra middelen op de
Bladzijde 3 van 5
DGOS begroting waardoor we inzetten op 0,5% van het BNI. In 2009 zet de stijging zich door naar 0,6% van het BNI. En zo komen we tot het wettelijk kader voor ontwikkelingssamenwerking. Uit de voorbije hoorzittingen in het Parlement bleek hoe vooruitstrevend de wet op de internationale samenwerking van 1999 is. Tien jaar later dringt zich een actualisering en verfijning op in het licht van de nieuwe internationale inzichten. Het is dan ook positief dat de regering hier werk van zal maken net zoals van de inperking van het aantal partnerlanden in het licht van een efficiënte besteding van de middelen. We willen wel een rem zetten op het gesleutel aan de lijst met partnerlanden. Daarom pleit CD&V om in het kader van de voorspelbaarheid van de hulp een minimale periode van 12 jaar vast te leggen. Voor CD&V moet de herziening van de wet tevens een gelegenheid vormen om conform het regeerakkoord de evenwichtige verdeling van de bijkomende middelen over de verschillende actoren te garanderen. Uiteraard steunen wij de nieuwe instrumenten, begrotingshulp en gedelegeerde hulp, maar slechts in de mate dat een parlementaire controle gewaarborgd is zowel in het Noorden als in het Zuiden. Ook willen we de sectorale concentratie aanhouden die de Belgische ontwikkelingssamenwerking sinds 1999 focust op menselijke ontwikkeling. CD&V ondersteunt dat deze regering blijft inzetten op duurzame vrede en haar verantwoordelijkheid opneemt in internationale missies. Vanuit onze historische band met het Gebied van de Grote Meren en vanuit onze opgebouwde expertise is het evident dat onze bijzondere aandacht uitgaat naar deze regio. De Eerste Minister heeft dit afgelopen dinsdag ook duidelijk gemaakt. We kijken in eerste instantie uit naar een herstel van de diplomatieke banden met de DRC. En vanuit haar positie in de VN-Veiligheidsraad moet ons land alles in het werk stellen opdat de internationale gemeenschap haar verantwoordelijkheid zou nemen ten aanzien van het heroplaaiend conflict in het Oosten van Congo. België moet niet alleen pleiten voor een versterking van het mandaat van Monuc in de regio, maar moet tevens alle diplomatieke middelen inzetten om een nieuwe oorlog in de regio te voorkomen.
Bladzijde 4 van 5
Gisteren was het Wereldvoedseldag in het Parlement. De NGO’s wezen ons er op dat er om de drie seconden een mens van honger sterft. Dit is onaanvaardbaar voor elk van ons. Daarom moet er meer geïnvesteerd worden in een duurzame familiale landbouw, maar ook in een meer rechtvaardig en solidair internationaal landbouw- en handelsbeleid, met dezelfde slagkracht en energie die er vandaag is om de bankcrisis aan te pakken. Mijnheer de voorzitter, Mijnheer de eerste minister, Collega’s, De voorbije dagen is er al veel gezegd over de kredietcrisis in dit halfrond. De regering treedt krachtdadig op om de nodige maatregelen te nemen. Wanneer zulks opportuun wordt, moeten in het Parlement de mogelijkheden worden onderzocht om de diepste crisis sedert 1929 verder te duiden. We hebben een politieke verantwoordelijkheid tegenover onze burgers. We zouden in onze grondwettelijke plicht falen wanneer we, op het ogenblik van deze ernstige financiële crisis, niet met voldoende ernst en inzicht alle elementen zouden onderzoeken en aanbevelingen formuleren om de schade zoveel mogelijk te beperken en er voor te zorgen dat een dergelijke crisis in de toekomst wordt vermeden. De
federale
overheid
staat
voor
grote
uitdagingen.
Wij
hebben
de
verantwoordelijkheid om de mensen voor te bereiden om sterk te staan in een nieuwe wereld, met nieuwe uitdagingen. We zullen dit maar kunnen als we ons concentreren op onze opdracht: het opzetten van een efficiënt bestuursmodel, het voeren van een intelligent klimaatbeleid, het opvoeren van onze solidariteit met de armsten onder ons en in de wereld, het waarborgen van rechten en plichten, op de arbeidsmarkt en ten aanzien van iedereen die zich in ons land bevindt.
Bladzijde 5 van 5
