Turken in Kreuzberg
Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de)
1
OPDRACHT 1 Waarom werd de Berlijnse muur opgericht? Na de 2e Wereldoorlog werd Duitsland in 2 gedeeltes opgesplitst, te weten West-Duitsland en Oost-Duitsland. Ook Berlijn werd opgesplitst. West-Duitsland en West-Berlijn kwamen onder invloed van de Verenigde Staten en Oost-Duitsland en Oost-Berlijn kwamen onder invloed van de Sovjet-Unie. West-Duitsland kreeg via het Marshallplan financiële steun van de Verenigde Staten voor de heropbouw. De Sovjet Unie weigerde die hulp en zo kreeg Oost-Duitsland geen steun voor de wederopbouw. Door de hulp en het geld van de Verenigde Staten werd het leven in het westen al snel beter en luxer. Hierdoor vluchtten veel hoogopgeleide jonge mensen van Oost- naar West-Duitsland. Oost-Duitsland en de Sovjet Unie vonden dat aan deze leegloop van Oost-Duitsland een einde moest komen en daarom werd in de nacht van 12 op 13 augustus 1961 een begin gemaakt met de bouw van de Berlijnse muur. De muur liep dwars door Berlijn en scheidde Oost-Berlijn van West-Berlijn. Mensen die over of onder de muur door wilden vluchten werden gedood door grensbewakers. De muur werd uiteindelijk 45 meter lang en 4 meter hoog. Welk land kreeg het meeste te vertellen in Oost-Berlijn en welke landen in WestBerlijn? De Sovjet Unie had het meeste te vertellen in Oost-Berlijn en in West-Berlijn was dat de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië. Welke gevolgen had de Berlijnse muur voor de mensen in Oost-Duitsland en WestDuitsland? Oost-Duitsland werd een communistisch land. In een communistisch land zorgt de regering voor de bevolking. Onderwijs en gezondheidszorg zijn gratis. Particuliere bedrijven in OostDuitsland kwamen in handen van de regering. De regering stelde vijfjarenplannen in. In zo’n vijfjarenplan stond precies aangegeven hoeveel van welk product wanneer gemaakt moest zijn. In die vijfjarenplannen werd heel veel nadruk gelegd op de zware industrie en niet op de consumptiegoederen, zoals bijvoorbeeld auto’s, wasmachines en televisies. In een communistisch land is iedereen gelijk en krijg je door de regering betaald naar wat je nodig hebt. Of je nu arts bent of timmerman iedereen kreeg hetzelfde salaris en het maakt niet uit hoe hard je werkt. De regering bepaalde ook waar de mensen moesten wonen en werken. De mensen mochten geen kritiek hebben. Als ze het niet eens waren met de regering, dan werden ze vervolgd en opgepakt. Ook mochten ze niet meer naar het westen reizen. West-Duitsland werd een kapitalistisch land. In een kapitalistisch land moet de bevolking voor zichzelf zorgen. De regering bemoeit zich minder met de bevolking. Bedrijven maken produkten die ze zelf willen maken en waar vraag naar is. Ze mogen winst maken. Iedereen krijgt een ander salaris. De mensen hebben meer vrijheid en ze mogen kritiek geven op de regering.
2
Blijft Ursula evenveel verdienen als in augustus 1961, toe ze in West-Berlijn werkte? Leg dit uit. En Georg? Ursula ging zeer waarschijnlijk minder verdienen in Oost-Berlijn. In Oost-Duitsland bepaalde de regering waar je moest wonen en werken. Het maakte ook niet uit hoe hard je werkte. Je kreeg net zoveel betaald als ieder ander. Georg is in West-Duitsland meer gaan verdienen. Ook omdat de welvaart daar, in tegenstelling tot in Oost-Duitsland, snel toenam. Als je in West-Duitsland hard werkte of een goede opleiding had, kreeg je ook meer betaald. Waarom zou Ursula niet zijn gevlucht naar West-Berlijn? Leg uit waarom. Leg uit welke redenen Georg gehad kan hebben om juist wel te gaan? Ursula: -
-
Ursula wilde niet gescheiden worden van haar familie. Door de muur konden mensen die in Oost-Berlijn woonden geen contact meer hebben met de mensen die in WestBerlijn woonden en andersom; Ursula durfde niet te vluchten, omdat mensen die probeerden te vluchten werden neergeschoten.
Georg: -
Georg zag een veel betere toekomst voor zichzelf in West-Berlijn; De economische situatie in West-Berlijn was veel beter. Het leven was daar veel luxer.
In oktober 1989 doet Ursula mee aan de demonstraties in Oost-Berlijn tegen de muur. Geef hiervoor twee redenen. -
-
De slechte economische omstandigheden in Oost-Duitsland. Via radio en televisie kwamen ze te weten dat in het westen het leven veel luxer was en ze daar wel genoeg te eten hadden. Het westen werd gezien als het paradijs; In het westen hadden de mensen de vrijheid om te reizen en voor hun eigen mening uit te komen. Ook waren daar vrije verkiezingen.
In oktober 1989 doet Georg mee aan de demonstraties in West-Berlijn tegen de muur. Waarom zou hij hebben geprotesteerd? -
Om te worden herenigd met zijn familie. Families die door de muur van elkaar gescheiden waren, konden geen enkel contact met elkaar hebben; De hereniging van Oost- en West-Duitsland tot één Duitsland, waarbij Berlijn dan opnieuw de hoofdstad zou worden.
Waarom werd de Berlijnse muur afgebroken? In de Sovjet Unie ontstonden hervormingen. Dit kwam onder andere door de nieuwe leider Gorbatsjov. Hij wilde door hervormingen de Sovjet Unie er economisch bovenop helpen. Hij liet aan de communistische staten die door de Sovjet Unie werden geregeerd weten, dat ze zelf mochten bepalen of ze de hervormingen wilden doorvoeren. Oost-Duitsland bleef
3
vasthouden aan het communisme, terwijl in andere landen om Oost-Duitsland heen veranderingen kwamen. Op 2 mei 1989 opende Hongarije de grens met Oostenrijk. Hierdoor werd het voor de OostDuitsers weer mogelijk om naar West-Duitsland te vluchten. Al snel kwam er een grote vluchtelingenstroom op gang. In Oost-Duitsland groeit de ontevredenheid steeds meer. In de loop van 1989 vinden er in Oost-Duitsland demonstraties plaats tegen de communistische regering. Daar doen steeds meer mensen aan mee. Ze eisen meer vrijheid en hervormingen van de economie. De regering wil daar niks van weten, maar op 18 oktober 1989 wordt de leider, Erich Honecker, vervangen door Egon Krentz. Egon Krentz is wel bereid hervormingen door te voeren. Op 9 november 1989 besluit zijn regering om inwoners van Oost-Duitsland per direct toe te staan zonder speciale reispapieren naar het westen te reizen. De Oost-Duitse bevolking in Berlijn ging direct na de uitzending naar de Berlijnse muur. Toen er teveel mensen bij de grens stonden, besloten enkele officieren de grens te openen. Hierdoor viel de Berlijnse muur zonder geweld. Welke gevolgen had de val van de muur voor de Duitsers in West-Duitsland en wat waren de gevolgen voor de Oost-Duitsers? Na de val van de muur werden families die elkaar 28 jaar niet gezien hadden, herenigd. Oost-Duitsers konden ineens uit heel erg veel verschillende merken voedsel kiezen en luxe spullen kopen. Ze mochten hun mening verkondigen zonder dat ze bang hoefden te zijn dat ze werden vervolgd of opgepakt. In Oost-Duitsland kwamen er vrije verkiezingen en verdween het communisme. Ook kwamen er economische hervormingen in Oost-Duitsland. Hiervoor kreeg Oost-Duitsland financiële steun van West-Duitsland. De planeconomie verdween en de fabrieken waren niet langer in handen van de regering. De meeste fabrieken in Oost-Duitsland waren echter sterk verouderd. Hierdoor sloten veel fabrieken en raakten veel Oost-Duitsers uiteindelijk hun werk kwijt en daarmee ook hun inkomen. Voor de mensen in West-Duitsland veranderde er niet zo heel veel. Ze moesten alleen extra belasting betalen voor de opbouw van Oost-Duitsland.
4
OPDRACHT 2
WELKE INVLOED HAD DE BERLIJNSE MUUR OP HET LEVEN VAN DE MENSEN IN DUITSLAND? Na de 2e Wereldoorlog werd Duitsland in 2 gedeeltes opgesplitst, te weten West-Duitsland en Oost-Duitsland. Ook Berlijn werd opgesplitst. West-Duitsland en West-Berlijn kwamen onder invloed van de Verenigde Staten en Oost-Duitsland en Oost-Berlijn kwamen onder invloed van de Sovjet-Unie. West-Duitsland kreeg via het Marshallplan financiële steun van de Verenigde Staten voor de heropbouw. De Sovjet Unie weigerde die hulp en zo kreeg Oost-Duitsland geen steun voor de wederopbouw. Door de hulp en het geld van de Verenigde Staten werd het leven in het westen al snel beter en luxer dan in het oosten. Hierdoor vluchtten veel hoogopgeleide jonge mensen van Oost- naar West-Duitsland. OostDuitsland en de Sovjet Unie vonden dat aan deze leegloop van Oost-Duitsland een einde moest komen en daarom werd in de nacht van 12 op 13 augustus 1961 een begin gemaakt met de bouw van de Berlijnse muur. De muur liep dwars door Berlijn en scheidde OostBerlijn van West-Berlijn. Mensen die over of onder de muur door wilden vluchten werden gedood door grensbewakers. De muur werd uiteindelijk 45 meter lang en 4 meter hoog. Families werden van elkaar gescheiden en konden geen contact meer met elkaar hebben. Oost-Duitsland dat onder invloed stond van de Sovjet Unie, werd een communistisch land. In een communistisch land zorgt de regering voor de bevolking. Onderwijs en gezondheidszorg zijn gratis. Particuliere bedrijven in Oost-Duitsland kwamen in handen van de regering. De regering stelde vijfjarenplannen in. In zo’n vijfjarenplan stond precies aangegeven hoeveel van welk product wanneer gemaakt moest zijn. In die vijfjarenplannen werd heel veel nadruk gelegd op de zware industrie en niet op de consumptiegoederen, zoals bijvoorbeeld auto’s, wasmachines en televisies. In Oost-Duitsland was iedereen gelijk en kreeg je door de regering betaald naar wat je nodig had. Of je nu arts was of timmerman iedereen kreeg hetzelfde salaris en het maakte niet uit hoe hard je werkte. De regering bepaalde ook waar de mensen moesten wonen en werken. De mensen mochten geen kritiek hebben. Als ze het niet eens waren met de regering, dan werden ze vervolgd en opgepakt door de Stasi politie. Ook mochten ze niet meer naar het westen reizen. West-Duitsland werd een kapitalistisch land. In een kapitalistisch land moet de bevolking voor zichzelf zorgen. De regering bemoeit zich minder met de bevolking. Bedrijven maken produkten die ze zelf willen maken en waar vraag naar is. Ze mogen winst maken. Iedereen krijgt een ander salaris en als je hard werkt of een goede opleiding hebt, ga je ook meer verdienen. De mensen hebben meer vrijheid en ze mogen kritiek geven op de regering. Via radio en televisie kwamen de mensen in Oost-Duitsland te weten dat het leven in het westen veel luxer was en dat ze daar wel genoeg te eten hadden. De beloofde welvaart in Oost-Duitsland bleef uit en hierdoor groeide de ontevredenheid. Ook de mensen in WestDuitsland wilden graag dat er weer één Duitsland kwam, waarvan Berlijn opnieuw de hoofdstad zou worden. In de loop van 1989 kwamen er in Oost-Duitsland demonstraties tegen de communistische regering. Dit mede als gevolg van de nieuwe leider en de hervormingen in de Sovjet Unie en andere landen om Oost-Duitsland heen. Aan deze demonstraties in Oost-Duitsland doen steeds meer mensen mee. Ze eisen meer vrijheid en 5
hervormingen van de economie. De regering wil daar niks van weten, maar op 18 oktober 1989 wordt de leider van Oost-Duitsland, Erich Honecker, vervangen door Egon Krentz. Egon Krentz was wel bereid hervormingen door te voeren. Op 9 november 1989 besluit zijn regering om inwoners van Oost-Duitsland per direct toe te staan zonder speciale reispapieren naar het westen te reizen. De Oost-Duitse bevolking in Berlijn ging direct na de uitzending naar de Berlijnse muur. Toen er teveel mensen bij de grens stonden, besloten enkele officieren de grens te openen. Hierdoor viel de Berlijnse muur zonder geweld. Na de val van de muur werden families die elkaar 28 jaar niet gezien hadden, herenigd. Oost-Duitsers konden ineens uit heel erg veel verschillende merken voedsel kiezen en luxe spullen kopen. Ze mochten hun mening verkondigen zonder dat ze bang hoefden te zijn dat ze werden vervolgd of opgepakt. In Oost-Duitsland kwamen er vrije verkiezingen en verdween het communisme. Ook kwamen er economische hervormingen in Oost-Duitsland. Hiervoor kreeg Oost-Duitsland financiële steun van West-Duitsland. De planeconomie verdween en de fabrieken waren niet langer in handen van de regering. Het probleem was echter dat de meeste fabrieken in Oost-Duitsland sterk verouderd waren. Hierdoor sloten veel fabrieken en raakten veel Oost-Duitsers uiteindelijk hun werk kwijt en daarmee ook hun inkomen. Voor de mensen in West-Duitsland veranderde er niet zo heel veel. Ze moesten alleen extra belasting betalen voor de opbouw van Oost-Duitsland.
6
Unter den Linden
7