TRANSPARENT

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: CONTROLLER ONTWIKKELINGEN � 3 EN PRAKTIJK: IEC 61131 � 13 SERVOSYSTEMEN� 20, 21, 22

��� ���

SAMEN WERKEN � 15 EVENEMENTEN � 23

���

KENNIS

��� PRODUCTEN: LEXIUM ��� VRAAG & ANTWOORD � 24

A U T O M AT I O N M A G A Z I N E VA N S C H N E I D E R E L E C T R I C • T W E E M A A N D E L I J K S E U I T G AV E • O K T O B E R 2 0 0 7 N U M M E R 9

TRANSPARENT WWW.TRANSPARENTINFO.NL

2 � Vo o r w o o r d �

Voorwoord In deze uitgave van Transparent Info besteden we aandacht aan de ontwikkelingen die Schneider Electric doet op het gebied van automatisering. Van uitleg over de trends en ontwikkelingen tot de echte referenties van een recent succesvol project.

Momenteel, en de komende jaren, wordt er bij Schneider Electric veel ontwikkeld op het gebied van Industrial Automation. De lancering van de nieuwe motion controller als mede de op hande zijnde lancering van onze nieuwe midrange PLC zijn hier de concrete voorbeelden van. Naast deze lanceringen investeren we ook in kennis van machine applicaties. Een goed voorbeeld is de applicatie ‘Packaging’(verpakkingsmachines), waar we met de lancering van onze nieuwe producten nu een totaaloplossing kunnen bieden. De kennis die onze Applicatie Engineers hebben, kunnen nu ook vertaald worden in een oplossing naar u als klant. Naast het investeren in de kennis van onze Applicatie Engineers, hebben we ook geïnvesteerd in de zogenoemde Applicatie Centres. Dit zijn teams van specialisten die, op het gebied van bijvoorbeeld verpakkingmachines, op verschillende locaties in de wereld gevestigd zijn. Deze specialisten worden ingezet wanneer u daarom vraagt. Kortom veel informatie en referenties gebundeld in deze uitgave van Transparant Info. Ik wens u veel leesplezier. Marcel de Boer Commercial Manager OEM

TRENDS & ONTWIKKELINGEN Controller ontwikkelingen Een korte historie van de PLC Voor het bestaan van de PLC (Programmable Logic Controller) werden machinebesturingen uitgevoerd met behulp van relais en contacten en vormde de bedrading tussen beiden de logica. Aanpassingen van de “logica” waren arbeidsintensief en duur. In 1968 specificeerde General Motors (GM) de ontwerpcriteria voor wat wij nu kennen als de eerste programmeerbare besturing. Zij specificeerden een systeem zonder bewegende delen dat: • De industriële omgeving kan overleven; • Eenvoudig te programmeren is; • Eenvoudig aan te passen en hergebruiken is. Het winnende idee kwam van Bedford Associates die daarmee de MODular DIgital CONtroller (MODICON) introduceerden. MODICON is tegenwoordig nog steeds een populaire PLC en wordt nu onder de merknaam Telemecanique van Schneider Electric op de markt gebracht. De automobielindustrie was één van de eerste gebruikers van deze programmable logic controllers. Daarnaast wilden zij ook een programmeermethode die eenvoudig door hun besturingsengineers en techneuten te gebruiken was. Het resultaat van deze wens was de Ladder Logica. Rol uitbreiding voor de PLC De toepassing van open standaarden, opkomst van apparatuur met open architectuur, modulaire architectuur en de steeds grotere rol van software in automatiseringsoplossingen leiden naar een grotere rol van de ‘Open PLC’. Dit concept is gedefinieerd door ARC (Advanced Research Corporation) als een Programmable Automation Controllers, oftewel PAC. Dit PAC-concept vervangt de traditionele PLC niet, maar breidt de rol voor de PLC verder uit en speelt, zowel vandaag als in de toekomst, een grote rol in de automatisering. De Programmable Automation Controller Door de samensmelting van twee trends, één gedreven door technologie en één gedreven door de gebruikers, is een nieuw segment ontstaan: de Programmable Automation Controllers (PACs). De technologieën ontwikkeld voor de personal computers (PCs) werden steeds betrouwbaarder, goedkoper en sneller. Deze tech-

nologieën bevatten snellere processor chips, sneller en goedkoper geheugen en betere programmeertools. De industriële automatisering leveranciers passen deze technologieën steeds meer toe en de ‘oude’ PLC verandert daarmee steeds meer in iets nieuws. Ondertussen vragen de gebruikers steeds meer functionaliteiten en mogelijkheden voor hun control. Zij willen betere dataverwerking en netwerkmogelijkheden. Ook willen zij af van verschillende controllers en programmeeromgevingen voor de verschillende functies zoals besturingslogica en motion. Een Programmable Automation Controller (PAC) is een compacte controller die de mogelijkheden van PC-based besturingen combineren met die van een PLC. Een PAC vindt zijn toepassing in een industriële omgeving voor proces control, data acquisitie, remote monitoring en motion control. Omdat zij veelal functioneren en communiceren over populaire (standaard) netwerk protocollen als TCP/IP, OLE for process control (OPC) en SMTP, sturen PAC’s data van de machines die zij besturen naar andere machines en componenten in een gedistribueerde omgeving of naar applicatiesoftware en relationele databases. Overeenkomsten en verschillen PLC en PAC Generiek kan men stellen dat een PAC en een PLC dezelfde functie hebben. Beiden worden primair gebruikt voor besturing, process control, data acquisitie en functies als digitale en analoge besturing, PID en motion control. In tegenstelling tot een PLC is een PAC een open, modulaire architectuur. Reden hiervoor is dat de meeste industriële toepassingen zeer specifiek ontwor-

4 � Tr e n d s & o n t w i k k e l i n g e n �

pen worden. De hiervoor toe te passen besturingscomponenten bieden de mogelijkheid om samen met andere componenten (van andere leveranciers) samen te werken, zonder dat de engineer zich zorgen hoeft te maken over compatibiliteit met de controller. Ook worden PAC’s en PLC’s verschillend geprogrammeerd. PLC’s worden veelal geprogrammeerd in Ladder Logica, de grafische programmeertaal die de oude elektrische relais bedradingschema’s emuleren. Een PAC besturingsprogramma wordt veelal ontwikkeld met een meer generieke softwaretool en programmeertalen die het mogelijk maken om de ontwikkelde software te hergebruiken in andere systemen.

Ethernet

I/0

Nieuwe PACs Schneider Electric heeft recent een aantal PAC producten gelanceerd. Eén daarvan, de Telemecanique Modicon M340 Programmable Automation Controller, is een vernieuwing in de lijn van Modicon controllers. Deze nieuwe PAC biedt niet alleen real-time besturing, maar ook communicatie, motion, data-acquisitie en databasekoppeling mogelijkheden. De Modicon M340 PAC is een aanvulling op de Modicon Premium en de Modicon Quantum, de andere Schneider Electric automation controllers die worden geprogrammeerd met de nieuwe UnityPro IEC 61131-3 ontwikkelsoftware. Deze producten werden voorheen benoemd als PLC, maar kunnen alleen gezien worden als PAC. Deze systemen bieden een volledige reeks aan programmeerbare besturingen, ontwikkelt om te voldoen aan de eisen voor eenvoudige taken tot de meest complexe oplossingen. Naast de Modicon M340 is een recent door Schneider Electric een andere PAC op de markt gebracht: de Lexium PAC. De Lexium PAC biedt een totaaloplossing voor veeleisende Motion Control toepassingen. De Lexium PAC is een combinatie van Motion en automation producties snel te verwezenlijken en programmeren met een zeer competitieve prijs/prestatie verhouding. PAC - Motion architecturen Met behulp van de nieuwe PAC’s is het nu mogelijk verschillende motion architecturen te ontwerpen. Afhankelijk van de wensen en eisen aan een motion control systeem is hiermee vrijwel altijd en “best-fi t” te creëren met de beste prijs/kwaliteit verhouding.

Ethernet

I/0

� Tr e n d s & o n t w i k k e l i n g e n � 5

PLC centrisch In dit geval bestuurt een automation controller zoals de Modicon M340, via een communicatie (veld) bus één of meerdere (servo) drives. De Modicon M340 beschikt standaard over een motion functie bibliotheek, waarmee de programmeur snel zijn motion functies verwezenlijkt. Voordeel van deze oplossing is: • Communicatie interface met de drives standaard aanwezig; • Functiebibliotheek voor Motion toepassing standaard aanwezig; • Motion en PLC I/O in één oplossing geïntegreerd, eventueel aangevuld met gedistribueerde veldbus I/O; Voorbeelden van toepassingen voor de PLC centrische oplossingen zijn onder andere verpakkingsmachines en materiaalhandling. Motion centrisch In dit geval is de automation controller in feite een Motion controller zoals de Lexium PAC. De Lexium PAC heeft een beperkt hoeveelheid I/O “on-board”, maar met behulp van een veldbus kan dit uitgebreid worden met veldbus I/O zoals Advantys. De Lexium PAC is een high-end motion controller met mogelijkheden zoals “camming” en meerdere assen synchroon verwerken (interpolatie). De Lexium PAC is standaard voorzien van één of zelfs meerdere veldbussen, zoals CANOpen, Ethernet TCP/IP, Profibus, Devicenet en Modbus. Mede door de geïntegreerde motion functiebibliotheek, welke net als bij de Modicon M340 gebaseerd is op de IEC-61131 en de PLCOpen Motion standaard, en eenvoudige as parameterring (EASY Motion) biedt deze oplossing een zeer gunstige prijs/kwaliteit verhouding voor motion toepassingen.

Drive centrisch In dit geval wordt de motion controller ingebouwd in de drive, zoals de Altivar AC-drive of de Lexium servo-drive. Deze techniek wordt vooral toegepast in op zich zelfstaande systemen, waarbij de nadruk ligt op het besturen van een enkele as. I/O kan aan dit systeem toegevoegd worden middels een veldbus aansluiting. Programmering van deze “controller inside” gebeurt net als beide voorgaande oplossingen via de IEC-61131 standaard. Met behulp van de verschillende PAC’s en de Lexium servo drives, BSH en BDH servo motoren, Altivar frequentie regelaars en Advantys veldbus I/O biedt Schneider Electric u een totaaloplossing voor vrijwel alle Motion toepassingen.

Ethernet

I/0

IN BEDRIJF

IN BEDRIJF

� In bedrijf � 7

Post en Dekker ontwerpt en bouwt eerste Bikedispenser

Een fiets uit de muur Even het pasje voor de pasjeslezer, een druk op de knop en ziedaar, de Bikedispenser spuwt een fiets uit. Hoe makkelijk kan het openbaar vervoergebruikers, forenzen en andere reizigers gemaakt worden? Dankzij de inzet van ingenieursbureau Post en Dekker veranderde een goed idee in een werkende oplossing. “We hebben de mechanica, de elektrotechniek én de besturingstechniek ontworpen!”

Engineer David Hoogvliet tuurt naar het scherm van zijn laptop, geflankeerd door directeur EricJan Dekker. Naast hen staat een bijna tien meter lang apparaat. Duidelijk zichtbaar zijn de poortjes voor de inname en de uitgifte van fietsen. De rest is het magazijn, dat ruimte biedt aan 50 fietsen. Op dit moment is het nog niet meer dan een frame. “Volgende week wordt deze Bikedispenser in Arnhem geplaatst”, zegt Dekker. “In november is David begonnen met het ontwerp. Er was op dat moment alleen een prototype, maar dat functioneerde niet goed. Dat was een mooie uitdaging voor ons. Als ingenieursbureau konden we zowel het mechanische als het elektrotechnische en besturingstechnische deel voor onze rekening nemen.” Fiets met RFID-chip Het idee achter de Bikedispenser is briljant. Als bankbiljetten en broodjes kroket uit de muur kunnen komen, waarom dan geen fietsen? Dekker zag het meteen zitten. Hij nam niet alleen de opdracht aan van initiatiefnemer Bikedispenser.com, maar besloot zelfs te participeren in de onderneming. “Het werkt fantastisch”, klinkt hij enthousiast. “Met een pasje kun je een fiets uit de muur halen. De fiets is voorzien van een RFIDtag. We weten dus altijd wie welke fiets heeft. Kom je de fiets terugbrengen, dan herkent de Bikedispenser de chip en het poortje gaat open. Fiets naar binnen en klaar.” Remote beheer Het klinkt verrassend eenvoudig, maar bij de ontwikkeling van het apparaat kwam heel wat kijken. Want hoe positioneer je de fietsen precies goed in de Bikedispenser? Wat gebeurt er als de fietsbel toevallig gedraaid is? Hoe zorg je dat alle trappers in de goede positie staan? “Het

was een uitdagende klus”, knikt Hoogvliet. “Er zit veel besturings-, elektro- en aandrijftechniek in. Zo zitten er 9 motoren in en 30 sensoren. Die moeten allemaal aangestuurd en geprogrammeerd worden. De sequentie is ontzettend belangrijk.” Voor het beheer van de Bikedispenser bedacht Post en Dekker ook een goede oplossing. De besturing van de Bikedispenser wordt op afstand toegankelijk voor het oplossen van storingen. De PLC is alvast uitgerust met een ethernet gateway. Uitstekende ondersteuning Al in de ontwerpfase ging Hoogvliet zich oriënteren op leveranciers van elektro- en besturingstechnische componenten. Na een grondige selectie kwam Schneider Electric als beste uit de bus. “Ze hebben onder meer de PLC geleverd, de sensoren, het schakelmateriaal, de software, het RFID-systeem en de frequentieregelaars. We waarderen vooral de ondersteuning die ze ons hebben gegeven. Ze hebben onze medewerkers een cursus UnityPro gevolgd. Hadden ze tijdens het programmeren vragen, dan konden ze altijd een beroep doen op de specialisten van Schneider Electric”, zegt Dekker. Hoogvliet is sowieso enthousiast over UnityPro. “Het is een fijne programmeertool. Overzichtelijk en duidelijk. En wat prettig is, je kunt in meerdere talen programmeren.” Het resultaat mag er zijn. Arnhem heeft de primeur, maar binnenkort volgen er meer plaatsen. De onderdelen voor een 100-fietsen Bikedispenser liggen al klaar. “Een fiets uit de muur, kan het makkelijker?”

8 � In bedrijf internationaal �

IN BEDRIJF INTERNATIONAAL

Snijmachines met gedeelde modulaire software: configureren in plaats van programmeren Bij voorgesneden vleeswaren en kaas is de presentatie in de verpakking een belangrijke factor. De snijmachines van Weber kunnen een heel scala aan presentatiepatronen creëren, maar de automatiseringstechniek van Elau is hierbij de sleutel tot hoge snijsnelheid en flexibiliteit. Met gedeelde modulaire software slaat Weber nu een nieuwe weg in waarbij complexe technologie toch op operatorniveau kan worden beheerd.

Vanuit het oogpunt van verpakkingen, biedt het verpakken van voorgesneden vleeswaren en kaas weinig ruimte voor creativiteit. Doorgaans worden er transparante PP-dieptrekfolies gebruikt die het product goed laten zien. De kwalitatieve verschillen zitten hem voornamelijk in de manier van afsluiten, bijvoorbeeld met hersluitbare deksels voorzien van een plakrand. Een andere populaire verpakkingsmethode voor verswaren – met name voor cirkelvormige presentatiepatronen – is met folie overtrokken, geplastificeerde papieren bakjes. Daarnaast worden er ook veel sealfolieverpakkingen gebruikt voor zowel trapsgewijs als recht gestapelde verswaren. Gebruiksgemak dankzij het presentatiepatroon Vanwege de beperkte verpakkingsmogelijkheden is het opvallend presenteren van de inhoud een belangrijke manier om toch een individueel tintje te geven aan het versproduct. Dit biedt allerlei creatieve mogelijkheden, maar er kan ook meteen extra gebruiksgemak aan het product worden toegevoegd. Zo is stapelen de meest eenvoudige vorm van presenteren, maar het product is gemakkelijker uit de verpakking te nemen door er scheidingsvelletjes tussen te leggen of door trapsgewijs te stapelen. Deze manier van

presenteren wordt voornamelijk bij voorgesneden kaas gebruikt. Vleeswaren, maar ook kaas, worden daarentegen veelal onderling verschoven gestapeld. De plakken kunnen dik of dun zijn, in een rechte, ovale of ronde stapel liggen, uit één of meer lagen bestaan, trapsgewijs of in elkaar gevouwen zijn. Dungesneden vleeswaren - rond of recht gestapeld Met name de dubbelgevouwen presentatiepatronen van dungesneden vleeswaren zijn zeer interessant: Deze presentatievorm bestaat uit vleeswaren die zeer dun gesneden zijn en waarbij de plakjes één of meermalen gevouwen worden en dicht tegen elkaar liggen. Om dit soort presentatiepatronen in productielijnen te verwezenlijken is Weber Maschinenbau GmbH één van de meest voor de hand liggende bedrijven. Hun machines leveren alle denkbare oplossingen voor het verwerken van vleeswaren en kaas. De modulaire machines kunnen individueel worden uitgerust met verschillende automatiseringsniveaus afhankelijk van de gewenste functionaliteiten. De snijcapaciteit is echter niet langer hét cruciale kenmerk van snijmachines. Het voorkomen van transportslip en het minimaliseren van snijafval zijn cruciale punten. Dit waren ook precies de redenen waarom Weber enkele jaren geleden de analoge techniek heeft ingeruild voor digitale technologie. Het belangrijkste is momenteel het realiseren van een soepele doorzet zonder transportslip van de plakjes vleeswaren en kaas.

� In bedrijf internationaal � 9

Een soepele doorzet – hét middel tegen transportslip Na het snijden van de porties en het creëren van de verschillende presentatiepatronen, moet de ruimte onder het mes zeer snel worden vrijgemaakt voor de volgende portie. Het is nu voor het eerst mogelijk om met digitale servotechnieken het accelereren en het remmen zeer nauwkeurig te regelen. Door ongelijkmatige processen uit te bannen, kan de verwerkingssnelheid aanzienlijk worden verhoogd zonder het presentatiepatroon te verstoren. Manfred Achenbach van Weber vertelt: „Door transportslip uit te bannen, is zelfs geen optische sensor meer nodig om de positie te bepalen, want de positie is al vanaf de start exact bekend.“ Dit garandeert de accurate en synchrone overdracht tussen de verschillende bewerkingsstations, vanaf het begin tot aan het einde waar de porties de verpakkingsmachine in gaan. Een ander argument voor het gebruik van servotechnologie zijn de synchrone besturingsmogelijkheden van de aandrijvingen aan de hand van parameters. Er zijn verschillende mogelijkheden om ook automatisch het optimale gewicht te bereiken. Een optische weegschaal detecteert hierbij via beeldbewerking de contouren en de gaten in de producten. Het regelsysteem past automatisch de dikte van de plakken hierop aan. Het lichtraam is een uitbreiding van de optische weegschaal die het vetgehalte van de producten bepaalt, en op die manier kunnen bepaalde porties worden uitgesorteerd. Na de afvoerband is er een solo-, tandem- of combiweegschaal geplaatst die ook aan de besturing van de snijmachines is gekoppeld. De besturing vergelijkt het doelgewicht met het werkelijke gewicht, en kan bij afwijkingen automatisch de dikte van de plakjes aanpassen. Dit proces vindt al tijdens het portioneren plaats zodat per portie een optimaal gewicht voor de plakjes wordt bereikt. Een verdere verbetering is de productvolumescanner waarvan de optische metingen in combinatie met het daarop volgende weegstation de optimale benutting van het uitgangsmateriaal garanderen.

Het centrale automatiseringsconcept De centrale PacDrive-control van Elau vormt de basis van het automatiseringsconcept voor de snijmachines van Weber. Deze besturing verzorgt alle synchronisatie- en besturingstaken, zonder tussenkomst van een extra PLC. Dankzij deze elektronische synchronisatie zijn vrijwel alle mechanische functiekoppelingen verdwenen. In feite worden alle functies softwarematig aangestuurd wat de flexibiliteit en de precisie van de machines aanzienlijk verhoogt. Weber heeft voor Elau gekozen omdat zij het enige bedrijf waren die een passende oplossing kon leveren. Maar dat is niet het enige argument. Door softwarematige functies te creëren, wordt de “software” een belangrijke factor. Elau levert de gebruikers verschillende tools om de systemen te programmeren, waarbij de programmeur voor synchrone bewerkingen nog slechts enkele basiswaarden hoeft in te voeren. Gedeelde software – voor alle machines Om de toenemende complexiteit van de software beheersbaar te houden, zowel voor Weber als voor de gebruikers van de machine, heeft men bij Weber voor een interessante oplossing gekozen: alle machines werken met dezelfde software, ongeacht model, capaciteit of uitvoering. De parametrisering van de software voor de individuele machines gebeurt uitsluitend via de programma-instellingen die via het aanraakscherm van de machine kunnen worden gewijzigd. Een dergelijke aanpak is een krachtig gereedschap voor het modulair samenstellen van systemen. Het koppelen van de verschillende machinemodules is op deze manier heel eenvoudig. De besturing herkent automatisch de nieuwe software-drivers en deze hoeven alleen nog maar te worden geactiveerd. Door deze eerste investering is er nu drastisch minder programmeerwerk nodig dankzij de aanwezige gemeenschappelijke structuren.

�

10 � In bedrijf internationaal �

IN BEDRIJF INTERNATIONAAL

� Kortere insteltijden en onderhoudsperioden

Elke operator zal de voordelen van dit concept bevestigen, want juist zij kennen maar al te goed de problemen die verschillende softwareversies voor elke afzonderlijke machine van het productiepark opleveren bij het onderhoud en bij het archiveren. Daarentegen draaien alle Webermachines op één en dezelfde software. Een upgrade kan nu heel eenvoudig via onderhoud op afstand worden binnengehaald. Op deze wijze is er vlotte en éénduidige communicatie mogelijk tussen de onderhoudsmonteurs van Weber en de operators van de machines over de bediening en het onderhoud, wat tevens de onderhoudstijden aanzienlijk verkort. Ook het instellen van de machines zou zonder gebruik van deze gedeelde software niet binnen één dag mogelijk zijn.

Het automatiseringsconcept van de snijmachines is gebaseerd op decentrale besturingen met Motion/Logic control; waarbij aparte automatiseringscomponenten de afzonderlijke functionele modules aansturen.

Weber en Elau – in één oogopslag Weber Maschinenbau GmbH & Co KG produceert snijmachines, ijsmachines, vetafsnijders en vleestrimmers en heeft vestigingen in Breidenbach, Neubrandenburg en Ohlsbach. Elau AG, opgericht in 1978 in Marktheidenfeld, richt zich op automatisering. Dit bedrijf staat wereldwijd bekend om zijn geavanceerde oplossingen voor servotechnieken, met name op het gebied van verpakkingen. Elau profileert zich als automatiseerder van alle machines voor de consumentenverpakkingsindustrie, van de eenvoudigste tot de meest ingewikkelde machines voor productie, verpakking en robotisering. Onlangs is Elau een onderdeel van Schneider Electric geworden.

Ethernet, TCP/IP, OPC, XML, FTP, HTTP, SMTP Industriële PC HMI-bedieningspaneel

PacDrive TM Control met Motion/Logic Control

Productaanvoer

Productgeleiding

Mes Optische weegschaal

Bandweegschaal Bandcompensator

Positioneringsband

Controleweegschaal productstroom

Compensator

Transportband

ANTWOORDKAART

Opzetkenmerk Code BC01

Postzegel niet nodig

Schneider Electric B.V. Tav afdeling communicatie Antwoordnummer 27 2000 VC Haarlem

ANTWOORDKAART

Opzetkenm

Postzegel niet nodig

Schneider Electric B.V. Tav afdeling communicatie Antwoordnummer 27 2000 VC Haarlem

EMENT

FO .N L

m/v

O Stuur mij het speciale Transparent Info opbergsysteem

Functie: Adres: Postcode en Plaats: E-mail:

Functie:

Adres:

Postcode en Plaats:

E-mail:

Contactpersoon:

RE NT IN

Contactpersoon:

RA NS PA

?

AN OP

Bedrijfsnaam:

W W W.T

VRAAG A

G R AT I S

ABONN

Vraag nu het gratis opbergsysteem aan. Stuur de antwoordkaart op of vul het antwoordformulier in op www.transparentinfo.nl

Bedrijfsnaam:

O Ik wens de Transparent Info niet meer te ontvangen

O Stuur mij het speciale Transparent Info opbergsysteem

O Wijzig mijn adresgegevens in:

O Stuur in het vervolg Transparent Info ook naar:

O Wilt u met mij contact opnemen over:

O Kunt u mij meer informatie toesturen over:

m/v

KENNIS & PRAKTIJK

IEC 61131 en

PLCopen Motion Functie Blok Bibliotheek

IEC Het IEC (International Electrotechnical Commission) is een wereldwijde organisatie voor standaardisatie en is samengesteld uit nationale werkgroepen. Het doel van het IEC is het promoten van internationale samenwerking bij vraagstukken betreffende standaardisatie op het gebied van electriciteit en electronica. Hiervoor publiceert het IEC Internationale Standaarden. Deze publicaties worden voorbereid door technische comités, waar elke IEC Nationale werkgroep aan kan deelnemen. Het IEC werkt nauw samen met het International Organization for Standardization (ISO). De IEC 61131 standaard definieert en identificeert de basis karakteristieken met betrekking tot de selectie en toepassing van programmeerbare besturingen (PLC’s) en de daarbijbehorende periferieën. De IEC 61131 standaard is opgedeeld in aantal sub-standaarden. IEC 61131-2 IEC 61131-2 specificeert de apparatuureisen en bijbehorende testcriteria van programmeerbare besturingen (PLC’s). Hierin zijn bijvoorbeeld de schakelniveaus van digitale I/O gedefinieerd. IEC 61131-3 Dit deel van de IEC 61131 standaard definieert een basis

set van programma instructies, syntax en programmeertalen voor programmeerbare besturingen. De standaard omvat twee tekst georiënteerde talen, Instruction List (IL) en Structured Text (ST) en twee grafische programmeertalen, Ladder Diagram (LD) en Function Block Diagram (FBD). Sequential Function Chart (SFC) elementen zijn gedefinieerd voor het structureren en organiseren van het interne programma en functieblokken. De programmeertalen en bijbehorende functies worden gebruikt in een interactieve programmeeromgeving. De specificatie van de programmeeromgeving is geen onderdeel van de standaard. De programmeeromgeving dient wel geschikt te zijn om tekst- of grafische programma’s en documentatie te maken conform de standaard. De voordelen voor de toepassing van de IEX 61131-3 standaard voor de gebruiker zijn: • Reductie van verspilling van arbeidskracht: Door een gelijke syntax, instructieset en programmeertaal kan een gebruiker sneller omgaan met andere fabrikaten, waardoor ook minder tijd nodig is voor trainingen; • Een hoog niveau van software hergebruik maakt het mogelijk om een focus te leggen op de probleemoplossing in plaats van de controller hardware; • Minder fouten en misverstanden; • Biedt programmeertechnieken die zeer breed toepasbaar zijn; • Combineert in harmonie componenten van verschillende locaties, landen en toepassingen.

PLCopen PLCopen (www.plcopen.org) is een onafhankelijke organisatie die efficiëntie nastreeft in de industriële automatisering. De deelnemers die afkomstig zijn uit verscheidene industrieën, hebben als doel de harmonisatie van programmering en applicatie engineering. PLCopen is in 1992 opgericht. PLCopen is gebaseerd op de IEC 61131-3 standaard en creëert, met deze basis, specificaties en implementaties met als doel kostenreductie in engineering.

Hardware onafhankelijke Motion Control Applicaties via IEC 61131-3 en PLCopen Functie Blokken voor Motion Control Motion integratie vraagstukken komen steeds vaker voor, samen met zaken als onderhoudbaarheid en connectiviteit. Standaarden bieden hiervoor een oplossing. PLCopen heeft zo’n standaard gecreëerd specifiek voor motion toepassingen. Op deze manier wordt een applicatieprogramma min-

der hardware afhankelijk en herbruikbaar tussen meerdere systemen. Deze standaard, de “PLCopen Function Blocks for Motion Control”, is gebaseerd op het IEC 61131-3 Functie Blok concept. Met de standaardisatie van de functionaliteit en de gebruikersinterface, als mede de implementatie in meer-

�

KENNIS & PRAKTIJK � dere systemen, is dit een veel toegepaste standaard. Door het verpakken van data en functionaliteit, kunnen de functies toegepast worden in verschillende architecturen zoals gecentraliseerd, gedistribueerd, geïntegreerd of een netwerkomgeving. Het is niet specifiek voor een applicatie ontworpen, maar dient als een basis. Zo is de standaard open naar bestaande en toekomstige technieken. Gebruikers van motion control systemen passen veelal verschillende systemen toe, elk geschikt voor specifieke doeleinden. Zo kan een fabrikant van verpakkingsmachines bijvoorbeeld drie verschillende systemen toepassen voor verschillende applicaties: een “low cost”, een medium cost en een high-performance costs machine. De verschillende eisen in snelheid en nauwkeurigheid worden doorgaans ingevuld met verschillende motion control systemen. Helaas biedt de motion control markt een variëteit aan niet

compatibele systemen en oplossingen. In de praktijk betekent dit dat de architectuur en de software tools voor ontwikkeling, installatie en onderhoud verschillen. Zo creëert deze incompatibiliteit aanzienlijke extra kosten: toepassing van verschillende implementatie is verwarrend, engineering wordt lastiger, trainingskosten zijn hoger en de software is niet herbruikbaar tussen de verschillende systemen. Standaardisatie vermindert zeker deze negatieve factoren. Niet alleen de standaardisatie in de programmeertaal, zoals met de IEC 61131-3 standaard, maar ook de interface naar de verschillende motion control oplossingen. Om deze reden heeft Schneider Electric in zijn Motion Control oplossingen de IEC-61131-3 standaard toegepast en aangevuld met de PLCopen Motion Functieblok bibliotheek.

Motion Control in 3 eenvoudige stappen Met behulp van de Modicon M340 controller, Unity-Pro programmeersoftware en de geïntegreerde PLCopen motion functieblok bibliotheek is het zeer eenvoudig om een applicatie op te zetten. Stap 1: Hardware configuratie Met behulp van Unity-Pro kan een servodrive geconfigureerd worden, alsof het een I/O module van het PLC systeem betreft. Door de CANopen interface te selecteren opent zich een selectielijst van waar de gebruiker de juiste drive kan selecteren. Stap 2: As configuratie Door een as te definiëren worden in feite alle benodigde variabelen en datastructuren aangemaakt voor de gebruiker en gekoppeld aan de fysieke hardware configuratie. Unity-Pro maakt het de gebruiker expliciet mogelijk een as te definiëren bij naam. Zo is er geen risico van fouten bij de toekenning aan de fysieke hardware. Er is consistentie tussen de omschrijving van de as en de mogelijke fysieke bronnen. Stap 3: Programmeer de beweging De laatste stap in de motion control toepassing, is het definiëren van de beweging(en) die uitgevoerd moeten worden. Hiervoor is de Motion Function Blok (MFB) bibliotheek standaard in Unity-Pro beschikbaar. Alvorens de werkelijke beweging te programmeren zijn er 2 functies in een programmasectie nodig: • Creëer een nieuwe programmasectie; • Plaatst hierin de functie “Can_handler”. Deze functie zorgt voor de juiste data-afhandeling tussen het applicatie programma en drive via de CANOpen bus; • Plaatst daarna de functie “MC_Power”. Door deze functie te activeren wordt de drive “enabled”; • Plaats daarna de gewenste functie voor een beweging zoals “MC_ MOVEABSOLUTE”. Met behulp van de ingangen van de functie kan de snelheid en positie worden aangegeven. Door de functie te activeren wordt de beweging uitgevoerd.

1

2

3

1 5 �S a m e n w e r k e n �

SAMENWERKEN

Elau specialist in de automatisering van verpakkingsmachines

“Wij praten niet over magneten en kogellagers” De ondernemingen die met Eric van den Broek van Elau aan tafel gaan, hoeven geen verhaal over “magneten en kogellagers” te verwachten. De Sales Director Benelux kiest liever een andere insteek. Als het gaat om aandrijftechniek in de verpakkingsindustrie, gaat het eigenlijk om slim verpakken. Om productieprocessen te optimaliseren en om snel, flexibel en efficiënt aan de klantvraag te voldoen. “Dát is ons specialisme”, benadrukt Van den Broek. “Wij denken in oplossingen.”

Sinds begin dit jaar timmert Van den Broek aan de weg in de Benelux. In Duitsland en Italië heeft Elau inmiddels een leidende marktpositie en in hoog tempo verovert de producent van aandrijftechniek andere Europese landen. “We houden ons bezig met de automatisering van verpakkingsmachines voor de consumer packaged goods industrie. Aandrijf- en besturingstechnologie én robots. Dat is voor honderd procent onze focus en daarin onderscheiden we ons van onze concurrenten. Dat zijn meer generalisten.”

voor 60% aangeleverd. Alleen het processpecifieke deel moet nog geprogrammeerd worden. “Of beter: gecónfigureerd”, zegt Van den Broek. “Die standaardisatie is een voordeel voor de service. De systemen kunnen eenvoudiger onderhouden en aangepast worden.”De engineers van Elau beschikken over diepgaande kennis. Kennis die zij graag delen met hun klanten. Zo ondersteunen zij hen met mechatronische consulting én geven zij op het hoofdkantoor in Eindhoven trainingen.

Inspelen op de vraag Juist in die specialisatie ligt de kracht van Elau. Van dozen schuiven wil Van den Broek niets weten. De vraag van de klant staat centraal. “We acteren als global specialist tussen de OEM’ers en de eindgebruikers. De eindgebruiker staat voor uitdagingen, die wij vertalen in technologie. Verpakkingsprocessen moeten geoptimaliseerd worden, de kostprijs moet omlaag, de vereiste snelheid en flexibiliteit nemen toe. De verpakkingssoorten wisselen snel en doorlooptijden worden steeds korter. Daar spelen we op in. Uiteindelijk kijkt de eindgebruiker niet naar de kostprijs van de machine, maar naar de total costs of ownerhsip én naar zijn return on investment.”

Complementaire producten Elau werkt nauw samen met Schneider Electric. Helemaal verwonderlijk is dat niet. De moederorganisatie van Elau, Elau AG, is een ónderdeel van Schneider Electric. Toch is dat niet de belangrijkste reden. “Onze producten zijn complementair. Gezamenlijk kunnen we veel voor klanten betekenen”, zegt Van den Broek. “In commercieel opzicht én in technisch opzicht. Het is bijvoorbeeld eenvoudig om een frequentieregelaar van Schneider Electric te implementeren. Daar hoef je niet veel meer aan te programmeren in onze software. Je koppelt ‘m aan de drive en klaar. Ook hebben we een template voor controllers van Schneider Electric ontwikkeld. Zij maken omgekeerd gebruik van onze servomotoren.”

Standaardisatie Elau heeft een template ontwikkeld voor het programmeren van de besturingssoftware. Het voordeel: snelheid én standaardisatie. De engineers krijgen de benodigde software al

De nauwe samenwerking met Schneider Electric bekijkt Van den Broek graag vanuit het klantperspectief. “Samen bieden we óplossingen. Het gaat niet primair om de producten, maar om de prestaties. Dat is de kracht van onze samenwerking!”

IN BEDRIJF internationaal Modicon Quantum stuurt het kritische waterbehandelingsproces bij ArcelorMittal Arcelor in Seraing (België), is sinds de laatste overname onderdeel van Mittal, de grootste staalfabrikant ter wereld. Recent is het volledige dermineralisatiesysteem voor het bereiden van stoom, een uiterst ‘kritisch proces’ voor de staalfabriek, vernieuwd. De door stoomturbines aangedreven generatoren mochten onder geen beding uitvallen. Daarom koos de dienst ‘Energie’ voor een Transparent Ready™ automatiseringsarchitectuur met redundante Modicon Quantum PLC’s in een ‘hot-standby’ configuratie. Deze oplossing biedt de vereiste maximale beschikbaarheid en bedrijfscontinuïteit.

Continu investeren in Seraing De herstructurering in de jaren 70 en 80 en de invoering van nieuwe technologieën in de jaren 90 hebben onze staalindustrie door moeilijke crisissen geloodst. Vandaag de dag moeten investeringen in efficiënte en milieuvriendelijke productie-installaties en in continu beveiligde productieprocessen onze staalindustrie in een globaliserende markt concurrerend houden. Het demineralisatieproject bij ArcelorMittal in Seraing is hier een typisch voorbeeld van. De elektrische centrale in Seraing produceert in totaal 400 ton/uur stoom voor zijn stoomturbines, maar distribueert ook stoom naar externe klanten binnen in een straal van 5 km. Twee Lamont ketels leveren samen 200 ton/u bij 70 bar en een BabcockSmulders ketel 200 ton/u bij 130 bar. De stoom drijft twee tegendrukturbines aan, verlaat deze bij 14 bar en komt terecht in een distributienet. Van hieruit worden

verdere turbines aangedreven en worden de externe klanten bediend. De waterbehandelingsinstallatie is van strategisch belang voor ArcelorMittal. In het verleden leidden defecten tot het stilleggen van de centrale gedurende meerdere dagen, met catastrofale gevolgen voor de productie van de koudwalserij. Met de hulp van Dégremont SA werd deze waterbehandelingsinstallatie vernieuwd. De waterbehandelingsinstallatie bestaat uit diverse tanks, pompen, ventielen en leidingen en zorgt voor de decarbonatatie. Dat wil zeggen dat alle bicarbonaten uit het opgepompte water uit de Maas wordt verwijderd. In een tweede stap zorgen ionenwisselaars voor het elimineren van alle zouten. Na behandeling wordt het gedemineraliseerde water in tanks opgeslagen. Daalt het niveau onder een minimumdrempel, dan treedt de installatie automatisch in werking. Een voorbeeld van een ‘hot-standby’-installatie Tomasso Iannello van de afdeling ‘Energie’ voerde eerst een functionele analyse uit voordat men tot de automatisering van de installatie overging. Verkeerde manoeuvres moeten tot een absoluut minimum worden beperkt. Niet alleen pompen, tanks en leidingen maar ook

� In bedrijf � 17

het personeel moeten beveiligd worden. En het aller belangrijkste is dat het hele jaar continu water van hoge kwaliteit geproduceerd moet worden. Onder geen enkele beding mogen de turbines zonder stoom vallen. Deze extreme eisen van ‘beschikbaarheid’ en ‘bedrijfscontinuïteit’, brachten Tomasso bij Schneider Electric, met wie hij een redundante Transparent Ready™-oplossing uitwerkte. Deze is nu functioneel en werkt tot al gehele tevredenheid van ArcelorMittal. Essentieel onderdeel van deze hoge beschikbaarheid is een continue supervisie en bewaking onder alle omstandigheden. Naast de Cimview supervisie werd ook een Magelis XBT GT grafische dialoogterminal met 15” scherm geïnstalleerd. Dit zodat het kleinste defect in een regelorgaan onmiddellijk door de operator erkend wordt en de installatie in een veilige toestand kan worden gebracht. ‘Hot-standby’ voor kritieke processen Ingenieur Iannello koos niet zonder reden voor ‘hot-standby’, een eigenschap die inhoudt dat in kritische situaties de veilige toestand van de installatie in stand wordt gehouden of dat de installatie naar een veilige stand gaat. Het demineralisatieproces mag nooit onderbroken worden. Het water komt onderin de ionenwisselaars binnen en verlaat deze bovenlangs, zodat de harsen continu in beweging zijn. Met een optimale eliminatie van opgeloste zouten tot gevolg. Raakt een PLC defect, dan slaan de harsen neer op de bodem van de tanks en wordt het water, bij het in werking stellen, gemengd met een niet-homogene consistentie. Met als gevolg dat het water niet meer gezuiverd wordt. Tijdens het regeneratieproces dat hierop noodgedwongen volgt en dat 3,5 uur in beslag neemt, wordt er geen water gezuiverd. Een situatie die de productiecontinuïteit in gevaar brengt en die met een redundante ‘hot-standby’ architectuur wordt vermeden. Quantum brengt hier de oplossing. Met zijn redundantiemodule neemt hij in real-time

de sturing van de defecte PLC over en verzekert hiermee de ‘beschikbaarheid’ van de installatie. ‘Ononderbroken’ supervisie met ‘hot-swap’ van de IP-adressen Met de term ‘hot-swap’ wordt het uittrekken van componenten onder spanning bedoeld. Bij Quantum heeft het woord een andere betekenis. De ‘hot-swap’ functie van de Quantum PLC’s betekent dat wanneer een PLC uitvalt, de standby PLC automatisch en in real-time het werk en het IP-netwerkadres overneemt. De operator verliest via het supervisiesysteem op geen enkel ogenblik het overzicht van zijn proces en blijft in alle omstandigheden in contact met de installatie via de supervisie of via de Magelis XBT GT terminal. Redundante Transparent ReadyTM architectuur De twee Quantum PLC’s communiceren met elkaar over Ethernet via optische kabel. Het supervisiesysteem is via een switch verbonden en met de Magelis XBT GT en de Altivar 71, die de pH-regeling controleert via een tweede switch. De PLC’s beheren niet minder dan 480 digitale ingangen, 288 digitale uitgangen, 72 analoge ingangen en 8 analoge uitgangen, waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van de tijdsbesparende Telefast verbindingstechniek. “Quantum hot-standby, gecombineerd met de programmeersoftware Unity, beantwoorden actief aan de extreme eisen van beschikbaarheid die we aan onze installatie hebben opgelegd”, aldus Tomasso Iannello. “Unity heeft ons aangenaam verrast als een unieke, krachtige en compleet objectgeoriënteerde programmeersoftware, maar ook door de goede kwaliteit prijsverhouding. Dankzij de gebruiksvriendelijkheid en de toegankelijkheid hebben wij ons vele uren opleiding bespaard. Het programmeren hadden wij vrij snel onder de knie. Het demineralisatieproject werd volledig in huis geprogrammeerd en kon snel in gebruik worden genomen. Vanzelfsprekend hebben de goede technische ondersteuning en de beschikbaarheid van de commerciële diensten van Schneider Electric hiertoe een belangrijke bijdrage geleverd”.

IN BEDRIJF INTERNATIONAAL Fidomatic realiseert een droom Fidomatic gevestigd in Sint-Eloois-Winkel, is gespecialiseerd in constructie, toelevering van fijnmechanische onderdelen, matrijzenbouw, automatisering en machinebouw, met vooral veel aandacht voor de bouw van prototypes. Kwaliteit, flexibiliteit en een korte leveringstermijn zijn hun grootste troeven. Fidomatic werd opgericht in 1963 en is door de huidige eigenaars in 2001 overgenomen. De hooggekwalificeerde medewerkers zorgen ervoor dat het bedrijf steeds een onovertroffen service aanbiedt.

Van idee tot realisatie In opdracht van een klant mocht Fidomatic een hoeklasmachine bouwen die volledig autonoom, volcontinu en op maat kunststoffen beschermingshoeken vervaardigt. Bovendien diende deze opdracht te voldoen aan de volgende eisen: veiligheid, precisie, snelheid, gebruiksvriendelijkheid en uitbreidbaarheid. Om deze krachttoer te verwezenlijken nam Fidomatic contact op met Schneider Electric. Met hulp van Schneider Electric werd de ideale automatiseringsconfiguratie rond een CanOpen-architectuur op de machine geïntegreerd. Bij aanvang van het project schat de zaakvoerder Peter Espeel van Fidomatic eerst de mogelijkheden en moeilijkheden in om vervolgens maximaal aan de wensen van de klant te kunnen voldoen. Zijn team gespecialiseerde medewerkers pakt vervolgens het mechanische ontwerp aan. Dit resulteert in een 3D-visualisatie en in bouwtekeningen van de machine. Hiermee kan de klant zich veel makkelijker een beeld vormen van de uiteindelijke realisatie en nagaan of de machine aan alle gestelde eisen voldoet.

� In bedrijf � 19

Tijdens het ontwerp van de mechanische opbouw wordt vanaf het begin rekening gehouden met de keuze van de meest aangewezen componenten voor wat betreft de aandrijving, controle, besturing en bediening van de machine. Zo werd, met het oog op flexibiliteit, eenvoudige indienststelling en gebruiksgemak, gekozen voor een combinatie van de servodrive en –motor Lexium 05 in combinatie met meerdere Altivar 31 voor de asynchrone motoren. Vervolgens werden alle apparaten met de TSX37 PLC verbonden over een CanOpen bus. De operator van de machine kan door het grafische aanraakscherm Magelis XBTGT vlot de instellingen van de machine wijzigen. Dankzij de krachtige ontwerpsoftware Vijeo Designer kon Peter Espeel van Fidomatic zeer gebruiksvriendelijke schermen ontwikkelen die zelfs een leek in staat stellen deze machine te bedienen. Uiteraard werd ook rekening gehouden met het aspect veiligheid. Met behoud van de klassieke Preventa-modules kon de veiligheid van de machine nog verder worden verhoogd door de Power Removal functie van de Lexium te implementeren in het ontwerp. Hierdoor kan in alle veiligheid het meest dynamische onderdeel (de servomotor) veilig buiten dienst worden gesteld in geval van nood. Met Schneider Electric werd het ontwerp uitgewerkt tot een prachtig staaltje van automatisering, en dit tot grote tevredenheid van de eindklant.

Het resultaat De volautomatische hoek- lasmachine werkt veilig, snel en accuraat. Ze maakt volcontinu 6 hoekprofielen volgens de maten die worden ingegeven op het grafische display Magelis XBT GT. Een koppeling naar een informaticasysteem van de klant kan eenvoudig en snel worden geprogrammeerd. Dit alles kon alleen tot stand komen dankzij continu overleg met de klant tijdens de ontwerp- en constructiefase en dankzij het aanwenden van CanOpen als open automatiseringsarchitectuur die toekomstige “plug and play” uitbreidingen mogelijk maakt.

20 � Producten �

Toepassingsgebieden voor de Lexium servosystemen Binnen Schneider Electric is Telemecanique het merk voor de industriële automatisering met een volledig assortiment producten voor het bedienen en het nauwkeurig sturen van bewegingen op geautomatiseerde installaties. Dit uitgebreide assortiment voldoet aan de meest gevarieerde en meest veeleisende toepassingen met betrekking tot lineaire en roterende bewegingen. De gebruikte technologieën zijn toepasbaar in diverse automatiseringsgebieden, maar spitsen zich in het bijzonder toe op de zogenaamde GPM toepassingen (“General Purpose Motion”) m.a.w de universele bewegingen. Het zijn vooral industriële constructeurs die machines in serie bouwen of die gespecialiseerde machines vervaardigen

Toepassingsgebieden De activiteiten van Schneider Electric op het gebied van de universele “motion control” kunnen onder verdeeld worden in twee toepassingsgebieden. Het eerste omvat o.a. de eenvoudige robots gebruikt voor productmanipulatie, snijmachines, etiketteermachines, geautomatiseerde magazijnen, rolbruggen, etc. Dit soort toepassingen wordt aangestuurd door PLC’s in combinatie met intelligente regelaars gekoppeld aan servomotoren. Het tweede toepassingsgebied, dat hogere eisen stelt aan koppel en nauwkeurigheid, richt zich vooral op continue processen zoals bijvoorbeeld het snijden van rollen metaal of kunststofmateriaal, het synchroniseren van transportbanden, vulsystemen voor zakken, etc. De sturing van universele bewegingen (GPM) wordt bepaald door de eisen van het proces waarin zij worden ingezet. Belangrijke parameters zijn het snelheidsbereik, de bijhorende koppels, de snelheid en de nauwkeurigheid van de positioneringen: m.a.w. de dynamische prestaties.

waarop “motion” toepassingen voorkomen. De Telemecanique producten richten zich op het elektrische aspect van de besturing en de automatisering. Snelle positiebepaling (30μs)

Materiaal handling Bij deze toepassing arriveren producten willekeurig en worden gekoppeld middels een intelligent systeem van transportbanden. Een 3-assige arm pakt de bewegende producten op en plaatst deze in een kartonnen doos. De doos wordt vervolgens gesloten en geëtiketteerd voordat deze wordt verplaatst.

Groepeer / degroepeer functie

Positioneer functie (lineaire of circulaire interpolatie)

Hoofdas via externe encoder

Positioneerfunctie

“Roterend mes” functie voor synchronisatie van de etiket printen-de rol

� Producten � 21

Snelle positiebepaling (30μs) Groepeer / degroepeer functie om de producten te schikken

“Vliegende snij” functie voor boren en insteken van de plug Positioneerfunctie

“Klem” functie met koppel controle voor assemblage

Machine voor het snijden op lengte Het roterende mes maakt het snijden mogelijk van diverse materialen (metalenplaat, strip, plastic folie etc.) op een lengte die wordt bepaald zonder de aanvoer te stoppen. Om een goede snede op de juiste lengte te krijgen, dient het roterende mes precies gesynchroniseerd te worden met de materiaalaanvoer. De snijlengte kan tijdens de beweging gewijzigd worden.

Assemblage machines Deze toepassing hanteert producten van diverse afmetingen die willekeurig arriveren aan de ingangzijde van de machine. Het proces heeft betrekking tot positioneren en uitlijnen van de producten, boren, positioneren en insteken van de plug tijdens beweging.

Controle van de spanning tijdens het instellen van het koppel of de snelheid Snelle positiebepaling (30μs)

“Roterend mes” functie

Positioneerfunctie

22 � Producten �

Motion: Het aanbod van Schneider Electric Schneider Electric biedt een compleet programma voor motion control, de Lexium PAC: een combinatie van motion en automation producten. Dit bestaat uit servoregelaars, -motoren en -controllers.

Lexium 05 De Lexium 05 is ontworpen voor de optimalisatie van machines en heeft standaard vele componenten geïntegreerd. Beschikbaar in een viertal afmetingen, dekt de Lexium 05 een brede vermogensreeks van 0,4 tot 6kW. De bijbehorende BSH servomotoren dekken een reeks in nominaal koppel van 0.5 tot 36Nm. Voor eenvoudige integratie in een automatiserings architectuur biedt de Lexium 05 standaard een CANopen veldbus en Modbus RTU seriële aansluiting. Een Lexium 05 versie welke Profibus DP bevat, is tevens beschikbaar. Het EMC-filter en de remweerstand zijn tevens geïntegreerd. De “Power Removal” functie voorkomt een onbedoelde start van de motor en vermijd de toevoeging van 2 externe contactoren.

Lexium 15 De Lexium 15 heeft een vermogensreeks van 0,9 kW tot 42,5 kW, zowel 1-fase als 3-fasen. Evenals de Lexium 05 heeft de Lexium 15 vele functies en componenten aan boord welke normaliter extern zijn. Hierdoor is het mogelijk om compacte afmetingen te handhaven en de servoregelaar eenvoudig in een behuizing of machine te integreren. Standaard is o.a. een EMC-filter (klasse A), remweerstand, CANopen, “power removal” functie en positie indexering geïntegreerd.

Lexium Controller De Lexium Controller biedt de mogelijkheid voor het snel programmeren van alle motion control functies welke nodig zijn voor de automatisering van machines. De Lexium Controller is bij uitstek geschikt voor toepassing in compacte en speciale machines, zoals machines voor “material handling”, assemblage machines en machines met een “on the fly” werking (snijden, printen, markeren, etc.). Standaard biedt de Lexium Controller alle motion control functies, zoals de mogelijkheid voor relatieve en absolute positionering, 2D lineaire en circulaire interpolatie, virtuele assen en mogelijkheid om tot 8 synchrone assen te configureren met een synchronisatiesnelheid van maar liefs 2ms bij 4 assen en 4ms bij 8 assen. Door de diverse communicatie protocollen die beschikbaar zijn, is de Lexium Controller eenvoudig te integreren in een automatisering architectuur gebaseerd op de standaard normen vanuit de markt, denk hierbij aan: Remote access, Modbus, CANopen, Ethernet TCP/IP, Profibus DP en Devicenet.

lanner roductie waliteit acking

ect

e

EVENEMENTEN

� seminar � 23

Aankondiging Industrieel Ethernet Seminar Industrieel Ethernet is een zeer actueel begrip als het gaat om oplossingen op het gebied van Ethernet & Transparant ready™. Reden temeer om u hierover te informeren. Binnenkort ontvangt

u van Schneider Electric de uitnodiging voor het Industrieel Ethernet Seminar welke 3 maal plaats vindt op 3 verschillende locaties in Nederland.

Uitnodiging Industrieel Ethernet - seminar

torian

ge

signer

ware

o

ware

neider Electric

Bent u klaar voor één transparante oplossing?

mst!

Schr

ij

Genie f nu in semin t na het ! a leuke r van een en ee activiteit n diner heerlijk buffe t.

Schr

ijf nu

Genie in semin t na het ! a leuke r van een en ee activiteit n dinerb heerlijk uffet.

Laat u verrassen en informeren over de mogelijkheden van standaard Ethernet TCP/IP als universeel netwerk!

Het programma

Tijdens deze middag zullen specialisten van Schneider Electric

14:45 uur Presentatie door gastspreker in Infra of Industrie

14:00 uur Ontvangst 14:30 uur Presentatie Ethernet in Infra of Industrie

u kennis laten maken met de producten en oplossingen op

15:30 uur Pauze

het gebied van Ethernet en Transparent Ready™. Naast de

15:45 uur Deelname aan de informatiemarkt

gezamenlijke sessies kunt u deelnemen aan de informatiemarkt,

17:00 uur Karten, rondleiding stadion of poker clinic.

waarin wij onze Transparant Ready™ oplossingen presenteren.

18:30 uur Dinerbuffet

U kiest zelf de thema’s die u het meest aanspreken. Na de

20:00 uur Einde

HMI/SCAD Magelis/ Vijeo C

leuke activiteit. Ter afsluiting bieden wij u graag een dinerbuffet aan.

Schrijf nu uzelf, en eventueel een collega, in via de link op www.schneider-electric.nl of bel direct naar Jeannette Krap-Ankringa op telefoonnummer

Gastspreke

La Roi Manament S

Henk la Ro

presentaties is er tijd voor ontspanning in de vorm van een

Kom kennis opdoen

Infra

Data & Activiteit Midden:

17 okt. Karten

De Fabrique, Maarssen

Noorden: 23 okt. Rondleiding

Abe Lenstra stadion, Heerenveen

Zuiden:

Willem II Stadion, Tilburg

21 nov. Poker Clinic

Nieuw PLC Pla (Modicon M3

023 - 5 124 211. Meld u snel aan, want vol is vol!

Gastsprekers Infra:

Ing. Henk la Roi van de firma La Roi Managment Services

Industrie: Dr. Ir. Gert Sollie van de firma Sollie IT / Dycore

Veiligheids architecture (Preventa)

2 4 � U i t g e l i c h t | Vr a a g & A n t w o o r d �

Uitgelicht! Mijn naam is Roel de Vries, ik ben werkzaam op de Product Application Engineering afdeling. Samen met mijn collega’s helpen we klanten de juiste hardware en software te gebruiken voor hun installaties. Het werk is zeer divers en bestaat uit kleine en grotere projecten. Ik ondersteun met name servo applicaties waarbij ik het volledige Schneider Electric pakket toelicht bij klanten. Dit houdt in dat ik naast de servo controllers en Lexium servo drives en motoren ook Elau en Berger-Lahr onder de aandacht breng bij klanten. Deze bedrijven zijn ook onderdeel van Schneider Electric en kunnen door hun specifieke kenmerken het motion deel invullen dat niet door Lexium 05 of 15 kan worden ingevuld. Door regelmatig met klanten te overleggen en samen met de klant de applicatie te beoordelen, kunnen we verbeter voorstellen maken waarmee kostprijsverlaging van hardware, software en installatietijd naast prestatieverbetering een doel kunnen zijn. Als u geïnteresseerd bent en wil weten wat we voor u kunnen betekenen dan kunt u altijd mij of een collega bellen voor een afspraak.

?/!

Colofon

Vraag & Antwoord

Hoeveel assen (drive+motor) kunnen op een Lexium Controller aangesloten worden? De Lexium controller kan maximaal 8 assen synchroon besturen. Welke communicatie mogelijkheden heeft de Lexium motion controller? Van de Lexium controller zijn 4 verschillende modellen leverbaar. Standaard zijn allen uitgevoerd met een Modbus interface en een CANOpen motion bus. Afhankelijk van het model zijn daar aan toegevoegd CANopen Automation bus, Profibus DP V1 en DeviceNet. Remote access, IO-scanning en een On-board webserver voor diagnose doeleinden zijn beschikbaar via Ethernet TCP/IP. Is de Lexium Controller CANopen slave? De Lexium Controller is alleen CANopen Master. Indien de Lexium Controller als slave gekoppeld dient te worden dan kan deze koppeling gemaakt worden via Profibus-DP, DeviceNet of Ethernet. Is de Lexium controller Profibus DP of DeviceNet master? Nee, voor het koppelen via I/O systemen aan de Lexium controller wordt gebruik gemaakt van CANOpen. Voordelen van CANOpen zijn de openheid en lagere kosten per aansluiting.

Transparent Info is een uitgave van Schneider Electric B.V. Redactie-adres: Schneider Electric B.V. Afdeling communicatie Postbus 836 2003 RV Haarlem Telefoon 023 5124124 www.transparentinfo.nl Teksten: Schneider Electric B.V. Rudolph tekst & concept, Barneveld Fotografie & Illustraties: Hans Albers Fotografie, Zwaag Fotografie Marco Hamoen, Bodegraven Schneider Electric B.V. Plan B Grafimediabureau B.V., Haarlem Ontwerp & Opmaak: Plan B Grafimediabureau B.V. Drukwerk: Veldwijk–Van Loon Waddinxveen Oplage: 12.000 Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie.