Toveren. met taal. IZA vergoedt psychische hulp via internet Je hart van slag Nooit meer een beslagen bril. goed voor elkaar

iza

magazine

Toveren met taal IZA vergoedt psychische hulp via internet Je hart van slag Nooit meer een beslagen bril | goed voor elkaar |

1|2011

Voor verzekerden werkzaam in de publieke sector

Inhoud

COLOFON IZA Magazine verschijnt vier keer per jaar voor IZA-verzekerden

De groene vingers van Elburg

Oplage 320.000 Verschijningsdata 2011 17 juni, 28 oktober, 9 december

Elburg is uitgeroepen tot groenste dorp van Nederland. Mede dankzij de bijdrage van honderden inwoners.

Redactie Brenda Gerritsen, Chris van der Hulst, Josje Kets, Hans de Klerk, Wies Peters, Dirk van Sambeeck, Walter Withagen, Yvonne Zanders Fotografie ANP (Gerrit Gerritsen, D-form), Anoek Bleumer, Hollandse Hoogte (George Burggraaff, Els Branderhorst/Buiten-Beeld), Vincent van den Hoogen, Istockphoto, Ivo de Kok, Nationale Beeldbank (Lafaille, Killroy Productions, Chris van Dalen), Shutterstock, Collectie SPAARNESTAD PHOTO/Wiel van der Randen, Thea Spierings/100 Smaken, Lize B. Styling, August Swietkowiak, Dennis Vloedmans Illustratie Anne Besselink Met medewerking van Hans Dalmeijer, PuzzelPro, 100 Smaken, Janssen Belasting advies Concept en realisatie HDtt Communicatie advies, Nijmegen Artdirection en vormgeving Wunderbar, Nijmegen Druk Senefelder Misset, Doetinchem Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten en verantwoordelijkheden worden ontleend. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen, foto’s of illustraties kan alleen na schriftelijke toestemming van de redactie. IZA Magazine verschijnt ook in gesproken vorm voor mensen met een leeshandicap. Bel voor deze gratis service Dedicon in Grave: (0486) 48 64 86. Redactieadres IZA Magazine, Postbus 445, 5600 AK Eindhoven E-mail: [email protected] www.iza.nl Wilt u IZA Magazine niet meer ontvangen, laat dit dan weten aan de redactie.

6 4

Gezond opgroeien Op Gezondiza.nl vinden jongeren alles over gezondheid voor hun specifieke leeftijdsgroep.

30

Geef gerechten pit met kruiden

Het kweken van uw eigen kruiden is leuk en vaak heel eenvoudig. En het eindresultaat? Overheerlijk!

© 2011 IZA

ALGEMENE TELEFOONNUMMERS IZA Polis 0900-8024 IZA Gemeentezorgpolis 0900-8036 IZA-website www.iza.nl E-mail [email protected] IZA Gezondheidslijn 0900-555 66 65 GezondIZA-website www.gezondiza.nl IZA Wachtlijstbemiddeling 0900-202 10 56 IZA Kraamzorg 0900-899 85 00 IZA Alarmcentrale +31 50 404 08 88 IZA Sparen (030) 607 45 74 IZA Reisverzekering (030) 609 66 80

32 Vriendendiensten IZA heeft meer te bieden dan een kwalitatief goede zorgverzekering. Profiteer van service en voordelen die u het leven gemakkelijker maken.

COLUMN

Beugel nummer drie

16

De dames van IZA’s CCC Het Customer Contact Center van IZA Zorg verzekeraar beantwoordt per dag duizenden telefoontjes en e-mails. “Ik behandel iedereen zoals ik zelf behandeld wil worden.”

Verder in dit nummer 4 9 10 12 14 18 20 22 24 27 28 34 35

Fitfeitjes: beter slapen met banaan Handen-in-Huis helpt mantelzorgers Speuren met een gps IZAken: VNG verlengt contract met IZA Preventie: internet als spreekkamer Eropuit: naar een paleis, museum of zorginstelling Ogen laseren is in een halfuur gepiept De werkdag van docent Engels Wilma Lamers Leven met hartritmestoornissen Vraag & antwoord Zorgkosten en de belastingdienst Kortingsacties speciaal voor u Puzzel

Laatst had ik een papadag. U kent dat wel: vrouw aan het werk, vader thuis voor de kinderen. Ik heb er drie, dus dan heb ik mijn handen vol. Niet erg, ik geniet wel van de chaotische drukte die dat zo nu en dan met zich meebrengt. Maar opeens, vraag me niet waarom, viel me op dat nu ook de jongste in aanmerking komt voor een bezoek aan de ortho dontist. Voor beugel nummer drie, dus. Zo’n gebitscorrectie vertaalt zich later terug in een schitterende glimlach en sjans bij het andere geslacht, dus dat gun je je kind. Maar het kan aardig in de papieren lopen. Dan ben je blij dat je goed verzekerd bent. Nu ben ik een verzekeringsman, dus u zult niet vreemd opkijken dat ik zeg: ‘Wie goed verzekerd is, komt niet voor onverwachte kosten te staan.’ Maar zelfs met een ander vak zou ik dat motto huldigen. Dat zit gewoon in de aard van het beestje. Wat ik wél als echte IZA-man beweer, is dat ik blij ben dat ik hier werk en dus ook bij IZA verzekerd ben. Goed en tegen een redelijke prijs. Dat vindt ook de VNG, want tot onze vreugde heeft die organisatie het contract met ons verlengd. Zelfs al weten we niet precies wat de politiek de komende jaren met de ziektekostenregelingen gaat doen, IZA blijft altijd opkomen voor de belangen van haar verzekerden. Een geruststellende gedachte. Dus heb ik de telefoon maar gepakt en een afspraak gemaakt voor onze jongste. Jacques van Zoelen Commercieel directeur IZA

Fitfeitjes

Boekentip

BananenZzzmoothie

Niet kniezen maar kiezen!

Kunt u de slaap niet vatten? Een glas warme melk helpt. Melk bevat namelijk trypto faan, een grondstof voor het slaaphormoon melatonine. Eet er wat lichte koolhydraten bij, zoals een koekje of cracker, en uw hersenen nemen het stofje nog gemakkelijker op. Een banaan eten helpt ook: hierin zitten koolhydraten én tryptofaan. Wilt u helemaal verzekerd zijn van een goede nachtrust, drink dan een melk-bananensmoothie!

Bent u tevreden over de keuzes die u in uw leven maakt? Voelt u zich soms gedwongen om in een te korte tijd een belangrijke beslissing te nemen? Het boek 10-10-10 komt met een eenvoudige methode waarmee u uw leven meer naar uw eigen hand zet. Staat u voor een dilemma, bedenk dan: wat zijn de consequenties van mijn keuze na 10 minuten, 10 maanden en 10 jaar? Auteur Suzy Welch laat u zo bewuster kiezen, vooral waar het gaat om bijvoorbeeld liefde, werk, opvoeding, vriendschap en familiebanden. 10-10-10 is een inspiratiebron voor iedereen die wil stilstaan bij de vraag of hij tevreden is met de beslissingen in zijn leven. Het boek 10-10-10 kost 24,95 euro.

WIN DIT BOEK

IZA verloot tien exemplaren onder haar verzekerden. Wilt u kans maken op een gratis exemplaar, stuur dan vóór 1 april een e-mail naar [email protected]. Zet in de onderwerpregel Boekverloting. Prijswinnaars krijgen vanzelf bericht.

Jeugdpuistjes, piercings, gameverslaving, eetstoornissen, puberhersenen. Deze en nog veel meer onderwerpen speciaal voor jongeren zijn nieuw op www.gezondiza.nl. > Zie Gezond leven > Jongeren

4

IZA Magazine 1 | 2011

Bacteriebronnen Gaat u aan de grote schoonmaak? Pak dan ook deze bacteriebronnen aan. 1. Toetsenbord van de computer. Daarop zitten gemid deld 400 keer meer bacteriën dan op een toiletbril! 2. Tandenborstel. Deze staat vaak met andere borstels samen in een beker, waardoor ze elkaar besmetten. 3. Mobieltje. Is een broeihaard van bacteriën omdat het vaak in contact komt met de mond. 4. Beddengoed. Een mijtenparadijs. Lucht en verschoon kussensloop en dekbed regelmatig. Laat ook eens matras en kussen (chemisch) reinigen. 5. Deurklinken. Ziekteverwekkers blijven hierop achter. Zo ook op lichtknopjes, afstandsbedieningen en kranen.

Wat doet u in uw winkelwagen? Hoe doet u uw boodschappen: gaat u simpelweg uw lijstje af of bent u kritisch over wat u koopt? Bijvoorbeeld hoe belastend een product is voor het klimaat. Waar het vandaan komt en hoeveel u eigenlijk nodig heeft en weg zult gooien. Volgens het Voedingscentrum is het goed om hier wat vaker bij stil te staan. Zo winkelt, kookt en eet u duurzamer en dat is beter voor het milieu, de maatschappij en uw portemonnee. > www.voedingscentrum.nl

Vroeger Tilburg | 1941 Een klas van de rooms-katholieke meisjesschool aan het Tilburgse Paduaplein. De non die lesgeeft is zuster Servatia van de ‘vliegkappen’, oftewel de zusters van de Heilige Vincentius a Paulo.

5

Goed voor elkaar

6

IZA Magazine 1| 2010

Groen, groener,

Elburg

Gemeente Elburg is uitgeroepen tot groenste dorp van Nederland. Dat is te danken aan alle natuur en flora, maar bovenal aan de wijze waarop inwoners en vrijwilligers zich belangeloos inzetten voor het mooie vestingplaatsje. Wethouder Henk Wessel vertelt hoe zijn gemeente die betrokkenheid stimuleert.

Wethouder Wessel kan zich het bezoek nog goed herin neren. De jury van Entente Florale dacht bij haar komst in Elburg dat de gemeente de inwoners gemobiliseerd had hun beste beentje voor te zetten. Maar de bloemenzee die de juryleden in de nauwe steegjes van de oude vesting aantroffen, siert er altijd het straatbeeld. Bewoners zetten eenjarige bloemen in potten en vazen of hangen ze in bakken. Het maakte indruk tijdens de tour de ville. “We hadden voor de jury een wandelroute uitgestippeld door de binnenstad en over de stadswallen. ’s Middags gingen we op de fiets door het buitengebied.” De rest is – zogezegd – geschiedenis. De route voor de jury is inmiddels gebombardeerd tot officiële stadswan deling en de prijs van Entente Florale in de categorie Dorpen en kleine steden is binnengesleept. Deventer

mag zich groenste stad noemen. Beide gemeenten verte genwoordigen Nederland dit jaar in de internationale Entente Florale waaraan plaatsen uit twaalf Europese landen deelnemen.

Beken en lijlindes Het Gelderse Elburg ligt vlakbij het Veluwemeer. Door de oude binnenstad stromen beken. Wessel: “De lijlindes langs de kant versterken het historische karakter van de oude vesting.” Ook de stadswallen zijn groen en hebben bomen die passen bij de omgeving. Elburg heeft verder een groot buitengebied, met onder meer houtwallen en houtsingels. “Maar ook een gewone kikkerpoel heeft meerwaarde. De jury vond dat heel leuk.” Alle natuurschoon in Elburg is er niet zomaar gekomen. >

De favoriete plekjes van de wethouder 1 De stadswallen: “Die vind ik echt heel mooi.” 2 De open weides langs het Veluwerandmeer: “Ze eindigen in een kraag met riet. Als boerenzoon kan ik daar uren vertoeven.” 3 De zandverstuiving in Doornspijk: “Het is een originele zandverstuiving, met een mix van bos met naaldhout en heide.”

7

Een duidelijke visie en goed beleid liggen eraan ten grondslag, vertelt de wethouder. Als voorbeeld noemt hij speeltuin de Wildebras. “Deze wordt helemaal beheerd door burgers.” Hij heeft nog een ander voorbeeld, dat ook de jury van Entente Florale in haar rapport aanhaalde: de Stichting Landschapselementen Elburg. Dit is een club van zo’n veertig inwoners die geheel vrijwillig het land

“Willen burgers in bepaalde wijken niet participeren, probeer het dan ook niet” schap onderhouden. “Zij vinden het leuk om te doen. Wij stellen materieel en subsidie beschikbaar.” Tot slot noemt de wethouder nog de zeven dierenweitjes die de gemeente rijk is. “Tot voor kort beheerden we die zelf, maar dit was best kostbaar. Nu is het beheer overgenomen door zorg boerderij Westbroek. Hier werken jonge mensen met een handicap. Zij zorgen nu voor de dierenweitjes. Op allerlei manieren laten we burgers dus zelf aan hun gemeente werken. Of het nu gaat om mensen met een verstande lijke beperking, vrijwilligers, moeders of wijkcomités.”

Raad en daad Naast de inzet van de burgers, heeft de gemeente zijn zaken beleidsmatig op orde, aldus de wethouder. Er is bijvoorbeeld een bomenbeleidsplan en een groenstruc tuurvisie. “Het beheer van de openbare ruimte is van begin tot einde gevat in beleid.” Met mooie natuur en prachtig landschap als resultaat. De praktische uitvoering daarvan gebeurt door de gemeente zelf en door de inwo ners – ook weer met hulp van de gemeente. De wethouder neemt opnieuw de Stichting Landschapselementen als

8


voorbeeld. “Er is in Nederland bij allerlei organisaties veel geld beschikbaar voor landschapsonderhoud. Voor een vrijwilliger is er vaak geen touw aan vast te knopen hoe je die subsidie kunt aanvragen. Daarom zit er een beleidsmedewerker van de gemeente in het bestuur die de vrijwilligers met raad en daad bijstaat.” Ook de zorg boerderij doet meer dan alleen de dierenweitjes beheren. “De boerderij krijgt al het snoeihout van de gemeente. De jongeren maken daar openhaardhout van dat ze verkopen in zakjes. Zo wast de ene hand de andere.”

Financiële druk Net als andere gemeenten ontkomt ook Elburg niet aan bezuinigen. Wessel: “Financieel voelen wij ook steeds meer druk. Ik zie dat als een uitdaging, bijvoorbeeld om inwoners en organisaties bij het onderhoud en beheer van de openbare ruimte te betrekken. Zonder onze zogeheten bezuinigingsopdracht zouden we ons wellicht niet tot bijvoorbeeld de zorgboerderij gewend hebben.” Al geeft hij wel als tip: als burgerparticipatie in bepaalde wijken niet wil, probeer het dan ook niet. “Wij hebben ook zo’n wijk. Jammer, het hoort blijkbaar bij die buurt. Ik geloof niet in maakbaarheid van de samenleving. Wel in het onderscheppen van de ideeën van mensen en daar vervol gens steun aan geven.” Dit jaar neemt Elburg deel aan de internationale Entente Florale. Een speciale adviseur gaat de gemeente helpen bij de voorbereiding. “De internationale jury beoordeelt anders dan de nationale. In Italië denken ze anders over bloemen dan in Frankrijk. Waar gaat de jury voor?” In mei of juni komt de jury op bezoek. In het najaar wordt bekend of Elburg ook internationaal het groenste dorp is. “Maar bij ons voert de Nederlandse verkiezing de boven toon.” ■

IZA innoveert

IZA doet meer dan het verzekeren van goede zorg. Speciaal voor u ontwikkelen we diensten die u helpen gezond te blijven. En werken we samen met organisaties die uw leven prettiger maken. Bijvoorbeeld Handen-inHuis, die de zorg van mantelzorgers tijdelijk overneemt.

Even geen mantelzorgen Handenin-Huis

Ons land telt miljoenen mantelzorgers. Bent u ook zo iemand die intensief of langdurig een ander verzorgt, onbetaald? IZA vindt dat u het verdient om enkele dagen per jaar ‘vrij te nemen’. Door Handen-in-Huis in te schakelen, kunt u dat nu met een gerust hart doen. Deze organisatie zoekt een geschikte vervanger die uw mantelzorgtaken tijdelijk overneemt. Het minimumaantal dagen is drie en het maximum bepalen u en uw patiënt zelf. De mantelzorgvervanger zorgt maximaal vijftien uur per dag. Hij neemt alle zorgtaken van u over. Denk aan verzorgen, toezien op medicijngebruik, koken, boodschappen doen en wassen. Krijgt uw patiënt ook professionele zorg, bijvoorbeeld thuiszorg, dan loopt deze tijdens de vervangingsperiode gewoon door.

Hoe vraagt u hulp aan?

• De mantelzorgvervanging start op het

afgesproken moment. • Handen-in-Huis stuurt de factuur naar IZA.

Vergoeding door IZA

De maximale vergoeding door IZA per kalenderjaar varieert per pakket en bedraagt voor: • IZA Start en IZA Basic: 625 euro = 4,5 dagen • IZA Classic: 1.250 euro = 8,9 dagen • IZA Perfect: 1.875 euro = 13,4 dagen Als de mantelzorgvervanging langer duurt dan de vergoeding in het pakket, betaalt de patiënt een eigen bijdrage van 52,50 euro per dag. Vanaf vijftien dagen geldt een eigen bijdrage van 140 euro per dag. > www.iza.nl/magazine

Het aanvragen van vervangende mantelzorg is eenvoudig. • U vult het aanvraagformulier in en stuurt dit

• •

•

•

op. Het formulier vindt u op de homepage van www.handeninhuis.nl. U kunt het ook telefonisch aanvragen via (030) 659 09 70. Een medewerker van Handen-in-Huis houdt een intakegesprek bij de patiënt thuis. Handen-in-Huis zoekt een mantelzorgvervanger en houdt daarbij rekening met zijn achtergrond en ervaring. De mantelzorgvervanger maakt kennis met de patiënt. Beiden kunnen zo kijken of het klikt. Handen-in-Huis legt de afspraken tussen mantelzorger, vervanger en patiënt schriftelijk vast.

9

Geniet

Struinen Je komt ze nog wel eens tegen, de met krijt getrokken pijlen op stoepen en muren. Maar een echte speurtocht volg je tegenwoordig via gps.

10

Wandelaars kennen het fenomeen al langer: de traditionele routekaart vervangen door een gps-apparaatje en lopen maar. Steeds vaker wordt dit satellietsysteem ook gebruikt voor speurtochten in de natuur. Kinderen zijn er dol op. Tal van verjaardagsfeestjes vinden niet meer plaats op de

anno

bowlingbaan maar in de bossen en op de hei. Het werkt dan ook kinderlijk eenvoudig. In het apparaatje staan coördinaten van locaties voorgeprogrammeerd. Soms moet je ze via een puzzel of opdracht zelf achterhalen en intoetsen. Pijlen op het apparaat geven de richting van de locatie aan

2011 en je ziet hoe ver het nog lopen is. Op de plek van bestemming volg je de richting van de volgende coördinaat. Je kunt gps-tochten maken bij zowel particuliere organisaties als natuurparken. Je struint zo heerlijk door de natuur, de paden op en de lanen af!

11

IZAken

418 kilo afgevallen 418 kilo. Zo veel zijn de 171 deelnemers aan IZA Fitste Gemeente van Gelderland 2010 in totaal afgevallen. Grote winnaar van de competitie is de gemeente Arnhem. De tien ambtenaren van het winnende team boekten de grootste fitheidswinst in tien weken. Hun beloning: een schaatsclinic met Rintje Ritsma en een gezondheidsdag voor alle Arnhemse collega’s. Op de tweede

Wist u dat … … neurofeedback voor kinderen tot achttien jaar vergoed wordt in de IZA-pakketten Classic en Perfect? Neurofeedback is een behandelmethode bij ADHD en ADD die volgens verschillende onderzoeken bewezen effectief is. Door de hersenen te trainen, functioneren ze beter en is concentreren eenvoudiger. Als bij uw kind de diagnose ADHD of ADD is gesteld, krijgt u maximaal 1.000 euro vergoed. Hiervoor heeft u een verwijsbrief nodig van uw huisarts of een andere medisch specialist. De behandeling moet gebeuren door een psychotherapeut (BIG), klinisch (neuro) psycholoog, psychiater of gezondheidszorgpsycholoog die is ingeschreven in het neurofeedbackregister van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

12


plaats in de competitie eindigde een ander team met Arnhemse ambtenaren. Gemeente Harderwijk werd derde. IZA Fitste Gemeente van Gelderland wordt georganiseerd door de Gelderse Sport Federatie (GSF). Met deze sportieve strijd willen GSF en IZA de fitte leefstijl van ambtenaren bevorderen. En inwoners van gemeenten het goede voorbeeld geven.

IZA blijft dé zorgverzekeraar voor gemeenteambtenaren Wij zijn blij dat u ook in 2011 weer voor IZA heeft gekozen. Goed nieuws als u gemeenteambtenaar bent: ook in 2012 profiteert u met korting van onze uitgebreide pakketten. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft haar contract met IZA namelijk met een jaar verlengd, tot en met 31 december 2012.

De VNG heeft dit onder meer besloten omdat uit het klanttevredenheidsonderzoek van VNG en IZA blijkt dat verzekerden tevreden zijn over de IZA Zorgverzekering. Een andere reden is dat IZA een verantwoord premie beleid heeft, omdat IZA zonder winstoogmerk werkt.

Rollator toch vergoed Eind 2010 wilde het kabinet eenvoudige loophulpmiddelen, zoals rollators, uit het basispakket en de AWBZ halen. Na veel kritiek vanuit de samenleving heeft het kabinet dit echter teruggedraaid. Dat betekent dat u de vergoeding voor deze loophulpmiddelen vanuit de basisverzekering en de AWBZ blijft ontvangen. Om u geen nadelige gevolgen van de beleidswijziging te laten ondervinden, stellen wij alle eenvoudige loophulpmiddelen in 2011 vrij van het verplicht en vrijwillig eigen risico. Als u recht heeft op eenvoudige loophulpmiddelen, kunt u terecht bij een van de door ons gecontracteerde zorgverleners. U vindt een overzicht van deze zorgverleners in de Zorggids op www.iza.nl.

13

Preventie

Digitale geestelijke gezondheidszorg neemt hoge vlucht

Chatten met je psycholoog Mensen met psychosociale problemen kunnen steeds vaker via internet aan hun probleem werken. Ze chatten, mailen, zoeken informatie, praten met hulpverleners en lotgenoten en doen opdrachten. GZ-psycholoog Ingrid Leenders van de landelijke ggz-instelling Virenze: “De kwaliteit van zorg is hetzelfde.” Welke vormen van onlinehulpverlening zijn er?

IZA en internet counseling De geestelijke gezondheidszorg gebruikt steeds vaker online hulpverlening als onderdeel van haar therapieën. Deze hulpverlening valt onder de IZA Zorgverzekering als de ggzinstelling of de betreffende hulpverlener door IZA wordt erkend.

14


“Ik onderscheid drie niveaus. Het eerste is als cliënten zelf informatie over hun probleem zoeken. Bijvoorbeeld door te googelen, chatten, mailen met andere cliënten of patiëntenverenigingen. Als de problemen aanhouden kunnen ze zich ook – met een verwijskaart van de huisarts – aanmelden voor een eerstelijnszorgprogramma van een ggz-instelling. Bij Virenze checken we in een telefonische of persoonlijke intake of iemand gebaat is bij onlinetherapie. Is dat zo, dan krijgen ze een inlogcode voor hun persoonlijke pagina en kunnen zo informatie vergaren en contact leggen met een hulpverlener. Als deze vorm van zorg te licht is, komen ze in aanmerking voor tweedelijnszorg. Cliënten krijgen dan intensieve stap-voor-stapbegeleiding. De hulpverlener geeft opdrachten die ze zelfstandig uitvoeren. Feedback krijgen ze via e-mail. Natuurlijk is het ook mogelijk om internethulp te combineren met telefonische hulp of afspraken op locatie. Het is maar net wat iemand prettig vindt.”

Is onlinehulp voor alle problemen geschikt? “Het gaat vooral om problemen als depressie, angst, eetproblemen en burn-out. Hiervoor is de zorg vastgelegd in protocollen. Dit wil zeggen dat het behandelingen zijn waarbij behandelaars het eens zijn over de aanpak en die werken volgens een eenduidig beschreven plan. Mensen kunnen zelfstandig en snel aan de slag.”

Welke voordelen heeft hulpverlening via internet? “Het belangrijkste is dat de kwaliteit van onlinezorg hetzelfde is als die van face-to-facecontact. Bijkomend voordeel is dat het flexibeler is en vaak beter past bij persoonlijke omstandigheden van cliënten. Veel mensen hebben niet de mogelijkheid om tussen negen en vijf aan hun klachten te werken. Met onlinehulp bepalen ze zelf wanneer ze opdrachten doen. Verder zie ik ook dat cliënten klachten waarvoor ze zich schamen, zoals seksuele problemen, graag online oplossen. Dat is prettiger dan persoonlijk contact. Aan onlinehulp kleven ook voor hulpverleners trouwens voordelen. Ik haal er veel extra informatie uit hoe het met iemand gaat. Bijvoorbeeld als iemand midden in de nacht heeft gemaild, kan dat iets betekenen.”

Zijn er ook nadelen? “Onlinehulp vereist discipline. Cliënten moeten het zelf doen, er is minder structuur. Het komt voor dat ik cliënten moet vragen waar een opdracht blijft, omdat ze het voor zich uitschuiven. Afspraken gemaakt in een persoonlijk onderhoud, zijn dwingender en geven meer houvast.”

Wie kiest voor onlinehulp? “In principe kan iedereen zich wenden tot onlinehulp. Ik merk wel dat mensen die daarvoor kiezen, affiniteit hebben met internet. Opvallend is dat hoogopgeleide vrouwen vaak voor deze vorm van zorg kiezen. Dat komt door een drukke levensstijl die het moeilijk maakt om zorg in te plannen. Ze zijn over het algemeen ook sneller in voor nieuwe ontwikkelingen. Daarnaast zie ik dat veel mensen er nog níét klaar voor zijn. Dat komt mede doordat ik in de gezondheidszorg een prikkel mis die mensen doet besluiten voor onlinehulp te kiezen. ‘Je kunt direct aan de slag’ is niet genoeg. Zo’n prikkel kan ook vanuit de zorgverzekeraar komen, zoals IZA vergoedingen heeft voor internetcounseling. Als dat gebeurt, kan onlinehulpverlening heel groot worden.” ■

Voor- en nadelen van hulpverlening via internet

• • • • • •

flexibiliteit voor de hulpvrager laagdrempelig informatief voor hulpverlener ‘veilig’ bij taboe-onderwerpen altijd en overal mogelijk net zo effectief als reguliere hulpverlening

• risico voor privacy zonder goede

beveiliging van gegevens • gebrek aan non-verbale communicatie • indirecte communicatie • minder structuur en houvast

15

IZA Customer Contact Center wil beste service leveren

‘Goedemorgen, met IZA’ Per dag krijgt IZA gemiddeld 1.990 telefoontjes en 210 e-mails van verzekerden. Of het nu om vergoedingen gaat of het eigen risico, het Customer Contact Center (CCC) zoekt het uit en geeft antwoord. Soms met een lach en soms met een traan.

Trainen, trainen, trainen De IZA-medewerkers van het CCC hebben óf telefoondienst óf e-maildienst. Staat de telefoon roodgloeiend, dan springen medewerkers bij die eigenlijk voor de e-mails stonden ingepland. Belt of mailt een verzekerde naar IZA, dan krijgt hij hulp van medewerkers in de zogeheten eerste lijn. Weten die het antwoord niet, dan vragen ze advies aan de afdeling Kenniseiland of verbinden daarmee door. Bij het Kenniseiland werken IZA-medewerkers die heel veel van alle onderwerpen afweten. Zoals Monique Bijen (foto rechts) en Manon de Bont (foto links). “Hebben ook wij niet meteen een antwoord, dan maken we een afspraak met de klant om hem terug te bellen. Dat doen we altijd binnen vijf werkdagen. Voor e-mails geldt dat we binnen vier werkdagen antwoorden.” Om de beste service te kunnen leveren, krijgen de IZA-medewerkers geregeld trainingen. Bijvoorbeeld aan het einde van elk jaar over wijzigingen in de verzekeringspakketten. Ook luisteren supervisors soms mee met telefoongesprekken en bekijken ze e-mailantwoorden. Manon: “Zij controleren of het antwoord dat we geven klopt en geven advies hoe de service nog beter kan.”

Top vijf van meest gestelde vragen

n Mano nt Bo de

16


De meeste vragen die IZA krijgt, gaan over de volgende onderwerpen: 1. Vergoedingen(nota’s) 2. Betalingsherinneringen 3. Premie(korting) 4. Machtigingsaanvragen 5. Eigen risico

Alles goed vastleggen De werkwijze van het CCC is aangepast na de fusie van IZA met zorgverzekeraars Univé, VGZ en Trias. Verzekerden maar ook IZA-medewerkers hebben daaraan moeten wennen. Monique: “Voorheen kon een klant naar een specifieke medewerker vragen als hij naar IZA belde. Bijvoorbeeld naar mij als hij al eerder met me had gesproken. Nu niet meer, want elke medewerker moet elke verzekerde kunnen helpen. Om die reden leggen we alles wat we met een klant afspreken, zorgvuldig vast in het computersysteem.” IZA heeft voor deze werkwijze gekozen zodat een vraag niet blijft liggen als iemand een vrije dag of zelfs vakantie heeft. De keerzijde is dat het niet prettig is als een verzekerde soms zijn verhaal toch weer moet uitleggen aan een andere medewerker. Monique en Manon begrijpen dat. Monique: “Toch behandel ik boze mensen net als alle andere mensen. Namelijk zoals ik zelf behandeld wil worden. Ik luister, toon begrip en geef antwoorden op vragen. Zodat de klant tevreden de telefoon neerlegt, ook al was hij boos.” Monique werkt al 33 jaar bij IZA. Soms herkennen mensen haar. “Dan zegt iemand: ‘Werkt u nog steeds bij IZA? U heeft mij een paar jaar geleden zo fijn geholpen!’ Dat geeft me veel voldoening!”

Meehuilen … De CCC-medewerkers krijgen soms aangrijpende verhalen te horen. Monique herinnert zich het telefoongesprek met een IZA-verzekerde wiens zoon was overleden. “De man moest huilen aan de telefoon. Al snel huilde ik mee, want niet lang daarvoor was mijn moeder overleden. Een paar dagen later belde de man terug om te zeggen dat hij het zo’n fijn gesprek had gevonden.” Ook Manon kan haar tranen niet altijd tegenhouden. Dat vindt ze helemaal niet erg. “Om dit werk goed te kunnen doen, moet je natuurlijk professioneel zijn, maar je mag soms ook emoties en gevoelens tonen bij de verhalen die verzekerden je vertellen.”

Zoals op elke werkplek, maken ook de CCC-dames bijzonder leuke situaties mee. Zo werd Monique ooit gebeld door een wat oudere dame. “Die zei dat ze een nieuwe rollade nodig had. Ik viel even stil en toen zei mevrouw ‘Ik bedoel zo’n ding met wieltjes. Rollade … rollator, ik haal ze altijd door elkaar.’” Manon hielp een tijdje terug een hoogbejaard stel. “Ze waren bang dat ze onderverzekerd waren. Daarom liep ik hun wensen en verzekering stap voor stap door. Conclusie: ze hadden geen uitgebreide aanvullende verzekering nodig. De man van 92 klopte trots op zijn borst en zei: ‘Ik ben nog zo vitaal als maar zijn kan.’”

Monique Bijen

… en meelachen

17

Eropuit

Koninklijk wandelen

18


Of de Willemstempel: een ‘folly’, een bizar bouwwerk dat puur dient ter deco ratie. Ook komt u langs het Oude Loo, een jachtslot uit 1500. Dit is weliswaar niet toegankelijk voor publiek, maar ook van buiten de moeite van het bezichtigen meer dan waard. De houtvesterij is een uitgestrekt bos- en heidegebied met alle stilte en rust. Hier kunt u tijdens wandelingen zomaar wilde zwijnen, reeën en edelherten tegenkomen. Bent u niet zo’n wandelaar? Ook met de fiets is dit prachtig stukje natuurschoon te doorkruisen! www.kroondomeinhetloo.nl www.paleishetloo.nl

2,50 euro korting Zin in een vorstelijk dagje uit? Volwassen IZA-verzekerden krijgen met deze bon 2,50 euro korting op de entree van Paleis Het Loo. U betaalt slechts 10 euro in plaats van 12,50 euro. Voor kinderen geldt het hele jaar een sterk gereduceerd tarief van 4 euro. Maximaal twee personen per bon. Deze kortingsactie duurt tot en met 30 april 2011, geldt niet in combinatie met andere aanbiedingen of kortingen en is niet inwisselbaar voor geld.

✁

Paleis Het Loo in Apeldoorn is een popu laire attractie voor jong en oud. Het paleis zelf is heerlijk om doorheen te dwalen, de tuinen er direct omheen bieden een prachtig vervolg. Maar Kroondomein Het Loo omvat nog veel meer! Een ruim 10.000 hectare groot landgoed met een rijke cultuurhistorie, grote biologische diversiteit en prachtig natuurschoon. Uniek op de Veluwe en in Nederland. Het kroondomein bestaat uit het paleis park en de houtvesterij. Het park is ideaal om te wandelen. Er zijn acht verschil lende routes met een lengte van twee tot acht kilometer. Tijdens het lopen komt u langs de meest prachtige plekken. Neem bijvoorbeeld de forellenvijver uit 1900.

Cultuur en kunst hand in hand Elk jaar vindt in Maastricht de vermaarde kunstbeurs TEFAF plaats. Minder bekend is het culturele festival tijdenstefaf dat tegelijkertijd plaatsvindt. Van 16 tot 27 maart zijn er in de Limburgse hoofdstad tal van internationale podiumkunstproducties te zien. Zo kunt u met de hele familie naar Barbe Bleue van Opera Zuid. Dit is een vrolijke voorstelling voor iedereen vanaf 11 jaar over giftige dames, troonopvolging en huwelijken. Het is een parodie op het bekende sprookje Blauwbaard van Charles Perrault. Of wat dacht u van het vermaarde Franse klassieke balletgezelschap Ballet National de Marseille? In Maastricht te zien met Métamorphoses, een choreografie van Frédéric Flamand. Verder worden tijdens het Amati TEFAFConcert 2011 twaalf buitengewone ‘joodse’ instrumenten tot leven gebracht en zijn er twee optredens van de Jazz Maastricht Masters 2011. www.tijdenstefaf.nl

VRIJKAARTEN

IZA verloot vrijkaarten voor Barbe Bleue van Opera Zuid. Kijk vóór 16 maart op www.iza.nl/magazine hoe u de kaarten kunt winnen.

Ballet National de Marseille

Open Dag van de Zorg Altijd al eens een kijkje willen nemen in de geestelijke gezondheidszorg? Liever een blik achter de schermen van een ziekenhuis? Of wilt u met eigen ogen bekijken hoe het er bij de gehandicaptenzorg aan toe gaat? Het is allemaal mogelijk tijdens de Open Dag van de Zorg die 19 maart plaatsvindt. Deze derde zaterdag van maart openen zorgen welzijnsinstellingen in heel Nederland hun deuren voor het publiek. U kunt terecht op plekken die normaal niet toegankelijk zijn voor publiek en krijgt antwoord op al uw vragen. Ideaal voor wie meer wil weten over het zorgaanbod. Maar ook wie interesse heeft om vrijwilligerswerk in de zorg te doen, of een opleiding of stage in deze richting overweegt. www.opendagzorg.nl

19

Persoonlijk

‘Hé, ik zie scherp!’

20


Henk Peters (60) ziet weer haarscherp. De docent Science van het H.N. Werkman College in Groningen heeft zijn bril al drie jaar niet meer nodig gehad sinds hij zijn ogen liet laseren bij het Oogheelkundig Medisch Centrum. “In een halfuur was de behandeling klaar.”

“I

In een halfuur was dat gebeurd. De eerste tijd na de n de derde klas van de lagere school, moest ik een behandeling is me echter best zwaar gevallen. Zeker toen bril. Ik was bijziend: ik kon bijvoorbeeld de letters de verdoving was uitgewerkt, had ik last van mijn ogen. op het bord niet meer goed lezen. Die bril heb ik Vooral de eerste anderhalve dag. Net alsof er voortdurend zonder problemen jarenlang gedragen, tot ik op mijn 21e zand in zat. Ik kreeg speciale kapjes voor mijn ogen en overstapte op zachte lenzen. Dat was in de jaren zeventig, heb drie dagen zo veel mogelijk in het donker geleefd. Als dus ik was er vroeg bij. De lenzen waren een uitkomst: het kon, hield ik mijn ogen dicht. ik kon er veel gemakkelijker mee spor Met het eten en druppelen van mijn ten en – ook een voordeel – ik had “Het voelt alsof ik meer ogen kreeg ik hulp. Maar vanaf het nooit meer last van beslagen brillen moment dat ik voor het eerst voor glazen. Ik heb ze een tijdlang gevrijheid heb” zichtig door de spleetjes van mijn dragen, maar heb na een jaar of 25 oogleden keek, merkte ik: ‘Hé, ik zie toch opnieuw een bril op mijn neus scherp!’. Na de vakantie kon ik, voor het eerst in jaren, gezet. Een bril werd een echte modeaccessoire. Ik vond zonder bril naar school. het weer leuk om met een bril gezien te worden. Heel slecht waren mijn ogen al die jaren niet. De sterkte van mijn bril was ongeveer -2,25. Tijdens het autorijden Vrijheid moest ik ’m op en met televisie kijken ook. Lezen kon Ik heb veel plezier van mijn ‘nieuwe’ ogen. Het voelt ik prima zonder bril. Toch liep ik na verloop van tijd alsof ik meer vrijheid heb. De leesbril is nog steeds nodig, opnieuw tegen de handicap van een bril aan. Ik loop want de behandeling heeft alleen de bijziendheid gecorri graag hard, tot marathons aan toe, ook in slecht weer. geerd. Hopelijk blijf ik nu nog jaren scherp zien, maar er Dan is een bril niet handig. Ook niet tijdens het motor is geen garantie dat mijn zicht niet opnieuw verslechtert. rijden, een van mijn hobby’s. Je bril zit ingeklemd tussen Daar denk ik nu verder niet over na: ik heb er gewoon al hoofd en helm en dat is niet comfortabel. Daarbij komt: drie jaar heel veel plezier van. En ik ga ervan uit dat dit ik moest voor het lezen intussen ook een bril, maar vond nog wel even zo blijft! de multifocale glazen helemaal niet prettig.

Specialist gezocht In 2007 besloot ik mijn ogen te laten laseren. Daar heb ik best even over moeten nadenken. Het is immers geen risicoloze ingreep en het zijn wel je ogen. Ik heb wat ervaringsdeskundigen geraadpleegd en ben op zoek gegaan naar een specialist in een goedgekeurd centrum. Ik kwam uit bij het Oogheelkundig Medisch Centrum in Groningen. Ik bezocht een voorlichtingsavond en heb me daar opgegeven voor een prescan. Hiermee kijken ze of je ogen geschikt zijn om te laseren. Vervolgens ben ik in de voorjaarsvakantie geholpen. De behandeling was een fluitje van een cent. Ik kreeg eerst een verdoving en daarna zijn mijn ogen gelaserd.

”

IZA en ooglaseren Laat u uw ogen laseren, dan krijgt u vanuit de aanvullende pakketten IZA Classic en IZA Perfect maximaal 186 euro vergoed per twee kalenderjaren. Bij de volgende instellingen gelden bovendien extra scherpe tarieven voor u als IZA-verzekerde: • Eyescan Ooglaserkliniek, Utrecht • FYEO Medical, Eersel • Lasik Centrum Oogkliniek, Boxtel • Oogheelkundig Medisch Centrum, Groningen • OoglaserCentrumDrechtsteden, Papendrecht • Oogziekenhuis Focuskliniek, Rotterdam

21

De werkdag van…

Docent Engels Wilma Lamers

Voor de klas Docent op een middelbare school: ga er maar aan staan. Wilma Lamers geeft Engels op een havo. “Leerlingen hebben het meteen door als je minder functioneert.” Dat blijkt: een klein foutje leidt meteen tot kritiek en gegniffel. ‘Juffrouw, ik heb mijn boeken niet bij me.’ ‘Waarom niet?’ ‘Ik was ziek.’ Sommige dingen op een middelbare school veranderen nooit. De smoezen. Het geluid van de zoemer. De lawaaiige kantine. Of het namenlijstje bij de ingang: alle leerlingen die te laat zijn gekomen en zich ’s ochtends om acht uur moeten melden. Rens en Gerwin spannen de kroon met twaalf keer. In weinig onder scheidt de Notre Dames des Anges in het Gelderse Ubbergen zich van andere middelbare scholen. Toch is de school een beetje bijzonder: er zitten slechts zo’n 550 leerlingen op. De kleinschalige school biedt veel structuur en begeleiding. Leer lingen komen daarom uit de wijde regio. Wilma Lamers geeft hier sinds zes jaar Engels. Ze volgde een studie Engels aan de universiteit. Ze looft de veelzijdigheid van een taal: spreek- en luistervaardigheid, literatuur, kennis van het land en cultuur. Dit zevende uur staat ze voor een vijfde klas. Zo’n twintig jongens en meisjes zitten of hangen in de banken. De sfeer is ontspannen. De les bestaat onder meer uit huiswerk nakijken en een opdracht maken. Tussendoor wordt er wat vriend schappelijk geslagen en over en weer geroepen door de jongens. De meisjes kletsen, schrijven in hun agenda of vragen aandacht van de jongens. “Havo 5 is meestal niet zo’n moeilijke klas”, zegt de

22


docent Engels. Een derde klas vol jongens met stuiterende hormonen is een ander verhaal. Wilma geeft vijftien lesuren per week. Die moet ze qua inhoud en opbouw voorbereiden: “Waar begin en eindig je mee? En wat geef je in het middenstuk?” Het is elke les weer optreden en er voor honderd procent staan. “Leerlingen hebben het meteen door als je minder functioneert.” Dat blijkt: een klein foutje leidt meteen tot kritiek en gegniffel. Een les met een schriftelijke overhoring bezorgt de docent nakijkwerk. Vaak moet dat thuis.

Spelen met je mobieltje Veel dingen veranderen wel. Leerlingen hebben een mobieltje en spelen ermee tijdens de les, onder tafel, zodat Wilma het niet ziet. Een leerling doet zijn taak met koptelefoon op. Dat staat de school oogluikend toe, zegt Wilma. “Door zich af te sluiten kunnen sommigen beter werken.” Ze vindt zichzelf niet streng. “Ik probeer respectvol te zijn en humor te gebruiken. Een ontspannen sfeer vind ik erg belangrijk. Als ze bang voor je zijn, komen ze minder tot leren.” Haar strafwerk is vaak zinloos overschrijfwerk. “Zodat ze er echt de pest in hebben.” De vijftien lesuren van Wilma zijn verdeeld over vier werkdagen. Op woensdag is ze vrij, maar als haar eigen dochter naar school is, ligt er meestal toch werk te wachten. De tussenuren zijn voor

haar andere taken: ze is mentor van een tweede klas en clusterhoofd Moderne Vreemde Talen en Nederlands. “Ook begeleid ik nieuwe docenten en leraren in opleiding.” Het mentorschap kost veel tijd. Bijvoorbeeld aan individuele gesprekken met elke leerling, een verslag

“Een ontspannen sfeer in de klas vind ik erg belangrijk” daarvan moet in het leerlingvolgsysteem. Bij problemen zijn er extra gesprekken. “Voor zorgleerlingen heb ik gesprekken met ouders en de ambulant begeleider om het zorgplan te bespreken. Heeft een kind met bijvoorbeeld autisme een speciale benadering nodig, dan stellen we een zogeheten ‘bijsluiter’ op en zorgen we ervoor dat alle docenten die kennen.” Als mentor bouwt Wilma een speciale band op met de leerlingen. “We doen ook uitstapjes met de mentorklas.” Iets extra’s doen voor leerlingen of het vak schiet er vaak bij in. Maar: “De omgang met de kinderen maakt het werk leuk. Ik haal veel voldoening uit een geslaagde les, die loopt zoals ik bedacht heb en waarin ik goed contact heb met de leerlingen. Of een gezellig gesprekje met een collega.” ■

10.45 uur

11.3 0 uur 08.25 uur Het eerste lesuur van de dag 10.45 uur uur Boeken uitzoeken in de bibliotheek 13.00 uur Begeleidings gesprek met een nieuwe docent. 15.50 uur Na het

Even tafelvoetballen in de pauze 11.30

laatste lesuur start het nakijkwerk

13.00 uur

08.25 uur

15.50 uur 23

Diagnose

Hartritmestoornissen

Boem, boemboem … BOEM! Een menselijk hart gaat gemiddeld 75 jaar mee. Al die tijd klopt het tientallen keren per minuut. Als het hart onregelmatig, langzamer of sneller slaat dan normaal, is er sprake van een hartritmestoornis. Dat overkomt iedereen wel eens, maar bij klachten is het verstandig ernaar te laten kijken. “Meestal kun je er zelf wat aan doen.” Normaal gesproken slaat een hart vijftig tot honderd keer per minuut. Elektrische prikkels zorgen ervoor dat achtereenvolgens de hartboezem en de hartkamer zich samentrekken. Zo wordt het bloed rondgepompt. Bij inspanning of nervositeit gaat ons hart sneller slaan en in rust langzamer. Dat is normaal. “Een hartritmestoornis is een ábnormale verstoring van het normale ritme van het hart”, vertelt professor Richard Hauer, cardioloog

24


van UMC Utrecht. Er zijn twee soorten: bradycardie en tachycardie. “Ritmestoornissen ontstaan bij het ouder worden, maar treden soms al op kinderleeftijd op. Ook door stoffen als koffie, tabak, alcohol, drugs en bepaalde medicijnen. Bovendien zijn sommige mensen erfelijk belast.”

Zwart voor ogen Bij bradycardie slaat het hart te langzaam. Er zijn te weinig elektrische prikkels of de geleiding ervan verloopt niet goed. Door de bradycardie stijgt onvoldoende bloed naar de hersenschors in ons hoofd. Die krijgt te weinig zuurstof. Mensen klagen dan over duizeligheid en zwart voor de ogen en – als het langer duurt – over vermoeid heid en kortademigheid. Als het hart héél langzaam klopt of stopt, kunnen ze zelfs buiten kennis raken en overlijden. “Het grootste gevaar van bradycardie schuilt er echter in dat iemand erdoor bewusteloos raakt, valt en zich verwondt.” Bij tachycardie klopt het hart te snel, doordat boezem en kamer te veel prikkels krijgen. Hauer doet het voor.

Linker boezem Rechter boezem Linker kamer Rechter kamer

“Ritmestoornissen treden soms al op kinderleeftijd op”, vertelt cardioloog Richard Hauer

“Het hart gaat dan boem, boemboem … BOEM! Na de laatste slag volgt een pauze. De eerstvolgende slag van het normale ritme ervaren patiënten als extra krachtig, een bons. Niet pijnlijk, maar wel een vervelend gevoel.” De cardioloog vertelt dat bij abnormaal snelle ritmes van het hart ook sprake kan zijn van fibrilleren: hartspier cellen trekken snel, onregelmatig en chaotisch samen. “In de boezem kan de stoornis niet zo veel kwaad. In de kamer des te meer. Bij kamerfibrilleren kan het hart het bloed er niet meer uitpompen. De bloedsomloop staat stil, de organen krijgen geen bloed meer. In de volks mond heet dit een hartstilstand. Zonder hartmassage of elektrische schok – ‘defibrilleren’ – kan een patiënt over lijden.”

Nieuwe leefregels Iedereen heeft wel eens een hartritmestoornis. Als iets erg spannend is of als je schrikt, kan het hart een keer over slaan. Van de meeste ritmestoornissen merk je niks. Zo’n stoornis is ook niet gevaarlijk, maar als deze frequent voorkomt of gepaard gaat met eerdergenoemde klachten is het raadzaam ernaar te laten kijken om te ontdekken wat de stoornis veroorzaakt. Hauer: “Aan het merendeel van de klachten kunnen patiënten zelf wat doen. Bijvoor beeld door nieuwe leefregels in acht te nemen met meer beweging en minder alcohol of roken.” Als een stoornis dikwijls optreedt of ernstig is, zijn andere hulpmiddelen nodig. Zoals een pacemaker tegen bradycardie. Bij verhoogd hartritme helpen medicijnen, zoals bèta

blockers. Of een inwendige defibrillator, als een patiënt een verhoogde kans op een hartstilstand heeft. “Dit is een apparaatje dat het hartritme bewaakt en corrigeert door het afgeven van kleine, niet-voelbare elektrische prikkels of een elektrische schok.”

Ziekte ontrafelen Sommige hartritmestoornissen worden veroorzaakt door een aangeboren hartziekte. Zoals het lange QT-syndroom en aritmogene rechterkamer dysplasie (ARVD). Naar deze laatste aandoening doet het UMC Utrecht met andere universiteiten wereldwijd onderzoek. “ARVD is een ziektebeeld waarbij spierweefsel wordt vervangen door bindweefsel”, legt hij uit. “En dit leidt tot ritme verstoring. Ook bij kinderen, die er zelfs aan kunnen over lijden. Dat is een grote drijfveer achter het onderzoek. We willen de ziekte en de erfelijke component ontrafelen om deze in een zo vroeg mogelijk stadium te kunnen diagnosticeren. Hoe meer we weten over het hart, hoe meer mensen we kunnen beschermen tegen plotseling overlijden door hartritmestoornissen.” ■

Hij was onzeker en niet meer zichzelf, tot hij een pacemaker kreeg. Lees het verhaal van Pieter ten Brink op pagina 26.

> 25

Diagnose

Een sluipmoordenaar in je lijf Pieter ten Brink (78) heeft een inwendige cardioverse defibrillator (ICD). Daarmee heeft hij zijn leven terug gekregen: hij wandelt, fietst, zwemt en zet zich in voor hartpatiënten. “Ik voel me als een vis in het water.” In 1993 kreeg Pieter ten Brink hartproblemen. “Het begon als iets wat leek op griep. Ik was vermoeid, sliep slecht, hoestte veel.” De huisarts schreef antibiotica voor. De klachten kwamen echter terug en verergerden. “Ik werd onzeker en was mezelf niet meer. Ik kon op een gegeven moment nauwelijks nog een stoepje af. Ik voelde me een oude man.” Toen hij bij het verplaatsen van een voorwerp volledig buiten adem raakte, raadpleegde hij direct een arts. Die stelde een hartprobleem vast: cardiomyopathie.

Met grote angsten geleefd De vorm van cardiomyopathie van Ten Brink is een aandoening waarbij de spierwand van de linkerhartkamer dun wordt, met hartritmestoor nissen tot gevolg. Met medicijnen werd de aandoe ning lang onderdrukt, maar toch ging het weer mis. “Ik raakte buiten kennis. De oorzaak was een teveel aan vocht achter mijn longen. Ook had de ritmestoornis zich van de boezems uitgebreid naar de kamers. Dat kan dodelijk zijn.” Ondanks de implantatie van een pacemaker kregen de artsen de ritmestoornissen niet onder

26


controle. Daarom werd Ten Brink voorgesteld om de centrale zenuw naar zijn hartkamers door te branden. “Ik zou daardoor de rest van mijn leven pacemakerafhankelijk zijn. Bovendien kreeg ik te horen dat de levensverwachting met cardiomyo pathie slechts vijf jaar bedroeg. Ik heb toen enige tijd met grote angsten geleefd. Gelukkig kon ik dankzij mijn medische kennis goed met de artsen over mijn hartproblemen praten. Ik heb jarenlang anatomie en fysiologie gedoceerd en ben directeur geweest van een apothekersassistentenschool.” In de periode daarna verbeterde zijn conditie aanzienlijk. Door voortschrijdende wetenschappe lijke inzichten werd zijn levensverwachting langer. Desondanks verbeterde de kwaliteit van zijn hart niet en belandde hij opnieuw enkele keren in het ziekenhuis. “Cardiomyopathie is een sluip moordenaar. Daarom is in 2008 mijn pacemaker vervangen door een inwendige cardioverse defi brillator. Dat is een pacemaker met een extra kabel die een schok afgeeft als de ritmestoornis zo groot is dat er kans op overlijden bestaat. Het apparaat zorgt er tevens voor dat de beide hartkamers gelijktijdig samentrekken.“ De ingreep had zo’n gunstig effect dat Ten Brink sinds 2009 weer in de bergen wandelt. Hij kon ook weer ver fietsen en zwemmen. “Ik voel me als een vis in het water en heb het erg druk.” Hij geeft onder meer gastlessen aan verpleegkundigen en medische studenten. “Mijn kwaliteit van leven was slecht, maar ik sta nu weer met twee benen in de maatschappij.” ■

Vraag & antwoord

IZA krijgt elke dag veel vragen van verzekerden. Hieronder een greep uit de meest gestelde vragen.

Waar kan ik een cursus Stoppen met roken volgen? In 2011 zijn de vergoedingen van cursussen Stoppen met roken gewijzigd vanwege wettelijke richtlijnen. Bij het maken van dit IZA Magazine heeft IZA nog niet alle contracten rond met de aanbieders van deze cursussen. De IZA Zorgverzekering gaat in ieder geval vergoeden: • de telefonische coaching van Stivoro • de groepstraining Pakje Kans, gegeven door licentiehouders van deze trainingsmethode • de groepstraining Rookvrij! Ook jij? van SineFuma Wilt u meer en actuele informatie over de vergoedingen, kijk dan op www.iza.nl of bel ons via 0900-8036 (IZA Gemeentezorgpolis) of 0900-8024 (IZA Polis).

Waarom heeft IZA een IZA Polis én een IZA Gemeentezorgpolis? En waarom hebben die niet dezelfde premie? Tot 2009 had iedere IZA-verzekerde dezelfde polis. In 2009 stelde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten echter extra eisen aan de zorgverzekering voor gemeenteambtenaren. Omdat overheden verplicht zijn grote contracten aan te besteden, vroeg de VNG aan meerdere zorgverzekeraars een aanbod te doen voor die zorgverzekering. IZA heeft toen de Gemeentezorgpolis opgesteld, met meerdere speciale pakketten die voldoen aan de specifieke voorwaarden van de

VNG. De VNG vond dit aanbod het beste en sloot daarom met IZA het contract. De IZA Gemeentezorgpolis lijkt in grote lijnen op de IZA Polis, maar er zijn ook verschillen. Daarom zijn ook de premies anders.

Betaal ik eigen risico voor zorg die onder de IZA Aanvullende Verzekering valt? Nee. U hoeft geen eigen risico te betalen over alles wat de IZA Aanvullende Verzekering vergoedt. Dat geldt voor zowel het verplicht als het vrijwillig eigen risico. U betaalt dus alleen eigen risico over zorg die onder de IZA Zorgverzekering valt. Met uitzondering van de volgende zorgsoorten (hiervoor hoeft u niets te betalen): • huisartsconsult • verloskundige zorg en kraamzorg • zorg voor jongeren tot achttien jaar • gratis bevolkingsonderzoeken zoals het borstkankeronderzoek en de griepprik voor risicogroepen • hulpmiddelen in bruikleen • nacontroles van een nier- of leverdonor • door IZA gecontracteerde cursussen Stoppen met roken als u de cursus volledig heeft afgerond. Ook al heeft de IZA Aanvullende Verzekering geen eigen risico, er gelden wel maximumvergoedingen. Daardoor is het dus mogelijk dat u een deel van de zorgkosten zelf moet betalen. U vindt de (maximum)vergoedingen in het vergoedingenoverzicht of via de vergoedingenzoeker op www.iza.nl.

Ik betaal mijn premie per acceptgiro. Waarom kost dat 0,50 euro extra? Als u kiest voor betaling via een acceptgiro, betekent dat voor ons extra administratief werk. Daarom berekenen wij daar, net als veel andere bedrijven, een meerprijs voor. U kunt deze extra kosten voorkomen door IZA te machtigen de premie automatisch van uw bankrekening af te schrijven. Dit regelt u snel en eenvoudig via het formulier Wijzigingen. Dit formulier kunt u downloaden van www.iza.nl of aanvragen via ons telefoonnummer 0900-8024 (IZA Polis) of 0900-8036 (IZA Gemeentezorgpolis).

27

Belastingdienst vergoedt zorgkosten

Geen centje pijn Uw IZA-verzekering vergoedt uw zorgkosten ruim. De reke ningen die wij niet aan u terugbetalen, kunt u misschien wel bij de belastingdienst indienen. Zeker als u hoge zorgnota’s of een laag inkomen heeft, is het interessant dit uit te zoeken. Wie weet heeft u bovendien recht op zorgtoeslag. Janssen Belastingadvies uit Nuenen beantwoordt voor IZA Magazine enkele veelgestelde vragen van verzekerden.

Welke rekeningen kan ik bij de belastingdienst indienen? Doet u aangifte over 2010 of voorlopige aangifte voor 2011, dan kunt u onder andere de volgende zorgkosten opvoeren: • geneeskundige hulp, door onder andere huisarts, ziekenhuis, tandarts en fysiotherapeut • medicijnen op voorschrift van een arts • hulpmiddelen, bijvoorbeeld een gehoorapparaat of kunstgebit • uw vervoerskosten naar arts en ziekenhuis • reiskosten bij regelmatig bezoek van een gezinslid in het ziekenhuis • sommige dieetkosten, op voorschrift van een arts • woningaanpassing, nodig bij bijvoorbeeld een handicap • inentingen, ook voor vakantie Voor al deze zaken geldt dat u ze alleen bij de belastingdienst kunt indienen als uw zorgverzekering ze niet heeft vergoed. Hoeveel u van de belastingdienst terugkrijgt, hangt af van uw inkomen, uw leeftijd en de hoogte van de kosten.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen? De enige voorwaarde is dat uw zorguitgaven boven een minimumbedrag uitkomen, de zogeheten drempel. Die drempel hangt af van uw inkomen en is in 2010 als volgt: Jaarinkomen

Minimumbedrag zorgkosten

Tot 7.288 euro

121 euro

7.288 tot 38.722 euro

1,65 procent van uw inkomen

Boven 38.722 euro

1,65 procent van uw inkomen tot 38.722 euro en 5,75 procent van het inkomen daarboven

Is uw inkomen (opgeteld met dat van uw eventuele partner) lager dan 32.738 euro? Dan mag u de aftrekbare ziektekosten verhogen met een bepaald percentage. Uitgezonderd hiervan zijn kosten voor genees- en heelkundige hulp, tandarts en reiskosten voor ziekenbezoek. Het percentage is afhankelijk van uw leeftijd en bedraagt: • als u op 1 januari 2010 65 jaar of ouder was: 113 procent • als u op 1 januari 2010 jonger was dan 65 jaar: 77 procent

28


Heb ik recht op zorgtoeslag? Of u in aanmerking komt voor zorgtoeslag, hangt af van uw inkomen. De bedragen zijn als volgt:

Welke kosten zijn niet aftrekbaar? Sinds 2009 kunt u onder meer de volgende kosten niet meer opgeven: • de premie van uw IZA-verzekering • het eigen risico • brillen, lenzen en ooglaseren • kraamhulp • kosten van opname in een AWBZ-instelling

Maximum jaarinkomen

Maximumbedrag zorgtoeslag per jaar

2010

1 persoon: 33.743 euro

735 euro

2 personen: 50.000 euro

1.548 euro in totaal

2011

1 persoon: 36.022 euro

835 euro

2 personen: 54.264 euro

1.753 euro in totaal

Op www.toeslagen.nl rekent u heel eenvoudig uit of u zorgtoeslag kunt krijgen en zo ja, hoeveel. Tot 1 april 2011 is het nog mogelijk om zorgtoeslag over 2010 aan te vragen.

Sommige mensen moeten achteraf hun zorgtoeslag terugbetalen, hoe zit dat? De belastingdienst betaalt de zorgtoeslag als voorschot uit. Dit doet ze op basis van iemands financiële gegevens die dan bekend zijn. Het voorschot wordt het jaar erna pas definitief vastgesteld als ook de belastingaanslag definitief is. Is de financiële situatie in de tussentijd veranderd, dan kan iemand te veel zorgtoeslag hebben ontvangen en moet hij dat terug betalen. Krijgt u zorgtoeslag, let dan goed op of gedurende het jaar uw inkomen toeneemt. Bijvoorbeeld omdat u meer gaat werken. Ook de aankoop of verkoop van een huis kan invloed hebben op de zorgtoeslag. Verandert er iets in uw financiële situatie, geef dit dan meteen door aan de belastingdienst.

Advies door een expert Wilt u hulp bij het invullen van uw belasting aangifte, neem dan contact op met een belasting adviseur. Via de IZA-service Mijn Gemak kunt u in contact komen met een belastingadviseur bij u in de buurt, bel 0900-0662 (lokaal tarief). Een belastingconsulent is op de hoogte van de vaak veranderende belastingregels en kan u adviseren hoe met bepaalde kosten om te gaan.

29

Eten & Weten

Zelf kruiden kweken Kruiden verrijken de geur en smaak van eten. Waar sommige kruiden echte smaakmakers zijn, gebruikt u andere voor de finishing touch aan uw gerecht. Handig: de meeste kruiden zijn vers of gedroogd in de supermarkt of groentewinkel te vinden. Maar veel leuker is natuurlijk uw eigen kruiden kweken.

Wanneer? De meeste kruiden zaait u vanaf maart-april.

Waar?

U oogst uw kruiden bij voorkeur voordat er bloemetjes in komen. Dan smaken de blaadjes namelijk het beste. Ga bij voorkeur ’s morgens en bij droog weer de tuin in, dan hebben ze het krachtigste aroma. Knip zo veel mogelijk de jonge blaadjes. Hak de kruiden voor gebruik in de keuken pas op het laatste moment, dan blijven smaak en geur het beste bewaard. Kruiden over? Bewaar ze in vochtig keukenpapier of een natte doek in de koelkast. U kunt de kruiden ook invriezen of zelf drogen.

30


Hoe? Het is raadzaam om kruiden altijd vóór te zaaien, zodat ze kunnen ontkiemen. Dit doet u door de zaadjes te verspreiden in een bak, te bedekken met een dun laagje grond en zachtjes aan te drukken. Daarna dekt u de bak af met plastic folie waarin u gaatjes prikt. Houd de grond vochtig met een plantenspuit. Als de plantjes een paar centimeter groot zijn, kunt u ze eventueel overzetten naar een andere plek. ■

w

Smaakvol oogsten

Heeft u een schaduwtuin, een groot stuk grond of een zonnig balkon? Bijna alle kruiden komen het best tot hun recht op een zonnige plek. Daarnaast zijn er kruiden die van schaduw houden, zoals pepermunt en peterselie. Zet plantjes nooit op een vensterbank in de brandende zon. Dan drogen ze snel uit. Zorg er bovendien voor dat ze voldoende water krijgen. Als ze niet in de volle grond staan, kunt u kruiden het beste eens per dag met lauw warm water besproeien. Kruiden voelen zich zowel in de volle grond als in een pot thuis. Een pot met kruiden neemt weinig ruimte in beslag. En door potgrond te gebruiken bent u niet afhankelijk van de grondsoort in uw tuin. Bovendien staat zo’n plant jesbak in uw tuin of op de vensterbank erg gezellig. Zeker als u een kruid kiest dat er sierlijk uitziet, zoals bieslook, goudsbloem, Spaanse peper of salie.

tj e e

e

Kruidenflensjes

met geitenkaascrème en groenten

Ingrediënten voor vier personen

Geitenkaascrème: 200 gr zachte geitenkaas klein handje verse kruiden, bijvoorbeeld peterselie, basilicum, oregano, bieslook • 1 teentje knoflook • 2 el crème fraîche • 2 el olijfolie • zout uit de molen • •

Groenten: 200 gr witte aspergetips 200 gr groene aspergetips • 200 gr haricots verts • •

Flensjes: 150 gr bloem • 2 eieren • 200 ml melk • beetje zout • handvol verse kruiden • 1 el boter •

Bereidingswijze U maakt de geitenkaascrème door de geitenkaas, kleingesneden kruiden, knoflook en crème fraîche te mengen met een staafmixer of keukenmachine tot alles goed fijn is. Roer er de olie door en breng op smaak met zout uit de molen. Kook de groenten beetgaar en houd ze warm. Klop een glad beslag van de bloem, eieren, melk en een beetje zout. Roer er de kruiden door. Smelt de boter in een flensjespan, bak flensjes van het beslag en houd ze warm. Besmeer de flensjes met een beetje kaascrème, verdeel de warme groenten erover, vouw de flensjes dicht en steek ze vast met een prikker. Serveer de rest van de geitenkaascrème erbij. Variatietips - Meng 200 gram klein gesneden ham door het beslag en laat de geitenkaas weg. - Aspergetips zijn zeer jonge asperges die vrijwel het hele jaar door verkrijgbaar zijn. U hoeft ze niet of nauwelijks te schillen en alleen het onderste stukje eraf te halen. U kunt uiteraard ook gewone asperges gebruiken in plaats van aspergetips.

Verdere benodigdheden flensjespan • cocktailprikkers •

Van wortel tot kruin Ook de bieslookbloemen zijn eetbaar

Kruiden worden al vele duizenden jaren in voedsel verwerkt. Meestal gebeurt dat met de blaadjes van de plant, zoals bij basilicum, selderij, maggiplant en munt. Maar wist u dat vaak ook de zaden (koriander), de wortel en zelfs de bloemen (bieslook) eetbaar zijn? Elk deel geeft zijn eigen interessante smaak aan uw gerechten.

31

IZA Vriendendiensten

Speciaal voor u heeft IZA 27 Vriendendiensten, gericht op ontspanning of extra zorg. Van korting op ooglaseren tot medische zelftests. In elk IZA Magazine vindt u informatie over enkele Vrienden diensten. Een overzicht van alle diensten staat op www.iza.nl/vriendendiensten.

Uw belastingaangifte perfect ingevuld Krijg ik geld terug of moet ik betalen? Dat is elk jaar weer de grote vraag als u uw belastingaangifte invult. Dankzij de IZA Vriendendienst MijnGemak haalt u er het maxi male uit. Want wist u dat onder andere zorgkosten u flinke aftrekposten kunnen opleveren? Op pagina 28 van

MijnGemak is er ook voor: • huishoudhulp • kinderoppas • ongediertebestrijding • behanger • tuinman • witgoedmonteur • pedicure aan huis

Starten met fitness Wilt u gezond(er) leven, maar twijfelt u of fitness iets voor u is? Probeer het dan eens zes maanden uit. Dat kan met de IZA Vriendendienst ‘Starten met fitness’. U kunt daarvoor terecht bij een van de ruim 550 fitnesscentra van Intenz. De cursus start en eindigt met een gratis fitheidsanalyse (ter waarde van gemiddeld 70 euro). U betaalt geen inschrijfgeld en traint zes maanden onbeperkt, tegen een speciaal kortingstarief. Deskundige instructeurs geven u beweegadvies en stellen een trainingsprogramma op maat samen. En via een gratis leefstijlwebsite kunt u alle vorderingen bijhouden, adviesrapporten inzien en informatie over een gezonde leefstijl vinden. Kijk voor meer informatie op www.iza.nl/vriendendiensten. Daar staat ook hoe u zich aanmeldt.

32


dit magazine leest u daar meer over. En mogelijk kunt u nog meer voordeel behalen. MijnGemak brengt u graag in contact met een belastingadviseur die voor slechts 80 euro de gehele aangifte voor u regelt. Zo’n professio nele en ervaren specialist kent alle actuele regels. Ook als u geen zorgkosten maakt, is deze hulp zeer interessant. De hulp van MijnGemak werkt als volgt. • U belt MijnGemak. • MijnGemak vindt voor u de juiste belastingadviseur. • Deze adviseur neemt contact met u op om een afspraak bij u thuis in te plannen. • Na de afspraak controleert MijnGemak of alles naar wens is geweest. • U ontvangt via MijnGemak een factuur.

> 0900-0662 (lokaal tarief) of www.mijngemak.nl

Gratis Victor Veilig bij Univé Autoverzekering Heeft u ze al eens gezien langs de weg: felgekleurde poppen van bijna een meter hoog, met een rode vlag in de handen? Victor Veilig heten die poppen. U krijgt er een gratis als u vóór 1 april de Univé Autoverzekering afsluit. De Victor Veilig pop is een Amerikaanse vondst, naar Nederland gehaald door Madelon Dijkstra en Macky Schouten. Madelon en Macky wonen beiden in een rustige wijk in Haastrecht. Madelon vertelt: “Juist omdat het hier zo rustig is, letten spelende kinderen minder op wat er om hen heen gebeurt. Terwijl automobilisten de neiging hebben te hard te rijden. Macky had in Amerika gezien dat daar onder andere bij scholen opvallende poppen worden neergezet. Het leek ons een goed idee er een te bestellen en die in de wijk neer te zetten. Eén bestellen, dat kon niet. Wel konden we een hele partij laten komen. 1.500 stuks, om precies te zijn.” Macky en Madelon lieten zich door dit aantal niet afschrikken. “Wij zijn allebei ondernemer en hebben nagedacht hoe we die poppen in Nederland konden verspreiden. Veilig Verkeer Nederland wilde graag meewerken. En dus hebben we de poppen gekocht en Victor Veilig genoemd. Al snel werd het ons te veel werk. Nu verspreidt Step2.nl het mannetje door Noordwest-Europa.”

De veiligste keuze Victor Veilig is een van de vele initiatieven die het Nederlandse verkeer steeds een beetje veiliger maken. Als grote autoverzekeraar wil Univé daar graag aan meewerken. Daarom heeft Univé tot 1 april 2011 een speciale actie voor u. Als u een Univé Autoverzekering

afsluit, krijgt u gratis een Victor Veilig ter waarde van 45 euro. Deze actie geldt zolang de voorraad strekt. Kijk voor de actievoorwaarden op www.unive.nl/victorveilig. De Univé Autoverzekering biedt nog meer voordelen. De premie behoort al jaren tot de laagste van Nederland. Dat samen met de uitstekende voorwaarden en de snelle schadeafhandeling maakt de Univé Autoverzekering de veiligste keuze. En deze verzekering wordt extra voordelig als u nog meer verzekeringen op het gebied van mobiliteit, vrije tijd en rechtshulp bij Univé afsluit. Met elke verzekering krijgt u extra korting op de totale premie van uw schadeverzekeringen. Dit heet het Univé IZA Premie Voordeel Plan. Ook uw zorgverzekering telt mee met de opgebouwde korting, die kan oplopen tot vijftien procent. Voor meer informatie over alle voordelige verzekeringen van Univé kijkt u op www.iza.nl/unive.

33

Speciaal voor u

50 procent korting Hotel- en thermenarrangement Kom heerlijk tot rust met dit speciale IZA hotel- en thermenarrangement van Sanadome in Nijmegen: - een overnachting in een Deluxe hotelkamer - uitgebreid ontbijtbuffet - twee dagen toegang tot het Thermenlandschap - badslippers cadeau en gebruik van een badjas - keuze uit een Sabbia Med (aroma- en lichttherapie) of Kraxenofen (Oostenrijkse stoombehandeling) Voor dit arrangement betaalt u als IZA-verzekerde slechts 79 euro per persoon per nacht op basis van een tweepersoonskamer. De normale prijs is 160 euro. Voor meer informatie, de voorwaarden en informatie over verlenging van het arrangement, zie www.iza.nl/vriendendiensten. Of bel Sanadome Nijmegen: (024) 359 72 80. Via dit nummer kunt u het arrangement reserveren. Dit IZA-arrangement is geldig tot en met 30 juni 2011 en op basis van beschikbaarheid. Reserveren is verplicht. In het Thermenlandschap is badkleding verplicht.

25 procent korting Verrassend verblijf Laat u verrassen! Als IZA-verzekerde krijgt u flinke korting op dit hotelarrangement van Fletcher: - ontvangst met koffie of thee en een regionale lekkernij - twee overnachtingen in een drie- of viersterrenhotel - tweemaal uitgebreid ontbijtbuffet - een luxe driegangendiner op de dag van aankomst - een dag beschikking over een fiets of nordic walkingset - informatiepakket met diverse fietsen wandelroutes - Fletcher rugzakje met kortingsbonnen voor uitjes U kiest de datum, Fletcher Hotels kiest het hotel. U kunt bij het boeken wel een voorkeursregio opgeven. Als IZA-verzekerde betaalt u 89 euro in plaats van 119 euro. De aanbieding geldt tot en met 30 september 2011. Voor meer informatie, bijvoorbeeld over de actievoorwaarden en hoe u dit arrangement reserveert, zie www.iza.nl/vriendendiensten.

34


43 procent korting Nordicwalkingset en horloge Ga de paden op, de lanen in met deze mooie nordicwalkingset. De set bestaat uit twee stokken en een waterdicht horloge dat uw hartslag en calorieverbruik aangeeft. IZAverzekerden krijgen op de set maar liefst 30 euro korting. In plaats van 69,95 euro betaalt u 39,95 euro, inclusief verzendkosten. Op www.iza.nl/vriendendiensten leest u er alles over.

Puzzel

1e prijs: Cadeaucheque Bilderberg hotelarrangement 2e prijs: VVV-bon 45 euro 3e prijs: VVV-bon 25 euro Oplossing IZA Magazine 4|2010:

IZA wenst u een gezond nieuw jaar Uit de inzendingen hebben wij de volgende winnaars geselecteerd: 1. De heer G.G. Gerlach, Lichtenvoorde 2. De heer A. Koerts, Termunterzijl 3. Mevrouw L. Verschelden, Sas van Gent

Alle woorden uit de onderstaande lijst zijn kriskras verborgen in het veld met letters. Sommige letters worden meer dan één keer gebruikt. Als u alle woorden uit de lijst in het letterveld heeft door gestreept, vormen de overgebleven letters in de leesrichting de oplossing van deze puzzel.

Noteer de oplossing op een briefkaart met uw naam, adres en polisnummer en stuur deze, voldoende gefrankeerd, naar: IZA, postbus 445, 5600 AK Eindhoven. Vermeld op de envelop: puzzeloplossing IZA Magazine. Of stuur uw oplossing digitaal in via www.iza.nl/magazine.

Uiterste inleverdatum: 11 april 2011

BACTERIE BELASTING BLOEM BOLLEN BOMEN EENJARIGEN ELBURG FAUNA FLENSJE GROEI HAARSCHERP HARTRITME HAVO INSECTEN KLANTENSERVICE KLEUR KNOPPEN KRUID LEGSEL LENTE

LERARES MAART MANTELZORG MULCH NARCIS NATUURSCHOON ONLINEHULP ONTKIEMEN OOGLASEREN POTEN SLAAPHORMOON SNOEIEN SPITTEN VELUWE VEULEN VOGEL WANDELEN WIEDEN WINKELWAGEN ZAAIEN

De winnaars krijgen thuis bericht en worden bekendgemaakt in het volgende IZA Magazine.

35

Toveren. met taal. IZA vergoedt psychische hulp via internet Je hart van slag Nooit meer een beslagen bril. goed voor elkaar

Recommend Documents