“Geef mensen een pluim en ze krijgen vleugels”, bedacht ooit Bond zonder Naam.
We supporteren en juichen voor coureurs en voetballers, maar niemand bemoedigt of feliciteert de bandwerker. We omhelzen en kussen populaire rocksterren, en mijden onze zonderlinge eenzame buurman. We rollen de rode loper uit voor de stiletto’s van filmdiva’s, en laten een dakloze op karton slapen. We luisteren naar het hoogdravende betoog van politici, maar doen alsof we de vreemdeling die de weg vraagt, niet verstaan. Nochtans zijn politicus, vreemdeling, filmdiva, dakloze, rockster, buurman, coureur of voetballer en bandwerker allen gelijk ooit geboren uit een moeder die haar kind toewenste dat het omhelsd en gekust zou worden, dat er voor hem gesupporterd en gejuicht zou worden, dat zijn leven over een rode loper zou mogen gaan, dat het beluisterd zou worden en geëerd in zijn menselijke waarde, wat er ook van hem zou worden. Iesja
Pas als achting en waardering
Om ze met sympathie
“Mogen liefde en trouw
je te beurt vallen,
en respect te bejegenen.
je nooit verlaten …
kan je ten volle zijn wie je bent,
Om ze vlot te erkennen
schrijf ze in je hart.
kan je probleemloos uitgroeien
en te appreciëren:
God en de mensen
tot een evenwichtig mens.
omdat ze er zijn,
zullen je genegen zijn
om wie ze zijn,
en je zult waardering
Wie eerbied mag ervaren,
om wat ze kunnen.
ondervinden.”
wie bijval en instemming krijgt,
Waardering is een kostbaar goed
Levenswijsheid uit het Bijbelse
wie op begrip mag rekenen,
in alle relaties.
boek Spreuken (3, 3-4).
vindt sneller vrede in zichzelf
Graag geziene mensen
en voelt zich minder bedreigd.
voelen zich verbonden en
Jezus heeft heel wat mensen
Niet zonder belang om anderen
betrokken. Ze zijn geraakt
‘opgetild’ met een opbeurend
waarderend te kunnen bekijken.
tot in hun wezen en
woord, een tedere aanraking …
zetten zich in met hart en ziel.
Hoe hoog staat WAARDERING op jouw verlang- en to do-lijstje?
Bij de cover: Van Gogh-kleuren, weliswaar zonder zonnebloemen, I LIKE IT …
foto: Mia Verbanck
Waarom ook woorden? (…) Ademen is genoeg, ademen, en soms even naar elkaar kijken wat het wordt. Elkander ademen, elkander leven. (Gabriël Smit)
Ze loopt er niet mee te koop, met haar rapport. Maar ze geeft het ons wat graag als we haar ernaar vragen, met een mengeling van bescheidenheid en trots. Mmm … een aantal 7’s, 8’en, 9’s, zelfs een 10. En allemaal G’s en K’s. Goed en knap.
Alleen LO valt wat uit de toon met een 6. Maar meer dan de cijfers en de letters is het de commentaar die haar – en ons! - doet glunderen: Lise werkt goed mee, is ijverig en attent. Ze is altijd opgewekt en springt bij waar ze kan.
Ook voor LO doet ze haar best, al vallen de prestaties wat tegen. En als wij voor elk item een belangstellend en bewonderend woord over hebben en er nog een slotknuffel bovenop doen, is het helemaal een uitstekend rapport.
Een school met leerlingen van diverse origine maakte van waardering haar uitgangbord, met een Bijbelwoord als kernspreuk nog wel.
Acht de ander in ootmoed hoger dan jezelf. (Fil. 2,3) Een citaat dat een voorzet geeft voor alles waarvoor de school staat en wat ze wil zijn. Die zinspreuk haalt waardering weg uit de sfeer van wat opportuun is, bruikbaar, adequaat. Ze maakt er een diepte-ervaring van. Niet om je kwaliteiten, niet om wat je presteert waardeer ik je maar omdat je er bent, mens. Door God geschapen, in leven gehouden en bemind, door Jezus erkend als uniek en onvervangbaar en eeuwig waardevol.
Hoger dan mezelf acht ik jou.
In ootmoed bovendien …
Daarom gun ik je alle goeds en geef ik mijn beste zelf om jou dat te bezorgen. Niets is mij daarvoor te veel. Ook als je niet altijd beantwoordt aan de standaarden van zijn en voorkomen, van kennis en vaardigheden die gelden op school en in de samenleving. Of als je onder de maat blijft, tegendraads bent, niet tot de happy few qua verstand, afkomst, levensgewoonten, maatschappelijk aanzien behoort. Mijn criterium is niet I like it, maar I like you.
Een wat gedateerd woord! Maar wat een rijkdom aan betekenis!
Dat is het basisrecept voor de katholieke dialoogschool.
Jaargang 31 nummer 1
Proviand voor onderweg Een verademing voor onderwijsmensen Maandelijkse inspiratiebron in de rubriek Leeftocht van pastoraal.vsko.be Impressies zijn welkom op
[email protected]
september 2015
Abonneer je op de gratis digitale nieuwsbrief van de Dienst Opvoedingsproject en Pastoraal
Een gemoed dat ‘ode’ is, gemakkelijk, nederig, dat zijn eigen grootheid en tekorten kan inschatten, maar vooral denkt en handelt vanuit het perspectief waarmee Jezus naar mensen keek en met hen omging: om hen te genezen, groot te maken, leven te geven, op weg te zetten naar een nieuwe toekomst. Ik mag op de achtergrond blijven, als jij maar groeit, er beter van wordt. Van waardering gesproken!
v.u. Andreas Janssens, Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs, Guimardstraat 1, 1040 Brussel
Onderwijsmensen drukken waardering
Wat waardering met mij doet …
nog altijd het meest – en het liefst?! – uit Ik mag mee de groeilijnen uitzetten,
in een cijfer, een letter of een symboolcode.
je een voorzet geven, enthousiast maken, opwekken en motiveren,
Maar een woordje toelichting erbij
in jou geloven, met jou hopen
is vaak beklijvender en zegt meer
en je de schouder bieden
over de persoon van de leerling dan dorre cijfers en letters.
die je nodig hebt als je dat wenst of als de omstandigheden je ertoe dwingen.
Er zijn de geijkte formules:
Ik laat je vrij om op mijn aanbod in te gaan,
Doet zijn best!, Werkt goed mee in de klas!
om te doen wat jij wenselijk en goed acht,
Soms reikt ons waarderingsvocabularium
om het op te nemen of je ertegen af te zetten.
niet veel verder. Toch raakt zo’n woord,
En al draagt opvoeder mógen zijn
ook in zijn meest schrale, summiere gedaante,
elke dag zijn dankjewel in zich,
vaak een gevoelige snaar bij jonge mensen,
de ultieme waardering en bemoediging komt
meer dan zij laten blijken zelfs.
van een evangeliewoord:
Kijken wij als volwassene in het onderwijs trouwens zelf niet uit
Jullie zijn door mijn Vader gezegend,
naar een inspectieverslag
kom en neem deel aan het koninkrijk
of de rapportering van een functioneringsgesprek,
dat al sinds de grondvesting der wereld voor jullie bestemd is.
in de hoop daarin woorden van waardering te vinden
(Mat. 25, 34)
woorden als erkenning en beloning
voor wie we als leraar zijn, voor de toewijding waarmee we dag na dag voor de klas staan en ons werk doen, bemoedigende en inspirerende impulsen om onszelf als leraar onverdroten te vernieuwen en heruit te vinden?
jaargang 31 nummer 1 september 2015
Is kracht van zulke woorden niet sterker dan die van welke vorm van vergoeding ook?
Door de lieve, innemende blik, Jezus, Niemand is ongevoelig voor een waarderend woord;
waarmee U Zacheüs hebt aangekeken,
een goedkeurende knipoog, een hand op een schouder
deed U in de eenzelvige, schuwe man
of een aai over de bol, een like-gebaar …
een mensenvriend opstaan. (Lc. 19,1-10)
De 18-jarige zesdejaarsleerling evenmin als de kleuter. Maar ook de lieve mevrouw aan de kassa niet,
Door de onbevangen aanraking
de afstandelijke ceo en de rationele wetenschapper niet,
waarmee U de melaatse
net zo min als de in zichzelf gekeerde schrijver
bevrijdde van zijn kwaal,
of de schijnbaar onbewogen buschauffeur …
haalde U hem terug
En leven sporters, podiumkunstenaars, BV’s niet
in de kring van medemensen. (Lc. 5,13-16)
voor een deel bij de gratie van het applaus? Op een bemoedigend woord van U De kracht die er van waardering uitgaat,
gooiden uw vrienden-vissers
is een wijsheid die elke onderwijsmens
na een nacht vruchteloos zwoegen
van in zijn opleiding meekrijgt.
en tegen beter weten in toch hun netten uit: de opbrengst verraste hen. (Lc 5,1-11)
Waardering is niet alleen mensen in hun waarde laten, maar hun waarde géven,
Door uw aanwezigheid
alle minder fraaie kanten van hun bestaan ten spijt,
overwonnen uw leerlingen hun angst
hen daarin bevestigen, versterken, ondersteunen …
voor de stormen die bij hun bestaan hoorden en kregen zij terug vertrouwen. (Lc. 8,22-25)
In een klimaat van waardering zal men ook terechtwijzingen, kritiek, een uitbrander,
Allen mensen die wij, 2000 jaar later,
het kordaat wijzen op waarden, normen, grenzen …
ook tegenkomen op school,
- de minder prettige maar onlosmakelijke keerzijde
wachtend op een teken, een blik, een woord
van de waardering - voor lief nemen.
van waardering van ons,
Mensen zijn immers niet volmaakt!
op onze attente aanwezigheid.
Dat is weliswaar niet altijd prettig, maar ze tonen, evenals de waardering,
Laat ons worden zoals U
de oprechte bekommernis voor elkaar.
en de kracht van onze waardering,
Uit liefde! In vertrouwen!
genadewerk van uw Geest, aanwenden
Als opstap naar een nog beter parcours
om mensen en gemeenschappen
of een reset die nieuwe kansen biedt.
sterker te doen staan in het mens-zijn zoals U het voor ogen hebt. Amen.